|
2000
|
|
|
Zuberoan kultura inon ez bezala bizi da. Euskal kultura molde bizienean bizi dute zuberotarrek, baina kontzientziarik ez dute edo beren kultura ez dute hainbatean
|
ikusten
euskal kulturaren barnean. Anitzek ez dute bere burua ikusten Euskal Herriaren osoaren barnean.
|
|
|
Euskal kultura molde bizienean bizi dute zuberotarrek, baina kontzientziarik ez dute edo beren kultura ez dute hainbatean ikusten euskal kulturaren barnean. Anitzek ez dute bere burua
|
ikusten
Euskal Herriaren osoaren barnean. Alta, zuberotarrak euskal kulturaren parte direla ohartzen ari dira.
|
|
|
|
Ikusirik
Euskal Herria sendatzeko bidean zegoela aipaturiko ikertzaileek inungo zalantzarik gabe tratamendu pozoitsu bat administratzea erabaki zuten.
|
|
2003
|
|
|
Irudikatu dezagun literatura paisaia gisa. Nola
|
dakusazu
euskal literaturaren paisaia?
|
|
|
Hala, irailaren amaiera aldera, Eztetzaga k hausnarketa interesgarria kaleratu zuen Deia n eta Egin en148 Bere hitzetan, ghettoa ez ezik, oasia ere bazen Udako Euskal Unibertsitatea. Izan ere, ez zen egunero
|
ikusten
Euskal Herri guztietatik bildutako ehunka pertsona, goizetik gauerako bizitza osoa euskara hutsez egiten: «Irakasle ilezuri eta seriosa, COU amaitu duen neskatxa, kanpoko Unibertsitateren batetan Doktoradutza egiten ari den ikaslea, Barakaldoko Labe garaietako langilea».
|
|
|
Euskal Herriak hartuko duen bideak, kulturan bereziki oso osoan baldintzatuko gaitu. Zoriontsu sentituko ginateke aurten bertan gure egitekoa amaitu dela
|
ikusteaz
euskal kulturak bide normal eta zabalak hartu dituelako; baina zoritxarrez, bildur gara oraindik zati batetan U.E.U. egiten ez ote dugun jarraitu?
|
|
2004
|
|
|
Bata bestaren beharrean, behar gorrian, ezen aski izango baita batak huts egitea besteak ere huts egin dezan. Erabateko elkarrekikotasunean
|
dakusa
euskal izatearen etorkizun itxaropentsu bakarra: –Euskara eta independentzia elkarri lotuta daude.
|
|
|
Hau da, euskal historiari lotutako testu historikoak hautatzean ere, beti gaztelaniazkoak aukeratzen dira(. El clero vasco ante el franquismo?, Bilboko La lucha de clases aldizkariko artikulu bat...). Antza azterketa horiek jartzen dituztenentzat euskarazko dokumentu historikorik ez dago, edo akaso badaudela jakin arren, ez dute ezinbestekoa
|
ikusten
euskal historian sakontzeko halakorik sekula jartzea. Hor ageri da euskal historiaren beren ikuspegian euskarak ez duela lekurik.
|
|
|
" Indeterminazio" hori zertan datzan maiz aipatu da(
|
ikus
Euskal Idazkaritzaren izkribuak, Baiona, 1964). Españeraz bi lumero dira bakarrik:
|
|
2005
|
|
|
Orain antzinako dantzaren inguruan lan bat egin dugu, eta interesgarria da ikustea jendeak ezezagutzaz nola errefusatzen duen gure historia.
|
Ikustean
euskal dantzariak XVIII. mendeko jantziekin iristen, erran nahi baita gorteko jantziekin, ikusleek ez dute onartzen. Min egiten duen iraultza bat da.
|
|
|
Manelen ustez, «kontua ez da hizkuntza zaila dela, kontua da hizkuntza horrekin harremanik izatea zaila dela. Hesiak asko dira; adibidez, zergatik ezin ditugu hemen
|
ikusi
Euskal Herriko hedabide publikoak. Euskara ikasi, ikas daiteke hemen, baina telebista digitala edo satelitekoa ez badaukazu behintzat, hizkuntzarekiko kontaktua ezin duzu mantendu hedabideen bitartez, ezin duzu euskara eguneroko bihurtu».
|
|
2006
|
|
|
Titularra: " Literaturan zein bizitzeko eran ez dut kide handirik
|
ikusten
Euskal Herrian". Desertu batean bezala ikusten omen du bere burua, bakarrik.
|
|
2007
|
|
|
Pozgarria iruditu zaio zirriborroak ez jasotzea Euskal Herria bi estatutan banatuta dagoela dioen aipamenik. Ez du egokia
|
ikusten
Euskal Kultura euskararekin soilik lotzea eta gaztelania ere euskal kulturarekin lotu beharra adierazi du. Orain aurkeztutako hori PSEk berak Fernando Buesa Hezkuntza sailburu zenetik egindako curriculumen jarraipena dela gaineratu du.
