|
2000
|
|
|
eta ibai epel batek kilimak egin zizkion
|
etxeari
.
|
|
|
hala
|
etxean
bezatutako irrikek
|
|
|
eta elur urtua
|
etxe
berriak egiten.
|
|
|
zure gorputza eraiki zitzaion
|
etxerik
zabalena.
|
|
|
Terrala firi firi dabil
|
etxeko
leihoetan.
|
|
|
Sarritan sentitzen dut txilioka, gure
|
etxetik
ez urrun.
|
|
|
jainkotxo baten
|
etxean
kuxkux egiten,
|
|
|
|
etxera
heldutakoan ispiluan ikusi nuen kameleoiari
|
|
|
Banuen autoa, gasolina zegoen ia. Behin baino gehiagotan irten izan nintzen
|
etxetik
egunkaria erosi asmotan autoa hartuta; eta segi eta segi, beharbada bostehun kilometro egin. Noizbait geratu, zerbait jan, inguruak ikusi, horrela ibiltzen nintzen.
|
|
|
Gogoratzen naiz, kontzentratuta geundela, poliziek lurrera, gure oinetara botatzen zituztela fogeoko tiroak. Zalaparta batean Iberia agentziako kristalak zartatu genituen, Espainiako kontsulatuaren aurrean protesta eta salaketak egin ziren, enbaxadorearen
|
etxe
harresitura ere joan ginen talde bat.
|
|
|
bizikleta, motxila, lotarako zakua eta trasteak.
|
Etxetik
irten eta Zudairera joan nintzen, nire arrebaren senarraren izeba baten baserrira, han baitzegoen arreba abuztuko egun batzuk pasatzen. Arrebari esana nion bidaia hura egiteko irrika nuela, baina koinatuak esaten zion ez nuela egingo, ez nintzela kapaz izango bidaia modu hari ekiteko.
|
|
|
Kara edo kruz pentsatu nuen txanpona airera botata. Kara ateraz gero, patuaren mandatua izango zen aurrera ez jarraitzea eta
|
etxera
itzultzea; halabeharrak derrigortuta bueltatuko nintzen... baina ez neure gogoz... duintasuna babestu behar nuen, badakizu. Kruz ateratzen bazen, aldiz, bidean aurrera jarraituko nuen.
|
|
|
Patuaren agindua eta nire arindua! Buelta
|
etxera
. Baina modu hartan itzultzea ere ez zitzaidan itxurosoa iruditu.
|
|
|
Patuari berriro galdetzea pentsatu nuen. Jaurti dut txanpona airera... eta ostera ere kara!,
|
etxera
alegia.
|
|
|
Tira, patuari aurka egin niola erabaki nuen hantxe, Agoizko bidegurutzean, eta segitu nuen Huescarantz. Esa aldera, bide ertzeko
|
etxe
batean arkumea ikusi nuen zintzilik, larrututa, salgai; erosi egin nuen eta urtegiko kanpinean bapo jan, gautu baino lehen. Hurrengo goizean, Jacara heldu nintzen; han konpondu nion bizikletari izorratutako kable bat.
|
|
|
udare, melokotoi, sagar... zer ez zegoen han. Txikituta heldu nintzen Tarragonako lehengusinaren
|
etxera
, akituta, lur jota.
|
|
|
–
|
Etxera
itzuliko naiz –halaxe esan nion lehengusinari.
|
|
|
Zauriak eta erredurak sendatu zizkidan lehengusinak. Indarberritu nintzen haren
|
etxean
hiru egunean, Bartzelonara abiatu aurretik. Egun bakarra eman nuen Bartzelonan, eta hotelean lo egin.
|
|
|
Berehala ezagutu nituen umetako
|
etxe
eta karrikak, orduan ibili nituen bidexkak eta zidorrak... ni arineketan, balak bilduta sutara botatzen... " Hemen behar du, ba, harrizko untxia zuen iturriak" esaten nion neure buruari, eta, etxe kantoia pasa ondoren, hantxe agertu zen lau muturreko iturria, gainean harrizko untxia zuela;" etxe paretako horma konkako santu irudiak hemen behar du ba", eta hantxe zegoen aurreraxeago.
