2000
|
|
Adierazpen askatasuna eta teorian gailurrean ordezkatutako beste zeinbait baloreren garrantziaren adierazle dira debekuok, baina baita kontraesan ikaragarri baten agerle ere: herri bateko herritar askok ezin izan duela jarraitu herri horretako gertaera oso garrantzitsu bat bertako
|
hizkuntzetako
batean. Guztia XXI. mendeko Europan gertatua
|
|
proiekzio publikoa duen idazle bat saritzea salmentak ziurtatzeko era bat da. Hiztun kopuru handia duten
|
hizkuntzetako
argitaletxeek izan duten garapena ikusita, argi dago enpresaren kontzeptu estandarrera gero eta lerratuago daudela, ahalik eta gehien saltzea dela helburu bakarra, eta gutxi direla liburu on bat argitaratu edo ziurtasun osoz" best-seller" bat izanen den liburua argitaratzearen artean lehena aukeratuko luketen editoreak. Euskal literaturan argitaletxeak gero eta profesionalago bihurtuagatik, eta derrigorrez merkatu kontzeptuari jartzen zaion arreta ere handiagoa izan arren, ausartuko nintzateke esatera editoreek" zintzoago" jokatzen dutela, editore bakoitzak bere ikuspegi literario eta gustu propioak izanagatik, ez dela oraino poemario on bat argitaratu gabe geratzen, nahiz eta aurrez dakien argitaratzaileak liburu horrek ez duela dirurik emanen.
|
|
proiekzio publikoa duen idazle bat saritzea salmentak ziurtatzeko era bat da. Hiztun kopuru handia duten
|
hizkuntzetako
argitaletxeek izan duten garapena ikusita, argi dago enpresaren kontzeptu estandarrera gero eta lerratuago daudela, ahalik eta gehien saltzea dela helburu bakarra, eta gutxi direla liburu on bat argitaratu edo ziurtasun osoz" best-seller" bat izanen den liburua argitaratzearen artean lehena aukeratuko luketen editoreak. Euskal literaturan argitaletxeak gero eta profesionalago bihurtuagatik, eta derrigorrez merkatu kontzeptuari jartzen zaion arreta ere handiagoa izan arren, ausartuko nintzateke esatera editoreek" zintzoago" jokatzen dutela, editore bakoitzak bere ikuspegi literario eta gustu propioak izanagatik, ez dela oraino poemario on bat argitaratu gabe geratzen, nahiz eta aurrez dakien argitaratzaileak liburu horrek ez duela dirurik emanen.
|
|
Seigarrena, hizkuntza desberdinak egoteak ez du esan nahi soinu desberdinakerabiltzen direnik; aparatu fonatzaileak eskaintzen dituen aukeretatik, hizkuntzabakoitzak kopuru mugatua hartzen du eta asko komunak dira hizkuntzen artean, bainadenak ez. Honegatik hiztunak beren
|
hizkuntzetako
soinuak ekoiztera egokitzen dira (praktikoagoa da erabiltzen diren soinuak baino ez kudeatzea, alferrikako jakintzakhorixe baitira, alferrikakoak).
|
2001
|
|
Esan daiteke 70eko hamarkadan sendotzen den euskal nobelagintza modernoari esker, gure narratibak garaiko joera literarioekin zuen etena ezabatu egiten duela. Lehenengo aldiz, euskal irakurleak ez du inongo eskizofrenia literariorik biziko euskarazko eta beste
|
hizkuntzetako
irakurketa literarioen artean. Saizarbitoriaren nobelek hasten duten aro honetan, behiala T. S. Eliot poeta nobeldunak" Tradition and Individual Talent" (1920) artikuluan esandakoa frogatuko da:
|
|
Literaturak ez duela mugarik, eta literatur ondarearen berrirakurketak direla finean idazleek eskaintzen dizkigutenak. Beste
|
hizkuntzetako
literaturekiko harremanetan gauzatzen den euskal nobela berri honek" mundua Alejandria zabal bat dela" gogorarazten digu eta, ondorioz, indarrean dauden parametro literarioen zolan mugitzen dela euskal nobela garaikidea.
|
|
Garapen literario handiko
|
hizkuntzetako
idazleek ez bezalako arazo bat dueuskal idazle batek iragana lantzerakoan. Honelatsu formula daiteke auziarenmuina:
|
|
Tradizio laburra dugula eta kexuka? Utikan, utikan, beste
|
hizkuntzetako
idazle askok eta askok ez duten pagotxadaukagu eta: eremu zabal bat ikusten dut neure aurrean, giza oinak zapaldu gabeaagian, eta.
|
|
Esate baterako, Txuma Lasagabasterrekgurean euskal nobelaren errepresentazio gaitasunaz agertu dituen zalantzak, hauda, gure errealitatea irudikatzeko orduan euskal nobelagintzak betetako zereginaz: «Parece como si los narradores tuvieran miedo a enfrentarse con la realidad historico social». Izan ere, esperimentazio formal eta teknikoak beste
|
hizkuntzetako
nobelagintzarekin homologatu bai, baina euskal nobelagintzak bizi dugun gizartearenahalegin eta nekea, idealak eta porrotak islatzen al ditu. Horixe da Tx. Lasagabasterrek planteatzen duen zalantza:
|
|
Beste
|
hizkuntzetako
asma lanekin berdinduz gero âez gorengo edo behengoekin, bai erdi mailakoekinâ, ez da Joanak joan nire iritziz, haien parera heltzen. Gizarteko auziek, gizakien arteko harreman korapilatuek, alde asko izaten dute:
|
|
Baina irekiko zaizkie begiak, ikusiko dute herriak erantzungo duela eta baieztatuko da ez dela gauza bera abertzaletasuna eta euskaltzaletasuna. Horren ondorioz, Nafarroako Gobernuak, epe laburrera zein luzera, onartu du euskara ez dela euskaldunen hizkuntza bakarrik, Nafarroako
|
hizkuntzetako
bat ere badela. Europako Batasun osoan ez dago herririk bere hizkuntzapropioa ren aurka legislatzen duenik edo herritarren hizkuntz eskubideak murrizteko neurriak hartzen dituenik: Na fa rroa da kasu bakarra Europako Batasun osoan.
