|
2000
|
|
|
Barka bezait ahalkea. Estreina abenidetan,
|
etxe
orratzetatik behera, ohean, sekula ez Udalaren aurrean buruz behera, enuresia, bizkarrez ere bai bai bai, autoen artean sigi saga azkarrak, txof txof joan etorri txikiak, belaze fresko goxoetan beeee, ezkaratzean adio jauna zer egiten duk ordea hor arrastaka Carlos, beti beti pertsona egoskorra, saiatua, ausarta, irakasketa prozesu luzea, jaidura berebizikoa glup glup glup.
|
|
2001
|
|
|
Mutil kankailua, kristal apurtuak buru kalparrean eta aurpegia ardoz arrunt bustia, niregana jiratu zen astiro. Bi pauso aurrera emanik azpia dinamitatutako
|
etxe
orratzaren antzera abaildu zen lurrera. Mutilaren lagunek ahoa bete hortz jarraitzen zuten.
|
|
|
Txurdinaga auzoko etxe hura zerua zulatu beharrean ari zen
|
etxe
orratza zen. Igogailua hartu eta azken solairuraino iritsi nintzen.
|
|
2002
|
|
|
etxe(
|
etxe
orratz) etxetxo (etxetxoa, etxetxoetan...) etxeño (etxeñoa, etxeñoetan...) etxetzar (etxetzarra, etxetzarretan...) etxe (etxea, etxetzarretan...)
|
|
|
Honekin batera Psikologiako besteren bati inoiz entzundakoa ere gogoratuko genuen, hots, kontraesana dirudien arren, beldurra ausarta dela. Eta kontraesanen zurrunbiloan murgilduta, guk
|
etxe
orratzaren azken solairuetara begiratu eta ez genuen jakingo zer pentsatu hango biztanleez.
|
|
2003
|
|
|
Geroztik, hogeita bost aldiz berrargitaratu da nobela hau. Franco garaiko Euskal Herritik
|
etxe
orratzen hiri amerikarrera ihes egin beharrean aurkitzen den gazte bat du protagonista nagusi. Lagun bakarra du, Bigarren Mundu Gerran bizi izan zituen istorioak kontatzeaz batera, bere adiskidetasunaren epela eskaintzen dion zahar beltz bat.
|
|
2004
|
|
|
Inperioko hiri atakatua, bere zirrikituak itxi dituena. Etorbide zabalak karrika estuak dira
|
etxe
orratzen artean. Hiri erraldoia eta ziutate gaitza.
|
|
|
Ilun zihoan ibaia, urik ez zeramala zirudien. Beste aldean eraikin dotoreak ageri ziren, botereak botere dela erakusteko behar dituen horietakoak, jauregi neogotiko handi bat,
|
etxe
orratz erraldoi bat harantzago, Buckingham ezkerraldera. Lekunberri Aranazko elizaz akordatu zen.
|
|
2005
|
|
|
Hau da, abstraditutako, etxe eredua? aplika daiteke edozein txosna, baserri, pisuetako etxe edo
|
etxe
orratz batera. Edo beste adibide bat animaliekin:
|
|
|
Naroa Japoniara joateko aukerak sortzen dizkion artegatasun eta kilika ostentzen saiatzen da. Akira ikusi zuenetik beti imajinatu du bere burua Tokio erraldoitik paseatzen, mila aurpegi japoniarren artean,
|
etxe
orratz ikaragarrien artean ezkutatzen den zurezko tenplu sintoista batean otoitz egiten duten aurpegi barnerakoiak aztertzen. Milaka urteko kultura horrek mistizismoa eta pragmatismoa uztartzeko duen gaitasunak beti utzi du miretsita.
|
|
|
Shinjukuko kale nagusi zabala eta burdin eta kristalezko
|
etxe
orratz erraldoiak bistatik galdurik, kale estuagoetan sartu dira, trafiko zorotik babesean. Handik, goitik beherako kartel koloretsuetan solairu bakoitzeko denda, karaoke edo haragiaren komertziorako lokal mota ezberdinak adierazten dituzten etxeen oihanean barneratu dira.
|
|
2006
|
|
|
«Benetako arkitektura eskultura da» zioen Constantin Brancusi eskultore errumaniarrak. 1926an Brancusik, itsasontzitik lehenengoz Manhattan ikusi zuenean, «nire tailerra da eta!» bota omen zuen,
|
etxe
orratz multzoak Parisko tailerrean zituen eskultura geometrikoak ekarri baitzizkion gogora.
