|
2000
|
|
|
Baina duela 19 urte istripua izan nuen kotxearekin, istripu handia gainera, Amurizaren ezkontza despedidatik Durangotik bueltan. Eta gaixoetxetik
|
etxera
etorri nintzenean, denbora nolabait pasa egin behar izaten zen eta nire bizimodu eta zaletasunen gorabeherak idazten hasi nintzen. Ordurako gainera Uztapidek liburua aterata zuen, eta zera pentsatu nuen:
|
|
|
Hegoaldera etortzean bizi izan nuen giro aldaketa benetan latza izan zen: nire gurasoak beste aldean gelditu eta ni osaba batzuen
|
etxera
etorri nintzen, batxilerra ikastera, hango ikasketak ez baitzizkidaten onartu. Jesuitetan sartu ninduten, eta hura beste giro bat zen:
|
|
|
–Eiderrek orduak pasatzen zituen bere osaba Pedroren baserrian, eta gero
|
etxera
etorri eta gelan sartuta ematen zuen denbora guztia, eta ia jan ere ez zuen egiten. Ez dakit zer, Txema, ez dakit zer izango zen, baina nire alabak zerbait zuen barruan.
|
|
|
Ez didazu esango zorionekoa ez zarenik..." Eta horren aurrean erraza da isilik geratu eta beste sanmigel bati ekitea. Baina gero
|
etxean
datoz komeriak, ohera sartu aurretik Eider gau batez ordezkatzeko zorian egon zitekeen ilehori horren omenezko kanpai jotzearekin. Azken hilabetean behin gertatu zitzaion Txemari, oraindik istripuarena guztien memorian fresko zegoela, zenbait begirada gurutzatu zitzaiola tabernari gazte batekin.
|
|
|
Ordea, anaia Madrildik itzuli zen, eta, handik aitzina, Villagrandeko dukearen semearen gutunen aiduru egoiten zen hura, ezin urduriago. ...ak basorat ihes egin eta handik urte erdirat edo izan zen, hurrengo urteko martxoan— gutun bat jaso zuen, non Villagrandeko dukearen semeak Madrilgo kontuen berri emaiten baitzion, baita bere etxearen eta etxekoen berri ere; eta gutun hartan eta bere gutun guztietan beti izaiten zuen esker oneko hitzen bat azken aldera, batik bat gure amarentzat, zeinak ezin hobeki tratatu baitzuen, hura gure
|
etxerat
etorri zenean, aitaren berrogeita hamargarren urtemugan.
|
|
|
Eta jauregiaren aitzinaldeko planotik harat, bertzalde, bi lur eremu errektangular bereiz zitezkeen, elkarri zerraizkionak eta jauregiaren ataria osatzen zutenak: ...a zuena eta han eta hemen soilune batzuk zituena, hain baitzen oinezkoen oinek zein zaldizkoen zaldiek erabilia eta aurizkia; eta harrizko bideska batzuk zituen —hiru—, jauregiko ateetako aterabide zirenak, baita harrizko bertze bide bat ere, apur bat zabalagoa, jauregiaren aitzinaldeari paraleloki zerraiona, nondik sartzen eta iltkitzen baitziren orgak eta gurdiak, kotxeak eta karrozak,
|
etxerat
etorri edo etxetik jalgi behar izaiten zutenean, eta norat biltzen baitziren arestian aipatu bertze bideska guztiak; bigarren lur eremua, berriz, jardina zen: bertan, belardiak, ezpel hesiak eta loretokiak ikus zitezkeen, iduri geometrikoetan bilduak eta simetrikoki banatuak, frantses stilorik ortodoxoenean; eta erdigunean iturri eder hura zegoen, bi plater zituena, behekoa zabalagoa eta handiagoa, eta goikoa tipiagoa, biak ere emakumezko estatua batek loturik, erdiz erdi, kariatide baten eredurat; eta urzurrusta batek plater tipian goiti egiten zuen, eta gero beheiti, plater tipiaren beraren gainerat, nondik, gainezka egin ondoren, askarat erortzen baitzen, zirkular bat iduri.
