|
2010
|
|
|
Esaterako, ez zituen maila berean ikusten Ekineko irakurleak eta Euzkadikoak. Batean euskara herrikoiagoa eta
|
bestean
jasoagoa erabili litzatekeela uste zuen.
|
|
|
Augustinek herriarentzako idatzi behar zela ulertzen zuen, berak, hain zuzen ere, herria prestatzeko antzerkia lantzen baitzuen. Baina euskaraz idazterakoan, modu jasoan idatzi behar zelako ustekoa zen, euskal literatura, hain zuzen ere,
|
beste
herrialdeetako literaturaren mailara igotzeko.
|
|
|
Aurrez, Iparraldera ihes egin eta Ziburun
|
beste
euskaldun batzuekin batera zela, Parisera joan eta han iheslari euskaldunak argitaratzekotan ziren aldizkari baten buru izateko deia jaso zuen. Baina kontzientziak ez zion uzten halakorik onartzen.
|
|
|
Augustinek, zuzendariari, bere iritzia argi eta garbi ezagutarazi zion: egunkariaren idazkera idazle bakoitzaren esku utzi behar zen ezinbestean; batetik, ezin zutelako idazlan bakoitza orrazten ibili eta, bestetik, irakurle asko eta asko ez zeudelako Arana Goiriren idazkerara ohituta eta prestatuta,
|
besteak
beste, hartzaile asko gipuzkoarrak zirelako.
|
|
|
Harenganako konfiantza eta esker ona maiz agertzen du.
|
Beste
ataltxo batean hau dio: –Ikako berbeta be arengandik ikasi neban?.
|
|
|
Hainbat xehetasun dakartza Ana Urkizak Egunako erreportajeei buruz: Hasiera batean, Egunako erreportajeak
|
besteen
ahotik entzundakoak izaten ziren, ez Augustinek berak lekuan jasoak. Baina apurka apurka, tokian tokikoak jasotzen saiatuko zen.
|
|
|
Baina apurka apurka, tokian tokikoak jasotzen saiatuko zen. Andima Orueta, Euzkadi egunkariko erreportariarekin hasiko zen batera eta
|
bestera
gertaerak jarraitzen.
|
|
|
Odorengo urteetan, 1941ean askatasuna lortu arte, lan gogorretan. Trabajadoretan? ibili zen batetik
|
bestera
. Gerrateko abentura latza bukatu zen eta etxerako bidaia kontatu ondoren, hau dio biografian:
|
|
|
hiru zutabeen gainean eraikitzen dira orduko euskaldun askoren idealak eta sentipenak: abertzaletasuna eta euskera alde batetik, eta erlijiotasuna bestetik,
|
beste
bien sustrai eta arima lez, hau da, abertzaletasuna eta euskerea gizatasun kristau batean oinarrituta.
|
|
|
Bere bizitzan 40 bat antzerki idatzi zituan. Oso gazte zela, hogei urtegaz, 1934an, antzerki bi idatziko ditu (Aberriagaz bizi eta Illobearen indarra), eta 1936an
|
beste
bat (Itxas lapurrak)?
|
|
|
zortzi agertzen dira: gehien erabilten dauan ezizena Arteta izan da (72 bider) eta Gurutz (41 bider), gero Likona (18), Ibai ondo (12), eta
|
besteak
gitxiagotan: Augustin, Zutarra, Kresala eta Amesti.
|
|
|
Lantxo hau biografiaren atarikoan datozen Andres Urrutiaren hitz batzuekin hasi dugu eta amaitu ere haren
|
beste
hitz batzuekin egingo dugu: Liburu hau irakurtzen duenak ere laster atzemango du, Ondarroako herriak euskarari eta euskal kulturari eman dien bizitasunaren katean, kate-begi preziatua izan dela Augustin Zubikarai.
|
|
|
Bigarren Errepublika denboraldiko idazlanak() eta Ondarroa. Egunkari eta aldizkarietako idazlanak
|
bestea
, Julen Urkiza karmeldarrak prestatua.
|
|
|
Idazle ondarroar baten ohoragarri haren biografia osatzera datoz herri bereko
|
beste
bi idazle: Julen Urkiza eta Ana Urkiza osaba ilobak.
