2001
|
|
Abelio ez da
|
bere
ondoan zaudela ohartu eta ez dakizu zer esan konturatu dadin, zorionez, bat batean begirada altxatu du. Zirrara bat sumatu duzu gorputz osoan.
|
|
Itsas labar baten gainean zaudete, parean itsasoa du, oinetan hondartza eta atzean herria.
|
Bertatik
ikusirik dena da ederra, herria eta guzti.
|
|
Hura isilik geratu da, itsasoari gogor begira eta zuri ezin egona sortu zaizu, ezin dituzu zure lagunak burutik kendu, norbaiti kontatzeko beharra sentitu duzu, beste askotan ere gauza
|
bera
gertatu izan zaizu, baina ez zenuen inor ondoan, eta, beraz, gose hura asetzeko idazten basten zinen, burura etortzen zitzaizuna, poesia bat, kontakizun bat... Baina hori ez zen nahikoa.
|
|
Nik ere antzeko arazo bat nuen, lagun mordoa nuen, baina bat
|
bera
ere ez nire modukoa.
|
|
Norberak
|
bere
bizitzaren bidea egina duelarik jaiotzen da, ez galtzeko gurasoak dituzu, haiek esaten dizute nondik joan, baina ni independenteegia nintzen eta gurasoek ez zidaten jaramonik egiten. Oso zaila da bide horretan galtzea, zuzen zuzena baila, baina nik zoritxarrez, bide erdian zegoen harri koxkor batean egin nuen estropozu eta bide zidor batera bota ninduen; bidetxo hau aurrekoa baino ederragoa zen eta atzera bueltatu beharrean bizitzako bidetik jarraitzeko bide zoragarri hartatik jarraitu nuen.
|
|
Orduan hark irribarretsu begiratu dizu. Aurpegiko zimur guztiak oso garbi ikusi zaizkio, eta
|
bere
begi zaharretatik bi malko lodi atera zaizkio. Eskua patrikan sartu eta liburu bat atera du.
|
|
Zuhaitz azpian eseri zara eta atera berri den eguzkiari begira gelditu zatzaizkio. Pozik zaude, oso ondo sentitzen zara, agure zaharra
|
bere
zeruan dagoela baitakizu. Inguruan dituzun ezkurrak hartu eta hondartzara botatzen hasi zara.
|
|
Baina, badakigu nolakoak diren atso eta agure guztiak, gehienbat horrelako kartzeletan giltzapetuta egoten direnak, mojak dirudite. Berria den norbait bisitara sartu orduko, umeak litxarrerietara bezala hurbiltzen zaizkio eta
|
bere
izenaz eta bere gurasoez galdezka basten, axola balitzaie bezala, eta titi ume bat balitz bezala goxoki bat eskaintzen diote, oso ederra eta handia dela esan ondoren. Zuri zorionez ez dizute gozokirik eskaini, hala ere gutxi batzuk ez ezik, hauek erdi hilak denak gerturatu zitzaizkizun, Amak esan dizu ez duzula denekin batera egon beharrik, lehenengo egunetan tira, baina gero baten bat aukeratu eta hura paseatzera eramateko.
|
|
Baina, badakigu nolakoak diren atso eta agure guztiak, gehienbat horrelako kartzeletan giltzapetuta egoten direnak, mojak dirudite. Berria den norbait bisitara sartu orduko, umeak litxarrerietara bezala hurbiltzen zaizkio eta bere izenaz eta
|
bere
gurasoez galdezka basten, axola balitzaie bezala, eta titi ume bat balitz bezala goxoki bat eskaintzen diote, oso ederra eta handia dela esan ondoren. Zuri zorionez ez dizute gozokirik eskaini, hala ere gutxi batzuk ez ezik, hauek erdi hilak denak gerturatu zitzaizkizun, Amak esan dizu ez duzula denekin batera egon beharrik, lehenengo egunetan tira, baina gero baten bat aukeratu eta hura paseatzera eramateko.
|
|
6.Neroniere usadiotik ezingonaizerretira,
|
beraz
begiakzuzenduditut sumetatikharaindira, bakea nahi dut, bakeanahi dutbortizkeriazaskida, presoakEuskal Herrira, hurreratubehardira (bis) anaitasunatajustizia gizartearenneurrira, salto bateanurka dezadandesioarendesira. (bis)
|
|
erdian presatutako urez beteriko putzua zegoen, garai batean lumaia zuridun ahateen bizilekua izan zena. Urmaelaren ingurua altzifreen tonu
|
bereko
nenufarek erabat estaltzen zuten gaur egun. Parke bakartia zen hura, herritik aparte ez egon arren, burumakur noraezean zebiltzanek soilik igarotzen zuten arima erratuen konpainian. Garai hartan inoiz baino tristeagoa eta bakartiagoa zirudien, bizitasuna berriz ere berreskuratzeko itxaropena galdua balu bezala.
