|
2000
|
|
|
ibili luzea egin duela. Eta asko ibili ohi denak asko
|
ikusi
ohi du, eta asko ikusi ohi duenak, asko ikasi, eta horrek beti ematen du konfiantza.
|
|
|
ibili luzea egin duela. Eta asko ibili ohi denak asko ikusi ohi du, eta asko
|
ikusi
ohi duenak, asko ikasi, eta horrek beti ematen du konfiantza.
|
|
|
" Baina giro hertsi honetan beldur nauk erdirat egin dezanak ere muturrerat eginen ez ote duen...", eta, nahiz eta mementu hartan ez nion ulertu, aitzinago izanen nuen, bai, hitz haien argiak eta itzalak bereizteko parada: edo, ez al da egia ezen mutur batean itsuturik dagoenak halaxe
|
ikusten
ohi duela erdigunea bera ere, bertze muturrarekin bat eginik. Eta haren jarraikian erran zidan:
|
|
|
Nire amak esaten zuenez, eguraldi onak ez du zerikusirik soldaduekin. Euria hasten denean, argi ilunagoak, baina biziagoak, indartsuagoak
|
ikusi
ohi ditugu. Oraintxe bezala.
|
|
|
" Euria hasten denean, argi ilunagoak, baina biziagoak, indartsuagoak
|
ikusi
ohi ditugu".
|
|
2001
|
|
|
Portugal eta beste hainbat herrialdetan kontrakoa gertatzen da, hain zuzen: film azpititulatuak
|
ikusi
ohi ditu jendeak, bai zineman baita telebistan ere.
|
|
|
M.M [artin] Harriet, Gramatica escuaraz eta francesez composatua, baina francez hitzcunça ikhasi nahi dutenen faboretan, 1741; Introduction à la langue française et à la langue basque, 1840, A. Hiriartena," destinée spécialement pour les Écoles du Pays Basque"; A.P [ascual] I [turriaga], Arte de aprender la lengua castellana para el uso de las escuelas de primeras letras de Guipúzcoa, 1841, eta orobat beraren Diálogos basco castellanos para las escuelas de primeras letras de Guipúzcoa, 1842, eta abar. Azken hau, Printzeak, 1857an, gehitua argitaraz gero, euskararen aldetik
|
ikusi
ohi dugu, baina ongi adierazten du harako izenburuaren osagarri hark ez zela horretarako bakarrik idatzia izan.
|
|
|
Eta integrazio faktore inportanteenetako bat, hain zuzen, euskararen irakaskuntza izan dela uste dut. noski, bakarra, hemengo lan baldintzak, bizimodu, osasun eta gizarte zerbitzuen kalitate onak ere berea eragin baitute, udaldian beren jatorrizko autonomietara joatendi renean argi
|
ikusi
ohi dutenez. Baina edonola ere, Bizkaialdean behintzat, garbi nabari da zer nolako harrotasunaz presentatzen dituzten etorkinek beren seme alabak edo ilobak" euskaraz ondo dakitela" azalduz, berek euskara ikasteko izan ez zuten aukera, beren ondorengoengan behintzat konplitu dela ikusiz.
|
|
2002
|
|
|
Jakin, badakigu gizakiz osatutako komunitate batek hizkuntzan bere nortasunaren ispilu edo irudia
|
ikusi
ohi duela eta herri kontzientzia pizteko bide eraginkorrenetakoa dela mintzaira. Hori hala da.
|
|
|
Beste aldetik, bide hori biziki onartua dute eta sinesgarritasun handia aitortzen diote espainolek, informazioa jasotzeko unean: albistegiak hamar herritarretik zazpik
|
ikusi
ohi ditu eta, horietatik, %72k telebista kateek eskaintzen dituzten albisteak oso edo aski sinesgarriak direla dio, CIS en datuen arabera.
|
|
|
Oro har, hedabideen jarduna hizkuntza estandarizatuen aldekoa da; bazterrean gelditu ohi dira besteak. Gorriak eta beltzak
|
ikusi
ohi dituzte hizkuntza gutxituek produktu mediatikoetara jauzi egin ahal izateko.
|
|
|
Hainbat egunetan jarraian zirku jokoak arretaz ikusten ari zirenek, euren sentimenak hartan ipintzeari utzi diotenean, hala ere,
|
ikusi
ohi dugu gogoaren bideak zabalik uzten dituztela, gauzen simulakro berdinak etor daitezen; honela, egun askotan zehar, irudi haiexek begietaratzen dira eta, itzarrik ere, iruditzen zaie dantzarien lohadar bigunak mugitzen ikusten dituztela eta zitararen kantu gardena eta kordelen hotsa entzuten eta ekitaldi bera eta eszenako apaindura ezberdinak distiratzen direla.... Halakoxe eragina daukate zaletasunak eta gozamenak eta bakoitza zertan aritu ohi izanak, gizakietan ez ezik, animalia guztietan.