|
|
|
Hala gertatzen direla esango nuke. Izan ere, bata eta
|
bestea
Ondarroako herriak bideratutako bi proiekturen barruan sortu dira, nahiz eta Anarenak Elkar argitaletxearen bidez argia ikusi eta Julenenak, Ondarroako Udalaren bidez.
|
|
|
Hau ere, itsas lurrun eta turrunen artean? sortua, euskararen mundura geroago eta
|
beste
ingurumari batean etorria bada ere. Horrela, Augustin Zubikarairen figura ongi osatua izan dela uste dugu.
|
|
|
Geroago Augustinen gogo gogoko liburua izango da.
|
Beste
gertaera bat, hurbilagokoa hau, Txomin Agirreren heriotza izan zen 1920an, Augustinek sei urte besterik ez zituela.
|
|
|
Gerora bihurtuko zen idazlearen iturri agortezinak biak ala biak. Batak ezagutza eskainiko zion eta
|
besteak
inspirazioa.
|
|
|
Etxera heltzen ziren liburu guztiak irakurtzen zituen eta baita Seminariotik bere lagun banaezina zen Jose Mª Arizmendiarrietak bana banaka bidaliko zizkionak ere. Euskal idazleen artean, Azkue, Manterola, Orixe, Mujika, Kirikiño, Lardizabal, Zubimendi eta Txomin Agirre izan ziren bere lehen irakurketak, eta erdarazkoen artean, Cervantes, Gabriel y Galán, Villoslada, Lacordaire, Campion, Delli, Papini, Ardel, Douillet, Pierre Lhande eta Risco,
|
besteak
beste.
|
|
|
–Ekinen sortzea ezagutu neban, bertan iñardu nebalako lanean, nire lenengo ogibidean. Giroa aldatu eta kristautasunari Euskalerrian eusteko,
|
beste
era baten plazara urten bearra egoala eta origaitik sortu zan Ekin?.
|
|
|
Gauza asko entzun eta idatzi dira. Batzuk alde eta
|
beste
asko kontra. Sonatuena askorentzat, Donostiako Elizbarrutiko hainbat parrokok sinatutako agiria.
|
|
|
Ni neu ez noa han eta hemen esan diran gauzak aipatzera eta gitxiago oraindino iritzi horreek eztabaidatzera. Egia da, Elizan gotzainak aukeratzeko
|
beste
bide batzuk be erabili izan dirala. Baina gaur egungo bidea danok dakigu zein dan eta bide hori aldatu be egin leitekela.
|
|
|
Momentuz daukagun bidea erabili izan da Donostiako gotzain barria aukeratzeko orduan. Bide berbera erabili izan da orain arteko gotzainak aukeratzeko be, esaterako, Jose Mª Setien edo Juan Mª Uriarte eta baita
|
beste
mendebaldeko Eliza Katolikoaren gotzain guztiak aukeratzeko be. Garbi dago, bada, Jose Ignacio Munilla Donostiako legezko gotzaina dogula.
|
|
|
Garrantzi handiko eta txikiko gauzetan be bardin. Alderdi bat badago A.H.T.ren alde,
|
besteak
ezetz esan behar. Guggehein Urdaibaiko egitasmoaren alde bazagoz, berehalaxe hasiko jatzuz inguruan zaunkaka.
|
|
|
|
Beste
ezaugarri positibo bat, bere gaztetasuna. Gotzain gaztea eta gazteekin lan egiten dakiana.
|
|
|
Honek, batez ere, eta baita fiskalaren balizko portaera kontrakoak.
|
Beste
hitzetan: fiskalak bat egin izan balu guardia zibilen eta DyJ eta AVT elkarteekin, nolako egoera psikikoan aurkituko ginateke gu orain?
|
|
|
ETAren biktima batzuk hartu dituzte ikurtzat eta, biktima hauek eragindako minak bultzaturik, gorrotoa eta mendekua dute, ene ustetan, helburu. Herri salaketak izan lezakeen alde ona, hemen aipatutakoek eta
|
beste
batzuek hankaz gora bota dute, perbertso bihurtu dute guztiz.
