|
2000
|
|
|
Datu zehatzik ezean, hamar milatik berrogeita hamar mila bitarteko hiztun kopurua aipatu ohi da. Egiaz, badirudi hiztunen kopurua lehen zenbakitik hurbilago dagoela, eta hogeita hamar milaren bueltan
|
legokeela
ulertzen dutenena. Beti ere Goi Aragoiri gagozkiolarik, hau da, hizkuntzari eutsi dion lurraldeari.
|
|
|
Gero, komuneko gelaxka batera sartu, komunontzian eseri, eta hainbatgarrenez berrirakurri dut Dabiden telegrama. barre egingo nuke 6.30ak eta 12ak orduen kontu hori dela eta ez dela (Dabid jostarin jarri, eta, inguruka, arraren dantza erritualak egiten hasten zitzaidanean, 12etan zegoela esan ohi zidan, erlojuaren orratzak irudikatuz, zakila tente eta alegera zuela alegia; eta noizbait 6.30etan zegoela esanez gero, nik beheraka eta mengel
|
zegoela
uler  tzen nuen), baina gaur, gaur ez dit irribarrerik ttikiena ere eragin. Geroenean, komunetik irten, eta taldekideengana hurbiltzean, Ruben harrera gelan giltza itzultzen ikusi dut, eta Dabiden telegramako poemaren giltza galdua agian Dabidek ez, baina Rubenek berak izan dezakeela bururatu zait.
|
|
|
Alabaina, Vienako Zirkuluko hasierako ideia asko tradizio neokantiarrean —Natorp, Cassirer16— murgildurik
|
zeudela
uler ditzakegu. Neokantiarren ardura nagusi bat forma/ eduki bereizketa izan zen —Zirkuluaz geroztik teoria/ behaketa bereizketa lez ezagunagoa— Planteamendu hau, hain zuzen ere, Vienako Zirkulua osatu baino pixka bat lehenago sortu zen, Historiaurreko Vienako Zirkulua deiturikoan —ikus 2 atala— Neokantiarren eraginak nabari ditzagun, hurrengo testu hauek izan behar ditugu kontuan:
|
|
2001
|
|
|
Orduan ere haserraldi mota berberagatik: «Banaketa hau ez da interes ekonomikoengatik izan, beste arrazoi batzu izan dira, azken finean San Juan herri txiki bat da eta donibandarrek badute bere izaera propioa ere; herria eta herritarrak ezagutu beharra
|
dago
ulertzeko. Gero elkartu egin ziren berriro ere eta ez dut esperantza galtzen; ziur naiz Koxtape eta Donibaneko Arrraunlariak berriz ere elkartuko direla".
|
|
|
Asko gustatzen zait hizkuntza honen erritmoa, oso indartsua da. Soinuak hungariarraren oso antzekoak dira, baina ez
|
dago
ulertzerik.
|
|
|
Udalak eta bestelako erakunde eskudunek ibaiei buruzko informaziorik eman ez zuten kasuetan (aldizkari honetako teknikariek behin eta berriz eskatu eta informazioa bidaltzeko epe zabala eskaini zitzaien arren), materialik ezean, arlo horretan ekimenik ez
|
dagoela
ulertu da.
|
|
|
Lataren pisu garbia (80 gramo) adieraztean, olioarena barne
|
dagoela
ulertu behar da.
|
|
|
Mutil hau Clemente baino okerragoa da, ez
|
dago
ulertuko duen amaren semerik!
|
|
|
Luze gabe ezkonduko ziren beraien artean eta laster egongo ziren krokodilokumeak hazteko prest. Bestela ez
|
zegoen
ulertzerik: " sinbolo erotikoa behar du kafe orduak".
|
|
|
Espetxea zer den eta ama han zergatik
|
dagoen
ulertzeko gazteegi da oraindik Geetha. Berarentzat Bangaloreko espetxea bere etxea da.
|
|
|
harritu eta lasaitu nintzen. Nornahiren etxeko mahaian gasna agertzen zaidan oroz, mekanikoki harrapatzen ninduen janiza erraldoiaren oinarriak non
|
zeuden
ulertu nuen: barra barra hitz eginez gasna martzilikatzen nuen aldietan, nire erro nazkagarriak nituen agerian edo gordean atzematen, nire erroak eta nire filiazio biologiko zehatza.
|
|
|
Pasabideak angelu zuzen bat egin zuen eskuinerantz, gero beste bat ezkerrerantz, eta gero berriz eskuin, eta gero berriz ezker, bi aldiz, hirutan banatu baino lehen. Norabidearen zentzua erabat galdua nuen ordurako, labirinto batean
|
nengoela
ulertu nuen. Itsasoko marruma ozenagoa zen, eta orain otoitz erritual baten antza hartzen ari zen.
|
|
|
Finean Bazofiasek itsumandoka ibiltzera kondenatuta
|
dagoela
ulertu du. Gauzak honela, logikoa dirudi, Mendizaleak pioleta erabiltzen zuela kontuan izanda, mendizaleen artean ikerketa batzuk egitea.
|
|
2002
|
|
|
Demokrazian tresna bezala lekurik baduen esatean, gauza berberaz hitz egiten ari al gara?
|
Badaude
ulertzeko era ezberdinak. Badago desobedientziaren ildo bat, liberal kontserbadorea, aipatu ditugun baldintzak betetzen dituena, eta honela dioena:
|
|
2003
|
|
|
Ez da itxarote kontua, toki guztietan baldintzak sortzea baizik. Erritmo ezberdinak
|
daudela
ulertzen badugu, erritmo horiek uztartzeko bide bat bilatu behar da eta ipar komun bat.
|
|
|
Asko kostatu zitzaidan horrelako izen modernoaren atzean
|
zegoena
ulertzea. Parte hartzeko bi modu omen zeuden, bat fisikoa eta bestea birtuala.
