|
2000
|
|
|
Gaur egun ere, begiratzen hasita, zenbat gauza ateratzen da oraindik ere langile on askoren nolabaiteko militantismo bati esker? Baina badu
|
beste
aldea ere. Zenbat militante dago ez dagoena prest euskal prentsa kontsumitzeko egunero?
|
|
|
Bi alde daude hor, hiztun zahar batzuek zentzu tradizionalista batean arriskua ikusten dute batuan, fablak desagertuko ote diren, desagertzekotan gaztelaniak desagertaraziko dituela ohartu gabe.
|
Beste
aldea arriskutsuagoa da, unibertsitateko hizkuntzalariena, horiek ez dute ezer jakin nahi aragoeraz, eta beti ibar bakoitzeko hizkera aztertzera mugatu nahi dira, inolako ezagupenik gabe
|
|
|
Adibidez, hor ikusten duzun guztia (liburu ilara bat seinalatuz), eta
|
beste
aldean beste horrenbeste, denak dira emakumeek idatzitako liburuak. Pasatu nuen bi edo hiru urte hori bakarrik irakurtzen.
|
|
|
Euskal aurrezki kutxek, gaurko egunean, negozio independente bezala baino banku osagarri gisa erabiltzen dute Internet, haien ustez euskal hiritarrak harreman pertsonala bilatzen duelako sukurtsalean, betiko langilearekin edo betiko zuzendariarekin, hauek baitira askotan aurrezkiekin zer egin erabakitzeko orduan aholkuak ematen dizkiotenak. Hala eta guztiz ere, ez daude
|
beste
aldera begira; hurbiletik jarraitzen dituzte Interneten bilakaera bezala aurrezten dutenen ohiturak. Ildo honetatik, aurrezki kutxek bilatzen jarraitzen dute eta oraindik ez dute etorkizunean eskain ditzaketen zerbitzuei buruzko azken hitza esan.
|
|
|
Hezkuntzari dagokionean, alde batetik, ezagutzak eskuratzea lortu nahi da, gero esperientzia sexuala eta giza esperientzia horietan oinarritzeko;
|
beste
aldetik, eskolan gertuketarako esparruak sortzea ahalbidetu nahi da dudak eta arazoak konpon daitezen.
|
|
|
Bira honen muina, alde batetik, beste nazio batzuetara ebakuatuak izan ziren" gudako ume" entzako dirua jasotzea zen eta,
|
beste
alde batetik, Errepublikaren barruan Euskal Gobernuaren existentziaren berri ematea. Bi partida jokatzera abiatu baziren ere, gehienek beren bizitzaren bi urte eskaini zioten ekimen historiko honi:
|
|
|
Eta hori une jakin batean, adin batean, garrantzitsua da.
|
Beste
alde ona ekonomikoa da. Ez zait hainbeste gustatzen lehiketetan irabazleen izenak errepikatzea, lehiaketek partehartzaileen lanaz egiten duten erabilpena... eta epaimahaien inguruan ere luze hitz egin daiteke.
|
|
|
Eta
|
beste
alde negatibo bat ere badu. Saritutakoak ematen dira soilik ezagutzera eta jende askorentzat frustrazio arrazoia ere izan daiteke.
|
|
|
Bultzada haren ondorioz, ia urtebeteko zigorra ezarri zidaten. Orain bera ikusten dudanean
|
beste
aldera begiratzen du, baina ez nago ahaztuta. Oso ondo gogoratzen naiz egin zidanaz, isunik ordaindu ez banuen ere, ondo izorratu zidan bai, dirua ezin irabazi egon bainintzen, erakustaldietan ere ezin parte hartuz
|
|
|
Antoine d' Abbadie zientzialari eta euskaltzale ezagunaren lurjabegoa izan zen eremu zoragarri honetan ere, hainbat itsas harkaitz eta harri irla aurkituko du bertara hurbiltzen den bisitariak. Ezagunenak, Hendaiako turismo irudia osatzen duten Dunbarriak dira, baina ez dira bakarrak, hondartzaren
|
beste
aldean irekitzen den Loia badian, itsasbeheretan legar eta tonbolo baten bidez lehorrarekin lotua gelditzen den izen bereko harri irla bat baitago.
|
|
|
Gainera substantzia ahotik hartzea ez omen da egokiena, arnasturik hartzean hobeto kontrolatzen baita dosia eta honen efektua.
|
Beste
alde negatibo bat ere gehitu behar zaio: " Marijuana Medical Handbook" izenburuko liburuan agertzen denez, Marinol errezeta bakoitzak EEBBetan 300 dolar baino gehiago balio du (50.000 pezeta eta 2.000 libera inguru), prezio izugarria cannabisa ekoiztea berez oso merkea dela kontuan hartuz gero.
|
|
|
Sukaldetik akabatzen genituen zozoak eta gainerakoak, bide aldera tiro eginez. Hala ere normalean
|
beste
aldera, errekara jotzen genuen
|
|
|
|
Beste
alde batetik, programako arduradunek ikusleek parte har dezatela nahi dute eta horrenbestez, hauek estreinatzen diren filmei buruzko iritzia eman eta pantailari begira ikusten dituzten akatsen berri ematera animatzen dituzte.
|
|
|
Hegoaldera etortzean bizi izan nuen giro aldaketa benetan latza izan zen: nire gurasoak
|
beste
aldean gelditu eta ni osaba batzuen etxera etorri nintzen, batxilerra ikastera, hango ikasketak ez baitzizkidaten onartu. Jesuitetan sartu ninduten, eta hura beste giro bat zen:
|
|
|
Azkenik, Mauleko bisitaldia bukatzeko, berriz ere ibairaino jaitsi eta oraingoan
|
beste
aldera eginez (ezkerrera), Berrauteko Kapera eta Hilerrira iritsi gaitezke. Eraikin erlijioso hau XI. mendean altxatutakoa da, Santiago Bideko erromesek hala eskaturik.
