|
2000
|
|
|
|
Ikusitakoak
ikusita, euskararen aldekoa baino areago, erdararen aldeko politika linguistikoa praktikatzen dute gure inguruko hedabideek. Gizartean bertan pairatzen duenegoera diglosiko bera bizi du euskarak hedabide idatzi nagusienetan.
|
|
|
Kaputxino sartzeko dei hura barrez hastekoa izango zen, baldin eta hotzikara bateragin ez balit,
|
ikusitakoak
ikusita eta entzundakoak entzunda. Aita Morlans inoizberriro ikusi gabe geratuko nintzela sumatzen hasita nengoen, berak osabarekin eginzuen bezala debekatu egingo zidatela hura ikustea, baina ez omen zegoen gaizkipentsatzeko arrazoirik.
|
|
|
Aparkalekuko auto kopuruari ohartuta, bederen, larunbat goizetan merkatu plaza ez zen hain ageriko gertatuko.
|
Ikusiak
ikusi, ordea, harrimenak ahulena egiten zuen jadanik nire zentzumenetan. Oroitzen nintzenez, sarrerako pasabideak barne patio batera jotzen zuen, aperitiboa hartzeko mahaiez hornitua uda partean.
|
|
|
Azken batez, une atseginak iragan ditugu elkarrekin hondar hilabeteetan, eta ez nuen dena pikutara bidali nahi azken momentuko zirtzilkeria batengatik.
|
Ikusiak
ikusi, ordea, gauzak aldatuxeak dira. Ongi pentsatuta, arriskutsuegia da niretzat.
|
|
|
Zain ditut egoerak, eta leize zuloko hotsak entzuten ari naiz. Marmarka ari zaizkit gertaerak
|
ikusiaren
ikusiaz. Zelai bat da, gure zelai guztien neurri, itxura, margo eta usain berekoa.
|
|
|
Ez zuen 1936ko uztailean piztutako gerra aipatzen zuen inongo taularik aurkitu Juntetxean. Ezin zuen, horrenbestez, gerra hura nola amaitu zen jakin, baina, han emandako ordubetean
|
ikusitakoak
ikusita, gerra hura bere burkideek irabazi zutelakoan zegoen, Errepublikaren indarrek faxisten erasoari azkenean ere aurre egiten asmatu zutelakoan. Nekez uler zitekeen bestela Euzkadiko hiru herrialdek autonomia izatea, Legebiltzarra, Jaurlaritza, lehendakaria...
|
|
2001
|
|
|
Nafar euskaltzale batentzat benetan digestio gaitzekoak izan baitira Sanzek nafar euskaltzaletasunaren aurka egindako gehiegikeriak, batez ere azkenak.
|
Ikusiak
ikusita, bestalde, ez dakit handienak ikusita ditugun. Del Burgo eta Aizpun datozkit burura.
|
|
|
Inmobilismoa hausten hasi da demokraziaren kontzeptuaren inguruan alderdien artean ez ohiko hurbilketarik eman direnean ere. Eta honetan ez dugu
|
ikusi
ikus zitekeen guztia. PP eta ezker abertzalearen arteko hurbilketa ikusteko adina ez dit ematen irudimenak oraingoz.
|
|
|
Zaldi bat aipatu orduko, irudimenak iraganera garamatza. Konbentzioak dira, irakurriaren irakurriz edo entzunaren entzunez edo
|
ikusiaren
ikusiz gure irudimenean txertatu diren konbentzioak.
|
|
|
Kontuak kontu, eta
|
ikusiak
ikusi, ordura arteko guztia ahaztu eta sexuan gogor –heldu, erabateko– jarduteko agindu nion nire buruari, amorante ohiarekin hitz eman bezala. Nire amorante ohia arduratu zen.
|
|
2002
|
|
|
Jarraian, so egin nion aurrez aurre nuen hormari, non bainituen, bi markotan sartuak, ezker eskuin, Hipokrates mediku greziar famatuaren balizko erretratu bat eta haren izena daraman zina.
|
Ikustearen
ikusteaz, halako konfiantza hartu bainuen Hipokrates jaunarekin, eta noiznahi izaten bainituen harekin alegiazko elkarrizketak. Eta orduan ere zerbait esaten ari zitzaidan markotik:
|
|
|
Aitona hil zenean nik zazpi urte doi nituen, ez zidaten aitonaren gorpua
|
ikusten
ikusi, baina ikusi izan banu bezain garden gogoratzen dut egun haietako batean izan nuen ametsa. Aitona bizkar sendoko gizona zen, lasaia, onkotea.
|
|
|
Makillajea, aitzitik, adin estalia.
|
Ikusitakoak
ikusita, andereñoak ere polita egiten duelako maite zuen pianoa, eta urduri jartzen zuten polita egite horretara baino harantzago jo nahi zuten neskek.
|
|
|
Estatu Batuetara joan, han auto bat alokatu eta milaka filmetan
|
ikusiaren
ikusiz gure herrikoak balira bezala ezagu  tzen ditugun errepide eta autobide galduak zeharkatzea proposatu zidaten. Thelma eta Louisena bezalako esperientzia bat bizitzea, road movie baten protagonistak izatea, gure Easy Rider edo Paris Texas propioa eraikitzea.