|
|
Leihoa erdi irekita zegoen bere aurrean eta kristalean islatzen zen bere burua. Ez zuen ez oso itxura ona, bizitzak emandako tratuak guztiz eraldatu baitzion
|
bere
garai bateko gorpuzkera lirain hura. Hatz zaharkituak eraman zituen bere aurpegirantz, leihoan islatzen zen emakume hura zela egiaztatzeko asmoz.
|
|
Kanpoan ekaitza izango zen, baita barnean ere. Zuhaitzen moduan, hark ere negurako prestatzen hasi zuen, hilabete asko igaro arte ez baitzuen eguzkiaren berotasuna
|
bere
aurpegian sentitzeko aukerarik izango eta zuri beltzezko paisaia eta ikatzezko txorien artean ibiltzera ohitu baitzuen.
|
|
|
Bere
pentsamenduetatik errealitatera itzularazi
|
|
Leihoa erdi irekita zegoen
|
bere aurrean
eta kristalean islatzen zen bere burua. Ez zuen ez oso itxura ona, bizitzak emandako tratuak guztiz eraldatu baitzion bere garai bateko gorpuzkera lirain hura.
|
|
Leihoa erdi irekita zegoen bere aurrean eta kristalean islatzen zen
|
bere
burua. Ez zuen ez oso itxura ona, bizitzak emandako tratuak guztiz eraldatu baitzion bere garai bateko gorpuzkera lirain hura.
|
|
Ez zuen ez oso itxura ona, bizitzak emandako tratuak guztiz eraldatu baitzion bere garai bateko gorpuzkera lirain hura. Hatz zaharkituak eraman zituen
|
bere
aurpegirantz, leihoan islatzen zen emakume hura zela egiaztatzeko asmoz. Goitik behera arakatu zion aurpegia, baina imana balitz bezala, sudur zapatean gelditu ziren begi goibel haiek.
|
|
Aspertua zegoen kalera irten orduko beleak ikusteaz, nekatua parke hura hain bakartia izateaz eta hormak marmarren doinuan begiradez betetzeaz. Nardatua ere barkamenari baiezkoa esan eta lehengoan jarraitzeaz,
|
bere
islari begiratu eta memoria haietaz oroitzeaz.
|
|
Zer egiten zuen pentsatu gabe,
|
bere
gelako
|
|
Jarrera hartan geratu zen, ez atzera eta ez aurrera, eskuineko eskua giltzari bira emateko prest. Baina bazirudien
|
bere
barnean ura ur jauzien moduan zetorkiola, bukaerarik ageri ez zuten sentimenduen ur jauziak. Bere bihotzean aspaldidanik igarria zuen bi bandoen guda eta harrezkeroztik inork ez zion besteari aurrera egiteko aukerarik eman.
|
|
Baina bazirudien bere barnean ura ur jauzien moduan zetorkiola, bukaerarik ageri ez zuten sentimenduen ur jauziak.
|
Bere
bihotzean aspaldidanik igarria zuen bi bandoen guda eta harrezkeroztik inork ez zion besteari aurrera egiteko aukerarik eman. Bat batean, ordea, eskutokiari bira erdia eman zion, menditik zetorren ur garbiak bestea agortua zuela agerian utziz.
|
|
Bat batean, ordea, eskutokiari bira erdia eman zion, menditik zetorren ur garbiak bestea agortua zuela agerian utziz. Armairuaren ateak parez pare ireki ziren soinu kirriskatsu batekin,
|
bere
barneko iluntasuna agerian utziz. Urte askotan ireki gabeko armairu itxi bateko pisua zuen barnetik irteten zen aireak.
|
|
Auzategian ere ez zen ezer entzuten eta kanpoan, gorriz argituriko goizak aurresan zuen moduan, euria ari zuen. Azken begirada bat bota zuen
|
bere
ingurunera eta euritako ontzirantz so eginez, han aurkitzen zen aterkia hartu zuela pentsatu zuen. Baina ez zen horrela izan, bere pausoak taupada batean gelditu baitziren.
|
|
Azken begirada bat bota zuen bere ingurunera eta euritako ontzirantz so eginez, han aurkitzen zen aterkia hartu zuela pentsatu zuen. Baina ez zen horrela izan,
|
bere
pausoak taupada batean gelditu baitziren.
|
|
Baina aste bat berantago etorri zen berriro pertsonaia bitxia, eta beti ere ideia
|
berarekin
. Espli katu zidan martitzeko joanjina egina zuela nire anaiari toki bat prestatzeko.
|
|
Orduan erran nion, doi doia nintzenari, beroa, iguzkia, hondartza eta horrelako gauzetan pentsatzeko.