|
2002
|
|
Nola esaten duzu «bertso saio» erdaraz? Ez da, ez, lan makala izan beste
|
hizkuntzetako
hitz baliokideak aurkitzea. Horrela aukeratu du erdal terminologia bertsolaritzako «Euskaltzaindiak»:
|
|
2000); beste herrialde batzuetan sendotuta dauden Kritika Sariak gurean ez egotearena, bestetik. 1976tik aurrera estatu espainiarreko
|
hizkuntzetako
literaturak ere kontuan hartzen dituzten Sari Nazionalek ez dute gurean kritika sari berezirik eragin. Adibide deigarri bat gogora ekarriz, hortxe daukagu, esaterako, Galiziar Kritika Saria, 1978tik aurrera indarrean dagoena. b) Euskal kritikaren bilakaera azken urteotan
|
|
Horretaz gain, 1999an4, 1.523 liburu argitaratu zirela ikus dezakegu, eta, Unescoren sailkapenari jarraituz,% 13,1 literatur liburua zen,% 23 haur eta gazte literatura eta% 33,8 irakaskuntza liburua. Guztiz aipagarria da literatur liburuen ehunekoa jaitsiz joan dela azken urte hauetan eta inguruko
|
hizkuntzetako
liburugintzan duen ehunekora berdindu duela. Alabaina, aldatu ez dena narratibak duen gailentasuna izan da.
|
|
Lehenmailako irakaskuntza euskaraz azaldu behar zelakoan ere bazeuden. Baina gutxiizan ziren unibertsitateko lan
|
hizkuntzetako
bat euskara bera izan zitekeelapentsatu edo defenditu zutenak. Halñ, 1932 urtean Madrilgo euskal ikasleekargitaratutako liburuan, Pedro Laskibar eta Telesforo Uribe Etxebarria izan zirenideia horren defendatzaile sutsuenak eta kasik bakarrak (Ikasbatza, 1932:
|
|
Zuri kapitalistak besteen desberdintasuna (ekonomikoa, kulturala, arraziala?) enoratzen du: zuri kapitalistaren ustez, pobreak ez du beste kultura bat; beltzak ez du bere ekonomia egoera berezia; beste
|
hizkuntzetako
hiztunek ez dute beste hezkuntza sistemaren beharrik. Adibideak nonahi aurki daitezke.
|
|
Lehenenego atal honetan, gizarte batean bizirik dauden
|
hizkuntzetako
bat euren orrialdeetan modu sistematikoan enoratzen duten hedabideak sailka daitezke. Hizkuntza gutxituan idatzitako artikuluak hain dira gutxi, ezen balio estatistikorik ere ez duten.
|
|
Zergatik jokatzen da horrela latin literaturarekin? Euskarazkoa bezala, nahikoa urria delako, egungo gure inguruko
|
hizkuntzetako
literaturekin konparatuta. Gainera produzitu zenaren zati txiki bat baino ez da gureganaino iritsi.
|
|
• Euskarazko eskaintza proportzionalki gero eta txikiagoa gertatzen da inguruko beste
|
hizkuntzetako
eskaintza hazkundearen ondoan.
|
|
Hizkuntz eskubideen diskurtso politiko instituzionalean gehiengo erdalduna da diskriminatuta dagoena, administrazio publikoetan sartzeko euskarari ematen zaion" garrantziagatik". Administrazio horrek nafar guziok funtzionariogai bagina bezala azaltzen ditu, eta ez administrazioaren aitzinean Nafarroako bi
|
hizkuntzetako
edozein erabiltzeko eskubidea dugun herritar gisa. Gobernua rentzatnafar euskaldunak ehuneko txiki bat baizik ez dira, eta haien hizkuntzaz zerbitzu publikoak jasotzeko eskaera gehiengo erdaldunaren kontra doan pribilegioa da, inolaz ere ez eskubidea.
|
|
Aniztasun bertsua topatzen dugu maiz bi hizkuntza horietako estatus soziolinguistikoak alderatzean. Oso maiz gertatzen baita hautagai den
|
hizkuntzetako
bat debekatuta egotea, edota kulturaren eta administrazioaren eginkizunetatik at luzaz egona izatea; eta horretaz" herdoild urik" edo" zaharkiturik" nolazpait.
|
2003
|
|
" Irakurgai huntan ikus diteke zelan komeni dan askotan beste
|
hizkuntzetako
hitzak nork bere idazkietan sartzea euren orthographia errespetaturik. Inglesez idatzita egonarren, iphuin huntan pallazo hitza italianoz dago (inglesez palace idazten da).
|
|
Onartu behar da bizkitartean, herri
|
hizkuntzetako
mezak eragotziagatik, Trentoko Biltzarrak herri hizkuntzetako iruzkinak egitea gomendatu zuela, zer hel ere. Eta Jainkoari esker, Baionako, Iruñeko edo Kalagorriko apezpiku zenbaitek, Luku, Etxauz, Oltze euskaldunek, edo Lavieuxville eta Lacroix erdaldunek, gomendio horren arabera, euskara ederrean sustatu eta argitaratu zituzten erlijiozko liburu asko.
|
|
Onartu behar da bizkitartean, herri hizkuntzetako mezak eragotziagatik, Trentoko Biltzarrak herri
|
hizkuntzetako
iruzkinak egitea gomendatu zuela, zer hel ere. Eta Jainkoari esker, Baionako, Iruñeko edo Kalagorriko apezpiku zenbaitek, Luku, Etxauz, Oltze euskaldunek, edo Lavieuxville eta Lacroix erdaldunek, gomendio horren arabera, euskara ederrean sustatu eta argitaratu zituzten erlijiozko liburu asko.
|
|
Lehenengo mailako irakaskuntza euskaraz azaldu behar zelakoan ere bazeuden. Baina, gutxik defendatu zuten unibertsitateko lan
|
hizkuntzetako
bat euskara bera izan zitekeela. Euskal Esnalea elkarteak, Donostian, euskarazko zenbait hitzaldi antolatu zuen, 1920ko hamarkadaren hasierako urteetan, eta horrela frogatu zuen euskara goi kulturaren hizkuntza izan zitekeela.
|
|
Era berean, KTEk, Zientzia eta Teknologia Ministerioaren mendeko erakundeak, publizitate leiho berriak blokeatzeko programak erabiltzea, instalatutako aplikazioak eguneratzea eta lege softwarea erabiltzea gomendatzen du, batez ere berme komertziala erabili ahal izateko. Posta elektronikoari dagokionez, dekalogoak gomendatzen dio erabiltzaileari ez fidatzea atzerriko
|
hizkuntzetako
mezuez, ez eta “produktu magikoak” edo doakoak eta bidaltzaile ezezagunak eskaintzen dituztenez ere. Lagunen “e mailei” dagokienez, normalean jasotzen direnekin bat ez datozenak edo gai bera duten bi igorle edo gehiagotatik datozenak ez fidatzea gomendatzen du.
