|
2000
|
|
|
Hori dela eta, antzerkilariok argi dugu ikasten jarraitu behar dugula, etengabe birziklatzeko beharra dagoela ikuskizun berritzaileak asmatzeko. Ate joka
|
dagoen
belaunaldiak ere ikusmolde berria ekarriko du, zalantzarik gabe. Esanak esan, antzerkiaren indargunea eta tiradizoa hitzean egongo da.
|
|
|
Telebistaz lehengo bertsogintza emango balitz, publiko berria ez litzateke etorriko eskaintza horretara. Publiko berria etorri zen
|
bazegoelako
belaunaldi oso bat ordura arte bertsolaritzara hurbildu gabeko jendearen mezuak era txukun batean eman zitzakeena. Arrakasta horregatik izan zen.
|
|
|
Horiek herri hilaren meneko jartzen dituzte herri biziaren interesak. Horien bidez ere, jada ez den belaunaldiak bizirik
|
dagoen
belaunaldia behin eta berriro azpiratzen du.
|
|
|
Horiek herri hilaren meneko jartzen dituzte herri biziaren interesak. Horien bidez ere, jada ez den belaunaldiak bizirik
|
dagoen
belaunaldia behin eta berriro azpiratzen du. Zuhurra da testamentu egiteko ahalmena arauen pean jarri eta horri mugak ezartzea.
|
|
2001
|
|
|
Aurreko dena bizi izan dugunok txundituta
|
gaude
belaunaldi berriarekin: euskara berez du, baita" autonomia" maila bat ere, oso txikia bada ere, euskaraz ikasteko aukera, autodeterminazio eta independentzia esperantza... eta hain gutxi daki nola lortu den hori dena!
|
|
2002
|
|
|
Niretzako oso gogorra zen haiekin kantatzea. Gaur ez
|
dago
belaunaldien artean hainbesteko koskarik. Baina orduan eten handia izan zen, bertsolari gazteak oso gutxi baitziren.
|
|
2007
|
|
|
Arrazional deritzon hurrenkera horren emaitza dira dagoeneko merkatuan
|
dauden
belaunaldi berriko hamar bat botika ez ezik, aldez edo moldezko minbizi aktibitatea agertzen duten ehun erdi bat molekula jakin ere, denak ikertze fasean.
|
|
|
Hau da, ahozko tradizioa kontuan hartzen dute. Beraz, argi
|
dago
belaunaldirik belaunaldira, melodia edo erritmo batean interpretazio desberdinak eta aldaketak egotea normalena izan daitekeela. Kanta herrikoiak biltzen dituztenek beti esan ohi dute ez dela gauza bera leku batean edo bestean melodia bat jasotzea eta desberdintasun nabariak daudela kanta berbera gazte edo heldu bati entzuterakoan.Gaur egungo euskal musika tradizionalak edo herrikoiak, bigarrenaren ildotik jarraitzen du.
|
|
|
1950eko hamarkada hartan Euskal Erbesteak bezala Barrualdeak lagundu zuten, euskarari bere kultur betekizun modernoak bilatzen (artean, Letra eta Humanitateetan ari zela). Baina Erbestea eta Barrualdea, artean, aldendurik ageri ziren, geografiaz urrun
|
zeudenak
belaunaldiz ere tartea eginez joango ziren, 1955 etena gertatu zen arte. Hizkuntz eredua eta kultur modernitatea modu kontrajarrian definitu zirelako.
|
|
2008
|
|
|
zenbait lan soziolinguistikotan adierazi den bezala, gaur adinekoak diren emakumeak etxetik irten gabe egon direlako eta gizonek kanpotarrekin harreman handiagoa izan dutelako, behintzat, zail da generoari dagokion banaketarik topatzen. Izan ere, belaunaldi hau ez da etxean
|
egondako
belaunaldi bat: emakumeak ere etxetik irten dira, dela azokara, dela neskame modura, eta beraz izan dute hartu emana kanpotarrekin ere.
|
|
|
Gregorio Muxikak zioenez, orduan ere, «á pesar de todo, la gente ocupaba diariamente la totalidad de los asientos y se estrujaban en todos los huecos disponibles y rebasaba por las puertas abiertas»218 Beraz publikoari zegokionean guztiz arrakastatsua izan zen hizkuntza sailaren egitaraua. ...beste hainbat nabarmen daitezke219 Hau da, EuskalEsnale inguruko pertsonalitate ugari (independenteak batzuk, jeltzale edo tradizionalistak besteak), elkarte hartan ez zebiltzan zenbait politikari (Epaltza Bilboko behinolako Euskalerria Elkartekoa izandakoa, Laffite gipuzkoar maurista, Elgezabal Bizkaiko Aldundiko jeltzalea...) eta bukatzeko euskalgintzan hasi berriak ziren edo oraindik hastear
|
zeuden
belaunaldiko gazte eliztarrak(. Aitzol?, Manuel Lekuona, Nemesio Etxaniz...).
|
|
|
Izan gaitezen egoistak; konpondu dezagun arazoa geuk, orain eta hemen. Ondo
|
dago
belaunaldi berriei herri kontzientzia uztea, baina utz diezaiegun hori baino zerbait hobea: herri independente bat, haur jaioberri baten moduan zaindu dutena.
|
|
|
Bertsolari gaztearen ustez, Mixel Aireren belaunaldiak «garrantzi handia izan du, horiek ez balira izan, ez baikinen deus ere izanen». Pozik
|
dago
belaunaldi horretako ordezkari bat ere izan dadin txapelketan. «Polita da txapelketa ez izatea gazte hasiberrien txapelketa bakarrik, Ipar Euskal Herriko bertsolaritzan ez direlako gazteak bakarrik».
|
|
2009
|
|
|
Badago indar askatzaile bat gauza txikietan oinarritzen dena: gauza txiki horiek izan daitezke, zure estetika, zure itxura, zure gurasoenganako harremanetan aldakuntzak nozitzea, ikustea
|
badagoela
belaunaldi aldaketa bat... baina hau guztia gauza txikietatik abiatuta?, dio Etxegoienek.