|
Bere baitan
beroari alde bat pentsatuz, beharbada izotza urtu eta berotuko zela pentsatzen nuen. Izotza sorginkeriaz bezala urtu zen.
|
|
Orduan, bizidun grisak eskua hartu zidan eta
|
bere
komunikatzeko moldean esplikatu, ez zela lurreratu, sinestarazia zidan bezala, Oiher martitzera eramateko, baizik eta gu bion artean bakea sortzeko.
|
|
Eskerrak emaiteko denborarik ez genuen ukan, bakea ekarri zuen
|
bere
planetara itzuli behar baitzen. Erran nezake 20/ 20ko nota emango niokeela bere betekizunean.
|
|
Eskerrak emaiteko denborarik ez genuen ukan, bakea ekarri zuen bere planetara itzuli behar baitzen. Erran nezake 20/ 20ko nota emango niokeela
|
bere
betekizunean. Ikasi dut nire anaia maitatzen eta orduz geroztik (aldaketaren nondik norakoak ulertzen ez badituzte ere) ez dugu urrats bat egiten bata bestea gabe.
|
|
perfektua da. Bixaian ez du sekulan botoin bakar bat eta ikastolatik sartzean
|
bere
jantziak beti txukunak ditu, nireekin konparatuz, batez ere. Erran behar da ere, neska bakarra naizela atsedenetan rugby an ari naizena.
|
|
Zer kolore ederrak: urdina, arrosa, ubela, horia, liranja, berdea... segur nintzen aita Pantxok
|
bere
tinduetan baliatuko zituzkeela ikusi izan balitu.
|
|
Ordu batzuen buruan, iguzki izpiak ganbaran sartu orduko, iratzargailuak belarriak hausten dituen hotsa atera zuen. Begiak ideki, ohetik atera eta, une horretan
|
berean
, ohartu nintzen nire buru gainean zerbait bitxia neukala. Giza gorputz bat zen eta espalden gainean konpasez egindakoa zirudien buru borobil bat zuen, sudurrik eta ahorik gabe, haatik; haren begiak horiak ziren eta bameko begi nini beltzak ez ziren sekulan mugitzen.
|
|
Giza gorputz bat zen eta espalden gainean konpasez egindakoa zirudien buru borobil bat zuen, sudurrik eta ahorik gabe, haatik; haren begiak horiak ziren eta bameko begi nini beltzak ez ziren sekulan mugitzen. Ohartu zelarik han nintzela, aberea zirudiena jautsi zen eta nire esku eskuina hartu zidan
|
bere
...() hiru erhiko eskuan. Esku aburra aitaren mustatxa bezain latza zuen eta behatzetan primaderan arraintzatzen ditugun amuarrainek bezalako azala zuen.
|
|
Asmatua nuen berehala martiztar bat zela eta
|
bere
komunikatzeko moldea zuela, ahorik ez izanez. Orduan, batere pentsatu gabe bota nion:
|
|
Martiztarrak ez zuen oraindik nire anaia eramana eta, gainera, arrotza desagertua zen. Dena
|
bere
onera etorria zen berriro: ez zen nehor gu narda tzeko.
|
|
Gainera hitzez beti sobera gabiltzan arren, larri ibiltzen bide gara hitz horiek geureganatzeko astiaz, nahiz eta bi izan entzuteko ditugun belarriak eta bat bakarra mintzatzeko mihia.
|
Beraz
eman diezaiogun, erabat jakintzat badugu ere, beste birpasa bat zuk hezitako egia horri, nire belarriak hala eskatzen didalako eta, jakin badakizunez, zure hitza dela egarri hori asetzeko gai den bakarra.
|
|
Berasa maitea erantzun nion, harritu egiten naiz, ezen zure gaitasunak, horrenbestekoa izanik, antzua baitirudi hain kontzeptu ulerterrezaren ondoan. Dialektika, jakin ezazu, noizpait Glaukon lagunak ikasi zuen bezala, zentzumenak batere erabili gabe, arrazoimenaz baliaturik gauzen
|
bere
baitangoa azaltzeko, ongia bere horretan zer den argitzea da. Dialektika arrazoimena da, filosofatzea, adimenaren gailurra ikutzea, zientzia erreala.
|
|
Berasa maitea erantzun nion, harritu egiten naiz, ezen zure gaitasunak, horrenbestekoa izanik, antzua baitirudi hain kontzeptu ulerterrezaren ondoan. Dialektika, jakin ezazu, noizpait Glaukon lagunak ikasi zuen bezala, zentzumenak batere erabili gabe, arrazoimenaz baliaturik gauzen bere baitangoa azaltzeko, ongia
|
bere
horretan zer den argitzea da. Dialektika arrazoimena da, filosofatzea, adimenaren gailurra ikutzea, zientzia erreala.
