|
2000
|
|
|
2000ko urtarrilaren 1ean 19.621 biztanle zituen ofizialki Castro Urdialesek (duela gutxi pasa du 20.000ko muga). Horiek guztiak 7.214
|
etxetan
bizi dira. Beste 7.270 etxe hutsik omen daude, baina Udaleko ur zerbitzuak kontrakoa frogatzen du.
|
|
|
Pago enbor baten gainean eta munduari goitik behera begira, 41 urterekin eta 16 kilo galduta, galtza bete lan izan du Urrezko Aizkoran Mindegia menderatzeko. Sorlekutik ehun metrora dagoen Loinaz enea
|
etxean
bizi da Karmele emaztearekin, eta nolako zura halako ezpala diren bi seme alabekin: Julen 9 urteko seme koskorra, momentuz surf a nahiago duena eta Onintze alaba, idi probetan laguntzen aritzen zaiona.
|
|
|
Lizardi poeta zenaren
|
etxean
bizi zara. Etxe horrek ez al dizu poesiarako leihorik ireki?
|
|
|
Felipe Juaristiren aburuz," Giro itxia da nagusi. Protagonistak, leihorik ez aterik gabeko
|
etxeetan
bizi dira, beren baitan bildurik, berak ez direnaz mozorroturik, ispilua dutela askotan lagun bakarra. Baina mozorroak, azken finean, haragia edo larrua baino benetakoagoak izan ohi dira." (Pergola 37)
|
|
|
en ostatu
|
etxean
bizi izan zen. 1814ko azaroaren 30az gero, Jose Lazkaoko
|
|
|
—Zure memoriaren
|
etxean
biziko naiz.
|
|
|
Zeren errana bainion Rosari ezen haren memoriaren
|
etxean
biziko nintzela... baina hura hil zen, urtebetea iragan zen, eta bertze hura gertatu zitzaidan.
|
|
|
Ubarneko damak, edo dama eta damatxoa, nola deitzen baitzien gure aitak, Ubarneko huizitarren
|
etxean
bizi ziren bi emazteki ziren, sorgin fama zutenak eta beren artean izeba ilobak zirenak. Bietan zaharrena, Sagrario Landaluze zeritzana, Abel Huizi letratuaren emaztea izan zen, eta bi seme izan zituen:
|
|
|
|
Etxean
bizi nintzelarik debekatua genuen gisako munstrokeriak erostea. Jostailuek" hezigarriak" behar zuten beti.
|
|
|
—Nor bere
|
etxean
bizi baitziren! Marikoiak bai, baina ergelak ez.
|
|
|
Osaba Juanitoren
|
etxean
bizi nintzen Donostian, aita zenaren anaiaren etxean. Emiliano Eizagirre doktoreak etxera egiten zizkidan bisitak.
|
|
|
Aldi batez Maria Victoriaren gurasoen
|
etxean
bizi beharra izan genuen, Intxaurrondon geure etxetxo bat aurkitu genuen arte.
|
|
|
Marga Lanestosakoa zen baina, nik bezala, oporrak Zeanurin ematen zituen, gurasoekin. Gu izeko Ximonaren
|
etxean
bizi izaten ginen, eta Marga eta bere gurasoak aldameneko baserrian, Margaren aitonarenean. Etxe haietatik urrun antzean zegoen sagasti eder bat izan genuen ohiko topagune Margak eta biok.
|
|
2001
|
|
|
" Bada zenbait, gehienetan
|
etxetik kanpo
bizi direlako eta diruz ondotxo dabiltzalako, beren aurrei jostailu gehiegi ematen dionik. Profesio aldetik pozik bizi denari, au sarri askotan gertatzen zaio:
|
|
|
Usu agertzen dira bidaia liburuetan, hemen ere begi aurrean jartzen zaizkigun ezaugarri bi: batetik, harrigarria dena kontatzen da, bestetik, ikusten dena norberak
|
etxean
bizi duenarekin konparatzen da.
|
|
|
Ingurukoek euren ordenaren kanon konpultsiboak ez betetzea ere ezin dute jasan eta
|
etxean
bizi diren pertsonek helduak izan edo ez zorrotz bete dituzte mania hau duen pertsonak ezarritako ordena eta garbitasunari buruzko arauak.
