|
2000
|
|
|
Gizona eta piztia bat batean solasean...? Hori ez duk zientzia, horiek ipuinak dituk, mutila!" Baina nik hura ikusi nuen, eta
|
ikusi
bezala eta ikusiaren arabera kontatzen ari natzaizu, jaun André... Hotzean pentsaturik, ordea, bertze arrazoin bat ere bila daiteke, zeren, nola tigrea jan berria izan baitzitekeen, ase egon baitzitekeen mementu hartan, halako moldez, non, jateko beharrik ezean, ez baitzitzaigun gainerat oldartu.
|
|
|
Sasirrazionalistaren bide bakar hau —Neurathen aburuz, Schlick eta Carnapena—, ustezko jarrera razional hau, irrazionaltasunaren emaitza besterik ez zen. Bere aurrean, aukera desberdinen arteko hautaketari tokia ematearen alde zegoen Neurath, aurreko azpiatalean
|
ikusi
bezala.
|
|
|
Egiaztagarritasun printzipioaren bertsio hertsiaren ondorioak oso latzak izan ziren,
|
ikusi
bezala, ikerkuntzaren adar ez zientifikoentzat. Alta, laztasun hori, geroago, batez ere ezker alderdiaren iritziak —Carnap eta Neurath, batik bat— ikusita, bigundu egingo zen.
|
|
|
Orduan fisikariarentzat objektiboa zena filosofoaren arabera behagarria zenarekin bat zetorren. Emaitza hau lortzeko, dena den, bide luzea jarraitu behar izan zen,
|
ikusi
bezala; bide honek filosofian nahiz fisikan ere izan zuen eragina: fisikan, teoria klasikotik erlatibitatearen teoria orokorrera ailegatu zen; filosofian, aldiz, ikusmolde kantiarrarekin hasi eta positibismoan bukatu21.
|
|
|
Handik ez oso urrun, Lauaxeta izeneko liburu dendarekin egin zuen topo. Harritu eta hunkitu egin zen berriro, Gernikan Egunkaria ko azalean bere argazkia
|
ikustean
bezala. Liburu dendako erakusleihoetan erdarazko liburuak ziren nagusi, baina euskaraz idatzitako batzuk ere ageri ziren bazter batean.
|
|
2001
|
|
|
Fokalizazioari dagokionez, ez dago aldaketa handirik, eta bai fokalizatzailea eta bai fokalizatua beti iraunkorrak direla da. Kaleko eszena hauek objektibotasun handiz, zine kamera batek
|
ikusita
bezala aurkezten zaizkigu, eta fokalizatzaile estradiegetiko honen inpartzialtasuna liburuxka turistikoetatik hartutako paragrafoetako hizkuntza erretoriko eta harrokeriaz betetakoak bakarrik apurtzen du.
|
|
|
E. coli” O157: H7 enterozitoei itsasten zaizkie eta zelula horietako mikroileak ezabatzen dituzte. Handik gutxira, “eae” genea ere bazutela egiaztatu zen, eta FAS positiboaren proba bat eman zuten, zelula aktina mikroorganismoaren itsaspen lekuaren azpian kondentsatzeko indize gisa, “E” anduietan
|
ikusi
bezala. coli” EP klasikoa. Bestalde, hasierako itsasgarri gisa jarduten duen fimbria bat kodetzen duen plasmido bat detektatu zen.
|
|
|
Agerpenak gure ezagutzaren objektuak berak dira, hauek ezinbestean espazioan eta denboran agertu behar duten heinean; eta horixe da, ikusiko dugunez, agerpena ezagutzaren benetako objektu bihurtzen duena. Noizbait esan da espazioa eta denbora subjektuaren harmenaren baldintza gisa finkatzea mundua betaurreko koloredunekin
|
ikustea
bezala litzatekeela. Hala ere, Kanten ideien argibide izan nahi omen zuen honek arazoa ilundu besterik ez du egiten.
|
|
2002
|
|
|
Ibilbide horren azkenean,
|
ikusi
bezala, Haziendak 1.464 euro kobratu ditu (hau da, 480+ 96+ 384+ 504 euroren batuketa).
|
|
|
Sarritan ehiza txakurrek, lo gozoan, bat batean hankei eragiten eta ahausi egiten dute eta sudurretatik arnasots bizian hasten dira, ehiziaren arrastoa aurkitu eta segika bailihoazen, eta batzuetan, itzarturik, oreinen simulakro funts gabeei segitzen diete, iheska ikusiko bailituzten, okerra ezabaturik seneratu arte. Etxe txakurren enda baketsua ere aztoratu eta lurretik gorputza altxatu guran hasten da [bat batean hankei eragiten eta ahausi egiten dute eta sudurretatik arnasots bizian hasten dira, ehiziaren arrastoa aurkitu eta segika bailihoazen eta batzuetan, itzarturik, oreinen simulakro funts gabeei segitzen diete], aurpegi eta itxura ezezagunak
|
ikusiz
bezala. Eta zenbat eta enda gaiztoagokoak izan, hainbat basatiago agertu behar dute ametsetan.
|
|
|
Gisa berean," laurogei" 4 aldiz 20 bezala erakusten da;" laurogei 8 hamar edo 8 hamarreko" ere dela ohartaraz dezake irakasleak. Bestalde, gorago
|
ikusi
bezala, eta hau azpimarratzekoa da, 8 hamarreko bai� zik ez dituzten" laurogei" rekin hasten diren zenbakiak eta hamarreko bat gehiago duten" laurogei" rekin has� ten diren zenbakiak badirela aztertuko da.
|
|
2003
|
|
|
Orduan, abaildua eta eroria zebilenean, ez egitekoren bat egiteko gai zen itxurak hartzen omen zizkioten. Lekukoak bat datoz horretan eta, nik une batzuk lehenago
|
ikusi
bezala, betaurreko beltzekin eta buruko zapiarekin ikusi izan balute, aise antzemango zioten ez zebilela parte onekoa.