|
|
2003
|
|
|
Ondoren, uztailaren 12an, agindu bat eman zion Legebiltzarrak lehendakariari: " Sei hilabetetan
|
ikusitakoa
ikusita, oinarri hauek hartuta, lehenbailehen egitasmo baten zirriborroa egiguzu". Irailaren 27an, oinarriak aurkeztu eta horiek testu artikulatu baten bidez garatzeko nahia agertu zuen.
|
|
|
gure artzainak ibilitako mendiak (Stanley eta Sun Valley, Idahon; Ruby Mountains eko Lamoille, Nevadan; Neguko Joko olimpiarrak ospatuko diran Utah koak...), Salt Lake City eta San Frantzisko uri dotoreak, Simplot Company ren 120.000 buruko aberetegia Idahoko Grand View n, 8.000 esne behiko korta itzela Kalifornian, urre meatze handi bat Elko ondoan, Monterey eta Carmel Misinoa Kalifornian, eta abar.
|
Ikusitakoa
ikusi eta gero, hobeto jabetzen gara non eta zelako bizimodu gogorraz aurrera egin daben gure artetik hara joandako euskaldun" artzainak". Gaur gehienak polito baten bizi badira be, han inok ez ei deutse ezer erregalau, egin dabena euren nekez eta izerdiz egin ei dabe.
|
|
|
Edota daukaten herri kontzientzia asetzeko nahikoa ote dute lau urtean behin boto nazionalista ematea, edo euskarazko egunkaria indarrez ixten badute haren aldeko manifestaziora joatearekin? Hala ematen du,
|
dakusaguna
ikusita. Betiko galdera:
|
|
|
1. Azken bi hiru urteetan asko idatzi da Nafarroako Gobernuaren hizkuntza politikari buruz eta, horren haritik, Nafarroako euskalgintzari buruz.
|
Ikusitakoak
ikusita zaila da funtsean gauza berririk esatea, eta erraza ordea zerbait berria erantsi nahiari jarraiki egiturazko elementuen izaera desitxuratzea. Hogeita hamar lerrotan, zer esanik ez.
|
|
2004
|
|
|
Esan liteke Kuzma eta Gioni curatorrek eginiko aukeraketak ahantzi egin duela Pere Jaume k aipatzen duen edertasunaren bilaketa ezinbestekoa. Manifestan
|
ikusitakoak
ikusita, ematen du artearen zeregina, gizakiok bizi ditugun arazo gogorrenen kontaketa erarik latzenean egitean datzala: sustraigabetasuna, komunikaziorako ezintasuna, bakardadea, masifikazioa...
|
|
|
Ikusten baditut
|
ikusi
ikusiko dute...!
|
|
|
Erne, beraz, zuk diozuna gertatzekotan, izan ere, delako gehiengo horren jokamoldeak ez bailuke deusik ere izango gizalegearen demokraziatik, mendekoen nazio duintasuna itotzeko eta birrintzeko ideologia praktikoaren aurrez aurre egongo ginatekeenez gero. Hona paradoxa,
|
ikusitakoak
ikusi ondoren: euskaltasunari ukatu nahi zaion izari ideologikoa, espainolismoari darion ideologia praktikoaren izenean legitimatu nahi da, ideologia bat hegemonikoa denean, van Dijk ek esango lukeen gisa, naturala delako.
|
|
|
delako neurri hori noraino iritsiko da? Biderik emango ote luke,
|
ikusiak
ikusita, euskalgintzaren aldeko bilakaeran aurrerabiderik urratzeko. Tentuz jokatzea nahitaez emankor eta aitzinatze suertatuko ote litzateke, gertatuak gertatu?
|
|
|
Zerk bultzatuta ordea?
|
Ikusiak
ikusi eta dakiguna dakigun arren, ez dugu amore eman nahi betiko aurreiritzian: alegia, egunen batean, euskaldun gehiago izan gintezkeen hartan, euskararen erabilerak hartuko diola gaina egungo dinamika motelari, azkenean, dakitenen uhin handiak hitz egiteko aukerak biderkatuko dituelako edo.
|
|
|
Ez dugu ikasiko. Ez dugu
|
ikusten
ikusi behar genukeena, horren oinarrizkoa izanik ere: hau da, euskararen normalizaziorik ez digula ekarriko euskal curriculumik gabeko eskola ereduak.
|
|
|
|
Ikusiak
ikusita, horren ulergaitza al da Luis Mari Mujikak hemen agertu nahi digun errezeloa. Ingelesa euskararen aurretik jarri behar zela uste zuen Buesaren garaiko kezkekin datorkigu idazle lizartzarra:
|
|
|
Nonbait, lur azpian, edo nork daki, agian ezta hori ere.
|
Ikusitakoa
ikusita, bertatik sentitu nahi dut aitak jasandakoa. Nire begien aurrean ikusi nahi dut nire etxea edo etxe izan zena; zein den nire herria, familia, azken finean nire nortasuna.
|
|
|
Jendeak ez du bere begiek
|
dakusatena
ikusi nahi izaten, Oskar –amaren ahotsak negar egiten zuen– Nahiago izaten du begiak itxi eta bere buru barnean baizik ez dagoena ikusten jarraitu. Halakoa zen zure aita.
