|
2000
|
|
|
Desafio bat onartzean hortaraxerako egoten zara bakarrik. Eta apustuetan ez
|
dago
Nafarroara joan beharrik kontrarioak aurkitzeko, hemen jendea badago lehian aritzeko, eta ni prest nago; besteari abantaila emanda ere, nik hamar enbor ekarri eta zuk bost, apustua egingo nizuke, ziur egon! Duela ez asko, dena uztekotan egon nintzen baina orain animatu eta dena irabazi nahi dut.
|
|
|
Egia da" Otto Pette" n horrelakoak daudela, baina zuk zerbait eraikitzeko garaian beti elementu ezagun batzuk erabiltzen dituzu, eta hauetatik abiatuta berriak sortu. Adibidez," Otto Pette" ko espazioen eraikuntzan badago Baiona,
|
badaude
Nafarroa aldeko elementu batzuk... Beste batzuetan erabat asmatu egiten duzu:
|
|
|
Irrati emandegi handi eta txikien arteko muga argiago marraztuta
|
dago
Nafarroan, bertan hiru irratiren artean eskuratzen baitute entzuleriaren ehuneko 65,1 Aipaturikohirurek emititzen duten programazioaren zatirik handiena Madrilen buruturikoa da.Irratigintza lokala egon badagoen arren, ez du entzule kopuru handirik eskuratzen.
|
|
|
Oroitu nahi ez dudan Mantxako toki batean..., has bainezakeen nik ere, berdinzki, liburu hau, erranik: Oroitu nahi ez dudan Nafarroako toki batean; nik, ordea, oroitu egin nahi nuen, eta ongi oroitzen dut Lapurdi eta Nafarroa Behereko mugetarik hurbil
|
dagoen
Nafarroa Garaiko toki hori: Urbiain.
|
|
2001
|
|
|
Garai hartan erabaki zen, antza, euskarari
|
dagokionez
Nafarroan zonifikazioaren planteamendua, gero 1982an onartutako Foru Hobekuntzaren Legearen 9 artikuluan zehaztuta geratuko zena: Nafarroako hizkuntz ofiziala gaztelania da; lurralde" vascoparlanteetan" euskara ere ofiziala izango da; eta eremu" vascoparlanteak" zehaztu eta euskararen erabilera arautzeko, aurrerago lege bat egingo da (artikuluaren aipamena ez da hitzez hitzekoa, baina edukia hori da).
|
|
|
Mahasti ugari
|
daude
Nafarroako erdialdean eta Arabako Errioxan. Horiei kostaldean txakolina egiteko daudenak gehitu behar zaizkie
|
|
|
Eta honela dio: " Es muy conforme la reflexión de inconvenientes que en su dÃa podrÃa traer la impresión en vascuence de la vida de San Ignacio y el acuerdo tomado por ese Supremo Tribunal [ni oso oker ez
|
banago
Nafarroako Kontseilua zen] para suspender la licencia de imprimir de que V.S. me avisa en carta... en ausencia del Virrey [errege ordekoa han izan balitz, bere esku zegokeen gauza]. A esto se agrega el reparo polÃtico de no convenir hacer impresiones en otra lengua que en la castellana, inteligible a toda la nación, y asà por regla general se denegarà ¡ n por ese Consejo [eta Kontseilu hau Nafarroako erreinuko Kontseilua da; Arandak besterik gabe galarazten dio Nafarroako Kontseiluari] sin especial noticia mia, archivà ¡ ndose la obra original de la vida de San Ignacio en vascuence con el expediente de su impresión... haciendo entender a los impresores de ese reino para que no aleguen ignorancia castigando severamente cualquier contradicción".
|
|
|
Kritika hauetatik guztietatik landa
|
dago
Nafarroa. Sanzen gobernua hain justu kontrako bidea egiten ari da, ku rrikulum propioa atontzen, Jaime Ignacio del Burgok aurretiaz eskatu bezala.
|
|
2002
|
|
|
M. RUBIO. Ez dakit nafartzaletasuna izango den ala ez, baina garbi
|
dago
Nafarroako ezaugarri bereziak kontuan izan behar ditugula. Eta gure erritmoak markatu behar ditugula gauzak egiterakoan.
|
|
|
I+G arloan, unibertsitatearen eta enpresen arteko elkarlanak zertxobait sendoagoa dirudi. Hala ere, desberdintasun nabarmena
|
dago
Nafarroako unibertsitateenartean. UPNAko unibertsitate sailek 1997 urtean 58 enpresatarako egin zuten lan, azpimarragarriak izanik Ingeniaritza Elektrikoa eta Elektronikoa, Nekazaritza Produkzioa eta Kimika Aplikatua izeneko sailak; elkarlanean 30 enpresatarakobaino gehiago lan egin zuten.
|
|
|
Hala eta guztiz ere, euskal unibertsitatea bizirik
|
dago
Nafarroako UnibertsitatePublikoan. Euskaldunen presentzia unibertsitateko maila eta sektore guztietanesandakoaren adierazle zuzena dugu.
