|
2000
|
|
|
" Protestanteen egun handia da uztailaren 12a. Hori jakingo
|
zenuen
, ezta. Bada, Irlandan zehar inoiz ez bezala, zenbait bonba jarri zituzten gaizkile horiek".
|
|
|
Hori bazenekiten zuok biok. Zuk ez
|
zenuen
jakingo, ezta, basque?"
|
|
|
Barkatuko didazu, nire Bitakora laguna, Ralphekin bizitzen ari naizen une honetaz hain gauza gutxi kontatzea. Beharbada uste
|
zenuen
txorta jotze guztien txosten zehatza emango nizula, edo berarekiko sentitzen dudana kontatuko nuela. Ez da ezer ezkutatu nahi dizudalako, baizik eta momentua bizitzen ari naizelako.
|
|
|
–Baina Irlandakoa jakingo
|
zenuen
, eta hala ere Jabi lagun handiak ez zidan ezertxo ere esan...
|
|
|
Nik barkatuko nizun Rocío horrekin izandako afera. Baina ez
|
zenuen
konfiantzarik, ezta. Eta horrelakoak.
|
|
|
" Baina ez duzu ahaztu behar, Legg, orduko zure pentsamenduak desberdinak zirela: ez
|
zenuen
itsasoko arrainik aipatzen, deabru zahar horrek! Alderantziz, noizean behin egurrezko karabana bat etortzen zen Lahinchera, garai hartako putetxea alegia, eta hantxe izaten zinen zu ere, ilaran, sosak eskuan dantzan zenituela.
|
|
|
egia da Allisek zure etxea eta abereak lortu zituela, baina Mary... Bai, Mary ere galdu
|
zenuen
, baina emazteak berak hala erabakita! Jokoan galdu zenuen, bai, baina horren berri izan orduko, Maryk herritik alde egin zuen.
|
|
|
Bai, Mary ere galdu zenuen, baina emazteak berak hala erabakita! Jokoan galdu
|
zenuen
, bai, baina horren berri izan orduko, Maryk herritik alde egin zuen. Ez zuretzat eta ez Allisentzat.
|
|
|
Ergela izan behar du kristauak andrea pokerrean jokatzeko. Zer uste
|
zenuen
, Legg, karabanako puten antzera makurtuko zela Mary zure esanetara. Ba ez, eta maletak egin zituen, eta burua ondo altxatuta egin zuen alde, eta arrazoiz gainera.
|
|
|
Ba ez, eta maletak egin zituen, eta burua ondo altxatuta egin zuen alde, eta arrazoiz gainera. Engainatu egin
|
zenuen
eta kito. Gizonek titi parea behar dugun bezala, emakumeek buru pixka bat nahi dute, eta zure inteligentzia, Legg, aspaldi ito zen zerbezatan".
|
|
|
Arren. Azalpenik eman gabe eraman
|
zenuen
, ez duzu eskubiderik, zer egin dizut nik, e. Ze eskubide duzu nik maite dudana lapurtzeko?
|
|
|
Mesedez Txema. Eta gure harremana zer, ahaztu egin
|
zenuen
derrepentean ala. Barkatu Txema, mesedez...
|
|
|
Hori gutxienekoa da. Baina zure bizitza betetzea zen nahi zenuena, eta beno, bete
|
zenuen
. Orain gauza txikiak falta zaizkizu.
|
|
|
–Esan dizut ez nagoela ziur, baina zuk ez
|
zenuen
arraro sumatu?
|
|
|
–Beraz, zure ustez bariante berriak du errua. Baina zuk ikusi al
|
zenuen
Eider garai hartan?
|
|
|
Hitz egiteko gogoa
|
zenuen
, eta nik aditzekoa.
|
|
|
Edateko ontziak bi hatzetarik goiti nehoiz ere betetzen ez zenituela, astiro eta betaro edaten
|
zenuen
arnoa. Eta halako batean erran zenidan:
|
|
|
Eta, bertze isilune labur baten ondoren, erantsi
|
zenuen
:
|
|
|
ez bederen estatuetan edo komunitate handietan, nahiz eta komunitate tipietan errazagoa zen. Eta Münzer en kasua aipatu
|
zenuen
. Eta Savonarolarena.
