|
2000
|
|
|
Giro ezinago apropos horretan, bada, ekiten diote argitaletxekoek bi idazleen aurkezpenak
|
egiteari
. Kontent azaltzen dira haiek plazaratu berri dituzten bi liburuekin, eta esan ere esaten dute, bi idazleek ez dutela aurkezpenik merezi, eta bi liburu hauek zein bere jeneroan, jakina izugarriak direla, nolabaiteko mugarri, lubakietan bizi diren idazle gazteentzat ipar eta artizar eta ibilbide, eta amaitzeko esaten dute, emozioz beterik, bi liburu hauek biharko klasiko ez ezik, gaurko klasiko ere badirela jada, eta azkar ibiltzeko, bada, liburuok erosteko tenorean.
|
|
|
Gertatu baietz. Eta gero, biribil hasteko, Petronioren aipu bat
|
egiten
du bere: " Arimak, gorputzaren zama astunaz libro denean, jolas egiten du".
|
|
|
Eta gero, biribil hasteko, Petronioren aipu bat egiten du bere: " Arimak, gorputzaren zama astunaz libro denean, jolas
|
egiten
du". Esan nahian bezala, arimak jolas egiten duela gorputzetik askatzen denean.
|
|
|
" Arimak, gorputzaren zama astunaz libro denean, jolas egiten du". Esan nahian bezala, arimak jolas
|
egiten
duela gorputzetik askatzen denean. Etenik gabe, aitorpen bortitz bat egiten du idazle gazteak, espirituzko streep tease betean:
|
|
|
Esan nahian bezala, arimak jolas egiten duela gorputzetik askatzen denean. Etenik gabe, aitorpen bortitz bat
|
egiten
du idazle gazteak, espirituzko streep tease betean: " Liburu honek salbatu nau nire buruaz beste egitetik.
|
|
|
Literatura da ene Jainkoa, hitza ene redentzioa". Alboan duen poetak, Molinero jaunak, negarrari ezin eutsian, baietz
|
egiten
du buruarekin, konforme dagoela, eta segidan haiku bat errezitatzen du: " Trena tunela/ eginez doa/ euri samurrean".
|
|
|
Alboan duen poetak, Molinero jaunak, negarrari ezin eutsian, baietz egiten du buruarekin, konforme dagoela, eta segidan haiku bat errezitatzen du: " Trena tunela/
|
eginez
doa/ euri samurrean".
|
|
|
Eta bere teoria egiaztatze aldera, Nietzsche du orain: " Ez dut egitasmo jasoei aurre
|
egiteko
beste erarik ezagutzen jolasa baizik".
|
|
|
Hitzaldiaren erdi parera edo, agure bat aulkitik altxatu da, nahikoa zalaparta
|
eginez
.
|
|
|
Idazleak azalpenak eten ditu; jendea lasai dago, hainbesteko lasaitasun batean, ezen, akademiko xahar ospetsua halako trantzean ikusita, ezin baita erabateko patxadaz egon. Batzuek, egoeraren aurrean, irribarre
|
egiten
dute ezkutuan, egoera, ongi pentsatuta, irrigarria baita zeharo; baina hasieran laguntzeko gogoa handiagoa da irribarrerakoa baino. Atezainak ez ditu orroak eta oihuak aditzen, ez ateari ematen zaizkion kolpeak eta ostikadak ere.
|
|
|
Baina jende asko ez dago konforme planteamenduarekin, dagoeneko bi ordu pasatu baitira, dagoeneko joan baita eguerdia eta hasi baita jendea gosetzen, seko gosetzen; eta jendea ez dago batik bat esandakoarekin konforme, akademiko xaharra hil
|
egin
baita dardar gordinen artean, betiko esaldia ahoan lore zuela: " Jainkoak estutu bai, baina ez du sekula itotzen".
|
|
|
" Jainkoak estutu bai, baina ez du sekula itotzen". Eta horrexegatik, planteamendu hori hain arin
|
egin
duenak ez du iraina eta begiratu gaiztoa besterik jaso, eta, horrez gainera, lurrean zerraldo uzteko moduko kolpe zaparrada bortitza.
|
|
|
" Mintzatu eta/ aldi berean/ hormak". Inork ez dio jaramonik
|
egin
, jendea pentsamendu larritan murgilduta baitago oso. Eta poetak berriz ere, baina oraingoan tonu ozpinduagoz bezala:
|
|
|
Entzule zital bat haserretu
|
egin
zaio Molinero poetari, eta esan dio: " Hormak, bai, hormak, militar kabroi hauek ezarri dizkigutenak".
|
|
|
" Hormak, bai, hormak, militar kabroi hauek ezarri dizkigutenak". Eta, pixkana pixkana, argia
|
egiten
hasi da jendearen begietan, eta indartu egin da Konplotaren eta Konfabulazioaren teoria.
|
|
|
" Hormak, bai, hormak, militar kabroi hauek ezarri dizkigutenak". Eta, pixkana pixkana, argia egiten hasi da jendearen begietan, eta indartu
|
egin
da Konplotaren eta Konfabulazioaren teoria.
|
|
|
Nondik sortu dituzue, ordea, halako mamuak eta halako basakeria gordinak! Ateak itxi
|
egin
direla, gizonak, edo bromazaleren batek itxi egin dituela, hemen ez dago beste konturik! Jesus ene!
