|
2006
|
|
|
batzuetan aukerako irakasgaia izan da eta beste batzuetan ez da eskaini. Maitena Etxebarria eta Iziar Basterretxea izan dira soziolinguistika irakasgaiaren irakasleak; aurten
|
nik
neuk emango dut bigarren seihilekoan.
|
|
|
Gaur egun tesina lanak egitea posible bada ere, tamalez ikasleek ez dute ikerketa askorik egiten soziolinguistikaren arloan. Bestetik, unibertsitateak onartutako ikerketa lerro bakarra dago eta ez dago ikerketa talderik horretan, irakasle bakarra(
|
ni
neu) baino.
|
|
|
|
Nik
antzematen dudan ahuleziarik handiena maila akademikoan azalean geratzea da. Teknologia berriek dituzten aukerak ahulezi ere izan daitezke, aurrez aurre ezin egonak txarto ulertzeak, iluntasunak eta azalkeriak ekar ditzake eta.
|
|
2007
|
|
|
Ez dago euskararen etorkizuna bermatzerik tarteko belaunaldia bermatuta ez badaukagu. Tarteko belaunaldi hori da (batzuek, lotsagabeki
|
nire
ustez, galdutzat eman duten belaunaldi hori) euskararen transmisioaren giltzarria, euskara hizkuntza osoa badela eta izan daitekeela erakutsiko diguna: ez haur hizkuntza, ez eskolakoa, ez etxerako lanetan baino erabiltzen ez dena, baizik eta hizkuntza oso bat, geure artean normaltasunez erabiltzen duguna, familiatik hasten dena (seme alaba eta guraso) eta edozein esparru, une eta gaitan erabil daitekeena.
|
|
|
Horixe, beraz, geure erronkarik handiena, geure ustez" prestigio" eta sustatze kanpainekin batera lotu (eta lortu) behar dena; jendea erakarri egin behar dugu, eta konbentzitu egin behar dugu: euskara ikasteak merezi du, eta, gainera, euskararen berreskurapenean
|
ni
neu euskalduntzea ez da anekdotikoa, estrategikoa baizik.
|
|
|
" Izenari buruz bi hitz.
|
Nik
Alfabetatze Euskalduntze Mugimendua deitzen diot. Herri mugimendua delako.
|
|
|
Etengabeko prestakuntza, eskaintza berriei erantzuteko prestatu beharra, kalitatea, eguneratzea, oso hitz ezagunak bihurtzen ari dira euskaltegietan. Zerbait mugitzen ari den seinale da hori
|
nire
ustez. Horren aurrean hona hemen etorkizunari begira zelan ikusten dudan kudeaketa alorrean paradigma aldaketa.
|
|
|
|
Nire
sustraiak, nortasuna atzemateko
|
|
|
|
Nire
haurra euskara ikasten ari delako
|
|
|
Nahi dut ahal bezainbat euskaraz mintzatu
|
nire
harremanetan, nire lanean
|
|
|
Nahi dut ahal bezainbat euskaraz mintzatu nire harremanetan,
|
nire
lanean
|
|
|
Nahi nuke
|
nire
lana euskaraz burutu eskolan euskara ikasten duten nire haurrak lagundu nahi ditut euskara lehen hizkuntza bezala transmititu nahi diet nire haurrei esaldi sinple batzuk ulertu nahi ditut euskarari esker lan bat atzeman nahi dut
|
|
|
Nahi nuke nire lana euskaraz burutu eskolan euskara ikasten duten
|
nire
haurrak lagundu nahi ditut euskara lehen hizkuntza bezala transmititu nahi diet nire haurrei esaldi sinple batzuk ulertu nahi ditut euskarari esker lan bat atzeman nahi dut
|
|
|
Nahi nuke nire lana euskaraz burutu eskolan euskara ikasten duten nire haurrak lagundu nahi ditut euskara lehen hizkuntza bezala transmititu nahi diet
|
nire
haurrei esaldi sinple batzuk ulertu nahi ditut euskarari esker lan bat atzeman nahi dut
|
|
|
Aurreko historia guztiak,
|
nire
ustez, gauza bat utzi du argi: eragiteko erak ugari dira, baina inportantea da" eragingarriena" den bidea bilatzea.
|
|
|
Kale erabileraren neurketak hizpide, nabarmendu beharreko lehen aspektua ordea, hauxe da; datu horiek eduki baditugula;
|
nik
dakidala, beste inongo hizkuntza komunitatetan ez baita era eta neurri honetako neurketarik egiten.
|
|
|
Metodo honi eta ondorengo urteetan EKBk, SEIk eta enparauek egindako bilketa lan erraldoiari esker, dugu langai informazio aberats eta osotu hau. Berau eskuratzea posible egin duten guztiei, bihoazkie lerrootatik
|
nire
eskerrik beroenak. soziolinguistika klusterra soziolinguistika klusterra martin ugalde, kp/ 20140 andoain 33
|
|
|
Eta, erabileraren beherakadatxo horren ondoren, zergatik 2006ko gorakada?
