|
2000
|
|
|
Lazkao Txikik sagardoak bertsotan egiteko laguntzan duela ez
|
du
zalantzarik:
|
|
|
" Naparraren" heriotzaren bertsioetara heldu gara eta, mingotsa izan arren, mahai gainean geratu da gaia. " Guk ez
|
dugu
zalantzarik, Batallon Vasco Español izan zen gure semea desagertarazi zuen taldea eta horretarako baliatu zuen Escaleras zator edo zelatari hura. Datu ugari ditugu hala izan zela sinesteko, Jose Miguel pertsona erreferentziala zen, interrogatorio zenbaitetan poliziak Naparrari buruz jakin beharrekoa bazekiela jakinarazi zien zenbait atxiloturi, Efe agentziaren muntaia poliziala (orduko Efeko norbaitek onartu zigun bezala)...".
|
|
|
Argi izan, ordea, egindako ibilbidea ez dela alferrikakoa izan. Ez
|
baitugu
zalantzarik oraindik ere Euskal Herriko herritarren gehiengoak bat egiten duela Lizarra Garaziko Hitzarmenarekin eta gure burujabetza berreskuratzeko hasitako ibilbidearekin. Izan ere, Lizarra Garazin sinatu akordioa ez baitatza alderdi, sindikatu eta gainerako taldeok une horretan erabakitakoan, hauek guztiak idazkia sinatzera bultzatu zituen euskal sozietatearen gogoan baizik, eta atzen hau hamaika bide ezberdinetatik adierazi izan da urteotan eta ez da inola ixilduko aurrerakoan.
|
|
|
Zeren aita Bartolomek ez
|
baitzuen
zalantzarik ezen tigre haren begietan Satanen begiak ikusi zituela eta tigrearen orro hartan Beeltzebulen orroa aditu zuela, eta zeren, handik harat, beroki eta doblatuki enplegatuko baitzen demonio gaixto haren Urbiaindik uxatzeko obran.
|
|
|
—Ez ditek Kristo ezagutzen, baina giristinoak baino giristinoagoak dituk, giristinoon ahalkerako —harritzen zen Antonio Ibarbia gipuzkoarra, zeinak ez
|
baitzuen
zalantzarik ezen Paradisua ediren zuela.
|
|
|
...amala, gora eta gora, harik eta han goian urrezko eguzki errainuen artean galdu zen arte... eta erran zigun, halaber, segur zegoela ezen amets hura presagio onekoa zela... eta kontsultatu zion Ubarneko dama Sagrario Landaluzeri, zeina baitzen, aurkientza hartako jendearen erranetan, jakintasun suerte hartan gehien zekiena, eta hark berdintsu eta orobatsu erran zion, egun ezin hobeak zetozkiola, ez
|
zuela
zalantza izpirik, zeren eta ametsa ere halakoa izan baitzen, argia eta aratza...
|
|
|
Eta galdetu diot ondoren ea noiz etor daitekeen gurerat, eta hark ihardetsi dit ezen ezin izanen zuela abuztuaren lehen egunetarat arte, Hondarribian geratu behar zuelako, Manti lla na ko kondearekin baterat, Espainiako armadaren hornizoinekin loturikako bertze hainbat konturen aitzinatzeko. Eta erran diot ezen abuztuaren 11n ospatzen ditugula Urbiainen santaklarak, eta orduan etor zitekeela egun batzuetarako dukesarekin, baita Mantillanako kondearekin eta kondesarekin ere, haiek hala nahi balute... eta dukeak baietz, santaklaretarako etorriko zirela guztiak, hiru egunetarako, zeren ez
|
baitzuen
zalantzarik ezen Mantillanako kondeak ere onartuko zuela gonbita, oso ere festazalea zenez gero —eta, bi eskuak goiti jasotzen zituela, gaineratu zuen—: Ez al da hori berri zoragarria?
|
|
|
Hau ikusi, bestea ikusi, eguna oharkabean igaro zait (argi dago gero eta hobeki moldatzen naizela bakarrik), eta bai gogo  tsu nengoelako bai taldekideen aurrean oso lotsagarri geratu nahi ez nuelako Adela eta Estherren aurrean bereziki, Danek ahol  katu zigun bezala, ilunabarrean Empire State Buildingera igo naiz: ikusmira eta egotaroa zoragarriak ziren, baina han inon baino bortitzagoa egin zait Dabiden hutsunea bakardadea (batzuetan irudipena izan dut Dabid New Yorkera etorri dela nire bila, eta egunean zehar zelatatu egin nauela, eta une egokiaren zain egon dela, esate baterako dorre ikusgarri horretan, ustekabean agertzeko; hala izan balitz, uste dut ez
|
nukeela
zalantzarik egingo, eta argi ikusiko nuela, gertatuak gertatu, berarekin nahi dudala; baina Dabid, noski, ez da agertu eta, zorionez, taldeko beste inor ere ez; haiek denak elkarrekin etorriko ziren atzo iluntzean). Urruti batean, eraikinaren gainaldetik, Askatasunaren Estatuari antzeman diot eta, egia esatera, Mary Landford oroitarazi dit, hain ttiki ikusten zen.
|
|
|
4 Unamunok bere gaztaroan euskara maite
|
zuela
zalantzarik ez dago. Santi Onaindiak argitaraturiko euskal poesiaren antologian haren gabon kanta bat jarri zuen eta han bertso hau irakur daiteke:
|
|
|
Astean zehar, tarteka egin ditu larunbateko bisitaren aipamenak, nortzuk etorriko zaizkion, zelan izango ote den egoera... Goizetik dabil egon ezinik, arratsaldeko bisitan darabil gogoa, ez
|
dugu
zalantzarik. Koldok ere ordu berean izango duenez, elkarrekin joango dira.
