2000
|
|
Aspaldiko partez txapelketan kantari aurtengo Gipuzkoakoan
|
ikusi
zaitugu, Erniope taldeko buru, baina lehendik ere makina bat txapelketa jokatu izan dituzu...
|
|
Orduan bi bertsolarik bakarrik kantatzen zuten plaza batean. Nik 1949an Tolosako Beotibarren
|
ikusi
nuen oholtzan laukote bat kantuan lehen aldiz: Xalbador, Mattin, Uztapide eta Basarri.
|
|
Garai batean zeinek esango zuen udaletxetik ikurrina zintzilik ikusiko genuenik! 59ko Ordiziko txapelketaren ondorenean Agirre, Azpillaga, Ugarte eta ni Donibane Lohizunera eraman gintuzten bertsotan egitera eta han
|
ikusi
genuen lehenbiziko aldiz ikurriña udaletxetik zintzilik. Denak ginen abertzaleak eta hala ere gure arteko lagun batzuk zalantzan egon ziren:
|
|
«Gure hizkuntzaren normalkuntzari buruzkoak, hain zuzen ere. `Bai euskarari' kanpainan
|
ikusi
ahal izan dugunez, gizarteak kezka handia du euskararen biziraupenaren inguruan. Guk ere gaiari taxuz heldu nahi izan diogu, egiari zor zaion errespetuz, ideiaren alde tragikoa azalduz, etorkizun itxaropentsua iradokiz, baina»
|
|
kritikoa izaki euskaldun askok ere ez dute gehiegi maite izan,
|
ikusi
bestela EAJ ko batzuen portaera berarekiko, bereziki, Estatu Batuetan «gerra hotza»ren garaian, «macartismo»a bere erpinean zegoenean. Oso interesgarria da jakitea euskaldunek hartu zuten jarrera erbestealdian eta baita egiaztatzea ere politika munduan denek bi karta joko diferenterekin mugitzen direla batera eta bestera itxurazko baino ez den errealitate nahiko gezurrezko batean.
|
|
. Hogei minutuko iraupena duelarik, aurkezpenak laburrak izaten dira oso. Bitarte horretan erritmo bizia ezartzen da, 10 bat berri, ikuskizun bati buruzko kritika, antzezlan, kontzertu, film, erakusketa, liburu edo komiki bat dela,
|
ikusi
eta gero beti ere. Amaitzeko efemeride gisako bat egiten da, eta horren aitzakian kanta bat jarri, aipuarekin lotura duena.
|
|
igaro ditugu, eta ezin esan gauzak zeudenean jarraitzen dutenik. Inongo dudarik gabe, nahiz ete hamalau hilabeteko bake otorgatuaz asko gozatu, esan behar dugu atzera pauso nabarmenak
|
ikusi
ditugula, eta batez ere, batzuen bilakaera politiko eta ideologikoan eten handi bat eman dela, eta larriago dena, inboluzio prozesu batean murgildu direla. Eten eta inboluzio horren adierazle dira su etena apurtzeko erabakia, espainiar hauteskudeen aurrean ETAk eta HBko zenbait sektorek ezarri duten abstentzioaren aldeko zentzurik gabeko jarrera hori, eta hilabete guzti hauetan modu lotsagabe eta etengabean ezagutu dugun kale istiluen presentzia instrumentala.
|
|
Orain, ordea, erantzun molde horrek ETAren jardun armatuari zenbat denboraz eusteko gai izango den gai
|
ikusi
da. Hori da erronketako bat, eta horren inguruan bilakatu dira lehenbiziko zenbait mugimendu, gehiago plano sinbolikoan, errealitatean eragin handia izateko moduan baino.
|
|
Batetik, ezker abertzalearen jardun politikoan azken urte bietan jarrera berriak
|
ikusi
ez dituenak itsuarena egiten du; eta bestetik, edonork daki edozelako gatazketan berbek eta esamoldeek duten garrantzi bereziaz. Beste kontu bat da proiektu politikoei dagokionez, hor berbek mirari gutxi ekarriko dute, idea argiak eta bide zehatzak behar baitira hor.
|
|
Neure buruari sarritan galdetzen diot jende aurrean nola hitz egin behar dudan eta uste dut askok izaten ditugula halako kezkak. Azkenean, erabaki nuen Iparraldean ezik gainerako lekuetan bizkaiera egingo nuela; etxean ondarrutarra egiten dut eta kalean ere bizkaiera egitea erabaki nuen, hori bai, bizkaiera osatua, horrela jendeak
|
ikusi
ahal izango du, dotore edo trajez jantzita dagoenak ere egiten duela bizkaieraz. Hori erabaki nuenetik, kalean ondarrutar eta markinar askok esan didate,
|
|
Eskolan berezkoa da eredu formal hori hartzea; kontua da, Josunek esan duen bezala, ume askorentzat eskolako eredua besterik ez dagoela, eredu formal hori besterik ez dutela ezagutzen. Hor
|
ikusi
litzateke, eskolan bertan edo eskolatik kanpo antolatzen diren jardueratan euskalkia nola bultzatu; jakina, herri eta ibar batzuetan erraza da eta Bilbo baten nekezago izango da. Ahalegina egin da begirale eta beste aktore gehiagorekin handik eta hemendik gai hori bultzatzeko.