|
|
|
Eskala apurketa da, hain zuzen, bigarren atalaren ardatza (205 eta 206 aretoak). Bertan Brancusi errumaniarraren tailera ikus daiteke, tarteka, eskulturen ordez,
|
etxe
orratzak ipiniz, New Yorkeko World Trade Center zena kasu, modu horretan bien arteko harremana garbiago ikusteko. Brancusik berak 50eko hamarkadan Zutabe Amaigabea izeneko bere eskultura Chicagon 122 metro luzeko etxe orratz bihurtzea proposatu zuen.
|
|
|
Bertan Brancusi errumaniarraren tailera ikus daiteke, tarteka, eskulturen ordez, etxe orratzak ipiniz, New Yorkeko World Trade Center zena kasu, modu horretan bien arteko harremana garbiago ikusteko. Brancusik berak 50eko hamarkadan Zutabe Amaigabea izeneko bere eskultura Chicagon 122 metro luzeko
|
etxe
orratz bihurtzea proposatu zuen. Eskalaren proportzionaltasuna hautsi zen horrela, handik aurrera eskulturak zein arkitekturak ez zuen zertan gizakiaren neurrira egina izan.
|
|
|
Eraikinen larruazalaz hitz egiten du arkitekturari buruzko egungo kritikak: amerikar
|
etxe
orratz erraldoien kristalezko larruazalaz, eraikinen larruazaleko hornidura bitxiez... Gaur egun larruazala da ia guztia.
|
|
2007
|
|
|
Alde egin nuen, agindu bezala, eta, ilunpetik ihesi, infernura erori nintzen, infernua zenik jakin gabe, noski. Hiriaren irteeran dagoen
|
etxe
orratz horietako batean hartu nuen ostatu, zortzi solairuetatik azkenekoan. Senar emazteak ziren jabeak, adinekoak eta gorrak biak, geroxeago jakingo nuenez:
|
|
|
Indarrez zapaltzen du gizonak espaloia, plast plast, putzuei erreparatu gabe. Haizeak gabardina puzten diola, aurrera doa Manhattango bosgarren hiribidetik oinez, burua goian,
|
etxe
orratzen gerizpean. Enpresari txinatarrekin sinatu berri duen tratuak milioika dolar irabazaraziko dizkiola-eta irribarrez doa aurrera, harro.
|
|
|
Igaro duen kafetegiaren atea ireki du emakume batek, eta, gizona irribarrez dagoela ikusita, irribarrez erantzun dio. Baina ez du berak emakumea ikusi, kafetegitik irtendako usaina aditu, botereak kafearen usaina duela pentsatu, eta aurrera egin du, bere lorategi pribatutik ibiliko balitz bezala, plast plast, putzuen gainetik, burua goian,
|
etxe
orratzen gerizpean.
|
|
|
Kalearen erdian gelditu, burua altxatu eta zerura begira geratu da. Eta, ezker eskuin aurpegirik gabeko gorputz ibiltariak pasatzen zaizkion bitartean, Manhattanera hurbiltzen diren turistak bezala geratu da aho zabalik gora begira, gaur
|
etxe
orratzak inoiz baino altuagoak iruditu baitzaizkio.
|
|
|
Grimshaweko arkitekto taldeak, berriz, Waterloo Nazioarteko Terminala estaltzen zuen Londresen, sugeen ezkatak simulatzen zituzten beirazko panelen bidez. Halaber, biomimikan oinarritutako diseinuek arkitekto bati baino gehiagori balio izan diote jasangarritasuna eta ekologia ezinbestekoak ziren proiektuak irabazteko. Adibidez, Roger Frechettek
|
etxe
orratz bat diseinatu du, Pearl River Tower, Txinako Guangzhou hirirako (Kanton). Dorre hori 2009an bukatuko dela aurreikusten da, eta itsas belakietan oinarritzen da, haizea eta eguzkia modu eraginkorragoan aprobetxatzeko, energiaren %60 aurreztu ahal izateko.
|
|
|
Bestalde, gero eta handiagoak eta arriskutsuagoak dira oztopoak: presa hidroelektrikoak,
|
etxe
orratzak, dorre elektrikoak eta telekomunikazioetakoak, eta era guztietako hesiak. Adibidez, Wilcovek dio Ipar Atlantikoko balea, Estatu Batuek “Arriskuan dagoen espezie” gisa babestutako lehenengo espezieetako bat, “hiri balea” bihurtu dela, munduko itsas ibilbide komertzial jendetsuenetako batean bidaiatu behar baitu.
|
|
|
Garai hartan elkarrekin joan ginen El coloso en llamas ikustera Astoriara, gogoratzen? Ehun eta hogeita hamazortzi solairu zituen
|
etxe
orratz puska hark. Steve McQueen gizajoa!