|
|
|
Zahar etxeetan edo zentro espezializatuetan bizi diren adinekoen %30ek bakarrik jarraitzen du dieta osasungarri eta orekatua. Hala erakusten dute zenbait ikerketa zientifikok, eta, gainera, pertsona horiek beren
|
etxeetan
bizi direnek baino elikadura okerragoa jasotzen dutela erakusten dute. Era berean, dementzia, deanbulazioa eta jateko autonomia falta zuten pertsonen nutrizio egoera okerragoa zen, eta nutrizio egoera okerrenak 20 hilabeteren buruan hilkortasunarekin zerikusia zuela ikusi zen.
|
|
|
Zazpi urteko Prashant jaiki egin zen eta leihotik begira gelditu zen. Aitona amonen
|
etxean
bizi zen. Urtea zen ama galdua zuela.
|
|
|
Katua, berriz, etxekoa da.
|
Etxean
bizi da eta etxeari dagokio. Indian, ordea, ez dute etxean katurik nahi.
|
|
|
emakumea ezkontzen denean bere buruaz ahaztu behar dela. Ez du bere buruaz axolatu behar, senarraz, haurrez eta
|
etxean
bizi direnez baizik. Horien ona bilatu behar du.
|
|
|
Ez da, ordea, gizonari zioten leialtasunagatik, gizonaren
|
etxean
bizitzen gelditzea heriotza bera baino lazgarriago izango delako baizik. Bizitza guztian zapaldua eta gutxietsia izango dela badaki alarguntsak.
|
|
|
Biloba hil zuelako dago giltzapean. Karwiren alaba senarraren
|
etxean
bizi zen. Senarrak beste herri batean lan egiten zuen.
|
|
|
Halan eta bere, egun batean, ezkon
|
etxean
bizi zala, ia, aurrealdean orkatila bistaratzen jakola eta, erretiratu egin behar izan eban gure ama zanak bere umetako soinekorik estimatuena.
|
|
|
" Zer ikusi, hura ikasi", dio esaera zaharrak. Zavalaren kasuan, ordea, ez dirudi, orain arte kontatu digunetik behintzat, txikitan
|
etxean
bizi izandako giroak kutsatuta hartu zuenik hartu zuen bidea. Gaztaroko urteak, be rriz, harat honat eman zituen Zavalak, apaiz ikasketak egiten Jesuitekin.
|
|
2002
|
|
|
Suterik balego ere, zuri hots egingo dizu, eta hala nahi izanez gero baita suhiltzaileei ere.
|
Etxean
bizi diren gaixoek alarma bat izan dezakete eskura, eta larri daudenean botoi bati sakatu hutsean Maiordomoak zure telefonora hots egingo du.
|
|
|
" Afrikan ez dago ez eskalerik eta ez etxerik gabeko umezurtzik... Beren
|
etxekoekin
bizitzen dira eroak eta lepradunak. Taldeak babesten ditu.
|
|
|
Ez dago gure gaurko etxeetan zaharrentzat lekurik. Zaharrak berriz, bere txokoan, bere errian, bere
|
etxean
bizi nahi du. Zeiñen tristea dan zahartegian edo etxean bakarrik bizi dan zaharraren bizitza!
|
|
|
Gauzak aldatu egin dira, orain elkarte gehienek badutelako funtzio hori. Baina Jesusen Lagundiaren garai zaharrean, «jesuitak salbuespena ziren beste ordenen artean», Isidoro Pinedo Iruñeko jesuiten
|
etxean
bizi den fraileak dioenez. San Inaziok «ejerzito» bat sortzeko asmoa zuen, borroka gogorrena zen lekuetara eskoadroiak bidali nahi zituen.
|
|
|
Esi gogorra, neurririk estuena bere beharrizanak noiz, nun, zelan zertu behar ebazan, lehenengotan gorgor egiten jakon, baina gizonak bere idekoa, gizonak bere menpekoa hezi ohi dauan antzera; arean bere, emakumea eta zaldia eta txakurra eta landako abereak bezatu ta legepe jarten dituan moduan,
|
etxean
bizi danaren txakurrarentzat neurri estuagoak izango zirean.
|
|
|
Eskolapetik urbil samar dago Trinidade kalea. Ortxe, 7 garren
|
etxean
bizi zan, lenengo oiñean, Juan Mari Altuna, erriko organista ernea. Etxe orrek zutik dirau oraindano, aldamenekoa eratsiberri izan arren.