|
|
|
Kazetari gazte hau, soldaduek egunero kontrol postuetan erregistratzen dutena, nekatuta
|
dagoen
belaunaldi baten isla da.
|
|
|
Ekonomia gorabehera, hutsik eta baliorik gabeko gizartea sortzea errazten du pirateriak. Horrelako kontuetan sartuta
|
dagoen
belaunaldia berreskuratuko badute, urteak eman dituzte. Beraz, Somaliako gizarte zibila berriro eraikitzeari ekin genioke, ahalik eta lasterrena.
|
|
2010
|
|
|
Mendialdeko bertze eskualde batzuetan (aezkoan, ultzaman, atetzen, odietan, arakilen eta burundako zenbait herritan, bertzeak bertze) euskararen familia bidezko transmisioaren etena gizartean orokorragoa izan zen eta bortitzagoa hizkuntza ordezkapen prozesua. horietan gaur egun zaharrek eta haur gazteek baizik ez ohi dakite euskara. adinekoek bertako euskara eta haur gazteek eskolan ikasitakoa. Familia bidezko transmisioa eten zen garaiaren arabera gehiago edo gutxiago dira bi adin talde euskaldun horien artean
|
dauden
belaunaldi erdaldunak eta, ondorioz, belaunaldi euskaldunen arteko lotura errazagoa edo zailagoa izan daiteke. galerak galera, bertako euskaldun adinekoak egoteak belaunaldi gazteen hizkuntzaren hautematerako garrantzia du. eskualde horietan euskararen berreskurapena, funtsean, euskarazko eskolatzeak ahalbidetu du, euskarak duen estatus ofizialak lagundurik. haur gazte gehienak euskaldunak badira... gazteen euskalduntzearen sorburuan gurasoen nahikaria egon ohi da beti:
|
|
|
Mendialdeko bertze eskualde batzuetan (aezkoan, ultzaman, atetzen, odietan, arakilen eta burundako zenbait herritan, bertzeak bertze) euskararen familia bidezko transmisioaren etena gizartean orokorragoa izan zen eta bortitzagoa hizkuntza ordezkapen prozesua. horietan gaur egun zaharrek eta haur gazteek baizik ez ohi dakite euskara. adinekoek bertako euskara eta haur gazteek eskolan ikasitakoa. Familia bidezko transmisioa eten zen garaiaren arabera gehiago edo gutxiago dira bi adin talde euskaldun horien artean dauden belaunaldi erdaldunak eta, ondorioz, belaunaldi euskaldunen arteko lotura errazagoa edo zailagoa izan daiteke. galerak galera, bertako euskaldun adinekoak
|
egoteak
belaunaldi gazteen hizkuntzaren hautematerako garrantzia du. eskualde horietan euskararen berreskurapena, funtsean, euskarazko eskolatzeak ahalbidetu du, euskarak duen estatus ofizialak lagundurik. haur gazte gehienak euskaldunak badira ere, erabilera soziala oso txikia da eta erabiltzeko esparruak mugatuak: gazteen euskalduntzearen sorburuan gurasoen nahikaria egon ohi da beti:
|
|
|
Atal honetan erantzun gehienak berdintsuak izan badira ere (91), ez da txikia desberdintasunen kopurua (29), erantzunen ia laurden bat hain zuzen(% 24,1). Esan beharra
|
dago
belaunaldi bien erantzunak desberdintzat hartzeko oinarri edo erro desberdineko hitzak izan behar dutela. Hau da, funtsean azaleko aldaerak ez ditugu kontuan izan.
|
|
|
80 urtetik gorako pertsonen kopurua biztanleria osoaren %28 da. Adinekoek nahiago dute jasotzen dituzten zainketak familian ematea Familia harremanei dagokienez, gure herrialdean “familia laguntza handia
|
dago
belaunaldien artean”, adierazi du Adineko pertsonei buruzko 2010eko inkestak. Adineko pertsonen %68k egunero dute harremana seme alabekin.
|
|
|
Azkenik, zuzendaritza taldea kezkatuta
|
dago
belaunaldi aldaketa dela-eta; oraingoz lortu dute zuzendaritza taldean neska gazte bat sartzea.
|
|
|
Asteon Txorimalo gaztetxeak lau urte bete ditu. Hunkigarria gaztetxeetan hilabeteurrenak ospatzera ohituta
|
geunden
belaunaldiarentzat.
|
|
|
Liburu elektronikoaren mehatxua ere hor ageri da, paperarekin bukatzeko saiakera oraindik xumean. Horrez gain, Interneten erosten ohituta
|
dagoen
belaunaldi bat sortu da. Eta noski, Amazon eta antzeko Interneteko saltoki ezagunen aurka prezioen borroka galduta daukate liburu dendek.
|
|
2011
|
|
|
izatea ohoragarriago bailitzan. Ez gara ez galtzaile, ez irabazle; faxismoaren forma politikoetan erori nahi ez dugun belaunaldi bat gara, eta, horretarako, geure historian ezagutu ditugun askatasun promesak gauzatzera behartuak
|
gauden
belaunaldia.
|
|
|
«1950eko hamarkada hartan Euskal Erbesteak bezala Barrualdeak lagundu zuten, euskarari bere kultur betekizun modernoak bilatzen (artean, Letra eta Humanitateetan ari zela). Baina Erbestea eta Barrualdea, artean, aldendurik ageri ziren, geografiaz urrun
|
zeudenak
belaunaldiz ere tartea eginez joango ziren, 19551960.etan etena gertatu zen arte. Hizkuntz eredua eta kultur modernitatea modu kontrajarrian definitu zirelako» (Intxausti, 2007b:
|
|
|
“Erleak dira planetako espezierik baliotsuena” Egonkorra. Urte batzuk lehenago ez
|
zegoen
belaunaldien arteko erreleburik eta erlezain eta erlauntzen kopurua murrizten zen. Gaur egun, erlezain ez profesionalen eta erlauntzen gorakada dago, baina ez autonomia erkidego guztietan berdin.