|
|
Elizgizon horiek diskurtso erlijiosoak jada badakarren bizi zentzuari herriaren eta hizkuntzaren jatorrien narrazio koherentea gehitu zioten: euskara Babelgo
|
hizkuntzetako
bat da (edo lehenagokoa: Paradisukoa), antzinakoa eta garbia, jainkotiarra, Tubalek ekarri zuen hona, monoteismoa eta lege zaharrekin batera; gero, Santiago eta beste apostoluek kristautasuna zabaldu zuten, eta beti atxiki izan ditugu tinko fede, ohitura eta hiz  kuntza garbi horiek; izan ere, ez erromatarrek ez beste herriek ezin izan gaituzte garaitu.
|
|
Atzerriko hiru
|
hizkuntzetako
bat jakiteagatik puntuazio osoaren %5 eskuratuko zen aurrerantzean. Bi jakinez gero, %10 Euskara jakitea, eremu euskaldunean, puntuazio osoaren %5, 5ekin sarituko zen, baina zenbait kasutan bakarrik.
|
2004
|
|
Eu ropako eremu urriko
|
hizkuntzetako
egunkariak gurean izan dira, Euskal Herrian. Gertutik ezagutu dute gure erre alitatea, linguistikoa, politikoa, kulturala...
|
|
Ikusi dugunez, gizakiaren atributu bereizgarri guztiek dimentsio etiko bat dute, guztiak etikotasunaren ahal izateko baldintzak direnez gero. Giza anbibalentzia errotikakoa, hondogabetasuna, errealitatearekiko ardura eta autoplastizitatea, autojabetzea, autokontzientzia, zentralitate egarri asebetezina, etengabeko orientazio beharra... funtsezko ezaugarri hauek guztiak giza kulturaren oinarrian eta muinean daude, kultura (praxi) indibidualean eta kolektiboan, hizkuntza (eta
|
hizkuntzetako
bakoitza!) kulturaren (eta kultura bakoitzaren) eta errealitatearen adierazpide, komunikabide, ezagupide eta hausnarbide delarik, eta ahantzi gabe kultura —kultura oro— giza desirek (desirak) eta afektibitateak ahalbidetzen eta barne zeharkatzen dutela. Gogora dezagun, azken puntu honi gagozkiola, Françoise Dolto k nola ezaugarritzen zuen kultura La cause des enfants liburu bikainean:
|
2005
|
|
Autonomia Erkidegoaren lurralde eremuan kokatzen diren enpresa edo establezimenduekin dituzten harremanetan, ofizialak diren bi
|
hizkuntzetako
edozein erabiltzekoa.
|
|
Autonomia Erkidegoaren lurralde eremuan kokatzen diren enpresa edo establezimenduekin dituzten harremanetan, ofizialak diren bi
|
hizkuntzetako
edozein erabiltzekoa; enpresa eta establezimendu hauek, bi hizkuntza ofizialetako edozein erabiltzen dutela ere, zerbitzu egokia eman diete.
|
|
Maila honetan garrantzi handia du, ordea, nazioartekotasunak, komunikazioa hizkuntza batez mintzatzen diren hiztunen artekoa baino areago hizkuntza desberdinez mintzatzen diren jakintza esparru bateko adituen artekoa baita. Terminoa sortu duen ikertzailearen hizkuntzaz eratzen da askotan eta bestelako
|
hizkuntzetako
zientzialariek mailegatu egiten dute, edo, batez ere, jatorrizko terminoa zabalkuntza semantikoaz lortu bada, kalko semantikoa egiten dute hizkuntza bakoitzean, nazioarteko mailan adigai baterako antzeko etiketak izateko asmoarekin. Honek eragiten du mailegutza eta kalko semantikoa hizkuntzaren gainerako esparruetan baino ugariagoa izatea, baina,
|
|
Eta galdera bat sortzen zait: Zergatik eskuartean zerabiltzan beste
|
hizkuntzetako
dialektoak baztertuz agertu zitzaigun ltalian. Aspalditik zekien italiera literario bakar bat idazten zela, XIII. mendean Toskanan, eta bereziki Florentzian sortua.
|
|
Materiala zuria denez, zaila da elurretik bereiztea eta, gainera, ingurumen inpaktua murrizten, eguzkiaren argia islatzen eta urtzea ekiditen laguntzen du. Asmakizuna 75.000 euro inguru kostatu da, eta glaziarreko
|
hizkuntzetako
bat eta haren sarbidea babesteko jarri da. Udazkenean berreraiki behar da, eski denboraldia hasi baino lehen, urtero desagertzen diren 20 metroko elurra eta izotza arintzeko.
|
2006
|
|
Beste jatorrizko
|
hizkuntzetako
hiztunak izanagatik baztertu dugu hori lantzea; izan ere, amaigabeko tipologian sartuko ginateke, batetik, eta bestetik, ez da estatistikoki esanguratsua.
|
|
Hirugarren sailean, beste
|
hizkuntzetako
poeta eta abeslarietatik nik euskeratu ditudanak daude, gehienak neronek kantatuak. Grabatutakoak oso gutxi, eta grabatu gabeak gehienak.
|
|
Filologia eta hizkuntzalaritza ikasketarik gabeak, ausart, irmo eta konfiantzaz enpo abiatzen dira etimologien itsasoan, testuen eta esamoldeen interpretazioan, euskararen zuzentasunaren matazan... Lasai asko azalduko dizu bere abizenen jatorria, bere herriaren izenaren esanahi gordea, auzo
|
hizkuntzetako
hitzen euskal jatorria...
|
|
Ez dago horrelakorik. Denek hartzen dituzte auzo
|
hizkuntzetako
osagaiak, eta ez beti poliki poliki, norberaren hizkuntzaren legeetara egokituz, eta hizkuntzan behar bezala integratuz.
|
|
Lehena, saltoki bat, saltzen dituen gauzak ingelesa ez den hizkuntzan idatzirik dituena. Indiar
|
hizkuntzetako
batean, jakina. Baina, zenbat dira hizkuntzok?