|
|
|
+ 01:10ean kanpoko atea irekita zuelarik, guardia zibil (g.z.) bat aritu zen tinbrez deika.
|
Beste
batzuk barruan zeuden eta neure gainera etorri zitzaizkidan etxeko atea ireki bezain pronto. Formalitate batzuk bete ondoren, etxeko guztiak jangelara bilarazi zituzten eta neroni nire gelara eraman.
|
|
|
salbuespenak? gela eta komunaren barruan eta forentsea (medikua alegia) edo
|
beste
karguren bat ikustera joatean. Orduan hasi zen infernu haren ezagupen eta dastapena:
|
|
|
baxuagoak edo ozenagoak, oihu handiak), e.a.. Neure? ziegan
|
beste
lagun bat. Berehala ezagutu nuen:
|
|
|
Manta bana hartu eta oheko 2 izkinatan jarri gintuzten: batzuetan biak eserita,
|
besteetan
bat zutik paretara begira eta bestea ohe gainean etzanda, e.a. Bera ezarrita ikusi eta neu zutunik egoteak enbidia pixka bat sortzen zuen nire baitan: zergatik bera bai eta ni ez?
|
|
|
Manta bana hartu eta oheko 2 izkinatan jarri gintuzten: batzuetan biak eserita, besteetan bat zutik paretara begira eta
|
bestea
ohe gainean etzanda, e.a. Bera ezarrita ikusi eta neu zutunik egoteak enbidia pixka bat sortzen zuen nire baitan: zergatik bera bai eta ni ez?
|
|
|
zergatik bera bai eta ni ez?
|
Besteen
jukutriaz jabetuz, nolabait sentimendu negatibo edo dena delako hura gainditzea lortu nuen.
|
|
|
Hura parafernalia, ikusgarria?! Beldurra, izua gero eta barneratuagoa, alde batetik, eta,
|
bestetik
barne indar boteretsua, nolabait esan, Jaunaren betetasuna, Berak bakarrik ekar dezakeen betetasuna, sentituz.
|
|
|
Batzuetan irainak bota dituzte(? ¡ Mecaguen tu puta madre!? niri adibidez),
|
besteetan
mehatxuak(. Hoy tengo ganas de calentar a alguien!?), beti umiliazio egoera etengabea.
|
|
|
Begiak itxita (buruan estalkiren bat jarrita nengoela uste dut, baina ez nago seguru), pareta baten aurrean zutik, paretara begira? eta nire atzean, urruti samar,
|
besteak
. Batek besoak altxa eta paretaren kontra jartzeko esan zidan.
|
|
|
Eta neuk: . Neronek bizi izandakoa egiaz kontatzeagatik hau edo
|
bestea
sufritu behar badut, onartua eta nireganatua daukat. Zuk indarrez zerbait esatera behartzen banauzu, esan egingo dizut zuk entzun nahi duzuna, ez egia baina?.
|
|
|
–Puedes hacer las flexiones?. Eta horrela segi genuen
|
beste
tarte batean, motzagoa 1.a baino. Nire sentimendua:
|
|
|
Ordu batzuk eman nituen postura hartan, berriz galdeketa berrira joan arte. Honetan itauntzailea
|
beste
bat izan zen, eserita ipini ninduten paretara begira eta begiak itxita. –Ona?
|
|
|
ematen zuen eta tonu, goxuan? galdetzen zizkidan behin eta berriz aurrekoan botatako galderak, eta neuk erantzunak errepikatu eta errepikatuz jardun nintzen ezagutzen nituenak borobildu eta
|
besteentzat
erantzunik ez nuela esanez. Askoz suabegoa izan zen, eta laburragoa ere bai.
|
|
|
A/ Deklarazioak: eta
|
besteek
zer?
|
|
|
ofizioko abokatua (emakumezkoa) heldu ziren. G.z.a
|
bestearen ondoan
jarri zen, nire aurrean; abokatua, berriz, nire atzean, ikusteko aukerarik izan ez nuelarik. Formalitateak bete eta ea galdera bat egin nezakeen agertu nuen, alegia deklarazioak egin baino lehenagoko galdera, bestela deklaraziorik ez nuela egingo.
