2001
|
|
Aipamen gutxiago jaso zuten Kanariar Irlek, 23; Murtziak, 14; Kantabriak, 11;
|
Euskal
Autonomia Erkidegoak, 9; eta Asturiasek, 4.
|
|
|
Euskal
Autonomi Erkidegoan, aldiz, 4.500.000 muga dagoenez, amortizazio osoaren %15a kentzen da, gehi interesen %20a; portzentaje horiek Araba eta Gipuzkoan %10ean areagotzen dira, zergapekoak 35 urte baino gutxiago baldin baditu, hori guztia zerga oinarriaren %60a muga izanik, Pentsio planetarako aportazioak murriztu ondoren.
|
|
|
Euskal
Autonomi Erkidegoan kenketa hori %15ekoa da, muga 150.000 pezeta edo %20 baita, eta 200.000 pezetaraino igotzen da, zergapekoak 35 urte beteak ez baditu, kontratua noiznahi egin delarik ere.
|
|
|
Euskal
Herriko Unibertsitateak, Salamancakoak eta beste hainbatek dituzte adinean aurrera doan jendearentzako berariazko eskaintzak, matrikulen prezioa erdiraino jaitsita eta zaharren interesei egokituriko curriculum proiektua bereizgarri dutela: bertan, zaharrak lantaldean arituko dira eta, noski, eskuliburuek eta azterketek baino dezente garrantzi handiagoa hitzaldiek eta eztabaidek izango dute.
|
|
|
Euskal
Autonomi Erkidegoak,
|
|
Kudeaketa katastrala Katastro Zuzendaritza Orokorrari dagokio (konpetentziak dituzten erkidegoetan izan ezik:
|
Euskal
Autonomia Erkidegoan eta Nafarroan), eta zergaren kudeaketa udalei dagokie.
|
|
Lasarteko bere jatetxea munduko gidarik onenetan agertzen da eta
|
euskal
sukaldaritza tradizional, sukaldaritza berri eta egilearen beraren sukaldaritzarekiko topaketa bikain gisa kalifikatzen da.
|
|
Zure sukaldaritza sormenezkoa da ala
|
euskal
sukaldaritza tradizionalaren bilakaera?
|
|
|
Euskal
Autonomia Erkidegoa, Kantabria, Nafarroa, Errioxa, Gaztela Mantxa, Gaztela Leon, Madril, Valentziako Erkidegoa, Murtzia eta Extremadura.
|
|
Nafarroan,
|
Euskal
Autonomia Erkidegoan eta Errioxan ere perspektiba onak daude.
|
|
Nolanahi, gaurkotasuna itotzen duen elikagaien krisia eskerga izanik ere, ez dezagun ahantzi
|
Euskal
Herrian gertatzen diren toxiinfekzio gehienen errudunak egoera txarrean dauden maionesak eta kutsaturiko tortillak direla.
|
|
Iturri berak adierazten du 2000 urtean bederatzi botulismo kasu izan zirela, 1999an baino bi gehiago; disenteria, berriz, 92, aurreko urtean baino 28 gehiago eta trikinosia 43, 29 gehiago. Botulismoa Andaluzian eta
|
Euskal
Autonomia Erkidegoan gertatu zen, hiru kasu horietako bakoitzean, eta bat Aragoi, Gaztela eta Leon eta Valentzian. Horietako zortzik etxeko kontserbak kontsumitu zituzten.
|
|
Hala ere, gidariek nahiago izaten dute jurisdikzio penalera jo, isunak beti txikiagoak izaten baitira. Egoera horren aurrean,
|
euskal
nazionalistek atzo proposatu zuten administrazio isunari bakarrik eustea. Horretarako, beharrezkoa da Zigor Kodearen 636 artikulua lege organikoko proiektu baten bidez aldatzea, nahitaezko asegururik gabe gidatzea zigortzen baitu.
|
|
Prentsa ohar batean, Kontsumo Zuzendaritzak azaltzen du erreboluzio forma duten pizgailuek plastiko beltzezko estaldura dutela kulataren bi aldeetan, eta katutxo batek, presioa egitean, garra aktibatzen duela eta kanoitik proiektatzen duela. Coca Colaren
|
euskal
itxurako pizgailuek lastotxo bat dute, garra aktibatu eta muturrean dagoen zulo batetik proiektatzen duena. Pizgailu mota hau ia azoka txikietan saltzen da, baina tonboletan eta azoketan ere lor daiteke.
|
|
Ariketa fisikoa egitea eta tabakoa uztea dira espainiarren ustez osasuna zaintzeko giltzarriak diren faktoreak. Azterketatik ateratako datuek erakusten dutenez, adinean aurrera egin ahala, biztanleak gehiago kezkatzen dira osasunaz, eta
|
Euskal
Herriko eta Madrilgo herritarrak dira gehien kezkatzen direnak; galiziarrek, berriz, ez diote ia garrantzirik ematen. Halaber, txostenak adierazten du emakumeak gizonak baino hobeto elikatzen direla, eta etxekoandreak direla dieta osasuntsuagoa dutenak eta osasunaz arduratzen direnak.
|
|
Inkestaren arabera, espainiarren %60k egunero edo ia egunero kontsumitzen ditu haragia eta hestebeteak; Galiziak kontsumitzen ditu gehien (%74), eta Andaluziak gutxien (%46). Erkidegoen arabera, inkestaren arabera, kataluniarrak arduratzen dira gehien elikagaiak osasuntsuak izateaz, eta valentziarrak gehien zaintzen dutenak ez loditzeaz; madrildarrak dira fruta gehien jaten dutenak; galiziarrek, berriz, barazki gutxien jaten dituztenak, eta
|
euskal
gizonek prestatzen dituzte gehien. Gainera, espainiarren% 35ek aitortzen du ez diola denborarik ematen sukaldaritzari, eta katalanak dira gutxien prestatzen dutenak.
|
|
Taularen beste muturrean daude Gaztela Mantxa (12,3), Extremadura (14,0), Galizia (14,6) eta Gaztela eta Leon (16,0). Hala ere, Interneteko erabiltzaileak eskualdeka gehitzeari dagokionez, Asturiasek% 12 egin du gora azken urtean, eta atzetik ditu
|
Euskal
Autonomia Erkidegoa (11,1), Murtzia (10,5) eta Kantabria (9,8). Aitzitik, Nafarroa %3, 5 besterik ez zen hazi, eta atzetik Gaztela Mantxa (5) eta Aragoi (5,9) zeuden.