|
|
2008
|
|
|
" Izan ere, haiek idazkera bultzatzen baitute eta, era berean, haiei esker, haurrek istorioak era egokian kontatzen ikasten", adierazi zuen Altuna andereak. Bukatzeko kulturaren garrantzia azpimarratu eta Ingrid Betancourten hitzak ekarri zituen aretora," finantzetako
|
etxe
orratzak gure gainera erortzen direla dirudien momentuetan, behar dugun eraldaketa, gure zibilizazioaren ahuldurak hain argi eta garbi adierazten direnen, ezinbesteko sentitzen dugun eraldaketa, gure bihotzean hasten da". Helduen mailako euskarazko eta gaztelerazko poesia irabazleen irakurketa egin zen jarraian. Aitor Tejedorrek Arantza Otegiren Ubideetatik ozen irakurri zuen Guillermo Carcedo pianojoleak Manciniren Moon River jotzen zuen bitartean, Noemi Fernandezek, aldiz, Iñigo Calvo gitarraren laguntzaz Marina Aoizen La sombra del zahorí.Eta ostean, Ana Urchueguia alkateak, Jone Altunak, Martin Moreno Zerbitzu publikoetako zinegotziak eta Xabier Goitia Kultur etxeko arduradunak sari banaketa burutu zuten.Ekitaldiari amaiera emateko alkate andereak, literatura sarien garrantzia eta nazioartekotasuna azpimarratu zuen," izan ere, aurtengo irabazleetako bat La Habanako baita." Honetaz gain, 2008ko lehiaketa gehien izan duena dela aipatu zuen Ana Urchueguia alkateak," iaz baino 100 idazki gehiago izan ditugu, guztira, 637" Jarrian eskerrak eman zizkien lehiaketako antolatzaileei eta epaimahaikideei, kulturak hezkuntzan duen garrantzia azpimarratu eta, bukatzeko, bertan zeuden guztiak lehiaketan parte hartzen eta idazten jarraitzera animatu zituen.
|
|
|
Kirtengorria belardietan bizi da eta belar jendea hazi aurretik hosto borobilak lurrean zabaldu eta erdian, bere eskalan
|
etxe
orratzaren tamainakoa den lore dorrea erakusten du, ubel. Herrestadarrez hedatzen da eta loretza multzo zabalak ikusten dira.
|
|
|
Niger ertzean amaitu dugu, dirurik inon eskuratzekotan Maliko Manhattantxo honetan izango delakoan. Palmondoen gainetik harro altxatzen diren kristalezko
|
etxe
orratz parea dago, baita hiriko hotelik garestienak ere. Zuriekiko abegia erabatekoa da, hotel guztietan hurbildu zaigu zer gura dugun galdezka behargin adeitsua, baina beti erantzun bera:
|
|
|
Mendeetan Britainia Handiko finantzak mugitu dituen bihotza, Londresko Citya, txiki geratu zaie eta bigarren gune bat eraikitzen ari dira ekialdean, askoz ere bertikalagoa, Canary Wharfen, Tamesis ibaiaren ondoan. Cesar Pellik diseinatutako One Canada Squarek, 200 metroko dorreak, markatzen du erdigunea eta haren inguruan dozenaka dira dagoeneko hiriburuko lainoak urratzen dituzten
|
etxe
orratzak. Kristalezko erraldoi horien itzalean dauden metro eta tren geltoki ezkutuetatik milaka langile ateratzen dira errenkadan goizero, txindurriak bezala, eta desagertzen dira arratsalde erdirako, kaleak hutsik utziz.
|
|
|
JKF erraldoia. Jazzeko kamisetadun gazteek
|
etxe
orratzak aurkitu nahi dituzte leihotik begiratuta. Ez dira ikusten.
|
|
|
Orduan ez zegoen jasoa ezta Empire State entzutetsua ere. Dena den, hasia zegoen New Yorken
|
etxe
orratzen sukarra. Woolworth dotorea horren adibide da.
|
|
|
Antzera gertatu da Olinpiar Jokoak aterpetuko dituen Pekin hirian ere. Auzo zaharrak eraitsi eta merkataritza gune erraldoiak, hiribide zabalak,
|
etxe
orratzak, auzo erresidentzialak eta kirol guneak eraikitzearekin batera, uigur etniako jendearen taberna eta denda musulmanak banan bana itxiarazi, eta jendea hiritik kanpora bidali dute.
|
|
|
Yantze ibaiaren ura urdina da eta Jianling ibaiarena, berriz, marroia, ura beharrean lohia ekarriko balu bezala. Bigarren xehetasuna, hiriaren handitasuna alde batera utzita,
|
etxe
orratzak dira. Asko dira eta denak ikaragarri handiak.
