|
2000
|
|
|
Badugu, bai, Kataluniatik, urrundikbederen, zer ikasirik; eta katalanek badakite, Marik berak aitortzen duenez: , gureesperientziak
|
beste
hizkuntz komunitateentzat interesgarria den zerbait izango duelakoan nago?? (20, 11).
|
|
2004
|
|
|
" Europan hizkuntza guztiak dute tokia; mezu hori gizarteratu behar dugu", eta hiru lan ildo zabaldu beharra nabarmendu zuen: batetik, europar konstituzioari begirakoa; bestetik, Europako
|
beste
hizkuntza komunitateekin elkar lana jorratu beharra; eta azkenik, globalizazioa dela-eta sortu diren mugimendu paraleloetan (gizarte foroetan eta) hizkuntza eskubideen gaineko hausnarketa sustatu beharra.
|
|
|
Berak azaltzen duenez: " Gero etorri zen inperialismoaren prozesu guztia, batez ere Hirugarren Munduari begira, eta hor eman zen kolonizazio prozesua eta
|
beste
hizkuntz komunitate eta nazio guztien suntsiketa. Eta orain bizi dugu beste estadio bat, neoinperialismoa, berriro ere kapitalak beste marko bat behar duelako, eta horren baitan ari dira eratzen marko juridiko politiko berriak, baita zabaltzen ari zaigun Europa hau ere.
|
|
2007
|
|
|
(familia, lagunartea...) horietan gertatzen delako, eta
|
bestetik
hizkuntza komunitatearen konpaktaziorako bidea bertatik hasten delako (familia, lagunartea, auzokoak, elkarteetako lagunak,...).
|
|
|
Topagunearen ustetan erabilera askeko guneak euskalduntzea lehentasunezko gaia da, batetik neurri handi batean hizkuntzaren transmisioa (familia, lagunartea...) horietan gertatzen delako, eta
|
bestetik
hizkuntza komunitatearen konpaktaziorako bidea bertatik hasten delako (familia, lagunartea, auzokoak, elkarteetako lagunak,...).
|
|
2008
|
|
|
Ez ote zaigu ari mamuaren aldeko hizkuntza politika bultzatzen? Herri euskaldunak hizkuntza komunitate erreal baten identitatea balu, ulertzekoa litzateke kanpotik,
|
beste
hizkuntza komunitate ahaltsuago batetik alegia, babes ideologikoak eta politikoak jasotzea. Haatik, herri euskaldunari kanpotik eman dakiokeen laguntza ideologikoak, politikoak eta legalak ez du ezertan aldatuko komunitate soziolinguistiko horren atarramentua, baldin eta aldi berean barruko barne kemenak bizkortzen eta indartzen ez badu.
|
|
2009
|
|
|
Baina, pareko pitokeria ote litzatekeen bistatik galtzea, besteak beste, euskararen herrian euskara jakiteko derrigorrik ez dagoela. Hots,
|
beste
hizkuntza komunitate batzuek duten segurtasun juridiko instituzionalik, baldintza estrukturalik, ez dugula. Arriskutsua litzateke baldintza makro sozialak erdi ahazturik, baldintza mikro indibidualak azpimarratzea ez besterik.
|
|
2010
|
|
|
Nolanahi ere, galdera ireki bat geratzen zaigu: zer puntutaraino lor daiteke —urte askoren emaitza bezala bakarrik pentsatzekoa den ama hizkuntzaren aldaketarekin batera— hizkuntza komunitate bat
|
beste
hizkuntza komunitate berri batean bihurtzea, non ama hizkuntza berriaren energeia guztiak, egiaz, haren sormen espiritualerako, sostengu kulturalerako eta eragin historikorako indarra eskuratuko duen?
|
|
2011
|
|
|
Are gehiago, azken urteotan hizkuntza Estatu gai bihurtu dute beste behin. Espainiako Estatuko
|
beste
hizkuntza komunitate gutxiagotuek hainbatetan salatu dute Estatuak gero eta estuago jokatzen duela haien hizkuntza politika modu burujabean garatu nahi izan dutenean.
|
|
2012
|
|
|
Ikerketa honen bidez, euskaldunek
|
beste
hizkuntza komunitate batzuetara zabalduko dute lankidetzarako espiritu hori, eta ezagutzera emango dute kale neurketaren metodologia, beste testuinguru batzuetan probatu eta erabil dadin. Ziur nago hizkuntzaren alde lanean ari diren beste talde batzuei ere lagungarri izango zaiela.