|
|
|
Merkatari alemanak kanalaren aurreko
|
etxeetan
bizi ziren, eta biltegiak eta merkataritza harremanetarako bulegoak alboko pasabide estuetan ezarri zituzten. Etxe bakoitza produktu zehatz baten ekoizpenerako zen, eta fatxadan han aritzen zen gremioaren izena ageri zen.
|
|
|
Halaber, jabea edo haren semea
|
etxean
bizi izaten jartzen bada, baina hiru urte pasa baino lehen beste norbaiti alokatzen badio, kanporaturiko maizterrak etxea berreskuratzea eska dezake eta hasierako kontratua indarrean izango litzateke berriro.
|
|
|
Erlazio desberdinak Lanik edo baliabide propiorik ez izateak bikoteko bi kideen arteko harreman desorekatuak bultzatzen ditu, eta, beraz, mendekotasun ekonomikoa “tratu txarrak jasaten dituzten emakume askoren benetako espetxea da”, Txostenak dioenez, banantzera eta dibortziatzera ezin da jo harreman pozoitu bat amaitzeko. Ehunekotan, etxeko indarkeria etxean eta familian aritzen diren emakumeekin batera edaten da; tratu txarrak jasaten dituzten emakumeen% 61ek, batez beste;
|
etxetik kanpo
bizi direnen% 30,8k, eta lana bilatzen duten edo ez duten langabetuen% 8,1ek.
|
|
|
«Oso eguzki gutxi behar da bitamina ekoizteko, errakitismoa edo osteoporosia galarazten baitu. Horren lekuko dira, hain zuzen ere, herrietan bizi diren iparraldeko herrialdeetako biztanleak edo zahar
|
etxeetan
bizi direnak». Amei arreta eskatu die, eta ohartarazi die kontraesana dela haurrak eguzkitan jartzea.
|
|
|
Ezkontide alarguna bizi den bitartean, hildakoak zuen
|
etxean
bizi daiteke, baina ezin du besterendu jabe soilen baimenik gabe, hau da, seme alaben baimenik gabe.
|
|
|
Azterlan baten arabera, Espainiako
|
etxeetan
bizi diren txakur eta katuen %30ek baino gehiagok izan dezake organismo horietako bat.
|
|
|
zenbat eta handiagoak izan, orduan eta handiagoa da barruan jasotzen duten argi naturala. Horrek espazioen dekorazioa eta
|
etxean
bizi diren pertsonen gogo aldartea errazten ditu. Alde negatiboa garbiketa da, eta lan hori nahiko gogaikarria da, ez bakarrik leihoen tamaina dela eta, baita zenbait zailtasun ere, hala nola kristaletan orbanak geratzea edo pertsianen kanpoko aldea garbitzeko deserosotasuna.
|
|
|
Estatu Batuetan aberatsek zakurrei 30 dolarreko xerrak ematen dizkiete. Zakurrok, jakina, milioi asko balio duten
|
etxeetan
bizi dira, Ferrarietan eta yateetan ibiltzen dira, eta 500 dolar baino gehiago balio duten ontzi zilarreztatuetan jaten dute.
|
|
|
Sarari berria eman ondoren, beste guztiei jakinarazi behar nien. Lehenik, gurasoen Añorgako
|
etxean
bizi zen neure arreba Liberi esan nion. Gipuzkoako Aurrezki Kutxan lan egiten zuen, eta berarekin kontatzeko esan zidan, arratsaldeetan eta asteburuetan.
|
|
|
Beste etxeekin gertatzen ez den bezala, etxe hau etxe irekia da, hizkuntzaren erabilerak jartzen dizkion ateek bakarrik zedarritua: gure burua euskaltzaletzat hartzen dugunoi ez digu inork ere baimenik eman behar hemen bizitzeko, euskal
|
etxean
bizitzeko. Nahiz hori ere ez den falta hemen, giltzariz betetako herri honetan.
|
|
2003
|
|
|
Baina, XIX. mendetik aurrera, hori guztia aldatu bide zen, burgesiaren eraginagatik. Geroztik baserriek ate txikiak baino ez zituzten eta bi familia bizi baziren bertan, kaleko
|
etxean
bizi balira bezala, bakoitzak bere atea zuen. Artazuriketa bezalako lanak egiteko ganbara edo beste lekuren bat izango zuten, baina beti barrukoa eta itxia.