|
|
|
Ez du merezi. Historiak gure tesi politikoetarako (batere ez duen) balioa erlatibotuz, eta bidaiariek berdin, errazagoikasiko dugu, hiri eta paisaiak
|
ikusten
bezala, historia ere kontenplazio modu patxadako batean independente ikusten. Ez" aprobetxatu" nahi izaten.
|
|
|
Zientziaren historiaren irudi horrek gertakariekin egiten du topo, nik
|
ikusi
bezala. Zeren jada antzinatik izan dira lehian zeuden materiaren teoria nagusien arteko eztabaida iraunkor eta emankorrak.
|
|
|
Kuhnek Popperri egindako erasoak,
|
ikusi
bezala, nahikoa zuzenak izan ziren, batez ere zientzi aurrerapenaren gaiari zegokionez. Alabaina, Kuhn iraultzailearen eta Popper metatzailearen arteko desberdintasunak ez dira hor amaitzen, Kuhnek gehiago aipatzen baititu (Lakatos & Musgrave 1970:
|
|
2004
|
|
|
|
Ikusi
bezala, kausalitatearen gaineko teoria horiek arazoak dituzte. Hala ere, ftlosofoek ez dute amore eman, eta gaur egun humear bidetik nahiz kontrafaktikoen bidetikbadaude arazo horiek saihestu nahi dituzten teoria sofistikatuagoak, Are gehiago, teoriasofistikatuago horiek ez dira kausalitatearen gaineko teoria bakarrak.
|
|
|
ibai eta aintzira urdinak, mendikate ñimiñoak, itsaso zabalak... Europa Zerutik
|
ikustea
bezala zen. Baina Wewelsburgeko kripta hark ez zuen Zeruarekin inolako zerikusirik.
|
|
2005
|
|
|
Ondorioz,
|
ikusi
bezala, 1983 urteak mugarri bat jarri zuen euskal ipuingintza modernoan. Ipuingintzan eta, oro har, narratiban, olerkigintzaren kalterako.
|
|
|
Eta orain dira intelektualak falta Elizan. Zer eragin izan dezake Elizak, intelektualik gabe, intelektualen munduan,
|
ikusi
bezala, zenbaiten arabera, apezpikuak Erromako magnetofonoak baizik ez direlarik? 175 Jesusen Berri Ona gaurko gizartean inkarnatzen lagunduko gaituzten intelektualik gabe, fundamantalismora kondenatuak gara.176
|
|
|
" Izialdura eta laztura senditzen hasi zen" (14,33). Lotsaturik hiltzen da jadanik
|
ikusi
bezala (15,33).
|
|
|
Prezioari doakionez, inverter sistema daukaten aire egokituko ekipoak tradizionalak baino garestiagoak dira (180 euro gehiago, batez beste) baina,
|
ikusi
bezala, gutxiago kontsumitzen dute.
|
|
|
48) mai legu edo eratorri/ konposatua baino ezin izan; bigarren honetarako euskal erro oinarrizkoagorik eta atzizkirik aurkitu ezinik edo, mailegutzat jo beharra ikusten zuen.Geroztik mailegu izaera hori are seguruagotzat jo genezake: baldin etaLakarra 1995 en erakutsi zen legea, morfema barneko >: ·>: ·TVTV ezintasuna, 17 Hobeto esan, metatesi bikoitza, kalitatearena ere (fortis < > lenis) hor baita Mitxelenak
|
ikusi
bezala; ez dakit hau (d. laño< llano ere) bcste inon aztertu den, baina baluke intere sik morfema egitura mailako erregelei dagokienez.' 7h Orobat goiko! eiho eta bentana rekin: nekez aurkituko ditugu lexo edo* bendana berenaldaerekin batean.346ZEMAI ABAGADAUNEalegia, onartzen badugu eta kontrako arrazoi gutxi dela dirudi are ezi nezkoago genuke TVTVTV. Bestalde, noizbait erro guztiak aitzineuskaraz monosilaboak izan zirela onartuz, arrazoi haboro genuke abagada mailegu tzat (edota berankortzat, bederen) jotzeko, areago morfema horiek oro Ceskatzen zutela pentsatzen bada.17OEH ren Etim." ohar horretan zalantza markarekin egindako propasa mena (abagada < abaga+ ada) ez zait aitzinamendua iruditzen ikusiaren eta ikuskizunaren aurrean.
|
|
|
Bestalde, bere editorialen argudioen ardatza tradizionalistenekin bat egiteak ez du horren babesa agerrarazi beharrik.
|
Ikusi
bezala, Alardetradizionalari Irun eta Hondarribiko biztanle gehienek dioten atxikimendua azpimarratzera jotzen du errotatibak, eta, nahiz eta zilegitasuna bi alderdiei aitortu, gatazka konpontzeko ardura bi herriei beste inori ez dagokiola adierazten du, tradizionalistekin bat eginik. Komunikabide gehienek bezala, El Diario Vascok ukoegiten dio alderdi bietako baten alde egiteari, seguru asko bi alderdietan daudenosaketa sozialaren heterogeneotasunari eta ideologia aniztasunari nahiz etekinaklortzeko presioari erreparatuz.
|
|
|
Naroak jeurt egin du ohean, ahoz gora geratzeko, eskuak garondoan, Mafalda bere bular artean datzala. Sabaian ez dago zer ikusi, baina hara begira geratu da, pantaila hartan pelikula bat
|
ikusten
bezala. Belarriek Ametsen mugimenduei antzeman nahi diete, baina ez zaie ia ezer iristen.