|
|
|
Berehala ezagutu nituen umetako etxe eta karrikak, orduan ibili nituen bidexkak eta zidorrak... ni arineketan, balak bilduta sutara botatzen... " Hemen behar du, ba, harrizko untxia zuen iturriak" esaten nion neure buruari, eta,
|
etxe
kantoia pasa ondoren, hantxe agertu zen lau muturreko iturria, gainean harrizko untxia zuela;" etxe paretako horma konkako santu irudiak hemen behar du ba", eta hantxe zegoen aurreraxeago. Eta bonbak neskatxoa zapartatu zuen lekua...
|
|
|
Berehala ezagutu nituen umetako etxe eta karrikak, orduan ibili nituen bidexkak eta zidorrak... ni arineketan, balak bilduta sutara botatzen... " Hemen behar du, ba, harrizko untxia zuen iturriak" esaten nion neure buruari, eta, etxe kantoia pasa ondoren, hantxe agertu zen lau muturreko iturria, gainean harrizko untxia zuela;"
|
etxe
paretako horma konkako santu irudiak hemen behar du ba", eta hantxe zegoen aurreraxeago. Eta bonbak neskatxoa zapartatu zuen lekua...
|
|
|
noiz eta nola etorri zitzaizkidan bila... Nire taldekidea atxilotuta zeukaten ordurako; txakurrek eurekin ekarri zuten gurera, eta
|
etxeko
atean deitzera behartu. Txirrina jo eta ireki nezala esanarazi zioten.
|
|
|
Epailearen aurretik pasa ondoren, Carabanchelera zuzenean. Han zeuden lagunen artera heltzea
|
etxera
heltzea izan zen, zerura iristea, zerurik baldin bada. Porrusalda bikaina prestatu zidaten, inoiz jan dudan ederrena iruditu zitzaidana.
|
|
|
Gaztetxo izanik ere, azkar ikasi zuen zer zen presoak bisitatzen ibiltzea eta laguntza ematea.
|
Etxeko
tomate eta azenarioak ekartzen zizkigun, entsaladak presta genitzan. Emakumeak, beti emakumeak...
|
|
|
Liburutxo batean kontatzeko baino historia txiki gehiago emango lituzke presondegiko edozein egonaldik, eta zer esanik ez egonaldi luze batek.
|
Etxe
modu hauetan urte batzuk daramatzagunok ere harritu egiten gara denbora gehiago daramatenen historiak entzunez. Kartzelaz ezer gutxi dakigula iruditzen zaigu batzuetan, zenbait garai eta egoeratako kontuak entzutean.
|
|
|
Gu suntsitzeko eta deuseztatzeko ahalegina prestatu zuten han. Infernua zen espetxe hura, basa
|
etxe
bat... Kixotearen lantzak eta ezkutuak eta zakurrak!
|
|
|
|
Etxe
partikularretan hartu genuen ostatu Durangon. Oroitzapenak, memoriaren puzzle zati horiek, argazki moduko zartadaz edo flaxez osatzen dira sarritan.
|
|
|
Haiek ez ziren edonon bota behar eta jaurtitako bonbak, apropos herrigunean botatakoak baino.
|
Etxera
joan nintzen korrika, izututa, laborrian. Behin etxera helduz gero salbu nintzen, etxekoen abaroan.
|
|
|
Etxera joan nintzen korrika, izututa, laborrian. Behin
|
etxera
helduz gero salbu nintzen, etxekoen abaroan. Eta etxera iritsi orduko... balkoira, zer ikusiko.
|
|
|
Etxera joan nintzen korrika, izututa, laborrian. Behin etxera helduz gero salbu nintzen,
|
etxekoen
abaroan. Eta etxera iritsi orduko... balkoira, zer ikusiko.
|
|
|
Behin etxera helduz gero salbu nintzen, etxekoen abaroan. Eta
|
etxera
iritsi orduko... balkoira, zer ikusiko.
|
|
|
Durangotik Bilbora. Bilbon ere
|
etxe
partikularretan hartu gintuzten, edo kolegioetan, ahal zen lekuan. Jende asko zen gerraren beldur eta ihesi zebilena, eta bidean aurrera egin ahala handitzen ari zen iheslarien saldoa.
|
|
|
Arenalean aurkitu ninduen, ibaiaren ertzean eserita, hankak uretara nituela. Kamioi gainean zeukaten bidoitik gasolinoa betetzen ari ziren langile batzuk, eta ni haiei begira, denbora pasa,
|
etxekoen
kezkaz arduratu gabe. Gaur ere martxan ibiliko dira gasolino haiek edo haien modukoak, ibaia zeharkatzeko.