|
|
2001
|
|
|
Inork ez
|
du
zalantzak jartzen emantzipatu ahal izateko beharrezkoa dela nolabaiteko bitarteko ekonomikoak izatea; hala ere, ez da nahikoa.
|
|
|
Zailagoa izan zaie laugarren puntuari erantzutea, lankideak ezezik lagunakere izaki, nire akatsekin barkaberegiak agertu direlako, apika. Akats teknikoakaipatu ditu batek, grabazioen eta euskaltegiko bideo aparatuen kalitate eskasa.Besteak, berriz, erabilitako bideo pasarteen iraupenaz
|
zituen
zalantzak: ez oteziren laburregiak?
|
|
|
denok antzeko gauzetanari garela ikusaraztea omen da. Ez
|
dugu
zalantzarik, helburu hori bete egingo delaesatean. Azpimarratu behar da, beraz, euskalduntze alfabetatzean azken urteotanlortu den sintonia.
|
|
|
Klasikoena: autore bat aipatzekotan, ez
|
dut
zalantzarik Laphitzekingeratzen naizela esaterakoan, euskal liburu klasikoen artean Bi santuhescualdunen bizia iruditzen baitzait narratiboena.
|
|
|
Posible allitzateke, beren Estatuko agintarien agindupean, hauen mensaiari erreparatu gabe, hiritar fidel eta zintzo tankeran jokatzen dutenek inolako ezagutzarik bereganatzea? Ez al da egia, hiritar orok
|
duela
zalantza pizteko eta berau Estatuko agintariei azaltzekoa eskubidea, hala nahi izango balu?
|
|
|
Eta gainerakoen gain, gorago eta barrenago, gure izaera osoa biltzen  eta barrentzen duen hizkuntza, barrengo mintzabeharrari hitz iturri luzea ematen diona. Hizkuntzaren guretzako balioa, berriz, zein gurea, zein ezin utzizkoa dugun ezin jakin gure artean bezala hildako ala bizitako ote
|
dugun
zalantzan gaudenean baizik.
|
|
|
Beste makina txikitxo batzuk ere behin behinean edo behin betiko ondo funtzionatzen ez duen organoari laguntzeko gorputzean kokaturik egon litezke. Horrelako asmakuntzak, basati xamarrak, urrun daudela iruditu arren, ez
|
ukan
zalantzarik mende honetan egia bihur daitezkeela. Izan ere, ziur asko, mota horretako hainbat eta hainbat aplikazio tekniko gauzatuko dira.
|
|
|
Nazio handietako Konstituzioetan ez dakit hizkuntzaren ulerpen identitario hau nola agertzen den, agertzen bada. Baina ez
|
dut
zalantzarik, eta mila aipamen bil daitezke, hizkuntzak herri baten moldapenean eta autoulerpenean duen leku eta egiteko identifikatzailea azpimarratzen dituztenak.
|
|
|
Biolentziaz gainera, edo hobe, biolentziak eta arrazakeriak ere euskal eskoletan dute sorlekua. La Razon ek ez
|
du
zalantza handirik, baina ezta beste batzuek ere. Pedro Muñoz jaunak iaz liburu bat idatzi zuen, titulu honekintxe:
|
|
|
EEBBen buruzagitzak, ordea, ez
|
du
zalantzarik globalizazioaren aurrean:
|
|
|
Hemen trabatu nintzen; izan ere, hauek ziren pentsatuta neuzkan hitzak: " Begira ezazu Bitoriano Gandiagarena izan zen estola hau; ikus ezazu Aita Villasantek bere eskuaz ukitu zuen Hamabi Apostoluen postala; uki ezazu aita Kandido Zubizarretak oparian eman zidan salakota; hauek ikusirik ez
|
duzu
zalantzarik ñimiñoenik ere izango zuregana bidali nautenen nortasunaz denaz bezainbatean; eta zuk zeuk baiezta dezakezunez beste inork baino hobeki, nire amuleto hauek egiazkoak dira, hots, autentikoak, benetakoak. Hortaz, horrenbestez badakizu nire asmoak onak direla eta nire gogoak bat egiten duela zure orain arteko bizitza oparo eta joria gidatu duten printzipioekin".
|
|
|
Nekatu nintzen beren panparroikeriez eta arrandiez, ez nuen beren gustu txarreko umore matxista aintzat hartu, eta gizarte zibilaren nagusitasun morala erakutsi beharrez, solemneki aldarrikatu nuen Kolko Mitxoletarengana iristeko delibero irmoa hartua nuela, kosta ahala kosta, hitz hauek erabiliz nire asmoen berri emateko: ...z zuen umore ona ikustean, jaun txit agurgarri horiek, zuei begiratzea baizik ez dagoelako ikusteko hizkuntzaren senak ukituta zaudetela, ez delarik hori Jainkoak –halakorik bada– Leninek –halakorik nahiago baduzue– edo dena delakoak zuen saihetsetik behera barreiatu duen dohain bakarra, sinpatiak ere gainez egiten baitizue, eta grazia apartaren txinpartak, eta esan gabe doa ez
|
dudala
zalantza txikienik ere egiten zuen ausardiari, kalipuari, adoreari, kemenari eta bizkortasunari dagokienez; alabaina, eta bere jokabide horretatik inolako ezbeharrik eta deserosotasunik sortuko ez zaizuelako uste osoan, apo nazkagarri honek, zuen zapaten zola garbitzeko ere duin ez den zomorroide, perguta, afrusa, hankabiko arrunt honek erabaki du, orain arte esandakoaren kalterik gabe, Euskalgin...
|
|
|
Harrigarria zen egiaztatzea sentimenduek borborka eta gainezka nola egiten zioten. Nortasun konplexua
|
zuen
zalantzarik gabe. Orain samurtasuna, gero ikara, hurrena gorroto edo hoztasuna...