|
|
|
Gizarte zaurgarritasuna eta degradazioa, munduko politikan zuzentasunarekiko erakutsi arduragabekeria sistematikoaren ondorioz, kezka handiena eragiten duten faktoreetako bat da gaur egun, baliabideen erabilera desorekatuarekin eta ingurumenaren degradazioarekin batera. Lurreko bizitza oso muga arriskutsuetara ari da hurbiltzen, sekula ikusi gabekoetara alegia, eta hauxe da lehen
|
ikusi
bezala buru belarri sartuta gauden eredu soziopolitiko eta ekonomikoaren emaitza behinena.
|
|
|
Lehenik eta behin oroitu beharra dago" nazionala" bezala ezaugarritzen duen hizkuntza hori, azken finean, giza hizkuntza orokorraren eta hizketa ekintza indibidualen artean kokatzen den eta komunitate linguistiko bat ezaugarritzen duen hizkuntza zehatza dela. Gizabanakoen hizketaren esku dago hizkuntzaren errealizazioa, baina, aldi berean eta
|
ikusi
bezala, hizketa hori pertsonala izateaz gain soziala ere bada eta, honengatik, ezinbestekoa da ere horizonte linguistiko komun batez hitz egitea. Giza komunikaziorako beharrezkoa den marko hau da, hain zuzen, nazio baten hizkuntzak —historia eta kultura jakin bat duen giza-talde baten mintzairak— ahalbidetzen eta eskaintzen duena, eta honengatik esan dezakegu bi horien artean elkarreragin sakon eta zabala ematen dela105.
|
|
|
" Perspektiba bakoitzak beti aurkitzen du berria den zerbait" eta, honengatik," ezinezkoa da munduan aditzera ematen den gizadiaren espiritua perspektiba kopuru mugatu batekin erabat ezagutzea" 120 Hala ere guk hemen azpimarratu nahi dugun ideia, bestelako aspektuen garrantzia ukatu nahi gabe, hizkuntzak honetan guztian duen funtzioarekin loturikoa da. Azken finean honek,
|
ikusi
bezala," subjektibitatetik objektibitaterako igarotzea ematen deneko puntu nagusia" 121 osatzen du. Hizkuntzarik gabe ezinezkoa da pertsona batek munduaren perspektiba propio bat edukitzea, ezta bertan sakontzea edo berau zabaltzea ere.
|
|
|
Gizakiaren izatea edota bilakaera haren berezko linguistizitatetik kontsideratu behar da, ze,
|
ikusi
bezala, hizkuntzak munduaren eta gizabanakoaren arteko lotura gauzatzen du eta, gainera, gizabanakoen ikuskera ezberdinek bat egiten duteneko" erdi puntua" 132 osatzen du. Hemendik abiatuz, hain zuzen, atxiki diezaiokegu hizkuntza horri benetako izaera formatiboa, beronek ahalbidetzen baitigu bestelako situazioekin topo egitea, esperientzia edo bizipen berriak edukitzea eta, hauei guztiei esker, gure humanizazio prozesuan aurrerapausoak ematea.
|
|
|
Honengatik hark, batetik, ezinbestekotzat du" aniztasun linguistikoa, kulturarentzako oztopo kaltegarri bezala, eta hizkuntzen ikaskuntza, hezkuntzarako beharrezko gaitz bezala" 162 ikusten duen hizkuntzaren kontzepzio oro alboratzea. ...uts" bezala kontsideratzeko joera duten interpretazio guztiak gainditzea, alegia, hizkuntza" berau hitz egiten duen nazioak edo honen idazleek elkar ulertzeko bakarrik erabiltzen duten artekari soil bezala" ulertzen dutenak163 Azken batean, hizkuntzak, gizakiarenganako bere barne loturagatik edo, berezkoa du esanahi antropologikoa eta, bere" izaera nazionala" azaltzerakoan
|
ikusi
bezala, komunitate linguistiko ezberdinen hizkuntza historikoetan bakarrik du existentziarik. Honengatik, gogoz eta askotan azpimarratzen du berak" hizkuntza ezberdinak", egiaz," ez direla gauza baten hainbat deitura, baizik eta gauza beraren ikuskera ezberdinak" 164 Hizkuntza batetik besterako aldea ez da bakarrik nominala edo formala, baizik eta baita eduki mailakoa edo kualitatiboa ere:
|
|
|
Landu berri dugun" Fragmente der Monographie uber die Basken"() testuak, azken finean," giza hizkuntzaren estudio entziklopediko" baten beharra aldarrikatzen du, zeinek aldi berean hizkuntzaren dimentsio historikoa eta gizatiarra kontuan hartuko dituen. Honen lehen ondorioa,
|
ikusi
bezala, hizkuntzaren estudioa" hizkuntzen estudio" bezala kontsideratzearen eskutik datorkigu eta, zehazki," metodologia konparatiboa" erabiltzen duen estudiotik. Hizkuntzen ikerketa sakon eta zabal honen" helburu nagusia", jarraian azaldu bezala, hizkuntzaren beraren dimentsio antropologikoan oinarritzen da, eta, egiaz, hemendik abiatuz iristen da Humboldt modu honetako ikerketen" interes orokorraz" hitz egitera.
|
|
|
Humboldten obrak, idazlan honetan
|
ikusi
bezala, aukera ederra eskaintzen digu gaur ere hezkuntzaren problematikaz, hizkuntzaren fenomenoaz eta bi hauen arteko loturaz pentsatzeko, eta, honengatik, beldurrik gabe esan dezakegu autore aktuala dela. Ez dugu ahaztu behar, beti ere, ideien balioa orokorrean ez dagoela hainbeste formulatu dituen autoritatearen edo formulatuak izan direneko dataren menpe, baizik eta batez ere ideia horien beraien edukiaren edota horiek guretzat eduki dezaketen esanahiaren menpe.
|
|
|
Horrela, bada, eta orrialde hauetan
|
ikusi
bezala, Humboldten antropologiak elkarreraginean kontsideratzen ditu" gizakiaren ezagutza" (Menschenkenntnis) eta" gizakiaren humanizazioa" (Menschenbildung). Hau ondo ulertzeko, hasieran, gizakiaren" indibidualitate" eta" idealitatearen" artean kontraesanik zergatik ez dagoen —baizik eta elkarren arteko osagarritasun bat— aztertu dugu.