|
|
|
Hiria berreraikitzeko ordua iritsi zenean, gorantz eta inolako ordenarik gabe egin zuten. Emaitza aberrazio arkitektoniko erraldoi bat izan zen eta ez da beharrezkoa arkitektoa izatea horrelako baieztapenik egiteko, astakeria galantak ikusteko aukera izan baikenuen, hala nola egurrezko etxolak
|
etxe
orratz modernoen ondoan, itsatsita bizkarroien antzera, mendi magaletan,
|
|
|
Bisita interesgarriei dagokienez, hiru dira aipatu beharrekoak. Lehenengoa, Chongqingen erdi erdian eta
|
etxe
orratzez inguraturik aurkitu genuen tenplu budista txikira egin genuena da. Gezurra zirudien hango zarata eta kaosaren biho  tzean halako oasi bat aurkitzea, leku baketsu bat non isiltasuna zen nagusi, ate hura zeharkatzean, beste mundu batean sartu izan bagina bezala.
|
|
2009
|
|
|
Handik ez oso urruti, hiriaren iparraldean, Ueno eta Asakusa auzoak daude. Auzo horiek Edo zaharraren xarmari eusten jakin dute, eta horiexek dira hiriko gainerako guneak betetzen dituzten
|
etxe
orratzen, zirkulazioaren eta neonezko argien antidoto perfektua. Uenoko parkea berdegune ezin hobea da ibiltzeko, eta han daude Tokioko museo onenetako batzuk; esate baterako, Museo Nazionala.
|
|
|
Askorentzat, Shinkuku auzoak Tokiok duen guztia du: neonezko argiak, zerurainoko
|
etxe
orratzak, munduko geltokirik jendetsuena, milaka pertsona nonahi hara eta hona, auzo gorri bat, erostetxe handiak, konta ezin ahala jatetxe... baina batez ere, Tokion baino aurki ezin litekeen bizitasuna. Horrez gain, hiriko etxe orratzik handienak ere Shinjukun daude.
|
|
|
neonezko argiak, zerurainoko etxe orratzak, munduko geltokirik jendetsuena, milaka pertsona nonahi hara eta hona, auzo gorri bat, erostetxe handiak, konta ezin ahala jatetxe... baina batez ere, Tokion baino aurki ezin litekeen bizitasuna. Horrez gain, hiriko
|
etxe
orratzik handienak ere Shinjukun daude. Beharbada, Park Hyatt Hoteleko 52 solairuko New York Bar jatetxera igotzea izango da hiriari adio esateko modurik onena.
|
|
|
Lurrikara Kuala Lumpurren (Malaysiako hiriburua) ere nabaritu dute. Singapurreko
|
etxe
orratz batzuk hustu dituzte, nahiz eta 440 kilometrora izan. Hala ere, hasieran ezarritako alerta bertan behera utzi du Ozeano Bareko Tsunamien Zentroak.
|
|
|
|
Etxe
orratzak, non dago muga?
|
|
|
Uraren horniketa, ur lohien eta garbien fluxua eta aireztapena
|
etxe
orratz baten diseinuaren parte garrantzitsua dira, eta, nola ez, komunikazioa ere bai. Pentsatu jendeak mugitu egin behar duela barruan, dio Aurrekoetxeak:
|
|
|
Larrialdi egoera baten eragilea atentatu bat, sute bat edo lurrikara bat izan liteke. Printzipioz, lurrikara bat bereziki arriskutsua da
|
etxe
orratzarentzat; zenbat eta garaiagoa eraikina, orduan eta handiagoa arriskua. Baina Burj Dubairen egituraren ingeniaritzaren arduradun William F. Baker ek dioenez, lurrikara batek ez lioke Burj Dubairi kalte larririk eragingo:
|
|
|
Dena dela,
|
etxe
orratzen etsai nagusia lurrikarak baino ohikoagoa da. Haizea da.
|
|
|
|
Etxe
orratz baten egituraren diseinuan ere kontuan izaten da haizearen eragina. Greg Sand Burj Dubaiko zuzendariordeak dioenez, egituraren diseinuan, haizearen indarra da nagusi.
|
|
|
Bartzelonako Arkitektura Eskolan egin zituen oinarrizko ikasketak eta doktoretza.
|
Etxe
orratzetan espezializatu da. Sarri argitaratzen ditu artikuluak prentsan eta aldizkari espezializatuetan.
|
|
|
Ariadna Alvarez arkitektoari bereziki interesgarriak iruditzen zaizkio
|
etxe
orratzak. Bere ikerketa gaia izateaz gain, etxe orratzei buruzko bi liburu argitaratu ditu.
|
|
|
Ariadna Alvarez arkitektoari bereziki interesgarriak iruditzen zaizkio etxe orratzak. Bere ikerketa gaia izateaz gain,
|
etxe
orratzei buruzko bi liburu argitaratu ditu.