|
|
|
Amaiak hankak sofaren gainera jaso, bi besoez oratu eta, beraietan babesturik, gorputza uzkurtu egin zuen. Nahasmen izugarri hartan xarma berezia
|
zuen
zalantzarik gabe.
|
|
2002
|
|
|
Bere akats eta guzti, euskaltzaindiak, poliki bada ere, bere bidea egin du. Ez dago ehuneko ehunean Euskaltzaindiaren morroi izan beharrik, are gutxiago literaturan, baina idazleak etenik gabe egin behar du hausnarketa, etenik gabe jarri behar
|
ditu
zalantzan aukerak. ' Guk hala esaten dugu' edo' Gure amonak hala esaten zuen' bezalako argudioak ez dira aski.
|
|
|
Baina eroen artean, asko dira buruari ematen diotenak, eta hain justu buruari ematen diotelako erotu direnak. Mundua dagoen bezala egonda, elkartasun pixka bat badaukazu Libian gertatzen ari denarekin, Afganistanen gertatzen denarekin, hemen bertan presoekin... besteekiko kezka bat baldin baduzu, ar hori sabelean, beti
|
duzu
zalantza hori barruan: " Zer arraio egiten dut nik hemen!".
|
|
|
Unescok enkargatutako txosten hark dioenez, euskararen biziraupena ez dago bermaturik. Ni ziur nago belaun honetan euskararen egoera aurreko belaunean baino askoz hobea dela, horretan ez
|
dut
zalantza izpirik. Ez dut inolako zalantzarik belaun honetan ere ez dela galduko.
|
|
|
Orain arte AIren jarrera nahiko leuna izan da, Behatokiak landuriko «2001eko txostena» ikusi ondoren, erakunde honen inplikazioa aldatu da. TATek eta Behatokiak Iratxe Sorzabal, Unai Romano eta Juan Karlos Subijanaren kasuei buruz helarazitako informazioak AIk lehen
|
zituen
zalantzak uxatu ditu, antza. AIk beti salatu ditu tortura kasuak, baina gatazkaren polarizazioa dela medio torturaren gaia saihesten zuen nolabait.
|
|
|
8 Ikus aurrerago egilearen fitxa bio bibliografikoa, 138 or. eta hurr. ere, ezerk definitzen badu Atxagaren ibilbide literarioa etengabeko esperimentazioak definitzen baitu. Bilatze lan horretan, asteasuarrak ez
|
du
zalantzarik izan haur literatura eta helduen literatura bereizten dituen tarte estua arakatzeko edo irakurleengana errazago iristen diren irakurketa publikoak egiteko.
|
|
|
Bistakoa da Kalamidadeen liburua edozer izan daitekeela, nobela konbetzionala izan ezik. Narratzailea bera ere etengabe ari da ironizatzen liburuaren idazkeraz, eta ez
|
du
zalantzarik egiten" kritiko jakintsuen" aipamenak egitean, ongi baitaki bera ere kritikatu egingo dutela" historiaurrekoak" esaten dien zenbait teknika eta estrategia narratibo erabiltzeagatik. Horren guztiaren ondorioz, nobela hari baten garapena izan beharrean, egoera groteskoz osatutako multzo bihurtzen da.
|
|
|
Bertan kontatzen den istorioan, ezkutuko talde (mafioso?) baten kide bati halako batean emakume ezezagun erakargarri batek pasaporte bat ematen dio Frantziatik ihes egin ahal izan dezan. Gertakizun horrek abiarazten ditu protagonistak bizi
|
dituen
zalantza eta estutasun guztiak, ez baitaki taldeburu den Gerald D.k jarri dion segada ala benetako sorospen ekintza ote den. Pertsonaia iragana gogoratzen saiatzen da bere egoerari esplikazio bat eman nahian.
|
|
|
Egitura aldetik, bildumagile batek, Leturia narratzailearen eta irakurlearen arteko norbaitek, transkribatutako egunkari moduan dago idatzita eleberria. Sartreren aipatutako eleberrian edo La familia de Pascual Duarten bezala, bildumagile horrek ez
|
du
zalantzarik bere iritzia emateko eta gisa guztietako azalpenak emateko zenbait gertakizunen aurrean, hala nola protagonistak udan ez idaztea edo haren buru hilketaren inguruko datuak. Gure irakurketa orientatu nahian bezala, bildumagilea saiatzen da bereak egiten irakurlearen balizko dudak edo galderak:
|
|
|
«Ikerkuntza eskumena jaso ezean, kupotik dagokion dirua eskatuko duOliverik»12, «Unibertsitate Legearen aurreproiektua atzera botatzeko eskatu duJaurlaritzak»13 «Oliveri amenaza con una legislacion propia si Madrid no negociala Ley de Universidades? 14, «Unibertsitate Lege propioa egitearen alde azaldu diraIntxaurraga eta Montero? 15, «Urtarrilerako Unibertsitate lege proiektu propioaprestatuko du Jaurlaritzak? 16 Baina azkenean, berezko iniziatibak aurreraateratzeko ausardiarik ez dute erakusten. Gainera, arazoei konponbidea jartzekoasmoa erakusten dutenean, inoiz ez
|
dute
zalantzan jartzen kanpotik inposaturikomarkoa. Era horretan, benetako arazoari heldu gabe, sasikonponbideakproposatzen dituzte, botere zentralaren aurrean behin eta berriro makurtuz.
|
|
|
Ondoko Trikuaizti IIan, berriz, gure ustez, erdiko egituraren zantzu bakarra arbelezko harlauza puskatu batizan genuen. Ez
|
dugu
zalantzarik azken hauek trikuharriak zirela esateko, nahiz etahoriei buruzko artikuluak argitaratu genituenean, lehengaiak ezarritako mugen etakontserbazio arazoen ondorioz (batez ere Trikuaizti IIan), tumulu gisa sailkatu.
