|
2000
|
|
|
batetik, inguruan erabiltzen den euskararendako sentiberatasuna izatea, ahal den neurrian berau ezagutzeko. Umeek eta bertakoek ikusten badute
|
badagoela
bertakoa ikasteko interesik, horrek berak dakar bertakoaren prestijioa. Hitz batzuk ikasi, egituraren batzuk... gehiago bada hobeto, baina horrek gauzak asko erraztuko lituzke.
|
|
|
Euskara da eta. Horrek esan nahi du euskalkietan
|
badagoela
zati handi bat guztiok ulertzeko modukoa; lexiko kontuak gorabehera, barneko gramatika horretan baditugula guztiontzat funtsezkoak diren gauzak eta
|
|
|
Ikuspegi orokor eta kritiko bat ematearren ahalegindu naiz esate baterako literaturaren gehiegizko pisuari hanka egiten, gipuzkoanismoari, galderarik ez dakarten kronikei... Gaien aukeraketan bertan uste dut
|
badagoela
ideologia bat.
|
|
|
Unamunoren Arriagako gertakari ezagunarekin (euskara ohore guztiekin ehortzi behar zela esatean, oihuka erantzun ziotenekoa) abiatu duzu kronika. Azkeneko kronikan, mende amaierara helduta, euskararen egoeraren aurrean irakurleak «baikor agertu nahiko» lukela eta
|
badagoela
«pozerako arrazoirik» diozu, «Bilbo Unamunok ezagutu zuena baino hagitzez euskaldunagoa» dela. «Baina ehun kronikek markatu bidean zerbait ikasi badu hori da hain zuzen ere, Bilboko pozak ez duela inoren larria estaltzeko balio behar».
|
|
|
Alde horretatik, berriro diot, beldur naiz. Uste dut
|
badagoela
autokonplazentziarako joera oso zabaldu bat, nolabait kanpora begira normaltasun itxura bat eman nahia, funtzionarizazioak berarekin ezinbestean dakarren ideologia bat. Baina gero gauzak oso bestela dira.
|
|
|
Lan sustapena dela medio, ohikoa ez den moduan ari da Eusko Jaurlaritza hirurogei urte betetzen dituen langileen ordezkapena burutzerik
|
badagoela
aldarrikatzen. Neurri hau guztiz egokia jo tzen dute, alde batetik, langabezian dagozen gazteentzat lan bideak errazten dituelako eta bestetik, gazteek dakarzkiten preparazio eta teknologi berriak lantegietan sartzen dituelako.
|
|
|
Hain gutxi ote ginen galderari loturik ikusiko dugu badaudela datuak, hori ezeztatzen dutenak, agertzen dutenak gazte produkzio bat
|
badagoela
, nahiz eta erabili izan diren adibideak beti berak izan: Lubakitarren belaunaldikoek ateratako hainbat liburu, izen famatu batzuk, fotokopia edo fanzineetan kaleratutako literatura eta baita poesia esperimentalean jarduten duten hainbat eredu ere.
|
|
|
Zergatik uste duzu Euskadiko Orkestra Sinfonikoa
|
badagoela
eta ez Arte Eszenikoen erakunde ofizialik. Hezkuntza, Industria eta Kultura sailek lankidetza lortu arteko itxaronaldiak amaitezina dirudi...
|
|
|
Durangaldeko herritarren artean dagoen berezko loturaz baliatuko gara eskualde honen baliabideak optimizatzeko. Eta, harrotasun apur batekin, beldur barik esan dezakegu gure eskualdean
|
badagoela
kirol arloan, kulturan, enpresagintzan zein beste eremu batzuetan zer erakutsi eta zer eskaini. Beraz, horiei guztiei leihotxo bat zabaldu gura diegu Anboto telebistan.
|
|
|
Gazte mordo bat badago, adibidez Baionan, maila polita daukana, eta bide horretatik segituz geroz, urrutira iritsi daitekeena. Hots, Iparraldea indartzeko adina ondasun
|
badagoela
iduritzen zait.
|
|
|
Baina horrek hobetu beharreko alderdiak erakutsi dizkigu eta Gabonetarako beste bat kaleratuko dugu. Hemendik euskarri berri horien promozioa egiten badugu, gero enpresek ikusiko dute hor
|
badagoela
zabaltzen ari den merkatu bat. Lehentasuna eman nahi izan diegu produktu horiei.
|
|
|
MIARRITZEKO goi bileraren kari Euskal Herrian gatazka bat
|
badagoela
plazaratu behar bazen, izan diren gehiegikeriak ulergaitzak dira: espainolez aritzea eta Euskadi Irratiko bulegoen erretzeak, besteak beste.
|
|
|
Musikari dagokionez beti zoaz aportatzen, baina letrekin... Hitzak asko lantzen saiatu naiz disko honetarako eta uste dut eboluzio bat
|
badagoela
hor. Beharbada kanpotik ez da horrenbeste nabarmenduko baina nire idazteko eran eta intentzioan behintzat hori egon da, eta musikan ere bai.