|
|
|
Munduko gerra guztietan eta historian zehar beti berdin gertatzen da: gizonezkoak gerrara eta abenturara joaten dira; eta emakumeek, zahar edo gazte, egin behar izaten dute haurren kargu,
|
etxearen
eta erretagoardiaren arduradun. Gizonak fusila darama, emakumeak bizitza guztiaren zama.
|
|
|
Oloteko palazio batean bizi izan ginen, bertako familiarekin. Beheko eta bigarrengo estaietan
|
etxekoak
, gu hirugarrenean, sei iheslariak. Beraien bizilekutik igaro behar izaten genuen geurera iristeko.
|
|
|
Zenbait belaunalditako haurrek erabili ostean pilatutako jostailuak, seguru asko. Oloteko egonaldi hartan, denen beharra izango zen-eta, ama eta izeba beste
|
etxeren
batzuetan aritu ziren lanean. Haurrak kalean edo bazterrik bazter ibiltzen ginenez, amak eta izebak lan egiten zuten etxeetara hurbiltzen ginen.
|
|
|
Oloteko egonaldi hartan, denen beharra izango zen-eta, ama eta izeba beste etxeren batzuetan aritu ziren lanean. Haurrak kalean edo bazterrik bazter ibiltzen ginenez, amak eta izebak lan egiten zuten
|
etxeetara
hurbiltzen ginen. Eta haietan ere jostailuak!; izebak leihotik ezkutuka jaurtitzen zizkigun jostailu haietako zenbait.
|
|
|
Oloten denboraldi luze samarra egin ondoren, Tortellatera eraman gintuzten, Torre Chiquet izeneko
|
etxera
, herritik apartatuxe. Gutaz gain, Tortellaten baziren beste iheslari batzuk:
|
|
|
Tortellateko
|
etxeak
bazuen baratza bat ondoan,. Geurea balitz bezala erabiltzen genuen baratza, barazkiak eta landatzeko.
|
|
|
Edozein umek kanikak gordeko lituzkeen moduan gorde nituen. Balio handikoak ziren, geroago jakingo nuenez,
|
etxean
, Ordizian nintzela; aitak ikusi zizkidan nire terrailazko jostailuak, eta beretzat hartu zituen, lanerako, mekanikaria baitzen gure aita. Gerraosteko urte luzeetan terrailarekin, errodamenduekin eta horrelakoekin kontrabandoa eginez aberastu ziren batzuk.
|
|
|
Egunkariak, aldizkariak eta horrelakoak saltzen zituen emakumeak utzi zigun txoko bat lo egiteko, mostradore moduko baten abaroan. Hurrengo egunean hartu genuen trena Bartzelonan,
|
etxerantz
. Merkantzia trena zen, jendez betea, gure moduan etxera zihoan jendez betea.
|
|
|
Hurrengo egunean hartu genuen trena Bartzelonan, etxerantz. Merkantzia trena zen, jendez betea, gure moduan
|
etxera
zihoan jendez betea. Ez dakit nondik norako ibiliak egin genituen trenean, nolakoak izan ziren bidaiako gorabeherak.
|
|
|
Ordiziako jauntxo batek bazuen denda bat... Asturiasko CNTko haiek heldu ziren herrira, eta jauntxo horren
|
etxeari
lehergailuak ipini eta dena leherrarazi nahi izan zuten, familia osoa barruan zela. Gure aita aurrean plantatu omen zitzaien, eztabaidan aritu ziren, eta azkenean konbentzitu egin zituen halakorik egin ez zezaten.
|
|
|
Gure aitonak konfiantzarik ez zuen izango harengan; beldurra bai galanta. Baina gerra aurreko komeria,
|
etxea
leherrarazi nahi izan ziotenekoa alegia, gogoan izango zuen delako jauntxoak, eta bere zor morala kitatu nahi izango zuen. Halaxe jakinarazi zion behintzat gure aitonari.
|
|
|
–
|
Etxera
deitu dut, iritsi naizela esateko.