|
|
|
Gaur egungo metodologiari jarraituz berrinduskatuz gero, ganberaren inguruko informazio gehiago lortuko genuke noski, baina agian ezgenuke izango ziurtasun osoa zulogune horien jatorriaz. Horrela, horiei buruzkoindusketa txostenean Urrezuloko Armurea (Idiazabal) aipatzen da antzeko gisa, baina ez
|
dugu
zalantzarik, bertan egindako indusketari esker eurek ere bazekitelahemen zegoen zuloa urre biltzaile batzuek hondeatutakoa zela. Horregatik, ezlitzateke baztertzekoa zulo horiek ere horregatik agertzea, Irukutzetako trikuharriko alboko harlauza batean esaldi hau margotuta baitzegoen:
|
|
|
Karmelo Etxegaraik argitaratu zuen lehenlana legenda bat zen, euskaraz idatzia. Autore hori euskarazko historiografiarenaitzindaria
|
dugu
zalantza barik, lan ugari euskaraz eman zituelako. Trabajos de uncronista liburuan (1898an argitaratua) argi eta garbi adierazi zuen bere helburu historiografikoa:
|
|
|
Beste hitz batzuetan, dinamismo industrial autonomizatuarengatik sortzen ari den gizartea da. Industria gizartean bizi izan diren pertsona eta erakundeek izan dituzten ziurtasunek (kontzentzua progresoan, mehatxu eta ondorio ekologikoekiko abstrakzioa), ezer ez
|
dute
zalantzan jarri izan. Ez dituzte, oraindik ere, zalantzan jartzen eta kalteak etengabe metatzen jarraitzen dute.
|
|
|
Ia sumatzen ez den arren, Alborango itsasoa beroago eta gaziago dago. Fuengirolako (Malaga) Zentro Ozeanografikoko kideek, Manuel Vargas, Teodoro Ramírez, Lola Cortés eta Ángel Carpena egindako “Ecomálaga” proiektuak ez
|
du
zalantzarik: Alborango itsasoko tenperatura eta gazitasuna izugarri igo dira azken hamar urteotan.
|
|
|
Orain arte, Estatu Batuetako ikertzaileek egindako ikerketarik zabalena da, haurren bat bateko heriotzaren sindromearen arriskuari buruzkoa. Lan honen ondorioek, Osasunaren Institutu Nazionalek finantzatuta eta Pediatrics aldizkariaren azken alean argitaratuta, ez
|
dute
zalantzarik: ahoz behera lo egiteak bularreko haurren heriotza arriskua areagotzen du.
|
|
|
Batzuetan, beldur pixka bat izaten dute. Ez
|
dute
zalantzarik egin behar, eta une oro begiratu behar duzu ea ipuina gustatzen zaien ala ez, nahi duzunera egokitzeko”, erantsi dute. Bestalde, haur gehienak ez daude ospitalean astebete baino gehiago, eta, beraz, “ez dituzu ezagutzen eta ez zaituzte ezagutzen, eta ipuinean harengana egokitzen joan behar duzu”.
|
|
|
Han aurrean zeuzkanak titiak ziren. Horretan ez
|
zuen
zalantzarik: bular borobilak, beteak, ederrak.
|
|
|
Ez gutxiago. Leirerena bizi eta gero, ez
|
dut
zalantzarik.
|
|
|
Nik ez
|
dut
zalantzarik, globalizazio mundu honetan, Ameriketako Estatu Batuetako bizimodua gainbehera nahitaez datorkigun honetan, hizkuntzatik hasirik denak berdindu nahi gaituela, ez dut zalantzarik, diot, horren aurrean euskalduna sentitzea, euskalduna izatea eta euskaraz mintzatzea dela gure nortasunari egiten diogun ordaindu ezineko opari eder bat. Euskara da, horrenbestez, gure nortasunaren ezaugarri funtsezko bat, desberdin egiten gaituena, eta bereizi, denak berdindu, berdinak izan gabe, nahi gaituen mundu honetan.
|
|
|
Nik ez dut zalantzarik, globalizazio mundu honetan, Ameriketako Estatu Batuetako bizimodua gainbehera nahitaez datorkigun honetan, hizkuntzatik hasirik denak berdindu nahi gaituela, ez
|
dut
zalantzarik, diot, horren aurrean euskalduna sentitzea, euskalduna izatea eta euskaraz mintzatzea dela gure nortasunari egiten diogun ordaindu ezineko opari eder bat. Euskara da, horrenbestez, gure nortasunaren ezaugarri funtsezko bat, desberdin egiten gaituena, eta bereizi, denak berdindu, berdinak izan gabe, nahi gaituen mundu honetan.
|
|
|
Guk pentsatu izan dugu euskara dela gure hizkuntza, eta horregatik aukeratu genuen aukeratu genuen bidea. Baina badakigu, nik ez
|
dut
zalantzarik horretan, ez dela hau guk dugun hizkuntza bakarra. Nik, behintzat, gaztelania ere badut aldamenean, eta ez dut batere gogorik hizkuntza hau gutxiesteko, hizkuntza bat goraipatzeak ez baitakar berarekin bestea apalestea, batzuek kontrako iritzia baldin badute ere.
|
|
|
Hortaz, bada, zukako forma hartuz gero, nire lehenbiziko zalantza konpondua gelditzen zait.
