|
2010
|
|
|
Ekin aspertu barik. Ia
|
munduan
zear erakusten dogun apain apain gure berezitasuna eta nortasun au, gure izkuntzaren ezaupide au?.
|
|
|
–Bi biak ondarrutarrak; bitzuok euskararen
|
mundura
etorriak, itsas lurrun eta turrunen artean, dio Andres Urrutia euskaltzainburuak Ana Urkizak idatzitako Augustinen biografia liburuaren atarikoan.
|
|
|
Hau ere, itsas lurrun eta turrunen artean? sortua, euskararen
|
mundura
geroago eta beste ingurumari batean etorria bada ere. Horrela, Augustin Zubikarairen figura ongi osatua izan dela uste dugu.
|
|
|
Barruz, adimenez, janzteko, pentsamendu eta ideien
|
munduan
murgiltzeko ezin hobeki etorriko zitzaizkion irakurketa haiek. Lehenik barruko biltegia hornitu behar, gero beretik emango bazuen, hutsetik ez baita ezer sortzen.
|
|
|
Gaixoaldian
|
mundu
berri baten aurkikuntza edo antzeko zerbait sumatu zuen. Filosofiarekin egin zuen topo, pentsamendua eraikitzen laguntzeko tresnarekin.
|
|
|
Eta neuk holako zerbait erantzun nion: ...kanpoan, egoera irauli ezin bada, goxatzeko behinik behin prest dagoena; laugarrenik, bakoitzak bere mugak ezagutzeko aukera paregabea eta gu baino lehen antzeko egoeran aurkitu diren pertsonekin nolabaiteko solidaritza sentitzeko abagune zirragarria; eta azkenik, kristau izanik, Jesus gurutzbidean eta gurutzean iltzaturik izan nuen oso gogoan, baita hari jarraitzeko asmotan edota historian zehar
|
mundu
berria, zuzenagoa eta gizatiarragoa egiteko ahaleginetan. Kristorenak, jasan dituzten gizon emakumeak ere, eta ez sinestekoa da Harengandik eta haiengandik, jaso?
|
|
|
Inpresioa:
|
Mundutik
aparte gaude inork ez dakien lekuan, guztiz defentsarik gabe, inpunitate osoz ari ziren pertsona haien aurrean. Infernua dastatzen hasia nintzen.
|
|
|
Ez dakit ez noiz eta ez nola, baina justizia noizbait egingo zaigula sinetsirik nago, erabat. Nola bizi bestela pozik, gorrotorik gabe, mendeku goseak harrapatzeke, beste askori (Euskal Herrian eta kanpoan) egindako bidegabekeriei begira eta lagundu guran,
|
mundu
zuzenagoa eta gizatiarragoarekin amesten eta bere alde lan egiten. Besterik ere bada:
|
|
|
Artzain
|
munduko
metaforabideari jarraiturik iruzkindu dezagun Gure olhan sartzeko desir handireki. Emakume gazteak artzainaren etxean (edo metaforikoko ardi txabolan) sartzeko gogo handia du.
|
|
|
Hegaztien (uso luma gris, usaphal, esparber, eta abar) eta lilien sinboloak erabiliagoak dira. Inoiz edo behin, ordea, artzain
|
munduko
sinboloak agertzen zaizkigu. Eman dezagun, kasurako, Aita Donostiak bildu eta argitara zuen. Urso xuri?
|
|
|
bi aldiz errepikatuko. Etxahunen obran agertzen den ideia berriro dator hemen, ni bezain tristerik ez dago
|
munduan
–.
|
|
|
Beste espezie batzuk ez daude desagertzeko arriskuan, baina
|
munduan zehar
naturan oso leku gutxitan aurki daitezke. Horrelakoak dira gainerako guztiak, batzuk lorezaintza komertzialari esker munduan zehar artifizialki eta beti gizakiaren eskutik asko hedatu badira ere, Magnolia grandifloraesate baterako.
|
|
|
Beste espezie batzuk ez daude desagertzeko arriskuan, baina munduan zehar naturan oso leku gutxitan aurki daitezke. Horrelakoak dira gainerako guztiak, batzuk lorezaintza komertzialari esker
|
munduan zehar
artifizialki eta beti gizakiaren eskutik asko hedatu badira ere, Magnolia grandifloraesate baterako. Baina unibertsitarioak garen, edo izan garen, neurrian, unibertsalak ere izan behar dugu.