|
|
|
Izakinak Asteburu honetan, hiriko kioskoek “pipeleroen” lehen partida jasoko dute; Asteazken Santuan, berriz, Zamorako Udalak poltsa horien beste ale batzuk emango dizkie, ostegun eta ostiral santuak banatzeko nahikoak izan daitezen. Horiek dira, hain zuzen ere, tradizioz pertsona gehienek
|
ikusi
ohi dituzten egunak. Zamorako Udalak hartutako ekimenak ekidin egingo du egun hauetan biltzen diren pipa azalen 50.000 kilogramo baino gehiagok sakabanatuta egon behar izatea, horrek garbiketa zerbitzuko langileentzat dakarren lan gehitzearekin.
|
|
2003
|
|
|
Bitartean, berak erantzun metafisikoak emateko ez duela balio erabaki du. Gustatuko litzaiokeela eleberrietako protagonistengan
|
ikusi
ohi duen goi arnasaren jabe izatea. Ezin, ordea, gaztanberak hezurrik.
|
|
2004
|
|
|
Pitzadurak, zentimetro bat luze eta laurden bat zentimetroko zabalerakoak, itxuraz, zoriaren araberakoak dira. Hori nabarmendu zuten atzo ikertzaileek, eta geologoek
|
ikusi
ohi dute gatz kristalak ur gaziko ingurune batean arroken barruan eratzen direnean. Ondoren kristalak desagertzen direnean, higaduragatik edo ur ez hain gazitan disolbaturik, pitzadurak geratzen dira.
|
|
|
“Tornado baten ondoan zegoen merkantziaren tamainagatik eta iraun zuen denboragatik, ekintza erradioa 150 metro ingurukoa izango litzateke. Handia zen”, kalkulatu du José Manuelek, lanbidez marinela, eta ez du gogoratzen “40 urtean” tornado bat ikusi duenik Kantauri itsasoan, nahiz eta “Mediterraneoan”
|
ikusi
ohi dituen. Dozenaka lagun harrapatu zituen Isuntza eta Karraspioko hondartzetan.
|
|
2007
|
|
|
Oso. Arratsaldez
|
ikusi
ohi genuen besteetan, lanetik zetorrela, edo erosketaren batzuk egitetik bestela. Larunbat goiz batean geunden ordea, ohean beranduago arte geratzeko aukera langile jendearentzat, eta Inmak ezagun zuen ohetik jaiki berria zela.
|
|
|
Ez dakit zein zirkunstantziari erantzuten dion. Zer dira, edonon
|
ikusi
ohi ditugun Marianne txano jakobino eta ugazabandre Britanniak (taula nahiz grabakiak, hamaikatxo Museo Britanikoan), Volksgeisten errepresentazioak baino. Eta Osaba Tom?
|
|
|
–cada raza ha llegado al área histórica con su destino preformado, su curva prescrita, y no ha habido manera de reformar su trayectoria? 795 Arraza bat patu bat da (edozein norbanakorentzat ere bere patua bere arraza da). Zibilizazioaren historia guztia, intelektuala nahiz politikoa, termino arrazialetan interpretatzeko bere inkarnuan, besteak ere erraz
|
ikusi
ohi ditu bere gisakoak: eta hala, Schelling, etab., ez ezik, filosofo arrazialista bezala aurkezten digu Platon bera (eta hori, ez K. Popper-ek kritikatu duena, hiriaren antolatzaile tiranikoa, ezpada giza psikearen analista eta bertuteen teorikoa) 796; eta, Oktabiano Augusto erromatar, mediokrea?
|
|
2008
|
|
|
Dozenaka hizkuntza, etnia, erlijio eta ohitura dituen kontinentea sinplifikatzea pretentsio handiegia litzateke, bost mendeko kolonialismoaren ondorioak laburbiltzea ere bai. Baina abenturaren aitzakian dena beltz
|
ikusi
ohi dugun errealitatean pixka bat sartzea lortu badugu, bada zerbait.
|
|
|
Ez dut uste horrenbesteko alderik dagoen. Badakizu, hedabideek taldeen gabeziak direnak baino handiago
|
ikusi
ohi dituzte beti, eta baita alderantziz ere. Nire ustez, guk ere badugu zer hobetua 9 bikoteari dagokionez.
|
|
2009
|
|
|
Trajea egiteko prozesua imajinatzen hasita, filmetan XIX. mendeko Londresen
|
ikusi
ohi ditugun moduko jostunak etorriko zaizkigu burura askori, baina errealitatea bestelakoa da. Oskarrek ez du biboterik, ezta betaurreko txikirik sudur puntan ere, eta ohiko metro horia ez du lepotik zintzilik eramateko ohiturarik.
|
|
|
Trajea egiteko prozesua imajinatzen hasita, filmetan XIX. mendeko Londresen
|
ikusi
ohi ditugun moduko jostunak etorriko zaizkigu burura askori, baina errealitatea bestelakoa da. Oskarrek ez du biboterik, ezta betaurreko txikirik sudur puntan ere, eta ohiko metro horia ez du lepotik zintzilik eramateko ohiturarik.
|
|
|
Haurtzaroan, aitonak Labe Garaietan ikusmena galdu zuen, eta Portugaleteko Mar zinemetako atezain jarri zen. Hori baliatuta, Lopezek arratsaldero
|
ikusi
ohi zituen filmak amonarekin azken lerroan. Bidaiatzea, argazkigintza, sukaldaritza, literatura... ditu gustuko baita ere.