|
|
|
Espainiar Estatuan BPGren %0’9 erabiltzen da I+G diruz laguntzeko2 Ehuneko hori askoz ere garaiagoa da Hego Euskal Herrian, %1’3 ingurukoa. Dena den, gurean ere, alde handia
|
dago
Nafarroa eta EAEren artean: Nafarroan %1 ingurukoa den bitartean, 1’4koa da EAEkoa.
|
|
2003
|
|
|
XIX. mendean, sei euskalki
|
zeuden
Nafarroan, eta XX. mendean hiru desagertu ziren: Hegoaldeko goi nafarrera, bospasei herritan mantentzen dena; erronkariera, hiztunik gabe geratu dena; eta zaraitzuera.
|
|
|
Hori oso diskutigarria da. Konkistaren lehenengo unean ezusteko handia
|
dago
Nafarroan, baina herritarrak konturatzen direnean okupazioak zer dakarren, benetako erreakzioa dator. 1521eko altxamendua herri matxinada izan zen, eta hori armez zapaldu zen.
|
|
|
Zoritxarrez, euskarak ez zuen hainbesteko laguntzarik izan. Ez akademiarik, ez unibertsitaterik, ez printzeen ohiko egoitza zen Gorterik
|
zegoen
Nafarroa Beherean. Euskal Herria kulturalki marginala zen.
|
|
|
EHUrekin ez ezik, UEUko buruzagiak Nafarroako Gobernuko agintariekin ere bildu ziren sortzear
|
zegoen
Nafarroako Unibertsitate Publikoan euskarak eduki beharreko tokiari buruz hitz egiteko, baita UEUren beraren etorkizunari buruz ere. 1984ko uztailaren 27an Bakaikoa Roman Felones Hezkuntza eta Kultura sailburuarekin bildu zen eta bi proposamen egin zizkion.
|
|
|
Bildutakoen artean, 18k harreman zuzena zuten EHUrekin, gehienak bertako irakasleak baitziren, ikasle bat ere bazegoen, Joseba Gabilondo. Loturarik ez zutenen artean
|
zeuden
Nafarroako, Ipar Euskal Herriko eta Arabako ordezkariak, UEUren idazkariak eta Elhuyarreko ordezkaria. Ez da, harritzekoa, beraz, EHUre kin izan beharreko harremanek eztabaida denboraren zati ederra hartzea.
|
|
|
Arazoaren prebalentzia handiena duten erkidegoak Balear Uharteak (261 animalia aztertu dira kasu positibo bat lortzeko) eta Aragoi dira, 662 analisi/ kasu eginda, Estatu mailan aurtengo hazkunde erlatibo handiena erakutsi dutenak. Autonomia erkidego horien atzetik
|
daude
Nafarroa (705 analisi/ kasu), Katalunia, Extremadura eta Asturias, denak ere 1000 analisi/ kasu baino gutxiagokoak. Emaitza horiek BSEn nagusitasun handiena duten erkidegoak erakusten dituzte, eta aurreko urteetako bilakaera berresten dute.
|
|
|
2001eko plantilla organikoan 153 lanpostuetan eskatzen da euskara. 18.300 funtzionario
|
daude
Nafarroan, irakasleak barne.
|
|
|
Nafarroako euskaldunak ehuneko txiki bat baino ez dira. Arrazoi kuantitatiboak oinarri hartuta murrizketa gehiagoren bidea irekiko dute, Nafarroan euskara eta euskalduntasuna gutxiengo ttipi baten hautua baizik ez dela argudiatuz, etaEu ropari begira
|
dagoen
Nafarroa kulturanitza osatzen duten kultura txiki guziek bezala izatea dute, baina horretarako ez zaie gehiengoaren diru publikoa emanen.
|
|
2004
|
|
|
Iparraldean Goizueta, ekialdean Ezkurra eta Basaburua, hegoaldean Larraun eta mendebaldean Areso eta Berastegi. Leitza, mendi artean
|
dagoen
Nafarroako udalerria da. Nafarroako mendi gehienak, Bizkaian eta Gipuzkoan ez bezala, herri lurrak dira.
|
|
|
Familiak Berako Itzea etxean zituen Serafin, Pio, Rocardo, Carmen eta Julio Caroren argazkiak, hainbat eleberriren jatorrizko lanak eta Julio Carok Pio Carori bidalitako eskutitzak aurkituko ditu bisitariak, besteak beste, abenduaren 12ra arte zabalik egongo den erakusketan. Pio Caro Barojak esan du Itzean
|
dagoena
Nafarroako Artxibo Nagusiaren egoitzan ikus daitekeena baino gehiago dela eta Beran museo bat zabaltzeko gogoa adierazi du.