|
|
|
|
Etxe
orratz batzuk arkitektura modernoaren klasikoak dira; esate baterako, Mies en Seagram edo SOMen Hanckock dorrea, Pelliren Petronas dorreak, edo Crysler edo Rockefeller Center. Uste dut oso eraikin interesgarriak direla arkitektura lan gisa, eta baita ikonoak direlako ere, eta, horretaz gain, arte-lanak ere badirelako, eskultura erraldoiak.
|
|
|
Gogoetarako gai mamitsua da
|
etxe
orratzen garaiera Alvarezentzat. Teknologiari dagokionez, ez dio mugarik ikusten bertikalean eraikitzeari, oraingoz behintzat, baina ba omen dago beste muga bat, etxe orratzen promotoreei interesatzen ez zaiena:
|
|
|
Gogoetarako gai mamitsua da etxe orratzen garaiera Alvarezentzat. Teknologiari dagokionez, ez dio mugarik ikusten bertikalean eraikitzeari, oraingoz behintzat, baina ba omen dago beste muga bat,
|
etxe
orratzen promotoreei interesatzen ez zaiena: urbanistikoa.
|
|
|
Hala eta guztiz ere,
|
etxe
orratza etorkizuneko eraikina dela iruditzen zaio; hiri batean biztanleak geroz eta gehiago badira, eta ez baduzu nahi hiria horizontalean haz dadin (agian ez dago lekurik), bada, hiriak bertikalean hazi behar du, etxe orratzekin. Baina oreka behar da:
|
|
|
Hala eta guztiz ere, etxe orratza etorkizuneko eraikina dela iruditzen zaio; hiri batean biztanleak geroz eta gehiago badira, eta ez baduzu nahi hiria horizontalean haz dadin (agian ez dago lekurik), bada, hiriak bertikalean hazi behar du,
|
etxe
orratzekin. Baina oreka behar da:
|
|
|
Iritzi berekoa da Iñaki Aurrekoetxea ere. Euskal Herrian
|
etxe
orratzak eraikitzeko aukera aipatutakoan, oreka aipatzen du lehenengo eta behin: Oreka behar da:
|
|
|
Altueran dago, baina ikusi behar dugu zer puntutaraino. Noski, Euskal Herrian ez dago
|
etxe
orratz erraldoirik. Altuena Barakaldoko BEC dorrea da, 98 metrorekin, eta pare bat urteren buruan Bilboko Iberdrola dorrea izango da, 165 metrorekin.
|
|
|
Norgehiagoka horren baitan dago
|
etxe
orratzen etorkizuna; eta, etorkizun hurbilean behintzat, enpresek eta arkitektoek geroz eta etxe garaiagoak eraikitzeko erronkari eutsiko diote (ehunka dira eraikitzen ari diren edo proiektuan dauden etxe orratzak).
|
|
|
Norgehiagoka horren baitan dago etxe orratzen etorkizuna; eta, etorkizun hurbilean behintzat, enpresek eta arkitektoek geroz eta etxe garaiagoak eraikitzeko erronkari eutsiko diote (ehunka dira eraikitzen ari diren edo proiektuan dauden
|
etxe
orratzak).
|
|
|
Eraikitzekotan diren edo dagoeneko eraiki diren eraikinetako batzuk hirugarren belaunaldiko
|
etxe
orratz gisa sailkatzen ditu Ariadna Alvarezek: teknologiak eta jasangarritasun ikuspegiak etxe orratz organikoak sorrarazi dituzte, nolabait esateko, bigarren belaunaldiko eraikinekin alderatuta, mugimendu modernoko arkitektoek eta ondorengo belaunaldikoek eraikitakoekin, alegia. Uste dut arkitekto garaikideek eraikinak sortzeko beste era bat barneratu dutela:
|
|
|
Eraikitzekotan diren edo dagoeneko eraiki diren eraikinetako batzuk hirugarren belaunaldiko etxe orratz gisa sailkatzen ditu Ariadna Alvarezek: teknologiak eta jasangarritasun ikuspegiak
|
etxe
orratz organikoak sorrarazi dituzte, nolabait esateko, bigarren belaunaldiko eraikinekin alderatuta, mugimendu modernoko arkitektoek eta ondorengo belaunaldikoek eraikitakoekin, alegia. Uste dut arkitekto garaikideek eraikinak sortzeko beste era bat barneratu dutela:
|
|
|
Hirugarren belaunaldiko
|
etxe
orratzetan, garaiera kontzeptuaren ordez, dentsitatea erabiltzen da. Eta hori da gakoa erabakitzeko nola eraiki hiria etxe garaiekin eta nola landu hiri bertikala (hiriaren hazkuntza bertikala).
|
|
|
–Hori izan zuan Bilbon eraiki zen lehenengo
|
etxe
orratza. Bulegoak jarri zituzten bertan.