|
|
|
Baina, osaba haserre bazegoen ere, ni, aldiz, liluraturik nengoen
|
etxerat
etorri zitzaigun jende harekin; eta jende handi haren dohainak eta balentriak nituen gogoan, etxean mila aldiz adituak: haien moduak eta haien presentzia; haien dantza egiteko dotorezia eta haien ezpata manaiatzeko trebetasuna, haien balentasuna eta haien ausartzia, bai ehizarat zihoazenean eta bai gerlarat...
|
|
|
—Esker mila, Joanes, ene
|
etxerat
etortzeagatik, zeren, desiratzen den bakardadea ona den bezala, eta bazekiat nik zerbait horretaz, desiratzen ez dena ez... eta ni bakarregi nagok azken aldi honetan —eta, malkoen xukatzeko, eskua begietarat zeramala, eratxiki zuen—: Baina jakin ezak ezen bertzeek markatua nagoela eta etxe honetarat sartzen dena ere markatua dagoela, eta hori ere neurtu huke, beharbada...
|
|
|
—Ez duzu bihar lanera etorri behar, ala? —emazteak, ortziralean— Bada, berriz ere herriratu aitzin,
|
etxera
etorri eta hartu behar duzuna.
|
|
|
" Berriz ere herriratu aitzin,
|
etxera
etorri eta hartu behar duzuna". Kristinaren aginduak —gonbidapenez mozorrotzen ere ez zen nekatu! —, nahi gabean, hondar egunetako ene ezbaietariko bat argitu zidan:
|
|
|
Dabidek hala proposaturik nahi izan zuelako, egongelan egokitu genuen eskultura zulodun hura eta, bistan dena,
|
etxera
etorritako lagunei, eskultore ospetsu baten obra zela esaten tematu zen, pasadizo batek, bigarren aldiz kontatzean, barregarritasun guztia galtzen duela ez baleki bezala. Denek besterik gabe sinetsi zuten, baina artean gure lagunak ziren Mirenek eta Koldok, biak ere institutuko irakasleak, iritzi hau gaineratu zuten:
|
|
|
" Ez dakit", esan zuen Xanek. " Nahi baduzu nire
|
etxera
etorri", esan zion Elik. Xanek begiratu zion.
|
|
|
Plazara gizon gazte batzuk etorri ziren lasterka, elur pilotekin jolasten aritu ziren. Kaskamotzak ziren, seguru aski soldaduak, permisoarekin
|
etxera
etorri zirenak. Neska, Xan bezala, haiei begira zegoen; une batez hark lotu zituen.
|
|
2001
|
|
|
Bezero bat nire
|
etxera
badator eta azken urteko sormenez osatutako festibal gastronomiko bat eskaini nahi badiot, plater bakoitza txikitu egin behar dut, guztia gozatuko badu.
|
|
|
Jan eta telebista ikusi, besterik ez zuela egiten? Ezin nion
|
etxera
etortzeko eskatu, ni neu ere ez nintzen kapaza kiratsa zerion egongela hartan sartzeko eta. Baina, nola edo hala, Herminio berreskuratu behar nuen.
|
|
|
Umezurtz
|
etxera
etorri eta Geethak espetxera amarengana itzuli nahi zuen, basamortuan taldetik bereizi den animalia zauritua lagunengana saiatzen den bezala.
|
|
|
Urtea zen ama galdua zuela. Bihotzean ustekabeko poza sumatu zuen,
|
etxera
etorri eta aita ikusita. Aitak azken denboretan Bonbain lan egiten zuen eta hantxe bizi zen.
|
|
|
Egun batez, trenean lo zegoela, norbaitek loteria eta dirua, dena ebatsi zion. Esku hutsik
|
etxera
etorri zenean, amak ez zion sinetsi. Hurrengo egunetan oso gogor hartu zuen.