|
|
|
Etnozidioaren ideologia aginte erakundeetan erroturik
|
dagoen
Nafarroan, beste euskaltzale batek honako proposamen hau egin diezaguke. Oraingoan Iñaki Camino ari zaigu:
|
|
|
Egun Euskal Herrian dauden hiru eremu politiko administratiboen ereduak (EAE, Nafarroa, Iparraldea) lehenago historiaren arlo batzuetan suma daitekeen joera hirukoitz hori reifikatzera daramatza historialari batzuk, ahaztuz egun bezain markatua sekula ez dela izan tripartizio hori. Hego Euskal Herrira mugatuz Araba, Bizkaia eta Gipuzkoa artean, adibidez, iraganean antzekotasun eta harreman instituzional handixeagoak
|
zeuden
Nafarroa Garaiarekin baino, bai, baina hiru probintzien arteko lotura ez zen inondik egungoa bezain sendoa, eta halaber Nafarroa Garaiaren urrunketa beste probintziekiko sekula ez da egun bezain markatua izan. Beraz kontu eduki behar da, bestela oso erraz aditzera eman daiteke EAE eta Nafarroa egun bi autonomi erkidego badira sakoneko arrazoi historikoengatik dela, ene ustez, aurrekariak aurrekari, askoz gertukoagoa den espainiar Trantsizioa egin zen moduak finkatu zuenean ekidinezina ez zen bereizketa hori.
|
|
|
Hala behar duela azpimarratzen dute Jaurlaritzan, administrazio horren plana delako, baina euskal kultura ez da hori bakarrik. Planak aipatzen ditu beste lurraldeetan bizi diren sortzaileekiko harremanak, eta aipatzen ditu diru laguntzen aukera bereziak, baina arriskua
|
dago
Nafarroakoen eta Iparraldekoen periferia sentsazioa areagotzeko.
|
|
2005
|
|
|
Madrilen atzetik, Andaluzia (227) eta Balear Uharteak (86) dira errepideetan ezbehar kopuru handia duten erkidegoak. Balantzaren beste aldean
|
daude
Nafarroa (hiru), Asturias (10) eta Errioxa (13). Europako Batasunak (EB), gaur egun, Frantziak egiten duen bezala, errepideetako “puntu beltzen” egoera seinaleztatzea komeni den aztertzen du, gidariari informazioa emateko eta istripu tasari aurre egiteko beste modu bat baita.
|
|
|
Nafarroako Jaka eta Burgetea. Azken horretan
|
dago
Nafarroan merkaturatzen den zaldi haragiaren zatirik handiena. Baina lanaren egileak nabarmendu du gainerako hornikuntza haragiekin alderatuz gero, moxalaren kontsumoak interes marjinala duela, eta, beraz, oso merkaturatze jarduera txikia duela.
|
|
|
Esandakoak esanda, ez naiz bertso txar bat egiten hasiko, lehen ere gaizki errimatutako bertsoak eta poemak bai baititut, eta prosan amaituko dut, esanez, euskarazko kultura egoera txarrean
|
dagoela
Nafarroan, Iparraldean eta baita Euskal Autonomia Erkidegoan ere; egindako aurrerapenek, handiak izanik, ia hiltzoritik abiatu ginelako, ez baitute deus bermatzen gerora. Horregatik, EAEko gobernuak, abertzaleenak, ez badu erabaki politiko sendo eta estrategikoa hartzen, gutxi balio du abenduaren 3an Euskararen Nazioarteko Eguna ospatzeak.
|
|
2006
|
|
|
Urtaro bakoitzaren joan etorrian eta une bakoitzak eskaintzen duen argiaz ederki baliatuz eginak
|
daude
Nafarroako lurraldeak oinarri dituzten Santiago Yaniz argazkilari bilbotarraren 100 irudi eder hauek. Iratiko oihanaren zenbait paisaia bezala, Iruñeakoak, Cabredo hiribildukoak, Erriberrikoak, San Adrian baselizarenak edota Uxue, Erratzu, Igantzi, Lantz eta beste herri askotakoak.
|
|
|
Horrela, Antso Azkarraren garaitik
|
dagoen
Nafarroako erresumako lurraldea dauka markatua (esaten ez duen arren), baina hegoaldeko hiribilduak markatzen ditu bakarrik. Jacatik hiru gezi ateratzen dira:
|
|
|
2002an, bisoi amerikarraren populazioa Europakoaren ia bikoitza zen. “Gaur egun 400 eta 500 animalia inguru
|
daude
Nafarroan, Euskal Herrian, Errioxan, Burgosen, Sorian eta Zaragozan”, dio Palazok. Itsasoaren hondoan XX. mendearen hasieratik, Mediterraneoan sartutako espezieen kopurua bikoiztu egin da 20 urtean behin.
|
|
|
Maddalen Tabirakoa frai Alfontsorekin joan zen, lehenengo Nafarroara –orduan, orain ez bezala, Gaztelako agintetik zertxobait askeago
|
baitzegoen
Nafarroako erresuma zaharra–, gero Valentziara, eta azkenik Granadara.
|
|
2007
|
|
|
Galizia eta Portugal aspaldi ari dira lanean eremu horretan. Argi
|
dago
Nafarroan abertzaleek erreferenduma irabazteko izatekotan ere bizpahiru belaunaldik pasatu dutela.