|
|
|
Nolanahi ere, garai hartatik aurrera bukatutzat eman ei ziren XVIII. mendean guztiz ohikoak izan ziren etxebizitzen arteko eskailera ederrak eta jendearen arteko harremana ahalbideratzen zuten patio zabalak. Eta horrela iritsi gara gaur egunera, auzokoarekin bat egin ahal izateko ia ataririk ez duten
|
etxeetan
bizitzera, eskailera zulorik ere ez duten etxe horietan bizitzera. " Igogailuak baino ez dituzte, jendea arin arin joan dadin gorantz eta beherantz, aldamenekoarekin apenas harremanik edukita", nabarmentzen du Enriqueta Sesmerok.
|
|
|
Izen maitagarria! Eta bere
|
etxean
bizitzera etortzea ere!... Hau da bai zoriona!
|
|
|
Beti Aitaren
|
etxean
bizi izan arren, gauzarik behinena ez dau ikasi seme horrek Aitaren ondoan: maitasuna, errukia, inor ez kondenatzea, parkatzen jakitea...
|
|
|
Etengabeko baloi kolpe eta garrasiak direla eta, erotzekoa da gure
|
etxean
bizi izatea.
|
|
|
Hala ere, adin batetik bestera alde handiak daude: gazteenek, 25 urte artekoek,% 27k aitortzen dute garbiketaz arduratzen dela zuzenean, gehienek onartzen baitute oraindik ere gurasoen
|
etxean
bizi direla eta lan horiek beste senitarteko batzuek egiten dituztela, batez ere amek. Oro har, gehien laguntzen dutenak bikotea(% 23), seme alabak(% 10) eta etxe berean bizi diren beste senitarteko batzuk(% 12) dira.
|
|
|
Hirurogeita hamar urteko agure bat naiz, itxura onekoa eta oraindik indartsu sentitzen naiz, kirola egitea betidanik izan baitut gustuko. Oraindik ez dizuet esan, Nikasio dut izena eta alargundu nintzenetik nire alabaren
|
etxean
bizi naiz, haren senar eta ilobarekin. Lehen postetxean egiten nuen lan, baina orain erretiratua nago.
|
|
|
Nik Barthesen pare bat liburu sartu nituen, besterik ez bada goizetan, Monika ispiluaren aurrean zegoenean edo zer arropa jantzi erabaki ezinik maletak desegin eta bere burua torturatzen zuen bitartean, denbora zertan pasatua izan nezan, eta, bidenabar, aitzakia horrekin Baionan idazlearen amaren etxea bisitatu nahi nuen, edozer gauza nahiago, aurreko bidaian egin genuen bezala Bonnat museoan orduak egitea baino. Ziburuko faroan geratu behar izan genuen, ni gogoratzen ez nintzen arren, hiru urte lehenago han erabaki zuelako Monikak nire
|
etxera
bizitzera etortzea, edo Arranbideren jatetxean izango zen, ez dut oso ondo gogoan. Itsasoari begira eseri ginen bigarrenean ere.
|
|
|
Berak ere ez zian ezagutzen orduan, barnean gordeta zian andrazkoa. Horretaz beranduago konturatu huen, banandu eta handik denbora batera Donostian amaren
|
etxean
bizitzen jarri zenean. Lagun berriak egin zitian garai hartan.
|
|
2004
|
|
|
Aurreneko beharra, dokumentuok kutxetan biltzea eta Areetara eramatea. Lan nekeza benetan," Nire aita, 300 metro koadroko
|
etxean
bizi zen eta hala ere, leporaino zuen. Bakarrik bizi zen eta lekurik ez!!
|
|
|
Ez da bizitza sozialik. Orokorrean, Iparraldean bakoitza bere
|
etxean
bizi da. Hegoaldean kalean bizitzen da gehiago.
|
|
|
Dagoeneko, gero eta gehiago dira euren
|
etxean
bizitzen jarraitzen duten adinekoak. Horietatik asko 90 urtetik gorako familiaburuak izaten dira.
|
|
|
Artista gazte irudimentsu talde batek Emancipator bubble burbuila sortu du. Burbuila handi honek, aukera ematen dio gurasoen
|
etxean
bizi den gazteari eremu independente bat sortzeko. Etxeko edozein gelatan jarri daiteke, eta ur, argi eta telefono gastuak gurasoen kargu geratzen dira.
|
|
|
" Giputxa" esaten diote Amaiari ekidazuarrek, han, Gipuzkoan, jaio zelako gerrate denboretan; han, bere osaba baten
|
etxean
bizi izan zelako urte askotan, eta emeki emeki hitz egiten duelako.