|
|
2005
|
|
|
Eguzkia bere gorenerantza doa, zeruertzetik geroago eta hurrago, haren atzera salto egin gura baleu lez, arrastiriko eguzki printzek larrosa kolorez zipriztintzen dabez zeru eta laino zarpailak, arrastiriko larrosa ikusi daiteke Casamanceko palmondoen artetik mamuetara olgetan, azal zuridunen turismo katalogoetan arrastiri afrikartzat jo eta saltzen daben ikuspegia osatuz. Azal zuridunek
|
ikusi
ikusiko dabe arrastiri larrosa, mirestu egingo dabe, liluratuta geldituko dira eta arrastiri hori erretinan itsatsita eroango dabe euren etxeetara, han behin eta barriro ikusi eta eurenagaz alderatzeko, baina barruko begiekin ikusi, Fatimak eta azal berekoek baino ez dabe ikusiko, hareen begiek baino ez dabe benetan samintasunez oroituko, Fatimak, oraintxe bertan, eguzki epelean samintasunez ames...
|
|
|
Horrezaz pentsetan dabil eguzki izpiek esnatuarazo eta berehala.
|
Ikusi
ikusten ditu urre koloreko izpiok eta sentidu sentidu leuke urre kolorekoen berotasuna, barrutik daroa eta burruka ixila, nahi eta ezinaren artekoa hain zuzen be. Ikusten eta ikusi gura dauanaren arteko disoziazinoa, sentitzen dauanaren eta sentidu ezin dauanaren artekoa, horrexek menperatzen dau Sara.
|
|
|
Inor begira ez zegoela, ordea, erraz sartu eta dena bilduta alde egin dut, inguruan zeuden poliziak ohartu aurretik. Lehen ere ez dut zalantzan jarri kontatu didazuena, baina
|
ikusitakoa
ikusi ondoren...
|
|
|
Hala, ekologoek ekosistemak nonahi eta etengabe galtzen ari direla besterik ez dute ikusten; ekonomilariek, aldiz, azken 30 urteotan munduko Barne Produktu Gordina (BPG) asko hazi dela, diru adierazleentzako baino ez baitute begirik.
|
Ikusiak
ikusi, ordea, bestelako balio batzuk ditugu, zinez nahi baldin badugu gure garapena iraunkor izan dadin.
|
|
|
1) Euskal nerabeek
|
ikusi
ikusten dute telebista.
|
|
2006
|
|
|
Askotan ez, batzuetan. Izan ere,
|
ikusiaren
ikusiz, ohitu ez, baina begia gogortu egiten zaizu.
|
|
|
392 Antzekoa gertatu zen 1456an desafioa egin zietenean Gipuzkako hiribilduei, lehenengo behartu zituzten bandoak uzteko eta hurrengo urtean erbesteratuak izan ziren Ximena eta Esteponara musulmanen aurka egitera 1457an, nahiz eta gero barkatuak izan ziren 1460an. Zehatzago
|
ikusteko
ikus: Martínez de Zaldibia, J. (1944):
|
|
|
Berean jarraitu zuen apaizak, baina elizaren aginduak gogorarazten zituen modu berean: sinetsita baino gehiago ohituraz, hala egin beharra zeukalako,
|
ikusi
ikusten baitzuen otsoen ipuinek ez gintuztela askorik izutzen.
|
|
|
Hizkuntzalari, doktore, jakintsu, matematikari eta enigmazale ugari ibili dira eskuizkribuaren ezkutukoak argitu nahiz azkeneko ehun urte hauetan, eta horiekin batera, saltsero, berritsu, pseudojakile eta parazientzialari ugari. Gauzak lehengoan jarraitzen du, ordea, inork ez baitu topatu ulergarri bihurtuko duen giltza, hura askatzeko Rosetta harri berria; eta
|
ikusitakoa
ikusita, ez dirudi deszifratzerik izango dutenik ere. Beste era batera esanda, Voynich eskuizkribuan idatzitakoak ez du, itxuraz, esanahi jakinik, hizkuntza ezezagun batean idatzia dago, eta, beharbada, han erabiltzen dena ez da hizkuntza bat ere, motroilo asmaturen bat baino.
|
|
2007
|
|
|
|
Ikusiak
ikusi eta zer diozu gaur egungo egoeraren gainean?
|
|
|
Inoiz ez ditut bide aldeak hain more balepo ikusi.
|
Ikusi
ikusi! beroak di da izorratuko du-eta ikuskizuna, beste urte mordo baterako...
|
|
|
ikusmenagaz eta gustuagaz lotutakoak.
|
Ikusi
ikusten dozuz: bazterrak, etxeak, jentea, naturea, jentea zelan mogiduten dan.
|
|
|
Hegan egiteko modu bat aukeratu behar izatekotan, eta
|
ikusitakoak
ikusita, ez genuke, ez, lan erraza izango! Zorionez edo zoritxarrez, horrelakorik aukeratzerik ez daukagu; animalia bakoitza bere arbasoen ondorengoa da, eta bizitzeko egokitu zaizkion ezaugarriekin bizi beharra dauka.
|
|
|
|
Ikusitakoak
ikusita, administrazioari eta konpainia hidroelektrikoei arazo horren berri eman genien, eta, oro har, arazoari irtenbidea emateko borondate ona azaldu zuten. Dena dela, borondate onetik aurrerapausoak emateko ordura iristerako, oso motel joan da dena, eta, bitartean, animalia asko akabatu da.