|
2007
|
|
Nire kasuan adibidez, zuzenean italieratik ari banaiz ere, maiz ezin dut saihestu buru prozesuan gaztelania tartekatzea, nire
|
hizkuntzetako
bat delako. " La mia amica soffre di verme solitario" ikusiz gero, lehenbiziko irakurrian gutako askori, gaztelania izanik gure hizkuntzetako bat, ideia okerra etortzen ahal zaigu burura:
|
|
Nire kasuan adibidez, zuzenean italieratik ari banaiz ere, maiz ezin dut saihestu buru prozesuan gaztelania tartekatzea, nire hizkuntzetako bat delako. " La mia amica soffre di verme solitario" ikusiz gero, lehenbiziko irakurrian gutako askori, gaztelania izanik gure
|
hizkuntzetako
bat, ideia okerra etortzen ahal zaigu burura: " Bakarrik ikusten nauelako sufritzen du nire lagunak", nahiz eta esanahia oso bestelakoa izan:
|
|
Prestigio gitxi daukala esan deuskue, gazteek ez dabe euren gurasoek beste egiten, eta euren berbakerea bere ez dala horren aberats. Hiztun gitxi daukien
|
hizkuntzetako
txakurrak ortozik beti.
|
|
Kontratua eta lege honetan ezarritako informazio agiriak idatziko dira eskuratzailea Europar Batasuneko zein estatu kidetan bizi edo nongo naziotasuna izan eta bertako hizkuntzan edo
|
hizkuntzetako
batean, eskuratzaileak hala hautatuta, baldin eta Batasuneko hizkuntza ofizialetako bat bada. Horrez gain, gaztelaniaz edo kontratua egiteko lekuan ofiziala den beste hizkuntza batez idatziko dira.
|
|
Izatez, Europako Erkidegoaren Tratatuko 17 artikuluetan erakunde berri bat jaso da, naziotasunaren parekoa, Europar Batasuneko herritartasun izenekoa. ...eskubidea udal hauteskundeetan eta Europako Parlamenturako hauteskundeetan Europar Batasuneko zein estatu kidetan bizilekua izan eta estatu horretan, naziotasuna gorabehera; Europar Batasuneko estatu kideek hirugarren estatuetan duten babes diplomatiko eta kontsularra; Europako Parlamentuan eskariak egiteko eskubidea; Europako Arartekoarengana jotzeko eskubidea, Tratatuko 314 artikulura bildutako
|
hizkuntzetako
edozein erabiliz Europako erakundeetara jotzeko eskubidea, etab. Ildo beretik, Europarako Konstituzioa ezartzen duen Tratatuak, indarrean jarriko balitz, estatu kide bateko naziotasuna duen oro Europar Batasuneko herritarra dela berresten du, ezer berritu gabe; herritartasun hori nazioko herritartasunari gehitzen zaio, batak bestea ordeztu gabe, eta horrela, pertsona hori testu horretan ezarritako eskubide eta eginbeharren subjektu da.
|
|
Ordezkaritza organoa Generalitatea zen (1 art.). Bestalde, 2 artikuluan hizkuntzaren inguruko guztia arautu zen, Estatutuaren negoziazioan gairik delikatuenetakoa izan zena: Katalunian gaztelania eta katalana koofizialak zirela ezarri zen (Kataluniak Espainiarekin zituen harremanetan hizkuntza ofiziala gaztelania izango zen, Kataluniaren barruan emandako xedapen ofizialak elebidunak izango ziren, eta Katalunian herritarrek bi
|
hizkuntzetako
edozein hauta zezaketen Auzitegiekin, agintariekin eta mota guztietako funtzionarioekin zituzten harremanetan; Auzitegietan katalanez aurkeztutako agiriak gaztelaniara itzuliko ziren alderdietakoren batek hala eskatuz gero, eta Katalunian fede emaile publikoek baimendutako agiri publikoak bi hizkuntzetako edozeinetan idatzi ahal ziren).
|
|
Ordezkaritza organoa Generalitatea zen (1 art.). Bestalde, 2 artikuluan hizkuntzaren inguruko guztia arautu zen, Estatutuaren negoziazioan gairik delikatuenetakoa izan zena: ...ren barruan emandako xedapen ofizialak elebidunak izango ziren, eta Katalunian herritarrek bi hizkuntzetako edozein hauta zezaketen Auzitegiekin, agintariekin eta mota guztietako funtzionarioekin zituzten harremanetan; Auzitegietan katalanez aurkeztutako agiriak gaztelaniara itzuliko ziren alderdietakoren batek hala eskatuz gero, eta Katalunian fede emaile publikoek baimendutako agiri publikoak bi
|
hizkuntzetako
edozeinetan idatzi ahal ziren).
|
|
[ohar, hizkuntzaren jeinua berdin nazioaren jeinua] 128 Portugesak, espainolak, frantsesak, errege abaroaren prestigioa bazuten, humanista italiarrek (eta haien antzera apologista euskotarrek) propietate intrintsekoetan bilatu behako dituzte beren hizkuntzaren goitasunaren arrazoiak. Varchi, Martelli, Machiavelli, Lorentzo Magnifikoak aise demostratu dute, italierak ez duela parerik129 Beste
|
hizkuntzetako
apologistek, denek italiarrengandik plagiatzen edo ikasten dute, baina laster frantsesa izanen da paregabea (Du Bellay), edo espainola (J. de Valdés); italiera ez da, esango du H. Estienne k, ideia platoniko bat airean besterik, frantsesak aldiz estatuaren autoritatea eta bere erregearen faborea dauzka sendo bere atzetik, egiazko hizkuntza bat da. Hala hizkuntzen arteko norgehiagokak nazioen eta erregeen arteko norgehiagokak bilakatu dira (nazio eta monarkia bakoitzak bere buruari genealogiarik fantastikoenak asmatu dizkio, berekitasun propioaren froga), harrokeria eta xenofobia itsusietaraino ailegatuz askotan.
|
|
Gauzen naturak berak erabakita baleuka, bakarra eta era berdinekoa izango litzateke sailkapen hori. Giza
|
hizkuntzetako
izenak, ordea, ezin daitezke inolako modu aldaezinean uler. Horiek ez dituzte gauza substantzialak, berez diren entitate independenteak, izendatzen.