|
|
|
Gernikako Arbola plaza atseginean alde batean arkupedun udaletxea dago, aurrealdean bi armarri eta Bibliatik ateratako bi esaldi dituela eta
|
beste
aldean Sortzez Garbiaren basilika dago. 1506an amaitutako basilika honen aurrealdean Berpizkundeko estiloa eta estilo gotikoa nabaritzen dira.
|
|
|
Atzean Eskolapioetako lorategiak ditugun bitartean eta ibaiaren
|
beste
aldean Zumardi Txikiaren berdegune luzea lagun dugula (honen atzean Santa Klara komentu eliza barrokoa dugu), berehala aurrean dugun ibai gaineko arku lerro luzeak gure arreta deituko du. Arkuok Zerkausia edo" Tinglado" izenez ezagutzen den azokarenak dira.
|
|
|
Horrela, errepidearen bidegurutzearen
|
beste
aldean bata bestearen alboan Beotibar pilotaleku ospetsua, 1904ko Artxibo Probintzialaren aurrealde ederra eta San Frantzisko komentuaren eraikin trinkoa ikusiko ditugu, eta gure atzera so eginez aldiz, neoklasiko isabeldar estiloko Kultur Etxea (Gipuzkoako Diputazioa izandakoa) eta bere ondoan antzina hiriko sarrera adierazten zuen Gaztelako atea.
|
|
|
Hain zuzen ere askotan jaso izan dudalako, idatziz eta bestela, ekidistantzia gorde nahi izatea irain moduan. Orduan,
|
beste
aldetik, erreibindikazioa egiten dut definizio horrekin: berdin urruti egotea gauza bat dela, eta bietatik berdin hurbil egon nahi izatea beste gauza bat.
|
|
|
Hiri, herri, kosta aldea edo mendi aldeko eremuen araberakoak. Alta, hiri eremu batetik
|
bestera
alderik ere egon badago jakina. Baiona eta Hendaiako gizarteak ez dira gauza bera ere.
|
|
|
Txapelketako
|
beste
aldea, epaileei dagokie. Gaiak, gai jartzaileak, bertsolariak eta bertsoak gaztetu badira, beste horrenbeste egin behar litzatekeela esan izan dute bai bertsolariek, bai epaileek eurek ere.
|
|
|
Beste hiru kilometrotara ordea, Kurtzeta Mendatearen jaitsiera nabarmenean, errepidearen
|
beste
aldean behatzen hasiko garena Legutioko edo Urrunaga urtegi ikusgarria izango da. Horretarako begiratoki handi bat ere ikusiko dugu.
|
|
|
|
Beste
alde batetik, Abelin Linazisorok bere irakurketen artean honakoak aipatu zituen:
|
|
|
" ehun eta hirurogeitik gora foliotako oihal zuria, zeinetan hiru hari ezberdin eta orratz bakarra idazluma baliatuz, ikutu sentimentalez hornituriko brodatu errealista burutu duen." (Egunkaria I) Itziar Belaunderen aburuz, bestalde, une batean bat egiten duten bi hari besterik ez daude: batetik, Mariok bere sexualitatearekin duen arazoa planteatzen zaigu, hemen bertan sartuko luke Afrikarekin duen harremana, honek lagunduko baitio bere arazoa gainditzen;
|
beste
aldetik, poliziarengandik ihesi dabilen Keparen istorioa genuke. Arestian esan bezala, Kepa eta Marioren harremanarekin aurreko bi planoak uztartzea lortzen da.
|
|
|
|
Beste
alde batetik, idazleak narrazioa urtaroka antolatuz, eta hauetan egunak eta orduak bereiziz, jarraikortasuna xehetasun handiz adieraztea lortuko du. Izendapen hauen bidez, liburuaren hasieran azpimarratzen duen ideiari erreferentzia egiten dio:
|
|
|
Honela, Robinson Crusoe edo Rimbauden alderdi ezkutuak azalarazi nahian dabil. Izan ere, gertaeren edo ezagunaren
|
beste
alde horren bilaketa etengabea da. Ipuinetan bertan aipatzen duen bezala:
|
|
|
Ipuin hauetan gehienetan egoeren
|
beste
aldea erakustea du helburu, gertaeren ifrentzua erakutsiz:
|
|
|
Javier Rojok,
|
beste
alde batetik, honakoa adierazi zuen:
|
|
|
Nahiz eta une historiko jakin bat hizpide izan, xede nagusia bertako giroa deskribatzea denez, oso aipamen historiko gutxi egiten ditu. Antza denez, historia osatu duten eta ahaztuak izan diren gizakiak azaleratu nahi izan ditu, historiaren
|
beste
aldearen berri emanez. Beraz, giro honen berri emateko, deskribapenak etengabeak dira:
|
|
|
Baina,
|
beste
aldetik, fundazioarenhasieratikesangogenuke, KarmeldarrenarduretarikobatizanohizenurteroXemeingoparrokiansermoiakegitea, udalekourterokokontuetan75 behinetaberriroagertzendenez. Sermoiakegiteazgain, hasierahasierarik, saiatzenzirenfraideakaitortzakosakramentuazetahilzorianzireneielizakoakemanetalaguntzeaz, herriariberebeharrizanetanleialkierantzunez76.
|
|
|
–Intelektualegia zela esan izan da. Uste dut,
|
beste
alde batetik, ez dagoela gaizki entzuleriagorantz eramaten saiatzea?. BIDART J. Irulegiko Irratia, 96/ 10/ 24.