|
|
|
–
|
Etxe
orratza?
|
|
|
(OFF) Baina hiru faktoreren ondorioz, proiektu hau, munduko garaiena eta ikusgarriena ez ezik, eraikitzen zailenetako bat ere izan zen. / Taipei hiria ez da toki egokia
|
etxe
orratz bat eraikitzeko. Lur azpian, buztin biguneko geruza lodia dago eta horrek diseinu bereziko zimenduak eskatzen ditu.
|
|
|
/ Paregabeko eraikina izango zen, bainaeraikitze lanetako erronkak berehala iritsiko ziren. / Munduko edozein
|
etxe
orratz handitan oreka bilatu behar da itxuraren eta eusteko aukeren artean.
|
|
|
Narratzailea: (OFF) Taipei 101 eraikina munduko
|
etxe
orratz garaiena izango zen, eta tamaina honetako eraikinetanindarrak handiak dira benetan. / Grabitateak beheranzko indarra eragiten du, etahaizeak, berriz, aldeetarantz bultzatzen du.
|
|
|
zutik eusteko moduko sendotasuna, eta eraistea ez dakarren pisua. /
|
Etxe
orratz gehienetankanpoko hormaklurrarekiko zutak dira, edo barrurantz makurtzen dira, baina Taipei 101 eraikinean kanpoko itxurak ez du parerik: kanporantz makurtua da.
|
|
|
Narratzailea: (OFF)
|
Etxe
orratz itzel batean lurrikara batek izan ditzakeen ondorioak izugarriak izan daitezke. / Eraikin guztia zimenduetatik astinduko litzateke, lurretik datozen energia uhinak eraikinaren zoko guztietara iritsiko lirateke eta.
|
|
|
/ Baina ez dira bakarrik haize bortitzak diseinatzaileek kontuan izan beharrekoa.
|
Etxe
orratzaren kanpoko azalera hain handia izanda, brisa txiki batek kalte handia ekar dezake.
|
|
|
(OFF) Zimenduak prestatzeko 15 hilabete behar izan ziren, eta 700.000 tona lur atera zituzten tokitik. /
|
Etxe
orratz baten zimenduak egitura elementu garrantzitsuenetarikoak dira. / Zimenduek eraikinaren pisu itzela berdinki banatu behar dute lur azpian, eta, aldi berean, oinarri oso sendoa eratu behar dute, euren gainean altxatzen den megaegiturarentzat.
|
|
|
Narratzailea: (OFF) Ezaugarririk garrantzitsuena, eta
|
etxe
orratz itzel bat eraikitzeko funtsezkoena, automuntagarriaizatea da, alegia, eraikinarekin batera hazten joatea. Horretarako, zilindrohidrauliko indartsu batzuek gorantz jasotzen dute garabiaren goiko mekanismoa.
|
|
|
Masa motelgailua, haizeari aurre egiteko diseinatua, 101 dorrearen kulunkarako kontrapisua da. / Lehenago ere erabili dira masa motelgailuak
|
etxe
orratzak egiteko, bainainoiz ez dira tamaina honetakoak izan, eta inoiz ez dira380 metrora jarri.
|
|
|
(OFF) Eguneroko bizimoduan beste barik egiten ditugun gauzak esponentzialki zailtzen dira garaiera handitu ahala. Horrek esan nahi du mega
|
etxe
orratz honek mega erronka bat duela.
|
|
|
/ Irla harro baten etorkizunerako sinboloa da. / Naturari erronka bota eta irabazi egin zion
|
etxe
orratza.
|
|
|
Narratzailea: (OFF) Taipei 101 eraikina, munduko
|
etxe
orratz handiena. / 508 metro, planeta osokoingeniaritzarik eta eraikuntza teknologiarikaurreratuenarekin.
|
|
|
Narratzailea: (OFF) Munduko
|
etxe
orratz garaiena diseinatu eta eraikitzea ez da lan erraza. Baina gainera, hemen, Taipei hirian, naturako indar handienetariko bi elkartzen dira, hain zuzen lurrikarak eta tifoiak, eta horrek asko zailtzen du eraikinitzelak egin nahi izatea.
|
|
|
/ 1931anEmpire State Buinding izan zen, 1974anSears dorrea, 1992anHong Kong eko Central Plaza, eta orain dela gutxi Kuala Lumpurren eraikitako Petronas Dorreak. /
|
Etxe
orratzak funtzionaltasunetik haratago doazen eraikinak dira. Oparotasun eta botere sinboloak dira, aberastasunaren eta industria ahalmenaren ikonoak.
|
|
|
Ian:
|
Etxe
orratzen historiari dagokionez, Amerikan hasi zen, eta beti aipatzen diren adibideak Chicago eta New Yorkekoak izaten dira. Baina azken 10 urteetan, Asiak benetako hazkundea jasan du egitura handiko eraikinen alorrean.