|
|
|
Hamaiketakoa eginda, autobusez heldu dira Nafarroa hegoaldetik. Laino bakar bat ere ez dago, baina Tafalla eta Erriberritik etorri direnek kostaldekoek baino gehiagotan
|
ikusi
ohi dute zerua horrela. Ez da berdin gertatzen itsasoarekin, baina pasaitarrek eurena dutena nafarrek gehixeago ezagutu ahal izan dute.
|
|
|
Tarteka marteka, Frantziako telebistak ikusteko aukera aprobetxatuz (eta ditxosozko itzalaldi digitala iritsi aurretik), France3 delakoa
|
ikusi
ohi dut. Desorduetan normalki, baina ordu txikietara iritsi gabe.
|
|
|
Gorputz guztiko giharretako mina neukan eta uste dut horregatik kostatu zitzaidala loak hartzea. Ahal dela ez zait gustatzen ohean bueltak ematea gauzei, ia dena
|
ikusi
ohi dudalako beltzago bertan. Gustatu ez, baina batzuetan, gau hartan bezala, halakorik ez egiteko agindu arren, ez dit kasu handirik egiten buruak.
|
|
|
Negu lehena zen, Herreratik gora eta ermita gaineko bidetik
|
ikusi
ohi zuten. Ez zuen sosik izan behar, arlote zebilen, eguzki hotzetan egoten zen ermitako paretan etzana, etxera beha.
|
|
2010
|
|
|
Bertan, astean zehar egindako ekintzen argazkiak eta bideoak egoten dira. Gurasoek haurrekin batera
|
ikusi
ohi dituzte CDak, esperientziaren berri zuzenean jasoz. Monitoreek gurasoentzako mezuak ere grabatzen dituzte; egonaldian egindako lanak jarraipena izatea, hein batean, euren esku dagoela adieraziz.
|
|
|
Proiektua 2009an hasi zen eta zeharkakotasunaren ideia poltsiko handien beharrarekin uztartu nahi du; izan ere, egilearen esanetan, horri esker edukiontzi bihurtzen da. Parrandetan soinean gurutzatuta
|
ikusi
ohi dugun jertsea ordezkatuko duen jaka berezi hau salgai dago jada huggin.eu webgunean, eta laster iritsiko da saltokietara.
|
|
|
Zer egiten duzu aisialdian. Pelikulak
|
ikusi
ohi ditugu, zinemara joatea maite dugu. Zale sutsuak gara, ematen duten guztia ikusten dugu.
|
|
|
mendirakoan, jolasean aritzen nintzen, borroka itxurakoetan? besarkatu ere besarkatzen nuen, eta orduan, gailentzen zitzaidàn txakurraren aldeko sentimendua hain zen garbia eta hain zen osoa, non mundua bera ere, hain gaizki egina
|
ikusi
ohi dudana, ongi egina zegoela iruditzen baitzitzaidan.
|
|
|
Neure burua defenditu beharrak odolez zipriztindu irudiak erakusten zizkidan: aizto, labana, ganibet eta bertze metalezko hainbat tresna zorrotz
|
ikusi
ohi nituen neure eskuetan. Zu agertu eta erabili beharra izanez gero, erabili eginen nituen.
|
|
|
(28: 16) (OFF) Pabilioiak bi aldiz
|
ikusi
ohi ditut. Zerbait interesgarria iruditzen bazait, arretaz aztertzen dut.
|
|
|
Umeen aisialdia behar beste zaintzen ez dela uste dute adituek. Eskola orduz kanpoko eremua gurasoek sarritan asistentziazko jarduera moduan
|
ikusi
ohi dutela uste du Amondarainek, eta eremu hezitzailearen aldeko aldarria egin behar dela. Ikastoletatik saiatzen gara haurraren beste alderdi batzuk lantzen, artea, kirola eta kantua adibidez.
|
|
2011
|
|
|
Autobus gidaria da pertsonaietako bat. Sarritan
|
ikusi
ohi duen drogazalea hil delako susmoa du, eta damu da hari lagundu ez izanaz. Hogei bat sari lortu zituen lan horri esker, Berlinen, Venezian, Kordoban eta Kroazian, besteak beste.
|
|
|
Areago, Shin Chan, Son Goku eta halakoak lehenengo euskaraz ikusi dituztenez, arraro egiten zaie gero erdarazkoa. Pelikula arrakastatsuak erdaraz
|
ikusi
ohi dituzte lehenago, horregatik bultzatu behar da marrazki bizidunez gain gainerako ekoizpenak ere euskaraz gehiago eta lehenago ematea. Haurrak txikitatik marrazkiak euskaraz naturaltasun guztiz ikusten hasten dira eta horrek segida balu, naturaltasunez hartuko lukete lekukoa egungo eta etorkizuneko belaunaldi gazteek, baina ez dago nerabeentzako telesailik eta euskaraz, eta erdarara pasatzen dira.