|
|
|
Ikusliarrak
|
etxera
datozenean, senarrari iruditzen bazaio emazteak bere lagunei zerbizatzea komeni dela, etxekanderea ongietorri egilea bihurtu eta hantxe arituko da lanean.
|
|
|
Atertu arte ez dago aterik, Erdu etxera atoan agintzen zion amak ordura arte. Gizona
|
etxera
etortzen hasi zenetik Goio libreagoa zen nahinora joateko, Zoaz kalera gura baduzu lakoak entzuten zituen estreinakoz.
|
|
|
Hizketan hasi eta oso gauza jakingarriak kontatu zizkidan.
|
Etxera
etorri eta hark kontatutakoak idazten hasi nintzen. Ordura arte nire buruari atzeraka tiratzen nion bezala, handik aurrera aurreraka tira nion.
|
|
|
Ilbeltzaren lauan, Errege bezperaren aitzineko eguneko arratsaldean, fabrikatik atera eta
|
etxera
etorri zitzaidan Sadaba. Pixka bat harritu nintzen, ez baitzen normala berak tenore hartan bisita egitea.
|
|
|
Osaba Gontxalo ikusi zuenean harritu egin zen, eta fusilatu gogo zutela aditu zuenean pixka bat ikaratu ere bai. Hari esker libre utzi zutenean,
|
etxera
etorri zen lasterka, teleskopioa lepotik zintzilik. Ordukotz ohartua zen ez zirela teatroa egiten ari.
|
|
|
– Hau al da tenorea
|
etxera
etortzeko! Hau al da manera pertsona agertzeko!
|
|
2002
|
|
|
1956an izan zen. Hernaniko San Joanetan parranda latza eginda nentorren etxera, eta parrandatik
|
etxera
etortzea oso gogorra da: begiradak, errietak... gainera koinatuak badituzu, horiek izaten dira zorrotzenak.
|
|
|
Bai, zaila da benetan. Alkoholiko baten familiak asko sufritzen du, eta zaila da mozkortuta
|
etxera
datorrenean zuk pazientzia eta maitasuna erakustea. Hala ere, mozkorren senitartekoei beti esaten diet:
|
|
|
Amak paper fabrikan lan egiten zuen, baina haurdun geratu zenean utzi zuen lantegia, eta
|
etxera
etorri zen. Etxean denbora asko zeukan, eta ni lurrean arrastaka hasi nintzenean erakutsi eta erakutsi hasi zen.
|
|
|
Nafartar bat EAEko Jaurlaritzaren buru. Eta aldiz,
|
etxera
etorri eta hemen oso minoritario. Nola bizi izan duzu hemengo ezintasun hau?
|
|
|
Egunokaz atun apurrak ikusi dogu. Orain deun Kepa aurregunera arte ezkara kontixu
|
etxera
etorriko, esan dausku adiskide batek. Tira ba, arrain asko artu ta ondo ibili.
|
|
|
Egun ori igarotera beti lez arrantzaliak
|
etxera
etorri ziran. Aurreegunian gabeko zortziretan Ertxadonan lau abotseko" Salve Regina" Urteaga" rena abestu zan, ederto atan be.
|
|
|
Orain, berriro izango dugu astekaria, igandero
|
etxera
etorriko zaigun paper euskalduna, Bidasoa z aruntzekokoengana beurena joaten zaien bezala.
|
|
|
azaltzen zaila! Gauzak ondo ulertzeko arreta jarri behar da! Amak
|
etxera
etortzeko esan du! Zu etortzekotan erosiko nuke, bestela ez! Abiatzekotan ginen, euria hasi zuelarik! Hona etortzekotan jaiki naiz! Susmatzera, han gelditu nintzatekeen! Ogia ekartzera joan da
|
|
|
! Zu etxeratzerako, hamarrak izango dira!