|
|
Berdin Hondarribikoarekin, eta alderantziz. Nik etxean
|
ikusi
dut hori aitarekin. Berak urteetan jaso izan du hori eta gauza asko ikasi.
|
|
Ia dena daukagu egiteko baina aldakuntza handi bat egon da. Oraintsura arte, euskara batua eta euskalkiak gauza antagonikoak izan dira, zenbat bider
|
ikusi
dugun prentsan «Euskalkiak
|
|
Ahanzturatik berreskuratu zuena Jose Maria Unsain, gaur egungo Untzi Museoko zuzendaria izan zen 1991n. Tamalez, liburu honek oztopo eta traba anitz nozitu zituen argia
|
ikusi
ahal izateko, Napoleon Olaso argitalpen arduraduna eta Artemis Olaizola San Telmo Museoko zuzendari ohiaren negatiboak eraginda. Trabak traba, 1990ean Tillac i buruzko erakusketa egin zen Donostiako San Telmo Museoan.
|
|
Gutxik hartu duten oparia. Ondoren, besarkada eman eta horixe omen da nik ez baititut
|
ikusi
TVE k azaldu dituen irudien unea.
|
|
Bertara On Jose Maria gonbidatu etortzea lortu genuen. Hura prestatutakoan xehe mehe
|
ikusi
ahal izan genuen benetan zenbat eta nolako astakeriak esan dizkioten espainiar hedabideetan. Maltzurkeriaren lege nagusi hau gure gotzainarekin bete zela sentitu genuen:
|
|
Garapenerako eragozpen larri bihurtu denetik zorrak izan duen bilakaera
|
ikusi
besterik ez dago. 1970ean, zorra 68.000 milioi dolarrekoa zen, herrialde hauek erabateko garapen aro batean murgildurik zeuden, eta 60ko eta 70eko hamarkadak itxaropentsuak izan ziren.
|
|
Daxera eta Bordelera iritsita oparotasuna nagusi zela ohartu zen, ardoa eta ogia nahikoa zegoen. Baina Euskal Herrian sartu zenean
|
ikusi
zuenaren arabera, biztanleen ohitura basatien artean, beraien hizkuntza ulertezina omen zen garrantzitsuena. Herrialdea baso itxiz eta mendi altuz josita zegoen eta ez omen ziren existitzen ez ogi, ez ardo, ezta bestelako elikagaiak ere.
|
|
Ezagutzen ditut halako pertsonak, baina ni konparazioz nahiko lasaia naiz. Baina niri gertatu izan zait, hurbildu gazte batengana eta
|
ikusi
testu-liburu bat daukala, ikasten ari delako, eta liburu horretan nire argazki bat, eta ez diot proportziorik ikusten, nik ez ditut 400 folio argitaratu urte guzti hauetan. Ulertzen dut behar ditugula gure erreferentziak, eta literatura baten historia batean zure halako argazki bat sartu behar dutela, itxusi askoa gainera, ez argazkia:
|
|
Ez baita errentagarria, gu, hain hutsaren hurrengo izaki. Katalunian ez bezala, non hizkuntza kuotak laster indarrean jartzekoak diren, hemen, zinemara joan nahi izanez gero, erdaraz
|
ikusi
behar derrigor. Eusko Jaurlaritzaren pasibitatearen aurrean, eskerrak Tinko elkartearen ekimenez bikoizten diren filmak, parakaidisten modura, noizean behin gurean lur hartu eta elikatzen gaituzten.
|
|
Atentatuaren ondoren, berriz
|
ikusi
da nork egiten duen atentatuari etekina ateratzeko benetako ahalegina. Bereak ez diren hildakoak, bereak hil dituztenekoetan bezain maltzurki eta elektoralki dihardu PPk, su etenaren garaian erakutsitako geldikortasuna ETAren aurrean izan daitekeen jarrerarik emankorrena moduan salduz.
|
|
Azken hilabeteotan bizi dugun gatazka egoeraren aurrean ere posizio desberdinak ari ziren finkatzen popular eta sozialisten eremuetan, berbaz behintzat hala
|
ikusi
da, elkarrizketa eta bilera pribatu zein publiko ugaritan. Estatalismoaren munduaren ikuspegitik baina hor agertu dira PPrengandik urruti ziren posizioak, bai su etenaren garaian, bai politika penitentziarioan edo egungo egitura instituzionalari buruzko eztabaidan ere.
