|
2000
|
|
|
Ikusi edo erosi, jauna?
|
Ikusteko
ez dago sartu beharrik.
|
|
2003
|
|
|
Hori izan da ikerketa gauzatzen zen bitartean ateratako ondorio garrantzitsu bat, euskalgintzan ari garenok gutxi arduratu garela egindako bideaz hausnartzen, eta jarrera bera izan dutela ikertzaileek. Harrigarria da
|
ikustea
ez dagoela, salbuespenak salbuespen, euskalgintzako erakunde nagusien azterketa sistematikorik, ezta ikerketa honetan hainbeste erabili diren aldizkariei buruzko analisi sakonik ere, urteurrenen batekin lotutako liburuxka bat edo beste ez bada; nostalgiaz edota maltzurkeriaz betetako saiakerak alde batera utziko ditugu. Gauza bera gertatzen da Eusko Jaurlaritzak edo beste erakunde publiko batek egindako kulturaren kudeaketa ezagutu nahi denean.
|
|
|
(etorkizuna ez dago han kanpoan, hemen barrenean baizik) esaldian bilduta dagoen pentsamendua, ziur baikaude esaldi polit hutsaz haratago doala. Baina
|
ikusirik
ez dagoela kulturaren edo kultur prozesuaren esanahiaren ulermena bideratzerik indarrean dauden kontzeptuak argitugabe, gogoeta honek kontzeptuzko elementuak ekarri nahi ditu kultur prozesuaren ulermenean sakontzeko, hori nahitaezkoa baita kultur proposamen egokiak egin eta, oro har, gizadiaren egoera, naturaren egoera eta norbanakoaren egoera hobetzeko, gizatasunaren balio guztiak barne harturik... Nire ustez, ez baita hori aldatzeko beharrik), balioak ez baitira errespetatzen ari, eta ez daude gizon emakume guztien eskura.
|
|
2004
|
|
|
Gaua ren atzekaldean batik bat eleberri lirikoa da, tematikak, irudiek eta baliabide teknikoek poesiara hurbiltzen baitute, kontaketa narratibora baino gehiago. Olerki luze bat bailitzan, eleberriak azaltzen digun istoriolabu rra aitzakia moduan darabil poetak, Paris handiaren alde ezkutu, ilun eta dramatikoaz mintzateko, egunez
|
ikusterik
ez dagoen gizakien bizitza dramatikoa azaltzeko: herrimina, bakardadea, bazterketa, txirotasuna...
|
|
2005
|
|
|
Saltsa sortu da filma gaztelaniazko azpitituluekin eta gaztelaniara bikoiztuta ematen ari direlako eta euskara hutsezkorik
|
ikusterik
ez dagoelako. Zer diozue?
|
|
|
Eskualde hau Labartzatik
|
ikusterik
ez dagoelako, nik uste, halako zauskada azkarrago batek dardaratu nau barru barruan.
|
|
|
Aita medikua gazte hil eta Markinara joan ziren neba arrebak osabarenean bizitzera. Osabak biei eman zizkien ikasketak, nahiz eta emakumeak heztea ondo
|
ikusita
ez egon (oro har, emakumeen %15 bakarrik zen alfabetatua garaiha rtan). Eleuterio Basozabalekin ezkondu zen 34 urterekin, berandu (%61 hogeita bost urte bete baino lehenago ezkontzen baitzen), eta amatasunari uko egin zion (honek guztiak idazle izateko aukerak luzatu zizkion) 12.
|
|
2006
|
|
|
Orain basamortu hotz bat zabaltzen zen, gerraz haratagoko lubaki handi bat, zeinaren beste aldea
|
ikusterik
ez zegoen.
|
|
2007
|
|
|
Horrez gain, gaurko gizartean ondo
|
ikusita
ez dagoenez, hortz gabeziak ondorio psikologiko negatiboak eragin ditzake; asaldura psikologikoak, depresioak edo traumak sor ditzake zenbaitetan. Egoera horietan, hitz egiteak, jateak edo soilik irribarre egiteak lotsa eragin dezake, eta arriskua dago bizitza guztian iraun dezaketen konplexuak sortzeko.