|
|
Bakarkako lana da. Ongia, zuzentasuna, justizia... norberak
|
bere
kasa lekutu beharreko kontzeptuak dira. Ba al da egia unibertsal hauek beste nolabait aurkitzeko erarik?
|
|
Izan gaitezen ausartak eta aldi
|
berean
zuhurrak hipotesi honen aurren. Gogoan izango duzu Heraklito haundia, ez al da hala?
|
|
Eta gogoan izango duzu, ziurrenez, haren filosofia dialektikan oinarritzen zela. Baina ez zen zure dialektika
|
bera
. Zureak arrazoimena hartu zezakeen sinonimo gisa eta jakinbide autonomo batean datza; aitzitik, haren dialektikak ideien kontrastean zuen oinarria, gerra da ororen jaiotza, zeren beti egongo dira bi sujetu kontrajartzen direnak.
|
|
Ondoren jarraitu zuen Berasak irudika ezazu eguna eta gaua. Eguna, Eguzkik dakien modura, ordu argien multzoa da, eta ordu horiek iritsi bezain laister barnekaldeko herrixketen nekazaria goiz lotzen zaio lanari
|
bere
baratzean; kosta partean, aldiz, itsasontziei azken ikutuak emanez arituko dira arrantzaleak; itzal ahal guztidunetik itzal txikiak agertzen hasiko dira, ertainak askoz jota; txoriek abestuko dute gauean abestea debekatua izan zaiena eta baliteke gu biok, eguneko ordu horietan azokara bidean izatea, auskalo ze erosketa egiteko asmotan. Aurreko hau eta halako beste mila ezaugarriren bidez imaginatzen dut eguna.
|
|
– Gaua, Ilargik dakien modura, ordu ilunen multzoa da, eta ordu horiek iritsi bezain laister nekazariak goldea lurrean etzango du, lotan, eta
|
bere esku
zaurituak garbitzera abiatuko da; arrantzaleak ere abiatukko dira etxerantz itsasontziak kaian ondo lotuta utzi bezain azkar, zeren eta gaua murgiltzen hasten bada eta artean itsasontzirik heltzeke badago, urduritasuna arrunt nabarmenki azaleratuko da emazteen aurpegietan; itzal ahal guztiduna etorriko da berriro ere; txoriak mutu agertuko zaizkio ilargiari, haizeari; eta litekeena da gu biok gau...
|
|
Nabarituko zenuen, horrenbeste adibide erabiliak izan diren honetan, eguneko gertaera guztiek beren aurkakoa dutela gau aldean, eta ondorioz, ezaugarrien kontrajartze honek bereizten duela, alde batetik eguna eta bestaldetik gaua. Eguna beharrezkoa zaio gauari, azken honek
|
bere
izaera jaso dezan eta baita gaua egunari ere, arrazoi bera delarik medio.
|
|
Nabarituko zenuen, horrenbeste adibide erabiliak izan diren honetan, eguneko gertaera guztiek beren aurkakoa dutela gau aldean, eta ondorioz, ezaugarrien kontrajartze honek bereizten duela, alde batetik eguna eta bestaldetik gaua. Eguna beharrezkoa zaio gauari, azken honek bere izaera jaso dezan eta baita gaua egunari ere, arrazoi
|
bera
delarik medio.
|
|
Isiltasuna nagusitu zen. Eta erantzuteko keinua egin nuenean, hau gehitu zion
|
bere
hitzaldiari:
|
|
Mundua ez da, Sokrate maitea, atzo goizekoa. Gu ez gara, gure belaunek hala adierazi nahi diguten arren, honen zaharrak, baldin eta nahikoa atrebentzia izango bagenu gure adina mundu honek bete duenarekin konparatzeko, eta litekeena da, aldi
|
berean
, honen gazteak ez izatea, munduak luze iraungo baitu, gaztetasun apartekoa dauka aurrerantzean. Mundua ez da, Sokrate maitea, atzo goizekoa, ezta bihar artekoa ere.
|
|
Honezkero asmatuko zenuen, Sokrate, tximu horrek aukeratu zuena. Baliteke naturari automatikoki emandako erantzuna izatea, baina, egia esanda, tximuren batek, oharkabean bada ere,
|
bere
gain hartu zuen erabakiaren ardura, zalantza bat agertzen zaigun guztietan halakoa baita gure jokaera. Ez dago erabakirik zalantzarik egon ezean, inork ez du zertan bere burua erabili, zalantzak bere ateraldia egingo ez balu.