|
|
|
|
Beste
alde batetik, Euskal Herrian jatorria eta abiapuntua duten taldeak daude, bertan sendotasuna lortu eta gero, proiekzio estatala edota nazioartekoa ere lortzensaiatu direnak eta aurreko kategorian aipatutako taldeekin, estatu mailan behintzat, lehiatzeko moduan direnak. Hauxe da El Correo taldearen kasua, zeinaren beste ezaugarria, hain zuzen ere, Euskal Herrian bertan jarraitu duen hedapen multimediatikoaindartsua izatea den.
|
|
|
Horregatik, Europako estatu batzuek politikabikoitza eramaten dute. Alde batetik, Iparrameriketako eta Japoniako produktuenkontsumitzaile dira, eta
|
beste
aldetik beren produktuen hedatzaile (izugarrizko kostuarekin). Azken produktu hauek ez dira komertzialki lehiagarriak, baina estrategikoki ezinbestekoak dira, lehenengoen hornidura eten daitekeen kasurako.
|
|
|
|
Beste
aldetik, egia da ahots gabeko giza talde batzuek beren arazo, ideia etaborroken berri eman ahal izan dutela Internet en bidez. Eta horrela mundu osokobabesa eta elkartasuna lortu dutela. Baina hori une eta zirkunstantzia jakin batzuetan gertatu da, eta gero eta zailagoa da horrelakorik berriro gertatzea, komunikazio mota hori gero eta kontrolatuago dagoelako:
|
|
|
datuek prozesu ekonomikoakmantentzeko balio dute (negozioak egiteko, adibidez) eta datuak berak merkantzia dira (saldu egindaitezke).
|
Beste
aldetik, konputagailua bera ere kontsumo objektu bihurtu da.
|
|
|
Konputagailuen iraultzak, lehenengo iraultza teknologikoa izan ez arren, ez du espero litekeen erreakzioa sortu gizartean. Alde batetik, informatizazioa propagandaitzelarekin datorrelako;
|
beste
aldetik, lehengo esperientziak nahiko ezberdinak zirelako eta orain gertatzen denarekin alderatzea aski zaila delako. Beraz, jasotakoeskarmentua aprobetxatzeko, teknozientziak ikasi dituen beste adibideak erabilibehar ditugu.
|
|
|
Ondorioz, gero eta garrantzi handiagoa du esparru finantzarioko kudeaketak edozein jarduera produktibozuzentzean. Hala ere, txanponaren
|
beste
aldetik ikusita, finantzarizazioaren eskutik, jarduera produktiboetan inbertituko liraketen baliabideak, finantza merkatuetaninbertitzen dira, hazkunde ekonomikoaren eta lanpostu sorreraren kalterako.
|
|
|
EAk itxura kontraesankorreko estrategia proposatzen du: alde batetik, Estatutuaren araubidea gainditzea proposatzen du, aukera uzten baitu euskal legeanoinarrituta burujabetasuna alde bakarrez aldarrikatzeko; eta
|
beste
aldetik,, gauregungo lege antolamendua lantzea, eta estatu espainolarekin negoziazio politikoaegitea proposatzen du.
|
|
|
–
|
Beste
alde batetik, Madrilen ez gaituzte soilik euskaldun gisa ezagutzen; adibidez,. Al filo de lo imposible, telesaioan parte hartzen dugunon arteko %80 euskaldunak gara; haientzat, ordea, espainiarrak gara.
|
|
|
Bai, zalantzarik ez. Instituzionalki dauzkagu, alde batetik, nolabait ere legalkionartuta dauden erakundebatzuk, eta,
|
beste
aldetik, Euskal Herriko borondateak onartu dituen beste erakunde batzuk; eta hor sartzen dut Udalbiltza, baina ez Nafarroako erakundeak, Nafarroako populazioari Amejoramendua nahi duen ala ez sekula galdetu ez zaiolako.Iparraldean ez daukate inolako erakunderik. Erkidego Autonomoan, berriz, bai Legebiltzarra eta bai Gobernua Erkidegoko populazioaren zati batek onartu zituen beregaraian.
|
|
|
Gure iritziz, Euskal Herria Atturri eta Ebrorenarteko lurraldea da. Momentu honetan instituzionalki hiru gunetan banaturik dago, alde batetik Erkidego Autonomikoa, bestetik Nafarroa eta
|
beste
aldetik oraindikkonfigurazio instituzionalik ez duen Iparraldea. Dena den, historiaren eraginez, aipatutako zatiketa instituzional horrez gain, zatiketa soziala eta kulturala erebadauzkagu.
|
|
|
D taldeko haurrak atxikimendu desantolatua edo desbideratua adierazten dute, disorganized/ disoriented attachment?. Haur hauek batera adieraztendituzte kontrajarriak diren portaerak, esate baterako, helduarenganainguratzen dira, baina burua
|
beste
aldera bueltatuta?, beren mugimenduekosatugabeak dirudite eta afektuen espresioa gaizki bideratzen dute.
|
|
|
|
Beste
aldetik, eskola batekiko edo bestearekiko leialtasuna gordetzekopremiarik gabe Familia Terapia praktikatzeak, teknika ezberdinen irakaspenakpoliki poliki definitzen hastea ekartzen du; horrela heltzen dira gutxiago edogehiago adostuak diren ondorio hauetara: tekniketako batzuk baliagarriagoakdirela patologia batzuetan, eta bete batzuetan eskola ezberdinetako teknikak bateraerabiltzea beharrezkoa dela.