|
Etxera
etortzerakoan esan zigun! Zu agurtzeagatik galdu nuen trena! Gero belarretan laguntzeagatik eman dizut dirua! Zu agurtzearren galdu nuen trena! Gero belarretan laguntzearren eman dizut dirua
|
|
|
Maitasunaren puzzleaz mintzatu naiz, baina Sararen buru hausgarriaz ere mintza nintekeen, aurretik. Oroitzen naiz nola, elkarrekin ateratzea erabaki genuen egun berean, arratsaldean, hura
|
etxera
etorri zitzaidan, kafea hartzeko orduan. Eta nik kafea hartzen nuelarik, eta berak ezki ura, esan nion:
|
|
|
–Beraz, ongi jartzen zaren artean, Karmelerekin biziko zara, eta gero, zuk nahi duzuna... Nire
|
etxera
etor zaitezke, edo berdin segi dezakegu, bakoitza bere etxean. Elkarrekin, baina elkarrengandik bereiz.
|
|
|
Horregatik ez nituen gauzak hain garbi ikusten, Sara ene
|
etxera
etortzeko proposamenarekin hurbildu zitzaidanean. Esan nion:
|
|
|
–Beldur naiz, bai, ez ote dudan hanka sartu, zure
|
etxera
etorrita...
|
|
|
Bi seme ditugu, gazteak zu bezala, beti ibili direnak ikasketak euskaraz egiten, familian ere beti euskaraz mintzatzen gara, saiatzen gara haiekin elkarrizketak izaten, ikastolan ibili dira betitik, baina haien euskara eta haien adiskideena ahula da, maizkara gainetik beheraino erdarak joa. Gure umeek ikastolan ikasi zuten erdara, hori berehalako kontua izan zen, eta ondoren etxetik zeramaten euskara aldatu zuten, nahiz gela bakoitzean
|
etxetik
zetorren euskaldun umeen kopurua ez zen hain txikia. Eta nik etxean izandako esperientzia beste familia euskaldun zenbaitetan ere gertatu izan da.
|
|
|
" Baina hik ez duk benetako Tijuana ikusi. Nire
|
etxera
etorri behar duk. Tijuanan jo duten talde guztiek nire etxean egin ditek lo:
|
|
|
Edo,
|
etxera
etorrita, ghetto kontsideratzen al dira Euskal Herriko irakaskuntzan denok ezagutzen ditugun eta hain prestigiotsuak diren gaztelaniar ikastetxe elebakarrak?
|
|
2003
|
|
|
Aita itsas kapitaina du Mariñok eta berau da lau neba arreben arteko zaharrena. Valladolid tik gabonak igarotzen
|
etxera
datorrenean, zehaztasun handiz kontatzen dizkigu gazte denborako gabonak, ziurrenik autoreak aita etxean zela bizi izandakoen irudiko edo antzekoak: otorduak, Ajangizerantz aitarekin batera gabon egun iluntzean egindako ibilaldia...
|
|
|
" Ni emakumez inguratuta bizi nintzanien ume bat nintzen" (47);" Oin beste anaije gaztiau bat dekot, baina orduen seme bakarra nintzen. Gure aitte itxasoko kapitana da, oin erretireute dau, baina orduen itsasoan egoten zan, batzuetan hiru urte
|
etxera
etorri barik, beste batzuetan urte bi, ta ni amagaz, amumagaz, krijediegaz eta arrebiegaz bizi nintzen..." (48). Unibertsitate estudiante bizimoduko zertzelada ugari kontatzen ditu:
|
|
|
Han aipu dituen estudiantelagunek ere benetakoak izan ziren antz osoa dute. Valladolid tik
|
etxerantz
datorrela, Bilbotik Gernikara Atxuriko trenean datorrela," bide estuko trenean, bere herrirako trenean", Dionigaz jesarten da: " Dioni bere edadeko mutil bat da.
