|
2000
|
|
|
Pirinioaren bi alderdietan era berean mintzatu izan dira; Okzitaniako Languedoc
|
hizkuntzaren
dialektoak ere gure mende honetara arte berdintsu erabili dira Ipar hegoaldean. Baina argi utzi nahi dut, Languedoc baino lehenago, Neolitos garaian euskara erabiltzen zela, bertako leku izenek adierazten diguten bezala.
|
|
2005
|
|
|
Eta galdera bat sortzen zait: Zergatik eskuartean zerabiltzan beste
|
hizkuntzetako
dialektoak baztertuz agertu zitzaigun ltalian. Aspalditik zekien italiera literario bakar bat idazten zela, XIII. mendean Toskanan, eta bereziki Florentzian sortua.
|
|
|
Ondorioa garbia da: " ala gure
|
hizkuntza
dialekto koskor bat bihurtzen utzi eta kul tura folklore hutsa, ala bestela bere ondorio guztiekin eskubide guztiko nazio europearra izan". Nork dio hori, Txillardegik Euskal Herriaz edo Kunderak Txekiaz?
|
|
2006
|
|
|
1 hizkuntza historikoen irudi hierarkiko bat dauka non hizkuntza bakoitza jeinu bati lotua dagoen eta edozein tokitan erabili daiteken, unibertsala bilakatuz. Ondorioz,
|
hizkuntza
dialektotik bereizten da.
|
|
2008
|
|
|
Hori gutxienekoa da [ironiaz]. Nik" lurralde batean hitz egiten den
|
hizkuntza
dialektoa edo hizkuntza ote den erabakitzeko inportanteena jendearen borondatea dela" diot. Haiek" valentziera ez da katalana" gehitu dute.
|
|
2010
|
|
|
Ezin da konparatu gurea bezelako nazio bateratua eta beste estatu deszentralizatu edo federalekin, hala nola Espainia, Erresuma Batua, edo Alemania. Metropolio lurraldean badira gutienez 10 eskualde hizkuntza, edo 20 oc eta oïl
|
hizkuntzen
dialektoak onartzen badira. Hizkuntza bati eskubide oposagarria ematen bazaio, guztiei zabaldu behar litzaieke, egoera hau Errepublikaren zatiezintasuna hauts lezake bai eta ere populu frantsesaren batasuna.
|
|
|
" Arrifeko hizkuntza Afrika iparralde osoan antzina antzinatik geure egunok arte hitz egiten den
|
hizkuntzaren
dialektorik garbi eta interesgarrienetakoa da". 370
|
|
|
" Hau hobeto uler dadin, imajina bedi nazio latino guziek hiztegi funts komun berbera dutela, baina nazio bakoitzak bere ahoskera propioa mantentzen duela; bada halako zerbait dira berbereek amazigera, arabiarrek xelha eta europarrek berbere deitzen duten
|
hizkuntzaren
dialektoak". 242
|
|
2011
|
|
|
Mexikarrok, esaterako, honako ustekizun hau geure egin dugu ezjakintasuna tarteko: alegia, indigenen
|
hizkuntzak
dialektoak direla. Alabaina, hizkuntza oro izatez da sistema konplexua, herrien kultura bizia?
|
|
|
Diglosia egoera linguistiko aski egonkorra da, zeinean,
|
hizkuntzaren
dialekto primarioez gainera (hizkuntza estandariurtarrila otsaila zatu bat edo tokiko estandarrak izan ditzakete horiek), aldaera gainezarria ere badagoen, goi aldaera hori oso dibergentea da eta aski kodifikatua dago —askotan gramatikalki konplexuagoa da... (Ferguson, 1959:
|
|
2012
|
|
|
Baina europar inperialismoa hedatzen joan ahala, konkistatutako lurraldeetako hizkuntzak bazterrean geratzen joan ziren, eta konkistatzaileen hizkuntzek baizik ez zuten botereeta zibilizazio estatusa. Herrialde kolonizatuetako antolamendu politiko berrian ahots bat izateko, beraz, ezinbestekoa zen kolonizatzaileen hizkuntza hitz egitea (hizkuntza estandarra, balio zuen bakarra), herritar autoktonoen
|
hizkuntzak
dialekto huts gisa ikusten baitziren. Teoria postkolonialek gogor kritikatuko dute hizkuntza estandarraren (inperialaren) eta dialektoen (kolonialen) arteko bereizketa, eta hizkuntza bakoitza ezinbestean bere inguruko hizkuntzez kutsatuta dagoela gogoraraziko dute; ez dagoela, alegia, hizkuntza puru edo garbirik.
|
|
2017
|
|
|
Zailtasunetarik bat hizkuntza eta dialektoen arteko bereizketan datza. Noiz hasten da
|
hizkuntza
dialekto izaten. Edo dialektoa hizkuntza?
|
|
2018
|
|
|
Beraz, arabiar hizkuntzaren defendatzaileek Napoleonen orientalisten jarrera bere egin dute, mundu arabiarrean kolonialismoa zeinen barneratua duten agerian utziz. Kasu honetan, ez da frantsesa hizkuntza eta arabiera dialektoa; aitzitik, arabiera hizkuntza bihurtu da gainerako
|
hizkuntzak
dialekto mailan jarrita.
|
|
2020
|
|
|
Uneotan TikTok en beren edukia zabaltzen duten gazte sortzaile hauei (gero eta gehiago direnak) CCMAk eta EITBk harrera egingo balie eta jarduera hori sustatuko balute, gazteen artean katalanaren edo euskararen kontsumoa esponentzialki biderkatuko litzateke. Era berean, talentu berria atzemateko eta ehizatzeko aukera ahalbidetuko litzateke, sorkuntza profesionalera bideratu ahal izateko, eta
|
hizkuntzaren
dialekto eta aldaera ezberdinak ikusarazten lagunduko luke.
|
|
|
Kazetaria ez ezik, hizkuntzalaria ere bada neska? Hizkuntzalaria izanez gero, bazuen azaltzea Kolon Ameriketara iritsi aurretiko zer
|
hizkuntzaren
dialektoa den zapoteca. Alta, beste arrazoi bat izan liteke tartean zapotecari dialektoa deitzeko:
|
|
2021
|
|
|
17.2c Edozein izenaren ezkerrean erabiltzen dugu arruntean: Edozein gizon erbestekori (Iztueta); Edozein
|
hizkuntzaren
dialektoak bezala (Mitxelena). Batzuetan izenaren ondotik ere ikusiko dugu tradizioko testuetan:
|
|
2022
|
|
|
Denbora pasa ahala, Akitania zaharreko zati zabal batean, latinaren bilakaeratik sortu zen gaskoi hizkera: okzitaniera
|
hizkuntzako
dialektoetarik bat ote. Ala okzitaniar familiako hizkuntza berezi bat?
|