|
|
|
Hondar hauteskundeek nahiko argi utzi dutenez, orain bertze espainolismo bat asmatu beharra
|
dago
Nafarroan, bertze mota batekoa, Nafarroako aniztasuna errespetatzen dakiena eta, paradoxa posible bada, Espainiari hain lotua ez dagoena. Hain argi ez dagoena zera da:
|
|
|
Niri ere pena ematen dit, adibidez, Nafarroako egoerak. Hamasei edo hemezortzi itzultzaile
|
gaude
Nafarroako Gobernuan eta gehien gehienok horretan, eta mila esparru landu gabe. Eta nik ere esaten diot neure buruari:
|
|
|
Nafarroak dituen 272 udalerrietatik 100.000 biztanletik gorako tipologian dagoen bakarra neurtu da (Iruñea). 50.000 – 100.000 biztanle bitarteko tipologiako herririk ez
|
dago
Nafarroan eta 25.000 50.000 biztanle bitartekoan dagoen bakarra ere neurtu da (Tutera). 10.000 25.000 biztanle tarteko tipologian Nafarroan dauden 6 udalerriak neurtu dira (Barañain, Burlata, Lizarra, Zizur Nagusia, Tafalla eta Atarrabia), bai eta 5.000 – 10.000 biztanle tarteko tipologian dauden 10 udalerrietatik 3 ere (Berriozar, Baztan eta Altsasu).
|
|
|
Horretarako, ahalik eta maizen ubideak begiratuko zituen lagun taldetxo bat antolatu genuen, eta horietan itota aurkitutakoa kontrolatu genuen. Halaxe egin dugu bost urtez zentral eta ubide ugari
|
dagoen
Nafarroaren iparraldeko inguru batean, Urumea eta Leitzaran ibaien goiko arroan, eta bildutako datuek erakutsi digute arazoa kezkatzeko modukoa dela. Ubide batzuek ez dute arazo larririk sortzen, baina beste batzuek bai.
|
|
|
Atxikipenei dagokienez, autonomia aipagarria dauka Nafarroak; hasteko, atxikipen taula autonomoak eratzeko aukera
|
dago
Nafarroan, jadanik enpresa jarduera guztietan. Honela, lanak edo zerbitzuak Nafarroan burutzen baldin badira eta hemendik eskaini, Foru Ogasunak eskuratuko du atxikipena; lanak edo zerbitzuak bi lurraldeetan gauzatzen baldin badira, jarduera horiek Nafarroan eginak daudela kontsideratuko da behargina lurralde honetan kokatutako lantegira atxikituta badago, nahiz gero lana lurralde komunean gauzatu.
|
|
|
Aukera hori esanahi aldetik txarto dago, jatorrizko perpausa bestean egon ere, batak zein besteak, biek, esangura bera adierazten dute-eta: koalizio bat baino gehiago
|
dagoela
Nafarroa Bai izenekoa, eta bat dagoela Aralarrek, EAk eta EAJk hitzartuta. Baina komunikagarritasunaren aldetik, askoz errazago irakurtzen da aldaera jatorrizko perpausa baino.
|
|
|
Prezio horiek gehiegizkoak dira gaur egun merkatzen eta merkatzen ari direlako. Taxia alde batera utzita, Madril, Bartzelona eta Malagako aireportuetan izan ezik (metroa edo trena dute), autobusa da aukera bakarra, eta Noainen (Iruñean) ere ez
|
dago
Nafarroako hiriburuarekin lotzen duen autobusik. Eta erabiltzaileak autoa erabiltzen badu aireportura iristeko, aparkalekuaren erabileraren kostuari aurre egin dio.
|
|
2008
|
|
|
Nahiko aspertuta
|
nago
Nafarroako panoramaz. 30 urte eman dugu nork bere mintzaldia botatzen gure buruari euskaldunak edo espainolak garela errepikatzen ondokoak dioena aintzat hartu gabe.
|
|
|
Kongresuan ordezkaritza izango duen beste talde abertzalea Nafarroa Bai izango da. Eserlekuari eustea lortu du, boto eta portzentajeen gorakada txiki batekin; ez da apenas aldaketarik
|
egon
Nafarroan. Kontran, EAk lehenengo aldiz bere 22 urteko historian ez du ordezkaritzarik izango Espainiako Kongresuan, duela lau urteko datuekiko 30.942 boz galdu ostean.
|
|
|
J. Abril. Herri ttiki anitz
|
dago
Nafarroan eta antolatzen diren saio anitz afari girokoak dira edo inauteri eta bestekin lotuak. Badira bi joera, bata Euskal Herriko puntako bertsolariak ekartzekoa, eta hauetako askotan urtero bertsolari berak ekartzea.
|
|
|
Badira haien eguneroko lanean, eta, bidenabar, ematen duten zerbitzuan, euskara txertatu nahi duten toki administrazioak Nafarroan, eta horretarako plan bat egin. Alabaina, ez
|
dago
Nafarroako legediari egokitutako eredurik plan horiek egin ahal izateko. Bestalde, plana zehatza izanen bada, ezinbesteko da toki entitateen antolamendua eta funtzionamendua ezagutzea.