|
|
|
bestelako jendea, bestelako ikusmira, bestelako kezkak; neure egunerokotasun harekin itotzen hasita banengo bezala, geure herriko betiko arazotxoekin. Alde batetik amets hori, irrits hori neukan, baina bestetik ikara moduko bat ematen zidan habia uzteak, mundutik nik ez bainuen ezagutzen neure herri ziztrina besterik, eta neure herria esatean oraingoan ez naiz Euskal Herria aipatzen ari, bizileku nuen udalerri erdipurdiko hura baino, milaka aldiz zapaldutako bere kale eta bazterrekin,
|
ikusiaren
ikusiz buruz ikasiak genituen aurpegi eta keinukein.
|
|
|
Elles ressemblent à nos villes bâties irrégulièrement hau hasard, mêlées de palais et de chaumières, dans des rues étroites et tortueuses? 617 (Konparazioak Descartes errepikatzen duela, gomutatuko da; beraz, arrazoimen geometrikoaren ideala). Voltaire juzgatu gabe gauzak
|
ikusi
ikusten ez dakitenetakoa da, eta haren epaitzeak kondenatzea esan gura izaten du(, il critique tout en juge?) 618 Mundua ez da iristen paristarraren mailara: –L, histoire(?) n, est pour lui qu, une grande masse d, ombre que percent çà et là quelques rayons de lumière? 619 Voltaire-k, unibertsala?
|
|
|
Eta, jakina, itxura batean eskolari eskererdietsitako euskarazko alfabetatze gaitasuna aski eta gehiegi izan lukekultura idatzian aise jarduteko. Alabaina, ahozko euskararen gaitasun eskasari, orain,
|
ikusiak
ikusita, testu idatzien gaineko gaitasun mugatua erantsi beharkogenioke: bestela, izan ere, euskaldun gazte elebidun, edo hiru eledun?
|
|
|
Gure gu horren potentzialitateak nonbait izugarriak izanbehar du. Izan behar du nioen; izan ere, ez baitago batere garbi,
|
ikusiak
ikusita, totalitarismoari erantzuteko gaitasun ahalmen hori non arraio dagoen gaur egun.
|
|
|
Kawi izkribuan Humboldt hizkuntzaren formaz eta barne formaz bereiz mintzo da (hizkuntza energeia gisa definitzen duen atalean, hain zuzen, eta adigai horrekin harreman estuan). ...zketan, adibidez, edo hizkuntzaren garapen literarioan), gorago esan bezala, «historiaren erdian» aurkitzen gara beti455, hots, izpirituak, pentsamenduei hots artikulatuzko espresio emateko jardunean, bere lanerako materia aurretik emana jasotzen du, handik eta halatan bere sorkuntza etenbakoa, etenbako eraldakuntza baita456 Lan hori izpirituak molde atergabeko beti batean egiten du, hau da, guk
|
ikusi
ikusten duguna, hizkuntza bateko obra eta garapen guztiek jardunean betiere ageri duten forma berdintasuna eta konstantea da, eta hori da gure esplikazioak subjektu edo izpiritu (nazional) baten lana eta hizkuntza baten forma kontsideratzen duena, bera inoiz zuzenki izan barik hautemapenaren objektu457 Izpiritu batek eragina, forma batek forma emana nabaritzen dugu hizkuntzazko sorkuntza aktibita... Hizkuntzaren formaren kontzeptua arau gramatikalak baino harago doa, oinarrizko hitzen sorkuntzaren forma baino harago458, eta hizkuntzaren aiurri edo karakterearen kontzeptuarekin ukitzen da.
|
|
|
Beste ondorioa, galdegaia elementu bakarra eta txikerra izan arren, aditz ostean ateratzen zaio idazleari, eta zertan esanik ez, galdegaia luzea bada.
|
Ikusiak
ikusita, zerk du lehentasuna, galdegaiak ala aditzak. Ez da inportanteago aditza ahalik aurreren kokatzea, galdegaiaren legea betetzea baino?
|
|
|
|
Ikusiak
ikusi, zaila egiten zait ulertzen nola bihurtu ote den foruzaletasuna Nafarroa Hirurak Batetik aldentzeko aitzakia. Bistan da" ¡ Navarra, foral y española!" aldarrikatzen dutenek ez dazagutela Francisco Jorge Torres Villegasek 1852an prestatu zuen mapa.
|
|
2008
|
|
|
Egun nazioartean entzutetsuak bihurtzen ari diren hainbat korronte antropologikoen berri emango dugu ikuslea gauza izan dadin ulertzeko zergatik diren euskal dantzak diren bezala.". Erketzen helburua, ondare kulturalari dagokion balioa ematea da, belaunaldiz belaunaldi transmititu den zerbait
|
ikustean
ikusitakoari buruzko jakintza zuzena izatea. Horretarako lehenik iraun duen ondare hori bera ezagutarazi behar da, dantza, baina baita hori ulertzeko eta interpretatzeko gakoak eskaini.
|
|
|
|
Ikusitakoa
ikusi ondoren, galdegin diezaiokegu geure buruari kultura autonomiaren ereduko zer osagaik laguntzen dioten gehien taldearen bizindarrari. Hasierako erantzuna da kultura autonomiaren hurbilketaren arabera hiru osagaiak direla ezinbestekoak.