|
Baditut
zalantza gehiago ere, denak hizkeraren ingurukoak, baina ez ditut orain hemen aipatuko. Ordea, beste zerbait gaineratu nahi nuke:
|
|
|
Garaia da, beharbada, euskaltzainen kopuruaren handiagotzeko, edo katalanek ireki dituzten bideen antzekoak guk ere erabiltzeko. Baina garaia da, horretan ez
|
dut
zalantzarik, plan estrategiko bat egiteko eta, behin betekizunak zehaztu ondoren, betekizun horiek nola eraman aurrera jakiteko. Kontuan izanik betiere gertatu diren aldaketa funtsezko hauek:
|
|
|
Hara joateak euskaldunago egin zaitu? Arduradun zuzenak kenduta, ez
|
dut
zalantza izpirik batzuk joaten direla ikastolek beren historian egin lana aitortzera, beren adiskideekin egun atsegin bat ematera, etab.
|
|
|
Unibertsitateak autonomoak izan behar direlako ideiaz ez ohi
|
dute
zalantza egiten unibertsitario gehienek. Nik, berriz, zalantza handiak ditut.
|
|
|
1. Bai, ez
|
dut
zalantzarik gai honen inguruan, eta ez erraza delako (aurrerago aztertuko ditugu dauden zailtasunak), baizik eta lehenengo puntuari baietz esan badiogu ez dugulako beste irtenbiderik. Gure herri honek beti erakutsi du kapazitatea aurrean izan dituen erronkei erantzuteko, eta kasu honetan badugu erronka, eta handia gainera.
|
|
|
euskalduntzen jende asko hasi bada ere, gutxik bete dute euskara normaltasunez erabili ahal izateko asmoa. Horretaz estatistikarik ez badut ere, 70 eta 80ko hamarkadetan euskara ikasten saiatu baina bukatzeke utzi zuten koadrila kideak, lagunak eta ezagunak hain ugariak izanik, euskalduntze jardunean gabezia handia dela ez
|
dut
zalantza izpirik; ikasle horiek bidean jasotakoa, espero zuten uzta narotik urrun gelditu zitzaien: frustrazioa, ustez hizkuntza ikasteko zuten gaitasun ezagatik eta euskalduna izateko asmo zapuztuagatik; baita ikasten emandako hamaika ordu eta gastatutako diruen inbertsio ustelagatik ere.
|
|
2003
|
|
|
Datozen hauteskundeetara begira, EAk eta EAJk oso garbi dute politikoki jokatu behar dela ezker abertzaleko oinarri sozialetik ahalik eta hurbilen egoteko, bozka horiek eskuratzeko. Nik ez
|
dut
zalantzarik fagozitazio saiakera bat dagoela. Ibarretxeren planaren filosofia neurri batean hortik doa.
|
|
|
Hemen eta Munduan taldeko kideen iritziak ez
|
du
zalantza izpirik uzten:. Europaren eraikuntzaren historian orain arte ez da sekula ere hainbeste jende batugobernuek guretzat eraikitzen diharduten Europaren kontra egiteko... Ezin duguahaztu ongizatearen gizarte hau planetaren gainerako herriak esplotatu eta espoliatzen dituen sistema ekonomiko baten menpe egiten ari dela.
|
|
|
Orain dela gutxi arte, oso gutxi ginen legez alta emanda dauden erakundeak, eta esaten badut gaur egun 200 baino gehiago ari direla lanean, agian motzeraino geratuko naiz”, dio Emy de Lema Aseproce Asociación Española de Promotes de Cursos en el Fuera del Españolako ordezkariak. Izan ere, Emy de Lema horren arabera, gaur egun akademia guztiek ez
|
dute
zalantzarik ikasle talde bati atzerrira ikastera bidaltzeko. Hori egiteko baldintzak beste gauza bat dira.
|
|
|
Hitzordu hartan, MMAk onartu zuen beharrezkoa zela osasun publikoa lehenesten zuen deklarazio batean funtsezko sendagaiak eskuratzea, interes komertzialen aurrean. MMAko zuzendari nagusiak, Supachai Paniptghpakdik, ez
|
zuen
zalantzarik izan adostutako testua “akordio historikotzat” jotzeko, eta irailaren 10ean aurkeztuko da Cancungo (Mexiko) ministro bileran. Akordioa ia abenduan egin zen, baina Estatu Batuek blokeatu egin zuten azken unean, laborategien presioagatik.
|
|
|
Tamalez, gisa honetako gauzek ez dizute guztiz inguratzen zaituen paisaia zoragarriaz gozatzen uzten, baina ziur zaude denborarekin lortuko duzula, bada gaurkoa lehen pausoa besterik ez baita izan. Badakizu ezin diozula naturari kontra eginez mutil arduratsua izateari utzi, baina ez
|
duzu
zalantzarik modu honetan zure bizimodua hobetu dezakezula, eta ere berean, zeure burua zoriontsuago egin. Nahiz eta ezagutzen ez den horri buruz iritzi hobea edukitzen den sarri (ia beti), proba egin zenukeela uste duzu, lotura gutxiagorekin lortu ote daitekeen zoriontasun bedeinkatu hori.
|
|
|
Aitzitik, lehen eztabaidatutako arazo guztietan, dena, emaitzaren xehetasunak ezik, aldez aurretik ezagutzen zen. Franklinen paradigma onartzen zuten zientzialariek ezin
|
zuten
zalantzan jarri elektrizitate partikula txikien arteko erakarpen lege bat zegoenik, eta zentzuz suposa zezaketen teoria horrek forma algebraiko sinplea hartuko zuela. Horietako batzuek alderantzizko karratuaren lege bat izango zela ere susmatu zuten.
|
|
2004
|
|
|
Figurazioa errazago da, baina abstrakzioa ere ez da berria; honezkero, ohiturik behar genuen. Abstrakzioak bere mezua dakar, horretan hasi zirenean ez ziren konturatzen, baina gaur egun inork ez
|
du
zalantzarik horretan. Amerikako espresionismoak berak, ideologia jakin bat du, sistema baten babesa dua abstrakzioak ez du inozentziarik.