|
|
|
Nondik sortu dituzue, ordea, halako mamuak eta halako basakeria gordinak! Ateak itxi egin direla, gizonak, edo bromazaleren batek itxi
|
egin
dituela, hemen ez dago beste konturik! Jesus ene!
|
|
|
Zuek duzue zuek imajinazio bihurri eldarniotsua! Errealitatea bera ere nahastu
|
egiten
duzue-eta! Kalean ez zegoela jenderik, ez zegoela autorik!
|
|
|
Baina jendeak gogor erasotzen dio idazle errealistari: " Hik, beti bezala, itxi
|
egiten
dizkiok begiak errealitate latzari. Hauek ez dituk ez asmazioak ez eldarnioak; eta gu ez gaituk paranoiko batzuk.
|
|
|
Idazle errealista oilartu
|
egin
zaie: " Baina bi egun besterik ez dituk pasatu eta!".
|
|
|
alaen horrek". Idazle errealista ez dago atzera
|
egiteko
prest, eta erantzun egin die: " Bada, bai, nik bazakiat bizitza zer den:
|
|
|
alaen horrek". Idazle errealista ez dago atzera egiteko prest, eta erantzun
|
egin
die: " Bada, bai, nik bazakiat bizitza zer den:
|
|
|
Idazle mehatxatzaileei ez zaie erantzuna debaldekoa iruditzen, eta, denbora galdu alde, seminario bat
|
egitea
pentsatu dute idazle errealistaren metafisikak aztertzeko. K.L. idaz  le gazteak, oraindik mahaiburuan eserita, azken egunetan hamaika aldiz errepikatu duen esaldia irakurri du, irribarre eroriz:
|
|
|
Kanpoan ala barruan den ez dut sekula jakin. Begiratu
|
egin
dut argibide liburuxkan. Auto ilara poliki doa aurrerantz.
|
|
|
Irratia piztu dut. Tximeleta piraloide batek dantza
|
dagi
airean gogotsu. Albisteak.
|
|
|
Ahalik eta azkarren baina libratuko naizen jakin gabe, bide ertzean gelditu dut autoa. Zer
|
egin
behar dudan ongi jakin gabe, autotik irteten naiz arnasestuka. Atzetik datozkidan autoak geldiarazi nahi nituzke, bazterrera daitezela esan.
|
|
|
Nola jakin non eta zenbaterainokoak izango diren metaforaren ezuste mingarriak? Zer
|
egin
–Zer egin hil edo biziko zalantza izugarri honen tenorean, ziur badakit zeruak diola luzaroan eutsi zama astun horri?
|
|
|
Elurra darie begiei, oinazeak urdindutako malutak. Zutitu
|
egiten
dira ajerezean lehiatzeko, buruz buru. Nork bere mugimenduak egiten ditu, hatzez batik bat, eragozpenak eragozpen.
|
|
|
Zutitu egiten dira ajerezean lehiatzeko, buruz buru. Nork bere mugimenduak
|
egiten
ditu, hatzez batik bat, eragozpenak eragozpen. Erregelen gainean ez da inor mintzo, ezin denaz ezin baita mintzo.
|
|
|
Itaunari ez diote erantzuten jakin. Utzi beharra dago denborak aurrera
|
egin
dezan. Badakite, hala ere, denbora irabazteak ez dakarrela ezer onik, horrek beti bizia galtzea baitakar.
|
|
|
Berez, ajerezean ez da denborarik irabazten hau da, ez dago atzerapen kontzienteetan edo azpijokoetan ibiltzerik, bizi atal bat galdu baizik. Debekatuta dago hau, bai, esplizitoki, aldi berean, espiraletan jardutea edo espiralki jokatzea; ajerezaren arauen arabera, espirala, puntu batean sortzen dena, biziaren iturri baita, itzuliak
|
eginez
infinituraino luza daitekeena. Hori horrela izanik, espiralak konotazio zuzenak ditu ekologiarekin, naturarekin eta sorkuntzarekin, eta ajerezak, kontzeptu horiek deuseztu ez, baina ez ditu onartzen, garaietan aurrera egin ahala eta bere praktika asko zabaldu eta herrikoitu delarik, ikuspegia zertxobait malgutu den arren.
|
|
|
Debekatuta dago hau, bai, esplizitoki, aldi berean, espiraletan jardutea edo espiralki jokatzea; ajerezaren arauen arabera, espirala, puntu batean sortzen dena, biziaren iturri baita, itzuliak eginez infinituraino luza daitekeena. Hori horrela izanik, espiralak konotazio zuzenak ditu ekologiarekin, naturarekin eta sorkuntzarekin, eta ajerezak, kontzeptu horiek deuseztu ez, baina ez ditu onartzen, garaietan aurrera
|
egin
ahala eta bere praktika asko zabaldu eta herrikoitu delarik, ikuspegia zertxobait malgutu den arren. Praktikan, baina, espiralki joka  tzea guztiz debekatuta dago, non edo non ez gaur, ez hemen, mugimendu horren aurrean itsuarena egiteko joera ikusi bada ere.
|
|
|
Hori horrela izanik, espiralak konotazio zuzenak ditu ekologiarekin, naturarekin eta sorkuntzarekin, eta ajerezak, kontzeptu horiek deuseztu ez, baina ez ditu onartzen, garaietan aurrera egin ahala eta bere praktika asko zabaldu eta herrikoitu delarik, ikuspegia zertxobait malgutu den arren. Praktikan, baina, espiralki joka  tzea guztiz debekatuta dago, non edo non ez gaur, ez hemen, mugimendu horren aurrean itsuarena
|
egiteko
joera ikusi bada ere. Bi jokalari abailduekin ez dago itsuarena egiten ibili beharrik.