|
|
|
Eta eman zenizkidan, lehenik, apez erreboltariaren joan jinak ezin xeheroago, baita herritar katoliko eta jauntxo protestanten arteko gorabeherak ere: ...e alferrikakoak, batean erregeren kontseilari jaun Bernard d’Arche Paristik Zuberoarat zetorrela, bertzean Oi he nart Zuberoatik Pariserat zihoala, Zuberoako parlamentuko ordezkari gisa; aitortu zenidan, finean, ezen, zu protestant izan arren eta Orthezko unibertsitateko irakasle, lehengusuaren alde atera zinela, zeren eta, kontu hartaz denaz bezainbatean, haren aldekoa baitzinen; eta akabatu
|
zenuen
:
|
|
|
Eta, halatan, bada, iritsi ziren Tolosatik erregeren tropak justiziaren izenean injustiziaren ezartzerat, eta horrela hil ziren bortz bat mila pertsona Mathalasen jarraitzaileen artean. Eta buruzagiaren patua ere ez zen anitzez hobea izan, zeren, lau partetan partitu baitzuten haren goputza, eta haren burua, berriz, Mauleko murrailetako itsu leihotik eseki, non hilabeteetan egon baitzen, harik eta gau batean bertatik desagertu zen arte —eta, barren barreneraino hats hartzen zenuela, begiak dir dir, ordu arte gorde gorderik izan
|
zenuen
sekeretuaren berri eman zenidan—: Ni izan nintzen Urte Zahar egunean burua handik kendu, eta herriko kanposantuan isil gordean ehortzi zuena, lur sakratuaren magalean.
|
|
|
Amicus Plato, amicus Socrates, sed magis amica veritas: ‘Lagun dut Platon, lagun dut Sokrates, baina lagunago egia’, eta gaurko eskolan, bertze deusi lotu aitzin, Aristotelesen erran hori oroitarazi nahi dizuet, jakin dezazuen zein den egiaren lehen egia...", eta, handik aitzina, autore zaharren aipuz eta haiei buruzko anekdotaz josi
|
zenuen
zeure solasaldia. Eta, halatan, zure memoriak harritu ninduen lehenik, zeren baitzirudien ezen biblioteka oso bat zeneukala zeure buruan, eta bibilioteka hartarik beharrezko errana beharrezko mementuan hautatzen eta zeureganatzen zenuela, zeure arrazoinbideetan aitzina egiteko.
|
|
|
Eta, halatan, zure memoriak harritu ninduen lehenik, zeren baitzirudien ezen biblioteka oso bat zeneukala zeure buruan, eta bibilioteka hartarik beharrezko errana beharrezko mementuan hautatzen eta zeureganatzen zenuela, zeure arrazoinbideetan aitzina egiteko. Baina erran behar dizut ezen zure memoriak baino areago harritu eta zurtu ninduela aipu eta anekdota haien lotzeko erakutsi
|
zenuen
antzeak eta trebetasunak, zeren, hainbertze pilatu eta juntatu arren, ez baitzirudien bihirik ere soberan zegoela, bakoitzak baitzuen han bere intentzionea eta erranahia, bere tokia eta bere lekua. Eta, aipu eta anekdota haiekin eta haien arteko loturekin, sare bat osatuz joan zinen hitzez hitz eta elez ele, eta ni sare hartan atrapaturik eta liluraturik sentitu nintzen, halako suertez, non ez bainintzen ohartu ere enekin egiten ari zinenaz.