|
|
«A ez da B» versus «A da ez B», txineraz egin ezin litekeen bereizketako diferentzia modua da. Txinerak eta tradizio filosofiko txinatarrak ez dute definitzen, ez dute bereizten, ez dute oposatzen hizkuntza eta filosofia mendebaldarrek bezala; eta izan ere, mendebaleko
|
hizkuntzetako
zenbait konbertsio logiko zentzugabea da txineraz, eta zenbait oposizio, ezinezko. Alderantziz, kasu batzuetan oposizioak txineraz osagarriarena jokatzen du:
|
|
[ohar, hizkuntzaren jeinua berdin nazioaren jeinua] »972 Portugesak, espainolak, frantsesak, errege abaroaren prestigioa bazuten, humanista italiarrek (eta haien antzera apologista euskotarrek) propietate intrintsekoetan bilatu behako dituzte euren hizkuntzaren goitasunaren arrazoiak. Varchi, Martelli, Machiavelli, Lorentzo Magnifikoak aise demostratu dute, italierak ez duela parerik973 Beste
|
hizkuntzetako
apologistek, denek italiarrengandik plagiatzen edo ikasten dute, baina laster frantsesa izanen da paregabea (Du Bellay), edo espainola (J. de Valdés); italiera ez da, esango du H. Estienne k, ideia platoniko bat airean besterik; frantsesak, aldiz, estatuaren autoritatea eta bere erregearen faborea dauzka sendo bere atzetik, egiazko hizkuntza bat da. Hala hizkuntzen arteko norgehiagokak nazioen eta erregeen arteko norgehiagokak bilakatu dira (nazio eta monarkia bakoitzak bere buruari genealogiarik fantastikoenak asmatu dizkio, berekitasun propioaren froga), harrokeria eta xenofobia itsusietaraino ailegatuz askotan.
|
|
«I propose that, in acquiring a native language, the child learns particular ways of thinking for speaking»1607 Slobin ek bereziki ikertu duena mugimenduaren adierazpena hizkuntza ezberdinetan da. Test bat da, ingeles, espainol, aleman eta hebreera
|
hizkuntzetako
haurrei marrazki bat erakutsi, eta han iruditan ikusten den istorioa kontarazi. Slobin en konklusioan hizkuntza espainoleko haurrek eszena bat nagusiki tokideskribapen estatikoekin kontatzen dute; hizkuntza ingeleseko haurrek istorio dinamiko bat nagusiki puntu batetik besterako mugimenduaren aditzezkoa1608 Ez da tenperamentu kontua edo.
|
|
Horrela, fakturazio mostradoreak edo segurtasun eta immigrazio kontrolak ezagutuko dituzte. Heldua den adin talde horren erosotasunerako, aireportuko geltokiak" mikromundoarekin" batera dauden
|
hizkuntzetako
soinu seinale eta mezuak ulertu behar dira. ' Munduko klanen' kasuan, Interneteko foroak funtsezkoak izango dira familia taldeek, besteak beste, aireportura' joateko' edo' aireportutik' antzeko turista taldeekin koordinatzeko.
|
|
Gaueko hamarretatik aurrera, Benito Lertxundi kantaldi bat eskaintzen hari zen urte hartan eraikitako frontoi berrian. Hamaiketan plazan hasi zen berbena. Ordurako, berbenetan ibiltzen ziren hainbat euskal taldek (Egan, Akelarre…) adostua zuten, euskal kantak edo beste
|
hizkuntzetako
kanten euskal bertsioak bakarrik interpretatzea. Eta egun hartan ere horrela hasi ziren, euskal kantak abestuz.
|
2008
|
|
24 urte inguru zituela hasi zen lanean eta hamar urtetik gorako esperientzia dauka. Hizkuntza gutxituetako hedabideetan nahikoa fideltasunez segitzen du lanean, gehiengo
|
hizkuntzetako
komunikabideetarako pausoa eman gabe. Gehienek hedapen zabaleko hedabide publikoetan egiten dute lan, irratian eta telebistan.
|
|
Oraindik ez da Manituana liburuaren itzulpenik argitaratu. Noizko" inperioetako
|
hizkuntzetako
" (ingelesa, frantsesa, gaztelania) itzulpenak?
|
|
Gehienak hizketaren teknologiak garatzeko eratuak dira, edo euskalkien ikerketarako pentsatuak. Beste
|
hizkuntzetako
testu corpus esanguratsuetan, idatziak pisu handiagoa izaten du (prozesatzen errazagoa baita), baina ahozko laginak sartu dira corpusetan, gehiago edo gutxiago (BNCn, ahozkoa% 10 da; ICEn,% 60). Euskaraz ahozko corpus izenez (spoken corpus) bataiatutako proiektu bateratu eta erreferentzial baten hutsunea sumatzen dugu; gainera, gure ustez argi dago erreferentzia corpus batek hizketa hein batean behintzat jaso behar lukeela.
|
|
Beste
|
hizkuntzetako
corpusen diseinuan ere, corpusa' adierazgarria' eta' orekatua' lortzea da irizpide nagusia.
|
|
Hizkuntza ereduari dagokionez, berrienak euskara batuari so daude (tresna automatikoak horrekin dabiltza hobekien), baina euskalkien eta beste barietate batzuen presentzia ere badago. Beste
|
hizkuntzetako
corpusen diseinuan ere, corpusa ‘adierazgarria’ eta ‘orekatua’ lortzea da irizpide nagusia, dela hizkuntza oro har aztertzeko (erreferentzia corpusetan) dela alderdi edo erabilera arlo jakin bat aztertzeko (corpus berezietan). Horrela ulertuta, baliabide deskriptiboen erabateko gailentasuna dago.
|
|
1 Sozietateen eta gainerako erakunde inskribagarrien izendazioa osatzeko, Espainian ofizialak diren
|
hizkuntzetako
letrak erabiliko dira.
|
|
Bere hipotesia indartu nahian, Europako zenbait leku izen eta Europan hitz egin diren indoeuropar
|
hizkuntzetako
(hau da, germaniera, zelta, latina eta greziera) zen bait hitz euskaren bitartez azaltzen saiatu da onderengo urteetan argitutako lanetan. Horretarako ezinbestekoak zituen aitzin euskararen eredu bat izatea eta eredu horre tatik gaur eguneko euskarara eman diren aldaketen berri ematea.
|
|
Baina Saussureren berreraiketak aniztasun hori dexente murriztu zuen bisilaboak (sanskritozko gramatikan set> errokoak deritzanak) eta bokal luzez amaitzen zirenak aitzin erro orokorrago baten bilakaera bereziak zirela azaldu zuenean. Indoeuroperazko erroaren teoria Benvenistek osatu zuen
|
hizkuntzetako
egi tura guztiak aitzin forma kanoniko batera bihurtu zituenean, Saussurek proposatuta ko laringalak jokoan jarriz. Erroaren teoriak konparaketaren mugak zabaldu zituen, erlazio gabeko hitzetan lotura berriak aurkituz eta berreraiketa antzinagorantz erama nez.