|
|
2006
|
|
|
Jateko tokietan jende ilarak, azken ikuskizuna
|
ikusteko
bezala, eta horrelako egoerei irtenbidea eman zekiokeen zaintza langilerik ez.
|
|
|
Plinio Zaharraren helburua zona horren berri ematea zen, herri nagusiak eta beraien hiriak aipatuz, ingurunearen topografía eta orografiari buruzko datuak eta azalpenak emanez. Horrela izanik, Plinio Zaharrak ere ez digu gehiegi esango antzinako euskaldunen irudi barbaroari buruz, nahiz eta,
|
ikusi
bezala, gure lurraldean bizi ziren herrien berri ematen duen.
|
|
|
Aurreko ataletan historiografia greziar eta latindarraren alde jakin bat, alde etnografikoa, aztertu ondoren, eta baskoiei buruzko ezaugarri orokor batzuk ikusi ostean (nahiz eta,
|
ikusi
bezala, ez dakigun gehiegi eta zalantza handiak dauden), antzinako euskaldunen eta erromatarren arteko harremana eta historiografian ematen den deformazioa aztertzen saiatuko gara.
|
|
|
|
Ikusi
bezala, Erdi Aroan bide beretik jarraitu zuten. Egile merobingiar, karolingiar eta bisigotiarren lanetan sustrai klasikoak begi bistakoak dira.
|
|
|
hirurek erakutsikodizkigute bilakaera horren sintomak eta aurrerapausoak. Lehenbizikoan, Olatzena,
|
ikusi
bezala, honen aulkia supituki Martak beteko du eta Olatz, ordu arte aulkianikusle pasibo izana, zinema aretoan, pantailan sartu eta protagonismoa hartuko du.Nobelan ere, Olatzek ahulagoa eta goxoagoa dirudi hasieran, baina bukaeran berageldituko da erakundean, pipa gero eta aiseago hartuko du, Martak adina zigarretaerreko du. Bestalde, Patakirekin esna Olatzek joko duen arren larrua, bigarrenametsean ostera Martak egingo du, Marta artean gogor samar batek, amaieranOlatzengandik ikasiriko keinu lotsatia bereganatuko duena:
|
|
|
Gainera, zeruko esferari buruzko kapituluetan
|
ikusi
bezala, izarrak distantzia desberdinera daude Lurretik ikusita. Eta asterismo bateko izar batzuk gugandik nahiko hurbil egon daitezkeen bitartean, beste batzuk gugandik askoz urrunago egongo dira, nahiz eta norabide ia paraleloan egon.
|
|
|
|
Ikusi
bezala, Humeren teoriaren baitan zenbait tentsio gune dago. Hala eta guztiz ere, hurrengo atalari begira, honako irudia proposatuko dut Humeren ikuspegia laburbiltze aldera.
|
|
|
|
Ikusi
bezala, razionalismo moralaren aurkako argudio horiek modu batean edo bestean aurreko atalean aurkeztu ditugun argudio eta premisetatik datoz. Premisa horien artean (R1) dago (ik.
|
|
|
|
Ikusi
bezala, ebaluatzen dugun ekintzatik judizio moralerako pasabidean sentimendu bat dago ezinbestean. Sentimendu hori gogo egoera bat da.
|
|
|
Horra hor nire ebaluaketa, ‘ederra da' adierazpena ebaluatiboa baita.
|
Ikusi
bezala, Humeren ikuspegian judizio morala sentimendu moralaren ondorioa da, eta, oro har, edozein judizio ebaluatibo sentimendu ebaluatibo baten ondorioa da.21 Prozesu horretan sinpatiak zeregin nabarmena dauka (T 3.3.1.8). Zergatik esan dut etxe hori ederra dela?
|
|
|
Hau da, nire interesak alboratuz, ebaluaketa bat egiteko gai izan naiz.
|
Ikusi
bezala, norberaren interesak alboratzea baldintza beharrezkoa da ebaluaketa morala egin dezagun.
|
|
2007
|
|
|
Uneon Euskal Herriari irtenbiderik ematen ez dioten bi bide daude. Bat, Espainiako Konstituzioaren bidea, azken 30 urteotan
|
ikusi
bezala. Bestea, borroka armatuaren bidea da.
|
|
|
Arestian
|
ikusi
bezala, Nafarroan kale neurketa, biztanleen arabera nola euskararen ezagutzaren arabera, tipologia arrunt ezberdineko 13 udalerritan egin da. Ditugun datu horien interpretazio taxuzkoa egitearren, udalerriak multzokatuko ditut, ahal dela Nafarroan diren elkarbizitza gune sozio geografiko naturalen arabera.
|
|
|
Herri gogo edo Volksgeistaren kontzeptua erromantikoak baino lehenagokoa da,
|
ikusi
bezala. Azterketa literario filologiko, erromantikoetara?