|
|
|
II. Eremu geografiko txiki batean historikoki
|
beste
hizkuntza komunitateetako kideez inguraturik kokaturik daudenak;
|
|
|
II. Antzeko historikotasuna duten
|
beste
hizkuntza komunitateetako kideekin batera partekatzen duten eremu geografikoan finkatuta daudenak.
|
|
|
5 Deklarazio honek hizkuntza taldetzat dauka
|
beste
hizkuntza komunitate baten lur eremuan kokatuta dagoen eta hizkuntza bera duen edozein giza talde, beti ere, lehenaren adinako historikotasunik gabekoa; izan ere, halakoak dira etorkinak, errefuxiatuak, deportatuak eta diasporetako kideak.
|
|
|
2 Eskubide horrek ez du alde batera uzten
|
beste
hizkuntza komunitateekin komunikatzeko tresnatzat erabil daitekeen beste edozein hizkuntzaren ahozko zein idatzizko ezagutza ikasteko eskubidea.
|
|
2013
|
|
|
Alegia, Albreteko Joanak euskararen alde egindakoak bere egitarau erlijiosorako atxikimendu zabalagoa eskuratzea zuela jomuga eta ez besterik. Datua da euskara hizkuntza ofizialaren estatus gabe utzi zuela, bere erresumako
|
beste
hizkuntza komunitate batena zen bearnesa ez bezala. Albretetarren Gortean, seguru asko, euskara ez zen zeharo ezezaguna.
|
|
|
Lurraldetasun edo etxetasun horien arabera
|
beste
hizkuntza komunitateekin batera egon da, alboan, azpian, igurtzian.
|
|
2015
|
|
|
Amonarrizen aburuz, mugimendu euskaltzaleak aurrera pausoak ematen baditu erreferente izaten jarraituko du, motibazio iturri, indar iturri munduko
|
beste
hizkuntza komunitate guztientzako. Eta euskarak porrot egiten badu, ez luke berak bakarrik egingo.
|
|
|
Colerak uste du elkarrizketa sortzeko eta gure paradigmak auzitan jartzeko tresna dela literatura. " Hasieran obraren hizkuntz komunitatearen barruan gertatzen da, baina itzulpenak aukera ematen du elkarrizketa hori
|
beste
hizkuntza komunitate batzuekin ere egiteko. Gainera, paradigma filosofiko gehienak hizkuntza inperialetatik datozkigu, eta horregatik iruditzen zait hain garrantzitsua gure hizkuntza ez hegemonikoak ere itzultzea, mundu ikuskera nagusia alde askotatik pentsatu eta zalantzan jarri ahal izateko".
|
|
|
Euskal Herrian,
|
beste
hizkuntza komunitate gutxitu askotan moduan, egoera soziolinguistiko berezia bizi dugu: horren lekuko dira, esate baterako, gure komunitateak daukan euskaldun zahar alfabetatu gabeen kopuru altua eta baita jatorrizkotzeke (beti ere Txepetxek berba horri damaion zentzuan) dagoen euskaldun berri andana ere.
|
|
|
Azken hamarkadatan Donostian eta Euskal Herrian gutxitutako hizkuntza baten garapenerako ahalegin kolektiboa bizi da. Europar Kultur Hiriburutik eta honen jarraipena egiten duten erakundeetatik egokitzat jotzen da berezko errealitate horretatik abiatu eta Europako
|
beste
hizkuntza komunitateekin elkar aberasteko ariketa egitea. Izan ere, Donostia 2016 Europar Kultur Hiriburu proiektuak bere elementu garrantzitsuenen artean ditu kultura, elkarbizitza eta hizkuntzak.
|
|
2017
|
|
|
Protokoloaren bidez guztiontzako bilgunea sortu nahi dugu hizkuntzakomunitate bakoitzak jorratutako proposamenak elkarrekin trukatzeko. rietatik udalen zuzeneko edo zeharkako eskumena zein diren zehazteko. Urteetan zehar egiaztatu ahal izan du euskalgintzak, bai eta egoera gutxiagotuan dauden
|
beste
hizkuntza komunitateetako eragileek ere, aukera handiagoak izan direla udaletako hizkuntza politiketan eragiteko. Gainera, gure eguneroko bizitzan udalekin ditugu harreman gehienak, hortaz, udaletako hizkuntza politiketan eragiteko tresna bihurtuko dugu Protokoloa, eta horretarako, Udal Kaiera delako dokumentua sortuko dugu.
