|
2017
|
|
|
Eta orduantxe ulertu nuen guztia: berak nahi zuen nik ez nezala berehala bilduma
|
ikusi
, horrexegatik asmatu nuen hitzordu bat bazkaltzeko. Esan nuen plazer handia izango zela niretzat bere bilduma ikustea, baina ezinezkoa zitzaidala hirurak baino lehen egitea, eta hiruretan pozaren pozez agertuko nintzela.
|
|
|
Ene Jauna! Arte saltzaile naizen aldetik pertsona asko
|
ikusi
ditut dohakabeki lumatuak, inflazioak era erdeinagarrian astinduak, ogitarteko baten truke familia ondare ikusgarri eta balio handikoak ostu dizkiotenak; baina oraingo honetan halabeharrak kasu berezi bat jartzen zidan aurrez aurre, barru barrutik inarrosten ninduena. Normala denez, isilik izango nintzela agindu nion nire solaskideari eta nire esku zegoen guztia egingo nuela.
|
|
|
Lehenengo karpeta hau Durero maisuarena da eta, ikus dezakezunez, nahiko osotua dago... pieza bat ederra bada hurrengoa are ederragoa. Zuk zeuk
|
ikusi
, esaterako, hemen dago zaldi handia! esan zuen karpetako lehen lamina erakutsiz.
|
|
|
Begira. lamina jiratu zuen eta atzazalarekin atzealdeko posizioak markatu zituen, eta bertan agertzen ziren zeinuak
|
ikusi
nituen. Hemen da Nagler bildumaren zigilua, hemen Remy eta Esdaile rena; inoiz ez zuten pentsatuko lamina honen behinolako jabeek hona helduko zela, gela txiki honetara.
|
|
|
Ezin deskriba dezaket zein lazgarria egin zitzaidan ehun edo berrehun paper zuri eta erreprodukzio merke horiek berarekin batera ikustea; nolanahi ere, inozo tragiko honen oroimenean hain ziren benetakoak piezok ezen akatsik gabe eta zegokien ordenan deskribatzen baitzituen, pieza bakoitzari zegozkion detaileak erantsiz. Bilduma ikusezina, dagoeneko barreiatua egon behar zuena han hemen, errealitate hautemangarria zen itsu honentzat, gizon honentzat, engainatu hunkigarri honentzat, eta hain zen indartsua bere ikusmenaren sua ezen ni ere sinesten hasia bainintzen
|
ikusi
egiten zuela. Behin baino ez zen agurearen segurtasuna arriskuan izan:
|
|
|
animatuta eta hordituta zegoen, ardoa edan balu bezala. Azkenean, alde egin behar nuela esan nuenean, ikaratu egin zen, mainak egin zituen ume baten moduan eta, haserre bizi, kolpe bat eman zuen hankarekin zoruan, bildumaren erdia ere ez nuela
|
ikusi
esanez. Ama alabek eginahalak egin behar izan zituzten alde egiten utzi nezan, bestela, trena galduko bainuen.
|
|
|
Sentiberatasunik gabeko gizona da, zakarra, pentsatu zuen izebak. Ondoren, beste azalpen hoberik emateko ezinean
|
ikusi
zuen bere burua.
|
|
|
" Lokatz kolorekoa goitik behera, mihi beltz eta begi grisekin, ankerkeria azaltezinaren ispilu. Lehenik eta behin, otsoak, Bertha
|
ikusi
zuen, amantala hain zuri eta garbia zuenez, urrunetik ikus baitzezakeen. Bertha otsoa beragana zuzen zuzenean zetorrela konturatu zen eta orain, aldiz, jardinera sartzeko baimena lortu izanak nahigabetu egiten zuen.
|
|
|
Korrika hasi zen, ahalik eta arinen, eta atzetik otsoa, salto eta oinkada ikaragarriak eginez. Azkenean, mirto sasi zarratu bat
|
ikusi
eta haren atzean ezkutatu zen. Otsoa sasitzaren inguruan usaintzen hasi zen, mihi beltz handi hura ahotik eskegita eta begi gris zurbilek amorru bizia erakusten zutelarik.
|
|
|
Orduan, enarak, Printzeari begi bat kendu eta gaztearen ganbarako mahai gainean utzi zuen. Gaztea esnatu zenean, han
|
ikusi
zuen harribitxia.