|
|
|
Azken batean, euskal lurraldeak, puntu honetan
|
ikusi
bezala, aniztasun soziolinguistiko sakon eta zabala erakusten du, zeinak hezkuntza antolaketa izugarri baldintzatzen duen eta, gainera, hezkuntza politikari irizpide argiak eskatzen dizkion. Lopez Adanek dioen bezala, baina, aniztasun hori ezin da bere horretan ontzat eman:
|
|
|
Euskal komunitate linguistikoa, finean, errealitate natural bat da —inork ez du" euskaltasuna" asmatu—, eta horregatik hitz egin dezakegu ere euskal hizkuntz eta kultur eskubide etikoez: kontua da" problematika honetan", honela Setien," balio etiko batzuk daudela inplikatuta, hain zuzen, herrien kultura eta —bereziki— horien hizkuntza estuki lotuta daudelako pertsonen eta herri horien errealizazio osoarekin" 256 Gizakiaren izaera eta garapena,
|
ikusi
bezala, ezinezkoak dira gizabanakoen eta gizataldeen hizkuntzak kontsideratu gabe, eta, zentzu honetan, euskal hizkuntz eskubideak —beste hizkuntza guztiei dagozkienak bezalaxe— gizakiari berari loturiko eskubideak dira. Horregatik, eta euskarari begira, zera dio San Martinek:
|
|
|
" Pertsonen eta errealitate historiko soziologikoaren eskubideen onarpenak, Euskal Herrian, egiazko —eta ez bakarrik formala, baizik eta erreala den— elebitasun baterantz joatea exijitzen du" 264 Horrenbestez" etika komunikatibora" joko dugu berriro, hain zuzen, bertan euskalduntze prozesua bera legitimatzeko modu egoki bat aurkitu baitezakegu: etika horren arabera, Cortinarekin
|
ikusi
bezala, ezinbestekoa da" komunitate baten kide guztiek elkarri eskubide bereko solaskide izaera aintzatestea" eta, horrekin," elkarri baten argudioak azaltzera eta besteenak entzutera derrigortzea" 265 Euskararen errealitate gutxituak, baina, ezinezkoa egiten du" elkarrizketa ideal" hori —euskaldunek askotan jo behar dute nahitaez erdarara—, eta, komunikazi... Horregatik euskararen" normalizazioa" —berori" beste hizkuntzen maila berean jartzea" (Ninyoles) 266—, funtsean, gure arteko komunikaziorako baldintza linguistikoak berdintzea da, eta, zentzu honetan, normalizazio hori etikoki inposatzen zaigun zerbait da.
|
|
|
Esan dezagun, hasteko, s ozializazioa —gizabanakoak gizarte jakin batean integratzeko burutu beharreko ibilbidea— ezin daitekeela gauzatu hizkuntza rik gabe. " Sozializazio prozesuan", honela Fermoso," batek nahitaez eskuratu behar du beste kideekin erlazionatzeko tresnarik tipikoena", alegia," hizkuntza ezinbestekoa da sozializatzeko, berori ingurukoekin komunikatzeko bitartekorik garrantzitsuena delako" 144
|
Ikusi
bezala, baina, hizkuntza ez da tresna edo bitarteko huts bat; alderantziz, gizakia linguistikoa den bezala hizkuntza bera ere gizatiarra da, baita hura bezain soziala. Hori azaldu nahian edo, zera dio Coseriuk:
|
|
|
Hizkuntzarenganako pedagogiaren interesa hezkuntzaren antropologia filosofikoaren eta sozio-kulturalaren perspektibatik aztertu ondoren, jarraian, interes horren dimentsio etikoari heldu nahi diogu, jakinik dimentsio hori ere egiaz —eta bete betean— antropologikoa dela. Gizakia, jada
|
ikusi
bezala, berez da" animalia moral eta linguistikoa", eta horregatik pedagogiak —Bollnowek azpimarratzen duen bezala— ezinbestean kontsideratu eta aztertu behar du" hizkuntzaren eta hezkuntza linguistikoaren esanahi etiko morala" 169 Hain zuzen hizkuntzaren jabe delako ahal du gizakiak gertueneko ingurunetik urrundu, erreakzio primarioenak akzio askeetan eraldatu eta, ... Horren haritik, eta aurrekoa osatuz, zera dio berriz ere Bollnowek:
|
|
|
Kontuan hartu behar da, alabaina, elkarrizketa beti hizkuntza jakin batean gertatzen dela —hizkuntza,
|
ikusi
bezala, hizkuntzetan bakarrik da erreala—, eta horrek nahitaez garamatza hizkuntz pedagogiaren alde etikoa aniztasun linguistikoaren perspektibatik ere aztertzera. Egia da, zentzu batean, Marinak esaten duena:
|
|
|
Hizkuntzaren pedagogiak, azken puntu honetan
|
ikusi
bezala, ezinbestean kontsideratu behar du bere dimentsio etikoa, zeinak funtsean orain arte ikusitako hizkuntzaren antropologia filosofikoaren eta sozio-kulturalaren ekarpenak osatzen dituen. Azken batean, hizkuntza baten ikaskuntza, honela Camps, elkarrekin bizitzen ikastearekin dago zuzen zuzenean lotuta:
|
|
|
Horrek guztiak, jakina, ondorio zuzena du hezkuntzaren teorian eta praktikan ze, jada
|
ikusi
bezala, ezin dugu pertsonalizazio prozesuez edota sozializazio eta enkulturazio prozesuez baino hitz egin. " Hezkuntzak", Fermosoren hitzetan," une bakoitzeko zirkunstantzietara egokitu behar du bere zeregina, bai ikuspuntu historikotik bai ikuspuntu axiologikotik" 100 Zentzu honetan, beraz, ez dirudi gehiegikeria bat" hezkuntzaren perspektibismoaz" hitz egiteak, hain zuzen Ortega Gassetek berak bere" perspektibismoa" bai maila indibidualean bai maila sozialean planteatzen duen bezalaxe101.
|
|
|
" Hizkuntzaren jatorrizko humanitateak, bada, aldi berean esan nahi du gizakiaren jatorrizko —munduan egotearen— linguistizitatea" 115 Hizkuntzaren dimentsio gizatiarra, beraz, ez da eranskin baten modukoa, eta, horregatik, hizkuntzak gizakiari eskaintzen dionaren —eskaini ahal eta behar dionaren— inguruko galdera saihestezina da. Modu honetan, Humboldtek bideratutako" hizkuntzaren kontzepzioak", Gipperren hitzetan," antropologiarako, filosofiarako eta gainontzeko gizakiaren zientzietarako zubi sendoa eraikitzen du" 116
|
Ikusi
bezala, beraz, hizkuntzaren antropologia filosofikoak oinarri bat eskaintzen dio hizkuntzaren teoria pedagogikoari, hain zuzen gizakiaren linguistizitatea eta hizkuntzaren gizatasuna elkarreragin dinamiko eta humanizatzaile batean lantzeko aukera ematen baitu.