|
|
|
Han ikusi nuen lehenengoz Txillardegi eta, egia esan behar badut, bileretanhitz egiten zenaren erdiaren erdia ere ez nuen ulertzen. Alde batetik, nire euskara mailahausnarketa sakonetan murgiltzeko modukoa ez zelako;
|
beste
aldetik, erreferentziapolitiko eta kultural asko falta zitzaizkidalako, eta ez nekien nortaz edo zertaz ariziren; eta, azkenik, zenbait gauza hitz erdiaz edo klabez esaten zirelako, gauzakzehatz mehatz azaldu gabe. Horiek ziren klandes tinitatearen morrontzak, eta nireeuskarak oraindik ez zuen hura guztia ulertu ahal izateko finezia nahikorik.
|
|
|
Jakin egin nahi nuen, jakin egin behar nuen.Gauza ezaguna zen ezen, 60ko hamarkadan zehar, Euskal Herriko beste komentuaskotan bezala, San Salbadorreko kaputxinoenean ere aterpea eman zitzaiola euskalerresistentzian zebilen hainbat gazteri. Ez zen seguru asko armarik gordeko aldareanbaina batek baino gehiagok emango zuen han gaua, guardia zibilak etxera bila azalduta,
|
beste
aldera pasatzeko modua aurkitu artean.
|
|
|
Gizajoa. Nik ez dakit gauza handirik: seminaristak etxeko
|
beste
alde batean bizi ginen eta. Baina izango da gehiagodakienik.
|
|
|
Arturo Merayo k egiten duen bezala, generoak sailkatzeko orduan, sei parametro erabil ditzakegu: alde batetik, egintzak, egintzak eta aburuak, eta aburuak, hau da, generoen tratamenduan egintza edo gertakarien berri ematea edo aburuak tartekatzea kontuan harturik; eta
|
beste
alde batetik, bakarrizketa eta elkarrizketa generoak ala genero mistoak direnak.
|
|
|
C. Interpretagarria: egiaren?
|
beste
aldea, bilatzen denean, iruzkintzen diren gertaerenalde izkutuak interpretatzen saiatzen denean.
|
|
|
Ez genuke aipatu gabe utzi nahi, gure ustez garrantzi handia duen gai honen
|
beste
alde bat. Estatuak badu zer esanik oso eztabaidagarria den gaiaren inguruan, alegia, erabilpen publikorako hizkuntzaren ahozko adierazpenaren eta hizkuntza idatziaren gaian.
|
|
|
Eta porrot horren arrazoi batzuk aipatzearren, ondokoak azpimarratu nahi genituzke: alde batetik eskolaratzea ez zen derrigorrezkoa165, ezta doakoa ere eta,
|
beste
aldetik, hezkuntza administrazioari zegokionez, Gobernuak udalen eskuetan utzi zituen sistemaren antolakuntza eta finantzabidea, zentzu horretan maila bateko inhibizioa (ezina esatera ausartuko ginateke) erakutsiz166 Lehenago esandakoaren ildotik, antzeman daitekeenez, helburu edota nahi batzuen formulazio hutsak berehalako islarik ez zuen izan, nahiz hori bidera zezaketen egiturak eraikitzeko eg... Izan ere, epealdi hartako testuinguruak gerra bat zela medio, non gizartearen aldaketaren aurkako erresistentziak gutxi ez ziren, ezta tentsio gabekoak ere, ez zuen politika liberala gauzatzeko erraztasun handirik ematen; hala ere, Estatu nazioaren markoan prozesu hori garatzeko eginahalak eta saioak eginez gobernuak eta administrazio liberalak berean gogor irauteak, eragin nabarmena izan zuen XIX. mendearen bigarren erdialdean, eta, ondorioz, Gobernua erreformei aurre egiteko egoera egokian egon zen.
|
|
|
Hain zuzen, legearen 286 artikuluak ezarritakoak: alde batetik, legean ezartzen zen edozein gairen inguruko informazioa Gobernuari ematea (baita honek eskatzen zuen edozein kontsultari erantzutea);
|
beste
aldetik, lehenengo eta bigarren mailako irakaskuntzako establezimenduen hobekuntza bultzatzea eta hauen ondarearen administrazioa zuzena izan zedin zaintzea; azkenik, bere kontrolpean zeuden eskola eta institutuen huts eta okerren berri errektoreari edota gobernuari ematea.
|
|
|
Edozein eratan, Estatua noraezean ibili zen oraindik: alde batetik, probintzia askotako irakasle eskolak desagerrarazi zituen arazo politikoak zirela medio;
|
beste
aldetik, eskolen arteko sailkapen hierarkikoa egin zuen: Madrilgo. Central?
|
|
|
Baina Estatuak eta hau da guk azpimarratu nahi duguna bere presentzia politikoa ziurtatzeaz gain, kontrola ezartzeko helburu garbiarekin, hezkuntza arloko kontrol tresna espezifikoa garatu zuen, kontrol mota zehatz hori benetan eraginkorra izan zedin, bere hezkuntza politika gauza zedin hain zuzen; ondorioz, probintzia bakoitzeko ikuskariak bere espazioa zuen, eraikitzen ari zen hezkuntza sistema nazionalerako funtsezko zutabea zen aipaturiko. Juntas de Instrucción Pública? delakoan252
|
Beste
aldetik, eta ez du garrantzi txikiagorik, ikuskarien erakundeak bere onespen legala izan zuen, baita ikuskarien, cuerpo, aren eraketa hasiberriak ere, azken alderdi honek, irakasleriarekin gertatzen zen eran, Estatuaren zerbitzurako eraiki eta funtzionario estatusa zuen administrazio sareko zutabe nagusiaren aurrean jartzen gaituelarik. Legean ikuskaritzaren alde administratiboak indar handia zuen kontrolak zuen lehentasuna, baina alde teknikoa oraindik nahiko zintzilik geratu zen253; nolanahi ere, ezin da emandako urratsa gutxietsi, honek egin baitzituen posible makineria hau fintzeko eginahalak254, guztiak honako helburu honetara zuzenduta:
|
|
|
Eta horrekin ilusioa areago piztu zait, hasi baino ez dudalako egin hainbeste maite dudan lur honen aurkikuntza. Baina bestalde, beti izaten baita
|
beste
alde bat, gida honek ez dit bere orrialdeetako hizki potoloetan aipatu hiri honetan jendeari erreparatu behar zaiola beste ezeren gainetik. Argazkiekin fidatzen naiz askotan, eta berorien bidez ikasi dut jendearen espresioa dela ikus daitekeen monumenturik benetakoena, Tibeten, Perun eta Sevillako Triana auzoan.