|
|
«programatzaile batzuen arabera, dokumentala ez da telebista, baina aldi berean, guk egindako `Euskal herritik' saioa behin eta berriz ari dira ematen. Duela gutxi, asteburuan eman zela, ETBko bi kateetan oso `share' ona eduki zuen, %20tik gora euskaraz eta %30etik gora gazteleraz; agian 6.000 lagunek baino ez dute
|
ikusi
, baina bada zerbait»
|
|
«Eta egiaztatu ahal izan zen jendeak
|
ikusi
egiten zituela»
|
|
RAMON Agirre eta Isabel Alvarez dira «Emakumezko zapatak» ganbera operaren protagonista nagusiak. Lana martxoaren 4an eta 5ean
|
ikusi
ahal izango da Saroben. Sarobeko zuzendari Kike Santiagok idatzi eta zuzendutako lan honetan emakume eta gizonaren rolak agerian geldituko dira ironiaz beterik.
|
|
Nahikoa da, halaber, EAE eta Nafarroako Foru Erkidegoaren artean partzuergo bat sortzeko biblioteka berri hori goberna dezan. Ez dugu
|
ikusi
, bada, Kataluniako Biblioteka Nazionala lau erakunde desberdinen artean sortutako Consorci delako batek gobernatzen duela. Ez al zen konstituzionala Alliren presidente aroan sortarazi nahi izan zen Lankidetza Erakundea?
|
|
Pasa den azaroan
|
ikusi
zuen argia Imanol Laspiurren azken liburuak «Eibarko euskeriaren deklinabidia eta entonaziñua» izenburupean. Liburu honetan ziharduen lanean gogotsu eibartarrak gaixotu zenean; hala ere, Serafin Basaurik, Imanolen lagun mina zenak, testuak egokitu eta azken ukituak eman ostean, Eibarko Udalaren Euskara Batzordearen eskutik kaleratu da.
|
|
Egun batean bi aizkolarik jardun zuten. Gure lagun batek
|
ikusi
zituen ahizkoran, eta esan zien «zuei biei apustu joko lizueken bat bada, Izarraitzpean». Eta apustua jokatu nien bieri, eta irabazi.
|
|
Baina garaipen kontuei beste begiratuko zaio EHren abstentzio deialdiak duen eraginari. Emaitzak
|
ikusi
behar, baina leku askotan ez da samurra izango eragin hori zein den ikustea, deialdi aktibo honez gain, abstentzioak gorabehera handiak izaten ditu eta. Edozein modutan ere, azken urteetan, Espainiako Legebiltzarrerako hauteskundeetan izaten da txikien abstentzioa (96koetan% 27, 2), adituen ustez alderdi estatalistek beren hauteslegoa hobeto motibatzen dutelako.
|
|
Era formal batean esan daiteke Hauteskundeak direla Demokraziaren mami nominala, prozesu horren ondorioz erabaki politikoak hartzeko herri ordezkariak hautatzen baitira. XX. mende honek, aldaketa politiko erraldoia eta aurretigabea
|
ikusi
izan du. Hain zuzen ere demokraziarekin lehiatzen ziren beste sistema politikoen desagerpena edo iluntzea, alegia, monarkiak, aristokrazia, kolonialismoa, nazismoa, frankismoa, herri demokraziak etab. Mende honen hasieran, munduan ziren 55 estatuetatik 25ek zuten hauteskunde prozesurik, eta horietatik inork ez zuen boto eskubide unibertsalik (genero, arraza, erlijio, etab).
|
|
Lehiaketaren helburua neska mutilen eskuetan sormena, irakurketa eta idazketa txikitatik lantzeko tresna eraginkorra jartzea zen, hauek ezinbestekoak direlako literaturzaletasuna sortzeko. Azkenean, sormen lana eta besteekiko sentipenen adierazpena euskaraz gozatzen hasteko bide egokia zela
|
ikusi
genuen. Horretarako eskola da erakunderik eraginkorrena.
|
|
Horrek lotsa pasarazi zidan. Adibidez, lehenengo elefanteak
|
ikusi
genituenean basamortuan, gidariak isilik egoteko esan zigun. Kamioi ireki batean egon arren, guztiak gauzak komentatzen hasi ziren.
|
|
Aurrera jarraituz gero: " Maite ditut maite gure bazterrak lanbroak izkutatzen dizkidanean, zer izkutatzen duen ez didanean ikusten uzten....." Hala ere, makina hotsak lanbro artean zer dagoen esaten digu eta behe lainoarekin
|
ikusi
ez arren hor daude haize errotak. Beruete eta Leitza artean 32 errota daude, 1996an eraikitakoak, bakoitzak 600 kilowatt eko potentzia du eta bere ekoizpena izugarria omen da.
|
|
Zinema eskola bat du eta zinema ekoizpen ugari egin dituzte bertan, bai Sarobek, baita gune hori erabili duten enpresek ere. Esperientzia horretatik abiatuta, ikus entzunezko produktuek gorakada nabarmena izan dutela
|
ikusi
dute, eta hazten ari den merkatu horren aurrean, zerbait egin beharra zegoela hauteman zuten.