|
|
Baliteke naturari automatikoki emandako erantzuna izatea, baina, egia esanda, tximuren batek, oharkabean bada ere, bere gain hartu zuen erabakiaren ardura, zalantza bat agertzen zaigun guztietan halakoa baita gure jokaera. Ez dago erabakirik zalantzarik egon ezean, inork ez du zertan
|
bere
burua erabili, zalantzak bere ateraldia egingo ez balu. Baina nik baino hobeto dakizu zuk hori, greziarra izanik, ondo ezaguna izango baituzu atsotitz greziarrak dioena:
|
|
Baliteke naturari automatikoki emandako erantzuna izatea, baina, egia esanda, tximuren batek, oharkabean bada ere, bere gain hartu zuen erabakiaren ardura, zalantza bat agertzen zaigun guztietan halakoa baita gure jokaera. Ez dago erabakirik zalantzarik egon ezean, inork ez du zertan bere burua erabili, zalantzak
|
bere
ateraldia egingo ez balu. Baina nik baino hobeto dakizu zuk hori, greziarra izanik, ondo ezaguna izango baituzu atsotitz greziarrak dioena:
|
|
Askotan kontrajarriak diren arren, beti baliokideak, biak arbuiagarriak diren neurrian. Batak zein besteak zalantza desegoki ikusiko du, eta lekuz kanpokoa irudituko zaio, eta haren beldur izango da, eta inporta zaion gauza bakarra
|
bere
boterean zirrikiturik ez agertzea izango da eten egin zen momentu batez, jarraian esatera zihoana birritan pentsatu nahian balebil bezala. Hori dela eta, arriskutsua izango zaio, hiritarrek edozelako zalantza argiratu nahi izatea eta, era berean, botereak ez luke inoiz ere onartuko gaurko egunez gauzatu nahian gabiltzan honako zalantzaren apologia hau.
|
|
Batak zein besteak zalantza desegoki ikusiko du, eta lekuz kanpokoa irudituko zaio, eta haren beldur izango da, eta inporta zaion gauza bakarra bere boterean zirrikiturik ez agertzea izango da eten egin zen momentu batez, jarraian esatera zihoana birritan pentsatu nahian balebil bezala. Hori dela eta, arriskutsua izango zaio, hiritarrek edozelako zalantza argiratu nahi izatea eta, era
|
berean
, botereak ez luke inoiz ere onartuko gaurko egunez gauzatu nahian gabiltzan honako zalantzaren apologia hau.
|
|
Atrebentzia haundia ez bada esan zuen, gogora ekarri nahi nituzke Fedro lagunari eskeini zenizkion hitzak eta, batez ere, Gurdi Hegaduna deitu zenuen mitoa. Ez dut mito hau, zuk erabili zenuen zentzu
|
berean
erabiliko, nik beste helburu bat baitut buruan, baina iruditzen zait baliagarria izango zaigula zalantzaren apologia honi pisuzko arrazoiak bilatu nahi badizkiogu. Zeren, eta hona hemen mito hau hizpidera ekartzearen zergatia, ez da nahikoa gauzak zalantzan jartzeko eskubidea aldarrikatzea, beharrezkoa zaigu egia absolutoen aurka altxatzea.
|
|
– Baina denbora joan ahala, konturatzen gara, toki ezberdinetara tiratzen duten arren, biek bortizkeria eta zalaparta gaitzesgarri berbera erabiltzen dutela
|
bere
xedea lortzeko; konturatzen gara, haien begietara so eginez, ez dutela amore emateko itxurarik, ez direla inolaz ere, inon eta inori barkamena eskatzeko prest egongo, ez dago haien bihotzetan hutsunea eta gorrotoa besterik eta hala jarraitzen dute, amorru biziz borrokan; konturatzen gara batak zein besteak ez dituela bere okerrak onartzen, eta bakoitzak bere egia aldarrikatzen duela egia absoluto... Konturatzen gara, azken batean, kanpokaldetik ezberdinak agertzen zaizkigun bitartean, bi zaldiak arraza berekoak direla.
|
|
– ...arren, biek bortizkeria eta zalaparta gaitzesgarri berbera erabiltzen dutela bere xedea lortzeko; konturatzen gara, haien begietara so eginez, ez dutela amore emateko itxurarik, ez direla inolaz ere, inon eta inori barkamena eskatzeko prest egongo, ez dago haien bihotzetan hutsunea eta gorrotoa besterik eta hala jarraitzen dute, amorru biziz borrokan; konturatzen gara batak zein besteak ez dituela
|
bere
okerrak onartzen, eta bakoitzak bere egia aldarrikatzen duela egia absoluto erreal bakartzat, autismo izugarria erakutsiz. Konturatzen gara, azken batean, kanpokaldetik ezberdinak agertzen zaizkigun bitartean, bi zaldiak arraza berekoak direla.
|
|
– ...gaitzesgarri berbera erabiltzen dutela bere xedea lortzeko; konturatzen gara, haien begietara so eginez, ez dutela amore emateko itxurarik, ez direla inolaz ere, inon eta inori barkamena eskatzeko prest egongo, ez dago haien bihotzetan hutsunea eta gorrotoa besterik eta hala jarraitzen dute, amorru biziz borrokan; konturatzen gara batak zein besteak ez dituela bere okerrak onartzen, eta bakoitzak
|
bere
egia aldarrikatzen duela egia absoluto erreal bakartzat, autismo izugarria erakutsiz. Konturatzen gara, azken batean, kanpokaldetik ezberdinak agertzen zaizkigun bitartean, bi zaldiak arraza berekoak direla.