|
|
2013
|
|
|
Uste dut hizkuntzek bizirauteko behar beharrezkoa dela lotura estua
|
egotea
belaunaldien artean, eta hiztunak kontziente izatea hizkuntzak eta kulturak atzetik dakarren guztiaz. Uste dut zorte handia izan dudala, nire hizkuntzaren jatorriaren eta dakarren guztiaren gaineko kontzientzia sendoa transmititu didan familia batean hezi nindutelako.
|
|
|
" Nik erbestearekin eta klandestinoekin izan dudan harreman bakarra Parisen izan nuen, 1969tik aurrera, bertan ikasten nengoela. Garai hartan Parisen
|
bazegoen
belaunaldi bat gerra garaikoa, eta beste bat gerra ondorengoa. Horietako asko ETAren ingurukoak ziren, eta ohitura zuten beren ekintzak eta balentriak igande arratsaldetan kontatzeko.
|
|
|
Ez dut senyerarekin babestu nahi, ezta bide egin joko zikinari, badago eta». CDCn burujabetzaren alde
|
dagoen
belaunaldi berria ordezkatzen du Oriol Pujolek, eta Kataluniako Gobernuak abiatutako prozesuaren protagonistetako bat izan da, ERC alderdiarekin CiUk legealdirako egin duen egonkortasun akordioaren egileetako bat ere bai, eta Kataluniako buruzagi berrien apustu handietako bat ere izan da orain arte. Kataluniako Gobernuak «errespetua» adierazi du Oriol Pujolen erabakiarekiko, baina «injustua» dela iruditzen zaio Fancesc Homs bozeramaileari.
|
|
|
3 Gazteoi, %47, 6ko langabeziako tasa dutenak. Inoiz egokien prestaturik
|
dagoen
belaunaldia beharturik dago miseriazko enpleguaren bila lehiatzeko edota atzerriratzeko.
|
|
|
Jarrera horri testuingurua emateko, 80ko hamarkadara joan behar dugu; hamarkada horretan kaleko giroa eta ardura aldatzen hasten da; lehengo giroa, idealez arduratuta zegoena, helmuga handien alde lan egiteko prest
|
zegoen
belaunaldia, desagertuz doa eta beste haize bat atzematen da. 80ko hamarkadako gazteei so egiten bazaie, gizartea aldatzeko ideal handiak, xarma galduta, ikusezin bihurtzen dira belaunaldi berriarentzat, nolabait.
|
|
|
Izan ere, kanta horren bertsioa bakoitzak bere gurasoengandik edo aitona amona, aittejaun amandre edo aitatxi amatxiengandik jaso du, eta haiek aurrekoengandik. Ze zirkuito kultural ote
|
zeuden
belaunaldi haietan eta aurrekoetan halako kanta bat lurralde desberdinetan batera zabaltzeko. Estatu desberdinetan egonik, eskola komunik gabe, hedabiderik gabe, ustez bakoitza bere eskualdean sartuta... nolatan zuten zati batean kanta ondare komuna gure berraitonamonek (eta guk oraindik haiengandik)?
|
|
|
Arrazoiak
|
badaude
belaunaldi progresista multzotzat hartzeko; uste, jarrera eta totem partekatuak ditu beronek. Bost hamarraldi asko dira, hala ere, eta bilakaera ere izan da multzoaren barruan.
|
|
2014
|
|
|
Euskara gure erlijio moduan aldarrikatzea eragina izan dezake gazteen ideologian, kontzeptu teorikoetan. Baina askotan praktika bestelakoa da, sekularizatua
|
dagoen
belaunaldi berri honentzat etorkizun laburra izan dezake bide honek, nahiz eta eragina izan oraindik. Eta hitanoaren kasuan aldiz, ikuspuntu honek ez duela balio dirudi:
|
|
|
Hauxe da nire asmoa: nire haurtzaroan kokatutako tresnaz, argazkiak hartu dizkiot iraganari eta argazki horiekin kontatu nahi dut nola izan zen hezia gaur zahartzaroaren atarian
|
dagoen
belaunaldia, nolakoa zen bizitza, sasoi hartan, urte haietan, Donostiako bazterreko auzo apal batean bizi zen familia euskaldun, euskaltzale, antifrankista, kristau eta langile baten inguruan. FRANCO Bost urte nituela kontatu zidan aitak nor zen Franco.
|
|
|
Hauxe da nire asmoa: nire haurtzaroan kokatutako tresnaz, argazkiak hartu dizkiot iraganari eta argazki horiekin kontatu nahi dut nola izan zen hezia gaur zahartzaroaren atarian
|
dagoen
belaunaldia, nolakoa zen bizitza, sasoi hartan, urte haietan, Donostiako bazterreko auzo apal batean bizi zen familia euskaldun, euskaltzale, antifrankista, kristau eta langile baten inguruan.
|
|
2015
|
|
|
Hori eragozpena da guretzat, eta baikortasunez begiratu behar dugu aurrera, eta pentsatu hor
|
badagoela
belaunaldi bat zailtasunak gainditzeko gai dena.
|
|
|
Beharbada, Txinaren moduko sistema batera joan dugu.
|
Badago
belaunaldi oso bat beharra eta gabezia besterik ez duena ezagutu, eta hori oso gogorra da. Utzi dugu, egunen batean, kapital pribatuak bere papera bete dezan, txikia baldin bada ere.
|
|
|
Aldi Bereziaren gordina gogor pairatu duen gazteriako partaidea da Ioeldis Rodríguez, balore aldaketa batean murgilduta
|
dagoen
belaunaldi berri bateko kidea. Sancti Spiritusen jaio zen, duela 27 urte.
|
|
2016
|
|
|
Horrek ekartzen du lorpenak eta gabeziak aztertzea. Baita ere ikusten da
|
badagoela
belaunaldi bat ereduan formatu dena eta gaur egun heldu bihurtzen ari dena: lan merkatuan sartzen eta familiak sortzen.
|
|
|
lan merkatuan sartzen eta familiak sortzen. Ikuskizun
|
dago
belaunaldi horrek zer egingo duen, zer jarrera eta portaera izango duen, nola biziko duen hizkuntzaren kontua. Badago aldaketaren sentsazioa».