|
|
|
Fernando, artean, jakin ez nora jo eta oso asperturik
|
etxera
etorri da, eta jangelan sartu ta Txomin arkitzen duanean;
|
|
|
Beitu, zure kexak gehiago ez entzuteko, gaur neure
|
etxera
etorriko zara, azterketa piiilo horregaz esan zion, ironia ziztada ondo nabarmenduz, eta neuk lagunduko deutsut penak arintzen.
|
|
|
Ez, ez deutsut txarrean esan, egia da; edonori gerta lekio. Egun baten neure
|
etxera
etorri behar dozu eta orduan neure neskaren argazkiak erakutsiko deutsudaz, ze bera nahiko urrun dago oraindino, badakizu... Zergaitik ez gaur berton?
|
|
|
Nolanahi ere, oporraldiak bestelako ustekabekoek ere galaraz diezazkigukete (ekipajea lapurtzea, istripua izatea, gaixotasuna, senidekoren baten heriotza...), presaka eta korrika
|
etxera
etortzera edo, harik eta okerrago, ordainduta genituen oporraldiak bertan behera uztera behar gaitzakete.
|
|
|
Sevimi istorio bera gertatu zitzaion hiru urte lehenago, baina gazteagoa zenez, errazkiago onartu zuen bere egoera berria. Ikusiz ondoan bizi zirela, erabaki zuten arratsean berean Sevim Oyaren
|
etxerat
etorriko zela. Gero, bi ahizpak etxerat sartu ziren, eta lehen aldikotz elgarrekin anitz irri egin zuten.
|
|
|
Egunkari batean nire argazkia atera zela badakit (oso gutxitan irakurtzen ditut, baraurik ura edatea bezala dela iruditzen zait, kalte egiten didate), ikastetxeko atezainak pistaren bat emango zion nornahiri, jendearen adimen deduktiboa izugarria da, batzuek oso gutxi behar dute xehetasun solte batzuk josiz, zertzelada urriak elkartuz, txikikeria batzuk handituz eta antzaldatuz, pelikulak asmatzeko. ...k egin zituen harakin hori, adinean aurrera doan gizon lodikote isil bat, ez omen zuen beste konturik esan edo aipatu, poltsikotik goiz hartan bertan egunkariak agertu zuen nire argazki zimurtua atera eta, komisarioaren mahaiaren gainean lisatzen ahalegindu ondoren," bera da" esan omen zuen, odol markak ondo garbitu gabeko behatz erakuslearekin seinalatuz," bera da gauetan Sophieren
|
etxera
etorri ohi zena" errepikatu omen zuen, jeloskortasun ezkuturen batek eraginda beharbada.
|
|
|
–Nire
|
etxera
etortzen hasi zelarik, baldintza bakarra jarri nion: ez nuela nahi idazten ari nintzen nobela bukatu arte berak irakurtzerik.
|
|
|
Gauerdian behin baino gehiagotan jotzen zuen telefonoak eta hartzen nuelarik inork ez zuen erantzuten, nik banekien alabaina nor zegoen hariaren bestaldean, bere hatsa eta isiltzeko modua ezagunak egiten baitzitzaizkidan. Inoiz edo behin, lanetik
|
etxera
etorri eta erantzungailuan bere ahotsa ere aurkitzen nuen, mezu garbirik gabe baina bere ahotsa nolanahi ere, intziri eta zotin laburren artean, ahopeka, otoitz baten gisan, laguntza eskatuz edo. Laguntza eman niola erabaki nuen, nola eman ez banekien ere, bera askoz ere gazteagoa izaki niri baitzegokidan zerbait egitea.
|
|
|
Bere adiskidearen fobia, fijazio eta obsesioen kontaduriak ez omen zuen emakumearen lilura itzali, eta iragarrita dauden gertakari ilunek eta halabeharrak bakarrik erakutsi ohi duten puntualtasunarekin alde egin omen zuen etxetik emakumeak gau batean,
|
etxera
etorriko zen senarrari ohar labur bat utzi ondoren.