|
|
Cajasturreko bozeramaile baten arabera, “euromonederoa” eskatzera joan ziren herritar gehienek moneta berriaren bilduma osoa eskuratu nahi zuten oroigarri gisa, eta euroekin ohitzen saiatu. Extremaduran, Galizian eta
|
Euskal
Herrian ere ez zen arazorik eta pilaketarik izan erakundeetan, nahiz eta larunbat eta atzo, astelehena, euskal kutxa batzuek 50.000 “euromonedero” baino gehiago banatu zituzten.
|
|
Cajasturreko bozeramaile baten arabera, “euromonederoa” eskatzera joan ziren herritar gehienek moneta berriaren bilduma osoa eskuratu nahi zuten oroigarri gisa, eta euroekin ohitzen saiatu. Extremaduran, Galizian eta Euskal Herrian ere ez zen arazorik eta pilaketarik izan erakundeetan, nahiz eta larunbat eta atzo, astelehena,
|
euskal
kutxa batzuek 50.000 “euromonedero” baino gehiago banatu zituzten.
|
|
“Zementu fabrikek 163.000 tona suntsitzeko gaitasuna dute”, gehitu du. Era berean, Fernándezek adierazi du Valentziako, Gaztela Mantxako, Gaztela eta Leongo,
|
Euskal
Herriko, Nafarroako eta Galiziako erkidegoekin hitzarmenak sinatu ziren irinak ezabatzen laguntzeko, baina lehenengo laurek bakarrik babestu zuten sistema hori hondakinak suntsitzeko, eta gainerakoek zabortegietara botatzea erabaki zuten. 2001 urtean zehar, zementu industriak 2.220 milioi pezeta (13,34 milioi euro) inbertitu ditu bere azpiegiturak hobetzeko, haragi hondakin horiek kentzeko.
|
2002
|
|
Auto artean lan egiten dugu, baina orokorrean esan behar dut
|
Euskal
Herriko errepideetan nik hemen egiten baitut entrenamendua kontuan izaten gaituztela.
|
|
Hona beste hainbat ekoizpen eskualde: Aragoi, Nafarroa, Errioxa,
|
Euskal
Herria, Valentzia eta Extremadura.
|
|
Legez kanpoko isurketarik eta kontrolik gabeko zabortegirik gerta ez dadin, balio ez duten baina hondakin arriskutsuak dituzten produktuak pilatzen diren tokietan, autonomia erkidego askotan hondakinak gaika biltzeko zentroak daude, produktu horiek guztiak uzteko.
|
Euskal
Herrian, Katalunian, Valentziako Erkidegoan, Madrilen, Andaluzian eta Murtzian, besteak beste, Puntu Garbia, Ecoparque, PuntuNet, Garbi Gune. Hiru R en zirkuitua Ontzien eta erabili ezin ditugun produktuen birziklapena murrizteak baliabideen erabilera minimizatzen laguntzen digu.
|
|
|
Euskal
Herriko saltoki handiek eta merkatari txikiek ez dute adostasunik lortzen ordutegi askatasunaren kontu gatazkatsuan
|
|
Polemika zerbitzatuta dago.
|
Euskal
Herriko merkatari txikiek dagoeneko erabaki dute ez dutela ekimenik hartuko merkataritza ordutegiei buruzko akordio bat adosteko sektorean. Profesional horiek EAEko hiru lurraldeetan ordezkatzen dituzten erakundeek diote igandeetan eta jaiegunetan irekitzearen aurkako jarrera ez dela aldatu, eta, beraz, ez dela beharrezkoa beste dokumentu batzuetan berrestea.
|
|
“Ez du zentzurik orain iritzi berriak eskatzea jarrera bat adosten saiatzeko; izan ere, hasieratik sektoreko eta kontsumitzaileetako agente gehienek adierazi digute dendek ez dituztela jaiegunetan pertsianak irekitzen”, adierazi dute galdetutako iturriek. Alde horretatik, hiru probintzia patronalak egungo egoerari eustearen alde daude; izan ere, sektorea erabat liberalizatuta dago
|
Euskal
Autonomia Erkidegoan, profesionalek berek ezarritako autorregulazioak eta sindikatuen arbuioak, salbuespenak salbuespen, irekierarik ez egotea eragiten dute. Azalera handiak Oso bestelako iritzia du Banaketa Enpresa Handien Elkarte Nazionalak (Anged).
|
|
Azalera handiak Oso bestelako iritzia du Banaketa Enpresa Handien Elkarte Nazionalak (Anged). Atzo,
|
Euskal
Autonomia Erkidegoko merkataritza ordutegien liberalizazio arautuaren alde agertu zen berriro. “Akordioa urtean lau jaiegun irekitzea bada, ados egongo gara, baina ezin zaio auzolandegiari ateak jarri”, adierazi zuten elkarte horren iturriek, eta horretarako “gezurra da” irekitzeek ondorio negatiboak izatea enpleguan eta sektorean.
|
|
bisitariek botika bat eskuratzea edo argaltzeko dieta kontratatzea, adibidez. Sareak, nolanahi ere, publizitate trikimailuen erabiltzaileak babesteko bitartekoak eskaintzen ditu, Ignacio Antepara doktoreak, Bilboko Basurtoko
|
Euskal
Ospitaleko Alergien Unitateko buruak eta “online” osasun informazioko enpresa bateko sailburuak azaltzen duenez. Bi orrialde mota Sareak bi orrialdeeskaintzen ditu.
|
|
|
Euskal
Herriak Bizkaiko Golkoan zetazeoen santutegia sortzea proposatu du
|
|
Hala ere, onartzen du zaila dela hura praktikan jartzea, Japonia bezalako herrialdeek ez baitute santutegi berririk sortu nahi. Damboreneak azaltzen duenez,
|
euskal
herritarrak izan ziren lehenak X. eta XI. mendeetan eskala industrialeko zetazeoak ehizatzen hasi zirenean; hain zuzen, euskal balea edo iparraldeko balea erabat desagertu zen Kantauri itsasotik. Horregatik, orain euskaldunek izan behar dute baleen kontserbazioa aldarrikatzen lehenak, dio parlamentari honek.