|
|
Zinealdea proiektu aitzindaria da; alabaina, inguruan ez dago ikus entzunezko sektorearentzako zerbitzu azpiegiturak eskaintzen dituen halako gunerik. Proiektuaren sustatzaileek
|
ikusi
zuten horrelako proiektu bat martxan jartzeko momentu egokia zela hainbat arrazoirengatik. " Ez dakit zein arrazoi dela medio, meteorito bat erori zitzaigulako edo, Euskal Herrian zinemagile kopuru ikaragarria daukagu.
|
|
Amerikarren kopuru berberak 1,5 inguru bilioi pezeta (60.000 milioi libera) gastatu zuen iragan Gabonetan sarearen bidez on line erosketak egiten. Europan" %20k baino ez ditu erosketak egiten, eta %34k geroago dendetan eskuratzen dituzten artikuluak bilatzen ditu; ez du sekula ere arriskatzen; erosketak produktu merkeetara mugatzen dira, liburuak edota CDak; %68k artikulua
|
ikusi
egin nahi du erosi baino lehen, eta %72k ez dizkie bere informazio pertsonal eta finantzarioak on line dendei eskaini nahi".
|
|
Arazoa zen nik oso proiektu lodia egin nuela. Beka eman zidatenean, neurri batean, harrapa ezina
|
ikusi
nuen. Proiektu on bat aurkezten baduzu aukera gehiago duzu saria irabazteko.
|
|
Eusko Jaurlaritzaren alternantzia ez soilik EAJren lehendakaria ez izatea heldutasunaren agergarri litzateke. Lehendakari ez nazionalista normaltasun osoz
|
ikusi
litzateke, eta ez buruzagi nazionalistek ikusten duten bezala, dagoeneko satanizatua.
|
|
Hori baieztatzeko, hurrengo urteetan PPk eta Aznarrek gehiengo osoa nola erabiltzen duten
|
ikusi
da. Edonola ere, Espainiako Gobernuak autonomien eredua behin betiko itxi du, bereziki Euskadi eta Kataluniari dagokionean.
|
|
BELDURREZKO sei film
|
ikusi
ahal izango dira maiatzaren 9an hasi eta hilaren 25era arte Beasaingo Usurbe antzokian. Goieniz zineklubak antolatu du" Dardara" zikloa eta bertan eskainiko diren film guztiak jatorrizko bertsioan ikusi ahal izango dira.
|
|
BELDURREZKO sei film ikusi ahal izango dira maiatzaren 9an hasi eta hilaren 25era arte Beasaingo Usurbe antzokian. Goieniz zineklubak antolatu du" Dardara" zikloa eta bertan eskainiko diren film guztiak jatorrizko bertsioan
|
ikusi
ahal izango dira. Lehenengoa Roman Polanskiren" Rosemary' s Baby" izango da.
|
|
Lan honetan argia eta itzalaren arteko jokoa da nagusi. Hauen ostean, hilabete osoan zehar
|
ikusi
ahal izango dira beste lauak: Tod Browning-en" The Devil Doll", George A. Romeroren" Night of the living dead", Jacques Tourneur en" Night of the Demon" eta Alfred Hitchcock-en" Psyco" k emango dio amaiera zikloari.
|
|
Ondoren, Feli Etxeberria Kaialde ikastolako irakasleak proposatu zigun gure txotxongiloekin bertara joatea. Lazkaoko Jaxinto apaizak eta andereño batzuek gure emanaldia
|
ikusi
eta Zaldibiakoei esan zieten. Poliki poliki jendea hasi zitzaigun deika, inolako iragarkirik jarri gabe.
|
|
Aurreko alean
|
ikusi
genuen bezala, telebista asko ikusteak umeen gizentzeko joerarekin duen harremana nolabait frogatzen duen ikerketa bat aurkeztu da Estatu Batuetan. Horrekin oso lotua dago obesitatea, egun gizarte iparramerikarrean kezka ikaragarria sortzen duen arazoa, biztanleen ia erdiak gehiegizko pisua baitauka.
|
|
Hala," Madrid la nuit" egunkarian hasi zen lanean eta, 18 urte zituela, Parisera alde egin zuen margolari gisa lan egiteko. Handik gutxira, Carlos Iriarte" Le Monde illustre" aldizkariko zuzendariak bere irudiak
|
ikusi
eta berehala proposatu zion aldizkarirako ilustratzaile lanak egin zitzan. Parisen barrena zihoala, ikusten zuen oro bere begi zoliekin lerro azkarrez marrazten zuen.
|
|
Portugaleteko Astileku ikastolak azken hiru urtetan autobus bat du Castrorako bidea egiten duena. Ruper Ormaza zuzendari gerentearen hitzetan,"
|
ikusi
genuen urtero joaten zela ikasleren bat Castrora bizitzera eta autobusa jarri genuen haiek euskaraz ikasten jarrai zezaten, nahiz eta bidean horrenbeste denbora galdu". Rufino Diaz Helguera Castroko alkatearekin bildu ziren autobusa jartzeko erabakia hartu zutenean eta honek erabakiari ongi iritzi omen zion.