|
|
|
Praktikan, baina, espiralki joka  tzea guztiz debekatuta dago, non edo non ez gaur, ez hemen, mugimendu horren aurrean itsuarena egiteko joera ikusi bada ere. Bi jokalari abailduekin ez dago itsuarena
|
egiten
ibili beharrik. Eseri dira atzera.
|
|
|
Ni ez naiz gauza hauetan aditu, baina zentzuzkoa dirudi hala izatea. Batek ez du noski hasieran tranpolin handienetik jauzi
|
egingo
. Txiki txikietan hasi, teknika ikasi, adorea hartu, muturreko galantak jaso, eta gero, pixkana pixkana, aldapatsuagoetara pasatu:
|
|
|
horixe da bidea. Bada, neronek ikusi nuen jauzilariak ere preparazio berbera
|
egin
bide zuen bere kirol bizimoduan; ala beharbada ez, hori ez dago sekula ziurtasun erabatekoz jakiterik, batik bat halako kirol berezi bati buruz hitz egiten dugunean. Tira, nolanahi izanik ere, ziur dakit (han eta hemen galdetu nuelako) nik ikusi nuen eski jauzilariari, Marius Lippiri alegia, izugarri gustatzen zitzaiola Paul Delvaux pintore belgikarra, eta Jaume Muxarten koadro bat baino gehiago zuela zintzilikaturik bere etxeko egongela funtzionalean.
|
|
|
horixe da bidea. Bada, neronek ikusi nuen jauzilariak ere preparazio berbera egin bide zuen bere kirol bizimoduan; ala beharbada ez, hori ez dago sekula ziurtasun erabatekoz jakiterik, batik bat halako kirol berezi bati buruz hitz
|
egiten
dugunean. Tira, nolanahi izanik ere, ziur dakit (han eta hemen galdetu nuelako) nik ikusi nuen eski jauzilariari, Marius Lippiri alegia, izugarri gustatzen zitzaiola Paul Delvaux pintore belgikarra, eta Jaume Muxarten koadro bat baino gehiago zuela zintzilikaturik bere etxeko egongela funtzionalean.
|
|
|
69 zenbakia zen, ez dakit zergatik baina horretaz ongi akordatzen naiz. Aldapa abiada betean jaitsi, eta, tranpolinaren mutur muturrean, gorantz
|
egin
zuen indar. Jauzi arrunt bat izan zen, gainerakoen antzekoa.
|
|
|
Jauzi arrunt bat izan zen, gainerakoen antzekoa. Baina airean zegoenean, kalatxori edo aztore baten antzera hegan, galdu
|
egin
zen bat batean geure begien bistatik, desa  gertu, itzuri; deskuidoz edo propio, ez dago jakiterik, baina, era batera zein bestera, aienatu, ostendu egin zen. Sekula betiko.
|
|
|
Jauzi arrunt bat izan zen, gainerakoen antzekoa. Baina airean zegoenean, kalatxori edo aztore baten antzera hegan, galdu egin zen bat batean geure begien bistatik, desa  gertu, itzuri; deskuidoz edo propio, ez dago jakiterik, baina, era batera zein bestera, aienatu, ostendu
|
egin
zen. Sekula betiko.
|
|
|
Sekula betiko. Lehen uneak,
|
egizue
kontu, izugarriak izan ziren. Noraeza, ondoeza, harridura, isiltasuna nagusitu ziren ikusleongan.
|
|
|
Bat batean hustasun beltz bat sentitu nuen urdailean, oinaze sekretu lodi bat, eta ur berde nazkarria goitikatu nuen gorpu gozogabearen gainean. Zutitu
|
egin
nintzen. Urruntasun apur batez, patxada agerikoz, gainerako bidaiariei erreparatu nien.
|
|
|
" Zer gertatzen da?, zer gertatzen da?". Inork ez zuen eran  tzun eta airea lazgarria
|
egin
zen. Eztulen eta imintzio gehiegizkoen artean erre nuen zigarroa.
|
|
|
Eztulen eta imintzio gehiegizkoen artean erre nuen zigarroa. Pentsatu nuen bidaiari haiek guztiek bertan lasai ederrean eserita jarraitzen bazuten, guztiz bere baitara bilduta eta honi eta hari hortzik gabe irribarre
|
eginez
, zinez istripurik izan ez zelako zeudela halaxe; eta, bene benetan zerbait gertatu bazen, ez zela inondik ere istriputzat hartzeko moduko zer bat, are gutxiago oraindik ezbehar lizuntzat edo kontaezintzat, hasiera batean nik egin nuen gauza bestalde, nire irakurketek eraginda eta hiperbolerako eta neurrigabekeriarako dudan erraztasunaz bultzaturik, duda izpirik gabe. Gertakaria, bada, hoztasun gehiagoz gogoratzea erabaki nuen, distantziaren zuhurtasunarekin, eta jarduera haren ondorioz ohartu nintzen urrunegi joan nintzela nire epaietan, ez zela izan halako burrunbarik ez lizunkeriarik, bai noski zimurdura akordeonistiko hura, baina akordeonistikoa hain prezeski, ezen istantean bagoia bere onera etorri baitzen hauspo erraldoi ikusezin batek bultzatuta bezala, eta, beraz, kaskateko edo zauri arinen bat izan ezik, denak bere hartan jarraitu zuen, ezer gertatu izan ez balitz bezala.