|
|
|
Horrexegatik, zuhaitz espezie bakoitzaren jatorria eta gaur egungo hedadura oso mugatuak izan arren, bost kontinenteetariko bakoitzak badu bere ordezkaria guk landatuko dugun zu haitz bilduma horretan. Justu kontrara,
|
munduko
bost kontinenteetariko bakoitzean badago irlatxo preindoeuropar modura definitu dugun euskal hizkuntza honi eusten dion populazioaren ordezkari multzoa. Mundua Arboretumera ekarri dugu, bertan hitz egingo den hizkuntza mundu osoan zehar hedatzen den bitartean.
|
|
|
Justu kontrara, munduko bost kontinenteetariko bakoitzean badago irlatxo preindoeuropar modura definitu dugun euskal hizkuntza honi eusten dion populazioaren ordezkari multzoa.
|
Mundua
Arboretumera ekarri dugu, bertan hitz egingo den hizkuntza mundu osoan zehar hedatzen den bitartean.
|
|
|
Justu kontrara, munduko bost kontinenteetariko bakoitzean badago irlatxo preindoeuropar modura definitu dugun euskal hizkuntza honi eusten dion populazioaren ordezkari multzoa. Mundua Arboretumera ekarri dugu, bertan hitz egingo den hizkuntza
|
mundu
osoan zehar hedatzen den bitartean.
|
|
|
ditugu denak aipatu. Badago bat, baina, landareen
|
munduan
bere izen deiturarekin arrasto oso sakona utzi duena, Ezpeletako lapurtar bat, Armand David izeneko misiolaria, panda izenekoa animalia zientziarentzat ezaguna egin zuena. Bere omenez zuhaitz genero batek Davidiaizena darama, eta izen espezifiko moduan armandiiedo davidiidaramaten landare espezieak kontaezinak dira; agian,, kontaezina?
|
|
|
Eta horrekin sinbolizatzen dugu, halaber, gure unibertsitatearen goiburuko lema den Iparragirreren esaldi hura: Eman da zabal zazu
|
munduan
frutua.
|
|
|
Jainko onok!, landerra da ezautzen ez zaituena, bular zakarrean ez jako sekula istilua baretzen, eta gaua jako
|
mundua
eta ezelangopozik ez abestirik ez jako joritzen.
|
|
|
Karmel-ek: bitartean Karmeldarren nagusi,, jenerala?, izan zaranez,
|
munduko
nazino eta kultura askoren ezagupena egiteko aukera izan dozu.
|
|
|
Une batetik bestera uretan aurkitzen zara eta uger egin behar dozu, bizitzan sarri jazoten dan lez. Dana dala, nik naziono arteko esperientzi apur bat baneukan, gure Euskal Herriko Probintzia Ameriketan, Indian eta Afrikan hedatua izan danez, eta
|
mundu
guztiko batzarren batzuetan parte hartua nintzanez.
|
|
|
Kultura errien izakera da, euren pentsakera eta balio sakonak.
|
Munduko
herrien artean harmonia eta bakea lortuko badira, herrien balioak errespetuz artu behar dira aintzat. Badakigu horretan bereizkuntzak egin behar dirala, ezin daitekela gai korapilotsu honeetan injenuidadez berba egin.
|
|
|
Eskerrak zeuoi, hemen lanean jarraitu dozuenoi. Gure herritik, hemengo Elizatik, hemengo karmeldarrekandik hartu dogu hainbeste, eta hau
|
mundu
guztiko Eliza eta herrietatik hartutakoaz alkartzen da egoki. Geureak besteen balioak estimatzera garoaz; besteak ezagutu eta onartzeak geurea estimatzera.
|
|
|
Bertso
|
munduari
lotzen bagatzaizkio, ugariak dira Arrasateko kalezainak bertsolaritzaren gainean idatzitako bertso sortak: alde batetik, izen propioen ingurukoak (Mendaro Txirristaka, Zubeltzu, Patxi Barbero, Ibai-ertz, Basarri, Uztapide, Lazkao Txiki...); eta, bestetik, omenaldiak, txapelketak, haur bertsolarien norgehiagokak, bertso eskolak...
|
|
|
alde batetik, izen propioen ingurukoak (Mendaro Txirristaka, Zubeltzu, Patxi Barbero, Ibai-ertz, Basarri, Uztapide, Lazkao Txiki...); eta, bestetik, omenaldiak, txapelketak, haur bertsolarien norgehiagokak, bertso eskolak... Hemen ere, 60ko hamarkadatik aurrerako bertso
|
munduaren
kronika polita eskaintzen digu Goikoetxeko semeak. Duela ehun urtetsu jaio zen Uztapideren heriotzaren berri miresmenez eta apal eman zigun bertso bakarrean(. Uztapide il da!?).