|
|
Bizkaiko bertsozale elkartean posibleen mapa egin genuen, eta eskualde bakoitzean saio bat behintzat posible zela
|
ikusi
genuen. Beraz, lehengo eskualdeetako ohiturari heltzeko aukera zegoen, eta zabalago egiteko ere bai, Lea Artibain, Arratian eta Bilboaldean kanporaketak egin behar izan baitira.
|
|
Baskongadismo zatikatzaile integrazionistatik etor zitekeen sasikonponbidea
|
ikusi
dugu jada. Bidegurutze honetan hautua egin beharrean gaude:
|
|
Estatu espainiarreko gainerako lurraldeekin erkatuz, katalanek Euskal Herriko arazoez duten ikuspegi desberdina ere agerian geratu zen Ibarretxeri eskainitako harrera zabalean. Gero eta presio handiagoa jasaten ari dira Ibarretxeren gobernua eta EAJ, eta
|
ikusi
da EHri helarazitako mezuak, presio hori deskargatzeko diren edo EH eta Lizarra Garaziko hezietatik kanpo gehiago mugitzen hasiko diren. Orain artean, ordea, EAJk bide bati ekiten dionean, malgutasunez baina denbora nahiko luzean bide horri atxikitzen diola diosku esperientziak.
|
|
Badira
|
ikusi
bezain aise ahaztu egiten diren antzezlanak. " Ez da hain erraza" baina, momentuan gozatu ez ezik, gogoeta ere piztea lortzen duen horietakoa dugu.
|
|
Antzeko industria kultura honen erakusgarria izan da Bilboko Makina Erremintaren azken Biurtekoetan ikusi ahal izan dena. Horrenbestez, makina erremintaren sektore garrantzitsuan konpromiso maila handia erakutsi duten Txekiar Errepublikako eta Esloveniako enpresa batzuen erakusmahaiak
|
ikusi
ahal izan ditugu.
|
|
UZTAILAREN 12tik 15era burutuko da Donostian III. Antzerki Feria. Guztira, hogei lanetik gora
|
ikusi
ahal izango dira egun hauetan, %45a euskaraz eskainiko delarik. Euskarazko lan hauek kalean egingo dira gehienbat.
|
|
Berak zioenez, Ameriketan bizi zen alabak eskatu zion biografia burutzea eta laurogei urte betetzera zihoala ekin zion lan honi. Ez zuen ordea, bizirik zegoen artean lana argitaratuta
|
ikusi
, 1997an zendu baitzen.
|
|
Hori guztia dela eta, ezin ditugu museoak galtzen utzi, etekina atera behar diegu eta errentagarri bihurtu. Guggenheim ekin
|
ikusi
da museoekin dirua irabaz daitekeela."
|
|
Imanol Lazkanoren ustez," norbere haurrarekin itsutu egiten da, eta norbere haurrak izan behar du punta puntakoa, gustura ibiltzeak eta ondo pasatzeak ez du balio... Puntu bat arte animatu eta girotzea ongi dago, baina hortik aurrera haurrak
|
ikusi
behar du ea bertsolaritzak zerbait esaten dion, gustatzen zaion... Gurasoen bultzadak ez du eramango inora, hori alferrik da.
|
|
Zalantza barik, formalizazioan egon daitezkeen proposamen eta eztabaiden gainetik, irrati horrek eta" Bizkaia" k eguneroko jardunean ezarritakoek berebiziko garrantzia izango dute bizkaiera mintzatu eta idatzirako orduan. Eta balio lezake prestigioa eta alfabetatzea bultzatzeko, lanari eragozpenak bakarrik
|
ikusi
dizkiotenen artean batez ere.
|
|
Herri kazetaritzaren indartzea ere
|
ikusi
dugu aspaldion, herri aldizkarien bidez batez ere, baina irratiak eta telebistak ere baztertu barik. Eta Topagunearen baitara bildutako elkarteen artean ez da eredu finkorik izan, nork bere egoerari egokitu dio hizkuntza moldea, baina euskarak izan duen aberastasun handienetako bat herri kazetaritzan dagoela ezin ukatu.
|
|
Egun, han bizi da Maite emaztea eta Joanes Edward, Garikoitz Lee eta Amaia Lynn seme alabekin. Duela gutxi, eta gogor borrokatuta, bere" Euskara Ingelesa/ English Basque" hiztegiak argia
|
ikusi
du. Egun, doktoregoa egiten ari da unibertsitatean itzulpengintza klaseak emateko, hamaika hizkuntza daki-eta.