|
|
Hala ere, onartzen du zaila dela hura praktikan jartzea, Japonia bezalako herrialdeek ez baitute santutegi berririk sortu nahi. Damboreneak azaltzen duenez, euskal herritarrak izan ziren lehenak X. eta XI. mendeetan eskala industrialeko zetazeoak ehizatzen hasi zirenean; hain zuzen,
|
euskal
balea edo iparraldeko balea erabat desagertu zen Kantauri itsasotik. Horregatik, orain euskaldunek izan behar dute baleen kontserbazioa aldarrikatzen lehenak, dio parlamentari honek.
|
|
Autismoarekin zerikusia duten patologien konplexutasuna, txertoen merkurioak eragindakoa edo ez, eta profesional espezializatuen eskasia direla eta, zailagoa da haurrak eskolatzea eta zentro publikoetan integratzea, askoz hobeto prestatuta baitaude garuneko paralitikoak edo Down en sindromea dutenak jasotzeko. Laguntza publikorik ez dagoenez, guraso batzuek seme alabak beren etxeetan heztea erabaki dute, horrek irakasleen eta logopeden artean dakarren kostuarekin, baina autonomia erkidego guztietan
|
Euskal
Autonomia Erkidegoko eredua hartzeko eskatu dute. Izan ere, autonomia erkidego horietan haur gehienak ikastetxe publikoetan integratuta daude, ikasgela espezifikoekin eta laguntza irakasleekin, eta Administrazioari eskatu diote azter dezala zergatik hitz egiten duten euskal autistek, lau aldiz gehiago.
|
|
Laguntza publikorik ez dagoenez, guraso batzuek seme alabak beren etxeetan heztea erabaki dute, horrek irakasleen eta logopeden artean dakarren kostuarekin, baina autonomia erkidego guztietan Euskal Autonomia Erkidegoko eredua hartzeko eskatu dute. Izan ere, autonomia erkidego horietan haur gehienak ikastetxe publikoetan integratuta daude, ikasgela espezifikoekin eta laguntza irakasleekin, eta Administrazioari eskatu diote azter dezala zergatik hitz egiten duten
|
euskal
autistek, lau aldiz gehiago.
|
|
2001ean, EAEko osasun agintariek 1.222 lokali eman zieten baimena, eta, horri esker, 3.027 taberna eta jatetxe baimendu gehiago daude. Eskakizun horiek
|
Euskal
Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratuko dira martxoaren amaieran, eta udal guztietan nahitaez bete dira. Bereziki, Bilboko eta Donostiako udalerrietan, orain arte beren araudiaren bidez arautu baitira.
|
|
|
Euskal
Herriko dendek ondorio haluzinogenoak dituzten produktuak saltzen dituzte, eta Osasun Sailak duela urtebete kendu zituen produktu horiek.
|
|
|
Euskal
Osasun Zuzendaritzak dio ez duela produktuei buruzko txostenik jaso, «legezkotasunaren mugan» kokatzen baitu.
|
|
|
Euskal
Autonomia Erkidegoko hogei bat establezimendutan, propietate haluzinogenoak, euforizatzaileak, lasaigarriak eta afrodisiakoak dituzten belar substantziekin egindako prestakin naturalak eskaintzen dira, Osasun Ministerioak produktu horiek merkatutik kentzeko agindua eman eta urtebetera. Orduan azaldu zenez, produktuak «mozorrotutako sendagaiak» zirelako izan zen bazterketa, eta, hala ere, ez zuten nahitaezko baimenik jaso.
|
|
Orduan azaldu zenez, produktuak «mozorrotutako sendagaiak» zirelako izan zen bazterketa, eta, hala ere, ez zuten nahitaezko baimenik jaso. Espainiako Gobernuak dio autonomia erkidegoei dagokiela merkatu delikatu horretan irregulartasunik gerta ez dadin ikuskapenak egitea;
|
Euskal
Autonomia Erkidegoan, berriz, Herbehereetatik inportatutako negozio baten kontrolaren gaineko erantzukizunak lausotu egiten dira. Osasun Zuzendaritzak onartzen du «arlo horri buruzko legezko hutsune bat dagoela», eta ez daki smart shopen (substantzia horiek saltzen dituzten denden) jarraipen zehatzik badagoen.
|
|
Emakumea lan eta gizarte bizitzan sartzeari buruzko zifrek erakusten dute egindako bidea luzea dela, baina oraindik asko falta dela. Irakaskuntzako maila altuenetako ikasgeletan, irakasleen artean (irakasleen %59, 1) edo Administrazioko eliteko kidegoetan (epailetza, esaterako, %54, 6) emakume gehiago egoteaz gain, “gainditzen zailak diren kultura oztopoak geratzen dira” esan du Ana Alberdik, Emakumearen
|
Euskal
Erakundeko (Emakunde) ikasketa arduradunak. Oztopo kulturalak, jasotako hezkuntza, tradizioa… Parekatzeko oztopo bakarrak dira, legeriak berariaz debekatzen baitu sexuagatiko bereizkeria oro.
|
|
Aldiz, 2001ean Errioxa (28 milioi), Kantabria (42 milioi) eta Nafarroa (66 milioi) izan ziren salmenta apalenak izan zituzten erkidegoak. Familia bakoitzeko urteko batez besteko gastuari dagokionez, Gaztela eta Leonen, Madrilen eta Valentziako Erkidegoan ez ezik, etxetresna elektrikoak erosteko gastu handiena Katalunian (402 euro), Nafarroan (393 euro), Murtzian eta
|
Euskal
Autonomia Erkidegoan (385 euro) eta Asturiasen (382 euro) izan zuten. Sektore horretan gutxien gastatu zuten familiak Gaztela Mantxako komunitateak izan ziren.
|
|
Valentzian, Trafiko Delegazioko iturrien arabera, gutxieneko irizpidea 1,2 da, nahiz eta Udalaren zifretan ez den metro bat baino gehiago segundoko.
|
Euskal
Herrian, dekretu baten arabera, udalerri guztiek segundoko 0,7 metro baino gehiago egin behar dituzte. Bartzelonan, metroaren erreferentziazko abiadura jaitsi egin da segundoko (orain Valentzian bezala), 0,9ra.
|
|
Dermatologia da kexa gehien dituen espezialitateetako bat, eta 46 egun baino gehiagoko itxaron zerrenda du. Gaztela Mantxak du egoerarik txarrena, batez beste 80 eguneko itxaronaldiarekin;
|
Euskal
Herrian, berriz, 24 eguneko epea besterik ez da behar.