|
|
|
–Orduan zertarako behar dut abokatua?? Eta ezetz borobila eman nion deklaratzeari, epailearen aurrean egingo nuelakoan halaxe erabakia bainuen aurretik, beti ere abokatuak
|
beste
zer edo zer egitea hobe nuela sinistarazten ez bazidan. Berriz ere infernura!
|
|
|
Hala ere, ziegan burua bueltaka: . Zer egin ote dute Joan Marik eta
|
besteek
–Agian deklaratzea hobe??
|
|
|
Goiko pasiloetara igo eta betikoa: gorputza tenteago jarri eta begiak irekitzeko baimena, noizean behin bidean
|
beste
atxiloturen batekin topo eginez geratu eta buru makur eta begiak itxita edukitzen nindutelarik segundo batzuetan. Azkenean, forentsearen aurrean:
|
|
|
edo sentimendu eta erabaki batzuk oinarri hartzen zutela ikusiz. Aipa ditzadan,
|
besteak
beste, honako hauek:
|
|
|
Esker ona ateratzen zitzaidan azaleko zulotxo guztietatik Jaunaren Espiritua nirekin, nire ondoan, nigan sumatu bainuen infernu hartan egondako egun guztietan: bai barne poza eta kontsolazioa sentitzen nituelako (denbora guztian kikilduta egon arren), bai hitz zuzen eta egokiak esateko ahalmena izan nuelako, bai deklaratzeari uko egiteko balentria izan nuelako, bai X.O. eta
|
beste
lagunak, gaizki zeudela jakinda ere, neure ondoan nituelako.
|
|
|
Bertan zenbait gauza idatzirik zeuden(. Denak ukatu!? euskaraz eta. USA?,
|
besteak
beste).
|
|
|
1/ esandakoa esateko izan nuen kemenagatik, nerbioek jokaldi txarra egin bazidaten ere (batzuetan berotik hotzera pasatzean gertatu izan zaidan bezala: egundoko dardarizoa, kanpotik ia sumatzerik ez dagoena), ESKERRAK eman nizkion behin eta berriz Jaunari, 2/
|
beste
lagunentzat eskatu nuen Espirituaren argia eta kemena, eta 3/ aurrerantzean zer egin nezakeen hasi nintzen hausnartzen. Hurrengo minutuetan argi handia piztu zitzaidan barruan:
|
|
|
bidegabekeriazko egoera hura ezin nuen isilik pasatzen utzi!
|
Beste
inork ez zuen gu pasatako 5 eguneko infernutik pasa behar, ez eta egun bakar bat ere! Legeak babestutako jokabide bidegabe perbertso hura, gizakiak suntsitu eta umiliatu besterik egin nahi ez dituen jokabide hura, giza eskubide oinarrikoak urratzen dituen jokabidea (sistema polizial juridikoa) salatu eta gaitzetsi beharra sentitu dut kontzientzia eragozle bihurtuz.
|
|
|
Misio bikoitza orain dudana: a/ bidegabekeria eta giza eskubideen zapalketa posible egiten duten epaile, politikari, lege eta epaitegien salaketa gardena eta gaitzespen irmoa ongi ongi prestatzea; eta b/ nire inguruan ditudan presoak, euskaldunak zein
|
besteak
–(espainiarrak, latinamerikarrak e.a.) maitatzea eta askatasun bidean ibiltzen laguntzea.
|
|
|
2003 urteko otsailaren 20an hasi zen guretzat, dena?, guardia zibilak urte batzuk lehenago lanean ari baziren ere. Orduan 10 lagun eraman gintuzten atxilo eta EGUNKARIA itxi zuten, bai Andoaingo egoitza nagusia bai
|
beste
egoitzak (publizitatekoa Donostian, Bilbokoa, Gasteizkoa eta Iruñekoa) ere. Inkomunikaturik egondako 5 egunetan tratu txarrak eta torturak salatu genituen zenbait lagunok*.