|
|
|
Euskara ez da munduko hizkuntzarik onena biraoka jarduteko baina abantaila batzuk ere baditu: irainik handienak bota daitezke atzerrian entzuten
|
daudenek
ulertuko duten beldurrik gabe. Inguruan eserita zegoen gizonezko batek isiltzeko hots bat egin zidan, behatza ahoaren parean jarrita, hizkuntza guztietan ulertzen da agindu hori.
|
|
|
Afaltzeko ordua. Neka neka eginda
|
nengoen
ulertzeko egin behar nuen ahaleginarengatik, eta bizi beharraren edo superbizi
|
|
|
Ez dago irudimen nahikorik. Ez
|
dago
ulertzerik, inola.
|
|
|
–Berorren eskutitza hartu dudalarik –ekin nion, buruz, faxista solemneen tonuaz, euskaraz, eskutitzak erdaraz dioena errepikatuz edo–, eta berori egoera pixka bat delikatuan
|
dagoela
ulerturik, erantzun behar diot nik neuk gustura egingo nukeela nire esku legokeena, goitik datozkidan aginduek diotenagatik ez balitz; inoren alde ezer egiteko edozein pauso eman aurretik Goitik eskatu behar baitidate pauso hori ematea.
|
|
2004
|
|
|
6 Halaber, auzitegiak alderdiei agindeia egin diezaieke, euren demanda edo erantzun idazkietako egitate eta argudioei buruz beharrezko argibideak edo zehaztasunak eman ditzaten. Argibide edo zehaztasunok egiten ez badira, auzitegiak alderdiei ohartaraziko die, alderdion aurka zein egitate eta argudio aurkeztu, eta horiekin alderdiok ados
|
daudela
uler dezakeela auzitegiak.
|
|
|
Aurreko paragrafoan aipatu gora jotzeko errekurtsoa, prozesuko arau haustearen ondoriozko errekurtso berezia nahiz kasazio errekurtsoa ezerezean
|
daudela
ulertuko da, horien egoera edozein izanik ere, errekurtsook gauzatzean demandatu errekurtsogileak uzten badio muga eguneratutako epeak edo aurreratu beharrekoak ordaintzeari.rien likidazioa epaia irmo denean egin Errentariak aurrera dezake edo zainpean jar dezake muga eguneratu gabeko zenbait aldiren ordainketa, eta aldi hogo da. Edozein kasutan, kopuru horien ordainketa ez da kontratuaren berritze gisa ulertuko.
|
|
|
2 Gora joleak errekurtsoa jartzeko idazkia garaiz aurkezten ez badu, gora jotzeko errekurtsoa ezerezean
|
dagoela
ulertuko da, eta errekurtsoa zein ebazpenen aurka jarri eta hori irmo izango da. Gora jotzea ezerezean dagoela adierriko dizkio sortutako kostuak, horrelarazi diren ebazpenak gora joleari ezakoak badaude.
|
|
|
Edozein kasutan ere, gaitzustea
|
dagoela
ulertuko da, baldin eta demanda aurkeztu aurretik demandatuari ordaintzeko agindei fede emailea egin bazaio, edo beraren aurka adiskidetze demanda zuzendu bada.
|
|
|
Errekurtsoa bada auzitegi nagusiaren ardurapekoa izan behar duen horietakoa, orduan ere kasazio interesa
|
dagoela
ulertuko da, baldin eta errekurtsoa hartu duen epaia jurisprudentzia doktrinaren aurkakoa bada edo auzitegi nagusian halako doktrinarik ez badago, kasuan kasuko autonomia erkidegoaren zuzenbide bereziari buruzko arauei dagokienez.
|
|
|
Agerraldira agertzen ez direnak ados
|
daudela
ulertuko dira, eta ez zaie onartuko adostutakoaren aurka errekurtsoa jartzea.
|
|
|
Horrexegatik, gutxienekoa, eztabaida honetan, bortxaren erabilera da. Horren eraginik gabe ez
|
baitago
ulertzerik hizkuntzen eta hizkuntza herrien arteko hil edo biziko kinka ezin larriagoa. Problema ez da honelakoetan bortxaren jardunbidea, soziologiaren irakaspenik arruntenak irakatsiko ligukeen gisa; bortxaren monopoliorik eza baizik.
|
|
|
Euskal kultura pobretze, ahazte eta itzaltze bidean zekusan, kanpoko kulturak (frantsesa eta espainola) indartzen ari ziren hein berean. Baina horren erantzukizuna euskaldunen baitan baino ez
|
zegoela
ulertzen zuen, gazte euskaldunek nahiz buruzagiek ezer gutxi egiten baitzuten arazo horri gogorki aurre egiteko; ideia horiek zenbait desadostasun eta eztabaida sortu zituzten. Honela irakurtzen dugu" Eskual kultura baten behar gorria" artikulu ezagunean (Herria, 1956):
|
|
2005
|
|
|
Baina gerra lehertu zen, eta gerra guztietan bezala, errugabeek ordaindu dute. Gaur egunean hori egitea, hainbeste hildako ikustea, ez dut ulertzen, eta jende asko
|
dago
ulertu ezin duena zergatik gertatu zen hori guztia.
|
|
|
Ez dugu euskal ipuingintza osoaren historia egingo, ez dugu ahozko ipuingintzaren eta idatzizko ipuingintzaren arteko harremanaz jardungo, ezta izan diren idatzizko ipuin guztiez ere, hori guztia aipatu dugun arren. Zuzenean joko dugu ipuingintza modernora, berau gure literaturaren sasoi jakin bati
|
dagokiola
ulertuta, sasoi bati eta ezaugarri jakin batzuei.
|
|
|
Anitzetan, edukiak errealitate birtualekoak bakarrik direla eta, hortaz, horko balioak monitoreko pantailara mugatuak
|
daudela
ulertzeko adinako gaitasun intelektualaz jantziriko pertsonarentzako oparia da bideojokoa.