|
|
|
Hala eta guztiz ere, zaharren %97k nahiago dute beren
|
etxean
bizi, nahiz eta etxeak behar beharrezkoak dituzten baldintzak ez bete, besteak beste, igogailua, berokuntza sistema eta abar.
|
|
|
Gauzak horrela, etxez etxeko zaintza zerbitzua aukera ezin hobea izan daiteke ezintasun fisiko edo psikiko larririk ez duten eta
|
etxean
bizi nahi dutenentzat aiton amonentzat.
|
|
|
Kontuan izan pertsona zaharrak seme alabekin baino nahiago duela bere
|
etxean
bizitzea, autonomia eta pribatutasuna mantentzeko.
|
|
|
Uda
|
etxean
bizitzeko modu bat da espazioak aprobetxatzea, txikiak izan arren, kanpoaldearekin harremanetan egoteko. Artikulu honek aholku batzuk ematen ditu terraza edo balkoian aire libreaz gozatzeko, espazio hori eguzkitik babestea eta trasteak pilatzea saihestea, ordena jakin bat mantentzeko, landareek betetzen duten zereginera eta argiztapen egokira.
|
|
|
Beste proposamen bat Bartzelonako L' Hospitaleteko Jóvenes por la Igualdad y la Solidaridad (JIS taldea) erakundeak egin du. Bere jarduera ugarien artean, Gabonak antolatzen dituzte adinekoentzat, bakarrik edo
|
etxerik gabe
bizi diren pertsonentzat. Haur batzuk bakarrik daude jai hauetan, eta, horregatik, Zaragozako Asistencia a la infancia elkarteak, Aragoiko familia talde batek osatua, urtero, udako hilabeteetan eta Gabonetan, Kiev eskualdeko (Ukraina) umezurztegiei adopzio aurreko harrera ez egiteko programa bat egiten du, Txernobileko hondamendia gertatu zenetik.
|
|
|
Ez zuen lagunik. Ama hil zitzaionetik haren
|
etxean
bizi zen, bakarrik. Etxe txikia zen baina handiegia Martinentzat, hutsuneari toki sobera eskaintzen baitzion.
|
|
|
Ez daukat gogoan zenbat egun eman nituen ohe hartan etzanda. Xagu aurpegiko sendagilea (geroago jakinen nuenez, Schenker doktorea zen, eta ondoko
|
etxean
bizi zen) noizbehinka etorri, begi niniak eta belarri barnea aztertu eta galdera ergelak egiten zizkidan. Aita ere –edo Weber standartenführerra– askotan etortzen zen nire gelara.
|
|
|
Ama dagoeneko zain izango duela pentsatu du, aitaren zain egoten zen bezala. Banandu eta alabaren
|
etxera
bizitzera joan zenetik, aitzakiak bilatu behar izaten ditu Mirenek lanegunetan berandu etxeratzen denean.
|
|
|
Bazter ez zen amaren suspirio aterrezin edo ordu oroko kafesne nekagarriarengatik jada ernegatzen; eta, aldiz, ama semea ere
|
etxean
bizi zela onartzera ailegatu zen. Orduak ematen zituzten, lehen bezala, tabernan zerbitzatzen edo telebistari begira, baina elkarrekin zeudelako oharmenarekin orain.
|
|
2005
|
|
|
\ Orduan,
|
etxean
biziko gara!
|
|
|
Behin bere amak hainbeste maite zuen Italiako hiri eder horretan, baina, ahal zuten moduan bizirauten saiatu behar izan zuten.
|
Etxetik kanpo
bizi zen neska mutil talde bat ezagutu zuten arte. Eta adiskide berriak lapurreta zutenez bizi bide, besteenaren jabe egiten ahalegindu ziren anai alemaniarrak ere.
|
|
|
Horietarik asko oso gazteak izaten dira gainera.
|
Etxerik gabe
bizi den edozeinen ohiko arazoei arrazakeriarena eta hizkuntzarena gehitzen zaizkie atzerritarren kasuan. Komunitate bakoitzak gainera, arazo propioak izaten ditu eta baita antolatzeko modu ezberdinak ere.
|
|
|
Badira bai egunak telefonoak bost bat bider jo, erantzungailua martxan jartzeko mugara helduz hainbaten, eta inork ez dauala hartzen goikoenean, gauez telefono hotsa sarkorragoa eta ikaragarriagoa egiten dalarik. Goiko bateren batek altzau eta telefonoa hartu dagian desiratzen dau,
|
etxean
bizi susmoren bat sumau gura dau Juanek.