|
|
Baina denbora joan ahala, konturatzen gara, toki ezberdinetara tiratzen duten arren, biek bortizkeria eta zalaparta gaitzesgarri berbera erabiltzen dutela bere xedea lortzeko; konturatzen gara, haien begietara so eginez, ez dutela amore emateko itxurarik, ez direla inolaz ere, inon eta inori barkamena eskatzeko prest egongo, ez dago haien bihotzetan hutsunea eta gorrotoa besterik eta hala jarraitzen dute, amorru biziz borrokan; konturatzen gara batak zein besteak ez dituela bere okerrak onartzen, eta bakoitzak bere egia aldarrikatzen duela egia absoluto erreal bakartzat, autismo izugarria erakutsiz. Konturatzen gara, azken batean, kanpokaldetik ezberdinak agertzen zaizkigun bitartean, bi zaldiak arraza
|
berekoak
direla.
|
|
Eta jakin ezazu herri hori, gurdi hori, aurrera jo ezinik dabilela, bi zaldi erotuen erruz argitu zuen Berasak. Baina hau gutxi balitz, zaldi bakoitzak soilik
|
bere
garaipenean pentsatzeaz gain, zaldi baten zein bestearen alde agertzen ez diren hiritarrei ez diete tarteko beste zaldi bat proposatzen uzten. Zaldi zuriak esaten die:
|
|
Ez al da grisa deritzogun kolore berria sortzen? Baina ez pentsa grisa kolore bakarra denik,
|
bere
barman zuriari eta beltzari kontrajartzen zaizkion kolore guztiak baitaude: horia, gorria, berdea, urdina...
|
|
Miresten dut zuk diozuna, Berasa haundia, ez dago zure hitzaldian pausa bat
|
bera
ere lekuz kanpo. Baina diozunaren arabera, ez al ginateke Sofisten erlatibismoari eta eszeptizismoari paso ematen ariko?
|
|
Ongi diozu, ezin hobeki erantzun zidan eta lasai geratu zen,
|
bere
nahia lortu duen pertsonaren lasaitasunarekin. Naturak hala nahi izan duelako beste animaliengandik bereizten gaituen bertute bat atxeki digu:
|
|
Norberak du hitza esan nuen. Eta lasai egon zintezke, Berasa adiskide maitea, arestian esan didazun bezala, eguna beharrezkoa z.aio gauari, azken honek
|
bere
izaera jaso dezan eta baila gaua egunari ere, arrazoi bera delarik medio. Hortaz, nahiz eta gaur gaua eta iluna den zure herri horretan, noizpait eguzkia azaldu da.
|
|
Norberak du hitza esan nuen. Eta lasai egon zintezke, Berasa adiskide maitea, arestian esan didazun bezala, eguna beharrezkoa z.aio gauari, azken honek bere izaera jaso dezan eta baila gaua egunari ere, arrazoi
|
bera
delarik medio. Hortaz, nahiz eta gaur gaua eta iluna den zure herri horretan, noizpait eguzkia azaldu da.
|
|
Harik eta
|
bere
buruarekin bakean bizitzeko gai ez den arte, gizakiak ez du hiriko elkarbizitzarekin asmatuko.
|
|
Nire bizitzaren parte ziren, nire bizitzako oinarria eta orain, aldiz, neguko hotz hauek eraginiko bakardadea besterik ez dut sentitzen. Guztia ziren niretzat, haiek ematen zidaten berotasuna, eta ez uda zelako, nire alboan egoteagatik bakarrik, maitatua, baliagarria nintzela sentiarazten zidatelako baizik, eta era
|
berean
, ni haien bizietan funtsezko osagai bat nintzela aditzera eman ohi zidatelako. Haien eguneko momenturik garrantzitsuenak eta bizitzakoak ere bai, nire magalean eserita igarotzen baitzituzten, elkarrekin solasean jarduten zutelarik.
|
|
Goiz etorriko zela esan zinan baina... astebukaeraro bezala, berandu! Aldameneko zokormazoari berriz bost axola zaion
|
bere
semeak egiten duena, horrek bai egiten din lo, ondo egin ere lo, aurretik semea ageri ez delako kezka dela eta ezin lo eginik banabil, aldamenetik zurrunda hots nazkagarri hori besterik ez dinat entzuten! Zer egiten ote dinate ordu horiek arte!?