|
|
|
Gizarte modernoan Aita Santua ez da infaliblea (hori arrazoimenaren kontra dago!), baina polizia eta Justizia bai; edozein gotzain kritikatzea badago, baina juez bakar bat ez, edozer gauza egin duela ere. (Aspaldian ez da
|
ikusi
Euskal Herrian funtzio bat zeharo eliztarragorik, erritual oso osoa, fededun bekatari eta guzti atarian biktimaren zain eta fededun bekatugabeak irainka, Ibarretxe Lehendakariaren prozesioa baino Bilboko Pilatosen Justizia Jauregiko auto da fe ra, eta horren inguruko teatro espainol guztia). Jakina, Frantzia errepublika da eta Espainia erreinua:
|
|
|
Ulertzen dut jendea ados ez egotea, guztiz kontra egotea, konstituzio honekin. Ulertzen dut hau ez den beste tresna politikoak ezinbesteko
|
ikustea
Euskal Herriarentzat. Euskal Herriak bere nortasun juridikopolitikorik handiena, eta beste inongo erakundetan ez duen aitorpen eta errekonozimendua, konstituzio honetan du, baina esatea ez da komeni nonbait.
|
|
|
Batzuk asaldatzen dira
|
ikusirik
Euskal Herria zer den ere ez dakitenen arbasoak hego euskal herritarren batasunaren alde zeudela. Ez da beharrik.
|
|
2008
|
|
|
Kristorenak eta bi esan dizkidate horregatik. Jakina Irlandak ez duela zer
|
ikusirik
Euskal Herriarekin, errealitate diferenteak direla. Zer esanik ez Kosovo, Quebec, Belgika, Eskozia, baita Tibet eta Txina ere.
|
|
|
Sistema horren elite politiko ekonomiko eta militarrak gero eta gogorrago jokatuko dute sistema hori era baten edo bestean defendatzeko. Sistema aldatzeko prozesua beharbada luze eta dramatiko samarra izango da, eta segur aski sistema aldaketa hori ez dugu geuk
|
ikusiko
Euskal Herrian; baina denok batera eta etengabe aldaketa horren alde lan egiten badugu, beharbada geure seme alabek edo hauen seme alabek ezagutzeko aukera izango dute. Hala eta guztiz ere, aldaketa nabarmenak bat batean ez direla ematen egia bada ere, aldaketa handiak txikien katearen ondorio dira eta hauek bai, egunez egun eta urtez urte ikusi ahal dira:
|
|
|
Baina eguneroko bizitza beste leku batetik doa, eta hori kontsumitzaileetan oso argi ikusten da. Euskaldun gazte askok ez dituzte beren buruak behartuta
|
ikusten
euskal gauzak kontsumitzeko. Euskaraz ari dira edo, baina kontsumitzaile bezala ez dira hor kokatzen.
|
|
|
Nire ahaleginen artean beti egon da Lauaxeta Orixerengandik bereizten zuenaz jabetzea, baina baita Miranderengandik bereizten zuenaz ere. Gauzak horrela, ezin zentzu historiko sendo batetik begiratuta, continuum batean baino
|
ikusi
euskal poesia modernoaren bilakaera. Lauaxeta modernoa al zen?
|
|
|
Gaztelaniaeuskara hiztegia ere eskuartean zerabilen, baina aukeran, nahiago zuen Akademia sortu arte itxaron eta haren esku utzi. Akademia horri zegokionez, Azkuek beharrezkoa
|
zekusan
euskal ortografia finkatzeko eta ondoren hiztegia atera ahal izateko. Baina, gorago aipatu denez, Akademia izen ponposoa barik, katalanen antzera Institutu gurago zuen188.
|
|
|
268
|
Ikus
euskal unibertsitate faltaz II.8.4 atala.
|
|
|
Aldaketa perspektiba horien aurrean Azkuek euskara hezkuntzan sartzeko aukera berriak antzeman zituen. Ohargarria da, ordura arte direktorioko agintariei egiten bazien eskaria, orain, joko demokratikoa berrabiatzeko perspektiba
|
ikustean
euskal alderdiei zuzentzea. Eta ez euskal alderdi jakin batzuei (demagun jeltzaleei) baizik, aurreko atal batean esan denez, euskal ordezkari guztiei, diferentzia politikoen gainetik («naiz txuri naiz gorri»).
|
|
|
Berak argi du bere semea «auzi politikoengatik» atxilotu dutela, Segiko kide izateagatik: «Eta hori ez dago ondo
|
ikusia
Euskal Herrian, ezta Espainiako Estatuan ere, ez dakitelako ezta zer den Segi ere. Eurentzat marka bat baino ez da».