|
|
|
Hauxe da nire asmoa: nire haurtzaroan kokatutako tresnaz, argazkiak hartu dizkiot iraganari eta argazki horiekin kontatu nahi dut nola izan zen hezia gaur zahartzaroaren atarian
|
dagoen
belaunaldia, nolakoa zen bizitza, sasoi hartan, urte haietan, Donostiako bazterreko auzo apal batean bizi zen familia euskaldun, euskaltzale, antifrankista, kristau eta langile baten inguruan."
|
|
2017
|
|
|
Carles Puigdemont, ordura arte Gironako alkate eta AMI Independentziaren aldeko Udalerrien Elkarteko buru izandakoa. Masen apopilo izanagatik, independentista konbentzitua zen Puigdemont, eta pujolismoaren kutsutik libreago
|
dagoen
belaunaldi baten parte. Denborarekin, Mas gainditu du Kataluniako publikoaren onarpen inkestetan.Alderdi independentistek hauteskunde plebiszitarioen aurretik adostu moduan, ezohiko legealdi baten gidari izatea zen haren funtzioa:
|
|
|
gizarte bat bihurtzeko bidean, euskal estatu erakundeek (EEE) osorik berregituratu behar dute azpiko sare industrial hori: batetik, prestakuntza berria eskaini lehen labe garaietan eta orain bestelako lantegietan arituak diren langileei, eta, bestetik, bidean
|
dauden
belaunaldiei begira, unibertsitate ikasketa edo modulu profesional berriak diseinatu eta eremu berriak txertatu, hala nola nanoteknologia, bioteknologia eta ingeniaritza digitala. Edonola ere, prozesu honetan, merkatutik kanpo edo langabe geratzen diren herritarrak barneratu behar dira, eta, beraz, estatu egitura publikoek, horren harira, diru-laguntza publiko sozialak eman behar dizkiete alde batera gera daitezkeen horiei, ez daitezen baztertuak izan.
|
|
|
Hezkuntza Emantzipatzailearen aurrekaritzat Garapenerako Hezkuntza har daiteke. Hasiera puntu duen 1950 urtetik bilakaera handia izan duen arren, ez du garapenaren ideia alboratu, eta ondorioz, Postgarapenerako Hezkuntza4 sortzean, Garapenerako Hezkuntzan
|
zeuden
belaunaldi guztiekin5apurketa bat eman zen. Izan ere, garapenak gizarte guztien, uniformizazio soziokulturala?
|
|
2018
|
|
|
Lagun arteko elkarrizketetan lana izatea, nahiz eta soldata miserable batekin izan, ia pribilegio gisa ulertzen da. Hor txoke handia
|
dago
belaunaldien artean.
|
|
|
Gerra aurreko belaunaldiak ere bazuen galtzearen sentipen hori. Galeraren transmisioa
|
dago
belaunaldi bien artean. Eta galearen sentipenaren transmisioa dagoen hein berean, dago eusteko nahi eta premiaren transmisioa; batzuek zein besteek, salbamendu eta misio ikuspegi bat izango dute euskaltasunaren zein euskaltzaletasunaren gainean.
|
|
|
Gure balio profesionalen inguruko nahasmen horretatik zorionez libre
|
zegoen
belaunaldi batekoa izan zen, bada, nire aita. Eta aldeztuko dut ezen, ingelesaren ezagutza mugatua eta kultura orokor murritza eduki arren, adinaren lorean iritsi zuela «bere posizioari dagokion duintasuna». Hayes Elkartearen hitzez baliaturik?, etxe bat gobernatzeko jakin beharreko guztiak jakiteaz landa.
|
|
|
Lagun arteko elkarrizketetan lana izatea, nahiz eta soldata miserable batekin izan, ia pribilegio gisa ulertzen da. Hor txoke handia
|
dago
belaunaldien artean.
|
|
2019
|
|
|
zen garaietan bezala. Gaur egun, etxeak galdua du distira patriarkalaren parte bat; gizon gehienentzat, habitat bat besterik ez da, eta jadanik ez
|
dago
belaunaldi zenduen oroitzapenaren zamaren azpian, ezta etorkizuneko mendeen preso ere. Emakumea, ordea, oraindik ahalegintzen da egiazko etxeak zituen zentzua eta balioa ematen, etxe barrenari?.
|
|
|
Hurrengo belaunaldiek bi esparru hauetan zer nolako joerak erakusten dituzten, halakoxea izango da gure hizkuntza komunitatearen etorkizuna hein handi batean. Eta belaunaldi gazte honek euskararen aldeko urratsa modu masiboan eman dezan, Euskal Herriko administrazio desberdinek eta ardura postuetan
|
dauden
belaunaldi zaharragoetako pertsonek (baita erdaldunek ere) euskaraz egin dezaten baldintzak sortu dituzte, erraztasunak eman eta horretara bultzatu. Bizi dugun testuinguru politiko sozialean, garbi dago, lan munduari dagokionez behintzat, EAEko administrazioei eta enpresa publiko nahiz pribatuetako zuzendari eta arduradunei dagokiela aitzindaritza prozesu honetan.
|
|
|
Ondoriozko esaldietan sartu baino lehen, komeni zaigu, nola edo hala, baldintza kotaren inguruan
|
zeuden
belaunaldiei buruz aritzea: baldintza asmatu baino lehen —kotaren azpian, beraz—, anitz belaunaldi bizi izan ziren, denok bezala, zein bere bizitzako gorabeherei aurre egiten; euskaldunak ziren eta denen artean prestatu zioten belaunaldi berriari bere hizkuntzaren oinarria.
|
|
|
Gehien interesatzen zaiguna da kota horren azpitik dagoena bereiztea, eta, ez hainbertze, hau edo hori" beldur naiz" gizaldiaren hizkuntza gaitasunaren barne dagoen ala ez, izan ere, gai bati buruz aritzean, baldin ziur ez
|
bagaude
belaunaldi horrek indarrean zuela, sistematikoki bere ondorengoentzat utziko baitugu.
|
|
|
Hainbat kapituluetan aipatutakoa berriz ere hona ekarri baino lehen, zurekin proba bat egin nahi dugu: aztarnategiaren eskemara joan baino ez duzu egin behar geruza bakoitzaren egoeran
|
dauden
belaunaldiek bizi zutena jakiteko.