|
|
|
Maiz adituko
|
zenuen
zuk ere, jaun André, ezen etorkizunaren beldurra dela gure anitz gaitzen iturri, eta gero eta sinetsiago nago ezen hala dela, batik bat etorkizun hori beltz azaltzen zaigunean. Zeren, gaiztasun eta zailtasun korapilatsu batzuen aitzinean, emaiten baitiogu su imajinazinoari, eta, handik harat, imajinatzen dugularik ezen gaitz dena bi aldiz gaitzago izan daitekeela, hiru aldiz gaitzago eta ehun aldiz gaitzago, egiten dugularik hondar ale batetik mendi handi bat, eta ikusten dugularik, finean, geure burua urkabean, korapilo haietarik batetik dilindan, orduan, bada, larritzen, izutzen eta asaldatzen gara, zuri zena ere beltz dakusagu, bildots bat zegoen lekuan otso bat, egiten dugu geure baitan mila pentsu eta gogoeta, mila dorre eta gaztelu, eta halatan gaixotzen eta eritzen zaigu arima; eta, nola gorputza eta arima bat diren, gaixotzen eta eritzen zaigu, orobat, gorputza.
|
|
|
Eta hala, bada, eskola akabatu eta etxerako bidean nindoan, noiz eta oroitu bainuen, lehen inpresionearen gibeletik, zure mintzaldia, eta noiz eta ohartu bainintzen, gauza haiek guztiak gogoan nituela, ezen ez zetozela bat zuk jakintasunari buruz
|
zenuen
iduria eta nik nuena, zeren nik Burgosko katedralarekin amesten nuen bitartean, zuk, itxura batean bederen, ez. Zeren Burgosko katedralak, zerurat beha paratu aitzin, lur sendo eta egonkor bat baitzuen funts eta azpi, non errotzen baitzituen bere oinak eta zimenduak.
|
|
|
Zeren zalantzaz eta ezbaiaz solastu eta eleztatu baitzinen batik bat. Eta, zalantzaren ildotik, bertze erran bat aipatu
|
zenuen
, Publilio Siriarrarena, zeina ez bainuen artean ezagun: Incertus animus remedium est sapientiae.16 Eta Descartesen bertze hura:
|
|
|
Baina nik gehien igurikitzen nuena, zeren, bai aita Bartolomek jauregian, eta bai jesuitek Iruñako kolejioan, bertzerik ez baitzidaten irakatsi, ez
|
zenuen
aipatu ere egin. Eklesiastikoan ez ezik Erran Zaharretan eta Salmoetan ere azaltzen denaz ari natzaizu:
|
|
|
Eta akabatze alderat zein aipatuko
|
zenuen
, eta Giordano Bruno, Elizak sutarat kondenatu heresea! Irakurtzearen inportantziaz ari zinela ekarri zenigun gogorat:
|
|
|
Baina ezta bertze edozein bi pertsona ere, benturaz, nork bere mundua duelako, propiala eta berezia, eta nor bere mundutik mintzatzen delako, azken batean. Izan ere, demagun gure edozein konbertsazionetan" sagarra" aipatzen dugula; baina ene sagarra —Elbirak eman zidan sagar ezti ahanztezin hura, zeren eta lehen musua ez baita nehoiz ere ahanzten— ez da zure sagarra —Donejoane bezperan jan
|
zenuen
sagar hura, oraino ere gau hartako sua oroitarazten dizuna—, ezta harena ere —otsailean edo sagardo bihurturik nahiko lukeen festazale hordiarena, zeinari txalapartaren hotsak ere oroitaraziko baitizkio— Eta euskaldun guztiok sagar deitzen diogu sagarrari, baina bakoitza bere sagarrak bizi du, bakoitza bere zoroak bizi duen bezalaxe.
|
|
|
—Lehen beti ehiza zakurren bat izaiten
|
zenuen
, eta orain mastin bat, zergatik...?
|
|
|
—Aizu: ez diguzu oraino kontatu nola eskuratu
|
zenuen
zuk santaren erlikia, gizon hari ebatsi ote zenion edo erosi...