|
|
Horiek egoera aldarazi zuten, euskal gizartearen gehiengoa presoen eskubideen alde jarriz. Artean, alderdi politikoek dinamika honek harrapatuta
|
ikusi
dute beren burua, baita egoera politikoaren menpe ere. Presoen aldeko aste honek berraktibazioa ekarri du eta baldintza politiko hobeak sortuko dituela espero dugu
|
|
Ondoren, alderdi, sindikatu eta eragile guztiekin banakako bilerak burutu genituen. Konpromiso maila ezberdinak zeudela
|
ikusi
genuen; hala ere, guk nork bere neurrien araberako ekintzak burutzera gonbidatu genituen, esanez, aste honetako disenua ez zela helburu bat, baizik eta abiapuntu.
|
|
Errealista, hau da, azken helburu politikoak negoziaketatik kanpo uzten dituena, eta presoen askatasuna borroka armatuaren bukaeraren trukez negoziatzen duena. Su etena presoak hurbiltzeko, eta borroka armatuaren bukaera amnistia lortzeko, helburu helgarriak dira; eskakizun horiekin ETAk, bere denbora historikoa egina, lekua uzten badio ezker abertzaleari, Euskadiko maioria politikoa bil daiteke, Lizarrako denboretan
|
ikusi
zen bidetik. Badakit askok ez dutela horrelakorik nahi, esanez" presoak armaren trukez" gauza lotsagarria dela.
|
|
Polonia katolikoan euskal jokalarien harrera polemikoa izan zen, jende gehienak" komunista eta gorri" tzat hartzen zituelako. Gero, igandean mezara joan eta bertan banan bana jaunartzen zutela
|
ikusi
zituztenean poloniarrak harrituta eta zer esan jakin gabe geratu ziren. Katowice n Silesiako selekzioaren aurka jokatu zuten, eta baita 4 irabazi ere.
|
|
Dena den, euskal jokalariek ez zuten errukirik erakutsi eta moskutarrak 1 jipoitu zituzten. Hortik aurrera gure jokalariek erakustaldi mordoxka burutuko zuten herri eslaviar hauetan eta beren jokoa ikusteko hainbat eta hainbat gonbite jaso zuten, estadioak oso txiki geratzen baitziren
|
ikusi
nahi zituen jendearentzat.
|
|
Zergatik ez da emakumerik ikusten orkestra zuzendari gisa? Behin emakume bat batutarekin
|
ikusi
eta zur eta lur geratu nintzen
|
|
Jakinaren gainean zegoen Manolitoren liburuak gehien irakurtzen diren tokia Bilbo dela. Antzezlana
|
ikusi
eta gero beldur ginen zerbait leporatuko ote zigun, baina ez, zoriondu egin gintuen.
|
|
Ez dute
|
ikusi
ere egingo.
|
|
Niri gauza bera gertatu zitzaidan Soledad Puertolasekin. Jardunaldi batzuetan aritu ginen hortaz hizketan eta
|
ikusi
genuen nik berak baino dezente gehiago saltzen nuela. Berak esaten zuen saria jasotako lanak saltzen zituela soilik.
|
|
Behin, Izurgi izurdearen kontzertura joan zen Marmokiñe. Kontzertuaz gozatzen ari zela, bat batean, arrantza ontzi ikaragarri bat
|
ikusi
zuen hurbiltzen. Itsasora bolanta sareak bota eta beldurra nagusitu zen itsasoko biztanleen artean.
|
|
Itsasmareen eragina geroz eta txikiagoa den heinean, paduretako landaredia ibaiertzetan nagusi diren haltzez, sahatsez, urritzez, lizarrez... eta era honetako landareez ordezkatua izaten da, baina trantsizio hau emeki emeki gertatzen da. Hori da bide hau jarraituta
|
ikusi
ahal izango duzuena.
|
|
Ingelesez dugu liburua baina gaztelaniaz eta euskaraz izango dugu udazkenean, okerrik ez bada. Orduan euskaldun gehiagok irakurri ahal izango du gu barrutik
|
ikusi
gaituen amerikarraren liburua. Atzerritarra izanda ere Mark Kurlanskyk bertakook erabiliko genituzkeen erreferentziak erabiliz idatzi du gure iraganaz eta orainaz.
|
|
17 urte nituen Dublingo pub batean lehenengoz sartu nintzenean. Ingelesa ikastera joan eta, bueltan, euskaraz lehen baino hobeto mintzatzen nintzela
|
ikusi
nuen, hara joaten diren beste gaztetxo guztiak bezala. Ez dakit zein izan ote zen lehenengo pub hura, baina gogoan ditut Dublingo O' Donogues' s edota Dun Laoghaireko The Purty Kitchen.
|
|
Geroago, 95eko irailean, diru apur bat bildu eta aspalditik gainezka nuen gogoari kasu eginda, erabaki nuen benetako Irlanda ezagutu behar nuela. Benetako pub ak eta musikariak, eta postaletan baino
|
ikusi
ez nuen Irlanda idealizatu hura: amildegiak, euria larreetan, denborak gelditutako herrixkak.