|
|
|
Inkomunikaturik egondako 5 egunetan tratu txarrak eta torturak salatu genituen zenbait lagunok*. Ondoren espetxera bidali gintuzten 5 eta
|
beste
bat, Pello Zubiria, ospitalean utzi zuten egoera larrian. Eta besteak libre, bermea ordaindu ondoren.
|
|
|
Ondoren espetxera bidali gintuzten 5 eta beste bat, Pello Zubiria, ospitalean utzi zuten egoera larrian. Eta
|
besteak
libre, bermea ordaindu ondoren. Inkomunikaturik geundela, Euskal Herrian gure aldeko lehendabiziko keinua egin zuten milaka eta milaka herritarrek:
|
|
|
Eusko Jaurlaritza eta Gipuzkoako Foru Aldundiarekin. Bada, ez batak ez
|
besteak
ez dute inoiz EGUNKARIAren kontrako deus aurkeztu. Nolatan, bada, eman segida epaileek auziari?
|
|
|
Ez dakit ez noiz eta ez nola, baina justizia noizbait egingo zaigula sinetsirik nago, erabat. Nola bizi bestela pozik, gorrotorik gabe, mendeku goseak harrapatzeke,
|
beste
askori (Euskal Herrian eta kanpoan) egindako bidegabekeriei begira eta lagundu guran, mundu zuzenagoa eta gizatiarragoarekin amesten eta bere alde lan egiten. Besterik ere bada:
|
|
|
Besterik ez. Baina niri, eta badakit
|
beste
batzuei ere, txaloak jotzeko gogoa etorri zitzaidan.
|
|
|
Bestalde, badut baikor izateko
|
beste
arrazoi handi bat: gure abokatuek egindako lan ederra eta elkarren osagarria.
|
|
|
lehenik, 10 puntuko argazki eder eta ikusgarrian EGUNKARIA kasua bere gordinean jarri zuen han geundenon aitzinean,, prozesu inkisitoriala? izan zela nabarmenduz eta, bigarrenik, bere bezeroen, eta sarri askotan
|
beste
hiruron defentsa zoragarria eta hunkigarria burutuz. Hiru epaileei begira nengoela, garbi ikusi nuen haien interesa entzuten zutenaren aurrean, idatzi eta idatzi ari baitziren tai gabe.
|
|
|
Agian aurten kalera dezakete. Aukera ona dauka bere bizitza aldatu eta
|
beste
norabidean jartzeko: senideen babesa eta bere neska lagunarena ere baitauzka.
|
|
|
Aztergai dugun kantua jatorriz Zuberoakoa izan arren, Lapurdira ere zabaldu zen, itxurak direnez. Kantua, sortu zen txokotik bide luze xamarra eginez, Iparraldeko mutur batetik
|
bestera
zabaldu zen.
|
|
|
Guk lantto honetan 1870ko Sallaberriren ahapaldi argitaragabeak edo zentsuratuak emango ditugu batez ere. Ahapaldi horiezaz gainera, bestalde, interesgarria den
|
beste
eredu bat ere eman asmo dugu, Chambra kahierrekoa. Argitara gabeko eredu bat eta osorik argitara ez den Sallaberriren eredu zoragarria emango ditugu, beraz, artikulu honetan.
|
|
|
bera izango zen. Sebastien Eppherre Altzaiko artzainaren arauera ere Barkoxeko bardo handiaren sorkaria izango zen4 Bil litezkeen frogen artean,
|
besteak
beste direla, Sebastien Eppherre eta Constantinen kantu ereduetan,
|
|
|
4. Sallaberrik, ordea, ez dio Etxahun zenik biltzailea, nahiz eta Etxahuni
|
beste
kantu biren(. Ofizialenak, eta. Belhaudiko bortian?
|
|
|
–Ahaire zahar huntan? honetan ere
|
beste
herri kanta askotan dauden hainbat esaldi egin eta ideia ikus ditzakegu. Etxahunena berarena izan litekeen. Filipiñekuak?
|
|
|
Gainerako herri lirikako aipamen gehiago ere aurki daitezke kantu honetan. Ahapaldi oso bat, esaterako,
|
beste
kantu batzuetan ere aurki daiteke. Hartschelharrek eskaintzen digun 13 ahapaldiko segmentu osoak aurkitzen ditugu. Xarmagarria zira eder eta gazte?