|
|
|
—Gutitan liluratu izan nau gizon batek nola erotu eta liluratu baininduen aita Bartolomek, halako moldez, non ergel bat bezala sentitzen bainintzen haren aitzinean, borondaterik gabeko jostailu bat haren eskuetan... zeren aita Bartolome gizon sendoa baitzen eta nik haren sendotasuna behar bainuen, neure hutsaren estaltzeko; gizon sutsua zen eta nik haren sua behar nuen neure zalantzen erretzeko eta deusezteko. Eta aita Bartolome jauregirat etorri eta, handik gutirat, osaba Joanikotekin Italiarako bidaiatik itzuliz gero, apez izaiteko erabakia hartu
|
zenuen
zuk, Joanes, eta orduan are itsuago sinetsi nuen, zu jaio ondoren izan nuen ametseko hitz ustez profetikoetan, zeren Jain koak zinez nahi baitzintuen berarentzat... eta sinetsi nuen, halaber, ezen Jainkoak probidentzialki jarri zizula aita Bartolome, zeure xedearen erdiesteko izan zenezakeen gidaririk argiena. Baina osaba Joanikot ere han zegoen, ahal zuenean aita Bartolome tentatzen eta narritatzen.
|
|
|
Eta hura egin nuen eta are gehiago eginen nuen, baldin egoerak hala eskatu izan balit, zeren Jainkoa eta Erroma baitzeuden jokoan, Erroma eta Jainkoa, eta Jainkoaren borondatea baitzen Ha ren ohorearen izenean nork bere ohorea ere galtzea, baita hartarakotz betiko laguna salatu behar bazen ere, heresea zelako —eta, isilune baten ondotik hats hartzen zuela, erran zuen—: Gero, badakizu, aita hil zen, Mattin hil zen, eta zuk Iruñako jesuiten kolejiorako bidea hartu
|
zenuen
.
|
|
|
Eta ez zaude, bertzalde, ero, zeren sasoinez baitzabiltza... eta zureak badu erremediorik, eta berehala emanen dizut horren frogantza. Izan ere, pentsa dezagun ezen koadroko mutil hura zinez zela zuk amesten
|
zenuen
lehengusuarena, eta ez zure aitonarena; haatik, nola gauza bat den ametsa eta bertze bat errealitatea, hala, baldin begiak hertsaraziko balizkizute eta erranen balizute ezen haragi hezurrezko mutilaren aitzinean zaudela, ez al duzu uste ezen berehala zabalduko zenituzkeela begiak... baina baita handik gutirat hertsiko ere beharbada, damuturik, koadroak erakusten ez zizun akatsen bat igarriko zeni... orinen bat ez dakit non... edo atsegin ez zenukeen bertze zerbait, gorputzaren neurria, konparazione?
|
|
|
Harro egon zenuke zeure semeaz! Edo nahiago al
|
zenuen
gure dama hauetarik bat aurkitzea zure anaiaren kakategirat joan beharrean... eta sugegorriak, orduan, gure damaren zeraren zeretik zertzea, eta zer horren ondorez, zera geratzea? —eta azkeneko zera aipatu zuenean (cosita erraiten zion berak bere mintzairan) sabelerat eraman zituen bi eskuak, izorra gera zitekeelako keinua aditzerat emanik.
|
|
|
—Ximurra oporretatik itzulia zela erran
|
zenuen
orduan. Eta nik deus ez nekien.
|
|
|
—Itxura hobea
|
zenuen
ikusi zintudan azken aldian.
|
|
|
—Giltzengatik egin
|
zenuen
dena, ezta? —boza lodituz.
|
|
|
—Zer nahi
|
zenuen
–Haurra zerri egina ibiltzea, zuri agertzeko gogoa piztu arte?
|
|
|
—Ez
|
zenuen
pipatu behar —emakumearen mintzo garratzak desegin zuen gogoan kilika neukan irudia— Gorroto diot keari.
|
|
|
—Bagindoazela erran dizut. Ez
|
zenuen
zertan igo —txistukariak are txistukariago, hortzetako aparatuaren eraginez.