|
|
|
Testu legal gisa, dio Esparzak, Erdi Aroko testua den heinean, Nafarroako foruak ez digu ezertarako balio; indar espiritual gisa, gure odola berritzera heldu den antzinako arbasoen odol kementsu gisa, Nafarroak bizirauteko gogo gisa, ezin baliotsuagoa zaigu forua. Forua Nafarroaren mamia baita, foruan
|
baitago
Nafarroaren funtsa.
|
|
|
Itzuli naiz noizbait misio katolikora, dirutza aldean. Irtetear
|
gaudela
Nafarroako bikote heldua agertu zaigu, baztandarra gizona eta iruindarra emaztea. Berehala jakin dut zerk ekarri dituen hona:
|
|
|
Morenekoa> (Adios), Morenorena> (Arantza). Moreno> deitura ere nahiko hedatua
|
dago
Nafarroan.
|
|
|
Arriskuan
|
dago
Nafarroako Pirinioetan bizi den hartz bakarraren bizitza.
|
|
|
Zabalik
|
dago
Nafarroako Euskal Kantu Txapelketan izena emateko epea
|
|
|
Joan den urtean egin zen Bidasoako Foroaren Prozesuan, Bidasoa ibaia hobetzeko eta zaintzeko zenbait neurri adostu ziren. Neurri hauek jendaurrean aurkezteko jardunaldia izanen da otsailaren 25ean Bertizko Natur Parkean eta egun horren antolaketan buru belarri ari da Nafarroako Gobernuko Landa Garapen eta Ingurumen Departamentuaren menpe
|
dagoen
Nafarroako Ingurumen Baliabideen Zentroa edo CRANA erakundea.
|
|
|
Bistakoa da hegazti suizidak erabiliz, energia berriztagarrien, eta zehazkiago, dorre eolikoen aurkako kanpaina maltzur baten aurrean garela. Nafarroako Gobernuak (guztion onerako) argitaratu nahi ez dituen datuen arabera, Salajones, Izko, Alaitz, Gerinda eta Erreniegako parke eolikoetan aztertutako 368 dorreetan, 7.150 hegazti hiltzen dira urteko (guztira 1.100 dorre inguru
|
daude
Nafarroan).
|
|
|
2007ko eta 2008ko udetako datuen artean alde nabarmena
|
dago
Nafarroan: uztailean eta abuztuan auto istripuetan hil direnen aurtengo kopuruak iazkoa hirukoiztu eta gainditu du.
|
|
|
Jimenezen aburuz, UPN eta PSNren arteko «elkar ulertzea» bi alderdiek Nafarroarekiko duten «konpromisoan» oinarritzen da. «Egonkortasuna ziurtatuta
|
dago
Nafarroako bi alderdi indartsuenen artean».
|
|
|
Erraldoien erreinua da hura, eta bigarrena Euskal Herria da». Hirurehun erraldoi inguru
|
daude
Nafarroan, eta guztien argazkiak biltzea, eta baita erraldoiek irudikatzen duten pertsonaiaren historia ere biltzea da Unai Lakoren asmoa. «Bitxia da, Nafarroan halako zaletasuna izan arren, sekula halako libururik egin ez izana».
|
|
|
Zenbat erraldoigile
|
zaudete
Nafarroan?
|
|
|
Meningitisa dela eta, bi lagun oso larri
|
daude
Nafarroan
|
|
|
Jose Cruz Arbilla Carasatorre hiriberriarraren fosil erakusketak askoren jakin mina piztu zuen eta Hiriberriko bildumazalaeak hainbat azalpen eman zituen. Ondoan
|
zegoen
Nafarroa Oinezeko denda eta zer erosi izan zuten Txitera elkartetik pasa zirenak. Erakusketarekin batera, Txan magoaren emanaldia izan zen kontzeju etxean.
|
|
2009
|
|
|
Plana onetsi eta egun batzuetara irakurri zuen Nafarroako Gobernuko Unibertsitateetarako zuzendari nagusiak" burugabekeria" iritzi ziola Unibertsitateko Plan estrategikoari. Haren esanetan," NUPeko sektore batzuk interesatuta
|
daude
Nafarroako Unibertsitate Publikoak Nafarroakoa izateari utz diezaion, Euskal Herriko Unibertsitateko luzapen hutsa izan dadin, eta NUP ez daiteke ezertan ere EHU bezalakoa izan" 18 I k hotzikara handia sentitu zuen.
|
|
|
Kutzek azaldu du gaur egun 5 pertsona
|
daudela
Nafarroako ospitaleetan ingresatuta eta egoera larrian dagoen 30 urteko gizonezko baten kasua azpimarratu du, Virgen del Camino ospitaleko zainketa intentsiboetako unitatean dago, bertan beste bi gaixo ere daude. Beste pertsona bat Nafarroako ospitalean dagoela esan du eta beste gazte bat Tuterako Reina Sofia Ospitalean.