|
|
|
kantuan. Bistakoa den bezala, herriak beretu duen kanta honetan herri herrikoak diren
|
beste
ahapaldi batzuk txertatuz osatuko ziren guk ezagutzen ditugun aldaerak.
|
|
|
bat dugu. Etxahunek badu
|
beste
sarrera bat antzekoa: ahaide delezius huntan bi berset tit khantatü.
|
|
|
Bi berset/ bresetkhantatü egitura egina dugu, batez ere Etxahunen khantoreetan aukitzen duguna. Gurean bresetmetatesisduna agertzen da,
|
besteetan
berset. Ezagutzen ditugun ereduetatik desberdintzen duen maitiahitza ikusten dugu geure ereduan eta KKKkoan.
|
|
|
horretaraino. Transkribatzeko orduan eduki dudan
|
beste
aukera bat bigarren pertsonakoa izan da: ninxeiçun.Aditz beraren sinonimoa, enetu?
|
|
|
Gure ereduan, ibili? aditza jokaturik aurkitzen dugu nabilazü,
|
beste
ereduetan, egon, nindiagozün.
|
|
|
Gure kasuan, Zuberoako arauei jarraiki, aisa nitzaz errida. Era berean, gure ereduan
|
beste
aldaeratxo bat ere badator azkenean. KKK eta Hts enean begieizü/ Begiraizüdira, gurean bena abisa zite.
|
|
|
Hemen ere ñabardura txikiak doaz eredu batetik
|
bestera
. Gure ereduan bere denbora beitü er [r] ota egiledugu.
|
|
|
KKKko ereduan berdin dator arrantzale, Hts en ihizlari. Gure eredua desberdin da
|
beste
kontu batzuetan. Hona konparagai bi ereduak KKK:
|
|
|
Hurrengo hitza, (oposizioz, jakina), Muthikuakizango da. Bada, azkenik,
|
beste
hitz desberdin bat desira/ desirrahitzak agertzen dira KKK eta Hts ereduetan, gurean, ordea, dese, a. Hitz zuberotarra dugu dese, aeta, asmoa?,, guraria?
|
|
|
Ahapaldi hau
|
beste
kantu batzuetan ere agertzen da. –Hodeiak ilun ziren joan den gauean?
|
|
|
kantan ere agertzen zen. Ahapaldi zoragarri hau
|
beste
kantu batzuetako azkenaldean jartzeak halako urrezko bukaera bat ematen dio kantuari.
|
|
|
Salaberriren liburuan eten puntuek kantua luzeagoa dela adierazi nahi dute. Bestela esan, puntu suspentsiboak kantaren azkenean edo kantaren
|
beste
bi ahapaldiren artean, batez ere zentsura adierazteko dira, itxurak direnez11 Gure ustez, ordea,
|
|
|
13?
|
Beste
aukera bat bezala Gure posesiboaren gainean Zelüko idatzi du.
|
|
|
Goragoko puntuan jarri digutun bi ahapaldiez gainera, badago besterik ere eskuidatzian. Marginalia bezala, letra txikiago batez goragoko puntuan jarritako ahapaldiez gainera,
|
beste
ahapaldi batzuk ere agertzen dira. Eskuidatzia nagusiki transkribatu duen esku berak idatziak ote dira?
|
|
|
Lehen ahapaldia Salaberriren hirugarren ahapaldiaren ondoan dago. Badirudi
|
beste
aldaera batean hirugarren ahapaldia ordezkatzen duela. Hona hemen:
|
|
|
Bigarren ahapaldia Salaberriren laugarrenaren aldamenean dago. Bigarren ahapaldia ulertzeko bidea
|
beste
aldaera batzuk ematen digute.
|
|
|
Nik behintzat behin baino gehiagotan galdetu diot neure buruari zein ote zen alderdi ezkutatua, zein ote zen ilargiaren alde iluna eta estaria? Salaberriren beraren paperetatik bi ahapaldi berri eta
|
beste
lauren aldaerak ekarri ditugu hona. Gure asmo nagusia testuak fidel eskaintzea izan da, gerora era bateko edo besteko ikerketa saio eta lanak egin ahal izateko.