|
|
|
Alde batetik Eider ikusten laguntzen ziolako, bizirik, Irlandara joan zeneko ilusio handiarekin; eta iruditzen zitzaion Eider bera ari zela hizketan egunerokoaren barrutik, eta horrek gehiago laguntzen zion Txemari oroitzen, xehetasun ia ahantzietan barneratzen, eta gero eszena konkretuagoetara jotzen, eta egun osoak gogoratzen.
|
Beste
alde batetik, ordea, pozteko balio zioten arrazoi berberek izugarri mintzen zuten Txema, zeren Eider hilda baitzegoen, ederki bota zionez bere neska izandakoaren amak. Eta sentitzen zuen (nahiz eta guztiz onartu ez) alferrik zebilela bidaia hura berreraiki nahian, alferrik zebilela itsasoaren hondoan itsatsitako aingura bati lotuta.
|
|
|
Korrika batean iritsi nintzen hondartzaren
|
beste
aldera. Komunean sartu, eta negar egin nuen.
|
|
|
Gaurkoan ere, Danek Sausalitorako norabidean zeharkatu du Golden Gate, baina atzo ez bezala,
|
beste
aldean aparkatu, eta zubia oinez ibiltzea proposatu digu: " Gigantosoa da, ikusiko duzue".
|
|
|
Aldaketa handia eman da urtebetean nafar gizartearen dinamikan. Eta egia izanik ere zenbait pentsalari artikulistak egina zutela euskararen aurkako erauntsiari koN bertura ideologikoa emateko lana, euskaltzaleen ahalak egiazki ahuldu dituen faktorea
|
beste
alde batean ageri da. sEuskaltasunaren izenean joka, hilka, ari dira batzuk. Eus kalerroa duen guztia kutsatua dago.
|
|
|
Hau da, funtsean tipo horietako batekoak izan arren, bestetarikoen bereizgarri batzuk ere aurki daitezkeela haietan.
|
Beste
aldetik, joan den mendean uste zen gorabidea ez du gaur inork aintzat hartzen. Izan ere, orain dakigunez, txinera, gaur hizkuntza silababakarren eredua, aurreko garaietan malgukaria izan zen, eta beraz, ustezko igobide itzulezin hura oinarririk gabeko aurriritzi hutsa besterik ez zen.
|
|
|
Kale honen
|
beste
aldean zer dago
|
|
|
|
Beste
alde batetik, Robotikerrek eGipuzkoa.com domeinuarekin egin duena kezkagarria iruditzen zait. Domeinu bat okupatu, besterik gabe hartu, ideien faltan beste batzuek behar dezaketena hartu espekulatzeko.
|
|
|
Argi dago, beraz, datu hauek adierazten duten bezala, martxa ez dela erraza izango eta bidea harri koskorrez beteta dagoela. Dena den, kontuan hartzen badugu aspaldi honetan webgune batzuen jabegoagatik —Terra atariaren kasua adibidez— nolako dirutza ordaindu den eta,
|
beste
aldetik, nola igo diren beste batzuen akzioak —nahiz eta oraindik zorretan egon—, ezin dugu pentsatu etorkizuna guztientzako beltza izango denik. Akaso batzuk bide bazterrean geldituko dira denentzako tokirik egongo ez delako, baina ukaezina da etorkizuna hortik doala eta lehia basati honetatik bizirik ateratzen direnak egingo direla azokaren jabe.j
|
|
|
lehenengo eskakizun multzoaren arabera, taldeak, barne desakordioak sor ditzakeen eragin ezegonkortzaileetatik babestu behar dira (esate baterako, arbasoengandik jasotako ohiturak jadanik errespetatzen ez dituzten gizabanakoek erakusten duten heterodoxia). Bigarren eskakizun multzoaren arabera,
|
beste
aldetik, gutxiengo kulturalek, kanpotik datozen eraginetatik babestu ahal izateko zenbait neurri hartu behar dituzte (esate baterako, gutxiengo kulturalak hezkuntza sistema bere hizkuntzan ezin duenean garatu). Babes mota biek helburu bera daukatela dio Kymlickak, komunitate nazionalen egonkortasuna eta izaera defendatzea, hain zuzen ere.
|
|
|
8 Kymlickak talde etnikoak eta nazionalak ez direla nahastu behar azpimarratzen du behin eta berriro. Lehenengoak inmigrazioaren emaitzak dira, gizarte polietnikoak sortuz; talde nazionalak,
|
beste
alde batetik, estatu baten barnean elkarren ondoan edota elkarrekin nahastuta bizi diren kultura ezberdinetatik jaiotzen dira. Kontuan izanik hurbilen daukagun errealitatea, gure arreta talde nazionaletan kontzentratuko da idazki honetan.
|
|
|
Argitalpen berriaren ardura" Euzko Izpar Banatzea Service Basque de Presse" k zuen, Felipe de Urcolaren zuzendaritzapean. Kolaboratzaileen artean,
|
beste
aldetik, Jose Maria Lasarte, Pedro Beitia eta Joseba Rezola zeuden. Orrialde haietan, balio historiko eta soziologiko handiko informazioa aurki dezakegu, ezen Euskal Herriarekin lotura zuten albisteak zehaztasun guztiekin jasotzen baitzituzten.