|
|
|
HAMUDI. Jo, nik nahi nuke bizi
|
etxe
orratz baten azken pisuan.
|
|
|
Teilatuan lorategiak eta horma biziak izango ditu eraikinak. Era berean, Eastmanek erabilera mistoko
|
etxe
orratz bat planifikatzen du, eta bertan aipatutako beste ekodorre batzuetako teknologia ekologikoak eta herrialde horretako elementu natural eta kulturalak bateratuko ditu.
|
|
|
|
Etxe
orratz ekologikoak
|
|
|
2050ean, munduko biztanleen %80 inguru hiriguneetan biziko da. Horregatik, gero eta arkitekto gehiagok proposatzen dituzte
|
etxe
orratzak, espazioa eta baliabide naturalak hobeto aprobetxatzeaz gain, era guztietako elementu ekologikoak dituztenak. Alde horretatik, mundu osoko hainbat hirik ekodorreak eraikitzen laguntzen dute edo etxe orratz berriak prestatzen dituzte material birziklatuekin, energia berriztagarriekin edo landare estalkiekin.
|
|
|
Horregatik, gero eta arkitekto gehiagok proposatzen dituzte etxe orratzak, espazioa eta baliabide naturalak hobeto aprobetxatzeaz gain, era guztietako elementu ekologikoak dituztenak. Alde horretatik, mundu osoko hainbat hirik ekodorreak eraikitzen laguntzen dute edo
|
etxe
orratz berriak prestatzen dituzte material birziklatuekin, energia berriztagarriekin edo landare estalkiekin.
|
|
|
New Yorkek
|
etxe
orratzen hiria izaten jarraitu nahi du, baina ukitu ekologikoarekin.’ Megaeraikinen hainbat proiektu eraiki edo proiektatu dira, eta horietan ingurumena funtsezkoa da. Hearst dorrea sagar handiko etxe orratz ekologikoena da, Norman Foster and Partners arduradunen arabera.
|
|
|
New Yorkek etxe orratzen hiria izaten jarraitu nahi du, baina ukitu ekologikoarekin.’ Megaeraikinen hainbat proiektu eraiki edo proiektatu dira, eta horietan ingurumena funtsezkoa da. Hearst dorrea sagar handiko
|
etxe
orratz ekologikoena da, Norman Foster and Partners arduradunen arabera. Bere estrategia jasangarriek, hala nola energia eraginkortasuneko sistemak edo %90 baino gehiago birziklatutako materialak, euri ura ingurumena hezetzeko aprobetxatzea eta abar, Highrise nazioarteko saria edo urrezko LEED ziurtagiria jaso dute.
|
|
|
Bere estrategia jasangarriek, hala nola energia eraginkortasuneko sistemak edo %90 baino gehiago birziklatutako materialak, euri ura ingurumena hezetzeko aprobetxatzea eta abar, Highrise nazioarteko saria edo urrezko LEED ziurtagiria jaso dute. Amerikako Bankuaren Dorrea, Manhattanen, izango da LEED ziurtagiri ekologikoa maila gorenean jasotzen duen lehen
|
etxe
orratza. Hala ere, Hearst dorreak lehiakide gogorrak ditu, marka ekologikoak hobetzeko ere.
|
|
|
Hala ere, Hearst dorreak lehiakide gogorrak ditu, marka ekologikoak hobetzeko ere. Manhattanen dagoen Banco de América dorrea amaitzear dago, eta LEED ziurtagiria maila gorenean (platinoa) jasotzen duen lehen
|
etxe
orratza izango da. Cook+ Fox Architects ek eta Gensler ek diseinatua, Hearst dorrearen elementu arkitektoniko “berdeak” eta aireztapen naturaleko sistema bezain bitxiak, energia eta beroa emateko kogenerazio instalazioa edo eguzki argiarekiko sentikorrak diren LED argiak ditu.
|
|
|
Kiribileko egitura biomorfiko horiek beren elikagaiak sortzeko balioko liekete bizilagunei. Bestalde, Daniel Libeskind arkitektoak hiriko bizitegi
|
etxe
orratz altuena eraikitzea proposatu du, 274 metroko altuerarekin. Alderdirik deigarriena fatxada litzateke, eremu irekiak eta lorategi terrazak dituena.