|
|
Metro eta erdi eskasean, hiru gorputzek elkarrekin lo egiten ikasi genuen; gure egin beharrak ia edozein lekutan egiten; euskaldunik, bat bera ere ez genuen
|
ikusi
(miraria!) eta herri zoragarri bat genekarren betirako disko gogorrean, diapo nola halako batzuk ordezkari zituela. Abuztuaren hiruan iritsi ginen Euskal Herrira, beltz beltz eginda eta nola ez, euripean
|
|
Bitartean, balea bat zebilela oihukatu du norbaitek. Ziri-miriaren erdian, uretan desagertzen ari zitzaion bizkarra
|
ikusi
diot aurrena, baina minutua joan gabe, oso osorik, bi hegatsak zabaldurik popatik ehun bat metrora gorputza biratuz jauzi egin baitu, betiko urrundu aurretik. Xibarta gaztea zen.
|
|
konifera oihan sarriz estalitako uhartetxoak ezker eskuin ditugu, batzuk ganduak edo erdi ezkutaturik (ederra, ziri-miriaren erdiko ostadarra!). Kaioak eta antxetak airean
|
ikusi
ditut, eta ur azalean kokatu martinak lanperna musuak eta pottorroak ere bai. Batek ezpalarta sarda bat begiztatu duela esan dit.
|
|
Errusiako azken aurren agintaritzarrak, txetxeniarrak odolez zapaldu dituen Jeltsinek, alegia, Japoniak berreskuratu nahi dituen Kuril ez zera esan zuen, Alaskaren galeraren hutsa ez dela errepikatuko. Hirirainokoan ez dut errusiar aztarnarik
|
ikusi
. Alta, hiri barnean bai.
|
|
Apezpikuaren etxea ere kanpotik
|
ikusi
dut, eta aspaldiko txalupa natibo koloretsua ere bai, baina ferrira joateko tenorea zenez, Sitkari" do svidañya" esan diot (amerindiarrek ez omen zerabilten halako agurrik, beste pentsamolde batekoak izaki). Ilunabarrean ere, bezperan bezala, gorridura nagusi izan da.
|
|
batean aurpegi bat edo dago (lanperna musua ote?), beste batzuetan kiribilak, borobilak, marrak... Axkar
|
ikusi
eta antxintxiketan itzuli gara, baina garaiz: ferriak ez digu ihes egin.
|
|
estatuaren ferriak ez dezake Kanadan atraka. Ondorioz, Karlota Erreginaren irla eta Vancouver uhartea bisitatu ezinik," haida" eta" kwakiutl" herririk ez, hirietako gaueko argiak baino ez ditut
|
ikusi
. Untziko tximiniari egundoko ke beltza dario ardura.
|
|
Erran nezake betidanik eta oharkabean izan naizela bertsolaritzan murgildua, etxean hurbiletik
|
ikusi
dudalako (bere aita Jexux Arzallus da), edo agian hori baizik ez dudalako ikusi. Sei urterekin maila duen ezer ez nuen egingo, baina oso inguratua nintzen.
|
|
Erran nezake betidanik eta oharkabean izan naizela bertsolaritzan murgildua, etxean hurbiletik ikusi dudalako (bere aita Jexux Arzallus da), edo agian hori baizik ez dudalako
|
ikusi
. Sei urterekin maila duen ezer ez nuen egingo, baina oso inguratua nintzen.
|
|
Arrazoia da ezin diogula lehendakariari eskatu azken bi urtetan eskatzen ari garena, PSEk ez legezko proposamena aurkeztu duelako. EAJk proposamenean
|
ikusi
badu zerbait berri, hori berak jakingo du.
|
|
Hau da, herriaren borondatea errespetatuko dela, dioena. Guk bagenekien ez zuela alde bozkatuko, garbi
|
ikusi
genuen PSE ez zela mugituko. Orain, PSOEko liderrek bozketaldiaz egiten duten interpretazioa entzuten dugu.
|
|
Honetaz gain, zazpi herrialdeetako herri, hiri eta inguru garrantzitsuenen datuak eskainiko dizkizugu: bakoitzaren sarrera historikoa zein gaur egun bertako monumentu eta
|
ikusi
beharreko toki guztiak. Eta baita toki bakoitzean non jan, lo egin edota suertatzen den edozein beharri erantzuteko hainbat helbide eta telefono praktiko ere.
|
|
Marka hautsi nuenean, gogoratzen naiz Espainiako Federazioko presidenteak esan zuela ez zuela onartuko txapel hori. Ni ez ninduen kezkatzen, baina gero
|
ikusi
da homologatu zutela eta txapelketa Espainiakoa zela. Nola bizi izan nuen?
|
|
Ez dakit zenbat urte edukiko nituen nik orduan (32 zituen), baina nik momentu hartan pentsamendu hori izaten nuen, 30 urte bitarte txapelketak jokatu eta gero uztekoa. Gero
|
ikusi
da pentsamendu bakarra daukadala, nire gorputzak ezin utzi handia izan duela. Orduan baino estuago 90 urte inguruan ibili nintzen.