|
|
|
" Gizakia", berriz ere Sussmuthen hitzetan," naturaren gertakari bat baino gehiago da; gizakia zeregin bat da, eta, horregatik, pertsona bakoitzaren garapenak hezkuntza aurresuposatzen du" 15 Hezkuntzaren behar horrek, bestela, agerian uzten du gizakiaren hezia izateko eta hezteko" posibilitatea": " Gizakiaren indeterminazioa dela eta, bakoitzak ‘bere burua egiten’ du", dio Castillejok, eta" egite hori haren berezko aldaketarako posibilitatean oinarritzen da" 16 Hain zuzen gizakiaren egitura,
|
ikusi
bezala, jaiotzetik edo genetikoki erabat zehaztua ez dagoelako, horregatik berori egitura ireki bat dela esan dezakegu, zeina bere" plastikotasunak" edota" malgutasunak" ezaugarritzen duen. Horren haritik zera dio Ferrerok:
|
|
|
Gorpuaren argazkiak egin eta Interneten zabaltzea erabaki dut. Badakit gehienentzat haragi pixka bat gehiago
|
ikustea
bezala izango dela, baina nire betebeharra dela sentitu dut.
|
|
2008
|
|
|
Komiki denda batera sartu eta zerbait halabeharrez erostea absurdoa da. Inoiz filmik ikusi ez duen pertsona batek, haren harribitxiak ezagutzeko kalean topatzen duen lehenengo zinema aretora sartu eta amerikanada bat
|
ikustea
bezala litzateke".
|
|
|
Lehenengo gaian
|
ikusi
bezala, Konstituzioaren 31 artikuluak lege erreserba ezarri du izaera publikoko ondare prestazioen gain. Aldi berean, gastu publikoei aurre egiteko, Konstituzioak tributuak ordaintzeko beharra ezarri du, tributu sistemaren bidez eta ekonomi ahalbidean oinarrituta.
|
|
|
Aurrean, Almeria sendo agertu zen eta egin beharrekoak oso argi zituela. Kontraerasoaren bila aritu zen une oro eta etxekoak baino kontzentrazio handiagoa erakutsi zuen, 0 jokaldian
|
ikusi
bezala.
|
|
|
Margolan bat egiten zuen lehen geruzan, eta hurrengoan margolan bera baina pauso erdi bat atzeragotik
|
ikusita
bezala. Geruza bat hurrengoaren segida zen, koadroan lehen aldiz marraztu zuenetik urruntzen ariko balitz bezala.
|
|
|
Azkazalak minberatzerainoko indarrez atxiki nintzaion mastari, eta begiak itxi nituen arriskua ez
|
ikusteko
bezala. Pixkanaka neure senera etortzen hasi nintzen ostera, pultsuak ohizko erritmoa hartu zidan, eta berriro ere neure buruaren jabe egin nintzen.
|
|
|
Espazio bateratu, matematiko eta arrazional baten ilusioa eskaintzen du, errealitatea, leiho? batetik
|
ikusita
bezala irudikatzen duelako. Panowfsky, 1999.
|
|
|
Arestian
|
ikusi
bezala, Bourdieu ren ustez, pertsona izenek ez dute erreferentziarik, aitzitik, ustezko erreferentzia baten? (nor) beratasuna, sortu nahi dugu haiek erabiliz, hartara izugarrizko abstrakzio bat dugu bide:
|
|
|
Sofa gainean biluzik ikustea lehen aldiz neska baten gorputz biluzia
|
ikustea
bezala izan zen, jakin min handi batek barren guztia zeharkatu zidan. Hogeita hamar urtetara iristear egon arren, titiak tente zituen artean.
|
|
|
Ewan ekin pasatutako momentu on bakoitza zurekin egon nintzeneko oroitzapenek goibeltzen zuten. Joaten ginen leku bakoitzean, zure itzala
|
ikustea
bezala izan zen. Hiri guneko gaztelu puntara igota ere, eta han goitik paisaiaren handitasunaz gozatu beharrean eta Ewan ekin une gozo hura konpartitu ordez, barruan korapilo handi bat askatuz pasatu nuen, bere presentzia saihestuz.
|
|
|
Arestian
|
ikusi
bezala, Euskal Unibertsitate Sistema osatzen duten hiru unibertsitateek pauso ugari eman dituzte GHEEra egokitzeko. Besteak beste, hiru unibertsitateek ECTS sistema unibertsitateko irakaskuntzetan barneratzeko programak bultzatu dituzte.
|
|
2009
|
|
|
Arrazoibide hau, Kanten, nahimenaren lege propioa bera izatetik? partitua kontsidera genezakeena, Bigarren Modernitate guztiaren karakteristikoa da (Subjektuaren beregaintasun eta lehentasun guztizkoa), eta Bakunin eta Nietzscheren ihausketan ageri da bereziki suntsikorra; Sartrek gogoko izan du,
|
ikusi
bezala; baina Merleau Ponty batek ere segitzen du (gizakiaren askatasuna bateraezina da, munduaren pentsatzaile absolutu baten ezarketarekin?). Jainko hori egotekotan, izan ere, dena pentsatua dago, beraz egina dago, beraz historia akabatua dago.
|
|
|
ateratzen direnean, berriz ere bortxakerian hasten direla. Nolabait, ezin grina horri jazarri, mozkorrak ardoa
|
ikusita
bezala.