|
|
|
Batik bat a) idatz zatian aipatutako administrazio eta erakundeennak izendatu edo kargutik kentzeko eskubidea dutenean. partaidetza duten edo horien kontrolpeko erakundeak, hauenbide gehienak dituztenean edo gobernu organoko kide gehie izaera edozein dela ere. Ondorio hauetarako, kontrol harremana honako kasuetan
|
dagoela
ulertuko da: erakundearen boto esku
|
|
|
Erregistratzaileen Kidegoan sartu den notarioa, Notarioen Kidegoan sartu den erregistratzailea eta Zuzendaritzan oposizio askearen bidez sartu den pertsona egoera berean
|
daudela
ulertzen da.
|
|
|
Zuzendaritzako teknikarien kidegoko funtzionarioak gutxienez urtebeteko eszedentzia egoeran daudela adieraz daiteke, baldin eta halaxe eskatzen badute eurek; epe horretan, funtzionariook kasuan kasuko lerrundegiari eutsiko diote borondatezko eszedentzia egoeran
|
daudela
ulertuz; halakoetan, ez dute hartzekorik jasoko, baina bertan zerbitzuak ematen egongo balira bezala igotzeko aukera izango dute.
|
|
|
Hirugarren edukitzaileak ez badu zorrik ordaintzen ezta ondasunik bertan behera uzten ere, orduan ondasun hipotekatuekin eta bere ondasunekin erantzun du, dela errekerimentuengatik, dela berandutzak eragindako epaiketa kostuengatik. Hirugarren edukitzaileak bertan behera utzi baditu ondua jaso duenetik sortu diren korridasun hipotekatuak, ondasun horiek zordunaren esku
|
daudela
ulertzen da, exekuzio prozedura horien aurka zuzendu ahal izateko.
|
|
|
4 Adierazpena ezezkoa bada, baina finkaren deskripzioak ematen dituen zehaztapenak ikusita, bide zehatzei begira finkak duen kokapenaren arabera, edota 83 artikuluan xedatutakoaren ariora bidalitako agiriek eman ahal dituzten beste datu batzuk begiratuta, ondasun higiezina atzera eskuratze gunean
|
dagoela
ulertzeko zantzuak badaude, erregistratzaileak inskripzioa egin arren, udal eskudunari adieraziko dizkio, bai
|
|
|
Zuzendaritza Nagusiak eta audientzietako presidenteek erretiro espedientea instruitzea aginduko dute, erregistratzaileren bat kargua betetzeko ezinduta
|
dagoela
ulertzeko moduko arrazoiak daudenean; kasu horretan, aurreko lerrokadan ezarritako izapideak gauzatu behar dira.
|
|
|
Behatutako emaitzen arabera, zenbat eta aktibazio txikiagoa, orduan eta handiagoa izango litzateke joko patologikoarekiko mendekotasuna. Hamburgoko (Alemania) Unibertsitate Ospitaleko Terapeutika Konduktistaren Unitateko Jan Reuter buru duen taldeak eman ditu ludopatak joko eta zori makina askoren sari mekanismoen mende
|
daudela
ulertzeko gakoak. Naturen berriki argitaratutako artikulu batean, egileek frogatu ahal izan zuten, kalitate handiko erresonantzia magnetiko bidezko ikonografia baten bidez, nola erreakzionatzen duen sari sistema mesolinpikoak joko patologikoaren estimuluaren aurrean.
|
|
|
Oteiza Museoak erakusketa interesgarria dauka jarrita, Agiñako proiektua ren inguruan. Azalpenak
|
daude
ulertzeko nola burutu zuten Aita Donostiari omenaldia izenekoha rritzar hori, nola proiektu osoa. Oteizak nola atondu zituen, eskultura altxatu eta gero, han inguruko belardietatik jasotako harri batzuk bere erara, eskultura besarkatzen duen eta bisitari guztiei ongi etorria egiten dien halako trikuha rria sortu arte.
|
|
|
Honek ez du esan nahi, ordea, ideien trukaketa hori era uniboko edo eztabaidaezin batean eman daitekeenik; alderantziz, pertsonak ezin du inoiz ezer eman edo jaso berau interpretatu gabe. Honengatik aitortu eta onartu beharra
|
dago
ulertzearen posibilitateak berak ez ulertzearen posibilitatea bera dakarrela bere baitan: hitz egiten eta entzuten dutenen arteko elkartzea" ez da inolaz ere puntu zatiezin batean gertatzen deneko errepresentazio formen topaketa bat, baizik eta pentsamendu esferen arteko topaketa bat" 98 Erabilitako hitza ez da inoiz guztiz neutrala edo arras objektiboa, ez emailearentzat ez hartzailearentzat, ze bakoitzak beti atxikitzen dio haren esanahiari bere esperientziarekin loturiko ezaugarriren bat.
|
|
|
Nork ulertuko zuen horrelako gauza bat XIX. mende amaierako Baztanen? Gaur ere ez
|
dago
ulertzen erraza.
|
|
2006
|
|
|
ETAk, halaber, jarduera eta erabakimen politikoa, politikarien esku utziko zuela ulertu genuen. Ulertu bai, baina maitatzeko bezainbeste modu
|
dago
ulertzeko.
|
|
|
Horrela jokatzen ez baduzu, dena zuzen
|
dagoela
ulertuko da.
|
|
|
5 Era berean, sozietate konkurtsoaren izapideak gauzatu bitartean, konkurtso administrazioari dagokio adierazpenaren aurreko sozietate zorren gaineko erantzukizun subsidiarioa duen bazkidearen edo bazkideen kontrako akzioa; 54 artikuluaren 4 paragrafoan ezarritako kasuan, hartzekodunei dagokie akzio hori modu subsidiarioan, baina ezin izango dute berori egikarituondarea likidatu arte. Epaileak, ofizioz edo konkurtso administrazioak hala es hitzarmena onetsi arte edo sozietate katuta, aipatu bazkideen ondasun eta eskubideak behar bestekotzat jotako zenbatekoan enbargatzea agin dezake, eginiko jardunak ondorioztatzen duenean oinarriak daudela zor guztiak ordaintzeko masa aktiborik ez
|
dagoela
ulertzeko; interesdunak hala eskatuta, erabaki daiteke enbargoaren ordez kreditu erakundearen abala ematea.