|
|
|
Niretzat ez dago mugarik, poesia den heinean. Argi dago zure parte bat
|
badagoela
hor, baina askotan joko poetikoa da. Zure burua hilko duzula esatera irits zaitezke edo herri guztia hilko duzula.
|
|
|
Ondorioak baino, gure planteamenduak berretsi ditugu. Nik uste dut gauza guztien gainetik euskaraz, ingelesez edo alemanez abestu
|
badagoela
hizkuntza musikala. Niretzat lotura hori oso garrantzitsua da.
|
|
|
Alderdi horiez gain, Azkorbebeitiak berak eransten du jarraitasun tematikoa ere
|
badagoela
Sarrionandiaren obran, gai arturikoaren agerpen errepikatua, hizkera eta estilo konfundigaitza, metafora errekurrenteak...
|
|
|
Garai horretako elkarrizketetan eta liburuetan Sarrionandia, ETAko militante izateagatik kartzelan dagoelarik ere, olerkiak gizarte aldaeretan izan lezakeen eraginaz guztiz eszeptikoa da. Halere," Izuen gordelekuetan barrena" (Luma eta lurra, 1998) artikuluan, Jon Kortazarrek ohartzen du liburu honetan"
|
badagoela
borondate engagea Sarrionandiarengan, bereziki Irlandari buruzko poemetan." (68 or.).
|
|
|
Haatik, egileak dioskunez," nahiko garratza da, eta ironiaz betea; batere ez idealista." (Asurmendi, Mikel: Argia)" Gero, ironiarekin batera, samurtasuna ere
|
badagoela
" aitortu zuen. (Berasaluze, Garikoitz:
|
|
|
2000 urtean burutu ziren Euskal Kritikagintzari buruzko I. Jardunaldietan, Mari Jose Olaziregik kritikoak gutxiesteko joera egon
|
badagoela
adierazi zuen. Beraz, gutxiespen honi aurre egiteko, kritikaren beharra azpimarratu zuen literatur sisteman honek ekoizpen eta harreraren (irakurlearen) artean bitartekari egiten duela adieraziz.
|
|
|
Ekialdean, Andorraraino. Mendebaldean eta Hegoaldean, mugak ilunago badaude ere, Errioxa osoaeuskalduna izan zela ziurtatzea
|
badagoela
ematen du. Gaurko zazpi probintzietatik atgelditzen diren lurralde horietan, ordea, Euskal Herria izan zirenik ere oroimenhistorikoa galdua dute.
|
|
|
Izan daiteke halakorik, baina egia da, baita ere, izate eta aiurri baterazintasun horrek dibortziorako oinarri zentzuzko baten eza ezkuta dezakeela. Nork berma dezake, dibortziorako arrazoirik azaldu ez delarik, horretarako zio nahikorik
|
badagoela
–
|
|
|
Bestaldetik, substantzia kontzeptuaren inguruan Humek jorratutako analisiaren emaitzak zergatikotasun eta indukzioarenak bezain irmoak izan ziren. Humeren ustez, kualitateen arteko erlaziotik —inpresioak hautematen ditugunean— kualitate horientzat zerbait —oinarri bat—
|
badagoela
uste izatera aldatzea gauza arrunta zen. Baina oinarri hori ezin da ikusi; ikusten dena kualitatea da.
|
|
|
Horrela, badirudi zuzena hitza zentzu etikoan erabiltzean, nahiz eta esan nahi duguna azaleko zentzuan zuzena ez izan, zerbait antzekoa dela, eta esaten dugunean" Hau pertsona ona da", nahiz eta ona hitzak ez duen esan nahi" Hau futbolari ona da" esaldiak esaten duena, antzekotasunik badela ematen du. Halaber, esaten dugunean" Gizon honen bizitza baliotsua zen", ez dugu egiten harribitxi baliotsuez mintza gintezkeen modu berean, baina badirudi analogia motaren bat
|
badagoela
. Hitz erlijiozkoak ere erabiltzen dira modu honetan berean, antza, konparazio edo alegoria gisa.
|
|
|
Zientziak ‘perplexitas’ ahazten du maiz, pentsatuz edozein arazotarako metodologia bat
|
badagoela
. Baina zientziak ezin ditu paradoxa etiko eta estetiko guztiak azaldu metodologia batetik (Aristotelesek etika posibilitatearen jakiturien artean sartu zuen eta zientzia beharrezkotasunaren jakiturien artean; Kantek lehenengoa arrazoimen praktikoan sartu zuen eta bigarrena arrazoimen teorikoan).
|
|
2001
|
|
|
" Dena berrikusita, konturatu naiz beste Aresti bat ezagutu dudala, lehen ezagutzen ez nuen beste Aresti bat. Areago, bere biografia berrargitaratu ostean esango nuke
|
badagoela
ezagutzen ez dugun Aresti bat, eta poztekoa da. Bere obra goitik behera berriro irakurtzen badugu, beste Aresti bat ikus dezakegu poemen eta eskribuen ostean".