|
|
|
Bizi zan arte txikien otsafranko izan du
|
munduan
, bai, a aundiak berdintzen zekinjarri ezkero onduan; oartu gera gure artetikaldegin digun orduan: txikia zanak zer neurritakoutsunea utzi duan.
|
|
|
Horrez gain, bere familiak bazituen erro sakonak Baztanen eta Iruñea aldean. Hori dela eta, Xabierrek bere sortze
|
mundua
Baztanen kokatu izan du beti. Bost urte zituelarik, ama haurdun gelditu zen hirugarren aldiz.
|
|
|
Azken baten, ordea, prestatu egin ohi dudan arren berbaldia, fortunaren esku ezer uzten ez badut ere, Will Rogers-en esaldiaren jakitun nago, hots: ?
|
Mundu
guztia da ezjakina, baina gai desberdinetan? 3.
|
|
|
–Txekiako herria, Mistralen Mireio, Provenza... Euzkadieta El Día n kolaboratzaile den Basarri gazteak erabili dituen erreferentziak bertso
|
munduan
zeharoan berriak izanagatik, Pizkundeak, eta batez ere Aitzolek propaganda legez prentsan egunero darabiltzanak dira. Gaiari heltzeko eragatik soilik, zuritik beltzerakoa da batetik bestera, Txirritaren bruxatik Basarriren gorbatara dagoen aldea? 13.
|
|
|
Buruz behera jartzen naizenean ikusten dut
|
mundua
zuzen.
|
|
|
izenburutzat duen hitzaldiarekin. Bertan Patxi Uribarrenen biografia zabal bat eskaini zuen euskararen
|
munduan
izan dituen jarduera nagusiak gogoratuz, hots, Gogoz aldizkariko zuzendari, Bilboko karmelo komentuko euskarazko elizkizunen antolatzaile, Santutxuko euskara taldeen bultzatzaile, Bizkaiko Foru Aldundiko itzultzaile, etab. Jose Luis Lizundiak gogoratu zuen bezala, euskaltzain berriak Karmel aldizkarian eta Bostak Bat taldeko argitalpenetan burutu ditu hainbat lan interesgarri.
|
|
|
Bisaia triste antzekoa du, ordurako gaixorik omen zegoen-eta. Handik denbora laburrera joan zitzaigun
|
mundutik
.
|
|
|
Lehenengo
|
Mundu
Gerra hastean, Matxinek 34 urte zeuzkan; hala ere, bertatik bertara ezagutu zuen Europa inarrosi zuen gudu hori: –Partitu ginen beraz guziak herritik/ Gure familietan penak utzirik/ Haur ttipi zonbaitekin andrea bakarrik/ Gizona penatua hor ez da dudarik? 20 Datu gutxi daukagu Matxinek 14ko gerran bizi izandakoak zehazteko.
|
|
|
GanixJainko horrek
|
munduan
lurrak egin ditu, Ibar zelaiak ere nun nahi moldatu, Ahurtaraka aldiz mendiak altxatu... Hiru aldiz gehiago urak tu largatu.
|
|
|
MatxinUr sobera edanik uhalde handian, Ito ziren jendeak
|
mundu
zabalean; Noe zen bakarrikan salbatu untzian... Aihena landatzeko bere mahastian.
|
|
|
74Aita Zavalak Lehen
|
Mundu
Gerra eta bertsolaritza aztertzen du. Bertsolariak eta Europako Lenengo Gerratea (1914), artikuluan, baina Hegoaldera mugatzen du bere azterketa interesgarri ere interesgarria (Euskera, IV, 1959, 183).
|
|
|
VIIIEtsenplu har dezagun zentzuan garenakIkusirik
|
munduan
diren xangrinakUmilia gaitezen Jainkoari denakOfreituz gu baitan diren bihotz minakHemen gaizki inakBai justu direnakPlazer eta penakPasatzen tugunakJainkoak jujaturen tik horiek denak.
|
|
|
Beaupérinek dioskunez, euskal jatorria zuen Morlaas psikiatraren bitartez, Joussek 1931 urtean egotaldi bat egin zuen Ipar Euskal Herrian, euskal bertsolarien
|
mundua
ezagutzeko asmoz84 Matxinek honela iruzkintzen du une hori:
|
|
|
|
Mundu
zabalerako bideak ireki dizkigun globalizazio tresna ugariek irrati, telebista, internet, eskuko telefono eta halakoek inguruko hizkuntzen indarra hain handia izanik, euskara itobeharrean jarri digute. Euskaltzaleen artean edonon ari gara ardura eta kezka sumatzen.