|
|
|
Gizarte eragileek Kaiera betetzen dutenean, horren ale bat Jarraipen Batzordeari helaraziko diote. Jarraipen Batzordeak horiek baliatuko ditu
|
beste
hizkuntza komunitate batzuetako eragileei Kaierak prestatzen laguntzeko.
|
|
2019
|
|
|
Arnasguneen eta RLS en etorkizuneko erronka nagusiak – Lionel Jo formal jasoetan, unibertsitatean etab. asko irabazi du. oraindik ere alor horietan asko dago egiteko baina 80ko hamarkadatik hona egin dena itzela da. Nekez aurki daiteke
|
beste
hizkuntza komunitate bat modu eta maila honetako aurrerapenik egin duenik epealdi horretan, europan behintzat. munduan ere, nahiz eta deskolonizazioaren testuinguru batzuetan zenbait hizkuntzak aurrera pauso handiak ezagutu izan dituen, ez dira asko. azken kasu horietan, hala ere, egoera politiko, historiko eta soziala oso diferenteak dira, eta kasu horiek ez dira maiz uste dugun bezain ugarriak.... Baikorra izateko arrazoirik badugu, zalantzarik gabe.
|
|
|
Munduko oligopolioen gero eta indar eta irismen handiagoa batetik, eta estatu espainiarrak eta frantsesak alor honetan uzten ari diren maniobrabilitate tarte gero eta estuagoa bestetik, urjentziazkoa da urrats azkarrak eta sendoak ematea edukiak sortu eta banatzeko esparruan. Kanpotik datozen edukiei eta eskaintzei hizkuntza erabilera kuotak jartzeko modurik ez dugun bitartean, aliantzak garatu ditugu
|
beste
hizkuntza komunitate gutxituekin eta Europa iparraldeko estatu txiki ertainekin, aniztasun linguistikoa defendatze eta bermatze aldera.
|
|
|
Ez dut uste, egoera gutxituan egon eta hizkuntza hegemonikoarekiko halako distantzia linguistikoa duten hizkuntzen artean, azken 50 urteetan horren berreskurapen prozesu indartsurik izan duen
|
beste
hizkuntza komunitaterik badenik Europa osoan. Mikel Zalbidek ohi duen zorroztasunez eta zehaztasunez aztertu ditu prozesu honen nondik norakoak irakaskuntza esparruan Euskararen legeak hogeita bost urte.
|
|
|
Hizkuntza gutxituen tropelaren buruan joateak, ordea, erantzukizun erantsia dakarkigu, euskararen normalizazio prozesuaren arrakasta ez baita garrantzitsua bakarrik euskal herritarrontzat, baizik eta baita munduan zehar beren hizkuntzen alde borrokan ari diren
|
beste
hizkuntza komunitateentzat ere. Hala jaso izan dugu Garabideren eskutik etorri ohi diren herri indigenetako ordezkariengandik eta Europako hizkuntza gutxituen aldeko aktibista eta arduradunen ahotik.
|
|
|
Ikuspegi aldaketa hau hurrengo belaunaldiari transmititzea guztiz beharrezkoa iruditzen zait, batetik, beren autoestimua indartzeko, eta, bestetik, euskararen alde aktibatzeko eta euskaraz egin dezaten motibatzeko. Ideiok hizkuntzarekiko ikuspegi positiboa eta estimulagarria eskaintzen dute,
|
beste
hizkuntza komunitateekin jartzen gaituzte harremanetan, eta gure egoera munduko beste hizkuntzenarekin alderatzen dute eta ez bakarrik, gure, hizkuntza hegemonikoarekin.
|
|
|
Gure erantzukizuna ere bada-eta belaunaldi berriei paradigma berrietan oinarrituriko euskalgintza dinamiko eta sendoa uztea, eztabaida baztertu gabe adostasunetik lan egiten jakingo duena eta, inertziak eta erosotasunak gaindituz, euskararen erabilera dinamikak nonahi sustatuko dituena. Eta gure erantzukizuna ere bada guri begira dauden munduko
|
beste
hizkuntza komunitateei aniztasuna eta herritar guztien hizkuntza eskubideak errespetatuko dituen hizkuntza normalizazio prozesu arrakastatsu eta eredugarria sortzea.