|
|
|
Gauza guztiek zentzu hertsi bat eta zentzu zabal bat daukate, eta hemen arriskua daukagu gauzen inguruan beren zentzu hertsian eztabaidatzeko. Egia da kontrako arazoa
|
badagoela
eta normalean zentzu zabalean eta tribializatuz hitz egiten dela, demokraziak duen esanahian sakondu gabe. Zaila da, ezinezkoa ez baldin bada, ezkerrak Euskal Herrian aurrera egitea bide demokratikoak eta demokrazia helburu dituela argi eta garbi adierazten ez badu.
|
|
|
Nik publikoki egin dituen bere definizioengatik ezagutzen dut Ekin. Uste dut nahaste txiki bat ere
|
badagoela
, hala ere. Ekinek herrigintzaren inguruan aipamenak egiten dituenean ez da ari" eman hitza herriari" delakoaz.
|
|
|
Finantza alorrean zailtasunak izanik ere, merkatua
|
badagoela
diote kazeta honen eragileek. Ideia eta eduki berriak ekartzea da gakoa.
|
|
|
Baina, ispilu den hodeia, lainoa oztopo bada, bada bere lanean ispiluaren metamorfosia den leihoa irudimenaren mundura heltzeko bide dena. Badakit forma antzekotasuna agertzen duten ispilu eta leihoaren artean
|
badagoela
diferentziarik. Bat da nagusia, ispiluaz hara ikusten dena irudia dela, eta leihoaz harat errealitatea.
|
|
|
Ez kasualitatez, Irlandaz ari denean idazleak bere joerarik markatuena. " Irlandar herriaren aldekoak" (IGB, 94)," Gudu olerkia" (IGB, 97) edo" Soldadu hilaren ama" (IGB, 103) gisako poemek ongi adierazten dute kulturalismoaren gainean edo azpian,
|
badagoela
borondate engagéa Sarrionandiarengan, azken horrek bertsioa argiagoa izan du Marinel zaharrak liburuan argitaratu duenean.
|
|
|
Garbi utzi nahi nuke ez dudala horrenbeste esan nahi. Sarrionandiaren Hnuy... liburuan gertatzen diren joerak aztertzen ari gara, eta badirudi prozedura poetika horretan
|
badagoela
egoeretatik urrunago joateko gogoa.
|
|
|
Egia da Hnuy... n exilioa behin eta berriro aipatzen den gaia dela. Egia da ere
|
badagoela
, gainera, poema oso bat, portugesez, Pessoa-ren hizkuntzaz (O marineiro ez ote dago marinel zaharraren atzean?) exilioren definizioari buruz.
|
|
|
Legezko kausaren babesik ez badu eta jabekideak horretarako baimenik eman ez badu, esku sartzerik egon
|
badagoela
egiaztaturik, beste inork bere etxebizitzan edo bestelako tokian nozitzeko obligazioa izan dezan, erasoa eragiten duenak esku sartze horrek inolako kalterik eragiten ez duela frogatu du.
|
|
|
Norbaiten jabetzako eraikinean eta, areago, intimitate eskubide konstituzionala den neurrian familia bat dagoen etxebizitza batean esku sartzerik
|
badagoela
frogatuz gero, horrek kalterik eragiten ez duela frogatu du esku sartzeen eragileak, eragilea baita esku sartzearen legezkotasuna berretsi behar duena.
|
|
|
a) Gaiaren aurkezpena egiteko, edota hura
|
badagoela
adierazteko, hots, gaurkotzeko, baliabiderik ia ez dugu aurkitzen M debatean.
|
|
|
... Baina nik badakit ez dela jabetu; orain  dik, ez dela konturatu badela,
|
badagoela
negar  eta barre egingo duena, eten gabe eskean arituko zaiguna," aita" edo" ama" deituko diguna Â, hots, haurra; gu bion semea edo... alaba...
|
|
|
Txillardegi ezagututa, espero zitekeen zerbait. Gaia nahikoa ezagutzen ez badut ere (epealdi horretako historialari adituei galdetu genieke) pe rtsonaia nagusiaren diskurtsoan anakronismotzat har daitekeen zantzurik
|
badagoela
esango nuke: adibidez, euskararekiko duen gehiegizko kezka (L.M. Mujikak are gehiago sakontzen du norabide horretan, eleberria ren" tesismoaren" arriskuak kritikatzean, lehen aipaturiko kritikan hain zuzen ere).
|
|
|
Gaur egun burutzen ari diren esperimentu guztiek Mekanika Kuantikoaren iragarpenak egiaztatzen dituzte, Naturaren deskribapen lokalaren ezintasuna agerian jarriz. Halaber, esperimentu horiek distantzia handitara kokaturiko partikulen artekokoerlazioa
|
badagoela
erakusten dute, eta partikulen propietateak, beraz, ko npartituak izan daitezke, horrek izan ditzakeen ondorioak ikaragarriak direlarik.