|
|
|
Hamalau urte nituen, eta maisua gure
|
etxera
etortzen zen aldian behin, ene amarekin hitz egitera. Ohitura hura baitzuen maisuak, bere ikasleen familiak bisitatzekoa.
|
|
|
Baina lasai, neska.
|
Etxera
etortzen zarenean hor izango gaituzu denok eta. Edo bestela, zeu azaldu, Garazi, kale aldera.
|
|
|
Ni Leire naiz eta beste hau Gorka. Osabak esan dit zure
|
etxera
etortzeko. Fidatzekoa zarela.
|
|
2004
|
|
|
Bitartean, andrea baserrian aritzen zen, goizeko bostetan jaiki eta lanari ekin: behiak jetzi, jaten eman, astoarekin plazara joan,
|
etxera
etorri, bazkaria prestatu, berriz ere behiak... Azkenik, gaueko bederatzietan leher eginda ohera...
|
|
|
Argazkitan, telebistan, beti barrez ateratzen zara. Gero
|
etxera
etortzen zarenean beti haserre zaude, beti zomorroa bezala". Hori esan zidanean pentsatzen hasi nintzen.
|
|
|
Adibide erraz bat jarriko dut. Partida jokatu eta
|
etxera
datorrenean, ez diot sekula galdetzen: " Zer egin duzu?".
|
|
|
Eta,
|
etxera
etorriz, bere erantzukizuna du euskal idazleak. Euskal idazlea ez baita estratosferan bizi.
|
|
|
|
Etxera
etorrita, horra Javier Madrazo sailburuak ARGIAn esana: " Ibarretxeri berdin zaio estatuaren eredu berria, estatutu berria badu".
|
|
|
Espainiar sentitzen diren euskal herritarrak gero eta gehiago dira, gero eta ozenago esaten dute hemen daudela eta hemengoak direla. (...) Eta ez digute onartuko euskararen
|
etxera
etortzeko esan, eta abertzaleen etxera sarrarazi ditzagun. Euskarak ez ditu abertzaletuko, abertzale izan nahi ez dutenez.
|
|
|
Gaur Gabon gaua, eta gure aita ez da
|
etxera
etorriko.
|
|
|
Barkatu! Diru zorroa galdu dut eta polizi
|
etxera
etorri behar izan dut.
|
|
|
he venido a su casa (de él)= haren
|
etxera
etorri naiz
|
|
|
han venido a mi casa= nire
|
etxera
etorri dira
|
|
|
he venido a mi casa= neure
|
etxera
etorri naiz
|
|
|
han venido a su (propia) casa= beren
|
etxera
etorri dira
|
|
|
–Hilabete barru nire
|
etxera
etorriko zara.
|
|
|
Hila zinela uste nuen. Ni Weber standartenführerraren
|
etxera
etorri nintzen. Ez aitarenera.
|
|
2005
|
|
|
Behin uriko
|
etxera
etorri ezkero, egun batzuetarako berton gelditzea erabagi dau Juanek, badakizu, etxea zaindu eta egiteko, badakigu bai, auzoa kontrolatu eta egiteko. Laugarrenekoak, bi biak, edo bateren bat doi doi ez bada be ikustea, horixe da izan berton gelditzeko funtsezko errazoia, errazoirik garrantzitsuena.
|
|
|
Lanetik
|
etxera
etorren baten, egunero lez postontzia zabaldu eban. Zabaltzeaz batera lurrera jausi ziran supermerkatuetako hainbat alperrikako eskaintza iragarki koloretsu, lurretik altzetea be merezidu ez ebenak.
|
|
|
Aukeratu hainbat garraio enpresa: eska iezaiezu
|
etxera
etor dakizkizun, aurrekontu zehatza egin dezaten.