|
|
|
Urquijoren esanetan, euskal herritarrek argi eta garbi
|
ikusi
ohi dute terrorismoaren amaiera. Honen arabera, biktimek ez dute kezkaz hartu erakundeetara Bilduren etorrera, bai, ordea, atsekabez eta deserosotasunez.
|
|
|
Egunero ikasle taldeak joaten dira bale hori ikustera eta bide batez itsas ingurumena zaindu behar dela ikastera. Itsas Azpiko Ikerketa Zentroak aurten zabaldu ditu ateak eta gazte hauek filmetan
|
ikusi
ohi duten itsas fauna daukate hortxe ikusgai zuzenean.
|
|
|
Zein telebista
|
ikusten
ohi duten galdera eginez, argudio positiboak eta negatiboak azaltzen dituzte kate baten edo beste baten alde egiteko orduan. Esaterako, pena handiz aipatzen dute batzuek CNN+ kanalaren itxiera:
|
|
|
Amaiera, bukaera; horixe hitza, hainbat hizkuntzatan eta behin eta berriz irakurri dezakeguna. Euskal Herrian argitaratzen diren egunakarietan oso gutxitan
|
ikusi
ohi ditugun azal motak daude gaurkoan. Normalean diseinu aldetik oso kontserbadoreak diren egunkariek ohiko itxura aldatu eta portada ikusgarriekin etorri dira gaurkoan.
|
|
|
Herritarrok politikaren objektu bihurtzen garenekoa, subjektu garelakoan. Bertan
|
ikusi
ohi dugu zakurren arkakusoek edo katuenek, zeintzuk egiten duten jauzi handiagoa. Sarri, halakoxea baitirudi espektakulu mediatiko bihurturiko gure demokrazia ereduak.
|
|
|
Prentsaren irakurketa inguruko lurraldeetan baino handiagoa izaten da eta era anitzean gauzatu ohi da (egunkaria gehiago irakurtzen da eta, halaber, irakurle bakoitzak egunkari bat baino gehiago ere irakurtzen ditu...). Era bertsuan, euskaldunok irratia gehiago entzuten dugu telebista
|
ikusten
ohi duguna baino. Euskal Herriko Interneten erabilera tasak espainiar estatuko handienak omen dira, euskararen ezaguerak ez du parekorik aurreko garaiekin alderatuz gero, eta Iparraldea horren gertu izatearen edota zenbait ikuskizunen ondorioz (musika hamabostaldia, Donostiako zinemaldia...), euskara hizkuntzaren erabilera eta euskal kulturaren hedakuntza handituz joan dira gure arteko hartu emanetan, kultura frantsesaren edota gazteleraren kaltetan.
|
|
|
Aitor dut itxurak ez direla buzokaren alde. Airean alfer bat lanean bezala dabil, eta ardura
|
ikusten
ohi dugu arbola baten gain gainean, tente, geldi geldi, zozo bat bezala. Baina, ikus ahal bagenitza haren begiak nola dauden erne, bertzerik erran genezake buzokaz.
|
|
|
Izartegiari erreparatu behar izan dio marinelak, mendez mende, non dagoen jakiteko. Aldian behin, lur azpiko trena erabili behar izaten dut, eta itsasorratzari eskainitako mosaiko adierazgarria
|
ikusi
ohi dut leihotik barrena geltoki batean. Itsasgizonek egindako asmakuntza omen da.
|
|
|
Ingeles ikasleak jatorrizko pelikulak
|
ikusi
ohi ditu, hizkuntza menperatzeko prozesu amaiezinean lagungarri suertatuko zaiolakoan. Gaur Angela' s Ashes jarri du ordenagailuan.
|
|
2012
|
|
|
Itsasadarreko ertzak, Areatza eta Etxebarria parkea izaten dira Aste Nagusiko su festak ikusteko bilbotar zein bisitari gehienek hautatzen dituzten tokiak. Gutxi batzuek, berriz, txalupa batera igo, eta itsasadarraren erditik
|
ikusi
ohi dituzte. Herenegun afalostean, esaterako, dozenaka itsasontzik betetzen zuten Zubi Zuriren eta Udaletxeko zubiaren arteko ibai tartea.
|
|
|
227) nabarmendu bezala, ikertzaileen interesa ez ohi da hizkuntza gutxituen atxikitzeko gertakarietara zuPaula Kasares – Euskararen belaunez belauneko jarraipena hizkuntza sozializazioaren paradigmatik zendu (migratutako taldeen kasuan izan ezik) eta hizkuntza horiei iraunarazteko ahalegin eta estrategia sozialak maiz ikusezinak izan dira gizarte zientzien literaturarako. Ikertzaileek tradizioaren irautea
|
ikusi
ohi dute, ez tradizioari eustea edo tradizioari iraunaraztea, Fishmanek (1997: 389) ohartarazi duenez.
|
|
|
" Hautua da, hautazkoa ez denean?" asaldatu ohi dira nire moduko politikeroak. Izan ere, politikak eta soziologiak arima ustelduta dugunok norberaren hautuetan sistema soziopolitikoen eragina ikusteaz gain, esku planifikatzaile eta programatzailea
|
ikusi
ohi dugu. estatua, esaterako. eta nire ustez hor dago oraingo erronka: euskalduntze soziopolitikoan.