|
|
|
Bost axola zaitkomandoek nola funtzionatzen duten. Hori baino nahiago dut alemaniarrek hitzbatekin deskribatzen duten eta beste hizkuntza askotan baliokiderik ez duen hitzbaten atzean
|
dagoena
ulertzen saiatu: SCHADENFREUDE:
|
|
|
XX. mendeko giza eta gizarte zientziei erabat loturik daude. Ez
|
dago
ulertzerik giza pentsamenduaren alorrean aurreko mendean gertatu den bilakaera, Alemaniatik datorkigun pentsamendu ildo honen nondik norakoak ezagutu barik. Erabat zentrala da ekarpen hau, horixe esan nahi duguna.
|
|
|
Eskuliburu honen egileek ondotxo dakite hori. Publizitate Zuzenbidea aztergai autonomo gisa mugatuz ekiten diote liburuari, baina berehala aitortzen dute Informazio Zuzenbidearen azpimultzo bat baino ez dela, eta Informazio Zuzenbidea, berriz, Zuzenbide osoaren baitan baino ez
|
dagoela
ulertzerik. Eta esan gabe doa, Zuzenbidea ulertzerik ez dagoela gizartea bere osotasunean aintzat hartu gabe.
|
|
|
Alabaina, aipatutako 29 artikuluak aipatzen du hedapena amaitu eta gero errepikatze arriskua egon daitekeela. Arau horrek bereziki gaitzen bide du, eta berehalako errepikatze arriskua egotea eskatzen (agian, urtaroko publizitate kanpainen kontrako ekintza gauzatzea oztopa dezake, denboraldi bati dagozkionak eta dagoeneko amaiturik daudenak, berehalakotzat hartzeko hurrengo kanpaina nahikoa urruti
|
dagoela
ulertzen baita).
|
|
|
Garuneko jarduera elektrikoaren erregistroan oinarritutako esperimentuetan behatutako emaitzen arabera, zenbat eta txikiagoa izan aurrealdeko eremua, orduan eta handiagoa izango litzateke joko patologikoarekiko mendekotasuna. Hamburgoko (Alemania) Ospitale Unibertsitarioko Terapeutika Konduktistaren Unitateko Jan Reuter ek eman zituen ludopatak joko eta zori makina askoren sari mekanismoen mende
|
daudela
ulertzeko gakoak. Naturen argitaratutako artikulu batean, egileek frogatu ahal izan zuten, kalitate handiko erresonantzia magnetiko bidezko ikonografia baten bidez, nola erreakzionatzen duen sari sistema mesolinpikoak joko patologikoaren estimuluaren aurrean.
|
|
|
‘Eramangarri bat haur bakoitzarentzat’ programako kritikariak (“One Laptop Per Child”en arabera), ordenagailuak ez dira iritsiko inoiz ez helmugara, eta merkatuan galduko direla beltza botikekin eta herrialde faboratuak. Negroponte pozik
|
dagoela
ulertuko da zazpi haurretik batek ordenagailuari etekina ateratzen badio Beste batzuek zalantzan jartzen dute hardwarearen sendotasuna, eramangarrien pila luzeak iragartzea hautsak hartzen ikastetxearen atzeko aldean. ‘One Laptop Per Child’ (OLPC) programak ezarri duenez, ordenagailuek soilik ikastetxe eta prestakuntza zentroetan eskuratzeko, edo Gobernu programak, eta galerak hauek izango direla:
|
|
|
Behin, dena bizia da eta dena bizitik dator; hurrengoan ideiengatik dago dena munduan. Behin, norbanakorik ez
|
dagoela
ulertzen diozu; hurrengoan, norbanakoa besterik ez dagoela725, – arauz eta zein interesez diharduen momentuan. Behin historiaren martxa naturak determinatua dago – arrazak:
|
|
|
b. Euskara ere, alfabeto latinean idatzita egon arren, batzuetan ez
|
dago
ulertzerik: " nahiz eta autore askok dioten sarreraren sorrera alderantzizko piramidearen finkapenaz bat izan zela, antzinako kazetaritzan, lehengo denboretakoan, jada ikusten dira sarrera modukoak, Josep M. Casasusek esaten duen bezala" (kazetaritzari buruzko testu-liburu batetik ateratako pasartea).
|
|
|
Mugimendu bat da hain zuzen, mugimendu dialektikoa, aktiboa, ezeztatzailea, dagoena aldatzen baitu, berria sortzen baitu. Hegelen ustez, gizakiak Izatea edo
|
dagoena
uler eta azal dezake, kontzeptuaren bitartez eta beronen arabera Izatea edo dagoena eraldatzen duelako. Giza proiektua kontzeptuzkoa da funtsean.
|
|
2007
|
|
|
Halaber, beste alor batzuetarako ere aurrekontu mardulak behar dira, hala nola, osasunerako, hezkuntzarako eta bazterketa soziala desagerrarazteko eta ez dirudi gure politikarientzat hain premiazkoak direnik. Eusko Jaurlaritzak eta Foru Aldundiek superabit historikoak lortu dituzte 2005ean, 1.156 milioi eurotara iritsi arte (Barne Produktu Gordinaren %2) eta hori ez
|
dago
ulertzerik. Era berean, hainbat jendek premiak ditu, eta osasunean eta hezkuntzan inbertitzeko premia larria dago.
|
|
|
Zentro horiek beti egongo dira lege honen hirugarren tituluan ezarritakoaren mende. Titulu horretan kasuan kasuko hezkuntza administrazioak dituen eginkizunak, zuzendaria eta zuzendaritza taldea izendatzeko eta kentzeko, titular publiko sustatzaileari
|
dagozkiola
ulertuko da.