|
|
|
euskaraz dakite bertako herritar guztiek edo gehienek eta eguneroko jardunean euskaraz mintzo dira. Arnasgune barnean berbetan ari direnean, euskara da nagusi, beste edozein hizkuntza tartean nabarmen sartu gabe. Euskaraz berba egitea arau inplizitua da. Euskararen transmisioa bermatuta
|
dago
belaunaldiz belaunaldi.
|
|
2020
|
|
|
Halere, Maiatzekoek,, Iparraldeko hizkera literarioari eutsiko diote (nahiz egia den Hegoaldeko idazleek ere aldizkariaren orrialdeak beti zabalik izango dituztela baita euskara batuan idatzi gogo dutenek ere). Laburbiltzeko, Maiatz hurbilxeago
|
legoke
belaunaldi iraultza batetik sistema aldatzeko iraultzatik baino.308
|
|
|
Britney bai, baten batek hautatu zuen, baina beste hiruretatik bat ere ez zen eszenatokitik agertu; Lady Gaga bai, Rosalía ere, bizpahiru Ariana Grande, baina Madonnarik ez, ezta Kylierik ere. Galduta
|
zegoen
belaunaldi hura.
|
|
|
Galduta
|
zegoen
belaunaldi hura. Erremediorik gabe.
|
|
|
Nola gelditzen diren euskarririk gabe, ikono izatetik erorita eta filosofikoki ere helduleku askorik gabe. Eta kointzidentzia bat baino gehiago
|
dago
belaunaldi horretako kideek 90eko hamarkadan sortzen dituzten ildo estetikoen artean. Nahi diote erantzun lehenago bizi izandako krisi eta kolpe horri».
|
|
|
“Belaunaldi aldaketa egiteko jendea” falta dela uste du Ibars Cerverak: “Profesional asko zaharkituak daude, asko datozen urteetan erretiratuko gara eta ez
|
dago
belaunaldi aldaketarik. Badaude medikuntza ikasketak amaitu dituzten pertsona nahikotxo, baina MIR espezialitatean plaza gutxi daude, familia medikuentzako, adibidez”.
|
|
|
tropelekoa izanik". Olasagarrek hainbatetan azaldu duenez Bernardo Atxagaren eta Kirmen Uriberen edo Castillo Suarezen artean
|
dagoen
belaunaldikoa da, eta bere ustez," ez zaigu kasu gehiagorik egin".
|
|
|
Bereziki garrantzitsua iruditzen zaigu haurrek txiki txikitatik ikustea eta bizitzea mundu mailako produktu hedatuenak ere euskaldunok euskaraz jaso ditzakegula. Gaur egun guraso izateko adinean
|
gauden
belaunaldikook, adibidez, badakigu haurtzaroan Dragoi Bola euskaraz normaltasunez jasotzeak zein paper jokatu zuen". Ekimena eta aldarria badituzte; orain teilatuaren gaineko pilota astindu edo ez erabaki dute Disneyk eta erakunde publikoek.
|
|
|
" Nik Tolosan parte hartzen dut emakumeen batzarrean, eta 21 urtekoak eta nire adinekoak ere bagaude elkarrekin. Une honetan, emakumeen mugimenduan
|
badago
belaunaldien arteko transmisio bat".
|
|
|
" Nik txikitan ez nuen eukaliptoa ezagutzen, eta orain Bizkaiko paisaiaren parte dela iruditzen zait. Ez
|
dago
belaunaldi bakar bat horrenbeste aldaketa material eta intelektual egin duena horren azkar".
|
|
|
Nola gelditzen diren euskarririk gabe, ikono izatetik erorita eta filosofikoki ere helduleku askorik gabe. Eta kointzidentzia bat baino gehiago
|
dago
belaunaldi horretako kideek 90eko hamarkadan sortzen dituzten ildo estetikoen artean. Nahi diote erantzun lehenago bizi izandako krisi eta kolpe horri.
|
|
2021
|
|
|
Isilean eta ezkutuan sufritu ohi diren buruko gaitzek plaza publikoa hartu dute azken boladan. Pandemiak, sare sozialek eta gaiaz hitz egiteko prest
|
dauden
belaunaldi gazteek mahaigaineratu dute askoren egoera. Asko direlako arazo mentalen bat edo ondorio psikologikoren bat bizitzen ari direnak; hala diote datuek.
|
|
|
Etxe guztietan zegoen amona bat, izeba bat, ama bat egin eta irakasten zuena. Gaur egun
|
badaude
belaunaldi asko josten ez dakitenak, inoiz orratzik esku artean hartu ez dutenak.
|
|
|
A.A.: Ni pozik
|
nago
belaunaldi berri kañeroak ikusten ditudalako, eta emakumeen presentzia ari delako bere tokia pixka bat hartzen, bidea gelditzen zaigun arren. Nire susmoa da ugaritu egin dela panorama orokorra, eta lehen lekurik ez zuten ahots batzuk eta interesgarriagoak zaizkidan diskurtsoak errazago iristen direla plazara.
|
|
|
Eta azken baieztapena: «Gurea erdi galduta
|
dagoen
belaunaldi bat da. Euskal Herrian, gainera, tokatu zaigu horrelako trantsizio aro bat ere bizitzea, eta galderak dauzkagu».
|
|
2022
|
|
|
Hogeigarren mendearen ia bukaera arte, berezko transmisioa ez
|
zegoen
belaunaldiz belaunaldi bermatuta familietan. Horren ondorioz, mende horren lehenengo hiru laurdenak igaro arte, herritarrak zenbat eta gazteagoak orduan eta euskaldunen proportzioa txikiagoa zen gizartean.
|
|
|
Hogeigarren mendearen ia bukaera arte, berezko transmisioa ez
|
zegoen
belaunaldiz belaunaldi bermatuta familietan. Horren ondorioz, mende horren lehenengo hiru laurdenak igaro arte, herritarrak zenbat eta gazteagoak orduan eta euskaldunen proportzioa txikiagoa zen gizartean.