|
|
|
Bestalde, 1832ko urriaren 4an, Florentzian ezkondu zen Maria Anna Cecchirekin; emaztearekin gaizki konpontzeaz gain, 1848an Italiatik Frantziara joan zenean, eta 1850ean Ingalaterrara, urruntze honek bien arteko banaketa gertarazi zuen betiko. Dena den, Cecchi andreak ez zituen Bonaparte familiarekiko harremanak eten; Ajaccion horiek zeukaten
|
etxean
bizi izan zen 1891ko martxoaren 16an hil arte. Tarbesen jaiotako Clémence Richard Grandmontagne euskaldunarekin ezkondu zen bigarrenez Louis Lucien Bonaparte, lehen emaztea hil ondoren.
|
|
|
Puntu horiek oso garrantzitsuak dira, berogailuaren tamaina haien araberakoa izango baita. Gastua kalkulatzeko modu erraz bat
|
etxean
bizi diren pertsonen kopurua 60 litrorekin biderkatzea da, hau da, pertsonako eta eguneko batez besteko gastua. Lau pertsonako familia batek gutxienez 240 litroko berogailua du.
|
|
|
Hori ez da arazo izaten, udako hilabeteetan izan ezik, alderdi hori bereziki zaindu behar denean, egun gehienak eguzkitsuak izaten baitira eta, eguzkiak landareetan gehiegi eragiten badu, kalte konponezinak jasan baititzakete, batez ere ureztatu ondoren eguzki izpiak jasotzen badituzte, hostoetan metatzen den urak sortutako lupa efektuak eguzki izpien eragina areagotzen baitu. Baina, batzuetan,
|
etxean
bizi diren pertsonen interesak eta landareen beharrak kontrajarriak izan daitezke. Hau da, maizterrek nahiago izaten dute eguzkia zuzenean sartzea etxea argiztatzeko eta leihoak irekitzea etxeko gelak aireztatzeko, landareak kaltetzen ari direla ahaztu gabe.
|
|
|
–Haiek
|
etxean
bizi dira. Hau, zeozelan esateko, nire pisutxoa da, independentzia apur batez bizi ahal izateko, Tokion zerbait alokatzea erabakitzen dudan bitartean.
|
|
|
Hiru alabak ezkonduta zeuzkan, bakoitza bere etxean. Eta hiru semeak, adinean sartuta egon arren, ezkongabe, gurasoen
|
etxean
bizitzen.
|
|
|
Alarguntzagatik jasotzen zuen apurra bere hilkutxa ordaintzeko gorde zuen, ez baitzen fio, seme alabek hilkutxa duin bat erosiko ote zioten. Eta etxea semeei utzi zien, bera hil ostean gurasoen
|
etxean
bizitzen jarrai zezaten.
|
|
|
Badakit, noski, zuk etxetik alde egiteko izan zenuen arrazoia oso bestelakoa izan zela. Suposatzen dut
|
etxean
bizi zenuen egoera jasangaitza gertatuko zitzaizula eta... halakoetan, alde egitea dela onena; aurreko guztiarekin apurtu eta bizitza berri bat hastea, alegia. Aurreko guztiak existitu ez balu bezala.
|
|
|
Osaba Simon Iñesen osaba da eta nire osaba ere bai. Baina gehiago da Iñesen osaba nirea baino, euren
|
etxean
bizi delako.
|
|
|
Hainbeste erakartzen ninduen, ezen egunero pasarteren bat irakurri behar izaten bainuen, bai eskolan, bai etxean. Buruz nekien hasiera ospetsua; liburu hura irakurtzean, Kixoteren
|
etxean
bizi nintzen, harekin eta Santxorekin irteten nintzen okerrak zuzentzera, erroten besoetatik zintzilik jartzen nintzen, bentan afaltzen nuen, irribarre egiten nion Dultzinea pottokari... mundu hartan bizi nintzen, protagonista nintzen, eta, han sarturik, dasta gozo bat igotzen zitzaidan sabelean gora, urdailean barrena, bihotzetik ahoraino. Eta zoriontsu nintzen.