|
|
|
Etxekoak ez daudela errurik gabe. (Errua, zer da errua?) Zer azterturik eta aldaturik
|
badagoela
etxe bueltan ere. Lan hau ez da hooligan baten lana:
|
|
|
Baina ikasi dutena ere bada kontzientzia nahiko
|
badagoela
Euskal Herrian. Eta hori dela agortu behar den motorra.
|
|
|
Zertan datza urrats okerra eta nahasgarria? Berezkoa da baldintzatuak baldintza behar duela esatea, baina bestelakoa da baldintzatugabea
|
badagoela
esatea, hau da, ideien objektibotasun erreala onartzea, zeren esperientziak hau inoiz eta inolaz ere ez baitigu berretsiko:
|
|
|
Batetik, lehen izadiaren hasiera matematikoa denboran eta espazioan ezinezkoa bazen, orain hasiera dinamikoa ere ez da izango. Hau frogatzeko onar dezagun aurkakoa,
|
badagoela
izadiaren lehen kausa aske bat. Kausen katea denboran hasiko da une batean eta beste une bat egongo da horren aurretik; hala ere, aurreko une honek ez du ondorengoa inolaz ere determinatzen, kausen katea hasi aurretik baitu ezer determinatu.
|
|
|
–Ez al dezu pentsatzen Joanes txit agurgarria, ipuin tradizional horren atzealdean, praktika sexual zahar baten aztarnarik
|
badagoela
–Hala xamar ematen du...
|
|
|
Ez hori bakarrik; fama da neskatxek cocuyoak lotzen zituztela adatsean gaueko jaietan, eta oinetan itsasten zituztela gauez bideak ikusi ahal izateko. Ni proba egin gabe nago, noski, baina esaten dute Pyrophorus bakar batek ematen duen argitan irakurtzea
|
badagoela
. Argia emate honek, eta hau zientzialarien iritzia da, sexu erakarmenarekin du zerikusia.
|
|
|
– Zainak ematen dit
|
badagoela
zerbait honetan guztian... ez dakit nola azaldu, zerbait zikina, kirasduna –mintzatzeko moduagatik barrena husten ari zela zirudien: nire eskua irmoki helduta zeukan eta hitzok grinatsu ebakitzen zituen.
|
|
|
– Zainak ematen dit honen guztiaren azpian lapurreta hutsa baino zerbait gehiago
|
badagoela
. Hor dago Steverena.
|
|
2002
|
|
|
M. Zuluaga. Orduan, esan dezagun, egunez egun
|
badagoela
legeen izenean garatzen diren gero eta injustizia gehiago. Eta, orduan, boikota, dogma bihurtu gabe, desobedientzia zibil bezala jo daiteke.
|
|
|
Beraz, ez da baskongadismo kontua bakarrik. Noski hori
|
badagoela
, ez nago itsu, baina beste analisi horiek dira falta ditugunak...
|
|
|
" Urtean zehar ekitaldi ugari antolatzen ditugu, baina jendea ikusle moduan gozatu arazteaz gain, eredu bultzatu behar genituela uste genuen; hala herri dantzei bultzada bat eman eta haien inguruko festa handi bat antolatzea pentsatu genuen", diote Juantxo Maya eta Xabier Bengoetxea antolakuntza batzordeko kideek. " Izan ere jarraitzen dute herri dantzak euskal herritar ororen hondasuna dira, eta oraindik ere horiekin gozatzeko aukera
|
badagoela
uste dugu, horrelako jaialdiekin bultzadatxo bat eman diezaiekegula".
|
|
|
Etxepare eta emazteen baimenaz, gaur txakurren, txakur txakurren, lau hankakoen fabore nator, edo, beste era batera esanda, txakurren sufrimenduaz nahi nuke idatzi. Aldi berean, gure artean hamaika arazo garrantzitsuago
|
badagoela
uste dutenen baimena ere behar dut. Gertatzen da beti gai garrantzitsuak hizpide hartuta, eguneroko" txikikeriak" ahazten ditugula, eta osasunerako kaltegarria iruditzen zait Bush, Sharon edo Aznarrek gure bizitzan horrenbesteko presentzia izatea.
|
|
|
Jakina, irakurleak testu hori bere egiten du eta nolabait, sortu egiten du. Kritika horri helburu sortzailea egozten badiozu (Joni zuzendua), noski
|
badagoela
beti kritika bat. Editoreek ere kritika egiten dute, baina kaleratu baino lehenagoko kritika da.
|
|
|
Soberanismoak, bestalde, gai izan behar du, hitz batean, definitu ezineko horrekin antagonista ez izateko, azken hamarkadetan ezker abertzalea eta nazionalismo historikoarekin gertatu ez bezala, eta elkarrekin zenbait ibilbide batera egiteko. Esate baterako, ETA konbentzi arazteko
|
badagoela
armena baino bide egokiagorik gaur egun euskal eskubide demokratikoen alde ekiteko, orain arte egon ez den konpromiso sendo baten bitartez. Konbentzimendu lan hori ere ibilbide bat da, ez pare bat eguneko eszenifikazio efektozalea, testimoniozalea.