|
Nik
, bederen, ez dut soziolinguistikoki arrazoitu moduko erantzunik aurkitu.
|
|
|
Horren guztiaren ondorioz, hizkuntza gaitasuna eta kale erabileraren arteko korrelazioa adierazten duen indizeak behera egin zuen; haurren gaitasun erlatiboa eta kale erabileraren arteko korrelazioa adierazten duen indizeak, berriz, gora egin zuen.
|
Nire
ustez, gure artean nagusi den erabilera arauaren isla da hori: euskara bigarren hizkuntza duten haurrek –gainontzeko adin talde guztietako euskaldun berriek bezala– oso joera txikia dute euskara erabiltzeko familian eta lagunartean.
|
|
|
Izan ere, 1989 urtetik hona bost aldiz neurtu da Euskal Herriko euskararen kale erabilera, neurketa horietan guztietan metodologia bera erabiliz.
|
Nire
ustez, azken informazio hori –kale erabileraren bilakaera, alegia– askoz garrantzitsuagoa da unean uneko kale erabilera zein den jakitea baino.
|
|
|
Horixe da,
|
nire
iritziz, orain arte egindako neurketetako ondoriorik baikorrena. Izan ere, %43 hazi da (hamar puntuko hazkundea izan du) euskararen kale erabilera Gipuzkoan 1989tik hona.
|
|
|
Datu orokorren bat bateko balorazioak baikorra behar du izan,
|
nire
idurikotz. Lehenik, arestian erran bezala, 2001etik 2006 bitartean Nafarroako populazioa kanpotik etorritako jendeaz% 8,3 berretuta, horrek ez baitu iduri euskararen erabilera soziala beheiti ekarrarazi duenik.
|
|
|
Datu orokorren batbateko balorazioak baikorra behar du izan,
|
nire
idurikotz. Lehenik, arestian erran bezala, 2001etik 2006 bitartean Nafarroako populazioa kanpotik etorritako jendeaz% 8,3 berretuta, horrek ez baitu iduri euskararen erabilera soziala beheiti ekarrarazi duenik.
|
|
|
Nafarroan euskal hizkuntza komunitateak berebiziko premiak ditu eta hurrengo urteotan horiek aldez edo moldez betetzera jo behar dugu estrategikoki erabilerak gibelera eginen ez duela bermatu nahi badugu.
|
Nire
idurikoz, aurreko atalean azaldutakoagatik, honako hauek dira erabilerarako gune estrategikoak:
|
|
|
Kale neurketa honek eman duen zenbakiikuspegia arloz arloko ikerketa kualitatiboen bidez osatzea interesgarria izanen litzateke. Honako hauek dira,
|
nire
idurikoz, sakontze ikerketa kualitatiboak egiteko moduko gertakariak:
|
|
|
Oro har eta irakurketa orokor bat egite aldera, emaitzak ez ditut
|
nik
sobera ongi baloratzen izan ere portzentaien goranzkoa ez baita gertatzen kasu askotan. Oraindik ezagutza handia den herrietan beheranzko joerak nabarmentzen ari dira eta ezagutza makurragoa den lekuetan ere ezagutzaren datuak gero eta handiagoak izan arren ez baitugu lortzen euskara normal erabiltzea bizitzaren esparru guztietan.
|
|
|
batak gostura ekoizten du eta bestea nahitara hurbiltzen zaio.
|
Nik
uste, bitarteko ingurune kultural hau, Ipar euskal herrian kultura elkarteek gauzatzen dute.
|
|
|
|
Nire
iritzian, hizkuntza bat ez da komunikabidea bakarrik, mundua ikusi eta ulertzeko sistema baten adierazle edo azaltzailea baizen. Hori ez ezik, nik esango nuke, hizkuntzek eurek moldatzen dituztela, neurri handi baten, eurek aditzera ematen dituzten kulturak ere.
|
|
|
Nire iritzian, hizkuntza bat ez da komunikabidea bakarrik, mundua ikusi eta ulertzeko sistema baten adierazle edo azaltzailea baizen. Hori ez ezik,
|
nik
esango nuke, hizkuntzek eurek moldatzen dituztela, neurri handi baten, eurek aditzera ematen dituzten kulturak ere.
|
|
|
Gaur egun, asko mintzatzen da hizkuntza ekologiari buruz, betiere,
|
nire
aburuz, adigai hori ez da modu zehatzean erabiltzen, eragin handiko elementuak topatzen ditugulako arlo honetan. Horretara, bada, indarra, izen ona eta nork bere buruaren gainean duen estimu txikia izaten dira eremu honetako baldintzagarriak.