|
|
|
Adibidez, zenbait jelkide alemaniarzalek proposatzen zituzten kolaboratzeko edo negoziatzeko tentazioak saihestu nahi ziren. Nazien okupazioarekin batera,
|
beste
aldetik, Parisko Delegazioa desagertu zen, eta ordezkaritza hori derrigorrez beste hirietan jaso egin behar izan zen. Manuel de Irujoren esanetan, bost izan ziren nagusiak:
|
|
|
Horretan du erroa senarraren aginpideak. Gurasoena,
|
beste
aldetik ere, euren gizatasunetik eta zentzuaren heldutasunetik dator, eta, hainbatez ere, euren seme alaben ahuleziatik. Aginpide hori magistratura da eta horri eman behar zaio, Estatu askeetan, halako zabalera taxuzkoa.
|
|
|
" Joko" hitzaren adibidearekin argitu zuen arazo hau. Honi dagokionez, esan zuen, alde batetik, (1) joko guztien artean zerbait komuna izan arren, horrek ez duela inplikatzen, joko jakin bati" joko" deitzen diogunean, esan nahi duguna hori denik, eta,
|
beste
aldetik, (2) hain desberdinak diren ekintzei" joko" deitzeko arrazoiak ez duela izan behar horien guztien artean zerbait komuna dagoenik, baizik eta erabilera batetik bestera igarotzeko" mailaz mailako iragaite" bat dagoela, sailaren bi muturren artean ezer komunik izan ez arren. Bazirudien" eder" hitzaren gure erabilera desberdinetan ezer komunik ez dagoelakoan zegoela," hamaika joko desberdinetan" erabiltzen dugula esanez —adibidez, aurpegi baten edertasuna eta aulki baten edertasuna, edo lore batena, edo liburu koadernaketa batena, desberdinak direla—.
|
|
|
Jangelaren
|
beste
aldera begiratu du, egongela eta patioa banatzen dituen kristalari gero. Irribarre amultsua egin du azkenik begirada mahaira itzulitakoan, antzinako irribarrea txapelpetik, betaurrekoen ostetik.
|
|
|
Gertatuaren berri familiari emateko telefonoz deitu nuenean, Armadako soldadu batek hartu zidan hariaren
|
beste
aldean. Greba orokorraren isla nagusia da hori.
|
|
|
Kale zabal batean zebiltzan orain. Alde batera parke txiki bat,
|
beste
aldera banakako etxeak. Lau estaiko etxe estu baten aurrean gelditu ziren, Lazarok patrikatik giltza sorta bat atera zuen.
|
|
|
Seguru aski ez, seguru aski ez esnatzearren ari ziren irri estalika. Bazuen,
|
beste
alde batetik, gose zirri bat. Noski soberaxko edan, gutxixko jan zuen.
|
|
|
" Ez hidanan esan", kejatu zitzaion amatxi zaharrari Maria. Ja Elik bere berokia erantzi zuen, ja eskegitokian utzi, ja bazihoan, bere etxean balego bezala, salaz
|
beste
alderaino, gehixeago zabaltzeko kortinak. " Ilunpean zarete", esan zuen.
|
|
|
Ilun iluna zegoen. Begi zorrotzekin gaueko itzalak miatzen ari zela, kaleaz
|
beste
aldean, etxe handi bateko ate gainean: Etxart, irakurri zuen.
|
|
|
Bertan, ezkerrean, beheko sua, sofa bat; fondoan, fogoien aldean, sodiozko lanpara bat sabaian; handik eskumara, erdi erdian kristal bat zuela, ate zarratu bat. Eskuman ere, ate hura baino bere alderaxeago, beheko suaz
|
beste
aldean, mahai sendo, luze bat zegoen; haren izkina batean, paretaren kontra, emakume zahar bat eserita zegoen; Xani begira baina, Xanek: " Gabon", esan zionean, hark ez zuen enteratu zen seinalerik eman.
|
|
|
Une egokia zelakoan, Xanek ere, jeepetik aldenduz, poliki poliki, hanka herrenka, burua makur, su biren artean harrapaturiko hiritar arrunt bat legez, kalea kruzatu zuen. Ja
|
beste
aldean, ja gorantza, ahal zuen arinen, izkina batera heltzen ari zela, polizia bat begira zuela iruditu zitzaion. Hark bere aurpegirik ez ikusteko, Xanek bista apur bat gehiago bajatu zuen.
|
|
|
Lupori, ohean buelta erdia egin zuela, altzoan zuen laranja bat lurrera erori zitzaion. Laranja, pirika pirika, Xanen zangoen artetik igaro eta gelaren
|
beste
alderaino joan zen. " Oholaren juntan zur hauts pixka bat zegoan", esan zuen Belek;" norbaitek hartu dik".
|
|
|
Autobian kilometro batzuk egin eta gero, bertatik irtenda, autoz beteriko bide makurgunetsu batean sartu ziren. Mendiaren
|
beste
aldean ziren ja. Errebueltetan Xan Beleren gainean, edo Bele Xanen gainean, eta hau Luporen gainean baskulatzen ziren.
|
|
|
Xan paretari begira gelditu zen. Laster neska etorri zen, mahaiaz
|
beste
aldean, bere aurrean jarri, inprimaki batean zerbait izkribaturik: " Zure izen abizenak?", galdetu zion.
|
|
|
Hala bada, hartu egin zuen aparatoa. Hartu eta bertan baina, eten egin zen komunikazioa; eta hala ere, kableaz
|
beste
aldean baten bat zegoela aditzeko betarik izan zuen, menturaz hitz bat esaten hasi zena. Berak eskegi eta oso sarri berriz, atzera jo zuen.