|
|
|
Sakon sakoneko arrazoietara joz Urtzi Urrutikoetxeak uste du
|
badagoela
egoarekin zerikusia duen zerbait ere: " Edozein artistak badu bere egoa, zer esana daukala iruditzen zaio, zer eskainia" eta horrek ere bultzatzen du lehiaketetara.
|
|
|
Euskal Zinemagintza garatzeko lege bat urtebete baino lehen prest egongo denaren iragarpenak inoiz alde batera utzi behar ez zen jarduera berriro martxan jartzeko borondate politikoa
|
badagoela
adierazten duen arren gertatu denaren, gertatzen ari den eta gertatuko denari buruzko ezagutza urria agerian uzten du.
|
|
|
Plater hegalariek ez dutela existitzen esateak, ez du esan nahi jarrera itxikoa naizenik. Zientzialariok, guk geuk planteatzen dugu beste planetetan bizitza egoteko aukera egon
|
badagoela
, hori ez dugu sekula ukatu
|
|
|
Ni ikasgeletan haurrekin egon naizenetan, gustuko izan dutena imaginazioa izan dela badakit, imaginaziorik edo abenturarik gabe aspergarria baita haurrentzat literatura. Badaude, hala ere, hori baino haruntzago doazen haurrak eta bigarren irakurketa bat
|
badagoela
konturatzen direnak. (...) Haurrentzako gustuko literatura egitea oso erraza da topikoetan erorita.
|
|
|
Eta arrisku hitzak oraindik denbora
|
badagoela
esan nahi duen arren, desagerpena itzulezin hitzaren sinonimo da.
|
|
|
Beraz, egun, urre beltz hori gabe
|
badagoela
pentsatzerik ez dago.
|
|
|
Hori guztia kontuan hartuta, argi dago zenbait lizentziatura euskara hutseanemateko adina irakasle, eta irakaslegai? euskaldun
|
badagoela
, eta hori egin ezbada, arazo ekonomiko edo politikoengatik izan dela, z arazo teknikoengatik.
|
|
|
Gauzak horrela, Kimikako kasua albora utzita, Bilboko IITUEko titulazioenirakasgai oinarrizko eta garrantzitsuenak euskaraz ikasteko aukera
|
badagoela
esandezakegu; edo etorkizun hurbilean egongo dela, behintzat. Hautazko eta aukeraaskekoak egiteko, berriz, gaztelania erabili da, dudarik gabe.
|
|
|
Beraz, era egonkor horretan besteekhartutako erabakien ondorio edo eraginak jasango dituzte. Bigarren jarrerarenaldekoentzat, ordea, etorkizuna ez dago inolaz ere finkaturik, eta, horregatik, gertakizunen zentzua aldatzerik
|
badagoela
pentsatzen dute, borondatezko jarrerareneta gizartearen mobilizazioaren bidez. Era horretara, kontrako joerak alde baterauztea proposatzen dute, eta, baleude, gure aldeko tendentzietatik etekinak ateratzea.
|
|
|
Ematen zaion izena bera ere nahiko adierazgarria da; zergatik, euskaladarra?? Horrek adierazten du nonbaiten
|
badagoela
enborra; erdal enborra, noski.
|
|
|
Unibertsitateko sektore asko dira azterketa honekin bat egiten dutenak, bainagauza jakina da indar horien artean dagoen koordinazio falta. Hau da, esandezakegu unibertsitateetan
|
badagoela
masa kritiko zabala gaur egungo ereduunibertsitarioekin ados ez dagoena, baina erabat sakabanatuta dagoena, inongoerreferente zehatzik edo altematibarik ikusten ez duelako. Beraz, indar sakabanatuhori aktibatu behar da proiektu ilusionagarri baten inguruan, eta proiektu horiEuskal Barrutia izan daiteke.
|
|
|
Hizkuntzen irakaskuntzaren inguruan gure zenbait hausnarketa teoriko txertatzeko saiakera bat izan zen, formarik xumeenean. Horregatik ere, uste dugu
|
badagoela
zer esana lantzen gabiltzan gai honetan, urrats bat edo beste emateko lagungarri gerta litekeena.
|
|
|
Trikuharri bakoitzaren historia edo garapena ondoko trikuharriarenetik ezberdina izango da ziurrenik, baina denak osagarriak direnez (beste aztarna batzuekin, noski), kontuan izan dira guztiak ehorzketa errituala bere osotasuneanulertu ahal izateko. Azken indusketek frogatzen digute lurralde mugatu batekotrikuharri denak ez direla garai berekoak, beren artean
|
badagoela
nola halakodesfase kronologiko bat, bakoitzak bere bilakaera duela, eta, horri esker, gerturagintezkeela ezagutzera horko gizartea eta ekonomia (lurraldearen antolaketa etaaprobetxamendua). Zoritxarrez, senak hori esan arren, trikuharrien kontserbazioegoerak (hildakorik ezak, etab.) eta garai horretan hilerri horietan lurperatutakobiztanleen bizilekuak ez ezagutzeak, asko zailtzen du gai honetan sakontzea.