|
|
|
Bata hobea da bestea baino?
|
Nire
iritzian, ez; betiere, argi ageri da eragina nondik nora doan, zein den haren norabidea.
|
|
|
(Aurrera orduko, onartu behar dut, inork beste iritzirik har ez dezan,
|
ni
hizkuntza eta ohitura kontuetan egunean baino egunean garbizaleagoa naizela; aldi berean, ostera, onartu behar dut, jakin badakidala oraingo uneko eta etorkizun hurbileko moduen arabera moldatu dudala neure burua, bertan hil behar ez badut kultura eta hizkuntza jakin batzuetako partaide gisa).
|
|
|
zer da kultura?, adigai aldagaitza?, ala adigai aldakorra?
|
Nire
aburuz, bederen, azkena da. Guztiok aldatzen gara, guztiok aldatzen dugu geure bizimodua, eta guztiok dakigu datorkigunaren arabera moldatzen.
|
|
|
Euskal kulturaren ezaugarri nagusiak lehen sektorean izan ditugu azken urteetan, hala baserrian, nola itsasoan. Urteak igaro ahala, eta
|
nik
, data mugarri legez, 1970eko urteetako hamarkada ipiniko nuke mugarri gisa ondokoa esateko: urte horietatik atzera euskal gizarteak, mundu zabaleko jazokizunarekin bat, aldatu ditu bere ezaugarri nagusiak, eta une honetan gizarte hiritar baten eitea dauka.
|
|
|
|
Nire
iritzian, hizkuntza bat ez da komunikabidea bakarrik, mundua ikusi eta ulertzeko sistema baten adierazle edo azaltzailea baizen. Hori ez ezik, nik esango nuke, hizkuntzek eurek moldatzen dituztela, neurri handi baten, eurek aditzera ematen dituzten kulturak ere.
|
|
|
Nire iritzian, hizkuntza bat ez da komunikabidea bakarrik, mundua ikusi eta ulertzeko sistema baten adierazle edo azaltzailea baizen. Hori ez ezik,
|
nik
esango nuke, hizkuntzek eurek moldatzen dituztela, neurri handi baten, eurek aditzera ematen dituzten kulturak ere.
|
|
|
" Arreba,
|
nik
neuk ekarriko dinat ogia" diodanean, guztiok dakigu berba egiten duena gizonezkoa dela eta haren solaskidea andrazkoa dela. Hori ez da hizkuntza ezaugarri hutsa, hortik harantzago doa.
|
|
|
Aurreko orrietan Olatz Altunak, EHKNko Batzorde Zientifikoak, Jon Aizpuruak, Agurtzane Ortiz de Landaluzek eta Iñaki Iurrebasok eta burutu dituzten lanak ditugu abiapuntu lerro hauetan jorratuko diren analisi eta gogoetentzat.
|
Nire
egile horientzat, lan horien egokitasunak eta zorroztasunak nire eginkizuna asko erraztu baitute.
|
|
|
Aurreko orrietan Olatz Altunak, EHKNko Batzorde Zientifikoak, Jon Aizpuruak, Agurtzane Ortiz de Landaluzek eta Iñaki Iurrebasok eta burutu dituzten lanak ditugu abiapuntu lerro hauetan jorratuko diren analisi eta gogoetentzat. Nire egile horientzat, lan horien egokitasunak eta zorroztasunak
|
nire
eginkizuna asko erraztu baitute.
|
|
2008
|
|
|
Duela hamar urte pasatxo, aldizkari honetan bertan, Euskararen erronka Teknologia Berriaren aurrean izenburua zuen artikulu bat argitaratu nuen. Berriro ere, BAT aldizkariko adiskideek gai horri begiradatxo bat botatzeko eskatu didate eta
|
nik
gustura eman diet baiezkoa.
|
|
|
Duela hamar urte pasatxo, aldizkari honetan bertan, Euskararen erronka Teknologia Berriaren aurrean izenburua zuen artikulu bat argitaratu nuen. Berriro ere, BAT aldizkariko adiskideek gai horri begiradatxo bat botatzeko eskatu didate eta
|
nik
gustura eman diet baiezkoa.
|
|
|
Interesgarria litzateke euskaldunok esparru horietan zer jokabide dugun jakitea, baina ez dut ezagutzen xede hori duen ikerlanik.
|
Nire
ustez Kike Amonarriz izan da gazteek SMSetan, txatetan eta emailetan erabiltzen duten lagunarteko euskarari buruz azterketak egiten gehiena ahalegindu dena1.