|
|
Ez dakit zein maila daukaten, asteburuan
|
ikusi
. Baina bai, orain arte eman dudana nahiko ona zen, bai.
|
|
Partidarik onenak orduan ikusiko liratekelako. Orain
|
ikusi
dugu, bi talde daudelakotz, sailkatu gabe geratu direla finala jokatzeko irrikitan zeuden pilotari batzuk. Azken urteotan jendeak Eugi Beloki finala ikusi nahi du eta horiek bidean geratuko balira, finala Arretxe Errandonea edo horietakoren bat izango litzateke.
|
|
Orain ikusi dugu, bi talde daudelakotz, sailkatu gabe geratu direla finala jokatzeko irrikitan zeuden pilotari batzuk. Azken urteotan jendeak Eugi Beloki finala
|
ikusi
nahi du eta horiek bidean geratuko balira, finala Arretxe Errandonea edo horietakoren bat izango litzateke. Sistema honek baditu bere abantailak baina baita bere desabantailak ere.
|
|
Botillero ere
|
ikusi
izan zaitugu zenbaitzutan. Zer moduz langintza horretan?
|
|
Ikusiko da. Nik orain
|
ikusi
behar dudana da debut honetan beno debuta! (irriz) ia zein maila ematen dudan.
|
|
Orain dela 20 bat urte
|
ikusi
genuen Kristo aurreko milurtea, Burdin Aroa hain zuzen, gutxi ezagutzen genuela. Esate baterako hemen Gipuzkoan batzuk ezagutzen genituen Oiartzun eta Adarra Mandoegiko mendi horietan, baina ez genituen ezagutzen bizilekuak, kastroak edo herriskak.
|
|
Bestalde, On Joxe Mielekin lanean ari ginela aurkitu genuen 1966an Arrasateko Lezetxiki kobazuloan emakume gazte baten beso hezur oso zaharra. Orduan
|
ikusi
genuen Erdiko Paleolitoko geruzaren azpian zegoela, Behe Paleolitokoa izan zitekeela. Orain badirudi kidetasun bat duela Atapuercako zenbait hezurrekin, hain zuzen 300.000 urteko hezurra dela.
|
|
Ulertezina dena, baita azalpenik ez duena ere, azaltzen saiatu dira iritzi publikoan eragin nahirik, buruan dituzten neurri murriztaileak kosto politikorik txikienarekin onartzeko bidea izan dezaten. Nafarroako gizartea ez dago euskararen kontra eta badakite lan handia egin dutela errealitate hau aldatzeko; euskararen kontra jartzeko gezurra, iraina eta intoxikazioa erabili dituzte, bizi izan dugun kanpaina mediatikoan
|
ikusi
dugun bezala. Gizartean sakonki errotua dago hobe dela jakitea ez jakitea baino.
|
|
Tolosako Orixe Institutuan ikasten zegoela sortu zitzaion Asierri antzerkiarekiko grina. " Behin, kalean nindoala, kartel bat
|
ikusi
nuen: antzerki ikastaroa Kultur Etxean, Maite Agirreren eskutik.
|
|
Ez da beldurra, bide hori adostasunaren bidetik egin nahi genuke. Aurreko urteetan, eta batez ere sozialisten historia eta tradizioa kontuan hartuta, bide hori adostasunaren bidez egitea posible zela
|
ikusi
genuen. Une honetan ez dugu aukera hori ikusten.
|
|
Ez dakit. Nahi nuke
|
ikusi
. Egitura ez baita aski bihotzaren zabaltzeko, ene ustez.
|
|
Behinola, Damaskorako bidean, argia
|
ikusi
nuen Beñat Sarasola eta Guk taldeko bertze lagunekin topatzean; suerte handia izan zen enetzat. Eskual kantua, kultura eta hizkuntzari lotua bizi naiz, eta ez dut duda egin sozietate horretan zela ene eginbidea.
|
|
Azken honek Euskal Herriko ondare kulturala bisita gidatuen bidez ezagutzera emateko helburua du. Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan zehar, guztira, sei ibilbide prestatu dira, hauetan 68 erretaula
|
ikusi
ahal izango direlarik, gidari profesionalen laguntzaz. Bide hauetatik bi Araban kokatu dituzte Arabako Lautada eta Aiarako bailara zeharkatuz, beste bi Bizkaian zehar Durangaldea eta Lea Artibaiko herrietatik igaroz eta azken biak Gipuzkoan antolatu dituzte bertako Deba Garaia eta Urola eskualdeetako erretaulak ikusteko.
|
|
Kalamuaren bertute ugariak aipatu ondoren, eragin ditzakeen kalteak txikiak direla
|
ikusi
dugu. Zergatik zigortzen du legeak, orduan, kalamua?
|