|
|
|
Gauza bera gertatzen da telebistarekin: zaborra
|
ikustearen
ikustez," Basetxea" interesgarria bihurtzen zaizu. Ez da posible inor zaletzea zaborrez, ez da etikoa.
|
|
|
Ikusten,
|
ikusten
ikusten...
|
|
|
Ez zaitut
|
ikusten
ikusi, baina badakit ikusi duzula. Eta orain ez zaude lehengo lekuan.
|
|
|
Hala, bada, mendirako bidean zihoazen Nazario eta Ismael, etxeko txakurrak hartuta. Ismael, etxeko ehiztaritzat zutena, habailarekin tiratzaile onena zelako, beti ibiltzen zen habaila hartuta, txori edo edo katamixarren bat noiz akabatuko?, txakurretako bat zaunkaka hasi zenean, baita gora begira ipini ere, zuhaitz tantaiaren parera iritsi ahala.
|
Ikusia
ikusi bezain laster, sargori zegoen, goizerdia zen arren?, Nazariok gora begiratu zuen, ederki gogora zezakeen Nazariok bere begirada hura handik hainbat urtetara, jauregiari begira zegoen bitartean, etxearen aurrez aurreko bankuan eserita?, baina ez zen ezertaz ohartu, Beñardok, lurretik hamar bat metrora zeudèn adar hosto batzuen babespean, aurpegia agerian jarri eta oihu egin zuen arte:...
|
|
|
Askoz handiagoak izanik, emeak arrak ehizatzeko gai dira, ugaltzeko garaia ez denean. Baina
|
ikusiak
ikusita, ez dugu uste hori normalena denik. Emea estaltzeko soil soilik hurbiltzen zaioarra.
|
|
|
Kezkak, ondorengo egunetan
|
ikusitakoak
ikusita sortu zaizkit. Egun haietan Euskal Herriaren zein herritarren eskubideen alde jardun genuen guztiok.
|
|
|
Sebastiana Rodriguez eta Julian Laso, ordea, urduri zeuden, semea, erraina eta iloba Tenerifera (Kanaria Uharteak, Espainia) noiz helduko zain. «Logikoa da,
|
ikusitakoa
ikusi ostean... Baina ezin dugu horrelako kontuetan gehiegi pentsatu; bestela ez ginateke etxetik aterako», zioten.
|
|
|
Europako Kontseiluko adituen txostenaren balioa gutxiesten du, eta kritikak zuzentzeko lanean ari direla aipatzen du. Nork sinets dezake hori,
|
ikusitakoa
ikusi eta gero?
|
|
|
Hala, bada, mendirako bidean zihoazen Nazario eta Ismael, etxeko txakurrak hartuta –Ismael, etxeko ehiztaritzat zutena, habailarekin tiratzaile onena zelako, beti ibiltzen zen habaila hartuta, txori edo edo katamixarren bat noiz akabatuko–, txakurretako bat zaunkaka hasi zenean, baita gora begira ipini ere, zuhaitz tantaiaren parera iritsi ahala.
|
Ikusia
ikusi bezain laster –sargori zegoen, goizerdia zen arren–, Nazariok gora begiratu zuen –ederki gogora zezakeen Nazariok bere begirada hura handik hainbat urtetara, jauregiari begira zegoen bitartean, etxearen aurrez aurreko bankuan eserita–, baina ez zen ezertaz ohartu, Beñardok, lurretik hamar bat metrora zeudèn adar hosto batzuen babespean, aurpegia agerian jarri eta oihu ...
|
|
|
Ez dakit zer izango den. Iruditzen zaidana da,
|
ikusiak
ikusirik, eta sorgin gaixtotzeari baino on gizajotzeari motzago iritzirik, aguretzen hasitako gizasemearen aurreneko lana sexua aldatzeko operazioa egitea izan behar lukeela; hau da: ebakuntza.
|
|
2009
|
|
|
Ipurdiak eta zolda. Zolda arrosa eta kazetaritza horia, ustez Espainian erreferentziazkoa den kazetan, ustez aurrerakoia den berripaperean
|
ikusitakoak
ikusita, sozialdemokrata bainoago matxista leninista. El Paisen ipurdia bistan.
|
|
|
Paisito bezalako filmak ez dira modakoak, bistan da. Hona, Paisito
|
ikusteko
ikusteko aukera izanez gero bere aldeko abar sorta hau.
|
|
|
Nolabait, bere fedeak zentzurik al zuen, bilatzen zuen. Ez derrigor zalantzak zituelako (horiek ere ukatu gabe), zentzua
|
ikusi
ikusteko baino; bere fedearen zentzua egiaztatzeko, ez besteentzat, baina beretzat. Ez da pentsatu behar, fededunek pentsatzen dutela berak Jainkoaren jabegoan daudela, fedearen zentzuaz seguru eta lasai.
|
|
|
Alabaina, mundu honen haurra ez da egundaino heltzen haren ezagutza eta ziurtasunera, Jainko nonahi begien aurrean presente hori
|
ikusi
ikustera, eskuan edukitzera. Bilaketa betiere berrian datza haren ezagutza gorena, apalena bezalaxe.