|
|
|
Adibidez, Windows sistema eragilearen euskarazko azken interfaze paketea XPrena da, ez dago euskarazko Windows Vistarik. Euskarazko Mandrake Linux 10 da dagoen azkena, baina geroztik hainbat bertsio atera dira (orain Mandriva izenarekin), euskarazko Debian Linux 2005ekoa da, baina geroztik 2007an beste bertsio bat atera zuten eta hori ez dago,
|
nik
dakidala, euskaraz, etab.
|
|
|
n, engan, z. Itzulpen orokorrena n dela kontuan izango badugu ere (está en casa/ etxean dago), itzultzaile automatikoari zehazten zaio biziduna baldin bada ondoan duen hitza –engan hautatu duela (conf� o en mi amiga/
|
nire
lagunarengan dut esperantza), eta hizkuntza baldin bada –z duela (ha hablado en euskara/ euskaraz hitz egin du). Hala ere, bereizketa honek ez ditu arazo guztiak konpontzen eta batzuetan inguruko beste elementuei ere begiratu behar zaie:
|
|
|
Webquest hau diseinatzerakoan,
|
nire
asmoa ez da izan ikasleen lan kooperatiboa bultzatzea, bakarka kalera irtenaraztea baizik, gelako paretak zeharkaraztea, alegia. hau prestatzeari ekin nion. Jaso beharreko hainbat eduki kontzeptu nahiz jarrerazkoakikastolatik at lortzea nahi nuen.
|
|
|
Jaso beharreko hainbat eduki kontzeptu nahiz jarrerazkoakikastolatik at lortzea nahi nuen. Beraz, webquest hau diseinatzerakoan,
|
nire
asmoa ez da izan ikasleen lan kooperatiboa bultzatzea, bakarka kalera irtenaraztea baizik, gelako paretak zeharkaraztea, alegia. Bi hitzetan, autonomia lantzea.
|
|
|
Aitortu behar dut ezusteko ederrak jaso ditudala lanketa osoan zehar. Hasteko, ikasleek
|
nire
aurreikuspen guztiak gainditu dituzte, hala euren pertsonaien hautaketetan, nola egindako lanketetan zein izandako jarreran. Ikasleek oztopo ugariri aurre egin behar izan diete euren helburua lortzeko:
|
|
|
Gehienak oso urduri jartzen dira, beste batzuk blokeatu egiten dira... Edonola ere,
|
nire
ustez, eskolan landu beharreko ezinbesteko gaitasuna da. Bizitza honetan askotan suertatuko zaie gure ikasleei jendaurrean hitz egin behar izatea eta zenbat eta lehenago hasi, orduan eta hobeto.
|
|
|
Ikasleek
|
nire
aurreikuspen guztiak gainditu dituzte, hala euren pertsonaien hautaketetan, nola egindako lanketetan zein izandako jarreran.
|
|
|
• Mezu eta eskema ugari prestatzea.
|
Nire
ustez, lanketa honen bitartez, ondo barneratzen dira ahozko jardun antolatu batean jarraitu beharreko urratsak. Aurrerantzean, antzeko egoeraren bat suertatzen bazaie, oso baliagarria gertatuko zaie ikasitakoa.
|
|
|
• Jendaurreko azalpenen balorazioetan irakasle eta ikasleen arteko adostasuna. Denok baloratzen ditugu ikasle guztien 4 minutuko mintzaldiak, nahiz eta jakin badakiten
|
nire
balorazioak pisu handiagoa duela. Esan beharra dago, oro har, nik ondo baloratutako ikasleak haiek ere ondo baloratzen dituztela eta nik okerrago baloratutakoak, haiek ere bai.
|
|
|
Denok baloratzen ditugu ikasle guztien 4 minutuko mintzaldiak, nahiz eta jakin badakiten nire balorazioak pisu handiagoa duela. Esan beharra dago, oro har,
|
nik
ondo baloratutako ikasleak haiek ere ondo baloratzen dituztela eta nik okerrago baloratutakoak, haiek ere bai. Nire ustez, ikasleak aintzat hartzen direnean, ederki asko jakiten dute euren erantzukizunei aurre egiten.
|
|
|
Denok baloratzen ditugu ikasle guztien 4 minutuko mintzaldiak, nahiz eta jakin badakiten nire balorazioak pisu handiagoa duela. Esan beharra dago, oro har, nik ondo baloratutako ikasleak haiek ere ondo baloratzen dituztela eta
|
nik
okerrago baloratutakoak, haiek ere bai. Nire ustez, ikasleak aintzat hartzen direnean, ederki asko jakiten dute euren erantzukizunei aurre egiten.
|
|
|
Esan beharra dago, oro har, nik ondo baloratutako ikasleak haiek ere ondo baloratzen dituztela eta nik okerrago baloratutakoak, haiek ere bai.
|
Nire
ustez, ikasleak aintzat hartzen direnean, ederki asko jakiten dute euren erantzukizunei aurre egiten.