|
|
|
Eta ez aberria bakarrik. Oker
|
ikusia
ez banago, Parisko Triunfo Arkuan Marseillesa bera, hegoekin eta, pertsonifikatua dago: Frantzia iraultzailearen Volksgeista.
|
|
|
Herriaren eta Estatuaren alde bietara da tamalgarria: herri edo nazio594 bat Estatuarekin identifikatzea herria gerrarekin eta inperialismoarekin identifikatzea adinatsu baldin bada, Estatua herri/ nazio bakarrarekin berdintzeak, Estatu modernoen eraspenaren karakterizazio gisa gaizki
|
ikusia
ez badago ere, aski goiz gainera?, Estatuaren teoria bezainbatean horren eite jakobinoa postulatzen du, h. d., Estatuaren bategintza nazio bakar baten hizkuntza, historia, tradizio, kulturarekin, Estatuko beste nazioen hizkuntzen, etab., ukoarekin (oroit Barrère eta Abbé Grégoire). Estatuak herri gogo bakarrarekin bat egiten du eta hura altxatzen du historia unibertsalera:
|
|
2008
|
|
|
Euskarari mundura zabaltzea, beste hizkuntzekin nahastea falta zaio? Kataluniako telebistan katalana eta gaztelania uztartzen dituzte, adibidez, eta hori euskararekin
|
ikustera
ez gaude batere ohituta.
|
|
|
ABEL. Etzak mamurik
|
ikusi
ez dagoen tokian.
|
|
2009
|
|
|
Edozein modutan, garai honetako euskal libururik famatuena, eta hedatuenaere bai, Jose Antonio Agirre lehendakariak berak idatzi zuen De Guernica a NuevaYork pasando por Berlin (Ekin, Buenos Aires, 1942), lana da. Liburua kaleratuzenerako katolikoek eta komunistek elkartasunean Ardatzean lerrokatutakoindarren kontra jardutea hain gaizki
|
ikusita
ez zegoenez eta, gainera, katolikotasunkontserbadore espainiarra izanik (ustez behintzat) totalitarioek Hego Amerikanbidea egiteko modua, aproposa zirudien urte batzuk lehenago elkarlan hori gauzatuzutenengana jotzea aliatuen aldeko propaganda horretara zabaltzeko. Horrela, bada, urte batzuk lehenago bekatu izan zitekeena (Aita Santuaren entziklikenkontra ekitearren) Bigarren Mundu Gerran eredugarri bilakatu zitekeen SobietBatasunak Nazio Batuen aldean ziharduelako borrokan.
|
|
|
Egun hauek bereziki gogorrak izanen dira familiarendako eta oso garrantzitsua da familiak
|
ikustea
ez daudela bakarrik, haien ondoan gaudela ikustea, azken 16 hileotan egon garen bezala.
|
|
|
" Momentuz, ez, aurrerago ikusiko dugu", esaten zion gehienetan, Ireneren hutsunea sabel aldera mugatzen zela sinetsita. Baina hutsunea handiagoa zen, begi hutsez
|
ikusterik
ez bazegoen ere. Zentzu horretan, Ireneri bitxia iruditzen zitzaion hutsunea sentitzea aurrez betea ez zegoen lekuan.
|
|
2010
|
|
|
Hots, 750 urteurrenak ez duela guretzat ospakizun zentzurik. Azaldu genuen hiri gutuna zein testuingurutan eman zitzaion Arrasateri eta nola izan zen
|
ikusita
ez dago zer ospatu. Izan ere, garai hartan herri euskalduna konkistatua izan zen, esparru propioa galtzeraino.