|
|
|
1 Lege honen lehenengo artikuluko inguruabarrak ez
|
daudela
ulertuz gero, katasun gabetze horri eusteko ingurua epaileak jarduna artxibatzea erabaki eta adieraziko du zuzenbidearekin bat datozela askatasunaz gabetzea eta asbarrak.
|
|
|
2 Lege honen lehenengo artikuluko inguruabarren bat
|
dagoela
ulertuz gero, berehala hartuko da neurri hauetatik bat:
|
|
|
III. tituluan arautu dira zentro publikoetako gobernu organoak, eta IV. tituluan itunpeko zentroen gobernu organoak. Batzuen zein besteen egituraren eta jardunbidearen oinarri da eskola jarduera partaidetzari lotuta
|
dagoela
ulertzea, Konstituzioaren 27.7 artikuluak ezarritakoarekin bat etorriz. Kasu batean zein bestean, eta bakoitzak duen izaeraren berezitasunak aintzat hartuta, eskola erkidegoaren partaidetza gauzatzen da zentroko eskola kontseiluaren bidez. Partaidetza, diru publikoak kontrolatu eta kudeatzeko bidea izateaz gain, mekanismo egokia ere bada, gurasoen, irakasleen, eta, azken buruan, ikasleen eskubide eta askatasunak behar bezala kontuan hartzeko.
|
|
|
Erabaki azkentzailea bidezkoa bada, langileak eskubidea izango du artikulu honen 1 idatz zatian ezarritako kalte ordaina jasotzeko, eta, kalte ordaina jasota izanez gero, sendotu egingo da hori; halaber, langilea langabezia egoeran
|
dagoela
ulertuko da, langile horri egotzi ezin zaion arrazoia dela-eta.
|
|
|
* Abenduaren 27ko 24/ 2001 Legeak, zerga, administrazio eta lan arloko neurriei buruzkoak (EAO, 313 zk., 2001eko abenduaren 31koa), 37 artikuluan xedatutakoaren ondorioz, xedapen indargabetzaile bakarraren 5 idatz zatiarekin lotuta, 51 artikulua indargabetuta
|
dagoela
ulertu behar da
|
|
|
Grebak iraun bitartean, lan kontratua etenda
|
dagoela
ulertuko da, eta langileak ez du izango alokairuak jasotzeko eskubiderik.
|
|
|
Itsasoko lan jardueran itsasontzia da lantokia; itsasontziaren portua zein probintziatan izan eta lantokia probintzia horretan
|
dagoela
ulertuko da.
|
|
|
6 Artikulu honen ondoreetarako, enpresaburuaren kaudimengabezia
|
dagoela
ulertuko da, betearazpena Lan prozedurari buruzko Legeak ezarritakomengabezia adierazpena jasotzen duen ebazpena emango da aurretiaz Alokai moduan eskatu ondoren, lan kredituak ordaintzea lortzen ez denean. Kaudiruak Bermatzeko Funtsak esan beharrekoa entzunda.
|
|
|
Artikulu honetan ezarri ondoreetarako, enpresaren ondorengotza
|
dagoela
ulertuko da, eskualdaketak ukitutako erakunde ekonomikoak bere nortasunari eusten dionean; erakunde ekonomikoa da jarduera ekonomikoa, oinarrizkoa zein osagarria, gauzatzeko baliabide antolatuak dituena.
|
|
|
Enpresaburua edo, hala denean, horren kotizazio kontua aldi baterako baja egoeran
|
dagoela
ulertuko da, enpresaburuak Gizarte Segurantzaren probintziako zuzendaritzari edo horren administrazio bati komunikatzen dionean bere langile guztien baja, baina enpresa azkentzearen edo jarduera bertan behera uztearen berri eman gabe. Enpresaren jarraitutasuna frogatu gabe, hamabi hilabete igaro ostean, ofizioz hasiko da espedientea, bidezko ebazpena eman dadin, enpresa, jarduera edo kotizazio kontua azkentzearen zein bertan behera uztearen, edo horien jarraitutasunaren inguruan.
|
|
|
Baja bidegabea dela adierazten denean, aurreko 1 idatz zatian jaso gabeko beste edozein arrazoiren ondorioz, langilea altan
|
dagoela
ulertuko da, baja bidegabea zela adierazi zuen administrazio prozedura hasi zenetik. Bien bitartean, kotizatzeko betebeharrari eutsiko zaio eta, hala denean, kasuan kasuko kuotak erreklamatuko dira.
|
|
|
Kopuru horiek ordaindu ezean, errenta ordaindu gabe
|
dagoela
ulertuko da.
|
|
|
Bestalde, haur hezkuntza borondatezkoa da, eta bigarren zikloan doakoa da (hiru urtetik sei urtera), HLOren 12 eta 15 artikuluek ezarritakoari jarraituz. Amaitzeko, hezkuntzako goi mailetan sartzeko (batxilergoa, etab.), ikasleek egiaztatutako trebetasunak eta bokazioa hartuko dira kontuan (LOGSEren 1 art.). Eskubidearen titulartasunari dagokionez, eta konstituziogileak EKren 27.1 artikuluan oso zabal hitz egiten duenez («Guztiek dute hezkuntzarako eskubidea»), espainiarrei eta atzerritarrei
|
dagokiela
ulertu behar da (LOGSEren 1 art. eta ALOren 9 art.).
|
|
|
Edozelan ere, «gerraldia» ez zen setio egoera aitortzearen baliokidea; gatazka militar eragingarria egotea eskatzen zen (bai gerra adierazpen formala, bai atzerriko potentzia batekin bakea haustea, gerra modu formalean adierazi ez arren). Hau da, istilu armatuak edo horiek gertatzeko arrisku hur hurrekoa
|
zegoela
ulertu behar zen. EKren 15 artikuluaren idazketatik ondorioztatzen da konstituziogileak salbuespen bakarra ezarri zuela heriotza zigorraren kasuan eta, gainera, hautazkoa zela, hau da, aplikatu zitekeen zein ez.
