|
2006
|
|
|
Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena. Leioa:
|
|
|
Hizkuntzen Mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena liburua (EHU, Bilbo, 2005). Bertan, txostenaren datuekin batera tartekatzen dira hainbat ikerlari eta adituren artikulu laburrak, tartean J. A. Fishman-ek idatzitako bat:
|
|
2009
|
|
|
Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, EHU UPV Unesco Etxea, Bilbao, 2005.
|
|
|
Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena (Zenbait autore, 2005)
|
|
|
Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena (Félix MartÃ, Paul Ortega, Itziar Idiazabal, Andoni Barreña, Patxi Juaristi, Carme Junyent, Belen Uranga eta Estibaliz Amorrortu). Bilbo, Euskal Herriko Unibertsitateko Argitalpen Zerbitzua.
|
|
2010
|
|
|
frantsesez, ingelesez, espainieraz, errusieraz, arabieraz eta txineraz, Koichiro Machuura Zuzendari Orokorraren garaian izan ziren hizkuntza aniztasunaren kontrako beste hainbat aldaketa ere. Adibidez, UNESCO Etxearen ekimenez, Eusko Jaurlaritza eta Pariseko UNESCO erakunde nagusiaren artean Lankidetzarako Memoranduma sinatu zen (1997/06/23),
|
Munduko
Hizkuntzen Txostena egiteko, eta UNESCOk berak argitaratuko zuela adostu zen. Baina, gero Txostenean agertzen ziren hainbat azterketa kentzea erabaki zuen UNESCOk, estatu batzuek horrela agindutakoari amore emanez; tartean ziren Frantzia, Txina eta beste batzuk.
|
|
2011
|
|
|
2005 urtean, euskal soziolinguistika aplikatuak 2000 hamarkadan lortu duen heldutasunaren eta kalitatearen adierazle da Munduko
|
Munduko
Hizkuntzei Buruzko Txostena (Mart�, Ortega, Barreña, Idiazabal, Juaristi, Junyent, Uranga eta Amorrortu, 2005). Ikerketa honen ekarpen metodologikotekniko garrantzitsuena izan zen, munduko hizkuntzen egoera ezagutzeko galdera irekiz osatutako mundu mailako galdeketa bat egin zela.
|
|
|
gutxitan daude prest esfortzu hori (mendekoen hizkuntza ulertzeko ahalegina) egiteko?. Hizkuntzen mundua,
|
munduko
hizkuntzei buruzko txostena, 2005, EHU, 140 or.
|
|
|
–Zer galtzen dugu gure hizkuntza galtzean?, Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, 2005, EHU, 335 or.
|
|
|
Askoren artean, Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, 2005, EHU, 116 or. Bigarrenik, gainbegira dezagun egoera jakin bat: Eslovakia.
|
|
|
Isaac Pianko Ashaninka,. Indigenen hezkuntza elebiduna?, Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, 2005, EHU, 222 or.
|
|
|
Askoren artean, Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, 2005, 32 or. Ildo berean: –Hizkuntza nagusiak jatorrizko hizkuntzaren kalterako ikasten direnean, hiltzaile bihurtzen dira?.
|
|
|
Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, 2005, EHU, 29 or.
|
|
|
Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena deritzan ikerlan mamitsuan datu eta joera biziki adierazgarriak ageri zaizkigu erabilerari buruz. Batetik, transmisio naturalaren jarraitasuna zer nolakoa den azaltzen digu, eta, bestetik, berriz, belaunaldi gazteen hizkuntza erabileraz informatzen gaitu.
|
|
|
Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, 2005, EHU, 91 or.
|
|
|
Askoren artean: Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, 2005, EHU, 92 or.
|
|
|
Hala, Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena egin duen ikertaldea kontu baikor hauekin datorkigu: –Komunitate askotan beren hizkuntzaren eta kulturaren aldeko kontzientzia suspertzea gertatu dela iruditu zaigu, eta susperraldi horri esker, kasu batzuetan, aurrekaririk gabeko ekimen nazionalak eta nazioartekoak mamitu dira.
|
|
|
Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, 2005, 65 or.
|
|
|
Askoren artean, Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, 2005, EHU, 314 or.
|
|
|
Askoren artean, Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, 2005, EHU, 301 or.
|
|
|
Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, 2005, EHU, 152 or.
|
|
|
Anvita Abbi,. Indiako tribu hizkuntzen esanahia?, Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, EHU, 2005, 62 or.
|
|
|
Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena. 2005, EHU, 113 or.
|
|
|
Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, 2005, EHU, 111 or.
|
|
|
Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, 2005, EHU, 125 or.
|
|
|
Fishman, Joshua A.: . Zer galtzen dugu gure hizkuntza galtzean??, Hizkuntzen mundua,
|
munduko
hizkuntzen txostena, EHU, 2005, 335 or.
|
|
|
–Zer galtzen dugu gure hizkuntza galtzean??, Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, 2005, EHU, 336 or.
|
|
|
–Zer galtzen dugu gure hizkuntza galtzean??, Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, 2005, EHU, 337 or.
|
|
|
–Indigenen hezkuntza elebiduna?, Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, 2005, EHU, 222 or. Etxera etorrita, hara nolako gogoeta egiten digun Roberto Manzón Lozoyak: –Diskurtso berriak eta horiei dagokien mintzaira pentsamenduan eta hizkuntzan txertatzen dira.
|
|
|
Andoni Barreña, Itziar Idiazabal, Patxi Juaristi, Belen Uranga. ?