|
|
|
New Yorkez gain, Amerikako beste hiri batzuek ere “skyline” ekologikoagoa nahi dute. Adibidez, “340 on the Park” da Chicagon LEED ziurtagiria lortu duen lehen ekodorrea; Kanadako Calgary hirian, berriz, Norman Foster and Partners 2010erako “The Bow” izeneko egoitza etxe eta merkataritza
|
etxe
orratz bat da, eta arkitektoen azterketa horrek menderatzen dituen elementu ekologikoak bilduko ditu. Ekodorreak potentzia berri nagusietan Sortzen ari diren potentzia nagusiak, hazkunde ekonomiko zorabiagarriaren eskutik, etxe orratz ikusgarriak eraikitzen ari dira, non elementu ekologikoa gero eta gehiago baloratzen baita.
|
|
|
Adibidez, “340 on the Park” da Chicagon LEED ziurtagiria lortu duen lehen ekodorrea; Kanadako Calgary hirian, berriz, Norman Foster and Partners 2010erako “The Bow” izeneko egoitza etxe eta merkataritza etxe orratz bat da, eta arkitektoen azterketa horrek menderatzen dituen elementu ekologikoak bilduko ditu. Ekodorreak potentzia berri nagusietan Sortzen ari diren potentzia nagusiak, hazkunde ekonomiko zorabiagarriaren eskutik,
|
etxe
orratz ikusgarriak eraikitzen ari dira, non elementu ekologikoa gero eta gehiago baloratzen baita. Singapur da adibide nabarmenetako bat.
|
|
|
Singapur da adibide nabarmenetako bat. Bukatzear dagoela, “Sail @ Marina Bay” bi
|
etxe
orratz dira, eta horietan etxebizitzak eta jatetxeak, osasun eta aisialdi eremuak egongo dira. Bere arduradunek, NBBJ Architects ek, Singapurreko Jasangarritasun Estandarra lortu nahi duten hainbat sistema ekologiko sartu dituzte.
|
|
|
Bere arduradunek, NBBJ Architects ek, Singapurreko Jasangarritasun Estandarra lortu nahi duten hainbat sistema ekologiko sartu dituzte. Bestalde, EDITT dorreak (“Diseinu ekologikoa Tropikoetan” siglak) aipatutako elementuak beste
|
etxe
orratz ekologiko batzuetan izango ditu, baita beste bereizgarri batzuk ere: hondakin urak biogas bihurtzeko sistema bat, eta azaleraren erdia bertako landarediak estaliko du.
|
|
|
Eta eraikinean zati naturalak integratzeko ildo berean, Ken Yeang arkitektoak “Fusionopolis” proposatu du. Helburua munduko pareta bizirik handienekin
|
etxe
orratzak egitea da, bizilagunek klimatizazio eta isolamendu sistema naturala izan dezaten. Shangai Dorrea Txinako eraikin altuena izango da 2014 urtean, eta lorategi bertikalak, turbina eolikoak eta euri ura erabiliko ditu.
|
|
|
Halaber, klimatizazio geotermikoko ekipamendua eta plaka fotovoltaikoak izango ditu. Shangai Dorrea espiral formako
|
etxe
orratz bat da, Gensler etxeak egina, eta Txinako eraikinik altuena izan nahi du, 632 metrokoa, 2014 urtean bukatuta dagoenean. Luijiazuiko finantza eta merkataritza gunean dago, eta lorategi elementu bertikalak, euri ura edo turbina eolikoak aprobetxatzeko sistemak ere izango ditu.
|
|
|
New Yorken egon zen 16 urteko neska bat da, epidemiaren beste gune bat.
|
Etxe
orratzen hirian 20 eskola baino gehiago daude itxita. Dirudienez, 16 hilabeteko haur baten heriotza birus berriagatik izan zen, eta horrek alerta maila handitu zuen.
|
|
|
Hong Kongo
|
etxe
orratzik tenteena ere,
|
|
|
|
etxe
orratzen artean
|
|
|
edota
|
etxe
orratzen artean koloreztatzen dugun marrubia,
|
|
|
Txostenak esango luke gizadia eraikin handi bat bada, demagun 40 solairuko
|
etxe
orratz horietakoa, goiko solairuetan bizi direla nor izan arrazako gizakiak, gutxiengoa. Nor naiz ni galderari erantzun guran antolatzen dute bizitza, eta euren arazo nagusia" beldur naiz" deitzen da:
|
|
2010
|
|
|
Hiriguneko
|
etxe
orratzetako leihoetako argiek
|
|
|
zuten erakusketa bat egitea etorkizuneko
|
etxe
orratz, saltoki
|
|
|
Shenzhen. /
|
Etxe
orratz ugari han hemenka. / Hau kontsumo gizartea da.
|
|
|
erabiltzen duteâ? ¦
|
Etxe
orratzak eta argi distiratsuak oso
|
|
|
zen Pudong go
|
etxe
orratz aurrenetakoa. Laurogeiko ta
|
|
|
Hiriko
|
etxe
orratzetako teilatura begiratu besterik ez dago.
|