|
|
|
Jorratu beharreko lehenengo gaia eskubidearen titulartasunari buruzkoa da. GEEAren doktrinari jarraituz (1981eko maiatzaren 6ko epaia. Buchholz kasua?), Konstituzio Auzitegiak esandakoaren arabera, Konstituzioan pertsona guztiek benetako babes judiziala lortzeko eskubidea dutela ezartzean, pertsona fisiko eta juridikoak, naziokoak eta atzerrikoak barruan
|
daudela
ulertu behar da, eta eskubide hori eskubide eta interes legitimoak ukitzen dituzten prozesu guztietara hedatzen dela, baita beste pertsona batzuek hasitako prozesuetan alderdi izateko eskubidera ere, prozesu horietan eskubide eta interes legitimoak ukitzen badira (apirilaren 12ko 64/ 1988 KAE; urriaren 17ko 287/ 1994 KAE). Baina harago joanda, salbuespen moduan onartu du pertsona juridiko publikoak ere eskubide horren titularrak direla antolamendu juridikoak prozesuan alderdi izateko gaitasuna aitortzen badie horien jarduera ez administratibotik edo publikotik eratorritako eskubide eta interes legitimoak defenditzen dituztenean; izan ere, kasu horretan hirugarrenen egintzen aurrean erreakzionatzen dute (partikularrak edo beste administrazio publiko batzuk) eta horiei ezin diete euren borondatea ezarri horien aurrean ez dutelako gehiegizko botererik, auzi horietan pertsona publikoek ez baitute pribilegio edo onurabide prozesalik eta edozein partikularren moduan justizia eskatzen baitute, prozesura heltzeari eta horretan babesgabezia ez jasateko eskubideari dagokienez (KAE hauek:
|
|
|
9.3 artikuluan ezarritakoaren arabera, 9.2 artikuluan aipatutako jokaerak
|
daudela
ulertuko da jokaera hauek pilatzen edo errepikatzen direnean:
|
|
|
Amaitzeko, eta Konstituzioak horri buruz ezer esan ez arren, etxebizitza partikularretan titularren baimenik gabe sartzea debekatuta ez
|
dagoela
ulertu behar da, betiere, beharrezkoa edo ezinbestekoa bada (gogoan izan dezagun, esaterako, berehalako laguntza eman behar denean, pertsonen bizitza edo segurtasuna arriskuan daudenean, etab., maiatzaren 29ko 136/ 2000 KAE?). Kasu horietan, agintaritzaren agenteak edo partikularrak etxebizitzan sartzean ez da etxebizitzaren bortxaezintasuna urratzen, eta horren frogarik nabarmenena da jardun hori ez dela jaso Zigor Kodeak bortxaezintasun hori babesteko ezarri dituen delituetan; izan ere, kasu horietan izan ezik, eskubide hori urratzearen ondorioa argia da:
|
|
|
Legitimazioa oso zabala da: EKren 53.2 artikuluan «herritar guztiei» buruz hitz egiten da, eta legitimazioa herritar guztiei, espainiarrak zein atzerrikoak izan,
|
dagokiela
ulertu behar da, pertsona fisikoak eta juridikoak barnean hartuta. Iruzkindu dudan moduan, epeak prozedura arruntetan baino askoz laburragoak dira, baina horren ordez, modu berezian babestutako eskubide horien urratzeekin zerikusirik ez duten gaien izapidetza egiteko bide hau erabili ez dadin, prozesu hauetan onarpen izapidea prozedura arruntetan aplikatzen dena baino askoz zorrotzagoa da, eta kautela neurriak hartzeko araubide berezia erabiltzen da; izan ere, ustez urratu diren eskubideak albait arinena babestu behar dira, baita kautela neurrien bidez ere, organo judizialak epaia eman aurretik, gaiaren izapidetza egiten den bitartean eskubide horiei kalterik ez egiteko.
|
|
|
orain errepublikarra zen, ez monarkikoa (Martos); batzuen iritziz, 33 artikulua eta horri zuzenean lotutako gainerako artikuluak indargabetu ziren (Figueras). Egia esan, 1869ko Konstituzioa inoiz ez zen modu formalean indargabetu, eta I. Errepublikako Konstituzioa aldarrikatu arte indarrean
|
zegoela
ulertu zen, eta azken hori, dakigunez, inoiz ez zen indarrean jarri.
|
|
|
dakigunez, XIX. mendean, Konstituzioak agiri programatiko gisa hartzen ziren, eta horretan sistema politikoaren oinarrizko printzipioak biltzen ziren, baina beti ez zitzaien balio arau-emailea aitortzen. Horrez gain, garai hartan zuzenbide pribatuak zuzenbide publikoaren aurrean nagusitasuna zuela kontuan hartzen badugu, zuzenbideko iturrien arauketa eta arau juridikoen interpretazioari, aplikazioari eta eragingarritasunari buruzko erregela guztiak Kode Zibilaren atariko tituluan araututa
|
egotea
ulertuko dugu, kode hori zuzenbide pribatuaren lege nagusia baitzen, 1889an aldarrikatu zenetik. atariko titulua 1974an, diktadura frankista puri purian zegoela, azkenekoz eraldatu zenean, ezin zitekeen pentsa Konstituzio demokratikoa egongo zenik eta horrek zuzenbideko estatua ezarriko zuenik eta alderdi horiek guztiak arautu. Trantsizio demokratikoaren ostean, 1978ko Konstituzioa idatzi zenean, zuzenbideko iturrien arauketa zehatza egin ez zen arren eta Kode Zibilaren atariko tituluko arauketari indarrean eutsi, iturrien gaia zuzenean ukitzen zuten atal ugari sartu ziren.