|
|
|
" Eli!", hots egin zuen;" non sartu da hau?". Ez zen behinik behin hura barraz
|
beste
aldean.
|
|
|
Eli beragandik hain urruti zegoen. Begiak lausotzen ari zitzaizkiola nabarituz, Xanek
|
beste
aldera begiratu, ahizpa ikusi zuen. Hura, beti liburu hari begira zegoen, orrialderik, ustez, pasatu gabe, min arrasto bat aurpegian.
|
|
|
Etxekoandreak ez zuen oso kara onik egiten; alde batera, aurpegia zimeldu eta ilundu zitzaion: petraldurik, abereturik, oraintxe bere ama zaharra bezalaxe zurrunduta zegoen;
|
beste
alde batera berriz, Xanekin muturtuta, etsaituta zegoela zirudien: ez zion, hitzez edo begiradaz bederen, jaramon izpirik egiten.
|
|
2001
|
|
|
Hasieran tontoarena egiten nuen eta
|
beste
alde batera begiratzen nuen ezer esan gabe, eztabaida antzuetan sartzeko gogorik ez bainuen, baina orain erantzuteko gogoa izaten dut eta erantzun egokia bilatzen jardun dut azken urte hauetan.
|
|
|
Ekonomikoki, dituzten pentsioak hobe badaitezke ere, bizitza maila eta aukeren aldetik inoiz baino hobeto daude, nahiz eta oraindik egoera oso ona izan ez eta asko hobetu behar den.
|
Beste
alde batetik, zahartzaro atseginari buruzko definizio aproposa hurrengoa izan daiteke, Joaquin Calvo Sotelo akademikoak eskainitakoa: " Burua argi, gorputza oinazerik gabe, bihotza pozik, zenbaki beltzak kontu korrontean eta gorriak odolean, seme alabak, bilobak eta lagunak, betebehar atsegina eta gauean liburu bat eta emakume (ala gizon) baten muxua izatea".
|
|
|
Horregatik, batzutan ez dugu gure lekua aurkitzen horrelako ekitaldietan, batez ere protagonismoa guri ematen digutenean.
|
Beste
aldetik ere, oso maite duzun pertsona baten bizitza, aurpegia, edo ahotsa behin eta berriro berbizitzea gogorra da.
|
|
|
Batez ere herritar aliantzak bilatzen dira kontuan hartuta ezkerra ez dagoela gaur egun bere mementorik onenean.
|
Beste
alde batetik, mugimendu sozial guztiak ezin dira ezkertiartasunean sartu eta Euskal Herrian, gainera, kristautasunaren eraginez edo kristau demokraziaren eraginez, hainbat pertsona mugimenduetan ari da lanean ezkertiartzat jo ezin direnak, nahiz eta ezkerraren balio klasikoari, elkartasunari, eutsi. Elkartasunaren alde dagoen guztia ezkertiarra da?
|
|
|
Ekoizleak sailkatuz, alde batetik industriak ditugu, urtean 100 tonatik gora gazta egiten dituztenak eta esne guztia erosten dutenak,
|
beste
alde batetik kooperatibak, 10 tona ekoiztu eta esnea beraiena eta erositakoa nahasten dituztenak, eta azkenik, artisauak (artzain edo baserritarrak) izango genituzke, esne guztia beraiena izanik batez beste lau bat tona (2.600 gazta inguru) ekoizten dituztenak. Azken hauen artean, bateren batzuek mendian egiten jarraitzen dute, baina kontrolatutako gazta guztia baserrian ekoizten da, artzain baserritarraren eta bere emaztearen artean.
|
|
|
" Esapide hori bere neurrian ulertu behar da. Alde batetik bai, baina
|
beste
aldetik, absurdua litzateke haren kopia itsu bat egitea, gaurko irakurlea jokoz kanpo geldituko litzatekeelako. Axular oinarri harturik erabili dudala esan nahi nuen, baina irakurlea XX. eta XXI. mendekoa litzakeela kontuan edukirik.
|
|
|
Arte proposamen berriak daude alde batetik, esparru zabalagoak etengabe konkistatzen ari diren joerak, objektu fisikoari indarra kendu eta planteamentuei balio handiagoa ematen dieten sortzaileak.
|
Beste
aldean, modernotasunez barnizatutako politika kontserbadoreak, hausnarketarako lekurik ez duten proiektuak, betiko arte objektuak zintzilik jartzeko eraikinak.
|
|
|
Formazio akademikoa hartu eta itsasoarekiko harremana sendotu nahian dabilen jendeaz aparte, nabigazioak eskatzen duen" talde lana" ere mintzabide du Pedro Prietok, Gure Zitak emaniko eskaintzaren beste berezitasun bat bezala. " Belaontzi batean nabigatzea benetako abentura da, ez dago aspertzeko betarik eta
|
beste
alde batetik, oso esperientzia praktikoa izan daiteke. Pertsonen arteko erlazioan sakontzeko eta talde lana hobetzeko tresna bilakatu daiteke era honetako barku baten aste bete pasatzea", ziurtatzen du ingeniariak.
|
|
|
Hortik guraso guztiengan arruntak diren kezkak jaso dituzte, hala nola, irakaskuntzaren kalitatearekin zerikusia dutenak, baina
|
beste
alde batetik, ikastolei zuzenean eragiten dieten kezkak ere azaleratu dira, hots, lehenago aipatutako irudi okerrarekin zerikusia dutenak, hizkuntza eta politika nahastearen irudiarenak, alegia. Beste alde batetik, Seaskako arduradunak beste puntu batetaz konturatu dira, hau da, erabiltzen duten murgiltze eredua (haurra euskaraz ikasten hasi eta pixkanaka frantsesa sartu, beti ere komunikazio hizkuntza euskara delarik) ez dela behar beste ezaguna gurasoen artean, eta, ondorioz, hauetako askok ikastoletan ez dela frantsesik ikasten ustera iritsi dira, nahiz eta datuek ustea gezurtatu.