|
|
|
Dena dela, Blas Hermoso NUPeko Ingeniaritza Elektrikoan katedradunak beste ikuspegi bat du. Haren iritziz, sortzen den elektrizitatea sarearen bidez ateratzeko arazoa konponduta
|
dago
Nafarroan. Azaltzen duenez, duela gutxi inauguratu da 400 kilovolteko sare bat, zirkuitu bikoitzekoa, Castejonen eta Muruarte de Retaren artean.
|
|
|
–Henrike, zer errege klase
|
daude
Nafarroan, zurikeriari ez ohartzeko bezain xaloak?
|
|
|
–Hala ere, ausartu nintzen, bidean heldu zela profi tatuta?, nire lehengusu eta koinatua, ez zenuke ahantzi behar hemen naizen bizkitartean erregerik gabe
|
dagoela
Nafarroa.
|
|
|
–Bada gehiago. Gure adiskidetasuna bermatuz gero, Frantzia prest
|
legoke
Nafarroari laguntza emateko, gure hiriburu galdua berreskuratze aldera.
|
|
|
Baroi eta jende printzipal andana
|
zegoen
Nafarroako oinordekoaren inguruan: printzearen lehengusu eta izenkide Henrike Albretekoa, erresumako lehen kaparea; Nafarroako kantziler Barbier de Francourt; Henrikeren gobernari Goulard de Beauvoir; lehengo gobernari Lavardin.
|
|
|
1931ko abenduan, 13 elkarte sozialista eta 400 bat afiliatu
|
zeuden
Nafarroan; 1933an, 23 elkarte zeuden eta Araban, Gipuzkoan eta Bizkaian, berriz, 1934an4.000 afiliatu zituen PSOEk.
|
|
|
Ez litzateke liburuaren argitalpena ulertuko urte haietan Espainiako eta Frantziako erresumen mende ez
|
zegoen
Nafarroako Erresuma izan ez balitz. Ingurumari berean, handik urte batzuetara (1571) Biblia euskaratuta argitaratu zen, Juana Albretekoa Nafarroako Erreginak, Joanes Leizarraga fraideari egindako mandatuz, Nafarroan protestantismoa hedatzeko.
|
|
|
XIX. mendean patronatu gehienak desagertu ziren; gutxi batzuek iraun zuten ordea XX. mendera arte eta baten bat mende horretan sortua izan zen. Kasu horretan
|
dago
Nafarroako Urraulgoitin dagoen Santa Fe ermitari dagokiona42 Vatikanoko II. Kontzilioak() eskatu zien patrono partikularrei (jauntxoei) beren presentazio eskubideei uko egiteko. Hala egin zuen, esate baterako, Astigarragako Valdespinako markesak Donostiako Setien apezpikuaren garaian.
|
|
|
Endarlatsako zubi zaharretik hurbil, Bidasoa ibaiaren eskuinaldean. Hantxe
|
dago
Nafarroa eta Iparraldearen arteko lehenbiziko mugarria, eta Intzola lepoan, Hiru Erregeen Mahaitik hurbil, azkena, 276 mugarria. Pixka bat lehenago, berriz, urtero Hiru Behien Zerga egiten den San Martin Harrian, 262.a, 1858 urtea idatzia duela.
|
|
|
Bi datu horiek izan ziren, hain zuzen, Iñaki Vigor eta Carlos Sanzen artean jakin mina sortu zutenak: «Zenbat mugarri
|
daude
Nafarroa eta Lapurdi, Nafarroa Beherea eta Zuberoaren artean. Zer zegoen 1858 urtearen aitzinetik?».
|
|
|
Lakuntzak aipatu zuenez, azken hiru hilabetetan langabezira pasatu diren langileen %90a behin behineko kontratua zuen. Gaur egun 37.000 langabetu
|
daude
Nafarroan. Nafarroako ELAko koordinatzaileak enplegua eta soldata berezi nahi izan zituen:
|
|
|
Elurra partida jokatzeko oztopoa izango ez bada ere atzo goizean zurituta
|
zegoen
Nafarroako Erresumako zelaia, zelaiaren zenbait txoko izotzaren ondorioz kaltetuta izango dira, eta hori ez da albiste ona Bartzelonarentzat. Baloia asko erabili ohi du Guardiolaren taldeak, eta motzean eta oinera jokatzea gustatu ohi zaie Messi, Xavi, Iniesta, Alves eta enparauei.
|
|
|
Erakunde bakarra izanik ere, erantzun askotarikoak eman ditugu, zehaztu du Etxezarretak: Hor
|
daude
Nafarroa eta Ipar Euskal Herria, baina baita Arabako Errioxa ere, eta Enkarterri eta Goierri.... Erakunde berriaren gainetik egongo da ikastola bakoitzaren identitatea, Etxezarretaren esanetan, eta auzolana izango du printzipio nagusi.
|
|
|
Non
|
daude
Nafarroan egiten duten apartheid sindikalaren abantailak?
|
|
|
Jose Andres Burguete CDNko kidearen ustez, ikuspegi biktimisten gainetik, etengabeko hobekuntza prozesu bat dago martxan euskarari
|
dagokionean
Nafarroan, eta egoki doa aurrera.