|
|
|
Eztulen eta imintzio gehiegizkoen artean erre nuen zigarroa. Pentsatu nuen bidaiari haiek guztiek bertan lasai ederrean eserita jarraitzen bazuten, guztiz bere baitara bilduta eta honi eta hari hortzik gabe irribarre eginez, zinez istripurik izan ez zelako zeudela halaxe; eta, bene benetan zerbait gertatu bazen, ez zela inondik ere istriputzat hartzeko moduko zer bat, are gutxiago oraindik ezbehar lizuntzat edo kontaezintzat, hasiera batean nik
|
egin
nuen gauza bestalde, nire irakurketek eraginda eta hiperbolerako eta neurrigabekeriarako dudan erraztasunaz bultzaturik, duda izpirik gabe. Gertakaria, bada, hoztasun gehiagoz gogoratzea erabaki nuen, distantziaren zuhurtasunarekin, eta jarduera haren ondorioz ohartu nintzen urrunegi joan nintzela nire epaietan, ez zela izan halako burrunbarik ez lizunkeriarik, bai noski zimurdura akordeonistiko hura, baina akordeonistikoa hain prezeski, ezen istantean bagoia bere onera etorri baitzen hauspo erraldoi ikusezin batek bultzatuta bezala, eta, beraz, kaskateko edo zauri arinen bat izan ezik, denak bere hartan jarraitu zuen, ezer gertatu izan ez balitz bezala.
|
|
|
Ez nuen erantzuna ezagutzen, ezin jakin nezakeen ezta ere zein helburu zuten edo nork (edo nor  tzuk) mugitzen zituen hariak isil gordeka. Gustura hartuko nituen galdera haien guztien erantzunak, noski, arerioa ezagutu
|
egin
behar baita, ahalik eta egokien hari aurre egin nahi bazaio, baina segituan jabetu nintzen inoiz ez nituela erantzunak jakingo. Sekula ez.
|
|
|
Ez nuen erantzuna ezagutzen, ezin jakin nezakeen ezta ere zein helburu zuten edo nork (edo nor  tzuk) mugitzen zituen hariak isil gordeka. Gustura hartuko nituen galdera haien guztien erantzunak, noski, arerioa ezagutu egin behar baita, ahalik eta egokien hari aurre
|
egin
nahi bazaio, baina segituan jabetu nintzen inoiz ez nituela erantzunak jakingo. Sekula ez.
|
|
|
Neskak esa  ten zion" hartu nire ezpainak, jan nire ezpainak", horrelaxe, panpina batek esaldi txepel bat errepikatuko lukeen moduan, emoziorik gabe, eta mutila, zeina ni baino gazteagoa baitzen eta era berean ederki burusoildua, gogor saiatzen zen maiteñoaren eskakizunak betetzen, jubilatu urrezko txarteldun talde bati zeharka begiratzen zien bitartean; haiek, era berean, zeharka begiratzen zioten mutilari, eta pentsatzen zuten beraiek askoz ere ederkiago beteko zuketela neskatoaren erregua, mutil ezjakin hark baino; ezen, ordurako, mutila beste ezpain batzuk ari baitzen jaten, nahastuta, beste ezpain gozo eta petalo irekien antzeko batzuk. Eta halaxe, bada, Schubert bukatu zen, eta kanpora begiratzeari utzi nion, nire baitara begiratzeko; bakarrik nengoen eta ene buruari zuhurtasun osoz azaldu behar nion zergatik ahoskatu nuen konplot hitza, zergatik kanporatu nuen izen beldurgarri hura, esku anonimo batek idatzia zirudiena eta, hala ere, hain ankerra eta hurbila
|
egiten
zitzaidana. Eseri egin nintzen; hegazkin batek zeru ubela zulatu zuen, eta ikuskizun hark uharte huts baten erdian abandonatuta dagoen naufragoaren modura sentiarazi ninduen, zergatik esaten asmatuko ez banu ere.
|
|
|
Eta halaxe, bada, Schubert bukatu zen, eta kanpora begiratzeari utzi nion, nire baitara begiratzeko; bakarrik nengoen eta ene buruari zuhurtasun osoz azaldu behar nion zergatik ahoskatu nuen konplot hitza, zergatik kanporatu nuen izen beldurgarri hura, esku anonimo batek idatzia zirudiena eta, hala ere, hain ankerra eta hurbila egiten zitzaidana. Eseri
|
egin
nintzen; hegazkin batek zeru ubela zulatu zuen, eta ikuskizun hark uharte huts baten erdian abandonatuta dagoen naufragoaren modura sentiarazi ninduen, zergatik esaten asmatuko ez banu ere. Beste zigarro bat piztu nuen, eta une hartantxe itsuak ahots lakarrez errepikatu zuen:
|
|
|
Nire gainean zegoen Debekatuta erre  tzea kartelari erreparatu nion, eta itsuaren eztenkada jaso nuen; erretzea ari zitzaidan debekatzen. Eroarena
|
egin
nuen, jakina; areago oraindik: bagoian bizi genuen barne giro sasimistiko hura aprobetxatuz, erabaki nuen zigarrokina itsuaren esku batean itzaltzea, argi jakin zezan nork agintzen zuen han; eta halaxe egin nuen; hura ez zen zipitzik ere kexatu, eta, beraz, nik pentsatu nuen edo gogo ahulekoa zela oso, edo bestela niganako mendekotasun erakusgarri gisa jokatu zuela hala.