|
|
|
Beraien kantua zapalkuntzaren kontrako ikur bilakatuko dira. Soldaduek inguratzea lortuko dute, azkenean, eta tragedia bat eragin." Laburra
|
ikusteko
ez dago aukera handirik oraingoz baina laster ikusiko dugula pentsatzen dut. Bere trailerrarekin konformatu gara:
|
|
|
Adrianek telebista itzali zuen. " Pelikula lasai
|
ikusterik
ez dagoenez, irakur dezagun futbol kronika —esan zuen ozenki kirol aldizkari bat zabalduz— Bartzelonak Juventus erraustuko dik, seguru. Hiru eta huts irabaziko ziok." Bartzelonara joaten hasi zenez geroztik, Adrian hiri hartako ekipoaren zalea zen.
|
|
2011
|
|
|
GERMAN. Etzazu
|
ikusi
ez dagoenik. Ez dut nahita egin.
|
|
2012
|
|
|
Bakarren bat Iradier Arenara mantaren bat eraman ez izanaz damutuko zen, goxo goxo siestatxoa botatzeko... Kantxan zer
|
ikusirik
ez baitzegoen. Akatsari akatsa, hirukoa hirukoari, jokaldi landurik ez, zabarkeria franko zenbait unetan...
|
|
|
Bizilekuari ez nion atea jarri sarrera gisa, hesi gainetik sartzeko erabiltzen nuen eskailera motz bat baizik. Ni barrura sartu ondoren, eskailera jasotzen nuen, eta era horretan erabat babestua geratzen nintzen hesi barruan, eta, nik uste nuen bezala, mundu osotik gotortua; horrela lasai egiten nuen lo, bestela ez bainuen egingo, nahiz eta gero
|
ikusi
ez zegoela ustez arriskutsuak izango ziren etsaien kontra neurriak hartzeko premiarik.
|
|
|
LUKAS. Malen, mesedez. Etzazu
|
ikusi
ez dagoenik...
|
|
2013
|
|
|
XVIII. mendeko nobeletako heroina eta heroien akatsetako bat idealizazio fisiko eta morala zen, eraikin palatino handien formaltasunaren antzekoa. Honainokoan adibide asko eman ditugu erakusteko Elizabeth Bennet hezur haragizko emakumea dela eta heroina glamourosentzat batere ondo
|
ikusita
ez zeuden ezaugarrien jabea dela.
|
|
2014
|
|
|
Familiarekin oporretara joan nintzen, baina han ere izan genituen gure sanferminak. Gogoan dut San Fermin egunean guztiok zapi gorria jantzi eta telebistaz Iruñeko bestak ikusi genituela, Lesakakoak
|
ikusterik
ez zegoelako. Munduaren bertze puntan ere, sanferminak beti buruan.
|
|
|
Honi jarraiki, giro ezberdinetan euskararen erabilera zenbaterainokoa den
|
ikustea
ez legoke gaizki, adin tarte bakoitzak, lekuan lekuko erabilera izan ohi baitu maiz. Honatx Elgoibarko Euskara Batzordeak 2018an eta 2010ean jasotako datuak:
|
|
|
Ez dago adostasunik. Europako Batzordeak uko egin dio fracking a arautzeari,
|
ikusirik
ez dagoela adostasunik estatuen artean. Aholku bat bakarrik egin du:
|
|
|
Baina
|
ikusi ondoren
ez dagoela uste dut.
|
|
2015
|
|
|
“Kantapaperen ezaguera ere umetatik nuen”, gogoratzen du, bilketa lana horren ongi
|
ikusia
ez zegoen garai haietaz. “Neure kideen artean, jesuiten artean, ere izan ditut nire lanari irribarre maltzurrez begiratzen ziotenak”.
|
|
|
Literatur kritika inpresionista zen, gutxi asko, egunkari eta aldizkarietan egiten zena, eta zientifikoa Poetika ere deitzen ziona Hernandez Abaituak, harrigarriro, berriz, XX. mendean garatutakoa, errusiar formalistetatik kritika soziologiko edo psikonalistara luzatzen zena. Kritika zientifikoak balorazioak egiten ez zituela seinalatzen zuen, eta horregatik babesten zituen" askotan oso ondo
|
ikusia
ez dagoen Jon Kortazar" en lanak, zientifikotasun hori bilatzen omen zutelako hain justu. Gisa horretako kritikoak faltesten zituen, horietako zenbait, Ibon Sarasola eta Karlos Otegi kasu, linguistikara igaro zirelako.