|
|
Gure inguruko
|
hizkuntzetako
ikerketak gogoan izanik, gure hizkuntzaren kasuan zer gertatzen ari den itauntzea zilegi bekit. Gureko estandarizatze lanetan norantz goazen eta zein abiaduretan itaundu beharra dugu, nor edo nork kontrolatzen duen edo inork kontrolatzen ez duen edonora ote goazen.
|
|
Hiztunak bere hizkuntzako hitz eta esapideen esanahiari buruzko informazioa hizkuntza horretan berean bereganatzeak berebiziko garrantzia du. Euskarazko unibertsoa euskarazko esanahiez osatzen da lehenik eta, horiekin batera, elkarkide, gainerako
|
hizkuntzetako
ordainak egoten dira, kulturaren osagarri eta adierazgarri. Hala ere, euskara hiztegiak elebidunak baino gutxiago era biltzen dira oraindik ere (salmentek hori erakusten dute, behintzat).
|
|
24) maiz aipatu arren, nabarmen da ez dagoela adostasunik, termino ak definitzean antzekotasun handiak badaude ere. Gainera, gure inguruko
|
hizkuntzetako
terminoen parekoak eratu ditugu euskaraz eta Zabalak (1999: 163) dioena gerta
|
|
erromantizismoa, posterromantizismoa, modernismoa, sinbolismoa, postsinbolismoa, eta abar. Eta batek ez daki oso garbi zertaz hitz egiten ari garen termino horiek gurera aplikatzen ditugunean (nahiz eta jakin zertaz hitz egiten den aldameneko
|
hizkuntzetako
poesiaz dihardugunean). Kortazarren abiapuntuak, ona eta gainera integratzailea izanik, huts egiten du
|
|
Adibidez, European> Science> Foudation> Erakundeak aurrera eroandako EUROTYP Proiektua() Europako hizkuntzak sailkatzeko tipoen arabera eta maila denetan (morfologian. sintaxian, fonologian eta pragmatikan). Ezberdinak izan arren, Europako
|
hizkuntzetako
ezaugarri ugari errepikatzen direla maila denetan ikusi zen. Zehatzago esateko, azterketek azaldu dute hizkuntza denek kodatzen dutela datibo kategoria funtzio berbererako eta, gainera, kodatze horrek, kasu batzuetan, beste funtzioren bat adierazten duela (cf.
|
|
Lehenengo mailako irakaskuntzan euskaraz azaldu behar zelakoan ere bazeuden. Baina gutxik defendatu zuten unibertsitateko lan
|
hizkuntzetako
bat euskara bera izan zitekeela381.
|
|
Alfabeto feniziarrean, bokalak erabiltzen hasi baino lehen, antzinako
|
hizkuntzetako
hitzak zuriunez edo puntuz bereizten ziren.
|
|
Beste
|
hizkuntzetako
hitzak idatzi behar ditugunean ere, bide fonologikoak okerrera eraman gaitzake. Esate baterako, Renault idazteko Renol, Shakespeare idazteko Xexpir, edo Freud idazteko Froid erabil dezakegu.
|
|
Euskarazko Komunikazio Garapena Neurtzeko Zerrenda tresnaren eskuliburuak ingelesezko Communicative Development Inventories tresnaren eskuliburuaren (Fenson eta beste, 1993) egitura bertsua du. Irizpide hori beste
|
hizkuntzetako
egokitzapenetan ere kontuan izan da, esaterako Mexikoko gaztelaniaren egokitzapenean (Jackson Maldonado eta beste, 2003) eta Espainiako gaztelaniaren egokitzapenean (Lopez Ornat eta beste, 2005). Jatorrizkoan bezala, KGNZ tresna bi galdetegik osatzen dute:
|
|
acArthur Bates testaren beste
|
hizkuntzetako
bertsio batzuetan gertatzen den bezala (Fenson eta beste, 1993; Jackson Maldonado eta beste, 2004 eta LopezOrnat eta beste, 2005) euskarazkoan ere azpiatal guztiak korrelazionatuta daudela aurkitu dugu. Lehen KGNZri dagozkion emaitzak bat datoz gaztelanietako beste ikerketa batzuetan lortutakoekin (Jackson Maldonado eta beste, 2004 eta LopezOrnat eta beste, 2005).
|
|
Tresna honen beste
|
hizkuntzetako
bertsio batzuetan egin den bezala (Fenson eta beste, 1993; Jackson Maldonado eta beste, 2004 eta Lopez Ornat eta beste, 2005) azpiatalen arteko korrelazioak neurtzen dira ondoko tauletan.
|
|
Etzana: alde batetik, marka komertzialak zein programen izenak eta beste
|
hizkuntzetako
hitzak adierazteko erabiltzen da; bestetik, hainbat informazio zehatz bereizteko testuan zehar agertzen direnean: fitxategien eta katalogoen izenak, programak, komandoak, etab.
|
|
Nabarmentzekoa da hiru ikasturte gehiagotan ingelesa ikasten aritutakoek, beste taldekoek baino emaitza okerragoak lortu dituztela. Hala ere, aldagai indibidualek pisu handia dute beste
|
hizkuntzetako
emaitzei begiratuz gero, askotan emaitza kaskarragoa lortzen baitute 5 urterekin hasitakoek. Ikus dezagun aldagai honen eragina gaitasun komunikatiboa osatzen duten gaitasun ezberdinetan:
|
|
Googlek, bestalde, gehien erabiltzen diren nabigatzaileen tresna barretarako, botoiak eskaintzen ditu. Botoi horiek arrastatu besterik ez dute egin behar, eta, horiei esker, irakurtzen den orria edo hautatutako edukia automatikoki berrezar daiteke eskaintzen diren 24
|
hizkuntzetako
edozeinetan. Firefoxerako osagarriak Nabigatzailean automatikoki itzultzeko osagarriak Sarea bisitatzen den programaren araberakoak dira.