|
|
|
Aurretik Quidam, Saltimbanco eta Dralion lanekin etorri ziren. Varekai
|
ikusteko
Euskal Herrian ez da beste aukerarik egongo. Europan barrena egingo duten itzulian, inguruotako geldialdi bakarra da Bilbokoa.
|
|
2009
|
|
|
Izenak aipatzen duenez, Leonidak Leo konstelaziotik heltzen direla dirudi (izar herratuak ikustean, beti ematen du puntu jakin batetik heltzen ari direla; erradiatzailea deitzen zaio), eta, Leoniden kasuan, erradiatzaile hori (Leo) 1: 00era arte, gutxi gorabehera, ezin izaten da
|
ikusi
Euskal Herrian. Hori dela eta, ezin izango dugu unerik ikusgarrienaz gozatu, maximoaz, astearteko 23:00etan izango baita.
|
|
|
Baina zineman ez dago industria bat telebistan dagoen bezala. Ez dut
|
ikusten
euskal zinema existitzen denik ere. Ez dago zuzendari bat jarraikortasunez filmak euskaraz egiten dituenik.
|
|
|
Zer dio Iru, eko kazetari honek? Inoiz ez duela
|
ikusi
euskal mundua hain zokoraturik Iru, eko sanferminetan, ezta herrikoiak diren ekimenak ere, gehien gehienak debekaturik. Harriturik dagoela atzematen da bere testuan.
|
|
|
Aspalditik ez ziren
|
ikusten
Euskal Herriko alderdi politiko eta sindikatu gehienak bat eginda manifestazio batean. Ordezkari politiko eta sindikalak bat etorri ziren polizia operazioa gaitzesteko orduan, eta bide horretatik konponbiderik ez dela etorriko nabarmendu zuten.
|
|
|
Eta hala eta guztiz ere, kontrako argudioak edo eragozpenak ere baditut izan. Nik nahiko argi dut Yoyesen edo Eduardo Madinaren aurkako atentatuek, beste hainbat jendek pairatutakoek bezala, ez dutela zer
|
ikusirik
euskal jendartearen askapenarekin.
|
|
|
[60] Legeriaren arabera, A ereduan ikasgaiak batik bat gazteleraz emango dira, zenbait ekintza edo gai euskaraz eman ahal izango direlarik; ereduan zenbait gai euskaraz eta beste zenbait gaztelaniaz emango dira, eta ereduan, berriz, gai guztiak euskaraz emango dira, gaztelania eta gaztelaniazko literatura izan ezik, hauek gaztelaniaz emango baitira. Gainera," hiru ereduetan gaztelania eta gaztelaniazko literatura, euskara eta euskal literatura eta hizkuntza modernoak beren jatorrizko hizkuntzetan irakatsiko dira nagusiki"(
|
ikus
Euskal Eskola Publikoaren Legeko hamargarren xedapen gehigarria).
|
|
2010
|
|
|
Askoz ikuspegi gehiago izan zitezkeen, baina, behintzat, emakumezkoena eta gizonezkoena izatea gura nuen. Gero,
|
ikusita
euskal poesiaren hainbat eta hainbat liburu sariketetakoak direla —eta ezkutuan geratutakoak— eta ikusita Igor Estankonak halako liburuen aipamen eta iruzkinak egin izan dituela, hari ere proposatu nion antologian sartzea. Sei hilabeteko lana izango zela pentsatzen nuena, azkenean ia hiru urtera joan da.
|
|
|
Federazioetan ez zuten begi onez
|
ikusi
Euskal Herriko Partaidetza Sozialeko Ikastolen Elkartea. Nafarroako eta Iparraldeko ikastolen elkarteetan, adibidez, oso gogor kritikatu zen haren sorrera, eta erakunde berrian parte hartzeari uko egin eta berezko bideari egiteko aukera proposatu zuten Konfederazioaren erakundeetan.
|
|
|
[90]
|
Ikus
Euskal baladak II, 60 eta 210 orriak.
|
|
|
Euskaraz ari garelarik konfinamenduan sartzen gara, balizko bezero batzurenganik mozten garelako. Artetik errateko, delako bezero horiek, euskal kulturaren ezagutzeko egarriz eta ikusminez jauzika ari, ez dut sekulan batño ere
|
ikusi
euskal ikuskizunetan. Afitxen kritikan gelditzen da horien parte hartzea.
|
|
2011
|
|
|
Gaia zabalik dago.Badut azpimarratzeko beste puntu bat. Jantzi beltz bi irakurtzean «itsasobeteko poza» hartu dut ere orrialderik orrialde, behingoagatik
|
ikustean
euskal idazle batek hitz elkarketetan marra erabiltzen duela, eta erabili artez eta sistematikoki. Horretaz ere eztabaida pausatua genuke.