|
|
|
Hilabeteak ahitu ziren eta Agatak, tristura sakona gainditurik, gutxienez solaskide izaera eskertzen zion Louise memoriaren selauruan kokatu eta laster ahantzi zuen. Hiria mugatzen zuen muino aldeko
|
etxeetan
bizi zelako eri imajinatu zuen: ez zen gehiago erdialdera oinez jaisten ahal.
|
|
|
Erretretara heltzeko hiru urte banitian eta orduan, kostaldean azkenetarik baiki, lantegia hertsi zigutean. Lanik ez, aitzin erretreta txarra, emaztea joan zitzaidaan semearen
|
etxera
bizitzera eta duela bi bedats jabeak egoitzatik kanporatu ninduan. Hara orain, hirutan hogeita sei urteetan herresta, ezdeus eta zorritsu, zuekin naizela.
|
|
|
– Leon Karrikaren
|
etxean
bizi zara, ezta hala? –jarraitu zizun gero.
|
|
|
Horixe sinetsi izan duzu Leon Karrikaren
|
etxean
bizi izan zaren denboran, zeu ere belardiko beste belar bat bihurtuko zarela edota uretako ur. Fedeak, gainera, tinko iraun dizu Senperena zaharra ahuspez itota ikusi duzun unera arte.
|
|
2006
|
|
|
Presoekiko noizbehinkako harreman hori azken lau urtetan egunerokoa bihurtu da. Donostiako Loiola
|
Etxean
bizi da 17 lagunekin, horietako asko preso ohiak. Iriberrik mahai inguruan azaldu digunez, beraien ahalegina elkarbizitzaren bidez preso ohiak bergizarteratzea da.
|
|
|
Esan izan da Galarreta izeneko parajean fusilatu eta zabor gurdian sartuta eramaten zituztela gorpuak hilerrira, baina badirudi hilketa gehienak Hernaniko hilerrian bertan egin zirela. Ondoko
|
etxean
bizi zen Goia familiak gertutik bizi izan zituen fusilamendu haiek; egunez hilobiak egiten aritzen ziren eta etxeko alaba Josebek hilobi horiek kontatzen zituen, horrela jakiten zuten, gau beltzeko tiro hotsak entzutean, zenbat pertsona hiltzen zituzten egun bakoitzean.
|
|
|
70 urteko pertsona batek biziarteko errenta asegurua duen hipoteka 15 urtez kontrataturik, 92 urteak bete arte bizitzen bada, aseguru horrek hilero errenta berbera jasotzea bermatuko dio 85 urteetatik aurrera, hipoteka epea amaitu bada ere; beraz bere
|
etxean
bizitzen segi ahal izango du.
|
|
|
Aita afariren bateandago beti bezala. Beste anai arrebak ez dira
|
etxean
bizi, edo txikiegiak dira eta lodaude. Ez dut inor nire poza konpartitzeko.
|
|
|
Baina egoerak aldatu egin dira. “Gaur, 25 urteko gazteen %70 gurasoen
|
etxean
bizi dira. Eta adin horretan, edo 21 urterekin, galdu egiten da familia ugariaren izaera”, dio Holgadok.
|
|
|
Beste emazte diskretu baten ezagutza egin nuen ere, Sabina zuen izena eta zioenez ene auzo hurbilena zen. Pat eta ni joan ginen lehen
|
etxean
bizi zen, 45 urte zituen, ile beltz luzeak eta begi urdinak, maitatua zen bere gozotasunarengatik. Esplikatu zidan bere aita buhame bat zela, baina S*** ez maitemindu egin zela eta bidaiatzetik gelditu han egoiteko bere biziaren bukaeran.
|
|
|
Azkenik, Elorriagatarrek ukatu dute hainbat urteotan gazte toxikomano bat
|
etxean
bizi izana jakitea: “guri inork ez digu esan hor yonki bat egon denik.
|
|
|
Bestalde, aita zenak utzitako dirua zeukan. Eta gurasoen
|
etxean
bizi zenez, ez zuen gastu handirik. Diru premiarik ez, beraz.
|
|
|
Goiaingeruek harri zoragarri hura 1580 urtean opari egin zioten John Deeri, eta benetan aingeruen oparien beharrean zegoen gizajoa. Ama aurreko urtean hil zitzaion, eta bera, 52 urterekin, Londresko betiko
|
etxean
bizi zen, hirugarren aldiz ezkonduta. Aurreko bi emazteekin ez zuen seme alabarik izan, baina hirugarrenarekin zortzi izan zituen, eta diru kontuak sekula baino okerrago zihoazkion...