|
|
|
Euskaljakintzaren kasuan, aurreko guztiari DBHO2ko ikasleen motibazio eza euskara gaiarekiko gehitu behar zaio. Ez nuen
|
nik
beraien piztea lortzen inondik ere. Aurreko ikasturtearen helburua EGA ateratzea izanik, behin bide hori sakonki landuta, eta kontuan izanda hautaprobetan ez direla eduki bereziak eskatzen, izugarri kostatzen zitzaidan beraien interesa neureganatzea.
|
|
|
Gure jomuga Hautaprobetarako prestakuntzara mugatzea ez zela azalduta ere, ez nuen beraien jarrera aldaraztea lortzen. Arazo hau abiapuntu eta IKT taldekoen artean hamaika aldiz hitz egindakoari eutsiz,
|
nire
gaiaren planteamendua iraultzea erabaki nuen: Euskara eta teknologia berriak uztartzeko asmoz, blog bat sortuko nuen.
|
|
|
Honelako erabaki bat hartzeko, ordea, helburuak garbi izatea ezinbestekoa da. Hauexek izan ziren
|
nire
helburuak:
|
|
|
Proiektua abian jartzeko hainbat zailtasun izan nuen. Hasteko,
|
nire
teknologia berriekiko ezagutza guztiz urria eta eskasa zen. Halere, prest
|
|
|
Asmo horrek, blogez gain, beste hainbat 2.0 baliabide ezagutzera eraman ninduen, webquestak, esaterako. Ikerketara zuzenduriko jarduerak prestatzeko baliabide hauen bitartez, aprendizaia aktiboagoa, autonomoagoa eta esanguratsuagoa bihurtu da. nengoen ikasteko eta proiektu berriak ematen zidan ilusioa
|
nire
jakite pobreari gailendu zitzaion. Horrela, udan lanari ekin nion zetozen zailtasunei ahal nuen moduan aurre eginez.
|
|
|
Hastapenetan, ikasleek
|
nik
uste baino gutxiago menperatzen zuten ordenagailua eta proiektuaren nondik norakoaren azalpenari zein zerbitzu berrietan izena emateari (wetpaint, blogsome, google docs, gravatar...) aurreikusita nuena baino denbora dezente gehiago eman behar izan genion. Aipatu behar da, urteak aurrera joan ahala, euskaljakintzara iristen diren ikasleen prestakuntza eremu horretan gero eta handiagoa dela.
|
|
|
Alde horretatik,
|
nire
helburua ikasleek benetako gertakariak simulatzea eta, hainbatetan, irakaslearen papera hartzea zen. Gerora ezagutuko nituen Daleren esperientziaren konoa eta berak aurkeztutako jatorrizko ideiaren hainbat aldaera.
|
|
|
Gerora ezagutuko nituen Daleren esperientziaren konoa eta berak aurkeztutako jatorrizko ideiaren hainbat aldaera. Eta nahiz eta adituren batek edo bestek jarraian azaltzen diren datuak zalantzan jarri (batez ere Daleren jatorrizko konoan zenbakiak azaltzen ez direlako), garbi ikusi nuen
|
nire
ikuskera bertan islatzen zela.
|
|
|
Gaur egun, prozesua eta emaitza oso bestelakoak direla esan dezaket. Hasteko, gaiaren egokitasuna eta ikuspegia
|
nirekin
partekatzen dute eta, jarraian, artikulua aberasteko ipin ditzaketen esteka eta mota guztietako baliabideak bilatzeari ekiten diote. Nabarmentzekoa da, halaber, komunikazioaren atala.
|
|
|
Ikasleek proiektua berea egin dute eta hori oso motibagarria izan da
|
niretzat
. Partekatzen ikasten ari gara, elkarrengandik ikasten dugu, aprendizaia askoz ere dinamikoagoa bihurtu da eta komunikazioak (ikasleen artean zein irakaslearekin) gelako mugak gainditu ditu (konexioa dagoen edonondik, eskola orduz kanpo...). Laburtuz, motibazioa piztu da. bere lanaren autoebaluazioa.
|
|
|
Eta aurrera eramateko hain sinplea diruen baieztapena neketsua gerta daiteke ikasle zein irakaslearentzat atsegin pixka batez egiten ez bada.
|
Nire
ikasleen adinarekin, 1718 urte, idaztearen kontu honen inguruko aurreiritzia eta jarrera aldaraztea ia ezinezkoa da: atsegin duenak atsegin du eta gustatzen ez zaionari, gehienetan, ez zaio batere gustatzen edo gorroto du.