|
|
|
Niretzat ere zoragarriak izan ziren lehen urte haiek, edo horrela iruditzen zait, behintzat. Gogoratzen dut, adibidez, gure aitak poltsakada bat kanika oparitu zidala, eta kanika haiek
|
etxeko
leihotik jaurti eta noraino heltzen ote ziren begira egoten nintzela. Nire ariketa moduetako bat izango zen leihotik jaurti ondoren kanika haiek biltzera joatea, ostera leihotik jaurtitzeko.
|
|
|
Zigortzean ere kriskitin haiexekin ematen zizkiguten kaskarrekoak. Ospitale modukoa zen mojek eskolak ematen zizkiguten
|
etxe
hura, eta zaharren egoitza ere mojen eskuetan zegoen. Buruan txapel handi bat erabiltzen zuten mojek, eta esango nuke ateetatik pasatzean alboka jarri zutela.
|
|
|
Gerra hasi zenean mugimenduak izan ziren gurean. Aita, behintzat, gerrara joana zen
|
etxeko
eskopetarekin. Hala ere, Ordiziatik martxa egin genuenekoa gogoratzen dut nik beste ezer baino gehiago.
|
|
|
Hala ere, Ordiziatik martxa egin genuenekoa gogoratzen dut nik beste ezer baino gehiago. Ordurako mataderia ondoan bizi ginen, eta
|
etxe
osteko mendietan bonbak erortzen ari ziren, egundoko eztandak eginez. Gu ez ginen egoeraren larriaz ohartuko, baina jende helduarentzat begi bistakoa izango zen handik alde egin beharra zegoela.
|
|
|
Gu ez ginen egoeraren larriaz ohartuko, baina jende helduarentzat begi bistakoa izango zen handik alde egin beharra zegoela. Gure amak hala erabaki bide zuen, eta
|
etxea
eta etxeko gauzak zeuzkan zeuzkanean utzita irten ginen Tolosara. Presaka eta larri, beraz, baina egunen batzuen buruan itzultzeko asmotan.
|
|
|
Gu ez ginen egoeraren larriaz ohartuko, baina jende helduarentzat begi bistakoa izango zen handik alde egin beharra zegoela. Gure amak hala erabaki bide zuen, eta etxea eta
|
etxeko
gauzak zeuzkan zeuzkanean utzita irten ginen Tolosara. Presaka eta larri, beraz, baina egunen batzuen buruan itzultzeko asmotan.
|
|
|
Gurpil mazizoak zeuzkaten autobus haiek, inguruetako herrietatik Ordiziako azokara baserritarrak eta eramaten ibiltzen zirenak. Amaren ahizparen
|
etxera
gindoazen Tolosara, baina han ere gerra mugimenduak izan, eta egun gutxi egin genituen. Trena hartu eta Donostiara joan behar izan genuen.
|
|
|
Telesforo Monzon zen orduan Euskal Gobernuko Barne ministro eta berak ziharduen, besteak beste, modu horretako lekuak apailarazten. Zurriolako hotel horretatik, Kontxa pareko
|
etxe
batera pasako ginen, eta hantxe geratuko harik eta, frankistak sartzear zeudela, Donostiatik alde egin genuen arte.
|
|
|
Balkoi lerro handia zeukan
|
etxeak
; handik begiratzen nion ikuskizunari: itsasoan barratik atzerago zegoen itsasontzi bat ikusten nuen bonbak jaurtitzen.
|
|
|
Ordiziatik alde egin eta Donostia hustu behar izan genuenerako, urtea hortxe hortxe joango zen. Denbora osoa
|
etxetik
asko irten gabe egingo nuen seguru asko. Ez daukat kalera irten eta jolasean ibili izandako oroitzapenik.
|
|
|
Aitonak, orduan, bere tailertxoa eman zion, josteko makinak konpontzeko eta saltzeko zeukana. Sasoi hartan miseria handia zegoen bazterretan, eta jendeak saldu egiten zuen
|
etxeko
josteko makina piezaren bat izorratutakoan. Konpontzeko modurik ez zuten izango; salduta, txatarratarako izanda ere, egun batzuetarako janaria erosteko adina emango zien.
|
|
|
Han hil zen, gerra amaitu eta lau bat urtera. Urtebete edo bi egingo zituen
|
etxean
, gure arreba txikia Nieves jaiotzeko lain. 36 urte zituela hil zen.
|
|
|
Aitaordearekin ezin konpondua,
|
etxeko
itomena, adinaren ezinegona eta ihesi nahia, dena nahastu zitzaidan apur bat. Gu hiru anai arreba ginen, eta aitaordeak bazituen beste hiru bereak.