|
|
Maritxuren bitartez enteratu naun. Lehengo larunbatean
|
bere
iloba baten ezteiak izan omen zizkinaten eta gauean juergan zebiltzala, Gorkarekin, Pilarren semearekin, topo egin omen zinaten kubatak edaten ari zela! Gero hala bukatu omen zinan, zutik egon ezinik!
|
|
Hala ere, biak elkar asko maite zutela suma nezakeen beren begi dirdiratsuetan elkarri begiratzen ziotenean. Azkenean, neska, pixkanaka pixkanaka mutilaren ezpainetara
|
bereak
gerturatzen hasten zen, bien ezpainek elkar ikutzen zuten arte. Elkar muxukatuz eta laztanduz jarraitzen zuten elkar gozatuaz.
|
|
Beren garaietatik gaur arte gizarteak jasandako aldaketez mintzatzen ziren beti, beren desadostasuna agertuz. Egungo gaztediaren jarrera zela, zientzian eta teknologian emandako aurrerakuntza xelebreak zirela, etab. beti ziren kexu, baina era
|
berean
, beren garaiak gogoratzen zituzten sarri.
|
|
Plazerra zen harentzat zura lantzea. Oraindik arta gehiagorekin,
|
bere
haurra sortuko zenerako sehaskatxo fina eraikitzen ari zen. Ez zen batere alferra gazte hura, eta ez zen sekula gelditzen lan egitetik.
|
|
Denbora luze baten ondotik, alabaren orroa entzun zen. Berehala,
|
bere
ama etorri zitzaion, ahapeka barnera sartzeko galdeginez.
|
|
Han, ohe gainean, emaztea izerdiz beterik dago.
|
Bere
bi emazte kuttunak elkarturik daude, baina bata bestea baino ahulagoa da... Sortu berria eskaintzen dio amatxok.
|
|
Orduan, haur sortu berriaren aitak jainkoari erregutu zion, ez zezan gizon hura bezain premia gorrian ezar. Geroago tabernara sartu zen,
|
bere
lagunei berri ona emaitera.
|
|
Senarra itsasora berriro joan zenetik denbora puska bat iragana zen.Josefina sukaldean zen, oilasko bat lumatzen.
|
Bere
gogoetek itotzen zuten. Zenbaitzuk atsegingarriak ziren, besteak beldurgarriak.
|
|
Zenbaitzuk atsegingarriak ziren, besteak beldurgarriak.
|
Bere
begi urdinekin ingurura begiratu zuen. Gibelean zeukan ximiniak berotzen zuen gelatxoa, neguko arratsalde luzeak biziki hotzak baitziren.
|
|
Goizero bezala, senarraren etorreraren berri bila joan zen portura. Han ikusi zuen
|
bere
bihotzeko kuttuna eraman zuen itsasontzia. Masta xut xuta zeukan, eta gainean itsatsita, euskal ikurrina.
|
|
diru eskasaren mehatxu beltza! Vne
|
berean
gauza harrigarri batez ohartu zen: alta, buraso batek ez luke inoiz ahantzi beharko!
|
|
Han hasi ziren hizketan senar emazteak. Arrantzaleak
|
bere
asmoa azaldu zion etxeko andreari: kortsario izatea.
|
|
Arrain ustelaren usain nazkagarria nabarmentzen zen. Itsasontzi zaharkitu baten aintzinean gelditu zituen
|
bere
urratsak arrantzale gazteak. Hurbiltzerakoan, itxura zikin eta gaiztoa zuten gizon azkarrek burua itzuli zuten, denek batera, behako ilunekin begiratuz.
|
|
Sudurra, goiti buruz zuen, airea sentitu nahiz bezala; bi zilo sakonen artean, karatxo lodi bat hazten ari zitzaion.
|
Bere
bizar latz beltzak, ez zion aurpegia txukuntzen. Bere sorbalda zabalen gainean, papagaio bat zegoen burua jira-biraka zuela.
|
|
Bere bizar latz beltzak, ez zion aurpegia txukuntzen.
|
Bere
sorbalda zabalen gainean, papagaio bat zegoen burua jira-biraka zuela. Xori begi bakarrak zapi ilun bat zeukan begi galduan, kukutzeko gisan.
|
|
Xori begi bakarrak zapi ilun bat zeukan begi galduan, kukutzeko gisan.
|
Bere
luma finak odol kolorekoak ziren, arrantzale berezi haien jantziak bezala. Beherago, atorra xuri zikinaren lehen hiru botoiak idekiak ziren, He kuskulatu batzu ateratzera utziz.
|
|
Baina ikusten zen asko baliatu zuela eguzkiak ere koloreak higatu zizkiolako ehunari. Erran bezala, Ramuntxok
|
bere
etorreraren arrazoia azaldu zion. Kortsarioak gogoetatu zuen, bizarra ferekatuz, eta eskaera onartu zion, erranez ez zela gazte aski aurkitzen halako lanak egiteko.