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena ren inguruko zenbait jakingarri?, Bat soziolinguistika aldizkaria, 46 zenbakia, 2003, 47 or.
|
|
|
Askoren artean, Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, 2005, EHU, 364 or.
|
|
|
Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, 2005, EHU.
|
|
|
Askoren artean, Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, 2005, EHU, 334 or.
|
|
|
Askoren artean, Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, 2005, EHU, 360 or.
|
|
|
Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, 2005, EHU, 343 or.
|
|
|
Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, 2005, EHU, 342 or.
|
|
|
Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, 2005, EHU, 227 or.
|
|
|
Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena hizpide hartuta Belen Urangak hezkuntza sistemaren lorpenok nabarmentzen ditu: –Indarrean jarri diren hezkuntza eredu elebidunek harrera ona izan dute komunitate frankotan, eta ekimen horietako ugari arrakastatsuak izan dira jatorrizko hizkuntzen eta kulturen berreskurapenari bagagozkio.
|
|
|
Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, 2005, EHU, 322 or.
|
|
|
Askoren artean, Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, 2005, EHU, 129 or. Bestalde, estatuaren indarkeria fisikoa izan ohi da bortxaketa sinbolikoaren aurrekaria eta aurre baldintza. Tibet, lekuko:
|
|
|
Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, 2005. Liburu mamitsu horretan ere David Crystalen arrazoibide bertsua darabilte egileek hizkuntza belaxken heriotza eragiten duten faktoreak begiz jotzerakoan. Hara nola mintzo zaizkigun:
|
|
|
Askoren artean, Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, 2005, EHU, 59 or.
|
|
|
Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena egiteko izan dituzten informatzaileen artean atentzioa ematekoa izan omen da hedabideei eman dieten garrantzia: –Hedabieetatik kanpo egotea hizkuntzen herio bidetzat jo izan dute informatzaileek?.
|
|
|
Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, 2005, EHU, 249 or.
|
|
|
Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, 2005, EHU, 355 or.
|
|
|
Askoren artean, Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, 2005, EHU, 40 or.
|
|
|
Askoren artean, Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, 2005, EHU, 57 or.
|
|
|
Askoren artean., Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, 2005, EHU, 287 or.
|
|
|
Askoren artean, Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, 2005, EHU, 303 or.
|
|
|
Gogoeta lan hau egiteko franko baliagarria zaigun Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena bikaina argitaratu zuen Euskal Herriko ikerketa talde batek Unescok eskatuta. Liburu mamitsu hori egiteko arrazoiak agertzerakoan, besteak beste, era honetako asmo eta xedeak aipatzen dizkigute egileek:
|
|
|
Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, 2005, EHU, 135 or.
|
|
|
Askoren artean, Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, 2005, EHU, 287 or.
|
|
|
–Pidgin eta kreolera hizkuntzei buruzko jarrerak?, Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, 2005, EHU, 309 or.
|
|
|
Askoren artean, Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, EHU, 2005, 299 or.
|
|
|
Askoren artean, Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, 2005, EHU, 82 or. Kulturaren merkantilizazioa dela-eta, Antxon Mendizabal: –Halaber, kulturaren merkantilizazioak kapitalaren erreprodukzio hedatuaren adierazpen politiko kulturala islatzen du, zeinak munduko herrien identitate kultural eta nazional guztiak ezabatzeko joera duen (munduan dauden 8.000 hizkuntza desagertzeko arriskuan ezarriz)?.
|
|
|
Askoren artean, Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, 2005, EHU, 299 or.
|
|
|
Askoren artean, Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, 2005, EHU, 306 or.
|
|
|
–Hizkuntz arauen estatusa?, Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, 2005, EHU, 209 or.
|
|
|
Hizkuntza kontzeptua Papua Ginea Berrian?, Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, EHU, 2005, 126 or.
|
|
|
–Indiako tribu hizkuntzen esanahia?, Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, 2005, EHU, 62 or.
|
|
|
Joaquin Mana,. Hizkuntza indigenetan heztea, eta zenbaterainoko garrantzia duen horrek, hizkuntza horiek indartzeko?, Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, 2005, EHU, 225 or.
|
|
|
Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzen txostena, EHU, 2005, 117.or. Ikus dezagun bikote mistoen beste adibide bat:
|
|
|
Askoren artean, Hizkuntzen mundua.
|
Munduko
hizkuntzei buruzko txostena, 2005, EHU, 87 or.
|
|
|
Euskaldunon eskubideen urraketen berri eman du
|
Munduko
Hizkuntzen Txostenean eta, baita Hizkuntza Gutxituen lan-taldean ere.
|
|
2016
|
|
|
Bost urte aurretik egin zen
|
Munduko
Hizkuntzei Buruzko Txostenaren (Martí et al, 2005) arabera ere, munduko hizkuntzen %46 desagertzeko arriskuan dago. Eta hori horrela da, hizkuntzen heriotza bultzatzen ari diren zazpi eratako arazoak eragiten daudelako:
|
|
|
modernizazioa eta lurraldearen urbanizazioa, hezkuntzaren modernizazioa, beste kultura batzuen eragina, erlijioaren eragina, kultur autonomia falta, asimilazioa eta identitate kulturalaren galera, mendekotasuna, prestigio falta, gizarte bazterkeria eta degradazio soziala eta bizi kalitate txarra.
|
Munduko
Hizkuntzei Buruzko Txostenerako egindako ikerketaren arabera (Martí et al, 2005), gutxitutako hizkuntzen %10, 9 arriskuan dago era honetako arazoengatik.
|