|
2008
|
|
|
Londresko auzitegiek azkenean erabaki dute 1965 arte britainiarren kolonia izandako Txagos artxipelagoko biztanleek
|
etxera
itzultzeko eskubidea daukatela. Egunen batean lortzen badute herriratzea, umetan kopra palmondoz betetako uhartea militarrez, hormigoiz eta atzerritarrez beteta aurkituko dute.Txagos artxipelagoa Ozeano Indikoaren erdian dago galduta.
|
|
|
Baina 1971n Txagosetako jende guztiak kanporatu egin zituzten britainiarrek, bertan amerikarrek eraiki zezaten Ozeano Indikoan daukaten base handia. Txagostarrek ekin zioten
|
etxera
itzultzeko eskubidea auzitegietan aldarrikatzeko kalbariobide luzeari eta mila gorabeheraren ondoren apiril honetan eman die arrazoi Londresko Lorden Ganbarak.
|
|
|
Azkenik nola edo hala egin zuten herriminez betetako txangoa, eta lehen urrats hura orain osatu da legez bederen asaba zaharren
|
etxera
itzultzeko eskubidea aitortu zaienean.
|
|
2009
|
|
|
Marokok, izan ere, autodeterminaziorako eskubidea ukatu dio Saharako herriari. Baina ez hori bakarrik,
|
etxera
itzultzeko eskubidea ukatu dio pertsona bati Aminatu Haidarri, haren familia kontrolpean dauka, disidenteak atxilotu ditu, eta torturatu egin ditu 1975etik datorren arazoa konpontzeko indarkeriarik eza aldezten dutenak.
|
|
2018
|
|
|
Joan den martxoaren 30ean palestinar errefuxiatuen
|
etxera
itzultzeko eskubidea aldarrikatzen duen Itzuleraren Martxa Handia hasi zenetik, Israelek hildako palestinarren kopurua gorako joan da, baina atzoko egunak nabarmenki puztu du zifra. Israelek esan du muga babesteko egin dutela tiro, eta armadak paskinak ere jaurti ditu palestinarrei mugara ez hurbiltzeko ohartaraziz eta segurtasuna arriskuan jartzen duen edonorren kontra egingo dutela adieraziz.
|
|
2020
|
|
|
gerrillarekin jarri behar zuen harremanetan, eta laguntza eskaini. Bestalde, modu aproposa zen hori Zugarramurdin bere irudia nabarmen hobetzeko –frantsa deitzen zioten herrira iritsi zenetik–, eta, nolabait,
|
etxera
itzultzeko eskubidea irabazteko manera polita ere bai. Itzuli zelarik, bazekien familia hurbilak ez zizkiola ateak itxiko, eta hala gertatu zen, baina, egia esan, oraingoz arrotz sentitzen zen herrian, eta hori aldatzeko aukera bat zeukan gerrillari lagunduz gero.
|
|
2021
|
|
|
Berrogeita hamar mila euro ukan genituen, bakoitzak, etxe parte gisa. Baina
|
etxera
itzultzeko eskubidea ezeztatu ziguten. Alu zikinak...
|
|
|
* Amnistia osorako hiru baldintza behar dira: (hasteko), preso politiko guztien askatasuna eta denek beren
|
etxeetara
itzultzeko eskubidea. (Gainera) araudi juridiko demokratiko bat aldarrikatzea, haren jarduera politikoagatik inor berriz kartzelaratzea galaraziko duena.
|
|
|
* Amnistia benetakoa izan dadin, baldintza hauek bete behar dira: preso politiko guztien askatasuna; erbesteratu guztiak beren
|
etxeetara
itzultzeko eskubidea; araudi juridiko demokratiko bat legeztatzea, beren jarduera politikoagatik inor berriro kartzelaratzea galaraziko duena; Ordena Publikoko indarrak desegitea, eta Eusko Jaurlaritzaren mendeko herritarrak babesteko kidegoekin ordezkatzea+.
|
|
2022
|
|
|
1466 urtean Elo (Nafarroa) herriari erregek pribilegiozko (privi+ lege, berariazko lege edo araua) karta eman zion: "... kristau, judu edo mairu izan, gizon edo emakume izan, denek dute merkatura joateko, bertan izateko eta bertatik beren
|
etxeetara
itzultzeko eskubidea, beren ondasun, hornidura eta gauzak harturik, eta ezin dira atxilotuak gertatu eta ezin zaie lepoa egin... merkatura doazela edo handik datozela".
|
|
|
Bi urte berantago, 1977ko amnistiaren ondorioz iheslari anitz Hegoaldera joan ziren, horietan Telesforo de Monzon. Zuk diozu ez zarela borrokatu
|
etxera
itzultzeko eskubidearen lortzeko eta Iparraldean gelditu zira. Laster ohartu ginen frankismoa ez zela amore ematekotan eta Euskadiren askatasuna ez zela berehala gauzatuko.
|