|
|
|
4 Horrela, adibidez, CIESen datuen arabera, ETB1 telebista katea egun arrunt batean
|
ikusi
ohi duten herritarrak 2002 urtean %10, 4 izatetik %8, 2ra jaitsi dira 2011 urtean.
|
|
|
Itziar Atienza Vaya Semanita saioan aritu da orain gutxi arte eta berriki ETB ere bai; Gabon Gaueko Euskal Kantuen Gaua saio arrakastatsua aurkeztu zuen Kike Amonarrizekin. Mikel Pagadizabal, egun, igandero Finlandia saioan
|
ikusi
ohi dugu eta astelehenetik ostiralera Euskadi Irratiko Oilategia irratsaioan egiten dut lan. Xabier San Sebastian aktorea ere ikusi dugu ETBn, Balbemendi eta Pilotari telesailetan aritu izan da, besteak beste.
|
|
|
Berak ez du halakorik ikusi etxean. Juanek, afaldu ondoren, telebista
|
ikusi
ohi du. Semeak ere ez zion inoiz mahaitik platerik jaso; halaxe irakatsi zion berak, aitaren bidea jarraitu behar zuelakoan.
|
|
|
Hango xafletako batean ageri zen irudi guztiz berezi batek zur eta lur utzi ninduen. Denbora irudikatzen zuen, normalean egin ohi den moduan; baina, segaren ordez, begiratu arin batean pendulu handi bat zirudiena zeraman eskuan, antzinako erlojuetan
|
ikusi
ohi ditugunak bezalakoa. Arreta handiagoz begiratzera bultzatu ninduen zerbait bazuen, nolanahi ere, makina haren itxurak.
|
|
|
Gaur egun publizitatearen hedapenak ikus entzunezko hedabideen bidez baliatzen da batik bat. Hori dela-eta, bai telebistan bai eta gero eta maizago Interneten ere,
|
ikusi
ohi dugu umeei bideratutako publizitatea. Gai hau gure azterketatik at geratzen den arren, laburki bada ere, egokia iruditzen zaigu umeen eta adingabeen babesa aipatzea ikus entzunezko hedabideetan gauzatzen den komunikazio orotan.
|
|
|
«Hiri» kontzeptua jakintzagai anitzetatik aztertua izan da denboran, eta noski, artean ere eragina izan duen aztergaia dugu. Hiritar bezala, bizi izaten dugun espazioari giza zentzua emateko beharra
|
ikusi
ohi dugu. Eta «hiria» ikerketa objektu aldakorra dela kontuan hartu genuke, nahasia, eta gauza ororen gainetik, historiaren produktu edo emaitza.
|
|
|
Eraikinak elementu iraunkorrak balira bezala
|
ikusi
ohi ditugu, ia monumentu, estatus, bat izango balute bezala.
|
|
2013
|
|
|
Euskaraz ikusten dituzten saio bakarrak Goenkale telesaila eta kiroletako saioren bat edo beste izango lirateke. Eta filmak ere gaztelaniaz
|
ikusi
ohi dituztela esan dute. Gainera, ikasle talde bat baino gehiagotan esan dute telebistan entzuten dituzten esapideak beren eguneroko jardunean txertatu ohi dituztela.
|
|
|
Nik neuk gainbehera ezinbesteko baten adierazpen gisa ulertzen ditut maitasun mota hauek, baina ez naiz hasiko horregatik neure burua zigortzen. Tarteka, langelako besaulkian libururen bat irakurtzen ari naizela, behatz erakuslearen kontra orrialdeak itxi eta irudimenari joaten uzten diodanean, neure burua
|
ikusi
ohi dut itzalgaizka Sagueseko ezkaratzetik sartu eta urduri igogailu zaharrari itxoiten. Barre haizea ezpainetan dudala egoten natzaio begira, eta, gizajoa?
|
|
|
Bikote bizitza itogarria egiten zaigu askotan. Besarkatuta dauden bikoteak
|
ikusi
ohi ditut kalean edo parkean, bakoitza bere aldetik mugikorretik hizketan. Arnasbide baten bila ari dira, besterik ez.
|
|
|
Hala ere, gertatu egin zen, eta baita hirugarrenez ere. Gurarizko zakarkeria zirudien, edo borondatezko penitentzia, zeren eta halakoetan kontua ez baitzen mugatzen erazko galdera gutxi batzuetara, geldialdi deseroso bat egitera eta gero agur egitera besterik gabe; aitzitik, Darcyk beharrezko
|
ikusi
ohi zuen bere bidean buelta eman eta Elizabethekin oinez segitzea. Inoiz ez zuen gauza handirik esaten, eta Elizabethek ere ez zuen nekerik hartzen asko hitz egin edo entzuteko; baina hirugarren enkontruan harrituta geratu zen gizonak egindako zenbait galdera bitxi eta lokaberekin:
|
|
|
–Bai, du... neska ikusteko aukerarik baldin badauka. Baina, Bingleyk eta Janek elkar
|
ikusi
ohi badute ere, ez dira inoiz oso luze elkarrekin egoten; eta, gainera, denetariko jendea biltzen den batzar handietan elkartzen direnez beti, ezin dira denbora guztian eurak biak berbetan egon. Horrenbestez, Janek onura handiena atera lioke Bingleyren arreta beregana dezakeen ordu erdi bakoitzari.