|
|
|
poliziak ez zion sinetsi. Orduan Piotrowskik egia osoa kontatu zien, eta babesa eskatu zuen –hobe etsaien
|
etxean
bizirik Errusiako lur etsaian lurpean baino– Babes eskakizunak arazo larria zekarkien Prusiako agintariei, gaizkileak eta iheslari politikoak estraditatzeko legea sinatu berria baitzuten Errusiarekin. Königsbergeko agintariek erabakia hartu ezin eta Berlinera eskatu zuten aholkua.
|
|
|
Qaannaaq herrian jendea kolore biziko zurezko
|
etxeetan
bizi da. Itsasoa eta fiordoa izoztu egiten dira urritik aurrera eta hala jarraitzen dute uztailaren amaiera arte.
|
|
|
Baina hirian geldituta, baldanagoa ikusten nuen nire egoera. Guraso izan gabe, nire kargu egite hutsagatik beren bizia arriskatzen zuten batzuen
|
etxean
bizi behar nuen. Eguneroko bizitza arruntaren faltan eta gymnasiumean ikasteko aukerak galduta, hobe handik urruti (ez nengoen gymnasiumera joateko prest, ezta une hartan Nurembergeko legeak deuseztatu zituztela jakin izan banu ere).
|
|
|
Ez dut eszena oso ondo gogoratzen, baina ez dut oker handirik egingo esaten badut asko lasaitu zuela Angelorekin lotzen ninduena senidetasun lokarri bat zela entzuteak. Nolanahi ere, ez nion Alemaniatik ihes egina nintzela esan, ezta ordu arte Angeloren
|
etxean
bizi izan nintzenik ere, eta ez nion, jakina, judua nintzenik aitortu.
|
|
|
Laburbilduz, lehenik esan behar dugu Landaren pertsonaia femeninoak dinamikoak, sentiberak,
|
etxetik kanpo
bizi direnak direla, baina era berean baita behartsuei harrera egiteko ohitura galdu ez dutenak ere. Oso esanguratsua da Landak alde maskulino nahiz alde femeninoen alderdi baikorren uztarketa nola egiten duen.
|
|
|
Mila bi
|
etxetan
bizi da. (i).
|
|
|
Boxeoa utzi zuenean ez zeukan ezta pisu bat alokatzeko beste. Arreba gaztearen
|
etxean
bizi da ordutik. Bombita esaten diote," pesos gallo" mailan aritzen zelako, gorputz meharra zeukalako, ukabilen indarra ezerezaren parekoa zuelako, bere erasoak barregarriak izaten ei zirelako.
|
|
|
Orduan kontatu zidan Jeneralak, batzuetan Ainararen etxera deitzen zuela, Txatoz galdezka, nahiz jakin behar zuen, sobra jakin ere, Txato jada ez zela Ainararen
|
etxean
bizi. Batzuetan hitz egin ere egin zutela.
|
|
|
Gero normalitate puskatu bat berregin nahi izatea bezalakoa izan zen, eta horrek ere lanak, eta esango nuke zauria ez zela inoiz erabat itxiko ulertu genuen egunean bukatu zirela lan horiek, eta handik aurrera arnasa hartu –batez ere amak arnasa sakon hartu– eta jada esan ahal izan genuen, familia bat gara, familia normal bat gara. Egia esan, ordurako ni ez nintzen
|
etxean
bizi, eta arrebak ere uste dut handik gutxira utzi zuela gurasoen etxea. Uste dut diot, zeren fetxak dantzari abilak baitira, berez, eta are gehiago data zehatzik ez duten prozesu luzeei buruz ari garenean.
|
|
|
Bestela Nevadaren historian hain inportanteak izan diren Laxalt haiek aipatu ahal nizkiokeen. Edo artzainen horretan sakondu bestela, hango mendietan artzain ibilitako baten
|
etxean
bizi nintzenez gero. Isilalditik berak atera ninduen:
|
|
2007
|
|
|
Neurri horren helburua iruzurra ekiditea zen. Orain, Estatutu berriarekin hogeita hamar urtetik beherako seme alabek familia jarduera horretan lan egiteko aukera izango dute, gurasoen
|
etxean
bizi badira ere. Hala ere, ez dute langabezia eskubiderik izango, seme alaba bati alta emateagatik gerta litekeen prestazio erosketa eragozteko.
|