|
|
ingurumen aldagaia beste politiketan integratzea, indarrean dagoen legeria eta haren aplikazioa hobetzea, merkatua bultzatzea ingurumenaren alde lan egitera, herritarrei, administrazioari eta enpresei beren portaerak aldatzera bultzatzea, eta ingurumen arloko ikerketa, garapen teknologikoa eta berrikuntza bultzatzea. Garapen Iraunkorraren Estrategia 2001eko urtarrilean hasi zen egiten, eta Eusko Jaurlaritzak, hiru
|
euskal
aldundiek eta udalek hartu dute parte idazketan. Gainera, kontuan hartu dira ingurumeneko adituek, ekologistek, Euskal Herriko Unibertsitateak eta eragile sozioekonomikoek egindako ekarpenak.
|
|
Garapen Iraunkorraren Estrategia 2001eko urtarrilean hasi zen egiten, eta Eusko Jaurlaritzak, hiru euskal aldundiek eta udalek hartu dute parte idazketan. Gainera, kontuan hartu dira ingurumeneko adituek, ekologistek,
|
Euskal
Herriko Unibertsitateak eta eragile sozioekonomikoek egindako ekarpenak.
|
|
Eusko Jaurlaritzak «Garapen Iraunkorraren Estrategia» dokumentua onartu zuen atzo, eta datozen hogei urteetarako() Eaeko ingurumen politika planifikatu nahi du. Programa hori aitzindaria da Espainian eta Europako Batasunean, eta
|
Euskal
Herrian lortu beharreko ingurumen helburuak ezartzea du helburu. Horrela, egungo gizartearentzat bizi maila egokia bermatuko da, etorkizuneko belaunaldien ongizatea arriskuan jarri gabe.
|
|
Ez du sendabiderik, baina gaixo askok, gehienek, bizitza «ia normala» egin dezakete terapia modernoenekin. Eduardo Ucar Erreumatologiako
|
Euskal
Elkarteko lehendakariak ziurtatu duenez, «tragedia handia» da gaixotasun hori izatea, tratamendu berriak ekarri dituzten pazienteen bizi kalitatea hobetu delako. Artritis erreumatoidea patologia kronikotzat hartzen da, eta, gainera, ezbaliozkotzaileena da.
|
|
Erakunde horrek nabarmendu du kostu erreala handiagoa izango dela ziur aski, baldin eta horri produktibitate txikiagoa eta langileen berritzeko gaitasun txikiagoa gehitzen bazaio. Txomin Izagirre Laneko Prebentziorako eta Osasunerako
|
Euskal
Fundazioko (Osalan) Medikuntzako arduraduna da, eta argitu du datu horiek guztiak «esplorazio azterketen emaitza» direla, «ez baitago haien eraginari buruzko azterketa errealik». Adituaren esanetan, zifra zehatzik ez egotearen arrazoia da estresa «gaur egun eremu bigun bat, jostun kutxa bat dela, non gauza asko sartzen baitira, ez baitago mugatuta».
|
|
Goizeko hamaiketan eta laurdenetan, Gasteizko Osasun Saileko alarmak atera ziren. Bruselak berretsi zuen Holandatik datorren eta MPA hormarekin (medroxy progesterona azetatoa) poluituta egon daitekeen 500 txerrietako partida bat
|
Euskal
Herrira eta Kataluniara esportatu zela uztaileko lehen egunetan. Berehala, Osasun Publikoko sailak animalien helburua zein zen ikertu zuen, ibilgetzeko.
|
|
Sektoreko profesionalek egiaztatu dute txerri haragia hil eta bi egunetik hiru egunera jan ohi dutela. Halaber,
|
Euskal
Osasun Zerbitzuak atzo nabarmendu zuen txerrien haragiak ez duela «osasunerako inolako arriskurik», nahiz eta epe luzera, dosi handitan irentsi, antzutasuna eragin dezakeen. Herbeheretako agintariek egindako azterketek adierazten dutenez, bilioi bakoitzeko 2,5 parteko kontzentrazioan (kopuru hutsala) MPPa dago.
|
|
Analisi horiek positiboak badira, animaliak ezin izango dira giza kontsumorako erabili. Protesta Osasun Saileko
|
euskal
saileko bozeramaile batek atzo adierazi zuen bere sailak Bruselari protesta formala helarazteko asmoa duela, gaian erakutsitako pasibotasuna dela eta. «Ez dugu ulertzen nola iritsi zen atzoko eguerdira arte Bruselak egoera ezagutzen zuenean», azpimarratu zuten iturri horiek.
|
|
Herbeheretatik inportatutako 222zerri partida uztailaren 5ean hil zen Berrizko Bizkaiko hiltegian. Elikagaiak zer arrisku har zitzakeen jakin ondoren,
|
Euskal
Herriko Osasun Arduradunek kutsatutako haragiaren bila hasi ziren ordu batzuk geroago. EHNE nekazaritza sindikatuko Unzalu Salterainen esanetan, Eusko Jaurlaritzak «modu egoki eta eraginkorrean» jokatu zuen sortutako krisiaren aurrean, baina, aldi berean, «horrek ez zuen gertatu behar» esan zuen, «prebentzio alderdietan gehiago landu behar baita».
|
|
Halaber, Salteraainek ohartarazi zuen «ekoizpen sistema aldatu behar dela», eta ohartarazi zuen arduragabekeria mota horrek «elikagaien segurtasun eza» eragin dezakeela, arazoak «ez badira errotik konpontzen». Hori dela eta, Errioxako Osasun Zuzendaritza Nagusiak 209 urdaiazpiko fresko ibilgetu zituen atzo, gazitzeko, txerri haragiaren partida batetik datozen gazitzeko, segur aski MPA bidez poluituta eta
|
Euskal
Herritik banatuta. Bestalde, Miguel Arias Cañete Nekazaritza ministroak atzo Bruselatik alde egin zuen erabat, Espainiako lurraldean.
|
|
Emaitzak ezagutu ondoren, substantzia jakin batzuei eta haien hondakinei aplikatu beharreko kontrol neurriak aplikatuko dira animalia bizietan eta haien produktuetan.
|
Euskal
Autonomia Erkidegoan, Osasun Sailak 16.000 kilo txerri haragi inportatu ditu Herbehereetatik hil honen hasieran. 12.000 kilo baino gehiago kendu ondoren, gainerako 4.000 euroak aurkitu eta banatu egin dira hainbat establezimendutan banatu aurretik.