|
|
|
–
|
Ikusi gabe
ez dago sinesterik!
|
|
|
Nekez ikusten dut gaur hori posible; beraz, sindikatu bakarra egoera horretan nekez ikusten dut ere. Gainera,
|
ikusiz
ez dagoela Euskal Herri osoko botere publikorik, beraz ez dagoela interlokutore bakar bat, pentsatzen dut gaurko egoerak iraunen duela oraindik... Horrek ez du kentzen aktualitatearen arabera, puntualki, gai batzuetan, elkar ikustea eta ere lan bat egitea...
|
|
|
Ez duzu
|
ikusten
ez dagoela. Beste baten alde egin duzu.
|
|
2016
|
|
|
Gaur egun botere politikoa eurotan zenbatzen da. Horren zantzuak
|
ikusteko
ez dago urrutira joan beharrik, guztiok ezagutzen dugu inguruko udaletan egindako amarru bat edo beste, direla entxufeak, lurren birkalifikatzeak edo adiskidekeriaz egindako lizitazio publikoak.
|
|
|
Sasi? Ez duzu
|
ikusten
ez dagoela?
|
|
2017
|
|
|
–Agian? diot, zeren munduko hizkuntza gehienen atarramentua
|
ikusita
ez baitago batere garbi estrategia etnokulturalari darion hizkuntza praxia nahikoa izan litekeen. Baina, tira, demagun gauzak oraindik horrelatsu direla jatorrizko hainbat herriren egoera soziolinguistikoan.
|
|
|
Galtzei eskua erantsi nien, baina hankak nahasiak zeuzkaten eta Roseren egoera
|
ikusirik
ez zegoen haiekin berriketan hasterik. Tom madarikatua itzulia zen garaian, galtzen behar handirik ez nuen.
|
|
|
Eguneko argi goiztiarrak gris ez oso iluneko lainoa ikusarazten zuen, eta besterik ez. Kalearen bestaldea
|
ikusterik
ez zegoen, eta ondorioz ezta Susanaren leihoa ere... Leihoa ireki nuen, ea haizea zebilen ikusteko.
|
|
|
ongi
|
ikusia
ez dagoen zerbait egiten ikusten
|
|
|
Esaldi hori entzuten dugu sarri haurren bat bihurrikeriaren bat edo helduen munduan ongi
|
ikusia
ez dagoen zerbait egiten ikusten dugunean (eta noski haurra besteren batena denean). Urteetan zehar, haurrak heziketa oso zorrotza eta ipurdiko, zaplazteko eta zapatilekin emandako kolpez hazi dira.
|
|
|
Alde batetik, ikasleek ilusio handiz parte hartzen dutelako eta oso egun polita izaten delako egiten dugu jaialdi hori; eta, beste aldetik, horrelako dantza motekin osatutako jaialdiak
|
ikusteko
ez dagoelako ohitura edo kultura handirik hemen inguruan.
|
|
2018
|
|
|
Mea culpa, badakit, ez zenuen espero. Goitik behera puskatu dizu eskema, gauzak behetik gora
|
ikustera
ez gaudelako ohituta.
|
|
|
Horixe da, nik uste, lehentasunik behinena; euskal inteligentziak hausnarketa horri ekin behar lioke (agian egina da, eta etsipenez utzia), argitzen joan gaitezen nazioa sortzeko abiaburuak, baldintzak, lanabesak, lehentasunak eta prozesuak zein izan daitezkeen. Eta argi
|
dakusat
ez dagoela zertan ibilbide hori eta beste batzuk denborazko katebegiak izatea, hots, bata amaitu ondoren bestea hastea, alegia, hein batean aldi berekoak izan daitezkeela. Baina ezin dira lehentasun berekoak izan, bestela, nork egingo ditu urratsak lan mundua, finantzarioa... euskalduntzeko?