|
|
|
Ikasleek proiektua berea egin dute eta hori oso motibagarria izan da
|
niretzat
. Partekatzen ikasten ari gara, elkarrengandik ikasten dugu, aprendizaia askoz ere dinamikoagoa bihurtu da eta komunikazioak (ikasleen artean zein irakaslearekin) gelako mugak gainditu ditu (konexioa dagoen edonondik, eskola orduz kanpo...). Laburtuz, motibazioa piztu da.
|
|
|
Geldotasun hau alde batera utzi eta ikasle aktiboak, parte hartzaileak, gogotsuak, irekiak eta gizartearekin konpromiso irmoa azaltzen dutenak lortuko baditugu, aldaketa ezinbestekoa da.
|
Niri
dagokidanez, aldaketarako prozesu korapilatsu eta luze horretan, euskaljakintza urrats bat izan da.
|
|
|
Zein da sistema onena?
|
Nik
guztiak probatzeko aholkatuko nuke, baina, zeregin jakin baterako zein sistema komeni den erabaki aurretik, itzulpenaren kalitateaz gain, honako hauek ere hartuko nituzke kontuan, besteak beste: dokumentuaren formatua errespetatzen duten ala ez, testuaren tamainarekin mugarik dagoen eta prezioa.
|
|
|
Bestalde, artikuluan badaude argitu beharreko zenbait gauza inplizitu, nahasi, ilun edo zalantzazko gertatzen direnak. Ez da hau, ordea, horiei guztiei leku egiteko momentua, besteak beste luzeegi joko lukeelako; hala ere, pena merezi du,
|
nire
ustez behintzat, hemen esandakoari buruz gure arteko eztabaida egitea. Eztabaida hori bultzatzeko, agian komenigarria da artikuluan erabiltzen den terminologiaren argitze modukoa egitea.
|
|
|
Eta
|
nik
:
|
|
|
Aitormenean sartu baino lehen,
|
nire
zorion beroenak eman nahi dizkizuet, zuri eta emazteari ere, Euskararen eta Euskal Herriaren alde orain arte bete duzuen ibilbide luze, aberatsa eta etengabekoagatik, zu Erramun aurten 80 urte betetzen dituzula aprobetxatuz.
|
|
|
instituzio ofizialak izan edo erakunde sozialak izan, erakusgarria benetan guretzako.
|
Nik
gertuagotik ikusi nuen Unibertsitatearen protagonismoa egoera eferbeszente hartan, baina zuk ikuspegi nahiko zabalagoa zenuen, han bertan bizi eta lan egiten zenuelako, eta zu ere neurri batean protagonista izan zinelako. Zenbait gauza ikasi genuen han, gero Euskal Herrian aplikatzeko asmoarekin:
|
|
|
gogoratzen al zara? Zu irakasle zinen Québec probintzian, eta askotan etortzen zinen CIRB erakundera, bertasoziolinguistika klusterra martin ugalde, kp/ 20140 andoain ko mintegietan parte hartuz;
|
nik
ere bertako mintegietan parte hartzen nuen, horrela gure artean topo egin eta ezagutuz. Zuk agian asko ikasiko zenuen mintegi horietan, baina ziur egon nik asko ikasi nuela; gainera, nik badut zer eskertu Québec eko Unibertsitateari, besteak beste bertan lauhilekoan egoteko dirulaguntza eman zidalako eta bertan neurri handian burutu nuelako ere nire doktorego tesia, W.
|
|
|
Zu irakasle zinen Québec probintzian, eta askotan etortzen zinen CIRB erakundera, bertasoziolinguistika klusterra martin ugalde, kp/ 20140 andoain ko mintegietan parte hartuz; nik ere bertako mintegietan parte hartzen nuen, horrela gure artean topo egin eta ezagutuz. Zuk agian asko ikasiko zenuen mintegi horietan, baina ziur egon
|
nik
asko ikasi nuela; gainera, nik badut zer eskertu Québec eko Unibertsitateari, besteak beste bertan lauhilekoan egoteko dirulaguntza eman zidalako eta bertan neurri handian burutu nuelako ere nire doktorego tesia, W. Mackey irakaslearen laguntzarekin, gero Unibertsitate Complutensean 1982 urtean aurkeztu nuena.
|
|
|
Zu irakasle zinen Québec probintzian, eta askotan etortzen zinen CIRB erakundera, bertasoziolinguistika klusterra martin ugalde, kp/ 20140 andoain ko mintegietan parte hartuz; nik ere bertako mintegietan parte hartzen nuen, horrela gure artean topo egin eta ezagutuz. Zuk agian asko ikasiko zenuen mintegi horietan, baina ziur egon nik asko ikasi nuela; gainera,
|
nik
badut zer eskertu Québec eko Unibertsitateari, besteak beste bertan lauhilekoan egoteko dirulaguntza eman zidalako eta bertan neurri handian burutu nuelako ere nire doktorego tesia, W. Mackey irakaslearen laguntzarekin, gero Unibertsitate Complutensean 1982 urtean aurkeztu nuena.