|
|
|
Hamarkadetan gure herriak sufritzen eta salatu duen ukazio eta inposaketa bere gordintasunean azaleratzen du gaur inposatua izan zaigun jai egunak. Ospakizun honek ez du zer
|
ikusirik
Euskal Herriak gaur bizi duen eszenatoki politikoaren. Gaurko ospakizunarekin inoiz baino argiago geratzen da batzuk atzera begira jarraitzen duten bitartean, Euskal Herriko jendartearen gehiengoa etorkizunari begira dagoela, ilusioz eta itxaropentsu.
|
|
2012
|
|
|
Maule, Atharratze, Garazi, Hazparne, Kanbo, Uztaritze... " Baina gazteek ez dute
|
ikusten
Euskal Herrian. Gehienez BAB delakoan, kostaldean.
|
|
|
Existentzialismoaren inguruko bilakabidea nola jazo zen azaldu bainolehen, goazen
|
ikustera
euskal erlijiosoek zer apostolutza egiten zuten gero etaindar handiagoa hartzen ari zen prentsaren bitartez. Horretarako, GipuzkoakoAnaitasuna frantziskotarren aldizkariaren Bizkaiko gehigarriari erreparatuko diogu.Gipuzkoako Anaitasuna euskal baserritarrentzat bezala, Bizkaikoa kaletarrentzatzen, edo kaletarrentzat ere, Bilboko euskaldunentzat ere, eta pare bat urtez (1955) Alfontso Irigoienek hartu zuen parte bertan, hainbat kolaboraziorekin, eta inoiz edobehin Gabriel Arestik ere bai.
|
|
2013
|
|
|
Herritarren bilgune diren kafeen aldarrikapena egin nahi izan duzu? Pena da
|
ikustea
Euskal Herrian galtzen ari direla kafe historiko asko, nahiz eta irekita jarraitu. Kafeak ez dira arkitektura soilik, bizimodu bat dira.
|
|
|
Euskal literatura hori baino gehiago dela erakusten dute Eleizegik eta emakume idazleek. Beste ikuspegi feminista batetik ere interesgarria da
|
ikustea
euskal literatura modernoan genero binarismoari erronka egiten zionik ere bazela, emakume eta gizon kategorien arteko continuum ean dagoen pertsonaia historiko horren berreskurapena antzezlan bihurtuta. Zer irudituko litzaizuke Eleizegiren antzerki obraren bat taularatzea gaur egun?
|
|
|
Aztertzen ari garen astekariak ez bazuen ere
|
ikusten
Euskal Herriaren nortasun politiko propiorik, eta hori horrela erraten bazuen ere, denek ez zuten uste euskaldunak bereziki bero zirela Frantziaren defendatzeko. Miquèl Ruqueten arabera, Euskal Herriko populazioa ez zen bero gerlan parte hartzeko, eta ez zeukan frantses nazioarenganako atxikimendu handirik.
|
|
|
Badut beti arrotz zapore bat aho izkinaren batean. Ez dut nigan arriskurik
|
ikusten
euskal komunitatearen gorespenean lerratzeko. Horrexegatik, hain zuzen ere, ez dit bere soslaiaren berezitasunei begiratzeak mamu berezirik sortu behar.
|
|
2014
|
|
|
Sagardo ekologikoaren eta bertakoaren bidetik joko dutela argi du Arantxa Eguzkitzak. Sagardo ekologikoa egiteko etxeko sagastietako sagarrak erabiltzen dituzte Abiadura Handiko Trenak txikitu dizkien sagastiek jada ez dute fruiturik ematen, baina bizirik diraute beste batzuek eta ez dute logiko
|
ikusten
Euskal Herritik 1.000 kilometrora dagoen beste herrialde batetik sagarrak ekartzea ekologikoaren izenean, ez behintzat iraunkortasunaren ikuspegitik. Hortaz, elikagaiekin ere bide bera jorratzen ari dira, bertako produktuak eta ekoizle txikiak bultzatuz.
|
|
|
Lehenago ere, 1904an, proiektuaren inguruko behin behineko komisioa sortzen denean, talde horretako ohorezko lehendakaria izan zen Laphitz kalonjea. Tamalez, ez zuen
|
ikusi
Euskal Echea zutik, 1905eko urriaren 25ean hil baitzen.
|
|
|
Agintari sozialisten hitzetan, Euskal Liburutegi Nazionalak edo haren parekoak ez zeukan lehentasunik, eta ez zen beharrezkoa hura sortzea. Politikari horien arabera, modernitatearen, gaurkotasunaren edota progresismoaren aitzakiaz, erakunde horrek ez dauka lekurik gaur egun. Ez zuten
|
ikusi
euskal erakunde nazional horren beharrik. Tamalez, nazionalistekin jasan duguna sozialistekin ere tokatu zaigu jasatea.
|
|
|
Bestalde, hoinbeste bilkura eta urrats euskararen eta euskaldungoaren alde. Hodeien artetik ere atsegingarri da
|
ikustea
Euskal Herriak nahi duela aitzinerat egin, bere nortasuna arta handirekin begiratuz. Horiek hola, azken hitza izanen da oroitarazteko aurten dituela ere" Herria" astekariak bete bere 70 urteak...