|
|
|
–Norbanako helduon eguneroko bizipen eta harreman gehienak lan
|
munduaren
eta aisiaren eremuetan egiten ditugu, gure eguneko denbora tarte ia osoa ematen baitugu horretan (lana eta lantokia, zerbitzuen eskaintza, aisia, bezeroak). Eta edonork ziurta dezakeenez, Euskal Herriko gizarte bizitzan gaztelaniak eta frantsesak euskarak baino erabilpen askoz ere handiago dute, euskarak hainbat esparru erabat arrotz izateraino.
|
|
|
Goitik behera aldatu zaigu muga geografikoaren ikuspegia eta eragina.
|
Mundua
herri handi bakar bihurtzen ari zaigu. Kokaleku birtual batean bizi garela esan daiteke.
|
|
|
Komunikabide berrien bidez (Telebista, Internet, Eskuko telefono eta abarren bidez) gure etxeko ate leihoak
|
mundura
zabalduta bizi gara. Euskarak inguru berri horrek dakarzkigun eragozpenei aurre egin beharra du.
|
|
|
Gizarteko eremuak oso ugariak ditugunez, oraingo honetan, euskararen etorkizunerako ardatz nagusia izan daitekeen gazteen
|
munduari
begiratu nahi diogu. Eta hori, euron esku delako etorkizunaren giltza.
|
|
|
Azkenik,. Sare sozial birtualak? izeneko txostenean
|
mundu
berri baten aurkezpena egin zigun Eneko Barberena jaunak. Internet bidez sareak gazteen artean hartzen ari diren indarraz jabetzeko zenbait datu eskainiz.
|
|
|
Euskara irakasteaz gain, sortzen ari diren
|
mundu
paralelo horretan euskararen aldeko moldeak bultzatu beharra du, bertan eurek bidelagun direla eta euren emozioen bidetik aurrerantz tira eginez.
|
|
|
zuok
|
mundu
zabaleko egite geldi gabeok!, aduaren egunok, urratzaileok, Jainkoakisil xedatuz gidatzen dauanean, zaldi erraldoiakasarrez mozkor daroenera,
|
|
|
Kosmos material honetan gaude, ez gaude Zeruatako Erresuman, eta signoak ez dira ikusten normalean. Hain dira eskasak ezen Aristotelesek, teista zenak, erraten zuen Jainkoak ez duela parte hartzen
|
mundu
honetako gauzetan, eta zentzuduna zen filosofoetan inor izan ez den moduan. Konprenigarria da Kanten ostean halako ondorioetara iristea filosofiaren olatuaren buruan dabiltzanen artean.
|
|
|
Nik sekula ez dut bat ikusi. Baina Jainkoa bada providenciala, badu
|
mundu
honetan errevelatzen bere mezua, eta Bera pertsonalki ere gure artean egona da, denbora gutxi, baina egona. Eta Elizaren historian hor dugu, adibidez, Lourdes, eta Fatima ere.
|
|
|
–Ordenak Espainian heren bat galdu zuela uste da. Ez bakarrik gerragatik edota hilketengatik, Fernando VII.ak 1814an komentuak beren jabeei bihur zekizkiela eta erlijiosoei haietara itzul zitezela agintzen zuen dekretua eman arren, haietariko asko
|
munduan
gelditu zirelako baizik. Eta txarrena hau izan zen:
|
|
|
itzuli ziren asko eta asko gogoz kontra itzuli zirela, agintari zibilek edo inguruabarrek beharturik.
|
Munduko
bizieraz, laikoen erakoaz, guztiz kutsaturik zeuden. Eta ondorio ezin txarragoak laster batean sumatu ziren komunitate bizitzan:
|
|
|
Baina beste utsik asmatzen dau
|
munduko
zentzunak, beste brontzezko zerbitzio bat darabil eta beste zuzenbide bat, eta arimea daroasku maltzuregunez egun oitureak.
|
|
|
AEBtan jende askok, nire eleberria irakurri aurretik, ez zekien ezer Euskal Herriaz, ezta existitzen zenik ere. Niretzat oso gustagarria da jakitea, abentura istorio bat irakurri ondoren,
|
munduko
txokotxo honi buruz ikasteko modua izan dutela, eta interesatu zaiela. Irakurle baten mezua jaso dut zera esaten zidana:
|
|
|
|
Mundu
honetako herrialde bakoitzaren kultura, hizkuntza eta tradizioaren alde egitea gu guztion ardura da; ez bakarrik iraganaz eta historiaz gogoratzeko, baizik eta gure ezagutza eta nortasuna ondoko belaunaldiei transmititzeko.