|
|
|
Enara hegazka hasi zen: aberatsak
|
ikusi
zituen euren jauregietan, eta eskekoak aberatsen ateetan. Ume gosetiak ikusi zituen herriko kale gorrienetan hotza pasatzen.
|
|
|
aberatsak ikusi zituen euren jauregietan, eta eskekoak aberatsen ateetan. Ume gosetiak
|
ikusi
zituen herriko kale gorrienetan hotza pasatzen. Ume bi ikusi zituen bata bestearen ondoan elkarri beroa ematen.
|
|
|
Ume gosetiak ikusi zituen herriko kale gorrienetan hotza pasatzen. Ume bi
|
ikusi
zituen bata bestearen ondoan elkarri beroa ematen.
|
|
|
Entzun izango zenuten,
|
ikusi
ez baduzue ere, micer Conrado Florentziarra, betidanik izan zela gizon xahutzaile, liberal, eskuzabal, txakurzale, txorizale eta beste zaletasun askoren jabe.
|
|
|
Tunante halakoa, zeure horretan jarraitzen duzula ikusita, alegia, nire bizitza osoan
|
ikusi
eta entzun ez dudana frogatu nahian, bihar bertan ikusiko dugu zuk diozuna egia ote den; baina kontrakoa frogatzen bada, zin degizut, luzaroan gogoratuko dituzula zure ergeltasuna eta burugogortasuna. Momentuz, bere horretan utziko dugu kontua:
|
|
|
Erreka ertzean dozena bat kurrilo
|
ikusi
zituen hanka baten gainean pausatuta, halaxe egiten badute lo daudenean. Segituan, hauxe diotso nagusiari:
|
|
|
Han! Bart esandakoa egia berdaderoa zen,
|
ikusi
kurrilo haiek, hanka bakarra dute den denek.
|
|
|
Berlingo antikuario ospetsuenetakoa zen. Gerra aurretik, behin baino gehiagotan gozatu eta
|
ikusi
nituen bere dendan liburu zaharrak eta autografoak. Hasieran garrantzi gabeko gauzez jardun genuen.
|
|
|
Aztoratuta eta lotsakor agertzen nintzen pertsona bat erabat bizirik zela sentitzean eta, aldi berean, nireak ez bezalako sentipenak zituela jakitean. Eta oraingo honetan ere hotzikara sentitu nuen begi hil horiek
|
ikusi
nituenean, hutsalari irmo zuzenduak, bekain sendo eta zurien azpian. Baina itsuak berehala eten zuen nire harridura; nire eskuak berea ukitu zuen unean bertan, agur adeitsua eta eztia eskaini zidan esku biak indarrez astinduta.
|
|
|
Piramideen gainetik igaro ostean, hirira heldu zen. Ostatu bila aritu zen harik eta Printzearen estatua
|
ikusi
zuen arte: " Hementxe hartuko dut ostatu, leku ederra da eta ondo aireztatua gainera".
|
|
|
Baina hegaz hasi orduko, hirugarren tanta bat erori zen. Orduan, gorantz begiratu eta zer ikusiko eta, Printze Zoriontsuaren begiak negarrez
|
ikusi
zituen.
|
|
|
Ikaragarria zen ikustea azazkalarekin nola markatzen zituen, zehaztasun milimetrikoarekin, bere fantasian baino existitzen ez ziren bildumagileen zigilu ikusezinak. Eztarria ikaraz lotua nuen, ez nekien zer esan; baina nahasmen honetan murgildua nintzela, begirada jaso nuen emakumeengana eta, berriro ere, emazte zaharra
|
ikusi
nuen eskuak goian eta keinu ikarati eta aztoratua egiten zidala. Indarrak berreskuratu eta hitz egiten hasi nintzen.
|
|
|
Grabatuko emakumeak Salbatzailearen intuizio zerutiarraz argituta zeuden bezala, ama alaba zaharkitu, nekatu eta dohakabe hauek ere agurearen zorion infantilaz argituta zeuden, eta lur jota, erdi barrezka, erdi negarrez. Ez dut inoiz espektakulu hunkigarriagorik
|
ikusi
. Zaharra ez zen nire laudorio hitzez aspertzen, karpeta bat hartu, gero beste bat eta, beti ere, gogotsu entzuten nire berbak.