|
|
|
–Amatxo, egin zuen Lydiak aldarri?, izekok esan du Forster koronela eta Carter kapitaina orain ez direla joaten Watson andereñoarenera aurreneko aldiz etorri zirenean bezain sarri; orain Clark liburu dendan
|
ikusi
ohi ditu sarritan.
|
|
|
Egiaz menpeko ez izateko diskurtso legitimatzaileak ibilbide luzea du gure artean. Besteak beste, eta aipaturikoez gain, apologista izendapenetik kanpo
|
ikusi
ohi ditugun idazleek ere horren arrasto nabariak erakusten dituzte. Hala, Pizkunde garaian Jose Ariztimuño. Aitzol, ek La muerte del euskeraizeneko saiakera argitaratu zuenean Migel Unamunoren nahiz Pio Barojaren erasoei erantzunez, aipatu zituen argudioen antz antzekoak etorri zitzaizkion gogora Santi Onaindiari ere bere hitzaurrean.
|
|
|
eta berriro ere elkartu. Bere maitasun istorioa filmetan
|
ikusi
ohi dugun horietakoa da. Maitasunak jota Euskal Herria, familia, lagunak, lana?
|
|
|
Kontua ez da trenean
|
ikusi
ohi zaitudala baina galdetu nahi nuen nik aurkeztu nizulako.
|
|
2014
|
|
|
Alde horretan badago baserri bat, handia, mendatera daraman errepidetik oso hurbil, arratsaldeko ordu horretan ate nagusia parez pare irekita izaten duena; goizetan beti dago itxita, ordea. Atari barruan, kanpora begira, baina Jonanek berari begira dagoela esango luke, zain balego bezala?, emakume paralitiko bat
|
ikusi
ohi du, aulki gurpildun batean eserita. Adats beltz luzea du, eta ederra izan zitekeela iruditzen zaio Jonani, baldin eta bere itxuran zerbait siniestroa eta iluna sumatuko ez balu:
|
|
|
Horren ondorioz, musika proiektu kolektiboetan ere instrumentuak jotzenemakume gutxi
|
ikusi
ohi dugu, adibidez, Esne Beltza taldearen kolaborazioetan, Sortuko dira besteak egitasmo kolektiboan edo Fermin Muguruzaren proiektuetan (salbu, Zuloak) emakumeak batez ere kantari dira, ez instrumentu jotzaile. Areago, kantari horietariko asko ez dira euskal kantari ere.
|
|
|
Lau berriemaileetatik hiru Paula Ornaten bilobak dira (A.J.U., E.J.J. eta Alejandra Salvoch); laugarrena (Severino Ornat) Paularen anaia baten biloba. Laurek entzun ahal izan zuten euskaraz Garro etxera ezkondutako andere hura, eta denek jo dute inolako ezbairik gabe euskalduntzat (aquella sabía bien, A.J.U.). Alejandra Salvochek, adibidez, bere bi amonak
|
ikusi
ohi zituen etxean erronkarieraz hizketan: Paula bera, eta laster aipatuko dudan Alejandra Calderero.
|
|
2015
|
|
|
nudisten hondartzetan
|
ikusi
ohi ditut.
|
|
|
Gogoeta horiekin saiatu zen Miren bere baruko harra isiltzen. Izan ere, telebistako albistegi eta dokumentaletan
|
ikusi
ohi dugun zera bat da arrazismoa gehienetan: Ku Klux Klan, amerikar fatxa horiek...
|
|
|
Gizonaren keinu zatar hark begitazio probokakor desatseginak zekarzkidan gogora; pelikuletan
|
ikusi
ohi ditugun imajina gogor askok jo zuten nire mintasuna, baina, ene osinik sakonenean gozamenez murgiltzen zen desira legegabe batek bultzatuta, eta nire gogoaren kontra, pasilloaz bestaldeko gizon hari ere Waterlooko mutil beltzari egin nion harrera bera zor niola sentitzen nuen.
|
|
|
Euri tantarik gabeko egun sargori asko zihoan uda hasiera hartan, hodei lainoak eta bero sapa ia arratsaldero, eta noizbait lehertu behar zuen zeruak. Uztaileko egun hura baino lehenxeago, herriko karlista talde bat
|
ikusi
ohi zuten igande arratsaldeetan, mutil sasoikoak gehienak, beren txapel gorri eta guzti etxe aurretik pasatzen, etxaburuko sagastian tiro ariketak egitera beren pistola zaharrekin. Urrutitik begira egoten ziren; nabarmena zen aitaren eta anai zaharraren ernegua, baina inor ez zen haiei ezer esaten ausartzen.
|
|
|
Mundu zabaleko edozein hizkuntza erraz eta laster aldatzen da hiztunen ahozko jardunean. Horrelako egoeretan hiztunak libre
|
ikusi
ohi du bere burua, eta hitzak laburtzea, hitzak batzea eta era guztietako aldakuntza fonetikoak gauzatzea izan ohi dira askatasun giroaren emaitza: egin?