|
|
|
Egia esan, ETAren historia oso da interesgarria, eta konplexua, Francoren garaian, bereziki. Eta
|
munduaren
gehiengoak ez du ETAz gauza handirik ezagutzen, terroristak direnaz aparte.
|
|
2011
|
|
|
Gerrak, giza hondamendiak, tragedia handiak, holokaustoak? merezi duten zehaztasunez eta zorroztasunez izan dira jasoak eta aztertuak
|
munduko
hainbat tokitan, zorigaitza bizi izan zutenak oroitzeko. Gure artean, gutxi egin da arlo horretan.
|
|
|
Horrela, Markinako eta Xemeingo emakume tradizionalistak Margaritak izeneko taldean antolatzen ziren; eta emakume abertzaleak Emakume Abertzale Batzan. Bereziki Emakume Abertzale Batzak garrantzi handia izan zuen emakumeen kontzientziak astintzen, emakumeak mugimendu politiko eta kulturaletara bideratzen, eta emakumeei ulertarazten
|
mundua
ez zegoela etxe edo eliza barruan.
|
|
|
Biharamunean bereizi ginen. Ondoko urtean, bost urterako engaiatu nintzen lehen
|
munduko
gerran. Infanteriko soldado batek ezin zien ia zuhaitzeri gogo eman.
|
|
|
Laurogeita zazpi urte zeramatzan orduan.
|
Munduko
gerrak herria ia erabat hondatu bazuen ere, Durance aranaren eta inguruko mendien arteko bidea zegien autobusa martxan jarri zuten. Erlatiboki zalu zen baina behialan ezagutu nuen triskantzan neramala bururatzeko herri baten sarrerako lauki baten laguntza behar izan nuen.
|
|
|
Inguruan izango duen enpresa
|
munduarentzat
ere, kultur eskaintza zabala emateko asmoa du. Eskaintza hori ahalik eta egokien izan dadin zenbait enpresarekin batera akordioak eta elkarlanean oinarritutako ekitaldiak antolatzeko asmoa dago.
|
|
|
Hori da entenditu eta onartzea izugarri kostatzen zaiguna. Baina hala dira kontuak, bai hemen eta bai
|
munduko
lau hegaletan, gurea bezalako kontestuetan. Euskaldunek euskaldunekin euskaraz (euskara hutsean edo batez ere euskaraz) jarduteko esparruak, harreman sareak eta situazio komunikatiboak ez dira azken mende laurdenean nabarmenki indartu.
|
|
|
Argiak ilunpetan argi egiten dau; baina ilunak Ha ez eben onartu. (?)
|
Munduan
egoan; eta mundua Haren bidez egina da; baina munduak ez eban ezagutu. Bere etxera etorri zan, eta bereak ez eben onartu.
|
|
|
Argiak ilunpetan argi egiten dau; baina ilunak Ha ez eben onartu. (?) Munduan egoan; eta
|
mundua
Haren bidez egina da; baina munduak ez eban ezagutu. Bere etxera etorri zan, eta bereak ez eben onartu.
|
|
|
Argiak ilunpetan argi egiten dau; baina ilunak Ha ez eben onartu. (?) Munduan egoan; eta mundua Haren bidez egina da; baina
|
munduak
ez eban ezagutu. Bere etxera etorri zan, eta bereak ez eben onartu.
|
|
|
–Askotan eta era askotara berba egin eutsen Jaungoikoak profeten bidez aspalditik gure asabei; eta azkenak diran egunotan, Semearen bidez berba egin deusku. Seme hau eban gauza guztien oinordeko; eta Beronen bidez egin eban
|
mundua
be. Berau da Aitaren aintzaren argi distiratsu eta haren izatearen irudia.
|
|
|
Berau historian zehar gizon eginik, Jaungoikoaren seme alaba izateko eskubidea emoten deuskuna. Berau
|
munduaren
oinarria. Berau gizakion arima.
|
|
|
1958 ikasturtean Tucumángo unibertsitatean Hizkuntzalaritza irakatsi zuen. Eta bidaia hauekin Hego Amerikako hizkuntzen
|
mundura
hurbiltzen hasi zen. Madrileko unibertsitatean latinezko katedera eskuratu zuela 1965an esaten dute.
|
|
|
Giese eta F. Krüger alemaniarrak, Argentinako unibertsitateetan irakasle zirenak ezagutu zituen. Biek
|
munduko
2 gerraren aurretik, gaur etnolinguistika deituko genukeen motako lanak eginak ziren, hizkuntza erromanikoen esparruan. Giesek euskararen inguruan ere lantxo batzuk egin zituen.