|
|
|
Baina de fakto dagoena ez da hori.
|
Dagoena
ulertzeko, beraz, kontrarioak pentsatuz pentsatu behar dugu, zer den hizkuntza: denak bat bakarra dira; giza hizkuntza bakarra, anitz hizkuntza da.
|
|
|
Alabaina, arrazaren kontzeptua eta, sozialdarwinismoa? gabe ez
|
dago
ulertzerik positibismoa, giza eta gizarte zientzia modernoen sorrera (soziologia, antropologia), etab., h. d., idealismoarekin etena XIX. mendearen erdi aldera Europako kultura osoan, zientzian bereziki. Volksgeistaz ari bagara, bada, Herder-engandik Hegel-engana dagoena baino are gehiago, erabakigarria da bi aldion artean dagoen etena eta leizea kontuan edukitzea (Hegel-en, zientzia?
|
|
|
Laugarren estadioan, eremu sistematiko zehatza izenekoan, irizpide orokorrahau da: haurrek ulertzen dutela diru transakzioen oinarrizko mekanismoa etadiruaren erabilera pertsonaletik sozietalera alda daitekeela, eta alderantziz ere.Halaber, rol sozietalen oinarrian dirua
|
dagoela
ulertzen dute. Bestalde, kontuanhartzen dituzte pertsonen arteko ezberdintasun indibidualak eta rol sozietaletantestuinguruaren eta erkidegoaren beharren arabera gerta daitezkeenezberdintasunak.
|
|
|
Bigarren arrazoibide estadioa ezinbesteko garapen urratsa da, gizabanakoautonomoen (agintarien menpe ez daudenen) arteko harremanetan konponbidezuzenak ulertzeko. Bigarren estadioko haurrek, hala ere, badituzte muga zehatzak, erkidegoa eta interes orokorra ez dituztelako pentsaeran sartzen, eta negoziazioetankomunitatearen beharrak jokoan
|
daudela
ulertzen ez dutelako. Bigarren estadioa, gainera, oso epe luzekoa izan daiteke.
|
|
|
Forma gramatikalek lotutasun hori markatzen dute (zu/ zu k/ zu ri, egin/ egiten/ egingo, d uzu/ d izu, etab.). Zenbateraino ageriki eta estriktoki hori egiten duten, ez gehiegi eta ez gutxiegi markatuz, baizik eta doi doia, hizkuntzaren pefekzio handiago edo txikiagoa antzematen da. Markarik ez
|
dagoena
ulertzeko, entzuleak bere aldetik hiztunak «pentsatutzat» gehitu behar du (adiera objektikoaren zehaztasun eta ziurtasuna arriskuanago dago, beraz). Nazio bakoitzaren asmamenak eta izpirituak bere erara libreki jokatzen du horretan (hizkuntza, nahiz eta ez den akto libre eta kontziente baten obra, kreatzaile libre eta kontziente baten kreazioa da, ez mekanikoa, ezta ere instinto baten arabera organikoa) 620 Teoriaren teorian, arrazoimena berdina izaki, hizkuntza denek formalki berdinak izan lukete:
|
|
|
Baina de facto dagoena ez da hori.
|
Dagoena
ulertzeko, beraz, kontrarioak pentsatuz pentsatu behar dugu, zer den hizkuntza: denak bat bakarra dira; giza hizkuntza bakarra, anitz hizkuntza da.
|
|
|
Elkarrekin ginen eta elkarrekin sartu ginen, nortasun askorik ez zeukan tabernan. Estevezek Gexan Hiriart begiztatzen zuen, gizonak lanjerean
|
zegoela
ulertua baldin bazuen ere, Iparraldeko elektroi salbaietarik izanez, ororen buru, nahi zuena baino egin zezakeelako beldurrez.
|
|
2008
|
|
|
Zutitu nahi den amari laguntza eskaintzeak, irriño batez begiratzeak eta antzekoek haren egoera fisikoa hobetuko du eta gainera traban ez
|
dagoela
ulertzea erraztuko dio.
|
|
|
Etxebizitza bizigarritasun egoera egokian entregatu behar da eta, hortaz, zuzkidura horiek eraginiko gastuak etxebizitzaren prezioan sartuak
|
daudela
ulertuko da.
|
|
|
Bi ulerkera horietatik, legeak bigarrenaren alde jo du ezbairik gabe, eta onartu du erantzukizun mugatuko sozietatea nahiz sozietate anonimoa pertsona bakarrekoak izan daitezkeela, jatorriz zein gertatze bidez. Abenduaren 21eko 89/ 667/ EEE Zuzentarauak emandako bultzadarekin enpresa txiki eta ertainen eskakizunak ase nahi dira, hitzaurrean bertan esaten denez?, baina zuzentarau horren testuak, lege honen bitartez barne zuzenbidera sartu denak, onartzen du enpresa handiak ere pertsona bakarrekoak izatea eta aukera hori edozein enpresaren beharrizanak asetzeko erabiltzea, horren neurriak kontuan hartu gabe. Ikuspegi horrekin bat etorriz, esan-bidez onartu da pertsona bakarreko sozietatea beste sozietate batek eratzea, eratzailea ere pertsona bakarrekoa izan arren?, eta pertsona bakarreko sozietatea
|
dagoela
ulertu da, halaber, akzio edo partaidetza guztiak bazkidearenak edota sozietatearenak direnean.
|
|
|
1 Zatiketa
|
dagoela
ulertu behar da:
|
|
|
Notarioak azal dezake esku sartze batzuk ez dituela aipatuko, beraren ustez bidezkoak ez badira, eztabaidatutako autuekin edo eguneko aztergaien zerrendako gaiekin zerikusirik ez izateagatik. Delitu izan daitezkeen inguruabar nahiz egitateak
|
daudela
ulertuz gero, notarioak bere zeregina geldiaraz dezake, aktan hori agerrarazita.