|
|
|
Eta gure amarekin beste bi seme izan zituen, gainera. Zortzi ume ginen
|
etxean
, eta ez da harritzekoa itolarria izatea. Bi aldiz ihes egin nuen etxetik, eta guardia zibilek ekarri ninduten ostera, Nafarroatik, Faltzestik aldi haietako batean behintzat.
|
|
|
Zortzi ume ginen etxean, eta ez da harritzekoa itolarria izatea. Bi aldiz ihes egin nuen
|
etxetik
, eta guardia zibilek ekarri ninduten ostera, Nafarroatik, Faltzestik aldi haietako batean behintzat. Azkenik, 1951ko abenduan alde egin nuen Donostiara, hogei urterekin.
|
|
|
Osaba Juanitoren
|
etxean
bizi nintzen Donostian, aita zenaren anaiaren etxean. Emiliano Eizagirre doktoreak etxera egiten zizkidan bisitak.
|
|
|
Osaba Juanitoren etxean bizi nintzen Donostian, aita zenaren anaiaren
|
etxean
. Emiliano Eizagirre doktoreak etxera egiten zizkidan bisitak.
|
|
|
Osaba Juanitoren etxean bizi nintzen Donostian, aita zenaren anaiaren etxean. Emiliano Eizagirre doktoreak
|
etxera
egiten zizkidan bisitak. Sanatorioren batera joatea izango zen niretzako konponbidea, baina sanatoriora ez zen edozein joaten, beteta egoten zirelako.
|
|
|
Sanatorioren batera joatea izango zen niretzako konponbidea, baina sanatoriora ez zen edozein joaten, beteta egoten zirelako. Osabaren
|
etxera
egiten zizkidan bisitetan konturatuko zen sendagilea, han ez nindutela oso gogoko, ez nindutela trapu zahar bat baino gehiago zaintzen. Inork inguruan nahi ez duen krakadunaren moduan nindukaten traste zaharrak gordetzen zituzten gela itsu batean, beste traste zahar bat gehiago, etxean edukitzeko baino jaurtitzeko hobea nintzena.
|
|
|
Osabaren etxera egiten zizkidan bisitetan konturatuko zen sendagilea, han ez nindutela oso gogoko, ez nindutela trapu zahar bat baino gehiago zaintzen. Inork inguruan nahi ez duen krakadunaren moduan nindukaten traste zaharrak gordetzen zituzten gela itsu batean, beste traste zahar bat gehiago,
|
etxean
edukitzeko baino jaurtitzeko hobea nintzena. Horretaz guztiaz ondo ohartu bide zen Don Emiliano sendagilea, eta Andazarrateko sanatoriora joan nahi al nuen galdetu zidan isilka.
|
|
|
eltzekaria, fruta... Fabrikako nire bajarekin eta osabaren
|
etxeko
gorabeherekin zer gertatzen zen ohartutakoan hasi zen zuzenean fabrikara joan eta baja kobratzen. Horri esker eramaten zizkidan jakiak.
|
|
|
Dena dela, ez dut esango sei hilabete haietan sendatu egin nintzela, baina suspertu bai apur bat. Handik alde egitean amak
|
etxera
eraman nahi izan ninduen. Nik ez neukan Ordiziako etxera itzultzeko asmorik, neure kontura bizitzeko erabaki tinkoa hartua baizik.
|
|
|
Handik alde egitean amak etxera eraman nahi izan ninduen. Nik ez neukan Ordiziako
|
etxera
itzultzeko asmorik, neure kontura bizitzeko erabaki tinkoa hartua baizik. Andazarratetik elkarrekin jaitsi ginen ama eta biok Billabonara, Agotetarren autobusean.
|
|
|
Osaba Juanito eta amonaren
|
etxean
jo nituen ateak. Ireki bezain bizkor esan zidaten han ez zegoela niretzako lekurik.
|
|
|
Garai hartan, sanatorioak ez ezik
|
etxeak
ere gaixoz beteta zeuden. Aurkitu nuen, ordea, lo egiteko ostatua Amara Zaharreko familia baten etxean.
|
|
|
Garai hartan, sanatorioak ez ezik etxeak ere gaixoz beteta zeuden. Aurkitu nuen, ordea, lo egiteko ostatua Amara Zaharreko familia baten
|
etxean
. Tuberkulosia ugaria zen orduan.