|
|
|
Teknikaria
|
etxera
etorri eta, aparatua konpontzea asko kostatuko litzaigukeela ikusi zuenez, horrelakorik ez egitea aholkatu zigun.
|
|
|
Lehena, teknikaria erabiltzailearen etxeratze horretan zuritzen da eta, legez, erabiltzaileak hala eskatuta, bere
|
etxera
etorritako teknikariak erakutsi behar dizkion edo, bestela, lantokian toki ikusgarrian agertu behar diren tarifen araberakoak izan behar dute prezioek.
|
|
|
Azaltzen ari zaren arazoa, lehenengo eta behin, zure bizilagunaren
|
etxetik
datozen nahi ez diren zarata gogaikarrietan oinarritzen dira.
|
|
|
–Hala ere, gaizki pasatu nuen denbora batean, ez bainekien artean Anbrosio Ameriketara edo alde egina zen, edo etxean agertuko ote zitzaidan noiznahi. Baina okerrena handik hilabetera izan zen, guardia zibil bikote bat
|
etxera
etorri zitzaidanean. Eta Francoren diktaduran geunden?
|
|
|
Lehenengoa, alabak eman zion? mutil laguna
|
etxera
zetorkiola-eta, estreinatu ez zituen, bada, Teresak blusa iradokitzaile bat, eta minigona are iradokitzaileago bat, kolore askotakoak biak!
|
|
|
Andres Aizpuru arduratzen da horretaz azken hiru urtetan. Atzo arratsaldean zuhaitza eraisteko lanetan zebilen," Orain hiru aste Errezilen afaldu eta
|
etxerantz
nentorrela ikusi nuen gaur bota dugun lizarra. Ederra iruditu zitzaidan, eta lagun batzuei komentatu nien.
|
|
|
Hori bai, Windowsen ongi etorri soinua da, zalantzarik ez. Zer egiten du, baina,
|
etxera
etorri eta ordenadorean sartzen. Naroa lehen aldiz egiten ikusi zuen momentua gogoratzen hasi da.
|
|
|
Horretarako jantzi zara hain labur, hain sexi? Hamalau urterekin
|
etxera
etorri zitzaidan umetxoa nork esango zidan holako emakume eder eta oso bilakatuko zela. Baina zergatik gertatu behar zait hau orain, burua ez dut ezertarako gai sentitzen.
|
|
|
Azkenik
|
etxera
dator, edo hori esan didate behintzat. Egia ote?
|
|
|
Bera bazkaltzen
|
etxera
etortzen zen, nik egun osoa etxetik kanpo ematen nuen bitartean. Eguerdi aldean joan eta gauerdian itzultzen nintzen normalean; arratsaldeetan jatetxetik irteten nintzen, baina normalean ez nintzen etxeraino joaten.
|
|
|
Ondo nengoela esan nion.
|
Etxeraino
etorri zen gurasoek deitu ziotelako: jatetxean gertatutakoa jakin zuten eta deika ari ziren arren inork ez zien telefonoa hartzen.
|
|
|
Bidaiak ere egiten ditugu udan; Italian egon ginen iaz. Bestela
|
etxera
etortzen da Piedad. Goizean lanean egoten naiz ni eta eguerdirako etortzen da bera.
|
|
|
Ze umeen minak ez dira ezer.
|
Etxera
etortzen den mediku batek esaten du hori: Umeen minak ez dira ezer.
|
|
|
–Hori andre hori Sarrin bizi izan da beti –Rosak– Gero etorri zen hona. Seme baten
|
etxera
etorri zen gero.
|
|
|
Datorren ostegunean, arrastiriko zortzietan, harrera egingo zaio hemen Valcorneja ko presondegitik
|
etxera
etorri berria den Antton Ihartzegarai herrikideari. Ahal duzuen guztiok bertara azaltzea espero dugu –Labartzako Herrikoak, 2000ko irailaren 16an.