|
|
|
Egunero ikusten ez den zerbait ikusiko duzu... ezta Berlinenen ere... Albertinan edo ditxosozko Paris horretan baino
|
ikusi
ez daitekeen zerbait... Bai, hirurogei urtez ibiliz gero bildumak egiten gauza asko lortu ahal dira, kalean botata ez dauden gauzak alegia.
|
|
|
Barruan zaude. Eserleku huts eta bakarti bat
|
ikusi
duzu, bertan eseri zara. Pppppiiiiiiiiiiiiiii!!!!!!!!!!!
|
|
|
Lehen etorkizun hobe bat eraikitzen igaro ohi zenituen egunak oro, igaro zenuen bizia oro. Orain, aldiz, gerorik
|
ikusi
ezin eta gibelera begira bizi zara, zeure oroitzapenen gatibu.
|
|
|
Ez dugu ahorik, baina zuek, gizakiok, entzun ezin dituzuen soinu asko egiten ditugu. Hasieran ez zuen inork sinisten, inork ez baitzuen ezer
|
ikusi
, entzun bakarrik. Nola izan zitekeen, guri bizia eman ziguten gizon berberek, lurrean zuloa egin eta landatu gintuztenek, basakeria hori egitea?
|
|
|
Baina ezinezkoa zen zurrumurru hori egia zela
|
ikusi
genuen denok, ondoko mendiko pinuek, garrasika, laguntza eskatzen zigutenean, orduan ikusi genuen dena, nola lurretik ateratzen zituzten, sustraiak apurtuz eta geratzen zitzaizkien sustrai apurrak zakuetan sartuz lur pixka batekin. Horrela egon ziren, eta hiru egunetan kamioietan eraman zituzten han zeuden milaka pinuak.
|
|
|
Baina ezinezkoa zen zurrumurru hori egia zela ikusi genuen denok, ondoko mendiko pinuek, garrasika, laguntza eskatzen zigutenean, orduan
|
ikusi
genuen dena, nola lurretik ateratzen zituzten, sustraiak apurtuz eta geratzen zitzaizkien sustrai apurrak zakuetan sartuz lur pixka batekin. Horrela egon ziren, eta hiru egunetan kamioietan eraman zituzten han zeuden milaka pinuak.
|
|
|
Eraikinez beteriko leku batera heldu ginen. Hori izango zen herria seguruenik, horri buruz entzunda nuen, baina ez nuen inoiz
|
ikusi
, bizi osoan ez nintzelako menditik mugitu. Herria, gizakiak bizi zireneko, eraikinez beteriko lekua omen zen eta hala zirudien, jende mordoa baitzegoen leku guztietatik eta eraikin piloa ere bai.
|
|
|
Maialenen begi urdinak bere begietan finkatuta zeuden. Zerbait esatera joan zen, azalpenen bat eskatzera, baina leihotik elurra mara mara ari zela
|
ikusi
zuen eta aterantz zuzendu zen.
|
|
|
Puskasi txikitako oroitzapenak etorri zitzaizkion burura. Herriko lagunekin elurretan jolasten
|
ikusi
zuen bere burua, irrifartsu, korrikan alde batetik bestera lagunei elur bolak botatzen.Orduak egoten ziren arropa lodien babesean fikziozko gauetan. Eta gero etxera bueltatzen ziren, beheko suaren berotasunera.
|
|
|
Ez zen haize hotza eragindako zirrara edo hotzikara bat, ez zen hanketako minak eragindako zirrara bat, irudi batek eragindako zirrara bat zen. Balbeko leihoan begi urdin batzuk
|
ikusi
zituela iruditu zitzaion, bere amesgaiztoko begiak bezalakoak. Buelta eman nahi zuen ikusi zuena gezurtatzeko, gorputza ez zen mugitzen ordea.
|
|
|
Balbeko leihoan begi urdin batzuk ikusi zituela iruditu zitzaion, bere amesgaiztoko begiak bezalakoak. Buelta eman nahi zuen
|
ikusi
zuena gezurtatzeko, gorputza ez zen mugitzen ordea. Bere ametsean bezala, ez zeukan adorerik begietara begiratzeko.