|
|
|
Asko laburbilduz, tesi nagusia da zenbat eta jende gehiagok jakin zer dagoen arestian aipaturiko espainiar arropa transnazionalen atzean, edo Nike eta Microsoft bezalako multinazionalen gibelean, orduan eta jende gutxiagok erosiko dituela beren produktuak. Nik, baina,
|
badut
zalantza bat: transnazionalen gibelean zer dagoen jakinda ere jendeak ez ote duen berdin berdin kontsumitzen segituko.
|
|
|
Izugarrizko lana izango da. Horregatik
|
ditugu
zalantzak operazio honen motiboez».
|
|
|
Horrek ez du esan nahi abertzaleen arteko elkarkidetza ezinezkoa denik, baina koalizioak osatzeko ikertu behar dugu ea galtzen dena irabazten dena baino gehiago ote den. Orduan ez
|
genuen
zalantzarik izan, egia esan, ez genuen horrelako eztabaidetan sartu nahi. Nafarroak abertzaletasunaren ikuspegitik eskaintzen zuen alderik ahulena zela medio, indarrak batzea eskatzen zigun.
|
|
|
Zein neurritan jari behar
|
du
zalantzan EAk EAJrekiko koalizioa hurrengo hauteskundeetan, Ibarretxe Planak ez badu egiten zuek nahi duzuen bidea?
|
|
|
Bihotza betean mintzo zara gai hauen gainean. Euskaldun zara, ez
|
dut
zalantzarik, eta abertzale ere bazara zu...
|
|
|
–Eta gainerakoen gain, gorago eta barrenago, gure izaera osoa biltzen eta barrentzen duen hizkuntza, barrengo mintzabeharrari hitz iturri luzea ematen diona. Hizkuntzaren guretzako balioa, berriz, zein gurea, zein ezin utzizkoa dugun ezin jakin, gure artean bezala hildako ala bizitako ote
|
dugun
zalantzan gaudenean baizik?. 10
|
|
|
Zergatik? Zergatikoak ez
|
du
zalantzarik: gizakia ez da deus taldetasunaren altzoan txertaturik ez bada, eta taldetasun horren baldintzetan dago jatorrizko bekatua.
|
|
|
gauza gehienak hobeto egin daitezke. Ez
|
dut
zalantza izpirik, baina ez dut uste basamortuaren atarian gaudenik. Beharrezkoa da kritika, nola ez, baina kritikarekin batera, balioztatze objektiboak eta, ahal bada, aurrera joateko ideiak ere behar ditugu.
|
|
|
–Unescok enkargatutako txosten hark dioenez, euskararen biziraupena ez dago bermaturik. Ni ziur nago belaun honetan euskararen egoera aurreko belaunean baino askoz hobea dela, horretan ez
|
dut
zalantza izpirik. Ez dut inolako zalantzarik belaun honetan ere ez dela galduko?. 166 Zentzu berean mintzatu zitzaigun Aizpurua bera beste kazeta batean ere:
|
|
|
Horra, amaierarik ez duen sokaren antzo, euskaltzalearen buruhauste galanta. Zenbateko kontu horretan, Antton Kazabonen burubideak ez
|
du
zalantza biderik erakusten: den denak ditu beharrezko euskarak, esparru bakan batzuen makuluen gainean herrenka gaiztoan lebilkeelako.
|
|
|
Badirudi, gaincra, Trasimakoren irakurketa nahiko hedatuta zcgocla jendearen artean.Platonen anaia Glaukonek, bchintzat, ez
|
du
zalantzarik horretaz (ibid. II, 358a), Trasimakoren tesiak sakonki sustraitu zirela garai hartan uste baitu (ibid.
|
|
|
Silogismo hori zuzena da; ezin
|
ditugu
zalantzan jarri lehenengo bi premisak. Horiekberen baitan daramate ondorioa, argudiatze deduktiboari begiratuz gero bederen.
|
|
|
Eta bilaketa horretan aurkituko duen lehenengo gauza, zalantzarik gabe onargarria, norberaren existentzJa izango da (cogito). Descartesek, hortaz, ez
|
du
zalantzarik izango bere cxistentzia propioan, cxistentzia hori res cogitans legez ulertzen badu ere, pentsatzen ducn gauza lcgez, gogamena, adimena, arrazoia??. Halere, Descartcscn tesi horrek ez du ckarpen handirik egiten. zercn ezagutza cogilora murriztenbada, gure intuizio gehienak ase gabe geratzen baitz.aizkigu eta ezagutza zcr den muga osohertsien artean kokatzen baita, eogitoaren mugen barruan hain zuzen.
|
|
|
Baina nork du errua? Adin bakoitzean atsedenaren etsaiak desberdinak dira, baina adituek ez
|
dute
zalantzarik telebista, ordenagailua, kontsolak eta telefono mugikorra ere jartzen. Neska mutilak ez dira ohera joaten ipuin bat giro lasaian irakurtzeko edo logura iritsi arte irakurtzeko.
|
|
|
Merkatuan eskaintzen diren produktuek hau diote: «Haurrak egunean zehar kontsumitu behar duen energiaren laurdena bermatzen dute, eta inork ezin
|
du
zalantzan jarri zerealak zuntz, bitamina eta mineral iturri bikainak direla». Which?
|
|
|
Goian diodan bezala itsasoari ematen dizkiogun izenetaz aritu nahi baitut. Zeren eta Portu Zaharreko jaiak, Santurtzikoak eta Zierbenakoak Abran ospatzen direla inork ez
|
du
zalantzarik izango, baina Punta Galea eta Luzero muturretik kanpoko itsas eremua nola deitzen da. Bizkaiko Itsasoa, Kantauri Itsasoa, Bizkaiko Golkoa, Bay of Biscay, Golfe de Gascogne?