|
|
|
Eroarena egin nuen, jakina; areago oraindik: bagoian bizi genuen barne giro sasimistiko hura aprobetxatuz, erabaki nuen zigarrokina itsuaren esku batean itzaltzea, argi jakin zezan nork agintzen zuen han; eta halaxe
|
egin
nuen; hura ez zen zipitzik ere kexatu, eta, beraz, nik pentsatu nuen edo gogo ahulekoa zela oso, edo bestela niganako mendekotasun erakusgarri gisa jokatu zuela hala. Itsu hura masokista nazkante bat ere ondo asko izan zitekeela gogoan neukan, ordea.
|
|
|
gerrikoa kendu eta hogeita hamar edo berrogei bat aldiz astindu nuen; amorrurik gabe baina irmoki, buruan nahiz soin adarretan. Ez zen behin bakarrik ere kexatu, ez zuen txintik ere esan, eta asper asper
|
eginda
utzi nion zigorketari, itsuak astinduarekin gozatu zuen edo ez guztiz argitu gabe, baina; zalantzak, bestalde, nahikoa alditxartu ninduen, egia esan behar baldin bada.
|
|
|
Kolpe hark begiak irekiarazi zizkidan: ahots huts besterik ez zen txotxongilo baten lagun
|
egin
nintzen; gero, ohartu nintzen ez zela istripurik izan: desestekatuak izan ginen, auskaloko zein ordokitan bertan utziak.
|
|
|
Apurka apurka gogora emanik, haria biltzen joan nintzen: laino artean, nireak ez zirela uste izan nuen ametsen artean azaldu zitzaizkidan behialako irudiak, erabateko argitasunez ikusten nituen orain; gorputz hartu, eta begirada zauritzen zuen erraldoi baten antzekoak
|
egin
ziren. Jada ezin nion ikuskizun hari ihes egin:
|
|
|
laino artean, nireak ez zirela uste izan nuen ametsen artean azaldu zitzaizkidan behialako irudiak, erabateko argitasunez ikusten nituen orain; gorputz hartu, eta begirada zauritzen zuen erraldoi baten antzekoak egin ziren. Jada ezin nion ikuskizun hari ihes
|
egin
: nola ez nin  tzen ohartu hura ez zela istripu lizun kontaezin bat izan, desestekatze xume baina izugarri bat baizik?
|
|
|
Zergatik txulatu zizkigun txartelak bost aldiz? Zergatik desbideratu zen trena hainbat aldiz eguneroko ibilbidetik, lanen eta greben eta matxuren aitzakian, azken hogei urtean halakorik sekula
|
egin
ez bazuen. Non geunden orain?
|
|
|
Nolanahi ere, ikuskizuna zirraragarria zen: inor ez zen bere lekutik mugi  tzen, inork ez zuen ezer galdetzen itsuak bakarrik, inork ez zuen angustiaz edo itobeharraz edo negarrik
|
egiten
. Jabetu nintzen orduan ezinezkoa dela hain pasibo izatea zorigaitza edota heriotza hain hurbil dagoenean, sortasun hain ageriko hura ezin zitekeela iruzur bat baino izan; hau da, bidaiari haiek guztiek bazekitela liberatuak izango zirela, edo, bestela, txarrenera jota, kondenaren ondorioak ez zituztela jasango; hortik ekartzea zegoen bidaiari haiek guztiak edo inpartzialak edo arerioak zirela; inpartzialak, jukutria edo, hobeto, trajedia hura antzezteko kontratatuak edo agian behartuak edota bahituak izan ziren neurrian; arerioa, ni, zuzenki nahiz zeharbidez, akabatzeko agindua izan zezaketen neurrian.
|
|
|
Kasu hartan inpartzialtasuna motu proprioz aukeratua nahiz beldurraren legepean ezarria justifikaezina zen, bere ankerkeriagatik eta bere ondorio sumaezinengatik. Zehazki, niri zuzenduriko konplot bat zen, bada, hartan ez nuen ordurako zalantzarik
|
egiten
. Zergatik, ordea?
|
|
|
Edo agian zen ikaratu nintzen nire ipuinak gusta  tzen ez zitzaizkiolako, edo zitzaizkielako? Zuhurra eta onargarria al zen pentsatzea akabatu
|
egin
nahi nindutela nire ipuin erromantiko edo endetxa edo serbentesio edo liren kausaz. Gorde al zezakeen giza arimak bere baitan horrenbeste gorroto?
|
|
|
Gogoan dut giza arimaren kontu horrek grazia
|
egin
zidala, eta, aldarte on hura aprobetxatuz, erabaki nuen nire arerio izukaitz haien aurrean barrez lehertzea. Barre karkara luze azantzatsu bat izan zen, egiazkoa ia, neurosi puntu batez zipriztidua.
|
|
|
Ezta arimarenik ere. Eta orduan barre
|
egiteari
utzi nion, eta ulertu nuen soilik torturaren bidez lortuko nuela mertzenario saldo haren aitorpena. Argi zegoen, baina, haiek ere ez zirela nolanahi torturatzen utziko, eta, era berean, jakinaren gainean egongo zirela halako gauza bat gerta lekiekela, eta, gertatuko balitzaie, ze modutara jokatu behar luketen.