|
|
|
Eliza txikia zen eta jendez beteta zegoen jada. Bere lagunak non egongo begira jarri zen eta handik gutxira Tomas
|
ikusi
zuen atetik hurbil auzokoarekin hitz egiten. Beraiengana hurbildu zen eta pixka batean hitz egiten egon ondoren, Tomasen auzokoa bere lagun batzuekin elkartu zen lagun zahar biak bakarrik utziz.
|
|
|
herriak maldizio bat zeukala eta ijitoa zela maldizio haren erruduna. Zortzigarren egunean egoera aldatu ez zela
|
ikusi
zutenean herritar guztiak apaizaren etxera joan ziren eskuetan aizkorak, aitzurrak, segak eta harriak zituztela. Puskas apaizarekin eta ijitoarekin zegoen momentu hartan.
|
|
|
Puskas apaizarekin eta ijitoarekin zegoen momentu hartan. Apaizak leihotik
|
ikusi
zituen hurbiltzen herritar haserretuak beraien tresnekin elur artean nekez ibiltzen. Herritarrak geldiarazteko asmoz apaiza atera irten zen," Etorri hadi hi ere" laguntza eskatu zion Puskasi, baina beldurrak geldiara zita Puskas sukaldeko txoko batean geratu zen ijitoaren begirada eutsi ezinik.
|
|
|
Apaizak ahal zuen beste eutsi zien herritarrei, baina azkenerako indarrez sartu ziren etxe barrura ijitoaren bila. Sukaldera sartu zirenean, leihotik
|
ikusi
zuten ijitoak elur artean nola ihes egiten zuen.
|
|
|
Tomas aulkitik altxatu eta pauso geldoan aterantz hurbildu zen. Atea zabaltzean eskua altxatu zuen"
|
ikusi
arte" esango balu bezala. Tomasek alde egin zuenean Puskas leihotik begira geratu zen.
|
|
|
Bakardade absolutuaren ontzia, itsas hegitik habiatzen
|
ikusi
zuen une batez Ataulf Tarqquusek. Sobera damutu zen, konpetentziak aspaldi egina zuen bezala, sistema pneumatikoaz garraiatutako posta sistema ez jartzeaz, edota hainbeste barreiatzen ari zen posta elektronikoa usatzeaz.
|
|
|
Ur lohien erreflexuari begira geratu zen, lelotuta bezala. Tarqquusek orduan dena argi
|
ikusi
zuen. Dubio, enpresako postari ziztrinena, bere kontura trufa makabro bat ospatzen ari zen4; mendeku hartzen ari zen.
|
|
|
Bai Adolf ek esan dit kotxe batera nola sartzen zuten
|
ikusi
duela. Zer egin dezaket Margot etxera ekartzeko?
|
|
|
Ezin dut gehiago. Duela hiru hilabete amaren gorpua
|
ikusi
nuen beste hainbaten azpian, zergatik. Eta aita?
|
|
|
Andreas, galdera bat egin behar dizut eta ondo pentsatu erantzun baino lehen. Zure bizitza emango zenuke Margot
|
ikusi
ahal izateko?
|
|
|
Rodolfo munstroa; oso ongi geratzen zaio izen hori. Amak
|
ikusi
zuen behin Rodolfo eta esaten dit, oso itsusia dela, eta haserretzen denean oso umore txarra duela. Geroztik ez naiz inoiz ohetik jaikitzen, pixagura dudanean ere ez.
|
|
|
Inoiz
|
ikusi
ez dudana, inoiz sentitu ez dudana etorri zait parera orain. Sentimendu hauek ez ditut ezagutzen.
|
|
|
Nola ametsa bailitzan kontatu nituen gaueko oihu ikaragarri haiek, aita horditurik heltzen zenetan. Eta nola Rodolfori eskerrak ez nituen inoiz
|
ikusi
, amari erauziriko odol tantek ezkaratzeko baldosa zurietan eratzen zituzten irudi melankoliko eta ia agoniko haiek.
|
|
|
Udako gau argi batean kontatu zidan ipuina da beste edozein baino hobeto gogoratzen dudana, barne barneraino heldu zitzaidan istorioa. Gau izartsua zen, inoiz berriro
|
ikusi
ez dudan bezalakoa. Zeru iluna txinparta distiratsuz josita zegoen eta argi txikitxo horien guztien artean ilargi amandrea ageri zen, oso osorik dena argiztatu nahian.