|
|
Itzulpen sistema Bestalde, RSS sarrerak automatikoki itzultzeko zerbitzua ere jarri du martxan Googlek, blogen edo berri guneen eguneraketak denbora errealean gainbegiratzeko. Internauta batek, Google Reader bidez, blog edo web gune batera joan eta eskura dituen 20
|
hizkuntzetako
edozeinetara berehalako itzulpena lor dezake. “Flu Trends” ek Estatu Batuetako gripearen prebalentzia ezagutzeko aukera ematen du Bilatzaile ezagunak plazaratutako beste tresna berri bat “Flu Trends” da.
|
|
Baina egia da artikulu kopuruari buruz ari garenean, Wikipedia gaztelaniaz bederatzigarren lekuan dagoela, 400.000 artikulu baino gehixeago dituela. Fenomeno horren arrazoia zein den ez dakigun arren, gaztelania baita munduan gehien hitz egiten den
|
hizkuntzetako
bat, uste dugu Internetera konektagarritasunik eza handia dela gure hizkuntza hitz egiten den herrialde askotan. Hori izan liteke, adibidez, alemanarekin, frantsesarekin edo italierarekin konparatuta ditugun artikuluen kopuru txikiaren arrazoietako bat.
|
|
Ingelesak duen arrakasta beste hizkuntzetatik hartu dituen maileguetatik datorkiola uste du Crystalek: «Ingelesak 350
|
hizkuntzetako
maileguak dauzka; izaera aldatu du, bai, baina horrek esan nahi du edertasuna galdu duela?». Hizkuntzaren araztasunaren alde egiten dutenak kritikatu ditu Crystalek:
|
|
Kongresuan, ostirala arte, txosten zientifikoak, mahai inguruak, kultur ekitaldiak eta erakusketak antolatu dituzte, eta Euskaltzaindiak Henrike Knorren aldeko in memoriam omenaldia prestatu du azken egunerako; izan ere, kongresuaren bultzatzailerik handienetakoa zendu berri den euskaltzaina izan zen. Jose Luis Lizundia euskaltzainak azaldu du 2005ean hasi zutela, berak eta Knorrek, kongresua antolatzeko lana, Kataluniako eta Aragoiko
|
hizkuntzetako
arduradunekin.
|
|
Bidaia hori hizkuntzen prestigioarena da. Urrutiak eskertu zituen beste hiru
|
hizkuntzetako
ordezkarien «elkartasuna», eta dei zabala egin zuen nork bere hizkuntzaren aldeko pedagogia lana egiteko. «Hizkuntzen inguruko debatea ez da pausatua, politikoki erabiltzen dute; are gehiago, batzuetan hauteskundeekin lotzen dute».
|
|
Hala, oso gaztetxotan gitarra jotzen hasi zen eta azken urteotan bakarlari moduan kontzertuak ematen hasi da. Pop rocka egiten du, AEBetako folkaren kutsu handia daukana, eta abesteko, bere ama
|
hizkuntzetako
bat den ingelesa erabiltzen du. Bitxikeria moduan, Faganek bi alditan esku hartuko du aurtengo Danbakan: Mery May moduan eta Foxy Boxxi taldeko abeslari gisa.
|
|
2) Ailegatzen direnen hizkuntzak. EAEra eta Nafarroara iritsi diren etorkinen ia %50 Hego Amerikakoak dira; beraz, printzipioz, Hegoaldeko bi
|
hizkuntzetako
bat dakite, gaztelania hain zuzen ere. Beste %50ek ez dakite ez bata ez bestea.
|
|
Hona beraz" Gorrail azeriaren ibilerak", itzuli dudan liburua eta hari buruz oharpen zenbait: Haste hastetik erran behar dut, izen guziak euskarara itzuli ditudala, ibilerak Euskal Herrian pasatu balira bezala, kasu eginez halere erdi aroko izenen zentzua ez nezan alda, eta hori, hautu bat izan da ene partetik. Liburuaren bukaeran aurkituko dituzue bi
|
hizkuntzetako
elkarrekikotasunak. Bestalde, jakin behar da ibilera horiek XII. eta XIII. mendeko idazkiak direla eta nehork ez badaki ere xuxen nork idatziak izan diren, orduko giro eta unea aipatzen dutela. Hori garrantzitsua da idazki horretan gertatzen diren gauzen hobeki konprenitzeko, ezen, zaharkituak ez izan arren, gertakizun anitz badateke oraingo aroan pasa ezin daitezkeenik, bederen molde horretan.
|
|
Egia erran, nik haurtzaroan irakurri nuenean ez nuen holakorik susmatu, baina idazki hori doi bat barnatzen baldin badugu gure heldu begiekin, akats horiek guziak salatuak direla argi eta garbi ohartuko gara. Eta, gainera ikusiko ere, gaurkoari begira, antzekotasun anitz kausi daitekeela. Euskal literaturan ez bada haurrei buruz argitaratu kondaira eta ipuin eskasik, uste dut erdal
|
hizkuntzetako
obrek ere badutela beren interesa eta beren lekua, euskarazkoek erdarazkoetan behar luketen bera funtsean, eta gisa horretan" le Roman de Renard" ipuin bildumaren euskaraz plazaratzeak irakur gura bultza lezakeela, euskal literatura ahultzeko partez aberastuz, euskarazkoak erdarazkoa egin lezaken bezala, funtsean! Erdi aroko idazkiak izangatik, Gorrailen ibilerak ez dira istorio serio e... Egitate edo elkarrizketetan fartsa, ironia, trufa, engainuak ugari dira, baita ere egoera eta jarreretan borroka, erailtze, kolpe eta truka bitxiak zehazki deskribatuak.
|
2009
|
|
Hedabideetan, 1982ko uztailaren 29ko Legeak, ikus entzuneko arloa arautzen duenak, bi ondorio garrantzitsu izan zituen erregio hizkuntzei zegokienez. Alde batetik, irrati eta telebista zerbitzu publikoei esleitzen zien erregio
|
hizkuntzetako
zein kulturetako adierazpenak bermatzeko zeregina (5 art.); horrek, astean zehar zenbait ordutan, aipatu hizkuntzetan saioak egitea ekarri du. Bestetik, Frantziar Estatuak irrati difusio pribatuaren arloan zeukan monopolioa apurtu zuen eta ondorioz, Ipar Euskal Herrian Gure Irratia, Irulegiko Irratia edo Zuberoko Boza bezalako euskarazko irratiak sortu ziren.