|
|
|
–Gaztetan, artean ikuspegi erromantikoak harrapaturik gauzkala, dio gizonak?, uste izaten dugu etengabe hautatzea dela bizitza; adinean aurreratu ahala, ordea, bestela
|
ikusi
ohi dugu; errekan behera doan adar bat garela iruditzen zaigu orduan, eta, erreka bitan banatzen bada ere, urak erabakitzen duela, eta ez guk, ezker ala eskuin, nondik eramango gaituen.
|
|
|
Han goian
|
ikusi
ohi zuen, hegoak zabal, bere begi zorrotzez inguruak miaka. Zenbaitetan, gehiegi hurbilduz gero, eraso egiten zioten belatzek, nahiz eta askoz txikiago ziren?, binaka edo hirunaka, txilio garratz eta kurrixka sarkorren artean, ingurutik uxatu arte.
|
|
|
11 Gauza eder, joriren bat ikusten dudanean, esaterako, ura, soroak, loreak, usainak, soinuak etab., ez nukeela ikusi nahiz entzun nahi iruditzen zait; hain da handia nik
|
ikusi
ohi dudanetik haietara dagoen aldea!; eta horrela kendu egiten zait haien gogoa. Eta hortik etorri naiz gauza hauei hain garrantzi txikia ematera; izan ere, lehen zirrara izan ezik, besterik ez zait haienik geratzen, eta geratzen zaidana zaborra iruditzen zait.
|
|
|
Maila makrosozialean eragiten duten faktoreen artean telebista izan da gehien nabarmendu dena.Telebista eta filmei dagokienez, ikasleek esan dute ikusten duten ia telebista guztia gaztelaniaz ikustendutela. Eta filmak ere gaztelaniaz
|
ikusi
ohi dituztela esan dute. Gainera, ikasle talde bat bainogehiagotan esan dute telebistan entzuten dituzten esapideak beren eguneroko jardunean txertatu ohidituztela.
|
|
2016
|
|
|
Anoetak badu bere magia, are gehiago Bartzelona hartzen duenean. Gorriak eta beltzak
|
ikusi
ohi dituzte Donostian kataluniarrek, eta atzo ere kopetilun erretiratu ziren. 2007az geroztik ez dute Anoetan irabazterik lortu, eta hala jarraitu dute beste puska batean.
|
|
|
Zion jende arruntak ez duela zeru beltz izartua ikusten. Jende arruntak bakarrik izarra
|
ikusi
ohi zuela. Zerurik gabe.
|
|
|
–Gainera, ingurukoek txarto zaudela ikusten dute, ikus dezakete,
|
ikusten
ohi dute, ikusi ohi didate behintzat, eta ea zeozer txarto dagoen galdetzen dute... Eta ezin erantzun.
|
|
|
Ala txantxazale batzuen adarjotze neurriz gainekoa? Adibide arrunt eta sinpleak dira horiek, liburuetan ez ezik filmetan ere egunero
|
ikusi
ohi ditugunak; batzuetan nahiz besteetan, kontatzaileak kontrolatzen du beti informazioa, idazleak erabakitzen du noiz zer azaldu, noiz zer ezkutatu; horixe da gure botere apala, Jainko txiki bihurtzen gaituen ahala. Hala ere, batzuetan itxurak egin arren, gu ere ez gara ahalguztidun ez orojakile:
|
|
|
Gazte gaztetatik. Ordu asko iragan ostean
|
ikusi
ohi zuen argi eta garbi zer egin edo esan zukeen, baina beranduegi. Egoera konkretua bizitzen ari zen unean bertan gauza desegokiak esaten zituen beti.
|
|
|
Hori sumatu dutela diote Tiraka taldeko kide izandakoek. Jaurlaritzako langile euskaltzale batzuek osatu zuten taldea da, eta gogoeta egin dute kazetariak galderak bidalita?: «Sarri
|
ikusi
ohi dugu lanpostua eskuratzeko zegokion hizkuntza eskakizuna lortutako langile askok galdu egiten dutela orduko maila urteak igaro ahala. Hortaz, langile gehienentzat hori bilakatu da euskara:
|
|
|
Euskal mitologian berriz, jainkozko guztiak dira gizakien auzo. Jentilak dira helezin bakarrak hilda daudelako, baina bizirik zirela gizakien lur bera zapaldu ohi zuten eta haien lanen iragargarriak egunero
|
ikusi
ohi dituzte gizakiok. Etxeko defuntuak etxera datoz gauero lanetan lagundu eta otordua egitera, laminak, ura ekarri edo bogada latsatzen den osin berberetan bizi dira.
|
|
2017
|
|
|
dena behatu du. Guretzat usaiakoak izaki erreparatu gabe
|
ikusi
ohi ditugun gauzak, Zorbarentzat enigma gaitza dira eta begiak irtenik so geratzen zaie. Emakume bat bere bidean joaki ikusten badu, txunditua geratzen da:
|
|
|
Horretan nengoela, ezagun zitzaidan bikote bat ikusi nuen aurre aurrean: hirugarreneko potolo bikotea, iluntasuneko emakumearen leihoa zabaltzen ez zenetan
|
ikusi
ohi nituen auzokoak. Eurei begira geratu nintzen, harrituta, beste planeta batekoak bailiran, izututa, teleskopiotik behatzea aurpegiratuko zidatela esperoan bezala.