|
|
|
Madrilen ez ezik, esango nuke Euskal Herrian ere Riquer ek ikusi duen arriskua
|
badagoela
, politikaren arloan, gizartean eta baita unibertsitateetan ere. Horrenaurrean, zer egin dezakegu historialariok?
|
|
|
Are gehiago, oraindik ere biziraupenerako aukerarik
|
badagoela
sinetsiz gero. Iñaki Barcena uste horretakoa da,, nazioarteko erakunde politikoen eta ekonomikoen bilerak eta konferentziak trabatzeko mobilizazio kopurutsu eta ongi prestatuak, baketsuak eta koloretsuak?
|
|
|
Irrati edo egunkari baten atzean, zelakoa? agertzen denean, komunikabide hori desagertu dela esan nahi du; oraindik
|
badagoela
adierazteko, delakoa, darabilgu.
|
|
|
Antzeko zerbait. Aspaldikoa da Lehen Munduan Hirugarrena ere
|
badagoela
dioen leloa. Mundu garatuko minorien diskurtsoak, sarritan, inportazioaren isla dira; ez beti, jakina.
|
|
|
Ordezkapenaren ideia garrantzitsua da komunikazioaren funtsa eta oinarria behar bezala ulertzeko. Sarritan pentsatu dugu izena duena egon
|
badagoela
, ikusten duguna egon badagoela, edo entzuten duguna egon badagoela. Baina beti ez da horrela izaten.
|
|
|
Ordezkapenaren ideia garrantzitsua da komunikazioaren funtsa eta oinarria behar bezala ulertzeko. Sarritan pentsatu dugu izena duena egon badagoela, ikusten duguna egon
|
badagoela
, edo entzuten duguna egon badagoela. Baina beti ez da horrela izaten.
|
|
|
Ordezkapenaren ideia garrantzitsua da komunikazioaren funtsa eta oinarria behar bezala ulertzeko. Sarritan pentsatu dugu izena duena egon badagoela, ikusten duguna egon badagoela, edo entzuten duguna egon
|
badagoela
. Baina beti ez da horrela izaten.
|
|
|
Prentsak min handia hartu du. Egia da, hala eta guztiz ere, hiri handi guztietan, oraindik orain,
|
badagoela
egunkariren bat edo beste; eta, ez ahaztu, herri prentsa ere hortxe dago, gero eta ale gehiago kaleratuz. Egia da konpetentzia handia dagoela; baina egia da, halaber, prentsa bizirik dagoela.
|
|
|
Orain arte ezagunak ez bezala, irudi fitxategiak kutsatzen ditu birus horrek. Birus hori, W32/ Perrun izenekoa, McAfee birusen aurkako software enpresara bidali du sortzaileak, eta hark jakinarazi du
|
badagoela
. Oraingoz ez da infekziorik ezagutzen, erabiltzailea ezin baita kutsatu irudia irekitzean.
|
|
|
Miguel de Cervantes, Jonathan Swift, Jane Austen, Charles Dickens, G.K. Chesterton, Vladimir Nabokov... Umorearen mugen barruan ironia zein puntutaraino sartzen dugun, horretan datza gakoa; egia da
|
badagoela
umorea eta ironia gauza erabat ezberdinak direla baiesten duenik (Thomas Mannek, esaterako, hala uste zuen), baina ni, beherago azaltzen saiatuko naizen bezala, familia berekoak direlakoan nago.
|
|
|
Irakasleek askotan ezin dute testurik egokiena gomendatu (inposatu) azken hamabost urtean arg itaratu diren liburu guztietatik dozena erdia baino ez dutelako irakurri (Durangon urtero plazaratzen den best sellera salbu). OraindikZe rgatik panpox etaHamase igarrenean aidanezira ku rrarazi egiten diete ikasleei (idazleen amorrurako, hauek ikusten baitute geroko lanak ez direla lehenak bezainbestemugitzen, hobeak izan arren), eta ez dakite berenikasleen kezkak islatzen dituzten liburu askotxo egon
|
badagoela
salgai, eta horietariko batzuk onak direla gainera.
|
|
|
Eta zentzu honetan uste dugu
|
badagoela
gizartearen aldetik konpromiso ren bat, epe laburrera gero eta nabariagoa izango dena, azken urteetako unibertsitate aurreko irakaskuntzaren matrikula datuen eboluzioaren ondorioz, non garbi ikusten den gaztelania hutsezko ereduen atzerapena euskara duten ereduen aurrean. Honela adibidez, nabarmena da EAEren eremuanAereduaren ia 20 puntuko atzerapenaBetaDereduen aurrean, nahiz eta onartu egin behar den oraindik ere desberdintasun handiak daudela lurralde, sare eta hezkuntzaren aldien arabera.
|
|
|
• Madrilgo gobernuak onartutako LOUren alternatiba izango omen den euskal lege unibertsitarioa ere aipatu genuke hemen. Euskal unibertsitate legea egiteko borondate irmoa
|
badagoela
, baina beste ezer gutxi dakigu egitasmo horretaz.