|
|
2015
|
|
|
" Eramaten ditugun proiektuak pentsatzen ditugu diasporaren beharraren aldetik. Jakiteko zer behar duen, izan behar da diasporan eta diasporatik
|
ikusi
Euskal Herria". Aitortu du denbora luzeko lana dela diasporarekikoa.
|
|
|
Gizatxarrak baino gehiago gizapobreak, pobreak esan nahi duenarekin, kontraesan artean eta pobre bizi gara, hori izaten da askotan gure izpiritu nekatuaren inpresioa, bere burua
|
ikusteko
euskal kulturak daukan modua. Zergatik izan nahi dugu, garen baino pobreagoak?, egiten digu poetak aldarri mende berriaren ataritik.
|
|
|
Greziar tradiziotik nabarmendutako adibideek erakusten dutenez, infernuak bere logika dauka, eta bertan bere printzipioei jarraitu behar zaie. Orain,
|
ikusitakoa
euskal mitologia aztertzeko izango da gogoan, euskal tradizioan Marik izan duen esanahiaren inguruan azalpen bat emateko gero. Lanaren helburu hori betetzeko, Mari bere kobako egoitzara zeozer eske doanaren kontakizun batzuk izango ditugu aztergai.
|
|
|
Nahiz Bakebideak lau alditaraino deitu duen aitzinetik bake konferentziaren berri eta deklarazioaren izenpetzea proposatzeko. Bi hauek nahi dutea
|
ikusi
Euskal Herria zinezko bakean bizi? M.L.
|
|
|
Euskal errealitatetik harat dohaike... Ez dute
|
ikusten
euskal kultura bizi dela, herri bat eraikitzen ari, euskal jendeak bere nortasunarekiko duen atxikimendu baitezpadakoa suspertzen ari. Adibide batzu:
|
|
|
Epai-mahai bat han izanen da eta bere hautua eginen du.
|
Ikusiz
euskal pastizek zer itxura duten eta ere, bixtan dena, nolako gostua!
|
|
2016
|
|
|
erabat at mugitzen zen, postontzi sistema bidez beste bost adarrekin koordinaturik.
|
Ikus
Euskal Herria helburu, Txalaparta, 1994, 196 or.
|
|
|
lekuko eta gidaria? in Punto y Hora Eta Edgar Morinez,
|
ikus
Euskal Herria helburu, Txalaparta, 1994, 297 orr.
|
|
|
203 XII datatua, eta. Jean, ek sinatua. Br [uselatik]?.
|
Ikus
Euskal Herria helburu, 238 orr.
|
|
|
2 Bigarren osagaian
|
ikusitako
euskal poesiagintzako zein ale dira egokiak emanaldian oholtzara eramateko,
|
|
|
Jose Luis de la Granjarentzat ez da harrigarri antzerkiak hartu zuen tokiaren
|
ikustea
euskal nazionalismoaren pizkundean, politikarako tresna gisa erabilia ikustea. Funtsean arrazoi du garai horretan publikoen biltzeko parada baitzen eta zenbait ideien zabaltzeko.
|
|
|
Antton Lukuk, Pamiela argitaletxearen bidez, 2014an plazaratu zuen. Libertitzeaz? izeneko saiakera mardul eta gogoangarriak badu zer
|
ikusirik
Euskal Herri osoan hedatzen ari den ezagupen eta onarpenarekin.
|
|
|
Antzerako beste esperientziarik ez duzu
|
ikusten
euskal hedabidegintzan. Euskalgintzan beti egon da lerro bat ahalegina egin duena euskararen ametsa kultura politiko baten grabitate indarretik atera eta doinu propio bat bermatzeko.
|
|
|
Ondoren bigarrena, hirugarrena eta behar diren beste olatu etorriko dira. Bidean ikasten ari garen guztia hurrengo urratsetan borobilduz joango gara, eta, horrela, urratsez urrats, gero eta hurbilago joango gara bidea
|
ikusten
Euskal Herri mailan erabakitzea lortu arte.
|
|
|
Biktimak hainbeste aipatzen diren garaian, agotei egin kalteak noiz aitortuak izanen dira eta nork eskainiko dizkie barkamenak? Nola amestu hori noizbait gertatzen dela,
|
ikusiz
Euskal Herrian, azken 50 urteko gatazkan izan diren kaltetu guziak ez direlarik onartuak biktimen artean. Iduriz batzuk ezagupen hori merezi dute" alde onekoak" direlako eta besteek ez," alde txarrekoak" direlako.
|
|
|
Mugimendu horri esker, 32 etxe berezi badira ja idekiak Frantzian gaindi. Joanden egunean, bilkura bat egin da Hendaian
|
ikusiz
Euskal Herrian ere balitakeela holako etxe baten beharra. Xede hori noiz nun nola gauzatzen ahal litakeen mintzatu dira.