|
|
Agustin Garcíak, Espainiako Renting Elkarteko presidenteak (AER), elkartutako 18 konpainiekin, Espainiako merkatuaren %85 ordezkatzen du, azaldu duenez, errenting a gehien eskatu duten sektoreak kimiko farmazeutikoa, informatika eta telekomunikazioak dira. Banaketa geografikoari dagokionez, Madrilgo Autonomia Erkidegoa flotaren% 44 da, Katalunia% 36, Andaluzia% 6,5,
|
Euskal
Autonomia Erkidegoa% 6,1, Valentziako Erkidegoa% 5,1 eta gainerako erkidegoak% 2,1 Informazio gehiago: http://www.ae renting.com
|
|
«Lehen sintomak agertu bezain laster gelditu behar da, eta, beharrezkoa bada, jaitsi, deshidratazioa saihesteko likido ugari edan behar da eta, 3.000 metrotik aurrera, poliki igo», esan zuen Díaz Peñak. Jon Armentiak,
|
Euskal
Mendizale Federazioko mediku aholkulariak, oinarrizko jarraibide batzuk eman zituen, bidalketako botikina antolatzeko, eta garrantzitsuena, hau da, «txikia eta aldakorra» izatea. Botikinak, Armentiaren arabera, bendajeak eta josturak, analgesikoak, antitermikoak eta antibiotikoak, kolirioak eta pomadak eduki behar ditu goi mendiko arazo ohikoenei aurre egiteko:
|
|
EAEkoa, 1994ko martxoaren 16koa, EAEko Turismoa Antolatzekoa.
|
Euskal
Herrikoa.
|
|
Beste teoria batzuen arabera, Txile, Argentina edo Hego Afrikan harrapatutako piezek uzten digute anisakisa. Raúl Castro Uranga AZTIko teknikariak
|
Euskal
Herriko Arrantzaren eta Elikaduraren Institutu Teknologikoa ez du baztertu hipotesi hori, “herrialde horietatik arrain asko ekartzen baita, eta hemendik lau egunera harrapatzen baita”. Nahiko fenomeno arrunta izaten hasten da, adituari gogorarazten dio, eta, alde horretatik, abenturaz arduratzen da eragindako piezen bolumena milatik bat dela.
|
|
Kantabria eta
|
Euskal
Autonomia Erkidegoa sailkapenean
|
|
Kataluniako probintziek lehenengo postuak dituzte berunik gabeko 95 urteko gasolinaren kasuan, eta bederatzi establezimendu dituzte merkeenen zerrendan; besteak beste, Moia, Santa Marti, Sesgueioles, Vic, Mataró (denak Bartzelonan), Guissona, Ponts, Tárrega (Lérida) eta Santa Coloma gasolindegiak. Erregai horren prezio baxuenak dituen bigarren erkidegoa Kantabria da, zerbitzugune bat Maliañon eta hiru Santanderren; atzetik
|
Euskal
Herria (Iurreta Bizkaian eta Arrasate Gipuzkoan) eta Nafarroa, Valentzia, Errioxa eta Gaztela Mantxa, denak ere gasolindegi bakarrarekin sailkapen honetan. Gasolioaren kasuan, are nabarmenagoa da Katalunian prezio apalagoko gasolina zerbitzuguneak daudela, eta 20 merkeenen artean hamabi gasolina zerbitzugune daudela:
|
|
Hamabostek atzo erabaki zuten Portugalek eta Frantziak 1996az geroztik Bizkaiko Golkoan egin dituzten antxoa arrantzaren kuotak eskualdatzea amaitzea, Europako Erkidegoko iturriek jakinarazi zutenez. EBko Ordezkari Iraunkorren Batzordeak, Ministroen Kontseiluaren erabakiak prestatzen ari denak, akordio bat lortu zuen atzo espezie jakin batzuen 2002 urteko arrantza kuotetan doikuntzak egiteko proiektu komunitario bati buruz, eta Portugalen eta Frantziaren artean antxoa kupoak trukatzeko araudia deuseztatu zuen, Kantauriko flotaren eta, zehazki,
|
euskal
flotaren aldarrikapena. Europako Batzordeak abuztuan aurkeztu zuen ekimen hori, EBko Justizia Auzitegiaren epaiaren arabera (apirilean eman zen epaia).
|
|
EBren erabakiak baldintzatu egingo ditu Arcachongo akordioa berritzeko negoziazioak. Akordio horrek zortzi urte daramatza antxoa harrapatzen Bizkaiko Golkoan, eta Kantauriko arrantzaleak(
|
Euskal
Autonomia Erkidegoa, Kantabria, Asturias eta Galizia) eta frantsesak lotzen ditu. Bi ontzidietako ordezkariak joan den uztailean bildu ziren, baina ez dirudi arrantzaleek akordioa berrituko duenik.
|
|
Lau
|
Euskal
Herrian daude, eta beste hirurak Kanarietan, Gaztela eta Leonen eta Andaluzian.
|
|
Ministroen Kontseiluak erabakita, Espainiako zazpi hezegune berri sartu dira Ramsarko hitzarmenean ezarritako nazioarteko garrantzia duten hezeguneen zerrendan. Horietako lau
|
Euskal
Herrian daude, eta beste hirurak Kanarietan, Gaztela eta Leonen eta Andaluzian. Zerrenda horretako hezeguneek, Unescok Gizateriaren Ondare izendatutako monumentuen izaeraren baliokidea izanik, baldintza ezin hobeak dituzte uretako hegaztien habitaterako, Parke Nazionalen antzeko babesa eta mundu mailako onarpena dute.
|
|
Banusek Bilboko Basurtuko Ospitalean Espainia osoko urologoak bildu zituen kongresuan parte hartu zuen atzo. Topaketa horretan, prostatako minbiziari buruzko bi operazio egin ziren, eta zuzenean eman ziren
|
Euskal
Herriko Unibertsitatera, sistema aitzindari baten bidez. Medikuen arabera, tumore mota hori gizonezkoetan gehien atzematen den tumorea izango da laster —birikakoa eta kolon ondestekoa baino lehenago—, bizitza luzeagoa delako, eta detekzio goiztiarrari esker, kasu gehienetan sendatzea berma baitezake. Metodo hori ikastetxe pribatu batzuetan baino ez da egiten, eta 6.000 eta 12.000 euro artean balio du.