|
|
itsu mutsuan sinatu ere, aukeztu zion paper hori eta zaharkituaren gainean hizki lodiz idatziriko hitzak ez zekizkielako irakurtzen. Ondoren,
|
bere
puskak hartu eta barnera sartu orduko, itsasontziak ur zabaletara eraman zituen.
|
|
Ramuntxok ez zuen gogoko, baina ezin zuen atzera egin, kontratu madarikatu harengatik kortsarioen menpe baitzen. Kostaldetik hurbiltzen zihoazela,
|
bere
alabarentzat irabaziriko dirua zenbatu zuen. Kontu ederra ateratzen zitzaion eta aski pozik zegoen.
|
|
Baina herriko emazteek jakin zuten senarra kortsario egin zela; orduan, herriko aberatsenek baztertu zuten. Geroztik,
|
bere gibelean
zurrumurruak eta irriak entzuten zituen. Ez zitzaion batere gustatzen honelako arazoak ukaitea, baina pentsatu zuen halako atso zaharrei ez zitzaiela kasurik egin behar.
|
|
Euskalduna ontzitik jaustean kapitainak erran zion, elkar ikustean, berriro elkarrekin joango zirela itsasora. Senarra ihes joan zen
|
bere
etxeraino. Han, emaztearekin egon zen hizketan; baina ez zion deus erran kortsarioekin eginiko lapurketez.
|
|
Ondoko egunetan, eta baita urteetan ere, ez zuten diru eskasik ukan. Zoriontsu bizi ziren eta aitak
|
bere
alaba haunditzen ikusi zuen. Laster ahantziak zituen kortsarioak eta haien gaiztakeriak.
|
|
Baina egun batez, Ramuntxo portuan ibilki zela, kortsarioa ikusi zuen; beti berdina, baina apur bat zahartua,
|
bere
ontzia bezala. Itsas ertzean zegoen tente, eta haren begitarte maltzurrak erakusten zuen sator lanean ari zela.
|
|
Eta orduan kontratua atera zuten, irakurri ere bai. Idatzia zenaren arabera,
|
bere
ondasun guziak eman behar zizkien, burutik eginak ziren gizon haiei. Oinak herrestaka, etxe aldera eraman zuten, dena hartu nahian.
|
|
Oinak herrestaka, etxe aldera eraman zuten, dena hartu nahian. Gaixoa, ohartu zen
|
berak
eginiko zozokeriarengatik, gizon tropa hura aberastuko zela. Bizkor berritz itzuliak ziren pozik portura, etxeko ondasun guziak ebatsiz eta familia premia beltzenean utzita.
|
|
Berriz hasi zen Ramuntxo arrantzale sinple gisa,
|
bere
bihotzeko bi emazteak utzita. Haiek biak, andere baten babesean sartu ziren, ez baitzuten beste tokirik l0 egiteko.
|
|
Han, denak korrika ari ziren zerbaiti ihes egin nahian bezala; baina zeri? Etxe batetik soldadu bat atera zen,
|
bere
burdinezko babesarekin. Odola isurtzen ari zen, toki guztietan.
|
|
ez zen aterabiderik.
|
Bere
haurra besoetan hartu zuen; soldaduak galdera andana egin zion. Ezin izan zuen erantzun, zeren gizon indartsu batzu sartu eta bortizki eraman baitzituzten.
|
|
Arrantzaleak berriz Ziburura heltzean, harriturik begiratu zituzten bide deseginak, etxe erreak, eta ohartu ziren ez zela nihor kalean. Bakoitza
|
bere
bizilekura sartu eta segidan atera zen, ikusiz dena hutsa zela. Denak elgarretaratu, eta erabaki zuten mendekatzea.
|
|
Barruan babesa.
|
Bere
giroa. Bere maleta.
|
|
Bere giroa.
|
Bere
maleta. Bera.
|
|
Adierazpenik gabeko koloreak! Gizartetik aldentzen duen apartamenduan dago, non
|
bere
giroa, bere babesa eta bere maleta dituen. Apal bakaneko erlojua begiekin kausitu eta arindu egin da berantiarraren itzalak bere eginbeharra kitatu aurretik estali ez dezan.
|
|
Adierazpenik gabeko koloreak! Gizartetik aldentzen duen apartamenduan dago, non bere giroa,
|
bere
babesa eta bere maleta dituen. Apal bakaneko erlojua begiekin kausitu eta arindu egin da berantiarraren itzalak bere eginbeharra kitatu aurretik estali ez dezan.
|
|
Adierazpenik gabeko koloreak! Gizartetik aldentzen duen apartamenduan dago, non bere giroa, bere babesa eta
|
bere
maleta dituen. Apal bakaneko erlojua begiekin kausitu eta arindu egin da berantiarraren itzalak bere eginbeharra kitatu aurretik estali ez dezan.
|