|
|
|
Eta hala ondorioztatu nuen itsu hark nik baino hobeto ikusten zuela, eta lelo hura kontrazeinu garrantzitsu bat zela ezbairik gabe. Poztu
|
egin
nintzen hura errepikatu izanaz, hark bide ematen baitzidan atzera gerrikoa kendu eta itsua ederki astintzeko, amorruz eta irmoki oraingoan, buruan nahiz soin adarretan. Baina, ai!
|
|
|
Baina, ai! txiki bat ere
|
egin gabe
joan zitzaidan, eta konplotaren arrazoi makiabelikoak azaldu gabe; eskuetatik joan zitzaidan, betiko hil nuen, eta nire baitan alaitasun sakona sentitu nuen, aztarna ezezagunekiko bakea, aurrean arerio bat gutxiago daukazula jakiteak ematen duen lasaitasuna. Garaipen hark, gainera, indartsu egin ninduen ni, eta ahul egin zituen gainerako arerioak:
|
|
|
txiki bat ere egin gabe joan zitzaidan, eta konplotaren arrazoi makiabelikoak azaldu gabe; eskuetatik joan zitzaidan, betiko hil nuen, eta nire baitan alaitasun sakona sentitu nuen, aztarna ezezagunekiko bakea, aurrean arerio bat gutxiago daukazula jakiteak ematen duen lasaitasuna. Garaipen hark, gainera, indartsu
|
egin
ninduen ni, eta ahul egin zituen gainerako arerioak: anker eta zorrotz sentitu nintzen, eta halaxe ikusi ninduten haiek.
|
|
|
txiki bat ere egin gabe joan zitzaidan, eta konplotaren arrazoi makiabelikoak azaldu gabe; eskuetatik joan zitzaidan, betiko hil nuen, eta nire baitan alaitasun sakona sentitu nuen, aztarna ezezagunekiko bakea, aurrean arerio bat gutxiago daukazula jakiteak ematen duen lasaitasuna. Garaipen hark, gainera, indartsu egin ninduen ni, eta ahul
|
egin
zituen gainerako arerioak: anker eta zorrotz sentitu nintzen, eta halaxe ikusi ninduten haiek.
|
|
|
Ni haiek bezain mertzenario izan nintekeen, edo gehiago. Eta, egiaz, hain harri eta zur gelditu ziren horrenbeste errai eta horrenbeste odol ikusirik, non hilarenganako oinazezko edo elkartasunezko edota maitasunezko keinurik
|
egiteko
kemenik gabe gelditu baitziren, edo nireganako gorrotozkorik nahiz gaitzespenekorik gabe. Menderatuta neuzkan; ez zitzaidan, ordea, oraindik garaipenik ospatzea komeni.
|
|
|
inor ez zen sekula handik pasatu. Begiak itxi, eta negar
|
egin
nuen. Gero, denbora puska baten buruan, ikusi nahi izan nituen urruntasunean, ordurako ilunduraz zikindua zen ostertzean, argi gorri, ilun, keinukari ezagun batzuk, zeru itsu urrutikoan galdu eta atzera azaltzen zirenak, gero eta hurbilago, askoz ere hurbilago, jada kasik hain lizun eta kontaezin.
|
|
|
Enuresia baldin bada arrazoia, bedi. Aurkikuntza horretara eraman gintuen bide luzeaz nahiago dut ez hitz
|
egin
. Barkatuko zait ahalkea.
|
|
|
Asko gogoratzen duenak ezin ikas dezake. Enuresia, bada; horrek bultza, eraman, behartu omen ninduen lehorrean igeri
|
egiten
ikastera. Horixe izan omen nuen motorra.
|
|
|
Horixe izan omen nuen motorra. Uretan ezin, eta gazte gaztetatik izan omen nuen igeri
|
egiteko
afizioa, jaidura. Urak, baina, ezin pairatuzko izua sortzen zuen nigan.
|
|
|
Ura kantitate handitan, esan nahi dut. Eta hala, bada, hasi nintzen neure kasa, ezkutuan (lagunengandik ezkutuan, batik bat), lehen saiotxoak
|
egiten
. Beti izan naiz pertsona saiatua, egoskorra, ausarta.
|
|
|
Crawla. Gero, etxeko pasabidean eta ezkaratzean (joan etorri txikiak, noski, leher
|
egiten
bainuen); handik pixka batera, etxe aurreko lorategian; hurrena, belaze goxo freskoetan; gero, hondar urregorrizkoetan... Urteak joan ahala, gero eta hobeto eta arinago.
|
|
|
Neure buruarekiko konfiantza sendotu ahala, konplexuak ere astinduz. Jende aurrean naturaltasun osoz igeri
|
eginez
, plazan, abenidetan, hipermerkatuan; noiz crawlez, noiz biz  karrez edo bularrez; beti gizalegez eta inor hartxintxarrez edo lauza txikiz edo belar izpiz zipriztindu gabe; umeen aurrean, buruz behera inoiz jauzirik egin gabe; Udalak (baina ez soilik Udalak) eman zizkidan aginduak (xelebreak gehitzekotan ibili naiz, baina eutsi diot tentaldiari) estu estu betez; alegia, nire garraiomodu ez ezik ...