|
|
|
Hots, haraindia fabrikatu egin da; eta fabrikatu egin da heriotzaren beldurra ere, haraindiarekin zerikusirik duen heinean behintzat (interes erlijiosoak aparte, zer dominazio interes sozialekin?). San Inazio Loiolakoaren, Infernuaren Meditazioan, gogojarduleak sentsu guztiak erabili behar ditu, errealismo guztiz
|
ikusi
ikusteko, con la vista de la imaginación los grandes fuegos, y las ánimas como en cuerpos ígneos?: entzuten ahaleginduko da belarriekaz hango negarrak eta alarauak, oihuak, biraoak Jesukristo eta santuen aurka; usaimenagaz hango ke, sufre, osin eta ustelzikinak usnatzen; dastamenaz hango mingostasunak dastatzen, hala malkoak, tristura eta norbere kontzientziaren hautematea; ukimenaz ukitzen suak nola arimak ukitzen eta erretzen dituen; eta oroimenarekin infernuan kiskaltzen dauden arimak ekarriko ditu oroipenera.
|
|
|
Txantxak aparte, inguruan begiratzen badugu, nonahi
|
ikusi
ikusten duguna da, mundu guztiak nahi duena, ondo, bizitzea dela, festak, ez dakit nongo irlatan oporrak, jantzi dotoreak, auto ostentaziotsuak; jan, edan, sexua, harrokeria?
|
|
|
ikuste bat espontaneoa, eta beste ikuste bat landu, gogoetatua). Batetik,
|
ikustearen
ikusi beharrez,, gehiegizkoa zerizkion ikuskizunari? (UBM, 37; ik. 178, iragarkiak).
|
|
|
Norgehiagoka hartan?
|
ikusiak
ikusita, norgehiagoka batean ari baitziren, dudarik ez, eraso eta kontraerasoen segida ezin azkarragoan, esaldiz esaldi?, Maria Bibiana gainetik zegoen, bai, baina, Adaren azken argudioak ukitu balu bezala, hitzik gabe geratu zen ahizpa zaharra segundo batean, bi segundotan, noiz eta izeba Ernestina gelara sartu baitzen bat batean, Adari aurpegiera aldatzen ari zitzaiòn mementoan doi, amorruaren baitan irriaren hazia lehertzear balu bezala.
|
|
|
Segidan, baina, ahizparekin urrikaldurik edo, besagainak astindu eta halako keinu ezaxola bat egin zion, esperantzaren ertzean loratutako irri xume bat ere izan zitekeena, irri xumerik xumeena,
|
ikusi arren
ikusi ere egiten ez zena, harekin esan nahi balio bezala: –Jainkoaren kontuak Jainkoak bakarrik dakizki, eta Jainkoak aterako gaitu ataka estu honetatik ere??.
|
|
|
Hauen artean, Prospero Zeta ikusi zuen, ilaran bigarren, jolasean hogei bat lagunek parte hartu ostean; Domingok lehen ere ikusia zuen Prospero, ez zitzaion hartarako betarik falta izan bederen?, baina
|
ikusi gabe
ikusten diren gauzak bezala ikusi zuen, beharbada, egunero ikusten direlako: ikusi zuena baino gehiago ere ikusi zuen Domingok, ausaz, une hartan?
|
|
|
askotan gaitzetsi dut Domingoren portaera, bera astindu ere bai maiz, baina gaur guztiz bestela hitz egingo dut, neure mihiak gaitzetsia goretsiko baitut: goretsi,
|
ikusiak
ikusita gero! Domingo ez baita jada lehengoa:
|
|
|
senak, beraz, aukera politikoak baino gehiago? ..., baita errotikako jarrera aldatu ere, bere osoa eta bere guztia ematera behartzen zuena, kausa berriaren alde; hala, bada, bere amets hartan sartuta zegoelako edo, Adak ez zituen ikusten, menturaz, borrokan aritutako haur bikiak, bestela ere, egunero ikusten zituen iheslarien seme alabak, adin guztietako haurrak eta umeak, arratsaldero ematen zièn eskolan?, aurrez aurre ikusgai zituen arren; edo
|
ikusi gabe
ikusten zituen, hobeto, iskanbilaren xehetasunei antzeman gabe, gorputzaren begiak ere irudimenaren begien mende izaki?
|
|
|
–Atzo goizean
|
ikusitakoak
ikusi ditiat berriro, Gonzalo kanoikada alu horrek lehertuta. Ba al dakik, baina, nor zen guduontziko almirantea?
|
|
|
GERMAN.
|
Ikusi
ikusi! Hor zauden sinadura guztiak!
|
|
|
ALIZIA. Bai, bai,
|
ikusitakoa
ikusita, zertarako?
|
|
|
KANDIDO. Gainera,
|
ikusitakoa
ikusita, zure aitonari beste bi edo hiru omenaldi egin dizkiote oraindik erretiratzerako, eta izango duzu joateko aukera!
|
|
|
Orduan esnatu zen San Mameseko jendea ere. Ordura arte
|
ikusitakoak
ikusita, bazekiten zer nolako partida ikusi behar zuten, baina golak garaipena lortzeko argia ikusarazi zien. Jokalariak ere piztu egin ziren, eta une batez, denek ahaztu zuten asteazkeneko hitzordua.
|
|
|
Winston Churchillek zioen politikagintzak ohaide bitxiak ekartzen dituela.
|
Ikusiak
ikusi, horrela dela ematen du. Gerra garaian lubakietan, alde banatan, elkarri tiroka zebiltzan haiek ohe berean bukatu baitute 70 urte beranduago.