|
|
|
Munduan gaude eta munduko
|
beste
hizkuntza komunitateekin batera egin diegu aurre globalizazioak dakarzkigun arrisku ugariei eta aukera poxiei.
|
|
2021
|
|
|
Argudiatu daiteke ELFk egoera horiek aldatzen lagun dezakeela kasu batzuetan. Izan ere, hizkuntza gutxitua izanik," A" hiztunek halabeharrez erabili behar dute beste hizkuntza bat, nazioarteko dinamiketan parte hartzeko, ideiak eta sorkuntzak
|
beste
hizkuntz komunitate batzuekin trukatzeko, eta beren hizkuntza eta kultura ezagutarazteko munduan. Arestian esan dugunez, orokorrean ingelesak betetzen du hobekien funtzio hori EBn, eta onarpen handiena duen aukera da.
|
|
|
Laburpena. Hizkuntza gutxituen biziberritzean aritzen diren gizarte eragileek
|
beste
hizkuntza komunitate batzuetako erreferentzietara jotzeko ohitura egon izan da azken hamarkadetan. Elkar truke eta harreman horiek sendotuz joaten diren heinean, azpiegitura edo espazio komunak sortzeko beharra egoten da eta hori da European Linguistic Equality Network (ELEN) delakoa.
|
|
|
hirugarren topaketa antolatzeari ekitea, alegia. Helmuga 2020 urtean jarri zen. hizkuntzalankidetzari buruzko proiektu bat sortzea, edo bestela,
|
beste
hizkuntza komunitate bati buruzko proiektua.
|
|
|
Hartara, lehiaketak honetan zetzan: hizkuntza lankidetzari buruzko proiektu bat sortzea, edo bestela,
|
beste
hizkuntza komunitate bati buruzko proiektua. 35 urte arteko gazteek parte har zezaketen; ahal izatekotan beste hizkuntza komunitate bateko beste gazte batekin lankidetzan.
|
|
|
hizkuntza lankidetzari buruzko proiektu bat sortzea, edo bestela, beste hizkuntza komunitate bati buruzko proiektua. 35 urte arteko gazteek parte har zezaketen; ahal izatekotan
|
beste
hizkuntza komunitate bateko beste gazte batekin lankidetzan. Lanaren formatua guztiz askea zen:
|
|
2022
|
|
|
2003an, Australiako soziologoen elkarteko kideen bozkaz, australiar soziologiako hamar libururik eraginkorrenen artean sartu zen lan hau. Atsegin handia ematen dit liburua
|
beste
hizkuntza komunitate batzuetan barrena zabaldu dela ikusteak. Suedierara (1996), italierara (1996), alemanera (1999 eta 2000), gaztelaniara (2003) eta txinerara (2003) itzuli da, eta japonierazko itzulpena bidean da.
|
|
|
Martxan idatzitakoak dira testu hauek.
|
Beste
hizkuntza komunitateekin egindako truke lanak martxa horren zati txiki samarra dira nire kasuan. Beste egitekoen aldean zati koxkorra izan arren, justu bidaia horietan hartu izan dut lan horiez idazteko denbora apur bat, hegaldietan, itxaronaldietan eta abarretan.
|
|
2023
|
|
|
Azpimarratu behar da hizkuntza komunitatearen jarrera eta motibazioaren ondorio direla gaur egun euskara hizkuntza bizia izatea eta dagoen ezagutza mailarako espero zitekeena baino erabilera maila handiagoa izatea. Azken hamarkada luzeetan sendo dugun aldagaia da atxikimenduarena (sendo beste garai batzuekin eta
|
beste
hizkuntza komunitate batzuekin alderatuz), baina hizkuntzaren biziberritzean ari garen eragile sozial eta instituzionalen kezka nagusietako bat da hau ere. Horren lekuko dira urtero era guztietako erakunde, elkarte eta eragileek egiten dituzten sentsibilizazio kanpainak.
|
|
|
Orain arte, gehienbat Hego Amerikan aritu izan dira lanean Garabideko kideak, baina Europara begira ere jarri nahi dute orain: “Ipar Euskal Herriko hainbat kiderekin lanean hasi gara, eta haien bidez espero dugu Europako
|
beste
hizkuntza komunitate batzuekin sareak sortzea”.
|