|
|
|
Barnean, neskato txapar batek jadanik ezagutzen nuen jarleku laburra seinalatu zidan agur motz baten ondoan. Dena nik aitzineko aldian
|
ikusi
bezala zegoen, mahaiak, paretetako pintura eta tapizak, leihoak, argimutilak, kutxak, tximinia eta goiko sabaia bera, ni handi sentiarazterainoko ttikiak. Oraingoan ere zerbitzariak mahai gainean azpila utzi zuen, gozoz betea.
|
|
|
Are gehiago (oinarri eskasagoz atera du hainbatek ondorio harrigarriagorik): ia ziurtzat jo genezake, Barandiaranek ongi
|
ikusi
bezala, Pirinioetan eta Akitanian, ziminoa gizaki bilakatu zelarik, berba egiteari euskaraz ekin ziola. Indoeuroparrek, berriz, banoa eta banator horietan, beren migrazio gogorrak barnebildu eta adierazi dituzte.
|
|
|
Landak hori idatzi eta bost urtera, aurreko atalean
|
ikusi
bezala, 15.000 pertsona batu ziren Tuentiko evento batean sare sozial hori euskaraz, katalanez eta galegoz jar dezaten aldarrikatzeko. Izan ere, horrelako eventoak erabiltzen baitira Tuentin aldarrikapenak egiteko, norbanakoaren ahotsa kolektiboan uztartuta.
|
|
|
Aurreko atalean
|
ikusi
bezala, eredu interesgarria abiatu zuten Hegoaldean Euskalzale eta Ibaizabal-ek. Haatik, azken hori desagertu ostean, hamarraldi luze batez basamortuko zeharkaldia egin behar izan zuen euskarazko prentsak Hegoaldean (Iparraldean, bien bitartean, bere garairik onenak bizi zituen Eskualdunak), harik eta 1910eko hamarraldian euskarazko kazetak berriro agertzen hasi ziren arte.
|
|
|
|
Ikusi
bezala, ordezkapenik egin gabe, karaktere zerrenda baten agerpen kopurua zenbatu nahi dugunean ere erabilgarria da tr/// funtzioa.
|
|
|
Biak zehaztu nahi izan ditugu: ezagutza gatazka bat dago eta, bestetik, bizitza ereduei buruzkoa ere bai;
|
ikusi
bezala, elkarri lotuta daude, baina komeni zaigu biak ondo bereiztea. Proiektu baten inguruan posizio hartze desberdinak egon litezke, eta posizio hartze hori ezagutza erabiliz justifikatzen da; ez da batzuek ezagutza teknikoa dutela eta besteak ideologia politikoaz baliatzen direla, beraz.
|
|
|
Aita santuak zioen zientzia ez dela arimez arduratzen; baina,
|
ikusi
bezala, arimez zientzia (lan honetan ulertzen den zentzu zabalean) arduratzen da; noski baietz! Beste batzuek diote zientzia ez dela balioez arduratzen; erlijioari dagokio auzi hori.
|
|
2010
|
|
|
Aurreko puntuan
|
ikusi
bezala, testuek konposizio eta egitura konplexua dute. Van Dijk autoreari jarraiki, hiru osaera maila bereiz dakizkioke testuari:
|
|
|
Sorrera denetarikoak izan ziren, ikastolak han eta hemen zabalduz. Baina,
|
ikusi
bezala, berehala gauzatu zen ikastolen arteko koordinazioa, beharrak eraginda. Eta horrela sortu zen Ikastola Batzordea, ikastolen mugimenduaren lehen adierazle kolektibotzat har daitekeena.
|
|
|
Ikastolen kolektiboa inoizko ataka zailenean jarri zuten 1993an. Eta sare publikora pasatzea edo ikastola bezala segitzea erabakitzeko orduan, faktore eta interes asko nahastu ziren,
|
ikusi
bezala.
|
|
|
KLAUDIA. Nigatik bada, hitz egin lasai. Interesgarriak dira horrelako kontuak, pelikula bat
|
ikustea
bezala da ia.
|
|
|
|
Ikusi
bezala, kasuan kasuko kostuen balioztapenen zifrak ezberdinak dira oso.Edonola ere, kostuen zenbatekoa (kostu ez zuzenena, batik bat) NEBetan ezarrikodiren babes neurriek zein jazotzen diren jarduera ekonomikoek baldintzatukodituzte neurri handian (Barreiro et al., 2004).
|
|
|
Egia da 90eko hamarkadatik aurrerakoaldia oso esanguratsua izan dela erregionalismoari bultzada berri bat ematerakoan, eskualde mailako zenbait integrazio prozesu zaharren berpizteak eta berri batzuenagerpenak agerian utzi dutenez. Hala ere, oraintsu
|
ikusi
bezala, ekimen hauek hartzen duten itxura eta definitzen dituzten helburuak ez dira homogeneotasun handikoak, eta etorkizunean har dezaketen norabidea ez da ere erraz aurreikustekoa.Horrela, zabaldu egin da adituen arteko eztabaida bat hauxe planteatzen duena: erregionalismoak zenbateraino ahalbidetzen duen globalizazio ekonomikoarenazken faseen gauzatzea, munduratze prozesuarekiko osagarri gisar...
|
|
|
Zenbat eta txikiagoaizan, orduan eta arazo gutxiago egongo dira normalean merkatu desberdinakdesarautzeko negoziazioak garatzen direnean. Pentsaera adar honen barruko ideiarik funtsezkoena, Bretton Woods eko erakundeek ordezkatua, zera da, erregionalismotik bultzatutako prozesu liberalizatzaileak oso ondo etorriak direla, baldineta haien azken helburu nagusia mundu osora beraien merkatuak irekitzea bada.Aurretik
|
ikusi
bezala, hau izango litzateke azken aldiko erregionalismo irekiarenplanteamenduarekin bat datorrena, integrazioaren sakontze eta erakundetze mailabaxuetan oinarrituta eta merkataritza libreko eremu erraldoiak sustatuz ganorazkotresna birbanatzailerik gabe.