|
|
|
Lau ahapaldi hauen aldaerak ezagutzen ditugu eredu argitaratuetan. Lehena (I), esaterako, KKKko 12.a eta Hts 6; bigarrena (II) KKKko 3.a eta Hts 4ª; hirugarrena KKKko 11 eta Hts 12; laugarrena KKKko 13 eta Hts 13 Ahapaldi hauen berritasuna
|
beste
era batekoa da, beraz, aldaerei dagokiena.
|
|
|
|
Beste
espezie batzuk ez daude desagertzeko arriskuan, baina munduan zehar naturan oso leku gutxitan aurki daitezke. Horrelakoak dira gainerako guztiak, batzuk lorezaintza komertzialari esker munduan zehar artifizialki eta beti gizakiaren eskutik asko hedatu badira ere, Magnolia grandifloraesate baterako.
|
|
|
Beraz, gure espiralaren muturrean haritzetatik hurbilen geratuko den azken zuhaitza Phytolacca dioica, onbua? izateak, haritzek eta onbuak elkarrenganantz adarrak hedatzeak eta, agian, etorkizunean bataren eta
|
besteen
adarrak elkar ukitzeak badu bere sinbolismoa. Hala ikusten dugu guk bederen.
|
|
|
Eta universaltasunaren argumentu falaziazko hori erabiltzen dute espainolistek euskal nazionalismoaren kontra, eta argumentu falsua da (euskal kulturan, adibidez, hizkuntzan badugu aurkitzen halako aztarna bat erakusten duena kultura zahar hori birbanatzailea zela, eta da persona adierazteko lagun esaten dela). Eta espainolistek (ni ez nago obsesionatua euren kontra) euren kultura universaltzat hartzen dutenean ez dakite zer universal bihurtze klase egiten duten, ikusi besterik ez dago nolakoa den hainbatetan kultura klasiko hori (kultura klasista eskandalosua ere dela esango nuke nik), eta beste aldetik nola izango da universala kultura bat
|
besteak
ignoratzen baditu?, ezagutza universal batek, definizioz, den dena, salbuespenik gabe, ezagutzen du, baita Euskal Herria ere, eta hola..
|
|
|
Kultura indigenen estudioan badugu ikasia hori posible dela, eta historikoa ere badela, gaur egun gezurra dirudien arren gure kultura honetan, orientekoan hazia duena, errotuak gaudenontzat, nahiz eta Jesusek ere Bere parabola, orientalak? esplikatzen dituen esanik
|
beste
modu batean (hobean!) jendeak, Bere garaiko eta geografiako jendeak, ez duelako ulertzen, horregatik erakusten zuen despotismo orientala gogora ekartzen duten paraboletan.
|
|
|
Eta nola hipotesiak asko ahal diren konturatzeko
|
beste
bat ipiniko dut gero dedukzioak egiteko, beste historiaren filosofia egiteko. Har dezagun hipotesitzat denok garela diferente, hau da principium individuationis delakoa.
|
|
|
Eta nola hipotesiak asko ahal diren konturatzeko beste bat ipiniko dut gero dedukzioak egiteko,
|
beste
historiaren filosofia egiteko. Har dezagun hipotesitzat denok garela diferente, hau da principium individuationis delakoa.
|
|
|
Beraz, hiru privazio mota hartu ditut hipotesitzat, adibide bezala, lehena ekonomikoa (eta marxismotik haratago joan naiz nire argumentazioan, eta daukat ezen hobeto esplikatzen dudala historia, batez ere formazio klasisten historiaren jatorria ipiniz basamortuetako kulturetan), bigarrena, alferkeria (eta hor sakondu nahi duenak badu historiaren filosofo musulman bat, Ibn Jaldun), eta hirugarrena harrokeria (lehen bekatua dena, eta esplikatzen duena fenomeno universal bat, hierarkiak egiteko joera, batzuetan, askotan ere, arrazismoraino ere joan delarik, degeneratu delarik)? eta horiek suposatuz direla historiaren eragileak nire historiaren filosofiak, oso simpleak, burutu ditut, larregi zabaldu gabe nire hizpìdea, eta ikasten dut ezen badagoela zertan lan egin horiek eta
|
beste
guztiak, kombatitzeko, nahiz eta privazio jatorrizko bat dugun, eta horregatik utopiarik ezinezkoa den, baina bai, bada posible aurreratzea, eta posible baldin bada orduan obligazioa ere bada. Eta atzera egitea ere posibilitate bat da (esan dezadan egia).