|
|
|
Gertaera horren oinarrian
|
legoke
belaunaldien arteko euskararen transmisioari gizartean eman zaion garrantzia. Horren isla litzateke euskaldun jendearengan nagusitu den leloa:
|
|
|
Izurriaz harago, ordea, lehen arretako osasun profesionalen krisia «aspalditik» datorrela eta «erro sakonak» dituela azaldu du medikuak: «Familia medikuen artean, adibidez, ez
|
dago
belaunaldi aldaketarik. Inork ez du lehen arretako mediku izan nahi».
|
|
|
|
Badago
belaunaldi bat kasu batzuetan bizi osoa eman duena borroka honetan, goi mailako arduretan edo lehen lerroan, eta belaunaldi hori apurka ateratzen ari da. Horrek edozein antolakunderi, baina espreski gureari, berrikuntza bat eskatzen dio; jende gaztearen aldeko apustu bat.
|
|
|
Proiekzio falta dago, eta Etxepare ez da nahikoa.
|
Badago
belaunaldien kontua ere: ni eustea tokatu zaion belaunaldikoa naiz, tropeleko belaunaldia deitu denekoa.
|
|
|
Desira hori badago, baina gazte horien bizi baldintzak ere garrantzitsuak dira: galduta eta etorkizuneko espektatibarik gabe
|
dagoen
belaunaldi batentzat, errazagoa da joko aretoak ihes egiteko leku gisa ikustea. Eta, azkenik, beste galdera bat egin genioke geure buruari:
|
|
|
Baina, zoritxarrez, diktadura ez zen 1940ko hamarkadan amaitu. Gainera, 50eko amaiera aldetik aurrera diktadurari aurre egiteko prest
|
zegoen
belaunaldi bat agertu zen. Euskal kasuari dagokionez, aldarrikapen sozialen eta nazionalen bat egitea funtsezkoa izan zen antifrankismoa sendotzeko orduan eta, ziur aski, Espainiar Estatuan mobilizazio gaitasunik handienekoa izan zen; errepresioa diskriminaziorik gabe erabiliz erantzun zion diktadurak, giza eskubideen urraketa sistematikoan oinarritutako erregimen bati dagokion moduan.
|
|
|
Emakume horien lana ikusaraziz eta diskriminazioa amaituz. Itsasoko emakumeen lana, oso feminizatua izanik, gutxi baloratua izan da, eta, hori aldatzen ez bada, ez
|
dago
belaunaldi erreleborik», aldarrikatu zuen.
|
|
|
Inkestatuen %80k uste dute arazo bat
|
dagoela
belaunaldien arteko erreleboarekin. Txandakatze hori bermatzeko, tokiko talentuari eutsi behar zaio, ekonomialarien %54, 7ren arabera.
|
|
|
Hauxe da nire asmoa: nire haurtzaroan kokatutako tresnaz, argazkiak hartu dizkiot iraganari eta argazki horiekin kontatu nahi dut nola izan zen hezia gaur zahartzaroaren atarian
|
dagoen
belaunaldia, nolakoa zen bizitza, sasoi hartan, urte haietan, Donostiako bazterreko auzo apal batean bizi zen familia euskaldun, euskaltzale, antifrankista, kristau eta langile baten inguruan."
|
|
|
(1) Euskal Autonomia Erkidegoan hezkuntza formalean burutu diren edo martxan
|
dauden
belaunaldi arteko esperientziak identifikatzea.
|
|
|
Evaristo Torrecuadradaren eta bere semearen artean
|
dagoen
belaunaldi gatazka El pico n kontatzen den historiaren ardatz nagusia da. Komandantea jatorri frankistako balio eta elementu erreakzionarioez osaturiko maskulinitate baten ordezkaria da.
|
|
2023
|
|
|
Biztanleria zahartu egin da eta ez
|
dago
belaunaldi erreleborik eskualdearen bereizgarri izan diren kualifikazio espezifikoetan. Horregatik, prestakuntza duala sustatuko duten neurriak bultzatu beharra jaso dute, eskualdean errotuta dauden zenbait lanbidek biziraun dezaten, besteak beste armagintzak eta damaskinatugintzak.
|
|
|
Oso oso nabarmena da. Garbi
|
dago
belaunaldi gazteen ahozko euskara desberdina dela, eta hizkera horrekiko gure jarrerak ere aldatu egin ditugula, gehiegizko arbuioa baino, onarpen kritikoa eta hobekuntzarako dinamikak bultzatuz. Baina, noraino?
|
|
|
Baina hori esanda, bost artista horien interesguneak eta ekoizpenerako dauzkaten baldintzak islatuta
|
daude
belaunaldi bereko beste askoren ibilbidean ere, egileek azaldu dutenaren arabera. " Azken finean, sistema baten parte gara eta hein handi batean honek zuzenean edo zeharka baldintzatzen du artea ekoizteko modua, baita ere obrak erakutsi eta aurkezteko modua, formatua, tenporalitatea…", esplikatu dute.
|
|
|
Eremu horretan bada antropologia eta soziolinguistika lanetan ikerlarien arreta bereganatu duen gizatalde bat, gaztetxoenena. Euskal Herrian ere eraikitze prozesuan bete betean
|
dauden
belaunaldi horiei buruzko ikerketak izan dira nagusi, Rachel Hoare egileak Bretainiako hizkuntza jarrera eta identitateei buruzko ikerketan adierazi zuen antzeko arrazoiagatik (Hoare, 2001): " Dowiango kasuaren azterketak(...) erakutsi du zaharkitze egoeretan dauden hizkuntzak hitz egiten diren eskualdeetan bizi diren gazteek hizkuntzarekiko duten jarrerek eragin handia dutela hizkuntza horrek eskualde horretan izango duen etorkizunean".
|
|
|
Nekazaritzatik oso gazte gitxi bizi da gaur egun; ez
|
dago
belaunaldi ordezkapenik. Aurrerakuntza ugari egon arren bai soloko beharrak egiteko, bai ortuariak kontserbetako edota garraiatzeko bizimolde horrek ez ditu gazteak erakarten.
|
|
|
Ez. Arazoa da ez dela
|
egon
belaunaldien arteko komunikaziorik. Ama masturbatu egiten da?