|
|
|
Alberto burumakur itzuli zen, begietatik sua zeriola, negar eginez baino amorruak hartua," mendeku puta, mendeku puta..." esanez behin eta berriz," zer aterako dugu honetatik, zer askatasun, zer eraikuntza nazional, zer ostia...".
|
Etxera
etorri zitzaigun, babes bila edo, eta amari besarkaturik egon zen, ama baten altzoa behar duen haur bat bezala. Gero, pixka bat lasaituago, niregana hurbildu zen, eta besotik heldu zidan," nora goaz, Joantxo, nora goaz?
|
|
|
Ama pozarren itzuli zen bidaiatik," bere errainarekin" txoratzen; nahi zuen guztietan
|
etxera
etortzeko esan zion.
|
|
|
Adelaren irudia ere oroitzapenetan urrundutako denbora batera joana zen, harik eta berriz ere gure denboran agertu zen arte, tximista mingarri baten antzera. Lanetik
|
etxera
nentorren autoan, aldapa gora, afal ondoren zer gai ikasiko ote nuen hausnartuz, eta, bat batean, Marroren Sanglasa igaro zen beherantz. Nire albotik pasatzean, atzeko eserlekuan Adelaren irudia ikusi ote nuen iruditu zitzaidan; bizkor igaro ziren, baina ziur nengoen ezagutua nuela; ez neukan Adelaren aurpegia ikusi beharrik, bera zela jakiteko, ez halaber haren gorputz osoa, ezen haren irudia hain neukan barruan zizelkaturik, non aski baitzitzaidan zati bat ikustea, hartan bera osorik ikusteko.
|
|
|
Gerra amaiturik, soldadutzan jarraitu behar izan zuen; baimen batekin
|
etxera
etorri zelarik, jakinarazi zioten Ebroko Borrokaldian hila zela anaia. Handik hara, aitak arrasto bat egin zuen bere bizitzan, ahanzturaren amildegiaren ertzean.
|
|
|
–Noiz etorriko zarete alde honetara, Adela? Egun batean
|
etxera
etorri behar duzue, afaltzera; amak askotan aipatzen zaituzte.
|
|
|
Artean Idoia  rekin nenbilen. Amak apaizaren sotora joaten jarraitzen zuen, eta gero eta adiskideagoak ziren Alberto eta bera; noizbehinka
|
etxera
etortzen zitzaigun afaltzera, eta lana eta ikasketak nola zihoazkidan galdetzen zidan; bi gauza horiek batera egiteko nire gaitasuna eta diziplina benetan miresten zituen, ez baitzen erraza, tailerrean hainbeste ordu pasatu eta gero.
|
|
|
Hori
|
etxetik
datorkizu.
|
|
|
– Bai ohoinak ez dituk gure
|
etxera
etorri...
|
|
|
Alta, errepikatzen zuen Xarlesek etengabe, ez ziren denak herri honetan bizitzen ahal: ez zen lanik, ez zen dirurik eta bigarren gerla bururatu ostean
|
etxeetara
zetorren dirua Paris edo Bordeletik faturrak zuen mandatez ekartzen zuen. Baserri erdi hustuetako seme alaba zintzoek beren hilabete sari urritik bereizi eta noizbehinka igorri sosa zen.
|
|
|
Sarritan esaten die goizero
|
etxera
etortzen diren ikasleei:
|
|
|
Ez da hori, badakit, baina esan nahi dut aspaldian ez dugula elkarrekin gauza handirik egin. Esaten diot
|
etxera
etortzeko, baina kafea hartu besterik ez dugu egiten. Lagunekin geratu dela, eta alde egiten du, epidemiaren bat hartzeko beldurrez bezala.
|
|
|
Berehala hasi ziren arazoak: hitzordua egiteko, nire
|
etxera
etortzeko..., dena zen problema.
|
|
|
Ile horia –amaren familiakoa– bustia du oraindik. Eta pentsatu du esan behar diola
|
etxera
etortzeko. Itzultzeko gurasoen etxera.
|