|
|
|
Pago erraldoi eta hostotsu baten azpian zegoen Katalin bere anaiek ardiak zaintzen zituzten bitartean. Oin pausoak entzun zituenean begirada alde batera eraman eta mutikoa
|
ikusi
zuen lurreko orbel eta sustraien artetik oinez zetorrela. Ibaik jarraian ezagutu zuen neskatxa, bere lagunek hainbat gauza kontatzen zizkioten arrebari buruz.
|
|
|
Ibaik jarraian ezagutu zuen neskatxa, bere lagunek hainbat gauza kontatzen zizkioten arrebari buruz. Entzuna zuen polita eta liraina zela, baina
|
ikusi
eta batera konturatu zen ez zegoela hitz nahiko neskatoaren edertasuna deskribatzeko, Ibai zeharo txundituta geratu zen zuhaitzaren azpian zegoen harekin. Ez zekien zer egin, zer esan... bere aitonaren hitz batzuekin gogoratu zen momentu hartan:
|
|
|
Aurreko egunean hain bizi
|
ikusi
zuen pertsona hil zela ezin zuen onartu, bihotza beregain bildu zitzaion, ezpainek dar dar egiten zioten eta hitz egitea kosta egitenzitzaion.
|
|
|
Nik
|
ikusi
dudanaren arabera, bertsolaritza bakarra da poesia norgehiagokaren alorrean, gizartean maila guztietan partekatzen delako, ikusleak gizonezkoak, emakumezkoak, gazteak, zaharrak, hainbat bizi estilotakoak... direlako. Eta beste ahozko tradizio askotan, ikusleak gizonezkoak bakarrik, emakumezkoak bakarrik edo adinekoak bakarrik direlako, eta hemen ez da horrelakorik gertatzen."
|
|
|
2005ean
|
ikusi
nuen nola hasierako zortzi bertsolarietatik bik bakarrik egin zutela aurrera eta nolako presioa zuten bertsotan egiteko. Niri ahalegin handia eskatzen duen prozesu luzea iruditu zitzaidan, egun osoko prozesua.
|
|
|
Txapeldun berririk balitz berak
|
ikusi
luke txapelari zer garrantzi ematen dion edo nola hartzen duen horren representatibidadea edo representaderik eza edo, eztakit hori txapeldun berriak ikusi luke baina nere kasuan lasai hartuko nukela, lasai eta lasaitasunez, txapelaren erreleboa."
|
|
|
Txapeldun berririk balitz berak ikusi luke txapelari zer garrantzi ematen dion edo nola hartzen duen horren representatibidadea edo representaderik eza edo, eztakit hori txapeldun berriak
|
ikusi
luke baina nere kasuan lasai hartuko nukela, lasai eta lasaitasunez, txapelaren erreleboa."
|
|
|
Zergatik? Ba bueno,
|
ikusi
dudalako bertsolari zenbaitengan, zenbait sobre entrenamentu sintoma ezta, asko entrenatu eta ya nazkatu norbere burua entzuteaz, gauza politak esaten ari baina ez iruditu, zerbait berria esaten ari denik, ta orduan norbera emozionatzen ez bada, bertsotan ari denean eta harritzen ez bada bere kapazidadearekin jendea harritzea ere zaila da. Ta horrekin jokatzea espero dut aurten.
|
|
|
Bertsolarien lehia ere oso sanoa dela
|
ikusi
dut, oso positiboa. Inprobisazioan oinarritutako beste tradizio batzuen antzekoa da.
|
|
|
Sakonena kooperazioan ari garelako, lankidetzan ari gara, biok nahi dugu elkarrizketa ondo ateratzea. Orduan niretzat jolas konbertsazional bat da bertsoa, horregatik ez naiz oso eroso sentitu izan, joko, lehia, arautu moduan
|
ikusi
izan dudanean bertsoa.