|
|
|
Neure buruarekiko konfiantza sendotu ahala, konplexuak ere astinduz. Jende aurrean naturaltasun osoz igeri eginez, plazan, abenidetan, hipermerkatuan; noiz crawlez, noiz biz  karrez edo bularrez; beti gizalegez eta inor hartxintxarrez edo lauza txikiz edo belar izpiz zipriztindu gabe; umeen aurrean, buruz behera inoiz jauzirik
|
egin gabe
; Udalak (baina ez soilik Udalak) eman zizkidan aginduak (xelebreak gehitzekotan ibili naiz, baina eutsi diot tentaldiari) estu estu betez; alegia, nire garraiomodu ez ezik bizimodu ere bilakatu dena ahalik eta erarik arruntenean aurrera eramanez, inon enbarazurik edo ezustekorik sortu gabe, eskatzen zaizkidan erakustaldiei gogotsu erantzunez, baina muga jakin ba  tzuk sekula gainditu gabe; beti...
|
|
|
Barka bezait ahalkea. Estreina abenidetan, etxe orratzetatik behera, ohean, sekula ez Udalaren aurrean buruz behera, enuresia, bizkarrez ere bai bai bai, autoen artean sigi saga azkarrak, txof txof joan etorri txikiak, belaze fresko goxoetan beeee, ezkaratzean adio jauna zer
|
egiten
duk ordea hor arrastaka Carlos, beti beti pertsona egoskorra, saiatua, ausarta, irakasketa prozesu luzea, jaidura berebizikoa glup glup glup.
|
|
|
Etxeko atea zabalik zegoen. Udazkenak ainguratu
|
egiten
ditu bihotzak. Ezin izan nien lehen malkoei eutsi.
|
|
|
Ezin izan nien lehen malkoei eutsi. Itsas lamiak aire zahar batekin
|
egin
zidan ongietorria. Tximiniaren albora eseri ginen eskuak elkartuz.
|
|
|
Tximiniaren albora eseri ginen eskuak elkartuz. Suak urrezko distira urdina
|
zegien
ene zaldibegi unatuetan. Itsas lamiak arrain ahoz xukatu zizkidan begiak.
|
|
|
Errebisiorik
|
egin gabe
|
|
|
Bakarrik gelditu ginen orduan semea eta biok gizaseme adintsuarekin. Geldi geldirik zegoen, ez zion nire mutikoari irribarre jostalaririk
|
egiten
, ez zen kexatzen nire mutikoaren zalapartarekin. Denbora luzea zeraman jarrera hieratiko, barne bildu hartan.
|
|
|
Hipnositik espasmora pasatu zen minutu baten gorabeheran. Begiak ireki ireki
|
egin
, eta begitartea guztiz ubeltzen hasi zitzaion. Ez zuen, hala ere, txintik esaten.
|
|
|
Ez zuen, hala ere, txintik esaten. Zer
|
egin
jakin ezean, sabai aldera begiratu nuen atzera; orduan konturatu nintzen: bozgorailutik beherantz, hormatik herrestan, musika haria zetorren, suge bat bezain isil gordean, gizaseme adintsuaren leporaino.
|
|
|
Lasai sentitzen zen han, kalean ez bezala. Era berean, egun batez jakin zuen gauza ba  tzuk berez jakiten dira, akaso betidanik egon direlako gure baitan, gordean edo lozorroan, une jakin batean azaleratzeko ordu haiek guztiak ez zirela alferrekoak, egonean zerbait
|
egiten
ari zela, laster argituko zitzaion eginkizunen bat; eta beste egun batez, argi izpi gorrizta haien pean, whiskya lagun, Fontaine abizena heldu zitzaion belarrietara, blues sen  tsual batean bilduta;" ongi, Fontaine, ederki", eta, gorputza jiratu ere gabe, jakin zuen berarekin ari zirela, aspaldi entzun gabea zuen abizen hura berea zela, eta irribarre batez erantzun zion Fontainek agur... " kaixo, Rimouski, nola zu hemen, nork bidaltzen zaitu?", eta Rimouskik, era berean irribarretsu, baina Fontainen galdera erretorikoak entzun izan ez balitu bezala, maleta bat uzten dio barra gainean kontu handiz," bihar, gaueko hamarretan, 4 moilan, hitz egin bezala", eta lepoaldea estutu zion gero pixka bat, agur gisa segur aski, ez mehatxu gisa.
|
|
|
Era berean, egun batez jakin zuen gauza ba  tzuk berez jakiten dira, akaso betidanik egon direlako gure baitan, gordean edo lozorroan, une jakin batean azaleratzeko ordu haiek guztiak ez zirela alferrekoak, egonean zerbait egiten ari zela, laster argituko zitzaion eginkizunen bat; eta beste egun batez, argi izpi gorrizta haien pean, whiskya lagun, Fontaine abizena heldu zitzaion belarrietara, blues sen  tsual batean bilduta;" ongi, Fontaine, ederki", eta, gorputza jiratu ere gabe, jakin zuen berarekin ari zirela, aspaldi entzun gabea zuen abizen hura berea zela, eta irribarre batez erantzun zion Fontainek agurtzera zetorkion gizaseme ezagunari: " kaixo, Rimouski, nola zu hemen, nork bidaltzen zaitu?", eta Rimouskik, era berean irribarretsu, baina Fontainen galdera erretorikoak entzun izan ez balitu bezala, maleta bat uzten dio barra gainean kontu handiz," bihar, gaueko hamarretan, 4 moilan, hitz
|
egin
bezala", eta lepoaldea estutu zion gero pixka bat, agur gisa segur aski, ez mehatxu gisa.
|
|
|
Nahi duzun moduan, lagun. Baina nik, agian, alde
|
egin
beharra izango dut.