|
|
|
A. Linok, egin dituen lan ugari eta interesgarriengatik, Euskal
|
munduko
erakunde batzuen onarpena izan du. Adibidez 1987ko uztailaren 10ean Derioko Udako Euskal Ikastaroaren barruan emandako omenaldia.
|
|
|
–Non gelditu ziren euskarari
|
mundu
guzira zabaltzea opa zionaren amesak. Nolako arrera izan ote zuen euskaldunen artean?
|
|
|
Hori guztia zela eta, kristautasuna grekoen eta latindarren
|
mundura
zabaltzeak bultzada handia eman zien salmoen itzulpenei. Biblia irakurtzeko pertsona alfabetatuak izatea eskatzen zuen.
|
|
|
Hori horrela, salmoak errimatutako olerki modura eskaintzen zaizkigunez, olerki giro eta doinu bereziko
|
mundu
horretara hurreratzen gaitu liburu honek. Bide batez, bizkaierazko bertsio honek, euskalkiz bizkaitar garenoi gure etxeko euskararen kutsu atsegina gozatzeko aukera ere eskaintzen digu.
|
|
|
sarien antzekoak dira. Hori bai, zinema
|
munduan
,. Cesar, sariak,. Goya?
|
|
|
Berak egun bat besterik ez eban sufridu.Priorea:
|
Mundua
amaitu arteraino hilzorian daukagu. Nigaitik, zugaitik, gure pekatu guztiakaitik.Medikua:
|
|
|
Zu arriskutsua zara.Priorea:
|
Munduaren
gatza gara gu.
|
|
|
Biak ditue euren arrazoiak. Nahiz eta morfina eta
|
munduko
botika guztiak hartu, sufrimendua eta heriotza hor izango dira. Thérèsek sufrimendua eta heriotza maitasunaz gaindituko ditu.
|
|
|
Hiru urteko lan luze eta neketsuaren ondoren, pozik eskaini ahal izan genien euskal
|
munduan
lanean ari zirenei euskara hutsean definiziozko Euskararako Hiztegia. Jendeak hasieratik agertu zigun begirunea eta babesa hiztegia erosiz; baita hartutako bidetik jarraitzeko laguntza handia eman ere.
|
|
|
Bi irispide erabili genituen hitzak aukeratzerakoan. Batetik, badira
|
mundu
guztian beharrezkotzat jotzen diren kontzeptuak. Hala gertatzen da landare, animalia eta zenbait tresna eta bestelako zenbaiten kasuan.
|
|
|
Coyosen hitzaldiari Txomin Peillenek erantzun zion, berak garbi azaldu zuen bezala,
|
munduko
mintzaira ederrenean, hau da, xiberotarrez.
|
|
|
Euskaldunon eskubideen urraketen berri eman du
|
Munduko
Hizkuntzen Txostenean eta, baita Hizkuntza Gutxituen lan-taldean ere.
|
|
|
Hizkuntzen egoeraz ari gara, hizkuntza guztiek axola digute eta. Eta kontuan hartuta
|
munduan
6.000 hizkuntza badirela, eta gehienak egoera larrian daudela, kalkula dezakegu bizi arteko lana eduki badaukagula, seguru.
|
|
|
Begiak ireki nahi ditut
|
mundua
zabaltzeko.Ez da nahikoa begiratzea.Ez da nahikoa begiratuan isilik egotea.Beste zerbait behar da ikusteko, zer garen munduan eta zer den mundua gugan, zer zor ditugun eman zaigun guztiarengatik.Soa urrun nahi dugu beti, begiz joak begiak, ispilua ispiluaren kontra, garen osotasuna ikus dezagun, eta barrurago ere bai, mehatxuraino kasik.Parez pare jartzen gara munduaren aurrean, ordu guztien kont...
|
|
|
Begiak ireki nahi ditut mundua zabaltzeko.Ez da nahikoa begiratzea.Ez da nahikoa begiratuan isilik egotea.Beste zerbait behar da ikusteko, zer garen
|
munduan
eta zer den mundua gugan, zer zor ditugun eman zaigun guztiarengatik.Soa urrun nahi dugu beti, begiz joak begiak, ispilua ispiluaren kontra, garen osotasuna ikus dezagun, eta barrurago ere bai, mehatxuraino kasik.Parez pare jartzen gara munduaren aurrean, ordu guztien kontra eta negarrez zirtzilduak, ezinean ez ikusiarena eginez, bagoazela aurrera betiko ibai aldakorrean, bagoazela betiko erruki ...