|
|
|
Tuberkulosia ugaria zen orduan.
|
Etxeetan
perretxiko antzeko bat eduki ohi zuten kristalezko ontzietan uretan ipinita; ur hori edan ohi zuten tuberkulosiaren aurkako txerto moduan. Emiliano Eizagirre doktoreak estreptomizina hartzeko aholkatu zidan.
|
|
|
Herrira agertzen nintzen noizean behin, amari bisita egitera, baina ostera Donostiara itzultzen nintzen, neure barruti bakartira. Arreba txikia Nievesek ere gaizki pasako zuen garai hura
|
etxean
. Gure ama Beasainen hil zen oraintxe bost urte, arrebaren etxean.
|
|
|
Arreba txikia Nievesek ere gaizki pasako zuen garai hura etxean. Gure ama Beasainen hil zen oraintxe bost urte, arrebaren
|
etxean
. Nieves ere Beasainen bizitzen hasiz geroztik ez dut uste hurbilduko zenik Ordiziako jaiotetxera.
|
|
|
Hiriko jaietako Salbean Udaletxetik Santa Mariaraino paliopean eramaten zuten Franco. Donostiako egonaldian Aieten izaten zenez, denboraldi horretan Aieteko
|
etxera
eramaten zituzten Gipuzkoa Plazako ahateak ere, eta beste batzuk Ondarretako kartzelara.
|
|
|
Paketearen bidaia kobratu diotela ageri da pekulio kontuan, baina paketearen arrastorik ez. Horrelakoxe misterioak gertatzen dira
|
etxe
hauetan sarritan. Aldatzeko arropak, oinetakoak, liburu eta gainerakoak, denak hor nonbait ibiliko dira, ganoragabekoren baten eskuetan.
|
|
|
Francorekin batera etortzen zirela ematen zuen. Generalisimoa izaten zen egunetan txakurrez josita egoten zen hiria; euren
|
etxean
bezala ibiltzen ziren. Alcalde tabernan sartzea aski zenuen jauntxo haietakoren batzuk ikusteko lasai ederrean.
|
|
|
Bere aitaren esportazio negozioko kontuak eramaten zituen Maria Victoriak, arrain esportazioa, negozio joria, zinez. Nire lanari dagokionez, aldiz, pintura tailertxo bat neukan,
|
etxeak
eta pintatzen aritzen nintzen. Hogeita bost urte izango nituen orduan, Maria Victoriak hogeita hiru.
|
|
|
Aldi batez Maria Victoriaren gurasoen
|
etxean
bizi beharra izan genuen, Intxaurrondon geure etxetxo bat aurkitu genuen arte.
|
|
|
Ezer asko gabe joaten zen hara jendea. Eusebio horrek, esate baterako, aldatzeko arroparik ere ez zeukan; neuk eman nizkion; oinetakorik ere ez,
|
etxean
egoteko zapatila pare bat besterik ez; baina labana handi bat bai ordea, bandoleroen tankerakoa, beti aldean erabiltzen zuena. Egun batez, lanera bidean, autobusera igo eta, ez dakit nola, nahi gabe inondik ere, oina zapaldu nion han zihoan arabiar bati.
|
|
|
Espainian bi errebisio pasatuta joan zen hura, batere kezkarik gabe, baina han egin zizkioten azterketetan tuberkulosiaren zantzuak topatu zizkioten. Laster batean bidali zuten
|
etxera
. Generaman kontratua amaitu eta beste hiru hilabete gehiago jarraitu behar izaten zen, laneko agiria emango bazizuten.
|
|
|
Agiri hori gabe ezin zitekeen inora joan lan eske. Beraz, Eusebiok ez zuen kontratua betetzerik izan, eta
|
etxera
.
|
|
|
Oinez egiteaz gain, gu La Concordeko jardinetan doi doi geratu ginen ogitarteko bat jateko. Lehertuta iritsi ginen
|
etxera
. Nik odoletan nituen oinak.
|
|
|
Euriaren hotsa gustatzen zaidalako edo euriminez nenbilelako, lorategira begira zegoen leihoari zinkezko aterpetxoa egin nion, euriaren hotsa entzuteko. Zeinen ongi biok
|
etxean
. Nire bizitzako urterik zoriontsuenak izan ziren haiek, zalantzarik gabe; urte zoragarriak!