|
|
|
Sutan zegoen. Zorte handia izan zuten enperadorea desfilea
|
ikusten
ez egotea, ordu hartako beroagatik, Pabloskyn baitzegoen atsedeten. Komandanteak gustura orro egingo ziokeen:
|
|
|
–Patata nahasketa? Era berean, barrenean zer dagoen
|
ikusterik
ez dagoenean, zehaztu egin behar da ontziak zer nolako patata motak dituen eta bakoitzetik zenbat zehazki.
|
|
|
Katalunia Askatzeko Frontea eta Kataluniako Herri Armada sortu ziren, Burgosko prozesua etorri zen, Carrero Blancok seroren komentu batean amaitu zuen. Pelikulak
|
ikusteko
ez zegoen inor. Sarak Joaquimen gogoeta horiek eskualdeko aldizkari batean irakurriak zituen duela urte asko.
|
|
|
Ez al duzu
|
ikusten
ez dagoela lekurik?
|
|
2019
|
|
|
Esate baterako, hiriko kaleak ikustean," Gogotik ari zuen euria, eta kalea zelofanean bildurik bezala ageri zen, distiratsu" (51) dioenean, edota bera kale horiexetan Bioletaren zain irudikatzean," Inoiz bera izan zen, gutxitan nik uste, bere kabuz atzetik sorbaldan emeki ukitzeko gerturatu zitzaidana, eta nik denbora luzez itxaronarazten nion, etxetik kanpo zigorturiko zakurra atean harramazka zirudien arren" (67) dioskularik, edo bukatzeko, bakardadea eta noraeza adierazteko moduan: " telebista
|
ikusterik
ez zegoen, telebista lagunak bezalakoa baita, behar ez dituzunean berritsu, eta berriketarako nahi zenituzkeenean erantzungailu automatikoa jartzen dizutela" (165).
|
|
|
Aitzitik, nahiago dugu profesional baten aholkularitza izatea: Online inmobiliario bati balorazioa eskatzea eta eskaintzen dituen zerbitzuen prezioak
|
ikustea
ez dago soberan. Gainera, esklusibotasun akordio bat sinatzea eskatzen ez badu, bere zerbitzuak erabil ditzakegu, higiezina gure aldetik edo gure auzoko agentziarekin saltzen saiatzen garenean.
|
|
|
–Nire etxaldeko fruta arbolez aspertzeraino entzun didak hizketan, eta noiz etorriko bisitan, eta negu gorrian, ezertxo ere
|
ikusterik
ez dagoenean. Hi haiz, hi!
|
|
|
Ez itzazu gauzak
|
ikusi
ez dauden lekuan.
|
|
2020
|
|
|
Adibidez, Sopelan aurrez galdetu zioten jendeari norekin joango zen, eta horren arabera multzokatu zituzten aulkiak, eta behintzat ez zen entzulea bakartuta ikusten, hiru lauko multzotan baizik. Entzulea bakartuta eta inorekin erreakzioak partekatzeko aukerarik gabe
|
ikustera
ez gaude ohituta, gutxiago festetako saioak izaten zirenarekin. Uda honetako bertso saioek gehiago dute udazkeneko aretoko saioen antza, baina kalean eginda".
|
|
|
Ordu erdi batean, zaldia azkar prestatu baitzuten, ahabi soro baten erdian ginen, geure mendixka altuenetako batean, hiritik hiru kilometrora. Estatua
|
ikusterik
ez zegoen orduan inon.
|
|
|
Gutxi iraun zuen proposamen horrek mahai gainean. Bilera hasi eta ordu erdira amaitutzat eman zuen Michelek,
|
ikusita
ez zegoela ados jartzeko inolako aukerarik. Etsipena ezkutatzen saiatu zen:
|
|
|
hurrengo urtean, hurrengo izurritean, edo, ohiko prozedurak jarraituta, bost, sei edo agian baita hamar urte barru ere». Berak ez dauka zalantzarik, are gehiago
|
ikusita
ez dagoela ez antibiralik, ez txertorik: «Akatsak egin daitezke, bai, baina osasun larrialdi batean gaude; ez dago beste aukerarik».