|
|
|
Whiskya, berrogei eskoziar mozkortzeko adina whisky —irriño egin zuen, baina nekez zituen zainak estaltzen—, gehiagorik ez. Mehatzeari eman zionez geroztik, kirolariendako edari txatxu horiekin baizik ez
|
zenuen
harrapatuko Ximurra, baina hemen, nirekin egoten zenean, whiskya edaten zuen beti. Bai larrutan egin baino lehenago, baita geroago ere.
|
|
|
—Orduan, zapata takoidunak jantzita nituela egin gogo
|
zenuen
–
|
|
|
—Ez
|
zenuen
nekatu behar. Aski nituen galleta batzuk.
|
|
|
—Ortzegunean konpromiso bat zenuela erran zenidanean, ederki isildu
|
zenuen
ez zinela gauaz itzuliko.
|
|
|
—Telebistaz edo irratiz zerbait adituko
|
zenuen
noski.
|
|
|
—Ttipirenean, bada, ez
|
zenuen
lana eskas izanen. Omenei kasu egitera, erromeria ematen zuen zenbaitetan.
|
|
|
—Zuk ere Ttipi deitzen
|
zenuen
–—Ez —hasperenka—, niretako Urtxipia jauna izan zen beti.
|
|
|
—Ez
|
zenuen
, bada, maiz adituko.
|
|
|
—Zuk ere ikusi
|
zenuen
Urtxipia jaunaren hilotza, ezta?
|
|
2001
|
|
|
Musukatu ninduzunean beldurtu egin nintzen, ikara sentitu nuen, urrezko pipitaz betea neukan sabela, eta petaloek eztanda egin zuten nire obarioetan. Tertziopelozko labanaz gurina zabaldu
|
zenuen
nire izter artetik gora. Barrura.
|
|
|
Nahi baduzu plazerrezko oihuak latinez esan ditzakezu. Baina hain gaztea izanik, zure obsesio bakarra unibertsitatean izan
|
zenuen
latinezko irakaslea izatea...
|
|
|
Ilusioa alokatu. Maitasuna bonbardatu
|
zenuen
. Eta, hala ere, balaz hil nahi nauzu?
|
|
|
Beltza panteraren kolorea zen. Eta azalean, esne tanta likinaren arrastoa tatuaturik
|
zenuen
.
|
|
|
Zuk egiten duzuna egingo nuke gustura nik: tailerra seietan (edo lehenago) itxi eta Juanekin edo Tomasekin edo Angelekin paseo luzeak egin... edo lehengoan ezagutu
|
zenuen
neska harekin (Rosa?). Eta luze hitz egin, aspertu artean.
|
|
|
Hotelera joango zara eta hotelean esango dizute zure izeko bat hil dela handik 3.000 kilometrora, edo hiltzen ari dela ospitalean. Orduan konturatuko zara zenbat denbora galdu duzun museoan eta nola estimatzen
|
zenuen
izeko hori eta zein itsusiak diren XVI. mendeko damen erretratuak.
|
|
|
Baina adinari begiratzen diozu eta 34 urte baino ez, apirilean; hala ere, oroitzapenak, asko, puntualak eta oso ederrak. Gogoratzen zara nola ikusi
|
zenuen
, behetik, oso behetik, aititeren eskuari helduta, lehenengo aldiz, noria erraldoi hura, oso handia eta distiratsua eta kolore biziekin eta oso handia.
|
|
|
Hori aspaldian izan zen, pasaporte faltsu bat jaso
|
zenuen
egun hartan.
|
|
|
‘Zuk operatu
|
zenuen
laguna ongi dago, ’ esanen dizu.
|
|
|
‘Zer ikasi
|
zenuen
ba? ’
|
|
|
‘Eta gaia aldatuz, ikusi
|
zenuen
lehengoan emakume hori, nola deitzen da, Marijose, ikusi zenituen gona gorri harekin jantzita zeramatzan oinetako berde negargarriak? ’
|
|
|
‘Zergatik egin
|
zenuen
Goiorekin borrokan? ’ galdetu zidan errektoreak bakarrik geratu ginenean.