|
|
|
Zeri emango diote lehentasuna eta zer baztertuko dute? Estreinako gobernu honen hasieran
|
ikusitakoak
ikusita, argi dago. Euskararen alde lanean ari direnek, herri hau mundu mailan lehiatzeko gai izan dadin ikerkuntzan ari direnek, gure historia ikertzen ari direnek..., pairatuko dute beherapena.
|
|
|
–Atzo goizean
|
ikusitakoak
ikusi ditiat berriro, Gonzalo kanoikada alu horrek lehertuta. Ba al dakik, baina, nor zen guduontziko almirantea?
|
|
|
atzo urrezko kaiola bat nuen etxe, eta gaur haize zabala; eta haize zabala gogorra da, baina ez naiz damu, ez horixe...!", halako moldez, non atzean geratutako zoritxarreko egun haiek zorionekotzat baitzituen, oro har, ez zoritxarrak zorioneko egiten zuelako, jakina –nola poztuko zuen, bada, hiritik hirira eraman zuèn iheslarien zutabean gertatutako bi urteko haurraren heriotzak, hesteetako infekzio larri batek ahuldu eta barnehustu zuenak, adibidez? –, zoritxarraren aurkako borrokak zorioneko egiten zuelako baizik, etxetik ihes egiteko erabakiak –askatasun gose erraietako batek bultzaturik: ...rotikako jarrera aldatu ere, bere osoa eta bere guztia ematera behartzen zuena, kausa berriaren alde; hala, bada, bere amets hartan sartuta zegoelako edo, Adak ez zituen ikusten, menturaz, borrokan aritutako haur bikiak –bestela ere, egunero ikusten zituen iheslarien seme alabak, adin guztietako haurrak eta umeak, arratsaldero ematen zièn eskolan–, aurrez aurre ikusgai zituen arren; edo
|
ikusi gabe
ikusten zituen, hobeto, iskanbilaren xehetasunei antzeman gabe, gorputzaren begiak ere irudimenaren begien mende izaki...
|
|
|
Hauen artean, Prospero Zeta ikusi zuen, ilaran bigarren, jolasean hogei bat lagunek parte hartu ostean; Domingok lehen ere ikusia zuen Prospero –ez zitzaion hartarako betarik falta izan bederen–, baina
|
ikusi gabe
ikusten diren gauzak bezala ikusi zuen, beharbada, egunero ikusten direlako: ikusi zuena baino gehiago ere ikusi zuen Domingok, ausaz, une hartan... ikusi ez ezik, orduantxe bururatu baitzitzaion, antza, Prosperorekin zerbait egin behar zuela; bururatu ez ezik, sentitu ere bai, agian, arrazoi ezin arrazoitsuago bat bitarteko... begitan hartua baitzuen Prospero, salatari fama zuela-eta; zer egin zezakeen ere bururatu zitzaion segidan, itxuraz; jolasa aurrera zihoan, eta zintzilik zeudèn hamar eltzeetatik zazpi apurtu zituzten parte hartzaileek; hiru geratzen ziren, beraz, urez beteta zegoena tartean, eltzeen artean beti izaten baitzen bat, urez betetzen zutena, usadioa ere horrelakoa zelako, halako eran, non hausten zuenak bai baitzekien zer sari jasoko zuen:
|
|
|
askotan gaitzetsi dut Domingoren portaera, bera astindu ere bai maiz, baina gaur guztiz bestela hitz egingo dut, neure mihiak gaitzetsia goretsiko baitut: goretsi,
|
ikusiak
ikusita gero! Domingo ez baita jada lehengoa:
|
|
|
Segidan, baina, ahizparekin urrikaldurik edo, besagainak astindu eta halako keinu ezaxola bat egin zion, esperantzaren ertzean loratutako irri xume bat ere izan zitekeena, irri xumerik xumeena,
|
ikusi arren
ikusi ere egiten ez zena, harekin esan nahi balio bezala: " Jainkoaren kontuak Jainkoak bakarrik dakizki, eta Jainkoak aterako gaitu ataka estu honetatik ere...".
|
|
|
Horma margotu berri eduki arren, ez zen ahalegin handirik egin behar behegainaren kanpoko ertz arrakalatu hura ezagutzeko.
|
Ikusitakoak
ikusita, argi neukan ez nintzela erratu. Itxarotea erabaki nuen; bost minutu, behinik behin.
|
|
|
Duda egin nuen jatekoen poltsak utzi ala ez.
|
Ikusitakoak
ikusita, ez nekien bota egin zintuzten handik ala artean hura zen zure bizilekua. Ez zen bete etorri egingo zinela esaten zidan bihozkada; momentu hartara artean, behintzat.
|
|
|
Orduan ez nekien pertsona baten hezurrek eta azalak are gehiago ere gal zezaketela.
|
Ikusitakoak
ikusita, goizago edo beranduago zeuk ere gaixo haien itxura hartu behar zenuela pasatu zitzaidan burutik, eta nire barruko gela ilun eta hautsez betean sartu nintzen; lehenago inoiz ez bezala, hotza sentitu nuen bertan.
|
|
|
Nola ulertzen da,
|
ikusitakoak
ikusita, gaztelaniaz ere nazioarekin konprometitutako kantak egitea. Ez da erantzuten zaila.