|
|
|
Romanettok ez
|
du
zalantzarik izan, baina amari bakarrik edo aitari bakarrik ematea ez zaio bidezkoa iruditu, eta idatzi du" Martin Libe Alberdi Lekerika", italiarrek beti uste izan dute-eta belgikarrek oso izen luzeak dituztela.
|
|
|
Uzkur nengoen zuzenean galdetzeko, aita minduko nuen beldurrez. Baina erabaki nuen hobe
|
nuela
zalantza guztiak behin betiko argitzea:
|
|
|
Hasteko, Alemaniak laster piztuko du gerra. Zoritxarrez, dagoeneko inork ez
|
du
zalantzarik ñimiñoena ere horretaz. Eta Frantziak, armada indartsu baten jabe bada ere, ikaraz begiratzen dio Pirinioetako mugari.
|
|
|
Ba al da pitzadurarik agertzen digun erradikaltasun horretan? Galdera horiei erantzuteko orduan azpimarratu behar
|
dugu
zalantza ez dela izango berarentzat behin behineko mugimendua; ez dio esango bere buruari: " ederki, zalantza egingo dut ea zerbait ateratzen den hortik"; eta ez da izango, ezta ere, helbururik eta norabiderik gabeko eginbeharra, ez dio bere buruari esango:
|
|
|
Alde honetatik bere zalantza, bere kritika, ez da mugatuko letretako gaietara, erretorikara edo testu filosofikoetara bakarrik. Bere garaian jakintzatzat jotzen dena bene benetan erro berrietan sustraitu nahi badu, ezagutzatzat jotzen den guztia pasatu behar
|
du
zalantzaren galbahetik. Descartesi ez dio balio beste inorengandik, kanpotik, bere arrazoimen hutsak menderatu ez duen inondik, datorkion inolako jakintzarik, nahasketa iturri delako.
|
|
|
Guk, dena dela, iratzarritakoan, edo gure onera itzultzean, ez
|
dugu
zalantzarik egingo hautemate egoera horiek ez normaltzat jotzean, iratzarrita eta sano gauden egoera hori joko dugularik normaltzat. Baina egoera ezberdin horien artean —iratzarrita eta sano gaudenekoa barru— egongo da zerbait denak batzen dituena:
|
|
2005
|
|
|
K. GOROSTIAGA. Arlo sozialean, nik nahiago
|
dut
zalantzarik gabe Espainiako Konstituzioa, Europakoa baino. Adibidez, Europako Konstituzioak, 88 artikuluan, dio:
|
|
|
Abertzalez inguratua bizi izan naiz beti. Baina inoiz ere ez
|
dut
zalantzarik izan nire izaera sozialistaz.
|
|
|
Nik prozedura parte hartzaileak ditut gustuko, horiek baitira demokrazian parte hartzeko modu egokienak. Herri mugimenduek hiriko prozesuaren erabaki garrantzitsu guztietan parte hartu behar dute, nik ez
|
dut
zalantzarik. Zehazpen bat egin behar dut ordea:
|
|
|
Bake prozesuak aurrera egiten badu eta pauso kualitatiboak ematen badira, ez
|
dut
zalantzarik, eragin baikorra izango du sumario honen norabidean. Alderantziz, sumario hau ondo edo gaizki bukatzeak ez du eraginik izango ezker abertzaleak bake prozesuarekiko duen jarreran.
|
|
|
«Ordurarte ez zuen grabatu bertan rock klasikoa edo blues rocka egiten zuen talderik. Ordurarte grabatu zituen taldeak entzun genituen, soinuak konbentzitu gintuen baina
|
bagenuen
zalantza hori, ea lortuko zuen gure berezitasun hori agertzea. Bera asko saiatu zen, estiloan asko sartu zen eta emaitzarekin oso oso gustura geratu gara», diosku Jon Gurrutxaga abeslariak.
|
|
|
gero eta gehiago dira zientziaz edo teknologiaz ari diren euskaldunak beren esparruetan euskara erabiltzea erabaki dutenak. Honek eragile indartzailea izan behar
|
du
zalantzarik gabe, galtze prozesuetan gertatzen den erabileraren murriztearen eta goi mailako eremuetan ez erabiltzearen alderantzizkoa baita.
|
|
|
euskaldun gehienek berdin ebakitzen dituzte esaldiak lagunarteko egoeretan eta ebakera zaindua eskatzen duten egoera formaletan. Ezaugarri honek bere isla
|
du
zalantzarik gabe euskara tekniko zientifiko mintzatuan, baina idatzian ere suma daitezke estilo bakarrerako joerak.Euskara Teknikoaz hitz egiten dugu askotan euskararen erabilera bakarra bailitzen, baina hamaika erabilera sartzen dira horren barman, bi ardatzen ara bera muga daitezkeenak: batetik, jakintza esparruari edota gaiari dagokion ardatza dugu eta, bestetik, informazio trukearekin zerikusia duten baldintzei dagokiena.
|
|
|
Jarraian, esparruinformatibo osoa Bidasoaldeko Emakumeak (BAE) taldearen oihartzun bihurtzendu. Sarreran, kazetariak gatazkan duen jarrerak ez
|
du
zalantzarako aukerarikematen: «Irundar ausart batzuek, Bidasoaldeko Emakumeak taldearen ingururabildurik, traban jarri dute gure hirian tradizio eta legalismoaren mozorroarenbarruan gizaseme nahiz emakume askorengan hain barnean gorderik datzanpentsamolde matxista».