|
|
2017
|
|
|
Halako aldizkari bat irakurriko luketenak badaudela uste dute, hala dio Manterolak: "
|
Ikusita
Euskal Herrian dagoen kirol zaletasuna eta zenbat jendek kirola egiten duen, halako aldizkari baten irakurle potentzialak bazirela pentsatu genuen".
|
|
|
Hollowayri jarraiki, Mari Jose Olaziregik ere azken hamarkadotan" kontatzeko gustua" berreskuraturiko nobelagintza lotu du postmodernismoarekin.
|
Ikus
Euskal eleberriaren historia (Bilbao: Labayru Ikastegia eta Amorebieta Etxanoko Udala, 2002), 96 or.
|
|
|
«1950eko hamarkadatik aurrera euskal artea zer izan den ikustera joaten bazara Arte Ederren Museora, hori bilduman daukatena da. Eta, noski, erosi ezean, hogei urte barru joaten bagara
|
ikustera
Euskal Herrian 2000ko hamarkadan zer arte egiten zen, pentsatuko dugu ez zela emakume artistarik existitu».
|
|
|
Baina Iparraldean, orain arte, hitz horrek bazuen zentzua. Eta nik ez dut beste sistemarik
|
ikusten
euskal kultura definitzeko euskara baizik?. Antton Luku, Berria,.
|
|
|
–
|
Ikusita
Euskal Herrian Mondragon zer izan den, zalantza handirik gabe onartu nuen. 25 urtean izan naiz ni Euskadiko Kutxako eta Eroskiko bezero, eta erabat fidatzen nintzen.
|
|
|
ala 1927) urteei buruz, ezta ere jaioterriaz (Donibane Lohizune ala Baiona) edo heriotza guneaz (Donibane Lohizune ala Londres). Lakarrak perfektuki aipatu bazuen jaiotzeari buruzko informazioa 1990ean, nola da posible gaur egun beste data oker batzuk
|
ikustea
euskal literaturari buruzko webgune gehienetan?
|
|
|
2 Bigarren osagaian
|
ikusitako
euskal poesiagintzako zein ale dira egokiak emanaldian oholtzara eramateko, betiere emanaldiaren helburua, gaia, hartzaileak eta iraupena kontuan hartuta?
|
|
|
Aresti edota Gandiaga bat euskaldun guztiok maitatua arbola sakratua bezala nire burmuineko zelulak iluntasunean nahasiko dira inork ez nau
|
ikusiko
Euskal Herriko kaleetan barna nire krimen lotsagarriak beteko ditudanean eskalada itsusi bat izanen da garrantzi gabeko hilketa bat hasiera batean baina kate eraile bihotzgabea bilakaturik harategi bat egiteko moduko sarraskiak eginen ditut nire poesia lur honetakoa izan ez dadin gorrotatzen baitut erdal amateur prosa
|
|
|
Ez da beraz hain segur berehala baliatzen" Identification Geographique Protege" hori. Amentsak aments,
|
ikusiz
Euskal Herri guzian badirela esneko ardiak eta esne bildotsak, ez ote liteke ordu sendo baten asmatzeko. Badira Erronkari, Idiazabal eta Ossau Iraty hemengo ardi gasnaren zaintzeko eta saltzeko.
|
|
2018
|
|
|
|
Ikusi
Euskal Jai Eguneko egitaraua, hemen:
|
|
|
Jean Michel Coscarat Baigorriko auzapezak ongi etorria egin du, azpimarratuz uros zela
|
ikustea
Euskal Elkargoak bere ahalmenetan kultur arloa hartu izana, agian indar gehiago ekarriko zuela euskal kulturari.
|
|
|
Gizatxarrak baino gehiago gizapobreak, pobreak esan nahi duenarekin, kontraesan artean eta pobre bizi gara, hori izaten da askotan gure espiritu nekatuaren inpresioa, bere burua
|
ikusteko
euskal kulturak daukan modua. Zergatik izan nahi dugu garen baino pobreagoak?, egiten digu poetak aldarri mende berriaren ataritik.
|
|
|
Kalean jai giroa sumatu du, batez ere Kowloonera iritsi denez geroztik. Aspaldi ez zuen
|
ikusten
euskal arropa tradizionaletan jantzitako inor. Agureak nahasmena irakurri bide du neskaren aurpegian.