|
|
|
Begiak ireki nahi ditut mundua zabaltzeko.Ez da nahikoa begiratzea.Ez da nahikoa begiratuan isilik egotea.Beste zerbait behar da ikusteko, zer garen munduan eta zer den
|
mundua
gugan, zer zor ditugun eman zaigun guztiarengatik.Soa urrun nahi dugu beti, begiz joak begiak, ispilua ispiluaren kontra, garen osotasuna ikus dezagun, eta barrurago ere bai, mehatxuraino kasik.Parez pare jartzen gara munduaren aurrean, ordu guztien kontra eta negarrez zirtzilduak, ezinean ez ikusiarena eginez, bagoazela aurrera betiko ibai aldakorrean, bagoazela betiko erruki nahi baten bila.Beg...
|
|
|
Begiak ireki nahi ditut mundua zabaltzeko.Ez da nahikoa begiratzea.Ez da nahikoa begiratuan isilik egotea.Beste zerbait behar da ikusteko, zer garen munduan eta zer den mundua gugan, zer zor ditugun eman zaigun guztiarengatik.Soa urrun nahi dugu beti, begiz joak begiak, ispilua ispiluaren kontra, garen osotasuna ikus dezagun, eta barrurago ere bai, mehatxuraino kasik.Parez pare jartzen gara
|
munduaren aurrean
, ordu guztien kontra eta negarrez zirtzilduak, ezinean ez ikusiarena eginez, bagoazela aurrera betiko ibai aldakorrean, bagoazela betiko erruki nahi baten bila.Begiratzeak ez du mundua egiten, begiratzeak ez du ikustea bermatzen.Beste zerbait da ikustea, beste argi baten zilarra, gure begietatik harago dagoen misterio bat, epifania baten xuxurla itzalia.Ez dakigulako ikusten gara arbola eta mundu...
|
|
|
...r ditugun eman zaigun guztiarengatik.Soa urrun nahi dugu beti, begiz joak begiak, ispilua ispiluaren kontra, garen osotasuna ikus dezagun, eta barrurago ere bai, mehatxuraino kasik.Parez pare jartzen gara munduaren aurrean, ordu guztien kontra eta negarrez zirtzilduak, ezinean ez ikusiarena eginez, bagoazela aurrera betiko ibai aldakorrean, bagoazela betiko erruki nahi baten bila.Begiratzeak ez du
|
mundua
egiten, begiratzeak ez du ikustea bermatzen.Beste zerbait da ikustea, beste argi baten zilarra, gure begietatik harago dagoen misterio bat, epifania baten xuxurla itzalia.Ez dakigulako ikusten gara arbola eta mundu, begiratzen dugulako gara tristuraren azken abereak.
|
|
|
...urrean, ordu guztien kontra eta negarrez zirtzilduak, ezinean ez ikusiarena eginez, bagoazela aurrera betiko ibai aldakorrean, bagoazela betiko erruki nahi baten bila.Begiratzeak ez du mundua egiten, begiratzeak ez du ikustea bermatzen.Beste zerbait da ikustea, beste argi baten zilarra, gure begietatik harago dagoen misterio bat, epifania baten xuxurla itzalia.Ez dakigulako ikusten gara arbola eta
|
mundu
, begiratzen dugulako gara tristuraren azken abereak.
|
|
|
Abuztuko Andra Mariaren jai egunean,. Cum iubilo? meza santua abestu ondoren, eguerdirantz urten eben Madrilera, bertan
|
mundu
guztitik etorritako gazteekin Aita Santuaren gidaritzapean, kristau sinismena sendotu eta pozaren pozez Jaunaren eguneroko gurutzea lepoan hartu eta aurrera segitzeko.
|
|
|
JMJ.
|
Mundu
guztitik etorritako bi milioi gazte alkartu dira Madrilen Aita Santuaren deiari erantzunez. Horrenbeste gazte jendetzarik ez da bildu inoiz Espainiako lurraldeetan.
|
|
|
Horrenbeste gazte jendetzarik ez da bildu inoiz Espainiako lurraldeetan. Ez dago beste lider bat
|
munduan
Aita Santua izan ezik hainbeste gazte batzeko gauza danik. Gazte horreen asmoa eta grina eta helburua Kristo ezagutu, maitatu eta serbitzea da Elizaren bihotzean.
|
|
|
Eibarren ibilia zen Juanito San Martin, Basauri, Laspiur eta konpañiakin euskeraren irakaskuntzan. Parisen
|
munduko
lehen euskal kongresuan Agirre Lehendakariaz eta baita Mirande eta Peillenekin eta... aunitzekin egona zen. Euskera baturako eztabaidetarako idazleen bilera Ermun antolatzen, Gerediaga Elkartearen sorrera, Otxandion etxebizitza kooperatiboak, Ehas Hasi, 77ko demokrazia... ingurukook Aitajauna genduan.