|
|
|
Eta atzera egitea ere posibilitate bat da (esan dezadan egia). Baina aurreratzea posibleago egiteko nik zientzia politikoaren barnean proposatu egiten dut
|
beste
zientzia bat egitea, eta da zientzia fikzioa, hipotesien bitartez ere etorkizuneko problema posibleak ikertuko lituzkeena. Zeren ez baitakigu gure umeek, gure ondorengoek, zer egingo duten.
|
|
|
Luis Arostegi-k: Une batetik
|
bestera
uretan aurkitzen zara eta uger egin behar dozu, bizitzan sarri jazoten dan lez. Dana dala, nik naziono arteko esperientzi apur bat baneukan, gure Euskal Herriko Probintzia Ameriketan, Indian eta Afrikan hedatua izan danez, eta mundu guztiko batzarren batzuetan parte hartua nintzanez.
|
|
|
Baina, egiaz, ezin daiteke turismo gogoz ibili. Diranak dirala bidaldiko orduak eta galdutako gauak, hara heltzean, prest eta zoli egon behar da eta euren programa trinkoa bete, gelditu barik, batzarrak, ospakizunak, alkarrizketak, erabagiak, batetik
|
bestera
, hilabete, bi nahiz hiru jarraian. Holan be, osasunak lagundu ezkero, bizikizun pozgarria eta atsegina da:
|
|
|
Luis Arostegi-k: Horretan Europa-ren, historian gure herriagaz hartuemonen bat izan daben lurraldeen artean, eta
|
beste
guztien artean bereizi behar da. Orokorrean, gure herria lehenagotik misiolarien bidez izan da leku askotan ezagutua.
|
|
|
Ameriketan eta Australian, gure herritarren emigrazinoaz be bai. Orain be ikusi ditut karmeldarren Garapenerako Erakundeak,
|
beste
batzuen laguntzaz, baita Euskal Instituzioenaz be, egindako garapen eraikuntzak: eskolak, geixotegiak, lantegiak:
|
|
|
Gaur egun komunikabideen bidez urrineko barriak leku askotara heltzen dira. Horretan gure herria, zoritxarrez, ETAren egintzez da ezaguna sarriegi, eta horrela
|
beste
lurralde batzuetako gerra eta terrorismoaz antzeratua edo bardindua. Holakoetan azalpena emon beharra izan neban, gure herria historiaz eta kultura sendoz bakezalea, errespetu handikoa dala(, lotsa?
|
|
|
Gure herrikideak euskal kantuakaz paperak banandu ebezan monja eta batu ziran iparramerikarren artean, eta danak ahalegindu ziran gugaz batera, Santu, Gure Aita eta Agur, Jesusen Ama, abesteko. Egintzaren barruan esan behar neban berbaldian, gure aurreko euskal artzainen adore harrigarria goraldu neban, Sartalde haretako lautada bakartuetaraino bizibide bila joateko adorea, eta
|
beste
herrietako etorkinena be bai, eta baita hartu zituan lurraren eskuzabala be, gaurko Ipar Amerika etorkinak eratutako nazinoa dala gogoraziz.
|
|
|
Ezinezkoa da ahaztutea. Eta, ganera, Karmel hartzen neban eta Euskal Herriko
|
beste
aldizkari batzuk, interes handiaz ikusten nebazanak, Erroman nengoanean. Handik ikusten neban seriotasunez eginak zirala, eta konturatu zelako ahalegina eskatzen dauan holako aldizkariak prestatzen jarraitzeak.
|
|
|
Hau gaineratu gura dot hemen: Gure herriaren historiak eta kultura egoereak berez
|
beste
holakoen antzeko zoria ulertzeko erreztasuna edo bidea emoten deuskue.
|