|
|
|
Masa kritikoa
|
badagoela
defenda daiteke, beraz. Berr iki aldarrikatutako legeak, Unibertsitateen Lege Organikoak alegia, nahi adina erraztasun ematen ditu unibertsitate pribatuak sor daitezen.
|
|
|
– Ez al dakizue
|
badagoela
dekretu bat heriotzara zigortzen dituena eremu nazionaletik gorrira joandako kazetariak?
|
|
2003
|
|
|
Gontzal Agote Nabarra aldizkariko erredaktorearen ustez, garrantzitsuena zera da, garbi geratu dela gaur egun oraindik komunikabide berriak sortzeko aukera
|
badagoela
. Edonola ere, aitortzen du gogorra izan dela, hasiera hasieratik diru laguntza gabe funtzionatu baitute:
|
|
|
Pentsalari handi baten gogoeta da, eta gogoeta horretan fatalista samarra den arren, herri naturala ikusten du, Euskal Herria herri naturalen arketipoa da berarentzat. Euskal Herrian
|
badagoela
indar positibo bat, iraultzek eta printzipio handiek kontuan hartzen ez dutena.
|
|
|
Batasunaren ilegalizazio prozesuan garbi ikusi da Espainian ez dagoela inongo botere banaketarik. Une honetan Euskal Herrian ordenamendu juridiko eta politiko horretan oinarrituta bide subiranista jorratzerik
|
badagoela
esatea, faltsua izateaz gain, intentzionalidadea daukan neurrian, iruzur bat ere bada. Aldaketa politiko bat ematekotan, konfrontazioaren bidetik etorriko da, konfrontazio demokratikoaren bidetik.
|
|
|
Behobia Donostia aipatu duzue eta erlojuaren aurkako borroka, baina lasterketa herrikoietan, lehiakortasun maila ez da, partaide askotan, gehiegizkoa. Egia da kirola egiten denean lehiakortasun hori
|
badagoela
. Baina, jende askok egiten du bestelako kirola ere, hau da, helburu nagusia osasuna izanda.
|
|
|
Katalunian gauzak mugitzen hasten dira aurretik Euskal Herrian mugitu direnean. Uste dut
|
badagoela
halako pertzepzio bat euskal abertzaletasunean, gutxienez 36ko Gerratik hona. Egia al da?
|
|
|
Egun ez da horrela, noski, poesia egiten dut eta zintzo izan nahi dut. Baina onartu behar dut nigan osagai edo parte hori ere
|
badagoela
, «nitanoa»rena, alegia
|
|
|
Etxebizitzen merkatua egoera alarma pizten ari da, prezioen gehikuntza metatua %80koa izan baita azken bospasei urteotan, Espainiako Bankuaren datu ofizialen arabera. Eta eztabaida bakarra ez da burbuila immobiliariorik ba ote den, alegia, zenbait aktibo beraien funtsezko balioaren gainetik baloratzen ote diren; analista eta aditu askok baieztatzen baitute burbuila immobiliario hori jadanik
|
badagoela
. Ikuskizun dago ea burbuila hori lehertuko ote den baldin eta beharrezko neurririk hartzen ez bada prezioen bat bateko gainbehera saihesteko, horrek ondorio larriak ekarriko bailizkioke ekonomiari berari, enpleguari, inbertitzaileei, hipoteka kredituak ordaintzen ari direnei, etxebizitza erosi nahi dutenei edo etxebizitzarekin inbertsio espekulatiboa egin dutenei.
|
|
|
Eztabaidan parte hartzeko bi premisa daude: Euskal Herria aintzat hartzea eta gatazka politikoa
|
badagoela
onartzea. Premisa horiek abertzaletasunetik haratago ere onartzen dira.
|
|
|
Hau da, iraganeko gertaeren berriak idatziz jartzea, normalean historialariek egin ohi dutena (metodologia kritikozientifikoa erabiliz). 2 Beraz, batetik, benetako historia (izatez gertatu dena), eta bestetik historiografia (gertaera horien gaineko diskurtso idatzia) bereiziko genituzke. Zentzu honetan euskarazko historiografia egon
|
badagoela
baiezta dezakegu, zenbait historialarik (gutxi asko) beren liburuak eta artikuluak euskaraz argitaratzen baitituzte. Hola bada, artikulu honetan euskaraz idatzirik dagoen historiografia hori ikertu dugu:
|
|
|
Pentsamendu eboluzionistak aldaketa sozialari buruz egiten duen teoriari, modernizazioaren edo, zehatzago, diferentziazioren teoria deitu izan zaio eztabaida teoriko akademikoetan. Teoria horrek ezartzen du, gizarte sistema guztien bilakaera historikoan,
|
badagoela
gizartearen azpisistemak (politiko, ekonomiko, kulturalak...) gero eta gehiago diferentziatzeko eta konplexuagoak bihurtzeko joera. Diferentziazio funtzionalerako joera horrek modernizaziorako edota aurrerapenerako joerabihurtzen dute; hau da, gizartearen bilakaerak beti jotzen du gehiago modernizatzera eta hobetzera modu geldiezinean, etengabekoan eta nahitaezkoan.