|
|
Kontsumitzaileak babesten dituen eremuari dagokionez, abenduaren 22ko 6/ 2003 Legeak, kontsumitzaileen zein erabiltzaileen Estatutua arautzen du, honako eskubidea aitortzen dielarik: " Autonomia Erkidegoaren lurralde eremuan kokatzen diren enpresa edo establezimenduekin dituzten harremanetan, ofizialak diren bi
|
hizkuntzetako
edozein erabiltzekoa". Honetara, aipatu Legeak xedatzen du, enpresa eta establezimendu horiek, bi hizkuntza ofizialetako edozein erabiltzen dutela ere, zerbitzu egokia eman dietela (37.b art.). Gerora, uztailaren 1eko 123/ 2008 Dekretuak, erabiltzaileen zein kontsumitzaileen hizkuntzaeskubideei buruzkoak zehazten ditu, jendeari begirako enpresen, erakundeen eta establezimenduen hizkuntza betebeharrak.
|
|
Gure arteko euskaltzale batzuek azaldu duten iritziaren aurka, Txillardegik besterik uste zuen orduko hartan behintzat: elkarrekin ukipenean dauden bi
|
hizkuntzetako
bat hizkuntza minorizatua baldin bada, eta hizkuntza minorizatu horrek bere hiztun nagusiak —elebakarrak edota bere mundu kognitiboaren eta emozionalaren hizkuntza nagusia hizkuntza minorizatua dutenak— galdu baldin baditu, hizkuntza horrek hondameneko bidea hartuko duela iritzi zion. Hiztun elebakarrak direla, hizkuntza menderatuan besterik mintzo ez diren elebakarrak alegia, horrelako baldintza soziolinguistikoetan egoera markatzen dutenak.
|
|
Sariei dagokienez, lehenengo saria 1.200 eurokoa izanen da eta 400 euroko accesita irabaziko dute bi
|
hizkuntzetako
modalitate bakoitzeko irabazleek. Santurtziar batek euskaraz hobekien idatzitako ipuina ere sarituko dute 400 euroko.
|
|
Bestalde, EKE erakusketaren entzun ikus edukiak sarean ezartzeko lanean ari da, bost
|
hizkuntzetako
(frantsesez, euskaraz, gazteleraz, ingelesez, katalanez) internet aplikazio berezi batean. Orain, publiko zabalago batengana iristeko garaia da eta erakusketa ikusi dutenek gustuko edukiek nahi bezainbat begiratu dituzte etxetik.
|
|
izkuntzak eta hizkuntzak dauden bezala, akademiak eta akademiak daude. Mendeetan zehar estatuaren babesa izan duten
|
hizkuntzetako
akademia askok mendeetako historia dute, eta mendeetan batere babesik gabe iraun
|
|
duten eremu urriko
|
hizkuntzetako
erakundeak askoz berriagoak dira, eta xumeagoak, txikiagoak. Italieraren Akademia 1583an sortu zen, Frantsesaren Akademia
|
|
Antsietatearen barruan bi zati bereizi behar dira, bata, antsietateari edoeuskal «larritasun» hitzari dagokiona; eta bestea, erdal
|
hizkuntzetako
angustia hitzari dagokiona: «estuasuna».
|
|
Aditz
|
hizkuntzetako
itzultzaileek, beraz, aditzaren bidez ez, baizik eta beste elementu formal batzuen bidez adierazi behar izaten dute Modua, esaterako adberbioekin edota preposizio osagaiekin. The Hobbit en itzulpenen azterketatik ondorioztatu ahal izan denez, ordea, itzulpen askotan Moduari buruzko informazioa galdu egiten da.
|
|
Liburutegiek ere gero eta eskaera handiagoari erantzun behar diote: gaztelaniaz besteko
|
hizkuntzetako
liburuak edo hizkuntza autonomikoei. Bisitatutako zentroen %92ren erabiltzaileek aukera hori dute.
|
|
Izangaien betebeharrak Lanpostu horiek eskuratu nahi dituztenek baldintza orokor hauek bete dituzte: Batasuneko estatu bateko nazionala izatea, herritartasun eskubide guztiez gozatzea, Europar Batasuneko
|
hizkuntzetako
bat gutxienez menderatzea eta beste hizkuntza bateko (ingelesa, alemana edo frantsesa) ezagutza egokiak izatea. Test eta proba guztiak bigarren hizkuntza horretan egiten dira beti.
|
|
Hainbat testuingurutan euskara bakarrik, eta, beste hainbatetan, gaztelania bakarrik. Horrek besteak beste eskatzen du herri administrazioak helburu eta eginkizun horretara egokituz joatea eta bi
|
hizkuntzetako
edozeinetan eroso lan egiteko eta zerbitzua emateko prestatzea, eta herritarrak ere hizkuntza ohiturak aldatuz joatea euskararen mesedean, kontziente izanik herritar bakoitzaren esku dagoela neurri handi batean euskararen erabilera.
|
|
Eskubidea bai, ezin uka hori, ez da zalantzarik. Baina eskubide izateak ez du esan nahi euskaraz bizi ahal izateko nahitaezkoa denik guk halako seiehun hiztun dituzten
|
hizkuntzetako
hedabide kopuruetara gerturatzea. Eskubideak defendatu egin behar dira, batez ere ukatzen dituztenen aurrean; baina garenaren neurriaz ahaztuta, eskubide dugun guztia osorik eta erabat egingarri delakoan" dena ala ezer ez" leloa hartuko bagenu iparrorratz, oso bide laburra geratuko litzaioke euskarari.
|
|
Ez da bidezkoa, ez da, beraz, onargarria? hizkuntza askatasunaren izenean aldarrikatzea" hizkuntza politikarik onena hizkuntza politikarik eza dela", hizkuntzen artean desoreka baitago eta, hain justu ere hizkuntza askatasunaz baliatuz,
|
hizkuntzetako
batean bizi nahi duenak hartarako zailtasun nabarmenak baititu.
|
|
Ebaluazio txostena egin duen Adituen Batzordearen esanetan, oraindik ere premiazkoa da hizkuntza aniztasunaren balioa Espainia osoan zabaltzea, batez ere" gaztelania ez beste hizkuntza ofizialik gabeko autonomia erkidegoetan bizi diren espainiar herritarrek hizkuntza pluraltasunaren kontua ez dezaten arazotzat har, sustatzea merezi duen kultur aberastasun legez baizik". Adituen Batzordeak ebaluazio txostenean jaso dituen honako hitzok ere kezka eta eskaera bera azpimarratzera datoz, eta, aldi berean, eremu urriko
|
hizkuntzetako
hiztunen aurrean ere hizkuntza anizkoiztasunaren balioa azpimarratzera:
|