|
|
|
Ez, ziur ez. Baina, badaezpadakoan, etorri
|
egin
behar. Inoiz ez da jakiten noiz.
|
|
|
Biziki estimatzen dizut, lagun. Baina ez dago, zoritxarrez, zer
|
eginik
. Aspaldian joana nauzu adi mugaz haruntz erbeste itzalera.
|
|
|
Zeruaren amildegian berdeak ikusten zaizkit begiak, esan ohi zuen William Lang paraxutistak, hegazkinetik jauzi
|
egin
aurretik. Errezo moduko bat zen, amuletoa.
|
|
|
Bagoia akordeoi baten antzera ximurtu zen, eta leihatilan pausaturik zeuden euliek sexu jotzeari utzi zioten. Alarma urrunen batek jo zuen orduan, militarretik edo desegokitik zerbait bazuena, ez dakit ongi; begiak ireki nituen, ezbaikor, segur aski garunetatik azaleratzen zitzaidan izerdiaz blai, eta ikusi nuen, begiratu erdi hauskara erdi urdin batez, esku odolez beteetatik erori zitzaidan liburua, eta poztu ere
|
egin
nintzela egia da. Baina ez zuen luze iraun poz hark; nire solaskidea agure ile urdindu bat, sorbalda erorixe eta begiratu aratz garbikoa hilotz zen zoru grisean bi ilara harantzago.
|
|
|
Baina ez zuen luze iraun poz hark; nire solaskidea agure ile urdindu bat, sorbalda erorixe eta begiratu aratz garbikoa hilotz zen zoru grisean bi ilara harantzago. Hilotz zen, eta idorki
|
zegien
irribarre. Luxuzko anteojo batzuk zeuzkan eskuineko eskuan, ezkerrez maingua baitzen, hark berak minutu batzuk lehenago adierazi zidanez.
|
|
|
Nik, gauzen alderdi ona ez ezik komikoa besterik ikusten ez dakien honek, galdetu nion, irrimirri apur batez baina betiere errespetuz, ea zein aldartez ari zitzaidan, kosmikoaz ala beste batez, probintziar idazle gaixo bat besterik ez nintzela eta azal ziezadala arren astiroago puntu hura. Ubel eta triste jarri zen, eta ilean artesia
|
egiten
hasi zen abilezia txalogarriz. Gero, barre egin zuen begi guztiekin eta gogoan dut une batez bagoi osoak egin zuela barre haren barrearekin.
|
|
|
Ubel eta triste jarri zen, eta ilean artesia egiten hasi zen abilezia txalogarriz. Gero, barre
|
egin
zuen begi guztiekin eta gogoan dut une batez bagoi osoak egin zuela barre haren barrearekin. Oraintxe, esate baterako.
|
|
|
Ubel eta triste jarri zen, eta ilean artesia egiten hasi zen abilezia txalogarriz. Gero, barre egin zuen begi guztiekin eta gogoan dut une batez bagoi osoak
|
egin
zuela barre haren barrearekin. Oraintxe, esate baterako.
|
|
|
Agureak, noski, ez zion nire galderari erantzun. Barrearen eta ordokiaren ondoren, adiskide
|
egin
ginen. Trena bortizki binbilikatzen zen, musker neurriz kanpoko edo hautsi bat bailitzan, eta agureak zeinak, ahalkez edo nik asmatu ezin izan nuen beste ezein gizabide zela medio, bere izena sekula ez baitzidan adierazi horzdurari eutsi behar izan zion bizpahiru alditan, oso denbora epe laburrean.
|
|
|
Trena bortizki binbilikatzen zen, musker neurriz kanpoko edo hautsi bat bailitzan, eta agureak zeinak, ahalkez edo nik asmatu ezin izan nuen beste ezein gizabide zela medio, bere izena sekula ez baitzidan adierazi horzdurari eutsi behar izan zion bizpahiru alditan, oso denbora epe laburrean. Egoera hura desatsegina izanik ere, lagun
|
egin
ginen. Bion arteko harremana adeitsua izan zen, aurkez aurke baikeunden, eta adierazi zidan maisua zela eta alargun liberala.
|
|
|
Semea hartu, eta lasterka jo genuen harrera gelara, pasabide luzean barrera. Barre
|
egiten
zuen umeak. Larrialdiaren berri eman nuen harrera gelan, ahalik eta erarik zuzenenean.
|
|
|
Larrialdiaren berri eman nuen harrera gelan, ahalik eta erarik zuzenenean. Gero, autoa hartu, eta, semeari gustatzen zaion burrundaran, klinikatik jaitsi ginen, bost urteko errebisioa
|
egin gabe
.
|
|
|
Edo, zuzenago esateko, ospatua zen; zeren, jada ilunabarra zelarik (baina artean ere argiak, han hemenka, urrekoloreko albainuak barreiatzen zituelarik), jenderik gehiena joana baitzen, frogarik interesgarrienak ikusi eta gero, pentsatzen dut. Harmailetan ikusle gutxi topatu izanak ere aurrera
|
egitera
bultzatu ninduen, eta halaxe eseri nintzen, bada. Lehen istant batean, stadiumaren handitasunak txunditu ninduen, eta haren arkitektura razionalista itxurakoak.
|
|
|
Gustura jardun nuen begira. Garrasi
|
egiten
zuten jaurtitzaileek, garrasi. Makilatxoa bota, distantzia neurtu, makilatxoa bota, distantzia neurtu:
|