|
|
2010
|
|
|
Txintxarria ekarri dizut. Otsailaren 15a, Askatasun Parkea...
|
ikusi
ikusi (irakurri det lasai arraio) Presoa: Interesantia.Tx:
|
|
|
Herri hau benetan normala izan dadin ere, ez da aski" normalduta dago" txartela erakustea, eta,
|
ikusiak
ikusi, nik gure tabernari jatorrari emandako aholku bera emango nieke normaldu nahi gaituztenei.
|
|
|
Joko ona egin eta aukerak sortu ditu, baina huts egin du azken errematean.
|
Ikusitakoa
ikusi ostean zaleek galdera hau egiten diote euren buruari: Jokalariei kalitatea falta zaie edo eta zorte txar kontua da?.
|
|
|
Aitak betean asmatu zuen, bai, alde batetik, Heinrichek ere gustua hartu baitzion lanari, gero eta gustu handiagoa.
|
Ikusiak
ikusita, beraz, neure buruari autokritika bat egiteko moduan egon nintekeen. Izan ere, zergatik ibili behar zuen Heinrichek xakean, balizko zaletasun hura anaiaren salbaziotzat ere hartu nuen bolada batean?, baldin eta soldadu automata hura muntatzeak ere bere xarma bazuen?
|
|
|
Ai, gure Heinrich maitagarria, miliziarako sortzez deitua, etxeko diamante paregabea, berak bere borondatez ezin hobeto landuko duena Jainkoaren laguntzarekin, Alemaniaren aintzarako?! Nik neuk ere ez baitut duda egiten kapitain jenerala izatera iritsiko zarela,
|
ikusiak
ikusi ondoren?!?.
|
|
|
/ Gaixoa pozez galduta dabil/ usa kuma bat legetxe?; askotan ikusi izan baitut nire lagun poeta euriaren kontenplazioarekin bere baitan bilduta, gogosoraiotuta bezala, gora begira, zeru zabalera, besoak are zabalago, masailak uretan blai? ...utzu bati, non ur tantek uhinezko zirkulu miragarriak eragiten baitzituzten, poeta eta jainkozko ura, begian begi?, erori eta urgaina zulatu ahala; bost ate, beraz, eta nota bat, entzun orduko poeta beste dimentsio batean sartzen zuena, baita hari oharkabean ohartarazi ere bost ate zeudèn tokian bakar bat zegoela jada, zeren begiak belarriak entzuten zuena entzun baitzezakeen eta belarriak begiak
|
ikusia
ikusi, baita sudurrak ikusi eta entzun ere, biak batera?; horregatik, beharbada, lagunaren poesiak, bihotzaren lurrezko labeetan sortua dirudienak, suaren urduritasuna duen heinean, jauzi egiten du zentzumen batetik bestera, orain pauso azkar ezin espontaneoagoetan eta orain arauzko ahapaldi baten pauso neurtuetan, txinparten artean, poeta sorgin bat ere bada, hizkuntzaren sekretuen jabe den neurrian?
|
|
|
Espainian asmatutako eta hobetutako Blitzkrieg zen Europan Adolf Hitlerri ospe beldurgarria eman ziona, bai 1939 1940ean Stuka Junkers Ju bezalako hegazkinek Polonia bonbardatu zutenean, bai Alemania naziak Austria eta Txekoslovakiaren lurraldeak beretutakoan. Helburu geoestrategiko berriak kontuan izanda eta Espainiako aireko gerran
|
ikusitakoa
ikusita, Frantzia eta Britainia Handia ez ziren ausartu deus egitera, nazio hauen hiri ireki eta babesgabeak bonbardatzearen ikararengatik. Bitartean Espainiako gerra erabatekoaren probalekuan Kondor Legioak 21.000 tona bonba bota zituen, Junkers Ju Stuken eraso amilduak (Stuka hitza Sturzkampfflugzeug, amildu egiten zuen bonbaketaria?
|
|
|
Esan zidan normala zela nirekin gaizki konpontzea, eta zurekin ere berdin. Etxean
|
ikusitakoa
ikusi ondoren, gizon izatea emakumezkoen gainetik jartzea bihurtzen omen da egoera horretatik pasatutako seme askorentzat. Berdin omen zaie jo behar badute ere.
|
|
|
GERMAN:
|
Ikusitakoak
ikusita, zer nahi duzu. Besoak gurutze geratzea??
|
|
|
Hasieran eskatu zuten guztia errepikatu zuten hitzez hitz azken saioan. Han
|
ikusitakoa
ikusi eta entzundakoa entzun, nola liteke, auzipetuoi begira, keinurik txikiena ere ez egitea gureganako zelanbaiteko errukia eta gizatasuna azalduz?
|
|
|
Gorago Tolosakoez esan bezala, ez dugu nahikoa datu ondorio erabatekorik ateratzeko, baina,
|
ikusi
ikusten da joeraren bat: heldua eredu zaharrari gehiago atxikitzen zaio eta mailegu gutxixeago darabil.
|
|
|
10
|
Ikusitakoak
ikusita, ondo legoke hezkuntza sistema arautuan txertatzea ikasketa lerro bereziak komunikazioaren mundua ulergarriagoa izan dakion gazteari, bizi dituen kontsumo liluretatik harago.
|