|
|
|
Eta klasearen amaieran 67 orrialde hori errebisatzen zuen, ea 67 orrialdeko froga gainditu genuen, era horretan egiten baikenituen zoriontsu bera eta Jainkoa. Eta gero hasten ginen deklinazioen eskailera zailetan gora, nominatiboa qui genitiboa cuius, datiboa cui, akusatiboa quem, edo aditz irregularretan behera, volo, nolo, malo, eta consecutio temporum edo denboraren konkordantziaren arabera antolatu behar ziren esaldi subordinatuetan zehar, scio quid feceris, badakit zer egin
|
zenuen
, sciebam quid fecisses, banekien zer zenuen egina, scio quid facias, badakit zer egiten ari zaren, sciebam quid faceres, banekien zer egiten zenuen, scio quid facturus sis, badakit zer egingo duzun, sciebam quid facturus esses, banekien zer egingo zenuen.
|
|
|
Eta klasearen amaieran 67 orrialde hori errebisatzen zuen, ea 67 orrialdeko froga gainditu genuen, era horretan egiten baikenituen zoriontsu bera eta Jainkoa. Eta gero hasten ginen deklinazioen eskailera zailetan gora, nominatiboa qui genitiboa cuius, datiboa cui, akusatiboa quem, edo aditz irregularretan behera, volo, nolo, malo, eta consecutio temporum edo denboraren konkordantziaren arabera antolatu behar ziren esaldi subordinatuetan zehar, scio quid feceris, badakit zer egin zenuen, sciebam quid fecisses, banekien zer
|
zenuen
egina, scio quid facias, badakit zer egiten ari zaren, sciebam quid faceres, banekien zer egiten zenuen, scio quid facturus sis, badakit zer egingo duzun, sciebam quid facturus esses, banekien zer egingo zenuen.
|
|
|
Eta klasearen amaieran 67 orrialde hori errebisatzen zuen, ea 67 orrialdeko froga gainditu genuen, era horretan egiten baikenituen zoriontsu bera eta Jainkoa. ...qui genitiboa cuius, datiboa cui, akusatiboa quem, edo aditz irregularretan behera, volo, nolo, malo, eta consecutio temporum edo denboraren konkordantziaren arabera antolatu behar ziren esaldi subordinatuetan zehar, scio quid feceris, badakit zer egin zenuen, sciebam quid fecisses, banekien zer zenuen egina, scio quid facias, badakit zer egiten ari zaren, sciebam quid faceres, banekien zer egiten
|
zenuen
, scio quid facturus sis, badakit zer egingo duzun, sciebam quid facturus esses, banekien zer egingo zenuen.
|
|
|
Eta klasearen amaieran 67 orrialde hori errebisatzen zuen, ea 67 orrialdeko froga gainditu genuen, era horretan egiten baikenituen zoriontsu bera eta Jainkoa. ...onsecutio temporum edo denboraren konkordantziaren arabera antolatu behar ziren esaldi subordinatuetan zehar, scio quid feceris, badakit zer egin zenuen, sciebam quid fecisses, banekien zer zenuen egina, scio quid facias, badakit zer egiten ari zaren, sciebam quid faceres, banekien zer egiten zenuen, scio quid facturus sis, badakit zer egingo duzun, sciebam quid facturus esses, banekien zer egingo
|
zenuen
.
|
|
|
Oroit ezazu, Stanley Kubricken 2001: A Space Odyssey, Bilbon unibertsitateko zineklubean ikusi
|
zenuen
zientzia fikziozko pelikula hura. 1978 edo 1979 bueltan izango zen, eta bimilagarren urtea ostertza baino askozaz harantzago zegoen orduan.
|
|
|
Lemazaina geratuko da zeure alboan apur batean, zutaz fidatuko ez balitz bezala. Baina berak ere alde eginen du, eta zeu geratuko zara hor bakarrik, mozkortuta, lemaren jabe, nahi
|
zenuen
bezala.