|
|
Lehenengo biek inpotentzia eragiten diete ia esku hartu duten guztiei eta inkontinentzia handiagoa edo txikiagoa portzentaje handi batean. Miguel Unda Urologiako
|
Euskal
Elkarteko lehendakariak, ordea, kirurgia klasikoaren eta laparoskopiaren arteko alde nabarmena nabarmendu du. “Azken horrekin, arrisku asko saihesten dira, ez baitugu pazienteari irekitzen, eta askoz hobea da sendatzea.
|
|
Hezkuntzak emandako datuen arabera, azken hamarkadan beketarako aurrekontuak %15, 4 igo dira. Hala, 92 ikasturtean 807.963 bekadun izan ziren; ikasturteko behin behineko zenbatekoek, berriz, 1.352.583 onuradun izan ziren; horietatik 72.000 inguru
|
Euskal
Herrikoak dira, arlo horretan eskumenak dituen erkidego bakarra. Horrek guztiak esan nahi du bekadunen kopurua %65 handitu dela Estatu osoan.
|
|
Adin horretatik aurrera, Espainian inork ez du aho hortzetako osasuna estaltzen.
|
Euskal
Autonomia Erkidegoa eta Nafarroa dira haurrentzako laguntza programak dituzten bi erkidego bakarrak duela 10 urtetik (orain 6 urtetik 14ra bitartekoak). Besteak hasi dira:
|
|
Pintzek erabat baliogabetzen dute haien eragina; airbagak, berriz, ez du erabilera baztertzen, elementu osagarria baita, ez ordezkoa. 2002ko urrian, Trafiko Zuzendaritza Nagusiak, gaia transferituta duten
|
Euskal
Autonomia Erkidegoekin eta Kataluniakoarekin koordinatuta, kontzientziazio kanpaina bati ekin zion, eta 60.000 gidari kontrolatu ziren. Kanpaina honen eta beste batzuen helburua da gidari eta bidaiari guztiak kontzientziatzea edozein joan etorritan gerrikoa lotu behar dela.
|
|
Autonomia erkidegoei dagokienez, Andaluziak erakutsi du lanean jarraitzeko gogo handiena, 12.678 guztira, hurrengo eskualdearen (Katalunia) bikoitza baino gehiago (6.121). Ondoren, Galizia (5.091), Madril (4.744), Valentzia (3.789), Gaztela eta Leon (2.450),
|
Euskal
Herria (2.373), Kanariak (2.121), Gaztela Mantxa (1.785), Extremadura (1.652), Asturias (1.393), Aragoi (1.106) eta Murtzia) agertzen dira. Gainerako eskualdeetan 1.000 erretiratu baino gutxiago daude erregistratuta INEMen.
|
|
Hona hemen Omega 3 institutuak sustatu eta atzo aurkeztu zuen “Esnekiak espainiarren dietan” azterlanaren ondorio batzuk. Galizian,
|
Euskal
Herrian, Gaztela Mantxan, Gaztela eta Leonen, Kantabrian eta Asturiasen kontsumitzen da esne gehien. Katalunian, gutxien (katalanen %58k bakarrik erantzun zuen baietz).
|
|
Iaz 38 milioi kilo krustazeo iritsi ziren Argentinatik, hamahiru Txinatik, zortzi Marokotik eta Britainia Handitik… Horrelako produktuen gorakada izugarria da, eta Galizia ez da autonahikoa. Adibidez,
|
Euskal
Herritik, astero gutxienez lau tona nekora, txangurru, otarrain edo zigala ateratzen dira, funtsean Eskoziatik inportatuak, merkatu hori hornitzeko. Eta Madrildik ere antzeko zerbait gertatzen da.
|
|
Beste gauza bat dira, adibidez, lanperna marokoarrak. Ur beroagoetan egon direnez, okerragoak direla nabaritzen da”, dio
|
euskal
profesional batek. “Hemen dena oso erlatiboa da, buelak hazten ari dira”, dio Cruz Pascualek, Santiagoko Biologia Fakultateko Arrantza Ekoizpeneko Tekniken saileko irakasleak.
|
|
La Caixa Fundazioak 100.000 euro emango dizkio Unicef
|
Euskal
Autonomia Erkidegoko Batzordeari, El Salvadorren proiektu bat abian jartzeko. Proiektu horren bidez, herrialde hartan hiesak duen eragina murriztu eta gaixotasunarekiko ahulenak diren taldeen bizi kalitatea hobetu nahi da, baita pobrezia desagerrarazi eta “guztiontzako giza eskubideak izango diren mundua eraiki” ere.
|
|
Proiektu horren bidez, herrialde hartan hiesak duen eragina murriztu eta gaixotasunarekiko ahulenak diren taldeen bizi kalitatea hobetu nahi da, baita pobrezia desagerrarazi eta “guztiontzako giza eskubideak izango diren mundua eraiki” ere. Halaxe iragarri zuen atzo Bilbon Consuelo Crespo
|
Euskal
Herriko Haurrentzako NBEren Funtsaren presidenteak, eta azaldu zuen diru hori bost urterako programa baten parte den proiektu batean inbertituko dela, nahiz eta lehen fasea bi urteko epean eta GIBak gehien eragiten dien El Salvadorreko zazpi departamentuetan egingo den. Programa honen helburu nagusia da El Salvadorreko Osasun Unitateak bisitatzen dituzten emakume guztiei informazioa eta aholkuak ematea, emakumeei jaio aurreko kontrol zerbitzuen erabilera %86ra igotzea eta gaikuntza programak ezartzea.
|
|
Espainia da eragin txikiena duen herrialdeetako bat, baina, ordainetan, kasu kopurua hazi egin den herrialde gutxietako bat da, modu lotsatian bada ere.
|
Euskal
Ospitaleko Pediatria Saileko laguntzaileak egindako lanari esker, puntu sistema bat ezarri ahal izan da, istripu kardiobaskularra izateko aukera zehazten duena. Arriskua hainbat faktoreren arabera banatzen da:
|
|
hondoratutako fuel olioaren bilakaera, itsas zabalean zenbat petrolio isurtzen den eta zer neurri hartu behar diren. “Gabonetako korrontea” Bestalde, Kantabriako eta
|
Euskal
Herriko itsasertzean agertzen diren fuel olioaren masak, ikertzaileen ebidentzien arabera, zurrunbiloek arrastaka eraman zituzten egunetan petrolio ontziak isuritako isurketetatik datoz. Enrique Nogueira Gijongo Ozeanografia Zentroan lan egiten duen ikertzaile galiziarrak dionez, “egun hauetan Kantauri itsasoan kentzen ari diren orbanak lehenengo egunetan petroliotik atera zirenak dira”.