|
|
|
Almuñecarko bidean, Madrilen geldialdia egiten genuen, Maria Victoriaren lehengusinaren
|
etxean
. Lehengusina horren senargaia Guardia Zibileko komandantea zen.
|
|
|
Bera eta lagunen batzuen artean arduratu ziren denaz. Astebete eduki behar izan genuen
|
etxean
, inora eramateko aukerarik ez zegoelako greba orokorrarengatik. Ospitaleak hildakoz beteta zeuden, lur emateko erarik ez baitzen.
|
|
|
Ospitaleak hildakoz beteta zeuden, lur emateko erarik ez baitzen. Hilkutxarik aurkitu ezin genuenez, astebetez eduki genuen gorpua
|
etxean
. Ez zegoen funeraria zerbitzurik batere.
|
|
|
Bentzutuekiko umilazioa zen.
|
Etxean
ere nabaria zen umilazio hori, isiltasuna eta autozentsura kontu horrekiko. Eta beldurra.
|
|
|
Ordizia inguruko kontrolatuta neuzkan; ondo aski jakin ohi nuen zein baserritako sagarrak edo udareak zeuden heltzeko puntuan, nongo gaztainadiak zeuden biltzeko moduan. Perretxiko eta onddotan ere askotan ibiltzen nintzen, eta
|
etxera
eraman ere bai mordoska ederra.
|
|
|
Hauxe, hain zuzen ere: estazio ondoan akaziak zeuden, akazia inausiak, parketan eta egon ohi diren platano horien tankera samarrekoak;
|
etxean
untxiak edukitzen genituen, eta haiek gobernatzea aitonaren zeregina edo nirea izango zen seguru asko; behin batean bururatu zitzaidan, estazio ondoko akazia haien hostoez egingo niela untxiei egun bateko gobernua, eta baita joan ere, zakua hartuta; akazia buruxketara igo eta soildu nizkien neguan inausi ondoren uda bitartean botatako kimu edo adaska guztiak, zotzak bertan tente utzirik, batere h...
|
|
|
CAFetik irten ondoren, josteko makinak konpontzen zituen inguruetako baserrietan. Haiek diruz ordaindu ezin, eta arto, gari, sagarrekin itzultzen zen
|
etxera
. Eta jakinik gure etxean elikagai eskasia nabarmenik ez zela, gerraoste hartan sarritan etortzen ziren eskaleak, jateko zerbaiten galdezka.
|
|
|
Haiek diruz ordaindu ezin, eta arto, gari, sagarrekin itzultzen zen etxera. Eta jakinik gure
|
etxean
elikagai eskasia nabarmenik ez zela, gerraoste hartan sarritan etortzen ziren eskaleak, jateko zerbaiten galdezka. Preso ohiak izaten ziren batez ere, kartzelatik irten eta etxera bidean zihoazenak.
|
|
|
Eta jakinik gure etxean elikagai eskasia nabarmenik ez zela, gerraoste hartan sarritan etortzen ziren eskaleak, jateko zerbaiten galdezka. Preso ohiak izaten ziren batez ere, kartzelatik irten eta
|
etxera
bidean zihoazenak.
|
|
|
Horrelaxe, bada, askotan ohi zutenez,
|
etxeko
atea jo zuten batean neu joan nintzen irekitzera. Gizon bat agertu zen, buzo urdinez jantzia.
|
|
|
" Kauen!, umezurtz geratuko gaituk" diot neure artean. Poz ematen dit
|
etxetik
hurbil izango dela jakiteak, behingoz begiratu eta zaindu ahal izango dizkiotela hernia lunbarra eta gainerakoak; arrebarengandik ere gertuago...
|
|
|
Ez zegoen maisurik, ez gurerik ez beraienik. Beraz,
|
etxera
itzuli ondoren ere ni oporretan. Fraideak ere desagertuak ziren.
|
|
|
Fraideak ere desagertuak ziren. Denborarekin, ordea, moja aizun baten
|
etxean
hasi nintzen eskolan. Txikienetik handienerainokoak elkartzen ginen gela hartan, denak batera.
|
|
|
|
etxera
bueltatzen ez dena,
|
|
|
|
etxera
bueltatuko garen unea.
|
|
|
eta gure 79m2 ko
|
etxean
|