|
|
|
Are gehiago, jasotako datuetan oinarrituta, Siadecok hurbilpen bat egin du,
|
ikusteko
euskal kultur produktuak ohikotasunez irakurri eta entzuten dituztenak zenbat diren. Beste era batera esanda, euskal kultur kontsumoaren nukleoan legokeen pertsona kopurua zenbatekoa den kalkulatu dute, beti ere irakurketa eta musika entzutea kontuan hartuta:
|
|
|
Eta, bistan denez, Euskal Herri penintsularraren eta kontinentalaren arteko arrakala sakonagoa da. Gizartearen antolaketak jarrai baleza Euskal Herri kontinentalaren eskema (hala nola, ez aintzat hartzea Pirinio Atlantikoen araberako errealitate administratiboa), eta erakunde guztien esparru naturala Euskal Herri osoa balitz, ez ote litzateke garbiago
|
ikusiko
Euskal Herriaren errealitatea?
|
|
2019
|
|
|
Lehena 2015ean iragan zen Durangon, bigarrena Iruñean eta aurten Iparraldean. Philippe Zavoli Baionako unibertsitateko arduradunak sarhitza egin du, pozten da
|
ikustea
Euskal Herriko gaztek euskaraz egin ditzaten ikerketak arlo desdinetan. Urtzi Etxeberriak, IKER zentroko zuzendariak Ikergazte egitasmoaren garrantzia azpimarratu du" IKER laborategiarentzat, Errobiko Campusarentzat, Pabeko eta Aturriko unibertsitatearentzat eta orokorki Iparralde osoarentzat".
|
|
|
Pena da, errito hau baita euskaldunok urtezaharreko edo urtatseko gauean urte berriari ongi etorria emateko izan dugun berezko errituala. Hamabi mahatsen ohitura horrek ez du bide luzea Euskal Herrian, eta ez du zer
|
ikusirik
euskal kulturarekin.
|
|
2020
|
|
|
Euskal Herria, nazio hautsi, hizkuntza galdu, kulturaz arroztu honetan, nazioa berregin eta batzeko ardatza euskara bera denean, zuek, aldiz, espainiera bihurtu duzue komunikazio hizkuntza nagusi eta itogarri.
|
Ikusi
Euskal Irrati Telebista zuen eskuetan zertan ari den.
|
|
|
Euskal etniakoa naiz, euskaldunen artean hazia eta hezia, eta denetik ezagutu dut: jende jatorra eta gaiztoa, zintzo eratsua eta petral eta erretxin askoa, eta gehienak, jakina, tartekoak neu ere halaxe izango naiz; beste edozein etniaren antzekoa alegia, baina, diferentea bai, eta etnia hori herri txikietan ez, baizik eta hirietan eta inguru populatuetan nahi nuke
|
ikusi
Euskal Herrian, etniaz nahasiago nahi baduzue, baina egungo kultura modernora egokitua eta bera kultura modernoaren sortzaile dela.
|
|
|
Bilakaera honek, ordea, hutsune handiak uzten ditu oinarrizko ikerketaren bilakaeran; horren adierazgarria da 40 urteko autonomia estatutuen ondoren oraindik ez izatea inolako Natur Zientziatako Institutu edo parekorik Euskal Herrian, bertako naturaren ondarea aztertu eta jarraituko duenik, munduko ia herri guztietan egiten den bezala. Egoera honetan tristea da
|
ikustea
Euskal Herrian zer nolako ezagumendu eta interes eskasa ageri izan duten, oro har, politikariek ikerketa eta zientziarekiko. Eta adierazi dutenetan beti ere ikerketa" aplikatua" hobesteko izan dela, oinarrizko ikerketa gutxietsiz; zientziak garapen handiena duen herrien irakaspenei bizkar emanez, eta ulertu gabe ezin dela, inondik ere, ezagutzen ez denik aplikatu.
|
|
|
—Hainbestean —esan nion— Dena dela, lehen galdetu didazu ea ez dudan
|
ikusten
Euskal Herriko erakunde garrantzitsuenarekin gertatzen ari dena, eta, egia esan, ez dakit zer erakunde den hori.
|
|
|
Hortaz, interesgarria da
|
ikustea
euskal eleberrigintzaren hiritartzea zein testuingurutan hasten den, eta nola ematen dituen Saizarbitoriak horretarako lehendabiziko pausuak. Eleberrigintzaren modernizazio eta urbanizazio prozesu horren azterketak, halaber, Mendebaldeko literatura hegemonikoen ezaugarri urbanoek ezarritako marko teoriko bat errebisatzeko beharra erakusten du, literatura txikietan irakurketa gatazkatsuak sortzen baititu ezinbestean.
|
|
2021
|
|
|
ekitaldiak egin ala ez. Batzuk, zinez zuhur jokatzen dute eta normaltasun maila altu bat heldu arte ez dute argi
|
ikusten
euskal ekitaldi jendetsurik egitea, eta pentsaturik euskal ekitaldi handi bat egitea lan eta ahalegin handia dela, nahiago dute bakarrik segurtasun eta arrakasta berme handia delarik egitea. Hor kokatu dira konparazio, Boiseko Jaialdi erraldoia edo NABOk New Londonen (Connecticut) egin behar zuen Biltzarra, biak 2020an eta 2021ean kantzelatuta eta 2022ra gibelatuak.