|
|
Ekoizpen maila horrek atmosferara 84.000 tona karbono dioxido baino gehiago ez isurtzea dakar, Iberdrola ohar baten bidez adierazi zuenez. Iberdrola parkearen jabeetako bat da, Energiaren
|
Euskal
Erakundearen ondoan. Txosten horren beraren arabera, abenduko lehen hamabostaldian Euskal Herrian izandako «ohiz kanpoko» haizeak «eguneroko energia sorkuntzaren errekorra» lortzeko bidea eman zion Elgeako parke eolikoari.
|
|
Iberdrola parkearen jabeetako bat da, Energiaren Euskal Erakundearen ondoan. Txosten horren beraren arabera, abenduko lehen hamabostaldian
|
Euskal
Herrian izandako «ohiz kanpoko» haizeak «eguneroko energia sorkuntzaren errekorra» lortzeko bidea eman zion Elgeako parke eolikoari. Urte honen amaierarako aurreikusitako 94 milioi kWh ko ekoizpena Arabako guztizko eskariaren% 4 eta etxeko kontsumoaren% 30 da.
|
2003
|
|
|
Euskal
basozaleek basoen kudeaketa hobetzeko gizartea sortu dute
|
|
Horrela sortu da Basoekin, Araba, Gipuzkoa eta Bizkaiko elkarteetatik sortutako sozietate mugatua, eta hala erabakitzen duten elkartekideen basoen kudeaketaz arduratzen da. Basoekin joan den urrian jarri zen martxan, eta harrezkero merkataritza sozietate honek, bere bazkideekin batera,
|
euskal
komunitateko mendiak kudeatzeko beharrezkoak diren baso-lanak planifikatzen aritu da, eta, aldi berean, behar den guztia egin du. Sozietate mugatu horrek lan puntualak egiten ditu, hala nola basoberritzeak, belar sastrakak kentzea eta inausketak, baita zuhaizti baten baso kudeaketa ere, txanda osoan.
|
|
Eurosilvasur programa komunitarioaren barruan egindako gogoetak bultzatu du ekimen hori. Programa horretan parte hartzen dute
|
euskal
basogintzak, Nafarroak, Galiziak, Akitaniako eta Poitou Carentesko eskualde frantsesek, eta Portugalgo iparraldeko eta erdialdeko eskualdeek. Horietako bat da baso kudeaketa profesionalizatuaren eskaerari erantzutea.
|
|
Gobernuak oraindik ez du lortu lurzoruaren gaineko estatu itun bat lortzeko beharrezko babesa izatea, nahiz eta Sustapen ministro Francisco Álvarez Cascos ek ahalegin handia egin duen datorren asteazkenean etxebizitzaren arloko batzordeak egingo duen bileran akordioa sinatzeko. Sozialistek gobernatutako autonomia erkidegoak,
|
Euskal
Autonomia Erkidegoaz eta Kataluniaz gain, akordioren bat lortzeko itxaropen gutxirekin etortzen dira bilerara. Lortu nahi den adostasuna lortzeko, ezinbestekoa da lurzoru gehiago eskaintzea eta etxebizitza babestua sustatzea, liberalizazioaren eta esku hartze publikoaren arteko oreka ia utopikoa bilatzen den bitartean.
|
|
Jarduera horrek eraikuntza berrien urteko eskaintzaren% 6 besterik ez du hartzen. Alokairuak sustatzea, etxebizitza zaharrak birgaitzen laguntzea, hutsik dauden etxeak merkatura ateratzea bultzatzea (etxebizitza guztien %15) eta katastroa berrikustea dira
|
euskal
exekutiboek eta kataluniarrek Herri Lan sozialisten sailburuekin partekatzen dituzten maximoetako batzuk. Generalitateko Arkitekturako zuzendari nagusiak, Damiá Calvetek, ere badu erantzuna Sustapenaren proposamenerako.
|
|
kontu korrontean hiletik hilera kobratu ahal izatea, familiako ekonomiaren beste diru sarrera bat bezala. Kenketa hori, hasiera batean, errenta aitorpena Estatuko legeriarekin egiten duten zergadunek bakarrik erabili ahal izango dute, hau da, errenta aitorpena Ekonomia Itun propioa duten erkidegoen legeriarekin egiten dutenek(
|
Euskal
Autonomia Erkidegoa, Nafarroa, etab.). oraingoz ezin izango dira hartu. Kenkari hori dela eta, estatu mailan amatasunagatiko tratamendu fiskal hobea ematen da erkidego horietan baino, eta, beraz, erkidego horietan 2004 urtean egin litezkeen hobekuntza batzuez hitz egiten da, berdintzeko.
|
|
Haren teoria da eguraldi txarrerako gomendatzen den aurpegi onak ez duela egoera aldatuko, baina “balio kalkulaezina izango du horri aurre egiteko”.
|
Euskal
Herriko Unibertsitateko (EHU) OLT talde batek, Txaro Uliarte eta Lucía Campos Erizaintzako irakasleek zuzenduta, azken urteotan barrearen sendatzeko ahalmenari buruzko hainbat ikerketa egin ditu. Hitz egin eta idatzi den guztia gorabehera, azterlan horien egileek diote arazoetako bat dokumentazio eskasa dela.
|
|
|
Euskal
enpresa batek %30eko errekargua ordaindu dio langile bati arriskuak ez ebaluatzeagatik.
|
|
“Negoziatzeko orduan, gauza bera ematen dio bezeroari API batekin edo beste pertsona batekin, bilatzen duena ematen badio”, dio epaiak. Etxebizitza bat erosi behar duen kontsumitzaileak “ez gaitu baloratzen enpresek edo epaitegiek egin dezaketen bezala, eta horientzat egiten ditugu peritajeak”, deitoratzen du
|
euskal
organo kolegialeko lehendakariak. Higiezinen jabetzako agente bat baliagarria izan daiteke kontsumitzailearentzat, baldin eta profesional tituluduna eta esperientziaduna bada, kasu hauetan:
|
|
Errolda lanetan, Saileko teknikariek 41 oilasko habian anilatu zituzten, Ipar Mendilerroko eta Andújar mendilerroko nukleo habiagileatzaileenak. 2002an, zazpi ale hil ziren
|
Euskal
Autonomia Erkidegoan. Horietako bi pozoitu egin ziren eta bat tiro bakoitzeko.