|
|
2002
|
|
|
Gurekin batera ari da hegan. Esan nizun behar
|
zenuen
punttu punttuan agertuko zela. Ez zuk eta ez nik ez genuke ezertxo ere egiterik izango arrebak lagunduko ez baligu.
|
|
|
ahaztuko
|
zenuen
|
|
|
ahaztuko
|
zenuen
|
|
|
Eta zu –malko bakarti batek zeharkatu zion masaila– Beharbada horregatik urrundu nintzaizun. Ezin
|
zenuen
irabazi.
|
|
|
–Nola besarkatzen
|
zenuen
ere kontatu zidan –jarraitu zuen Julenek– Eta ez zenuela zure burua kontrolatzen. Nik ezin nizun hori aurpegiratu.
|
|
|
Azkar antzeman zuen zer zuen Julenek– Afari bat baizik ez da izango. Zuk zeuk esan
|
zenuen
.
|
|
|
Laztantzearena eta. Benetan entzuna al
|
zenuen
horrelakorik?
|
|
|
–Ja –esan zuen Irenek, barreari eutsiz– Zure ohean lekua zegoela eta... Bertara eramatea erabaki
|
zenuen
.
|
|
|
Meñakara lehertu beharrean iristen zen zakur gaixoa. Pilare, Pilare, zergatik ez
|
zenuen
zakurra taxi barruan sartzen. Taxilariak ez uzten?
|
|
|
Zuk zeure ametsetan ikusten
|
zenuen
zakurra izan nahi nuke, baina zure esku dago nire jokabidea. Nola hartzen eta hezten nauzun, horrelakoxea izango naiz.
|
|
|
Umetan, beraz, behin baino gehiagotan zeure burua harro jasoko
|
zenuen
, zeure adineko lagunekin zeundelarik, anaia zaharragoa zure ondotik igarotzean. Haren babesa, haren indarra sumatzen zenuen.
|
|
|
Umetan, beraz, behin baino gehiagotan zeure burua harro jasoko zenuen, zeure adineko lagunekin zeundelarik, anaia zaharragoa zure ondotik igarotzean. Haren babesa, haren indarra sumatzen
|
zenuen
. " Begira ezazue, adiskideok, ene anaia handia duk!
|
|
|
–Ez dut besterik desio, baina Karmelerekin tratu bat
|
zenuen
eta harekin konpondu zenuke zeuen artekoa, erabakia hartu aurretik.
|
|
|
Baina kalabazinak dira zure sukaldeko espezialitatea, eta zergatik ez nauzu bihar afaltzera gonbidatzen? Ez al
|
zenuen
, bada, esan ospatu egin behar genuela oposizioetako porrota?
|
|
2003
|
|
|
–Ez
|
zenuen
deitu.
|
|
|
–Kolonbiako enbaxadara deituko
|
zenuen
zuk... Ondoan daukagu Kolonbiako enbaxada.
|
|
|
–Atzo ez
|
zenuen
deitu, Matias.
|
|
|
–Hori ipini
|
zenuen
–
|
|
|
–Eta hori nahi
|
zenuen
–esan zidan Anak.
|
|
|
–Oraindik ez diguzu esan senarra zergatik hil
|
zenuen
–hasi zitzaion komisarioa apal baina irmo– eta, ez jakiteagatik, ez dakigu ez bere izenik, ez eta zurerik. Eta epailea ez da adierazpen lehorrekin konformatuko, arrazoiak nahiko ditu, izenak, datuak eta zehaztasunak.
|
|
|
–Eta nondik atera
|
zenuen
pistola hori? –galdetu zion, baina ez dut uste entzun zionik.
|
|
|
–Andrea Aranguren izeneko argentinar gazte baten lana itzuli
|
zenuen
ondoren. Orain badakit nobela hori zeurea zela –esan nuen.
|
|
|
–Eta izenik gabe argitaratzen hastea erabaki
|
zenuen
ondoren –bota nion kolpetik. Sophieren bizitza ezagutu egiten nuela iruditzen zitzaidan, haren obra ezagutzen nuelako, eta kontatuko zidanaren zati bat bederen aldez aurretik asmatu nezakeela sumatzen nuen.