|
|
|
2000tik 2008ra ia 75.400 biztanle gehiago
|
daude
Nafarroan. Horietatik hiru laurden baino gehiago etorkinak dira; gehienbat Europako Batasunetik kanpoko jatorria duten etorkinak dira.
|
|
|
UPNri bozkatzea pentsatu duten gazteei eskatu die Romeok ohartzeko UPN eta Foru Hobekuntza egon aurretik
|
bazegoela
Nafarroa, eta horiek gabe ere egongo dela. Nafarrek bere etorkizunari buruz erabakitzeko eskubidearen bidez, blindatze ideologikoa aldarrikatu du.
|
|
|
Maria Kutz Nafarroako Gobernuko Osasun kontseilariaren arabera,, lege proposamenak ez du inongo fundamenturik?. Izan ere, Kutzen iritziz,, lege horren eskumena ez
|
dagokio
Nafarroako Gobernuari, Espainiakoari baizik?. Iritzi berekoa da Javier Markotegi UPNko parlamentaria ere.
|
|
|
Herrialdea Nafarroari dagokionez, apirilean 148 nafar gelditu dira lanik gabe, aurreko hilabetean baino %0, 39 gehiago besterik ez. Beraz, gaur egun 38.459 langabe
|
daude
Nafarroan. Haietatik 19.409 gizonak dira eta 19.050 emakumeak.
|
|
|
Asmo horrekin, atzo arratsaldean, Uharte Arakilgo Donibane jubilatu elkartean bilera egin zuten. Bilerara deituak
|
zeuden
Nafarroa ipar mendebalde guztiko jubilatuen elkarteetako ordezkariak, sakandarrak barne. Nafarroako Kutxa Fundazioko Volcan zerbitzuko Maria del Mar Bezares izan zen Uharte Arakilen.
|
|
|
Industria Ministerioaren mendean
|
dagoen
Nafarroako Telekomunikazioetako buruak idatzi batean dioenez,. Euskalerria irratia ez da AENA Espainiako Aireportuak eta Aire Nabigazioak kudeatzeaz arduratzen den elkartearen txostenean aipatzen diren interferentzien eragilea?. Horrek guztiak baliorik gabe uzten ditu Nafarroako Gobernuko Komunikazio Zuzendaritza Nagusiak orain arte egindako akusazio oro, Bujandaren iduriko.
|
|
|
agerian utzi dituela dio Bujandak. Azaldu duenez, Erreniega mendiko antenak ixteko eskumena ez
|
dagokio
Nafarroako Gobernuari, Espainiako Industria Ministerioari baizik. Hala, Euskalerria irratiak duen egoera, babesgabea?
|
|
|
Dosierren haritik, behin behineko erregulazio dosierretan
|
dauden
Nafarroako 660 langilek langabezia saria ez dutela jaso salatu zuen atzo Nafarroako Ezker Batuak. INEM Espainiako Enplegu Institututik emandako aitzakia ere, langile asko oporretan dituztela, gaitzetsi zuen alderdiak eta berehalako konponbidea eskatu zuen.
|
|
|
Zerga igoerei buruzko eztabaidan zain
|
dago
Nafarroako Gobernua ere. Alvaro Miranda Ekonomia sailburuak atzo ziurtatu zuenez, ez dute zergak igotzeko asmorik, baldin eta Espainiatik, zerga iraultza?
|
|
|
Sanzen irudiko, okerrena ez da iragan, eta, fase zailenean? sartzear
|
dago
Nafarroa: –Krisia ez dugu atzean utzi?.
|
|
|
Dena den, UPNk Transexualen Legearen aurkako botoa eman zuen. Javier Markotegi UPNko parlamentariaren irudiko, beste gutxiengo asko
|
daude
Nafarroan, transexualak baino egoera okerragoan. Aintzat hartzen ez diren gutxiengoen eskubideak non dauden galdetu zuen.
|
|
|
Nafarroako Gobernuak aitortu du gasak isurtzen energiaren sektoreak duela errurik handienetakoa: 1990era arte Nafarroan kontsumitutako argindar energia Nafarroatik kanpo ekoizten zen, eta isuriak ez
|
zegozkion
Nafarroari. 2004tik, bi zentral termikoak martxan jarri ostean, Nafarroak berak esportatzen du argindar energia.
|
|
|
Datu horien harira, Mariñelarenak honako galdera egin du: Halako lanpostu kopurua eta inbertsioa eragiten duten izaera bereko enpresa asko ote
|
dago
Nafarroan?.
|
|
2010
|
|
|
Delorean taldeak salgai jarri du Subiza diskoa. Subitza Iruñetik hurbil
|
dagoen
Nafarroako herri baten izena da etabertan dago Hans Krügerren Montreal grabazio estudio ezaguna. Udan hilabete eta erdiz han aritu ziren bertan lan berria grabatzen eta, orain, disko berriari izen hori jarrita, mundu osora hedatuko dute herri txiki horren izena, izan ere, ekainean mundu osoan kaleratuko da LP berria Matador diskoetxearen eskutik.