|
|
|
Hasieran
|
ikusi
degun" zurrunbiloa" aurreraka goaz orain, hitzak gero eta argiago agertzen dira tunel horretan, jada esaldi bat ere osatua ikusten dugu bertsolaria mikrofonora inguratzen den biartean. Bertsolaria mikrofonora inguratu eta bertsoa botatzen du. (Gaia hauxe zen:
|
|
|
Nik uste dut baita ere
|
ikusi
behar dela herri berezi batean gaudela. Nolabait esango nuke arazo existentzial bat daukan hizkuntza komunitate bateko partaide garela, askotan euskal arazoa ere ikusten da gatazka armatu moduan, edo gatazka politiko moduan, baina nik uste dut geure arazoaren azkeneko muina arazo existentzial kolektibo bat dela, gure euskaltasuna edo gure izaera kultural hau izan edo ez izaneko kinka horretan gaudela.
|
|
|
" Poesia norgehiagoka" esaten zaien diziplina horietakoa da bertsolaritza. Bi ahozko tradizio mota
|
ikusi
ditut nik gehien munduan. Lehenengoa, lehiaketa bidezkoa da.
|
|
|
Hurrengo egunean akaso jubilatu bazkari batean kantatu dezaket. Eta hurrengoan gazteetxe batean, orduan bai bertsolariok daukagun harremana intergenerazionala da eta oso ofizio gutxitan
|
ikusi
dezakegu laurogei urteko pertsona bat, joxe agirren modura eta 19ko bat, Miren Amuriza, elkarrekin kotxean joaten jaialdi batera, eta hor ikaragarri ikasten du larogeikoak eta ikaragarri ikasten du hemeretzikoak"
|
|
|
Modu askotan alderatu daitezke bertsolaritza eta munduko beste inprobisazio generoak. Baina nik orain arte ez dut
|
ikusi
saioak zuzenean ikustera joaten den jendetzaren neurriko ezer beste generoetan. Esate baterako, lehengo Yugoslaviako ekitaldi batean izan nintzen eta han ere milaka ikusle zeuden, baina hura oso saio profesionala izan zen, haien ahozko tradizioa azaltzeko erakustaldia zen, ekitaldia bera baino gehiago, beraz, hein batean ez zen erreala.
|
|
|
Euskaldunok kultura, ahozko kultura ugari bezela, euskaldunok hitza izan degu oso, oso literala. ...hitza, orduan ezin dezu hitzarekin jolasean ibili, zuk hitza ematen badezu, gorde egin behar dezu, bestela hurrengoan ez bazaizu zure hitza sinesten, zure komunikazio modu nagusia galdu egiten dezu., bertsolaritzaren zoragarritasuna da, hain zuzen, bertsoak permititzen dizu hitzarekin jolas egitea, eta hain literaro geranok euskaldunok, libertate hori daukagu bertso kontestu horretan, eta nik hori
|
ikusi
izan diot bertsolaritzaren aberastasun.
|
|
|
Bertsolari pelikula dokumentala Donostiako 2011 zinemaldiko sekzio ofizialean aurkeztu zen. Ondoren Euskal herria, Madril eta Bartzelonako areto komertzialetan estreinatu zen, 16.000 ikusle baino gehiagok
|
ikusi
zuten pelikula zine aretoetan. Ondoren, herriz herri proiekzio ezberdinak egin ziren gehienetan pelikulako protagonisten solasaldiekin.
|
|
|
Modu askotan alderatu daitezke bertsolaritza eta munduko beste inprobisazio generoak. Baina nik orain arte ez dut
|
ikusi
saioak zuzenean ikustera joaten den jendetzaren neurriko ezer beste generoetan.
|
|
|
2005ean hemen izan nintzen finalaren aurreko txapelketako saioetan eta harrituta
|
ikusi
nuen hamahiru edo hamalau mila pertsonaren aurrean izandako finala. Eta harritu ninduen, horrez gain, telebistaz eta irratiz ere jende askok zuzenean jarraitu zuela jakiteak.
|
|
|
Nik horretan, iruditzen zait inprobisazioak potentzial handia duela. Askotan uste dugu sorkuntza sofistikatua dela ba denbora asko etxean, hausnartzeko, behin eta berriz
|
ikusi
, behar dena ezta. Baina niri iruditzen zait sormenak askotan kolpeka funtzionatzen duela, baita idazten ari zarenean ere kolpe bat izaten da, intuizio momentu bat izaten da, eta bertsotan egiten duguna da sormen kolpe hori, intuizio hori, jende aurrean bilatu, sortzen ari zaren momentu berean bilatu, eta jada joan da, beste aukerarik ez daukazu.