|
|
|
Hortik guraso guztiengan arruntak diren kezkak jaso dituzte, hala nola, irakaskuntzaren kalitatearekin zerikusia dutenak, baina beste alde batetik, ikastolei zuzenean eragiten dieten kezkak ere azaleratu dira, hots, lehenago aipatutako irudi okerrarekin zerikusia dutenak, hizkuntza eta politika nahastearen irudiarenak, alegia.
|
Beste
alde batetik, Seaskako arduradunak beste puntu batetaz konturatu dira, hau da, erabiltzen duten murgiltze eredua (haurra euskaraz ikasten hasi eta pixkanaka frantsesa sartu, beti ere komunikazio hizkuntza euskara delarik) ez dela behar beste ezaguna gurasoen artean, eta, ondorioz, hauetako askok ikastoletan ez dela frantsesik ikasten ustera iritsi dira, nahiz eta datuek ustea gezurtatu.... Etxeberriren hitzetan," frantsesa halabeharrez irakatsi behar dugu eta irakasten dugu, horretarako kontrolak ere izaten ditugu-eta; kontutan hartu behar da, gainera, nahiz eta euskaraz ikasi azterketa guztiak frantsesez direla, Frantziako estatu osoan azterketa eredu bakarra dela (azterketa ez du ikastolak egiten, hezkuntza arduradunek baizik) eta horietan gure ikasleek betidanik emaitza oso onak izan dituztela".
|
|
|
Bertako industrializazio basatiaren garaiak atzean utzi ditugun honetan, hots, postindustrializazioa nagusi bizi dugun honetan, gauzak aldatuz doaz. Alde batetik, bertako instituzioek lurralde kutsatuari aurpegia garbitu nahi diotela dirudi, eta
|
beste
alde batetik, bidaiariek alde honi beste modu batean begiratzen diotela ematen du. Izan ere, populagunerik handiena, Bilbo, itxuraldaketa erradikalaren prozesuan murgildu omen da (Guggenheim Museoa ikur duen prozesua), bere zikin itsusi ospe hori alde batera utzi nahirik.
|
|
|
Errepide honetan sartu garenetik 4,5 kilometrora ezkerraldera Irunberriko zintzurraren
|
beste
aldea edo sarrera ikus dezakegu. Bertaraino hurbilduz gero sarreran bertan apurtutako harrizko zubia ikusiko dugu, eta bidean (errepidearen alboan) euskal erromatar hiri baten hondakinak.
|
|
|
Datu esanguratsu bat aipatzearren, duela 30 urte lan ezak bailara osoa jendez hustutzearen mehatxupean jartzen bazuen, gaur egun, eta INEMek 1999an eskainitako datuen arabera, Lea ibarra osoan 19 besterik ez dira lanik ez duten pertsonak, hamar emakume eta bederatzi gizonezko.
|
Beste
alde batetik, lanean ari diren pertsonen artean, gehienek zerbitzuetan egiten dute lan (%43, 5) eta gutxienek eraikuntzan (%9, 1); industrian (burdinola, kartoiak, grafikagintza, burdingaiak...) hiru leatarretik bat ari da eta, azkenik, antzina ogibide nagusia zen nekazaritzan bakarrik %13, 6k jarraitzen du.
|
|
|
Ondoko beste bide batetik berriz, barrualde ederra duen eta begiratoki aparta den San Telmo baselizaraino iritsi gaitezke (XVIII.eko erretaula errokokoa). Beste aukera bat plazaren ondotik, Urola itsasoratu arte laguntzea da,
|
beste
aldean padura ikusgarria eta pixka bat aurrerago bere atzeko Santiago hondartza fina behatzen ditugun bitartean.
|
|
|
Padura eta hondartzaren artean Santiago ermita (XIII. mendekoa eta Zuloagak erosia) eta" Santio Etxea" Zuloaga Museoa konplexua kokatzen da, eibartar egile ospetsuaren lanez gain Goya, Zurbaran eta beste batzuenak ere erakusten dituena. Errepidearen
|
beste
aldean aldiz," Laia" Euskal Herriko Artisau Produktuen Museo Denda, nekazal munduko tresna eta produktuak ikusgai eta salgai dituena. Azkenik, Santiago hondartza zabala eta hondar finekoa geratzen zaigu, Getariara bidean.
|
|
|
|
Beste
alde batetik, azkeneko hamarkadetan gure herri zein hirietako frontoi zaharren alboan frontoi berri erraldoiak sortu dira, harria baztertuz material industrialez eraikiak, eguzki izpiak saihestuz metalezko maskor batez estaliak, eta, ohiko estetikari jaramonik egin gabe, barrutik telebista helmuga eta kanpotik kolore biziz margotuak. Pilotaleku baino polikiroldegi gehiago, espazio berri hauen ondorioz betiko frontoiak haurren jolasetarako edo behin behineko aparkalekutarako (Lapurdiko Sarako errebote frontoi zoragarria honen adibiderik negargarriena izan liteke) baztertuta geratu dira.
|
|
|
Une honetan Hegoaldean trinketak bultzatzeko asmotan ari gara, jokoa bera bizitzeko helburuaz; izan ere, niri pareta beraren aurka behin eta berriz jotzeak azkenean aspertu egiten nau.
|
Beste
alde batetik pilotaleku konplexuak ere garatzen ari gara, frontoi luzeak, motzak, trinketak eta abar integratzen dituztenak.
|