|
|
|
Espainiako langabezia tasa% 20koa den bitartean, Nafarroakoa% 10,9koa dela ekarri du gogora, baita Estatuko enplegu tasarik altuena Nafarroak daukala ere. Alabaina, datu horiek kontsolamendua ez direla nabarmendu du, izan ere, 40.000 lagun langabezian
|
daude
Nafarroan.
|
|
|
Fe fermin du izena?;. Nafarroako lehengusua? Hobeto
|
zegonan
Nafarroan, bere lehengusina galtzeko etorri bada!, erantzun zion; eta, gupidagabeki zuzentzen zitzaidala, atso erretxinak gehitu zuen:
|
|
|
harik eta urte eta erdi igarota gero, hartaz hitz erdirik ere egiten ez genuen arren, gaia beti genuen hantxe, gure gainean planeatzen zebilèn intsektu obsesibo bat iduri, edonoren mintzoan noiz lur hartuko??, Susanaren amak gaia berriro mahairatu zuen arte: . Susana, lehengoan doña Ludovigisekin egon nintzen, teniente koronelaren emaztearekin, eta hark zera esan dit,
|
badagoela
Nafarroan petrikilo bat, belarretan aditua, eta beste proba batek ez liguke kalterik egingo, beharbada, ulertzen didazu??. Baina Susana hamaika proba egina zegoen, asper asper eginda utzi zutenak, eta bere baitaren baitatik mintzatu zitzaion amari, begiruneak eztitutako haserrea edo haserreak garraztutako begirunea bitarteko:
|
|
|
227 Hiru hizkuntza esparru edo zonaldetan banatua
|
dago
Nafarroa, eta zonalde bakoitzak hizkuntza trataera propioa du eskolan. Aldeak alde, lau eredu daude Nafarroako eskoletan indarrean:
|
|
|
227 Hiru hizkuntza esparru edo zonaldetan banatua dago Nafarroa, eta zonalde bakoitzak hizkuntza trataera propioa du eskolan. Aldeak alde, lau eredu
|
daude
Nafarroako eskoletan indarrean: EAEko hirurak (A, B eta D) eta, horiezaz gainera, erdara hutsezko G (EAEn salbuespen gisa aplikatzen den X).
|
|
|
298 Ahulago
|
dago
Nafarroan, estatistikoki bederen, eta nabarmen ahulago Iparraldean.
|
|
|
Mende berriaren hastapenarekin, halaber, UPN alderdiaren esku
|
zegoen
Nafarroako Gobernuak euskararen eta euskal kulturaren kontrako neurriak nabarmen areagotu zituen, besteak beste testuliburuetan ikurrinaren eta Euskal Herriko maparen desagerpena bilatuz.
|
|
|
Andaluzia da etxebizitza alokairuan jartzeko bermeak eskatzen dituzten jabeen ehuneko handiena duen autonomia erkidegoa, %87, atzetik ditu Katalunia (%86), Madril (%84) eta Valentziako Erkidegoa (%80). Muturrean
|
daude
Nafarroa eta Errioxa, non kasuen %38tan bakarrik eskatzen baitira estaldura gehigarriak, Kantabriaz (%42) eta Asturiastik (%45) gain.
|
|
|
Tresna eta programa berdinak erabiltzen dira bi lanetarako; beraz, nahiz eta azken itxura antzekoa ez izan (marrazki bizidunak edo hiper errealismoa) eta oso arlo ezberdinei zuzenduta egon, lan tresnak berdinak dira bi kasuetan.Konkretuki atal honetara Infografiak egiten dituen estudio bat ekarri nahi dut, La Faktoria 3D, http://www.lafactoria3d.com, Santurtzin daukate sedea. Beste asko
|
daude
Nafarroa edo inguruan, baina gutxik dira prezioak webgunean zuzenean jartzen dituztenak.Behin infografía bat zer den dakigularik hurrengo galdera zera da, zenbat balio du infografia batek. Ba La factoria 3D enpresak, proiektu arkitektoniko baten 2 render (argazki) ateratzeagatik 600 900€ inguru kobratzen du.
|
|
|
1998an Nafarroako Gobernuak baimena eman zien Monsanto eta Pioneer enpresei arto transgenikoa lortzeko saioak egiteko. Egun arto transgenikoarekin landatutako 5.000 hektarea
|
daude
Nafarroan.
|
|
|
Gobernua arlo askotatik ari da proiektua aztertzen. Beraz, argi
|
dago
Nafarroako Gobernuak izanen duela hemen azken hitza.
|
|
|
Ohar bidez, Aralarrek nabarmendu du bere esku dagoena egingo duela abertzalea, ezkerrekoa eta aurrerakoia den Nafarroako esparru politikoak eskaintza duina, zentzuzkoa eta erantzukizunezkoa izan dezan. Aralarren ustez, aukerak egon
|
badaude
Nafarroan lehen edo lehenengoetako indar politikoa izateko, baina esparru hori osatzeko oinarriak elkarrekiko leialtasuna, herritarrekiko zintzotasuna eta erantzukizun politikoa izan behar direla deritzo.
|