|
|
|
Inork
|
ikusi
edo sentitu gabeko istripua.
|
|
|
Julio Cortazarrek badu ipuin bat, Deabruaren lerdea, non agertzen den Roberto Michel, frantziar txiletarra, itzultzailea eta afiziozko argazkilaria bere orduetan. Kalean bikote bat
|
ikusi
du ausaz, ikus zezakeen bezala lagun talde, zakurrarekin pasiatzen den nerabe edota familia alegera. Baina bikotea harrapatu du edo bikoteak harrapatu du bera, auskalo, eta hortxe dago zain, petrilean eserita, ia konturatu gabe argazki kamera prestatuz argazki pintoresko bat ateratzeko.
|
|
|
Dietario bat, Rumbo a no sé dónde, baina azkena: " Aurreko batean, Aizkolegi menditik jaisten, artalde baten atzetik, ardi kaka freskoak
|
ikusi
nituen. Eta dietario idazle bat ikusi nuen bertan:
|
|
|
" Aurreko batean, Aizkolegi menditik jaisten, artalde baten atzetik, ardi kaka freskoak ikusi nituen. Eta dietario idazle bat
|
ikusi
nuen bertan: errealitatea murtxikatzen duzu, digeritzen, eta kakatxoak uzten zoaz.
|
|
|
Eta nire ohorearen mesedetan esango dizut, hasiera batean, zentzudun, errefusatu egin nuela artikulu hau idaztea. Baina etxeko diskografiari begiratu azkar bat eman, katalanez egindako pop album multzoa
|
ikusi
eta baietz esan nion Gorka Bereziartua lagunari. Egiten zidan bigarren artikulu proposamena zen gainera.
|
|
|
Poliorama teatroa, Reial Acadèmia de les Ciències de Barcelona, eraikin horren teilatuan eman zituen Orwellek hiru egun hiru gau, bizitzako lazgarrienak. Bertatik
|
ikusi
zuen, Bartzelonan lehen aldiko, iritsi zenetik itsasoa.
|
|
|
2,3 milioi pertsonak eman dute botoa Kataluniako independentziari buruzko galdeketan. Azaroaren 9an jazotakoaren kronika egin du Aritz Galarragak Bartzelonatik; kolegioz kolegio
|
ikusi
, entzun eta sentitutakoa ekarri digu hona.
|
|
|
Kastillano ederrean, bistan da. Eskerrak ez duen Jordi Pujolen argazkirik
|
ikusi
, hura ere bozka ematen, bera ez bezala auzo jasoago batean. Non bestela.
|
|
|
Izango dira hamar bat urte bere izena
|
ikusi
nuela lehenbiziko aldiz. Liburuei eta kultura izeneko gauza horri eskainitako egunkari baten gehigarrian Groucho eta ni liburua aztertu zuen, pasioz aztertu ere; hainbesteko pasioz," amoranteari izkiriatuko geniokeen eskutitza baino grina handiagorekin" jardungo zuela iragartzen baitzuen kritikaren lehenbiziko paragrafoan.
|
|
|
Isla galdu batek salatuta, Magdalenak aihotzaren distira
|
ikusi
zuen.
|
|
|
Ez, ez zion idatziko. Hainbat aldiz
|
ikusi
zuten elkar leku hartan!
|
|
|
Elizako dorrea multzo ilun bat zen. Beltzez jantzitako norbait ateratzen
|
ikusi
zuen ataritik. Ez zuen lortu bereiztea gizonezkoa ala emakumezkoa zen.
|
|
|
Montubioetako inork ez zion egoskorretan irabaziko. Etxadi bat harago, zorionez, Magdalenaren etxea
|
ikusi
zuen. Don Catalinok bazituen luxu bat edo beste:
|
|
|
Baina
|
ikusi
ere egin gabe?
|
|
|
Atsegin zuen kontatzea. Ia
|
ikusi
egiten zuen esaten zuena.