|
|
|
Zu irakasle zinen Québec probintzian, eta askotan etortzen zinen CIRB erakundera, bertasoziolinguistika klusterra martin ugalde, kp/ 20140 andoain ko mintegietan parte hartuz; nik ere bertako mintegietan parte hartzen nuen, horrela gure artean topo egin eta ezagutuz. Zuk agian asko ikasiko zenuen mintegi horietan, baina ziur egon nik asko ikasi nuela; gainera, nik badut zer eskertu Québec eko Unibertsitateari, besteak beste bertan lauhilekoan egoteko dirulaguntza eman zidalako eta bertan neurri handian burutu nuelako ere
|
nire
doktorego tesia, W. Mackey irakaslearen laguntzarekin, gero Unibertsitate Complutensean 1982 urtean aurkeztu nuena.
|
|
|
Mackey irakaslearen laguntzarekin, gero Unibertsitate Complutensean 1982 urtean aurkeztu nuena.
|
Niretzako
lagun ona izan zinen han, eta zenbait gauza zuzenean zuregandik ere ikasi nuen, horrela ba nire esker onak ere eman nahi dizkizut.
|
|
|
Mackey irakaslearen laguntzarekin, gero Unibertsitate Complutensean 1982 urtean aurkeztu nuena. Niretzako lagun ona izan zinen han, eta zenbait gauza zuzenean zuregandik ere ikasi nuen, horrela ba
|
nire
esker onak ere eman nahi dizkizut.
|
|
|
Baina aipagarriena, eta orain interesgarriena, zure bizitza aberatsa aipatzea da.
|
Nik
azpimarratuko nuke zure euskaltzale ibilbide luzea, aberatsa eta aipagarria, zure biografian adierazten dena kontuan hartuz: 1) zenbait urtetan Québec en ondo bizi eta gero, Euskal Herrira etortzen zarete, 1980 hamarkada hasieran, indarrez eta egitasmoz beteta:
|
|
|
euskaltzaletasuna orokorrean, eta Euskara bereziki, bultzatu nahian; 2) behin etorrita, zenbait egitasmo sortu eta/ edo indartu dituzu, mota eta maila ezberdinetakoak, ofizialagoak batzuk eta herrikoiagoak besteak, gehienetan modu nekezean, baina hala ere etengabe.
|
Nire
ustez, Iparraldeko euskalgintzaren eta Euskararen gaurko egoeraren alderdi onenak neurri handian zure parte hartzearen esker lortu dira. Ibilbide hau ulertzeko modu egokia iruditzen zait zure eta zuen Euskal identitate sakona aipatzea, identitatea bakarrik agian nahikoa ez bada ere, identitatea beharrezkoa delako.
|
|
|
Baina aipagarriena, eta orain interesgarriena, zure bizitza aberatsa aipatzea da.
|
Nik
azpimarratuko nuke zure euskaltzale ibilbide luzea, aberatsa eta aipagarria, zure biografian adierazten dena kontuan hartuz. mintzatzea?: hauxe da ba aukeratuko dudan aztergaia.
|
|
|
Horrela, arrazoi ezberdinak ditut zu gogoratzeko eta zoriontzeko, zure 80 urtebetetzea ospatzerekoan: 1) orokorra dena, lehen aipatu bezala euskaltzale aktibo izan eta zarelako; 2) berezia dena ere,
|
niri
BAT Soziolinguistika Aldizkaria honen zuzendaria eta partaidea izatearen esperientziak laguntzen didalako zure biografiako zenbait alderdi hobeto ulertzen eta baloratzen, adibidez zenbait egitasmoen sortzaile, zuzendari eta partaide izan zarelako; 3) baita pertsonala dena ere, besteak beste elkarrekin euskaltzale aktibo moduan ibiliak garelako. Guztiagatik, nire eta gure (euskaltzaleok) zorionak eta eskerrak!
|
|
|
1) orokorra dena, lehen aipatu bezala euskaltzale aktibo izan eta zarelako; 2) berezia dena ere, niri BAT Soziolinguistika Aldizkaria honen zuzendaria eta partaidea izatearen esperientziak laguntzen didalako zure biografiako zenbait alderdi hobeto ulertzen eta baloratzen, adibidez zenbait egitasmoen sortzaile, zuzendari eta partaide izan zarelako; 3) baita pertsonala dena ere, besteak beste elkarrekin euskaltzale aktibo moduan ibiliak garelako. Guztiagatik,
|
nire
eta gure (euskaltzaleok) zorionak eta eskerrak! Orain arte bezala jarraitzea, luzaro, espero dut eta dugu, Erramun!