|
|
|
Horrez gain, beste faktorebatzuk erabil nahi baditugu erregio talde bakoitzaren ekarpenak ebaluatzeko, erakundetze maila, birbanaketarekiko sentikortasuna eta garapena (zentzu zabalbatean) sustatzeko martxan jarritako politikak eta erabilitako tresnak aipatu genituzke. Oraintsu
|
ikusi
bezala, pare bat adibideren bitartez, hauetan ereerregio taldeen arteko aldeak oso adierazgarriak dira.
|
|
|
Noiz galdu zuten agintariek jendearenganako fedea? Usurbilen
|
ikusi
bezala, informazioa garden emanez jendea arazoaz ohartarazten denean, kontzientziatu eta inplikatu egiten da. Horretarako, benetako eta gertuko komunikazio zuzena behar da, ez propaganda zuria.
|
|
|
Lagun izan nuen urte haietan. Halako batean, komunismoaren erorketari buruz hitz egiten ari ginela, neure esperientziaz
|
ikusi
bezala esan nion, Europan Berlingo hormaren erorketa eta horrek ekarri zituen ondorenak ustekabean gertatu zirela. Baina berehala erantzun zidan:
|
|
|
Nik ordea, banekien egoera ez zela hain larria; gehiago oraindik, Joan Paulo Bigarrenak goiz hartan asteroko agerraldia egingo zuela plazan. Eta neronek leihotik
|
ikusi
bezala, une hartan bertan jendetza handia ari zela plaza aldera joaten, Joan Paulo Bigarrenak emango zuen audientziarako. Hori esan nuen Euskadi Irratitik.
|
|
|
Dena dela, Trabukok eginak izateko aspaldi samarrekoak dira. Lehen
|
ikusi
bezala, 1705 aldean jaio bazen, artean mutikoskorra izanen baitzen.
|
|
|
Eta aurrez
|
ikusi
bezala, Juan Fermin eta Maria Lorenza 1722an ezkonduak zirela jakinik, hortxe nonbait 1740tik 1742ra bitartetsu horretan bizituak izanen ziren berriz Berdabion Miel Otxoteko eta emazte Manula Inazi bertako alaba, lehen 1717an ezkonberritan bezalaxe. Baina, ordurako bazeukan beste zulo iluna egina Berdabioko herentziak:
|
|
|
Bederatzi urte dira, hain juxtu, 1738tik 1747ra arte, eta lehen
|
ikusi
bezala, bitarte horrexetan jaioak ziren" bi seme ta iru alaba" Berdabion. Gurasoak ezkondu zirenetik aita kartzelan sartu zuten arte, gutxienez, han bizituak ziren, beraz.
|
|
|
Nik kasik seguru joko nuke baietz. Izan ere, lehen
|
ikusi
bezala, Berdabioren andrea, bere senarragatik: " Unek niri nundik ekartzen ote dit diru au?" galdezka, errezeloz josia [56] bizi bazen, ez baita ongi entenitzen, gero aitak etxean egiten zuela alabak lasai ederrean esate hori.
|
|
|
Sortzez Zuberoako Larrainekoa den Joxepe Killaberri horretaz berriz, que a mas de veinte años reside en la jurisdizion de esta villa diote testigu guziek; ezaguna zuten, beraz, eta lehen
|
ikusi
bezala, Elama inguruan erle mordoska paratua bazuenerako, bistakoa da aspaldixkotik hor biziko zela.
|
|
|
Berrogeita hiru armadun atera ziren egun hartan plazara,
|
ikusi
bezala bakoitza bizpahiru armaz hornitua. Denetik ageri da:
|
|
|
Gero ezkondu 1713ko abenduaren 12an Alozartako Mariana Untxalorekin eta zazpi seme alaba izandu zituen. Eta ezkontza hartatik Portolon sortutako zazpi senidetan zaharrena, goiko zerrendan
|
ikusi
bezala, Jose Antonio Eskudero Untxalo zenuen, 1715ean jaioa. Hara nola ageri den aitaren heriotzako agirian bertan oinordeko:
|
|
|
Zena zela, ederki nabari du hilburuko testamentu honen sarrerak, bazutela bi semeek elkarren arteko esparen bat herentziaren gainean. Nahiz aitaren izeneko testamentua nola edo hala idatzi, azkenean elkarren arteko istiluak sortu baitziren, aurrez
|
ikusi
bezala. Hara testamentua nola apaindu zuten, aldez aurretik [348]:
|
|
|
Humek ez du onartzen argudio hori, analogia bera egokia ez delako, unibertsoa ez baita erloju edo makina baten antzekoa.
|
Ikusi
bezala, urte batzuk geroago, Darwinek Humeri arrazoia eman zion.
|
|
|
Dena den,
|
ikusi
bezala, printzipio horrek tentsioa sortzen du. Nola gainditu tentsio hori?
|
|
|
Munduari buruzko uste egokiak edukitzea oso garrantzitsua da balioen eremuan ere. Eta,
|
ikusi
bezala, erlijioak ez du askorik laguntzen langintza horretan. Areago, oztopo izan da askotan.
|
|
|
Guk ez dugu aintzat hartu lekukotasuna zentzu komunaren ereduaren deskribapenean. Zentzu komunaren funtsa,
|
ikusi
bezala, hautematean, oroimenean eta arrazoitzean (zentzu zabal batean ulertuta) datza. Zenbait pentsalarik uste dute zentzu komunaren ereduaren barruan lekukotasuna sartu behar dela, saihestezina baita gure bizitzan.
|
|
|
Baina fintze hori ez da kontu subjektiboa edo pribatua soilik, intersubjektiboa, publikoa edo soziala baizik.
|
Ikusi
bezala, gure usteek bi alderditatik jasotzen dute presioa. Batetik, egiaren eskutik, eta, bestetik, uste horiek bideratzen dituzten ekintzen eraginaren eta erantzukizunaren aldetik.
|