|
|
|
Amaren aita, berriz, frankistekin ibilia zen. Txikitan bozkarioz
|
ikusi
ohi nituen haren dominak, gerraren urteurrenetan ex combatiente guztiei emandakoak nonbait, eta aitonaren balentriak imajinatu ohi nituen, bere fusilarekin etsaiak garbitzen. Lotsatu egiten nintzen orain nire orduko ameskeriez, eta lotsatzen halaber aitonaren dominez.
|
|
2018
|
|
|
Lau katu ageri zirela kalean ikusi ahal izan zuen; etxe jagole zegoen antzinako antigualeko burdinazko hesi eder tartetik, igandeetan jendea arin etxeratzen ikusten zuen. Katinkarekin, ordea, beti
|
ikusi
ohi zuen telebista igandeetan, beste egunetan baino beranduagora arte, asteburuari eutsi nahian edo.
|
|
|
Telebista dago gero: %42k
|
ikusi
ohi dute euskaraz. Atzerago daude gainerakoak:
|
|
|
Nik uste metafora baten bidez azaleratuko dudala hobekien belaunaldien arteko desberdintasuna. Nire aitaren belaunaldiko maiordomoek, nik uste, eskailera baten tankeran
|
ikusi
ohi zuten mundua: goian, errege erreginen etxeak, duke dukesak eta familia zaharrenetako lordak zeuden; dirutu berriak, maila bat beherago, eta hala segi, harik eta maila batetik behera huts hutsik hierarkia ondasunak (edo ondasunik eza) ezartzen hasten ziren arte.
|
|
|
ohiturak, hein batean, areagotu egiten du atsegina. Gehienok nahiago izaten dugu ispiluko gure itxura, horixe ikusten ohituta gaudelako, baina inguruko jendeak nahiago izaten du gure benetako itxura, horixe
|
ikusi
ohi dutelako (bi itxura horiek desberdinak dira, giza aurpegia ez baita guztiz simetrikoa).
|
|
|
Hasi dira aurtengoan ere Zurbaoko bulegoetan urtero
|
ikusi
ohi ditugun jokalari mugimenduak. Gasteizko zaleak ohituta daude honezkero udako hilabeteak zurrumurru artean bizitzera, eta datorren denboraldira begira ere hasi dira lehen kromo trukaketak azaleratzen.
|
|
|
Elkarri begiratu diote irribarretsu eta indarrez hartu dio izterra Brunok Loreari, bere zirrararekin. Aurpegi ezagunen bat ikusi du Loreak bildutakoen artean, unibertsitateko korridoreetan
|
ikusi
ohi duen neska bat, izenez ezagutzen ez duena, eta gurasoen auzoan bizi den gizon bat ere bai, Bittor deitzen diotela uste du.
|
|
|
Cheyanne? Elizan
|
ikusi
ohi dut.
|
|
2019
|
|
|
" Eta orduan Marga bere harrokeria zientifikoarekin atera zen gauzak diren bezala: txantxa modura bota ohi zuen arren, beti gutxiesten nau Zuzenbidean lizentziatu triste bat besterik ez naizelako, eta esan zidan ikusmena dela fidagarritasun gutxien duen zentzumena, eta, normalean, inguruan
|
ikusi
ohi dugunarekin geure burua engainatu besterik ez dugula egiten. [...] Alferrik zen hitz egitea; zientziak huts egiten zionean, emakume intuizioaz baliatzen zen Marga nire inteligentzia maskulinoak eragotzia zuen lekuraino iristeko" (239).
|
|
|
Burutazio polita eta erakargarria iruditzen zitzaion. Ezkondu aurretik, bere burua
|
ikusi
ohi zuen ametsetan, bizileku berrian emeki lerratuz, han hemenka loreontziren bat mugitzen edo loreren bat tente jartzen, harik eta etxebizitza berria norbere etxe kutun bilakatu arte. Oraindik ere, zazpi urteko ezkonbizitzaren ostean, gustukoa zuen bere burua zeregin xalo hartan irudikatzea.
|
|
|
Telebista dago gero: %42k
|
ikusi
ohi dute euskaraz. Atzerago daude gainerakoak:
|
|
|
Zenbat eta euskara gutxiago jakin, orduan eta beteagoa ikusten da. Eta euskara dakitenen artean, euskaldun zaharrek baino beteagoa
|
ikusi
ohi dute (kasu honetan salbuespenak gehiago izan arren).
|
|
|
Pertsona zenbat eta euskaltzaleagoa izan, orduan eta hutsagoa
|
ikusi
ohi du.
|
|
|
–Xehetasun horiek ezin ditut zuekin partekatu. Ulertuko duzuela espero dut, azaldu zuen eskuak elkartuz telebistan
|
ikusi
ohi zituen politikari inportante batzuek bezala.
|