|
|
|
Baina galdera batek kezkatzen ninduen orduan eta kezkatzen nau oraindik: nola demontre jakin
|
zenuen
idazle horiek une hartan zer idazten ari ziren? –galdetu nion.
|
|
|
Ez dut jaioterrira itzultzeko modurik. Adeline, gauzatu dut zuk
|
zenuen
amets handia, baina ordaina izugarria izan da".
|
|
|
Nik zu pare bat urte lehenagotik ezagutzen zintudan. Nire obrari buruz hiriburuan eman
|
zenuen
hitzaldi batean egon nintzen entzule gisa eta hunkitu egin ninduzun, tarteka nire nobelak nik neuk baino hobeto ulertu zenituela iruditu zitzaidan eta, beste batzuetan, aztertzen zenituen lan haiek nireak ez ote ziren irudipena izan nuen. Hitzaldia bukatu zenean, bertan ziren emakumeak zuregana hurbildu eta berriketan ikusi nituen, eta jeloskor sentitu nintzen.
|
|
|
Aurpegi otzanarekin itzuli zinen mahaira eta zure adiskideei desenkusak asmatzen saiatu zinen zutik, esertzeko herabe. Ez zituzten zure aitzakiak aintzat hartu, ez zizuten nonbait sinetsi eta broma gaiztoak eginez aritu zitzaizkizun, emakumeren baten deia jaso
|
zenuen
errezelotan. " Etxetik urrun ere ez dizute bakerik ematen", esan zizun norbaitek.
|
|
|
Bardeako argazki ikusgarri batzuei begira nengoen esku bata poltsikoan eta bestean edalontzia zenuela hurbildu zintzaizkidanean. " Zure aurpegia ezaguna egiten zait" esan
|
zenuen
irribarre eginez, eta nire ondoko aulkian eseri zinen –esan zuen emakumeak eta berriro besarkatu zuen.
|
|
|
Nire maleta beltzarekin ez nintzen erabat eroso sentitzen, besarkatu nahi zintudan bakoitzean lurrean utzi behar nuen eta parkeetako zakurrak usaintzera hurbiltzen ziren. Zuk goizegi zela esaten
|
zenuen
. " Zer egingo dugu maitasuna egin eta gero?", galdetu zenuen, sexu kontuei garrantzia kentzeko edo, ni gogaikarri jartzen ari bainintzaizun.
|
|
|
Zuk goizegi zela esaten zenuen. " Zer egingo dugu maitasuna egin eta gero?", galdetu
|
zenuen
, sexu kontuei garrantzia kentzeko edo, ni gogaikarri jartzen ari bainintzaizun. Edanean jarraitzea baino osasungarriagoa zela erantzun nuen, baina konbentzituko zintudan itxaropenik gabe.
|
|
|
Edanean jarraitzea baino osasungarriagoa zela erantzun nuen, baina konbentzituko zintudan itxaropenik gabe. Zuk nahiago izan
|
zenuen
noraezean pasieran ibili, hiriak dituen zoko mokoak ezagutu eta parke bakarti batean gure grinak lardaskatu, gaztetako ohiturak berrituz edo, esan zenuenez, ilunabarra baino lehen hotel batean sartzeak tristura antzeko zerbait sorrarazten zizulako. Badakit hiriaren auzo galdu batera iritsi ginela eta badakit gabardina dirdaitsu bat eta body estua zeraman emakume eder batek zerbait esan zidala nire maleta beltzari buruz, ez baitzen batere egokia kale ilun haietatik ibiltzeko.
|
|
|
Guretzat ez zegoen bizitza sozialik herrian. Kuarteleko emakumeekin ibiltzea zeneukan zuk, baina ez
|
zenuen
egiten. Ni, ilunabarretan, Elizondora jaisten nintzen astean bitan, helduei euskarazko klaseak ematera.
|