|
|
|
emazu ontxe hilobi santutik lapurtu iazun tripatxua!". Ta hildakua eundoko indarra baitzun koltxoitik tiraka hasi zen; ta Maria Angulak ohe parian
|
ikusi
zun luze luze tente.
|
|
|
Gaua gainean zuten. Goian, lurretik
|
ikusi
ezinik, cascolen132 eta errege palmondoen buruak durundan ari ziren arratsaldeko haizeak eraginda.
|
|
|
bera biluz zegoen, achiotez soilik estalia. Herri xumea biltzen ari zen etsaia
|
ikusi
minez. Inken kobrezko armek eta gudu tresnek diz diz egiten zuten eguzkitan.
|
|
|
Hiriko gobernadore inkaren alabak jauregi aurretik zeramatela
|
ikusi
zuen preso zakar hura eta maitemindu egin zen hartaz. Inudeak lagunduta, ile korda luzeko zaintzaileak erosi zituen, ziega ilunera sartzeko, gertutik ikusi nahiez.
|
|
|
Hiriko gobernadore inkaren alabak jauregi aurretik zeramatela ikusi zuen preso zakar hura eta maitemindu egin zen hartaz. Inudeak lagunduta, ile korda luzeko zaintzaileak erosi zituen, ziega ilunera sartzeko, gertutik
|
ikusi
nahiez.
|
|
|
Erakargarria egin zitzaidan. Gonak jasota, inoiz erreketako ibiak zeharkatzen
|
ikusi
nituen neska indiarren izter lodi, leun eta ilunak gogorarazten zizkidan; edota, gerritik gora arropak kenduta, bular lodi beltzaranak eguzkitara, erreka ertzetako harri labainetan arropa jotzen zuten lixiba ginak.
|
|
|
Bost urte nituela, eskeko agure indiar bat
|
ikusi
nuen. Astebetez ia ezin izan nuen lorik egin.
|
|
|
Segituan
|
ikusi
nuen herdoil hark ez zituela eskaleak soilik jaten. Indiar guztiek egoera bera bizi zutela baizik... hori bizitzea bazen:
|
|
|
Denboraletik ihesi zihoazen hegaztien oihua entzun zuen,
|
ikusi
ezin den ilunpe garaietan. Eutsiko ote zuten zutoinek?
|
|
|
Zoruak ihes egin zion hanketatik. Baltsa erabat okertzen
|
ikusi
zuen. Tente jarri behar izan zuen, ez erortzeko.
|
|
|
Tximista baten argitara, baltsa zabuka
|
ikusi
zuen eta ohartu zen ibai ertzeko lau zutoinak askatu zirela. Aurrez aurre ziren, orain bai, bera eta ibaia.
|
|
|
Chumbotek eraztuna
|
ikusi
zuen dizdizari; eta zulo bat, biribila eta beltza. Harri eta zur zegoen.
|
|
|
Ondotik gurutzatzen
|
ikusi
zuten. Oihu egin nahi zieten, marinelei deitu; baina eztarriak trabatuta zituzten.
|
|
|
Mastaren ertzetik txinparta urdin eta gorriztak atera ziren eta uztai bat sortu zuten gabian. Juana de Jesusek inork baino lehenago
|
ikusi
zuen dena.
|
|
|
Astindu zituen hankak eta sorbalda gainean etzanik geratu zen; zerua handi eta urrun
|
ikusi
zuen... giza adimenak ezin pentsa adina urrun. Ostikadak, harri koskorrak, listukadak eta oihuak nondik nahi erortzen zitzaizkion.
|
|
|
" Ez dizute aurrerantzean Jakob deituko, Israel baizik, borrokan egin baituzu Jainkoarekin eta gizakiekin eta nagusi atera zara. Jainkoa aurrez aurre
|
ikusi
eta oraindik bizirik zen".
|
|
|
Horren erakusle izan liteke Gerra izenburua daraman ipuina, Henry Barbusseri eskaintzen diona. Ezezaguna izaki niretzat, bilatu beharrean aurkitu naiz hari buruzko datuak; baita
|
ikusi
ere XX. mende hasierako naturalismoan kokatzen duten idazle frantsesa dela, Goncourt sariaren irabazlea Le feu nobelari esker, militante komunista liluratu eta kartsua, eta 1935ean hil zela. Horiek horrela, zuzenean datorkit galdera:
|