|
|
|
Euskal Herrian euskaraz guti baino gutiago ditugun aldizkari zientifiko horietariko baten, hots, UZTARO giza-gizarte zientzien zuzendaria naizenez, zurekiko esker oneko agertzera pozaren pozaz nator, Bat Soziolinguistika aldizkariko zuzendari den Mari Jose Azurmendiren gonbitea gogotik
|
nire
eginez.
|
|
|
Hala gerta dadila desiro dut! Hau horrela dela jakinean, bada,
|
nire
gutun honek zure fazeta anitzen azpiko ardatzaren adierazle xume izatea du helburu. Ez du bestelako pretentsiorik!
|
|
|
|
Nire
ohar propio pare batekin amaituko dut gutun xume hau. Erabat ados nago zure azken esaldiarekin, baina," ahalgabetze hori" azpimarratu nahirik zera erantsiko dut:
|
|
|
Harrigarria da gogoratuz gero eta etorkin gehiago datozela Quebecera eta zein den ingelesaren aldeko presioaren pisua, Ameriketan eta mundu osoan. Quebecek erakusten digun jarraibidea,
|
nik
uste, adierazgarri da arriskuan dauden herri hizkuntza guztientzat.
|
|
|
Pizkundea sortu zen euskal kultura mugimenduaren gehiengo handia bilduz. Jean Haritschelar zuzendari,
|
ni
neu idazkari.
|
|
|
Bretainia bezalako eskualdeak, Québec, Europear Batasuneko gutiengoak, bereziki Euskal Herria.
|
Nire
xedea da bizitzaren irakurketa bat egitea gai bakar baten inguruan, hizkuntza antolaketa. Eta gogoeta hobeki finkatuko dut idazki batzu hartuz gidoi bezala.
|
|
|
Eta Euskal Herrian beste dikotomia bat bazen dantza folklorikoen eta" sanoak ez ziren" dantzaldien artean. Mentalitate hori osoki ageri da
|
nire
gutunean. Niretzat Euskal Herria galtzera zoan, euskara, erlijioa eta guzti!
|
|
|
Mentalitate hori osoki ageri da nire gutunean.
|
Niretzat
Euskal Herria galtzera zoan, euskara, erlijioa eta guzti!
|
|
|
|
Nire
ikuspegitik, bizi izan dugun gertakari politiko nagusia zen Quebectar Alderdi subiranistaren garaipena 1976an eta frantsesaren lege nagusia 1977an, geroztik 101 legea deritzona. Lege honen azterketa zehatza askotan egin dut, adibidez aldizkari honetan (BAT 1995).
|
|
|
|
Nire
xedea da bizitzaren irakurketa bat egitea gai bakar baten inguruan, hizkuntza antolaketa.
|
|
|
|
Niretzat
Euskal Herria galtzera zoan, euskara, erlijioa eta guzti!
|
|
|
|
Nire
ikuspegitik, bizi izan dugun gertakari politiko nagusia zen Quebectar Alderdi subiranistaren garaipena 1976an eta frantsesaren lege nagusia 1977an, geroztik 101 legea deritzona.
|
|
|
|
Ni
beldur naiz ikurrak ematen baitizkigute, hain zuzen, herriaren izatea ukatzeko" (E. Baxok, Bat, 1995, 16 zk.)
|
|
|
|
Nire
ustez kurba honek zantzu batzuk ematen ditu hizkuntza politikarako.
|
|
2009
|
|
|
Era berean, diskriminazioak aukeratutako hizkuntza ofiziala erabiltzeko eskubide publiko subjektiboan izan dezake jatorria, eta horrek, baita gutxiengo hizkuntzen kasuan ere, hizkuntzaren ofizialtasunean ezezik, aurrez aipatu Eskubide Zibil eta Politikoen Nazioarteko Ituneko 27 artikuluan ere du bere oinarria.
|
Nire
iritziz hizkuntza ofizial orori dagokion eta ezabatu ezin den funtsezko eskubidea da. Hori bai, gehienez, Administrazioa hizkuntza ofizialak jakiteko betebehar konstituzionalari egokitu artean modulatu egin daiteke.
|
|
|
" administrazioak profesional onak behar ditu eta ez euskaraz dakiten profesionalak; horrela erantzun zidan behin Nafarroako gobernuko goi kargu batek.
|
Nik
euskaraz dakit baino nire lanpostura aurkeztu nintzenean euskara ez zen baloratu. Eta orain jendearekin sarritan aritzen naiz euskaraz".
|
|
|
" administrazioak profesional onak behar ditu eta ez euskaraz dakiten profesionalak; horrela erantzun zidan behin Nafarroako gobernuko goi kargu batek. Nik euskaraz dakit baino
|
nire
lanpostura aurkeztu nintzenean euskara ez zen baloratu. Eta orain jendearekin sarritan aritzen naiz euskaraz".
|