|
|
|
Urteak eta urteak eraman ditu behartsuenen laguntzan, ATD% Monde erakundearen zerbitzuko bereziki. Zenbat aldiz ez dugu ba
|
ikusi
euskal kostalde hortan pobrezian bizi direneri eskua emanik! Miseriaren parean tematsu, baina begitartea beti argitsu, esperantza emaile.
|
|
|
Milesker anitz AXUT talde guztiari, haien ekarpen aberatsarendako eta segidarako kuraia on! Laster arte AMUA antzezlanaren
|
ikusteko
Euskal Herriko gune batean!
|
|
|
Euskal gaien inguruko ikerketa, aldiz, bazterrera geldituko zen: "[...]
|
ikusiz
euskal lanek, debekatuak izateaz gainera, arrisku gogorra zekartela[...]" (id.: 20).
|
|
|
Praktikatik egin behar da, eta ez denbora kenduta. Gero aditzak landu daitezke bertso batean edo poema batean, eta deklinabidea ere bai, edo eratorpena; hori guztia landu daiteke testu literario batekin zein ez literario batekin, baina planteamendua nik uste dut alderantziz izan litzatekeela, baita ere
|
ikusita
euskal literatura eta euskal hizkuntzaren garapena zelan joan den".
|
|
|
Gurrutxagaren hitzetan, ikerketak «sufrimendua» eta «nekea» eragin dizkio. Lanaren «hutsuneak» eta «gabeziak» onartuta ere, saridunak adierazi zuen poz handia sentitu zuela
|
ikustean
euskal kulturgintzaren bidea jorratu zuten horien lana erakusten ari zela: «Poza erraldoi bihurtzen da ikusten duzunean[...] hondar aletxo bat jarri duzula Lete eta enparauek egin zutena transmititzeko».
|
|
|
Emakumeen kopuru urria izan da urte askotan mendi lasterketetan. Zubizarretak, ordea, ez du egoera horren gaizki
|
ikusten
Euskal Herrian behintzat. «Lasterketetan gero eta emakume gehiago dabilela esango nuke.
|
|
|
Euskal Herriko mapa, zazpi probintziarekin. «Denboraren poderioz, ez da hainbeste
|
ikusten
Euskal Herria osorik, zazpi probintziekin», azaldu du Bernat Etxepare lizeoko lehendakariak. Horri aurre egiteko asmoa ere badute, garrantzitsua iruditzen baitzaie «euskararen bidetik Euskal Herria berriro agerraraztea».
|
|
|
Indoeuropar erroa duen hitza, euskaraz ere bai.
|
Ikus
Euskal Hiztegi Historiko Etimologiko. Euskaltzaindia.
|
|
|
Nolanahi dela ere, hemen aipatzekoa da aita Xabañok ez zituela inoiz begi onez
|
ikusi
euskal mugimendu politikoak. Halaber, laburki izan arren gogorarazi dugu aita Joanes Xabaño gaztainen misionista gogor aritu zela Jon Miranderen kontra, idazle zuberotarrak Pariseko Euzko Deya aldizkariko orrietatik aldarrikatu zuenean olerki erotikoak euskaraz emateko askatasuna, 1953 urte inguruan, alegia," apezak euskal literaturaren nagusi eta zentsuratzaile ziren garaian", Txomin Peillenek esan duenez.
|
|
|
Bainan batzuek ez dute onartzen, etorkin bat
|
ikustea
Euskal Herrian. Adibidez, badakigu zenbait 160 egunkarik pentsatzen dutela, EH Bildu elkarteak botz frango galdu zuela azken udal hauteskudeetan, zeren bere programa politikoan etorkinak aipatzen baitzituen eta heien sustengurako ekintzak.
|
|
|
1976ko apirilaren 12an Guardia Zibilak auto bat metrailatu zuen Zarautz ondoan eta Felipe Suarez Delgado hil. Pertsona horrek ez zuen zer
|
ikusirik
euskal erresistentziarekin.
|
|
|
Hogeita hamar bat atentatu, 40 bat zauritu, eta 23 pertsona hil, gehienak Ipar Euskal Herrian. Biktimen artean, batzuek ez zuten zer
|
ikusirik
euskal erresistentzia armatuarekin, ez eta euskal arazoekin ere.
|
|
|
2005ean irakurtzen zutenentzat nabaria zena, hau da euskal idazle anitzen kezka kritikoa, oraindik ez dute
|
ikusi
euskal literatura irakurtzeko gai ez diren ikerle batzuek, ezagutzen ez dutena mespretxuz.
|
|
2022
|
|
|
Oraingoan ez ditu bertako hilobietan
|
ikusitako
euskal deiturak zerrendatuko: Guayaquilen asko baldin baziren, hemen askoz gehiago; bego horretan.
|