|
|
Orbanak bi kilometro luze eta lau metro inguruko batez besteko zabalera zuen. Atzo,
|
euskal
portuetatik, marea beltzari aurre egiteko, itsasoratu ziren 165 arrantza ontzien bila abiatu ziren goizean. Ontzidiaren gainerakoa atzo Bizkaiko Golkoan ikusitako beste bi orbanetan kontzentratu zen:
|
|
bata Villano lurmuturretik eta Bakiotik zortzi miliara eta bestea Punta Lucerotik hamar bat miliara. Ureztailu horiez gain, zaintza zerbitzuek orban txiki ugari ikusi zituzten
|
Euskal
Herriko ia itsasertz osoan. Kontzentraziorik handienak Donostian, Orioko eta Ondarroako Gipuzkoako hondartzetan eta Lekeitio, Laida eta Galea Puntan aurkitu ziren.
|
|
Eguraldiaren iragarpenek diotenez, haizearen norabide aldaketak izango dira datozen egunetarako, baina joera zehatzik gabe. Oraingoz, iparraldeko eta ipar mendebaldeko haizeek hidrokarburoa
|
Euskal
Herriko kostaldera bultzatzen jarraituko dutela aurreikusten da. Euskal flotak, gainera, berdela harrapatzea debekatzeko lehen eguna bizi izan zuen atzo.
|
|
Oraingoz, iparraldeko eta ipar mendebaldeko haizeek hidrokarburoa Euskal Herriko kostaldera bultzatzen jarraituko dutela aurreikusten da.
|
Euskal
flotak, gainera, berdela harrapatzea debekatzeko lehen eguna bizi izan zuen atzo. Arrantzaleek egunean 40 euro jasoko dituzte debekualdian.
|
|
Sánchezek adierazi du orain arte 100.000 eta 200.000 hegazti inguruk izan dutela eragina; izan ere, “jasotako hegaztiak kutsatutako hegaztien %10 eta %20 bitartekoak dira”. Galizia da isuriaren eragin handiena jasan duen Espainiako erkidegoa, eta bertan hegazti guztien erdia baino gehiago bildu da;
|
Euskal
Autonomia Erkidegoak eta Kantabriak, berriz, “palma eraman dute” azken hilabetean, esan zuen Sánchezek, haizeak “txapotea” bultzatu baitu Bizkaiko Golkora. Guztira, Kantabrian 1.207 jaso dira, 797 hilda zeudelarik, eta Euskal Herrian 3.250, 2.646 hilda.
|
|
Galizia da isuriaren eragin handiena jasan duen Espainiako erkidegoa, eta bertan hegazti guztien erdia baino gehiago bildu da; Euskal Autonomia Erkidegoak eta Kantabriak, berriz, “palma eraman dute” azken hilabetean, esan zuen Sánchezek, haizeak “txapotea” bultzatu baitu Bizkaiko Golkora. Guztira, Kantabrian 1.207 jaso dira, 797 hilda zeudelarik, eta
|
Euskal
Herrian 3.250, 2.646 hilda. SEOko zuzendariak nabarmendu zuen garrantzi bereziko eremuetan, hala nola Santoñako paduretan edo Bidasoako estuarioan, arazoa larriagotu egiten dela baliabide faltagatik eta “itsasoan dabiltzan 10.000 tonek eragiten duten hilkortasunagatik”.
|
|
Legezko gutxieneko betebeharrak daude ondorengoekin, aurreko ahaideekin eta ezkontidearekin, kasuan kasu, nahitaezko oinordekotzat jotzen baitira. Araudi hori ez da berdina Espainia osoan, aldeak baitaude Katalunian, Aragoin, Nafarroan,
|
Euskal
Herrian eta Balearretan. Estatu gehienetan, nahitaezko oinordekoak hauek dira:
|
|
Intoxikazioaren jatorri nagusia izan zen ekoizpen plantan kutsadura gurutzatua, zerri gordinaren (Listeria eramailea) eta txerri mingainaren (gelatina, egosia) artean. Espainian, Mikrobiologia Informazioko Sistemaren arabera, 1989tik 1998ra bitartean, 208 intoxikazio kasu izan dira; horietako 65 Bartzelonan, 33
|
Euskal
Herrian eta 9 Madrilen. Adituen arabera, listeriosia gaixotasun emergentea da, eta gaur egungoak baino askoz metodo eraginkorragoak garatu behar dira detektatzeko eta ezabatzeko.
|
|
Ekologistek maiatzean proiektu bat jarriko dute martxan Bizkaiko zikoina populazioa indartzeko: ugaltze gune bat sortzea Urdaibaiko eremuan, Biosferaren Erreserba izendatutako naturgunea,
|
Euskal
Herriko isurialde atlantikoan. Ekimen horrek 38.000 euroko aurrekontua du, eta bi aurrekari baino ez ditu Espainian, biak Katalunian, eta beste gutxi batzuk beste herrialde batzuetan, hala nola Frantzian eta Alemanian.
|
|
|
Euskal
Herriko web onenari Buber sariak antolatuko ditu elkarteak aurten, laugarren aldiz.
|
|
Gaur larunbata, “Internet Euskadi” (www.interneteuskadi.org)
|
euskal
internauten elkartea aurkeztuko da Sopelako kultur etxean (Bizkaia). Elkarte horrek iritzi eta eztabaida foro bihurtu nahi du, eta, beste erakunde batzuekin lankidetzan, informazioaren eta komunikazioaren teknologia berriak bultzatu Euskadin.
|
|
Aurkezpen ofiziala dela eta, “Internet Euskadi” k mahai inguru bat antolatu du toki erakundeek internautei hurrengo udal hauteskundeetarako egingo dieten eskaintzari buruz.
|
Euskal
Herriko ehun internautak baino gehiagok enpresa, unibertsitate, erakunde, gizarte eta kultura esparrutik sortutako berotasunaren emaitza da elkartea, eta bere filosofia partekatzen duten guztiei irekita dago. Bere idearioaren barruan, herritarrek Informazioaren Gizartea finkatzeko prozesuan zuzenean parte hartzea aurreikusten da.
|