|
|
|
Adiskidetasun berri bat seduzitzeko. Aski dut haiengandik hurbil sentitzea,
|
ikustea
ez nagoela bakarrik munduan, edozein unetan gerta litekeela espero ez dudan solasaldi iraultzailea. Neska gazte bat ikusi dut bakarrik Kieslowskiren Trois couleurs:
|
|
|
Ez duzu
|
ikusten
ez nagoela ongi?
|
|
2021
|
|
|
Hurkoak pentsatzen duenari edo dioenari arreta handiegia jartzen diotela dio, baina gizartean oro har itxuraren zein itxurakeriaren ondorioz denei eragiten dion zerbait dela argudiatzen du. Esplikatzen duenaren arabera, itxuraren morrontzak sozialki onargarriak edo ondo
|
ikusita
ez dauden jokabide eta gustuen aurrean biluzik, agerian eta txarto sentitzera garamatza, eta horrek zama handiagoa du formatzen ari den nortasun batean.
|
|
|
Azkenik, kantaldia izan zan egitarauko ekintza estelarra. Orduan halango jaialdirik
|
ikusten
ez gengozan ohituta, era horretako ekintzak oso persegiduta egozan eta. Ikarragarrizko jentetzea batu zan Ipiñaburun, bai auzotik, bai Zeanuri osotik, baita inguruko herrietatik be.
|
|
|
zerura joaten ginela? eta ama urduri
|
ikusten
ez nengoen ohituta. Beti izan ohi zuen denetarako erantzuna.
|
|
|
Eindhovenen bina berdindu genuen, eta, jokalarien etsipena ikusita, galdetu nien ea galdu egin genuen. Anbizio handia dute, eta gustatzen zait
|
ikustea
ez daudela lokartuta. Eta zaleengan pentsatzen dutela:
|
|
|
Arrazoia edozein dela ere, EBrentzat interes handiko herrialdea da Turkia, eta, horregatik, gutxi du galtzeko berriz ere hurbilketa diplomatiko bat saiatzeagatik. Errepublikaren kokapen berezia besterik
|
ikustea
ez dago horretaz jabetzeko: bi kontinenteren arteko muga da, Asiaren eta Europaren artekoa, eta hiru kontinenterako bidea ematen duen itsaso bat du eskura:
|
|
|
Egia esatearren, segun eta nolakoa zure ikusle izaera, lotsa antzeko zerbait sentituko duzu begi buru-hezur muinetan filmaren pasarte, une eta gune askotan: «Zergatik ari naiz begira ziurrenik
|
ikustea
ez dagozkidan irudi horiei. Zergatik piztu didate so egiteko desira?».
|
|
2022
|
|
|
Hala ere, plater berriei zuzendutako lantaldean ere aritzen naiz, sormen taldean. Luxuzko produktu moduan
|
ikusita
ez dauden produktuekin egiten dugu lan; adibidez, usoarekin. Eta horri teknika abangoardistak ezartzen dizkiogu:
|
|
2023
|
|
|
Denak jarraitzen du negozioari begirako planifikazioa izaten. Kezkatzen nau
|
ikusteak
ez dagoela ordezkaritza politikorik esango duenik" geldi, horrela ez. Hau birplanteatu egin behar da".
|
|
|
Han zegoen, gizatzarraren aurrean, oihaneko haritz zahar haien gisa. Bazirudien Tartalo zen mendi hura une batetik bestera amilduko zela Basajaun azpian harrapatzeko, baina
|
ikusi gabe
ez zegoen sinesterik! Honek eutsi egiten zion jentil maltzurraren begiradari, eta ez hori bakarrik; guztiek ikusi ahal izan zuten Tartaloren aurpegieran zerbait aldatua zela.
|