|
|
|
Are deitoragarriagoa da ikustea nola urtea joan eta urtea etorri ezdiren gauza ikusteko egiazko gatazka herri tradizioaren eta aldarri feministen arteanez baina fanatismo intorelantearen eta legez banakoei ezaguturiko eskubideen artean dagoela». Errotatibak, beraz, ez
|
du
zalantza izpirik ere gatazkari buruz jarreraeditorialaz, banakoen eskubide urraketa du ardatz (Alarde mistoaren aldeko jarrerabera) eta tradiziotik aldentzen da. Tradizionalisten jarrera, baztertzailea?
|
|
|
eta, deitoragarria? deskribatzeko ere ez
|
du
zalantzarik. Balorazio editorial hau berrituegiten da tradizioaren defendatzaileek protagonizatzen dituzten gertaera batzukkalifikatzean, hala nola 2000ko abuztuaren 22koa, biharamunean horrela jasoa: «Hondarribiko Alardea, emakumeak soldadu joatea debekaturik duen Alardea, antolatzen duen Fundazioak berealdiko agindu bitxiak egin zizkien atzo goizeangoizik desfilea landuko zuten berriemaileei(...).
|
|
|
Kalea bere arauakbesteei inposatuz okupatzeko eskubidearen jabe dela uste duenaren setakeriak askiargi eskaintzen digu Fundazioaren arduradun batzuen moldeen eta Hondarribikojaiak are iluntzenago ari den gatazka bideraezinaren gainean». 2000ko irailaren3ko komentario editorialak ere ez
|
du
zalantza izpirik uzten egunkariak gatazkazduen posizionamenduaz: «Bere burua zibilizatutzat duen gizarte batean, sekula ezdaiteke kopurua nagusikeria eta abusuaren alibi zurigarria izan.
|
|
|
Azaleko lurrikaren izaera konpresionalak ez
|
du
zalantzarik sortzen, bi plaken arteko mugimendu konbergenteak eragiten duelako konpresioa. Litosfera mantuan barneratzearen arrazoia jadanik hondoratuta dagoen lauzaren zatiak eragindako bultzada bada, Wadati Benioff eremuaren azaleko lurrikarak estentsioaren eraginez sortu behar dira.
|
|
|
Europan lehenengo aldiz jarri da abian haurrei zuzendutako elikagaien publizitatea autorregulatzeko neurria, eta neurri hori Publizitatearen Autokontrolak gainbegiratuko du. Izan ere, kontuan hartzen diren datuek ez
|
dute
zalantzarako edo zalantzarako biderik ematen Munduko Osasun Erakundeak (OME) izurritea eragin dion arazo bati aurre egiteko erabaki sendo eta eraginkorrak hartzeko orduan. Horren arabera, mila milioi pertsona helduk baino gehiagok gehiegizko pisua dute, eta horietatik 300 milioi, gutxienez, gizenak dira.
|
|
|
Izan ere, Europar Batasuneko zuzenbideak aukera ematen die estatu kideei erabakitzeko, betiere oinarrizko printzipio batzuk errespetatzen badira, beren herritarrentzat zein babes maila iruditzen zaien egokiena, baldin eta, kasu honetan bezala, 1993ko elikagai produktuen higieneari buruzko zuzentarauak ez badu harmonizatu kontsumitzaileari mota horretako makinen bidez bidalitako gozogintza artikuluen ontziratzea. Justizia Auzitegiaren 2005eko azaroaren 24ko epaiak ez
|
du
zalantzarik Austriako araua osasun publikoa babesteko neurri gisa justifikatzeari buruz, nahiz eta onartzen duen oztopatu egiten duela estatu kideen arteko salgaien zirkulazio librea, Austrian artikulu horiek merkaturatu nahi dituzten inportatzaileek ontziratu egin behar baitituzte. Baldintza horiek kostu handiagoa dakarte gutxiago eskatzen duten beste estatu kide batzuekin alderatuta, bai ontziratzeko makinak eta bai ontziratu gabeko produktuak saltzeko makinak desberdinak direlako.
|
|
|
Baina, ustekabean, espero ez
|
nuen
zalantza batek harrapatu nau estu:
|
|
|
Erruki gutxirekin jarri zioten bere buruaz beste egiten saiatu eta ordu gutxira Elephant Terrible goitizena komisaldegian, larruzko gerrikoa lepotik kendu zioten zaindariek beraiek. Bera zen argirik gabeko gela hartan, ez
|
zuen
zalantzarik.
|
|
|
Lurralde horixe ezagutzen du goitik behera, badaki jendea nolakoa den, badaki ihesbideak non izaten diren. Ibili izan da urrutiko beste lankide batzuei laguntzen ere, baina aukeran ez
|
du
zalantzarik: Gipuzkoan, eta batez ere Donostialdean, ez da ezer gertatuko berak ezagutu gabekorik.
|
|
|
Bagenuen piztia bana gorputzaren otzaran, aingira, halako desadostasun bat geure buruarekin: hitza nekez etortzen zitzaigun eta esanaren ezin askatuak oihu kolpe jauzi lasterka gintuen menderatzen, baina ez genituen onartzen gure itzalaren higidurak, urte batzuen okerra zegoen erretzen
|
gintuzten
zalantzen eta elkarri aitortzen genionaren artean, moztadean bizi ginen.
|
|
2006
|
|
|
Euskararen transmisioari dagokionez, Aranburuk ez
|
du
zalantzarik. Bere bi semeak (Iker eta Oier) ereduan eskolaratu ditu.
|
|
|
Deigarria da datu hau, 1200etik aurrera Gipuzkoa gaztelarren itzalean zegoela kontuan hartuz gero. Intelektual nafarrak ordea, ez
|
du
zalantzarik ituneko artikulu bat aipatzean: «Edozein arrazoi medio, Gaztela eta Ingalaterraren artean errepresaliak baleude, gipuzkoarrek ez lituzkete burutuko, ez jasango, neutralitatea mantenduz, estatu independente bat osatuko balute bezala».
|