|
|
|
Gure identitatea, gure hizkuntza, gure bizimodu herritarrak zalantzan daude, zeren Aznarren estrategia berdina baita, ez da desberdina. Horren ondorioa da Euskal Herrian
|
badagoela
erresistentzia bat, intuitiboa nahi baduzu, gure kultura eta identitatea babesteko. Eta horrek neoliberalismoaren aurrean zer gertatzen den ulertzeko eta beste kritika bat egiteko tresnabatzuk ematen dizkigu.
|
|
|
Egoera hori ez da batere ohikoa, eta administrazio agintariek zehatu egin dute. Edozein arazo konpontzeko, komeni da jakitea Datuak Babesteko Agentzia
|
badagoela
, erakunde publiko horretara jo dezakegula gure eskubideak urratu direla uste badugu. Laburbilduz, babes eraginkorra dago gure datu pertsonalen erabilera informatizatuan, erabil dezagun.
|
|
|
jarraitu zion txantxari on Belisariok, gure alaitasunerako. Nahiz eta uste dudan
|
badagoela
baten bat haren premia larriagoa duenik...
|
|
|
Bere buruaz sinesten duen herria sortu behar du Euskal Herriak, euskaldunak. Ez da inorena mesprezatzea, norberarena ere egon
|
badagoela
ikustea eta erakustea baino. Sortzea ez da nahikoa, eta gure herriak sortzen du; erlatiboki, asko sortu ere.
|
|
|
Lan honetan bihotz negarra ere
|
badagoela
esan behar dizut lehen berbeta hauetan. Abertzale negarra aurkituko duzu orrialdeotan; izan ere, abertzale batek idatzitako lana da eskuartean hartu duzuna.
|
|
|
30 urte joan dira jada. Azken hiru hamarkada horietan euskaldunek argi erakutsi dute unibertsitatea euskaraz egiterik
|
badagoela
, eta urtero urtero erakusten da hori nola erakunde unibertsitario ofizialetan hala alternatiboetan, Isasik adierazi ohi duenez: " komunitate unibertsitario euskalduna bada, Euskal Unibertsitatearen beharra bada eta unibertsitate mailako proiektu bideragarria egin daiteke".
|
|
|
Hala izanik, beren zeregina beste sormenezko esparru batzuetako klasiko nagusienarekin konpara daiteke, Shakespeare, Rembrandt edo Adam Smithen obrenarekin, kasu. Baina obra haiei edo haien atzean dauden burutzapenei, klasiko beharrean, paradigma deitzean, haien inguruan beste zerbait berezia
|
badagoela
eman nahi da aditzera, zientziaren baitako beste klasiko batzuetatik eta sormenezko beste esparruetako klasiko guztietatik bereizten dituen zerbait badagoela.
|
|
|
Hala izanik, beren zeregina beste sormenezko esparru batzuetako klasiko nagusienarekin konpara daiteke, Shakespeare, Rembrandt edo Adam Smithen obrenarekin, kasu. Baina obra haiei edo haien atzean dauden burutzapenei, klasiko beharrean, paradigma deitzean, haien inguruan beste zerbait berezia badagoela eman nahi da aditzera, zientziaren baitako beste klasiko batzuetatik eta sormenezko beste esparruetako klasiko guztietatik bereizten dituen zerbait
|
badagoela
.
|
|
|
Baina ez du beti lortzen arrakasta hori, eta porrota errepikatzen denean eta hala gertatzen zaienen kopurua hazten denean, orduan zientzialari komunitatearen sektore hori beste nonbait ‘krisi’ deitu dudan horretan sartzen da. Bere lana oinarritzen duen teoriarekin funtsean bat ez datorren zer edo zer
|
badagoela
onartzen duenean, ordura arte onartutakoa baino funtsezkoagoak diren teoriaren eraketak saiatuko ditu zientzialariak. (Krisi aroan, teoria paradigmatikoaren hainbat eta hainbat aldaera agertu ohi dira.18) Aldi berean, zailtasuna azaldu den eremuan sarritan esperimentazio ausazkoagoei ekingo die, egoera zuzentzeko biderik adieraziko lukeen ondorioren bat aurkitzeko itxaropenak gidatuta.
|
|
|
Baina zama teorikoaren tesiak, enpirismo logikoaren ikusmoldearen oinarri hertsienera zuzenduta —hau da, zama teorikoa ez duen behakuntza, ‘emandako’ zerbait,
|
badagoela
eta ‘errealitatea’ deitzen diogula, eta hura ezagutzen ahalegintzean datzala egiaren bilaketa—, haserre bizia piztu du Feyerabend, Kuhn eta Popperren testuetan erlatibismoa eta zinismoa besterik ikusi ez dutenen artean. Hauen aburuz, behakuntzak beti teoriaren zama daramala esatea behakuntza eta teoria gauza bera direla esatea da.
|