|
|
|
Baina beste eredu batzuk kontrakoak dira. Greta Thunberg bezalako gazteen eskaerak entzuten baditugu, gaur agintean
|
dauden
belaunaldiei zuzentzen zaizkie eta etorkizuneko haiek gugandik jasoko duten mundua bizigarriagoa izatea eskatzen dute. Edo Estatuaren zor publikoa izugarri handitzen denean —Espainian 32.000 euro pertsonako da orain—, benetan gertatzen dena zera da:
|
|
|
Familia medikuntzaren berri eman nahi diegu gazteei; gure arazoetako bat da medikuak zaharrak direla, eta ez
|
dagoela
belaunaldi aldaketarik. Medikuntza fakultateetan ez da gure espezialitatearen inguruko berririk zabaltzen, oro har.
|
|
|
Alde horretatik, nolakoa da egoera? Ba al
|
dago
belaunaldi aldaketarik?
|
|
|
Aurrean ditugun erronkak izugarriak dira, eta hau gertatu da, denbora gehiegi daramagulako iraganeko politiketan murgilduta. Euskal enpresariek ohartarazi dute itzalaldi demografiko baten aurrean gaudela, eta ez
|
dago
belaunaldi ordezkapenik; familiak eta ugalkortasuna babestuko dituzten politikak behar dira, zeinak lotura estua duten politika fiskalekin; gure gizartea esponentzialki zahartzen ari da, eta horri aurre egiteko zaintza sistema prekario bat baino ez dugu, gure jendea zainduko duen eredu publiko eta berritzaile bat izan beharrean. Fiskalitatea eta gizarte politikak diputazioen eta udalen ardura dira.
|
|
|
Baietz uste dut. Aipatu ohi da
|
badagoela
belaunaldi galdu bat. Nerabezarotik heldutasunerako bidean badaude batzuk oso lotura estua dutenak eta beste batzuk beste lehentasun batzuk dituztenak, urrundu egiten direnak.
|
|
|
mundu distopiko edo post apokaliptiko bat da, eta badago halako etsaitasun giro bat. Eta heriotza; zaharkituta
|
dagoen
belaunaldi bat da, hiltzen ari dena, eta pelikularen zati batzuetan landu eta aurre egin behar diote gai horri. Baina pentsatu nahi dut argitasuna ere baduela.
|
|
|
Neguko denboraldia amaitzean gauza berbera gertatzen dela esan du Albisuk. Kezkatuta
|
dago
belaunaldien arteko ordezkapenik ez dagoelako. Haren ustez, gazte gutxik dute horrelako lanekiko interesa:
|
|
|
24 aldia izango da aurtengoa eta, hala, urteotan guztiotan bizi, parte hartu eta
|
egondako
belaunaldien arteko tartea gero eta handiagoa da. Nabari duzue hori antolaketa lanetan?
|
|
|
Hark kontatu duenez, memoriaren berreskuratzeak eta gizarteratzeak erakutsi du
|
badagoela
belaunaldi arrakala bat, eta gazteekin lan egitearen beharraz jabetu dira. Beraz, horretan dabiltza orain.
|
|
|
Testuinguru horretan, sandwich belaunaldia sortu da (Miller, 1981). Sandwich kontzeptuak seme alaben eta gurasoen zaintzaren artean harrapatuta
|
dagoen
belaunaldiari egiten dio erreferentzia, ogi xerren artean egongo balitz bezala. Modu berean formulatzen da superemakumeen kontzeptua (Moreno4, 2012).
|
|
|
Beraz, desberdintasunak bazeuden, bai, baina nahiko kontrolatuak. Orain informazio likidoaren eta sare sozialen bidez, nerabeek izugarrizko input, bizipen, bizitza eredu eta irizpide izan ditzakete eta dituzte, eta ikaragarrizko eragina du horrek guztiak beren autoestimuan, balioen eta identitateen eraikieran eta, beraz, lehen ere
|
bazegoen
belaunaldi talka areagotu egin du kultura sozial berri horrek. Errotik apurtzen dute aurreko egoera; lehen, nerabe batek gurasoengandik, gertuko ingurutik eta telebistatik jasotako bizimodu eta paisaia bakan, kontrolatu eta errepikakorrak zituen; gaur egun, ordea, nerabe batek 15 urte izaterako ikusiak ditu mundu erdiko parajeak, gurasoek 40 urtean ikusi ez dituztenak, eta lantegi batean 40 orduz lan egitea baino aukera gehiago badaudela jasotzen dute txiki txikitatik, eta abar.