|
|
|
b) Bazkide bi edo gehiago egon arren, partaidetza guztiak bazkide baten jabetzapean geratu direnean. Pertsona bakarreko sozietatearen partaidetzak bazkide bakarraren jabetzapean
|
daudela
ulertu da.
|
|
|
Borondatezko ordezkaritza onartzen da, oro har, ordezkatuak jarduteko gaitasuna duenean. Hala ere, Administrazio zuzenbidean eta Zuzenbide pribatuan gertatu aldera, ordezkaritza mota horrek badu berezitasunik tributuen arloan; izan ere, interesatuak kontrakoa adierazi ezean, ordezkaritza
|
badagoela
ulertzen da. Ordezkariak jarduteko gaitasuna izan behar du.
|
|
|
Prozedura amaitzeko bigarren bidea ustezko ebazpena da eta halakoa
|
dagoela
ulertzen da, erreklamazioa jarri denetik urtebete igaro bada ebazpenik eman gabe; ustezko ebazpen horrek Administrazioarekiko auziak erabiltzea ahalbideratzen du. Halakoetan, ezin dira berandutza korriturik eskatu urtebetea igaro denetik ebazpenik gabe.
|
|
|
onartu ere, onartu zuen, antza, bere bizitzaren azkeneko hiru urteetan, itxura hura ematen zuen behinik behin, gai hura burmuinetako tolesdura baten itzalean aparkatu eta gaiarekin lotutako gorabeherak jada interesatuko ez balitzaizkio bezala. Baina, itxurak itxura, hori besterik ez zitzaion Rufinori interesatzen, agidanez, bestela ez
|
baitago
ulertzerik nola atera zitzaion gai hura, erreakzio normal bat ere izan zitekeen, beste ikuspegi batetik, bere egoera anormalaren erdian, zeren gaixotasunak gorputz arimen ahalmena agortu eta aldartea aldatu baitzion egunez egun eta minutuz minutu?, hain era indartsuan eta hain era oldarkorrean atera ere, itzaletik argirako bidea eginda, heriotzako orduan!
|
|
|
Arkitektoek joera zuten angelu desberdinak hartzeko. Horregatik, edozein lekutan zaudela ere, etxeak desberdina dirudi eta oso zaila da horma paralelorik edo besterik ez
|
dagoela
ulertzea. Baina haiek lortu egin zuten.
|
|
|
Aztertzen diren emaitzetan bakarrik hiru arlo psikologikoak hartu dira, depresiboa (2 galdera), antsietatekoa (3 galdera) eta somatikoa (15 galdera). Depresioeta antsietate sintometan gutxienez galdera bati eta somatikoetan hiru galderari positibo erantzunez gero, trastorno bat garatzeko arriskuan
|
dagoela
uler daiteke.
|
|
|
Txikienek ere markaren eskaera gisa ikusten dute elikagaiak direla, ez elikagaiak berak. Kasu askotan, industriak jokatzen duena da haurrak ez direla gai marketineko estrategiak deszifratzeko; kontuan hartu behar da ez dutela aukerarik jostailu bati edo pertsonaia ezagun bati lotutako publizitate bat haiek produktu jakin hori aukeratzeko diseinatuta
|
dagoela
ulertzeko, eta ez beste bat. Publizitatea, kasu askotan, desleiala da, argi baitago txikiek ezin dutela ulertu iragarkiaren izaera limurtzailea.
|
|
|
Auzia «lotsagarritzat» jo, eta 2003ko maiatzaren 20an Auzitegi Gorenaren lehen autoa jaso zutenetik «etengabeko bidegabekeriak» bizitzen ari direla salatu du. «Inork, ezta juristarik adituenak ere, burutik sano
|
badago
ulertu ezin dituen bidegabekeriak».
|
|
|
Iturri horien arabera, sindikatuek jarraitu nahi dute negoziazioekin, baina «enpresak ez du nahi». Hori dela eta, negoziazioak «hautsita»
|
daudela
ulertzen dute sindikatuek.
|
|
|
Lehen atala protagonistei buruzkoa da: senar emazteak oso ezagunak zirela, euren arteko harremanak ona zirudiela, inoiz ez zituztela eztabaidan ikusi, gizon baketsua zela, igandero mezatara joaten zirela, ez
|
dagoela
ulertzerik egin duena... laburtuz: ereduzko senar emazteak zirela.
|
|
|
Lubakirik gogorrena, dudarik gabe, euskal kirolariak Euskal Selekzioan nahi ditugunon eta Espainiako nahiz Frantziako selekzioetan nahi dituztenen artean daukagu, baina beste lubaki bat ere badugu, aurrekoa baino mingarriagoa, eta
|
nago
ulertzen dudala futbolari horien erabaki ausarta, aurrera egin barik atzera eginda, bada, ez dugu ezer irabazten.
|
|
|
Euskal Herria «zapuzteko» eskura dituzten legezko eta legez kanpoko «tresna guztiak» erabiltzea egotzi diete, gainera. Beraz, Euskal Herriaren «iraupena» burujabetzarik gabe kolokan
|
dagoela
ulertzen dute.
|
|
|
onartu ere, onartu zuen, antza, bere bizitzaren azkeneko hiru urteetan, itxura hura ematen zuen behinik behin, gai hura burmuinetako tolesdura baten itzalean aparkatu eta gaiarekin lotutako gorabeherak jada interesatuko ez balitzaizkio bezala. Baina, itxurak itxura, hori besterik ez zitzaion Rufinori interesatzen, agidanez, bestela ez
|
baitago
ulertzerik nola atera zitzaion gai hura –erreakzio normal bat ere izan zitekeen, beste ikuspegi batetik, bere egoera anormalaren erdian, zeren gaixotasunak gorputz arimen ahalmena agortu eta aldartea aldatu baitzion egunez egun eta minutuz minutu–, hain era indartsuan eta hain era oldarkorrean atera ere, itzaletik argirako bidea eginda, heriotzako orduan!
|