|
|
|
hirugogeiko Euskaltzaindiaren gidaritza, itzala hartu zuen. EUSKARA IALGI HADI
|
MUNDURA
! Alderdiaren epelkeriatik ihesi, sakristi eta intzentzu lurrunetik eguneroko lan tresna eta jakintza gaiak garatzeko erabilgarri bilakatu guran.
|
|
|
Horregatik, ondorengo egunetako komunikabideetan izan zuen oihartzunik eta ekainaren 7ko Gara egunkariak izenburu hau zekarren: . Ondarroatik
|
mundura
, euskal literatura ezagutarazi edo omentzeko hiru modu?.
|
|
|
OLERKIAKizuturik eta ahoa zerraturik.Burutzarra estaltzen dion txapelaren gainean eserita, bata zuridun dentista bat darama.Dentistak, erraldoiaren hortzen egoera ezin osasuntsuagoaren fedeematen duen dokumentua astintzen du airean.Gargantuarenganako iraineta oihu umiliagarrien artean mugitzen denhaur andana batek ixten du prozesioa.Prozesioan gidatu dute Gargantua erbestera,
|
mundu
berriko plaza zaharretan, memoria erauzi zitzaien agureakirents ditzan.
|
|
|
Zabal ezazu zure esku ahurra nireaneta utz diezaiogun
|
munduari
erabakitzen.Utz diezaiegun antzareineguaren arrats agnostikoetanzein konstelazio urratu nahi duten erabakitzen.Utz diezaiegun itsasontzi ugertueilurraren zainetatik ostutako olio jarioazein hondartzetan isuri nahi duten erabakitzen.Utz diezaiegun trapu saltzaile nomadeihizkuntza desagertuen azokanzein bandera ukatu nahi duten erabakitzen.Utz diezaiegun behi orbandueilarruaren estetikaz haratagoze...
|
|
|
Euskerazko eskoletan, esango neuke, gramatika eta teoriak irakastea baino gehiago, euskaltzaletasuna piztea zala irakaslearen helburua.
|
Munduko
hainbat jakitunek euskera goresteko esanikoak bilduta zituan gure irakasleak; han eta hemen, egunkari zati eta bestelako paperetan bilduta. Hareek irakurri ahala, ametsez eta euskaltzaletasunez bero bero jarri ohi zan gazteon bihotza.
|
|
|
Bizitzan ausartak izan behar ei dogu. Baina gauza bat da ondasun materialekin jokatzea eta beste bat pertsonekin,
|
munduan
maiteen diran umetxuekin, jokatzea.
|
|
|
Eta hori teknika kualitatiboekin egin daiteke bakarrik. Sakoneko elkarrizketen7, eztabaida taldeen8, bizitza historien9edo delphy teknikaren10bidez ulertu daiteke bakarrik ikergai diren pertsonen
|
mundu
sinbolikoa edota hauentzat garrantzitsua eta adierazgarria dena. Iker paradigma honen arabera, gizarte ikerlarien helburua izan behar da teknika kualitatiboak erabiliz lekukoak biltzea, eta biktimek, kaltetuek, gatazkan parte hartu duten protagonistek eta, oro har, herritarrek gatazkari eta gertatutakoari ematen dioten zentzua eta esanahia ezagutzea, eta hortik abiatuz kontaketa egitea.
|
|
|
Manheim eta Rich-ek (1988) dioten bezala,. Jakingura eta beharra dira gizakiok egiten ditugun ikerketen arrazoi garrantzitsuenak. Inguratzen gaituen
|
mundua
ulertzen saiatzen gara, ezagutza handitzeko, edo datorkigunaren aurrean babesteko edo egoera hori hobeagotzeko. Edozein modutan ere, ezagutzen hasteak berak esan nahi du, potentzialki behintzat, deskubritzen ditugun gauzak hobeagotu nahi ditugula.
|
|
|
Hala ere, laborategi horiek ez dira laborategi arruntak, baizik eta bereziak, eta horregatik elementu berrien, jaiotze tokiak? oso gutxi dira
|
munduan
.
|
|
|
Horrela lortu ziren lehen elementu transuranidoak, hau da, zenbaki atomikoa uranioaren zenbaki atomikoa baino handiagoa duten elementuak. Hasiera batean, elementu horiek lortzeko toki bakar bat zegoen
|
munduan
: Berkeley-n, Californian, Estatu Batuetan, eta bertan lortu ziren lehen aldiz 93 eta 103 tarteko elementuak; laborategi horretan lan egiten zuten zientzialariek eman zieten izena elementu horiei:
|