|
|
|
...nitaz errukitu, errukitu zaitez zeure buruaz eta hori esandakoan sorbaldak zuzendu zaizkio eta haren burua beste mahaikideenen artean gailentzen ikusi dut ezusteko gehiago ditu guretzat prestaturik bere entzule umil eta mireskor bihurtu gaituenontzat plazer sexuala ere izan du hizpide berak ez duela horretarako sekula arazorik izan ez senarrarekin ezta ondorengo maitaleekin ere eta alboan eserita
|
dagoen
belaunaldi gaztearen testigantza eman duenak jauzi txiki bat egin du aulkian oharkabean, ia lurrera eroriz saioa amaitu ostean mokadutxo bat eskaini digu udalak jardunaldietako izar, guztiek hitz egin nahi dute harekin halako batean ikusi nau eta niregana hurbildu da zorionak eman dizkiot hitzaldiagatik eta haren bizitzaren kontakizunarekin jarraitu du ez dago ubera geldiarazterik senarrarengandi... Basaurin izan da, Bilbo Handian, euskaltasunaren ertzean euskararen azentu eta ahoskera (omen) desegokiak nekez onartuko zaizkigun inguru berean ezpain margoa hortzetan txikia, argala eta ile eskasduna da ahotsa ozta ozta ernatu zaio hitz egiten hasi denean burua sorbaldetan sartua baimen eske bailitzan nazionalek aita hil izanak ondorio latzak ekarri zizkiela etxekoei guda ondokoak direla bere bizitzako lehen oroimenak hastapen tristeak, harrotasunez beteak bi esaldi besterik ez eta isiltasunak zapaldu du aretoa amak eta amonak, aspaldi joanak, familia aurrera atera zuten aberatsen arropak garbitzen, bata, patatak saltzen, bestea, bi emakume horien oroimena dela bera urte haietako onena, ahizpa nagusiarekin partekaturiko sekretuak eta jolasak izan zirela igande arratsaldeko dantza herriko enparantzan oraindik neskatila herabe bat besterik ez zela bertan ezagutu zuen laster Euskal Herrira lan bila etorri behar izan zuen mutil laguna jabetzerako haurdun eta ezkondu berri zegoen urte gutxitan ugalduz joan ziren etxe orratz horietako baten zortzigarren solairu batean ume zain senar zain etxekoengandik urrun handik herri honetara etorri zela baina herri honetara iritsi baino lehen bazela hemengoa ez diela bere sorburuari uko egin nahi baina hemengoa dela errepikatu du isildu eta txanda pasatu dio albokoari gogora datorkit osasun zentrora etorri zen lehen aldia hamabi bat urte badira alaba nagusiak lagunduta, behartuta gizonarekin arazoak zituela horixe da orain gogora ekar dezakedana hori eta bera bezalako emakume zorigaiztokoak kontsultatik irteten zirenean haien destino petrala bizi ez izateagatik hitza hartu du berriro baina oraintxe esaten ari dena ezaguna zait lau seme alaba izan zituela gizon horrekin bi mutil eta bi neska baina ia hasieratik jakin zuela ez zela izango bere bizitzako gizona holakorik balego, gehitu du gizon horrekin gelditu zen seme alabak nagusitu arte eta gauzek txarrera egin zutenean etxeak eta atariak garbitzen jarri senarrarengandik apartatzerakoan pisu berean bizitzen jarraitu zuen seme alabekin laster gizonak etxe erdia eskatu zion baina beste erdia eta aurreztuta zeukanarekin pisu txiki bat erosteko adina diru bildu zuen gaur egun berea duen etxebizitza seme alabek ikasketak eta lanbide onak dituztela eta pozaren pozez bizi dela orain berea den etxe horretan bizitza osoan izan duen altxorrik preziatuena horrelaxe amaitu du bere mintzoa azken mahaikidearen hitzaldia bukatu ondoren entzuleen txanda izan da emakume adinduaren ezagun batek eskua altxatu du zorionak eman dizkio erakutsi duen kemenagatik guztiok gaude zurekin esan dio eta gogotik sentitzen duela berak bizi izandakoa, senar onik ez izana eta horren gaizki pasatu izana berehala moztu dio ondo baino hobeto dakit neure bizitza ez dela erraza izan ondo baino hobeto dakit zuk senar ona izan duzula baina hori ez da berez zorion bermea zuri esaterako, jarraitu du, ez zaizu hori batere lagungarri izan gaizki zaude orain, senar ona izanik senarra faltan ez baituzu bakarrik bizitzen ikasi izan eta horixe da ikaskuntza nagusia emakumeon bizitzan goizago edo beranduago ikasi beharreko lezioa nik aldiz larrutik baina betirako dut ikasia ez zaitez nitaz errukitu, errukitu zaitez zeure buruaz eta hori esandakoan sorbaldak zuzendu zaizkio eta haren burua beste mahaikideenen artean gailentzen ikusi dut ezusteko gehiago ditu guretzat prestaturik bere entzule umil eta mireskor bihurtu gaituenontzat plazer sexuala ere izan du hizpide berak ez duela horretarako sekula arazorik izan ez senarrarekin ezta ondorengo maitaleekin ere eta alboan eserita dagoen belaunaldi gaztearen testigantza eman duenak jauzi txiki bat egin du aulkian oharkabean, ia lurrera eroriz saioa amaitu ostean mokadutxo bat eskaini digu udalak jardunaldietako izar, guztiek hitz egin nahi dute harekin halako batean ikusi nau eta niregana hurbildu da zorionak eman dizkiot hitzaldiagatik eta haren bizitzaren kontakizunarekin jarraitu du ez dago ubera geldiarazterik senarrarengandik dibortziatzera ailegatu ez zenez hura hildakoan pentsioa gelditu zitzaiola eta gaur egun zoriontsu bizi dela asteburuetan lagunekin ateratzen da erretiratuen egoitzako dantzaldira joateko neskatilatan bezala, dio irribarrez, hori bai, ezkontzeko premiarik gabe ama keinu batez atzamarra pasatu dit aho ingurutik ezpain margoa ezpainetatik kanpo atera omen zait berari ere antzera gertatu ohi zaiola haginak zikintzen dituela behin eta berriro senarrak ezin zuela hori jasan esan du irribarre lotsati eta maltzurraz etxetik alde egiteko agindu zion egunean bertan andregai berriak, bai, harek bazekiela ondo janzten eta haren burua apaintzen bota zion aurpegira ez bera bezala, ezpainak ere behar den moduan margotzeko gai ez zela eta barre egin du berriro, erruz oraingoan eder eta dotore nagoela esan dit gero beno, beti bezala, gaineratu du baina aurrean ispilurik ez izan arren ezabatu ezinean nabilen neure irribarrea harenaren aldean metalezkoa dela sumatu dut bisitak semearekin joan naiz jaio nintzen herrira gure lehen etxea bisitatu dugu herriaren goiko partean trenbiderik ez duen geltokiaren alboan hantxe izan da semea pozarren kamera eskuan paretak zeharkatzen dituen huntzari denboraren usaina erretratatu guran bigarren etxe atzeko errekastoa eta aurreko zelaia txikitu egin dira urte hauetan guztietan amaren eskolak herri osoa besarkatzen du bere tronutik inoiz bukatu ez zen Engañako tuneleraino ere iritsi gara gure aitak eskolak eman zizkien beharginen umeei erdi eraitsitako etxeak alaitu dira gu ikustean argazki honetan bi gorputzen itzalak azaltzen dira sarrerako lokatzaren gainean, iluntasunari begira barruan gordetako sekretuak asmatzeko ahaleginean uda gorri honetan Zamorara eraman ditugu seme alabak eta ilobak haurtzaroko paisaiak eta jabetzak ikustatzera
|