|
2000
|
|
|
OSABA Joanikot, igande guztietan mezatarat joaiten ez zen arren, batzuetan joaiten zen," iduri egiterat", berak erraiten zuen bezala... eta igande hartan ere joan zen, nik ez dakit iduri egiterat... edo apez misionestaren dohainen neurtzerat, jakinminaren, haren aldeko laudorioak aditu ondoren. Baina osaba gizon urduria zen, eta, iduri
|
egite
hartan, batzuetan, igarri egiten zitzaion urduritasuna, bizkarra eta besagainak aitzina eta gibela eramaiten zituela, etengabe; aita Bartolomek sermoia hasi zuelarik, berriz, berretu eta areagotu egin zitzaizkion keinu urduri haiek... eta, keinu haien karietarat, ulertu nuen ezen sufritzen ari zela, eta nekez disimula zezakeela bere sufrimendu hura, sermoiaren gehiegikeriak pazientzia agortu bali... Izan ere, Nafarroaz eta katolikotasunaz aritu zen apeza, eta Nafarroak izan zuen suerteaz, noiz eta Fernando Katolikoak erresuma bereganatu baitzuen eta Jainkoaren erresuma are handiagorako irabazi; eta erran zuen:
|
|
|
Haatik, zein ote zen kontu hartan amaren egitekoa? Amak bere
|
egiteko
hura egin ondoren gertatu ote zen Maddalenen ihesa. Hala zirudien, bertze arrazoinik ezean.
|
|
|
Beraz, osaba Joanikotekin bat eginik nengoen arren eta bat
|
egite
hark marraz honat jartzen gintuen arren, nola, bertzalde, jaun Marcel ere biziki estimatzen hasia nintzen eta gero eta gehiago estimatuko nuen, hala, bien kontseiluak eta erranak aintzakotzat hartzen nituela, biekin sentitzen hasi nintzen ongi, marraren bi aldeetarat banengo bezala, marraz honat eta marraz harat. Eta, haien izaiteaz denaz bezainbatean ere, berdintsu eta orobatsu gertatzen zitzaidan, zeren atsegin bainituen biak ere, arras diferentak ziren arren:
|
|
|
Erran dizut, urte haien aldetik denaz bezainbatean, ezen aitonak sentitzen zuena erraiten zuela, edo hala iduritzen zitzaidala neuri bederen, zeren gizon ona baitzen, hondoz eta erroz —onegia ere bai mundu hartarakotz—, eta hargatik onartu zuela bere huts
|
egite
hura ere, jauregia eta negozioen ardura gure aitaren eskuetan uzten zituela.
|
|
|
Zeren uste baitut ezen kezka hark —eta bertze huts
|
egite
hark, finean— eraman zuela eta bulkatu zuela bere bakardade hartarat eta isilik egoiteko deliberamenduaren hartzerat, tabakoa erretzea eta ahotik kea egoztea bertze atseginik ez bertze dibertimendurik ez balu bezala... zeren don Frantziskorekin xakean aritzeari ere utzi egin baitzion apur bana, baita bakarrik aritzeari ere, aitarekin diskusione hura izan ondoren, ehundabatgarren kanoiari bur...
|
|
|
Baina gero, bere huts
|
egite
hura iritsi zen —lehenengoa—, aitonak berak aitortu zuena, noiz eta jauregia eta olak gure aitaren esku uzten zituela, negozioak ezin okerrago joan zi tzaizkiolako.
|
|
|
Ez, osabak ez zuen austriarren arrano inperiala akabatu, baina zein arrai eta alegera sentitu nintzen, halarik ere, zeren eta osabak ere, Galileok bezala, gibela egin baitzuen, baina urrats bat aitzina egiteko, bere
|
egite
haren bidez, eta zeren bere urrats hura bertze urrats bat izan baitzitekeen, gizon batek baino gehiagok gerorat gogora zezakeena eta gogoratuko zuena, libertaterako bide luzean...
|
|
|
Elkarrekin ez laketzeko arrazoi pisuzkoa, alajaina: ezin zazpi urte
|
egin
hark nire garondoko zahiari begira eta nik haren hatsaren xaramela aditzen, elkarren berri handixkoa izan gabe.
|
|
|
buruan egunkaria zuela, blai blai jartzen ari zen. Xan, jaramonik
|
egiteke
hari, buru makur, espaloira begira zihoan. Alta, kalexka batean eskuin, gero ezker berriz ere gora egindakoan, gizon ñarroak bere atzetik segitzen zuela ikusiz, Xanek pausoa mantsotu zuen.
|
|
|
Handik atzera barrara heldu zelarik, aurpegi zupatuko hark bere begi beltzak neskaren ipurdian tinkaturik zeuzkala drolekeriaren bat esan, hiru lagunek barre egin zuten. Neskak, aparientziaz jaramonik
|
egin gabe
hari, ja bere tokitik Xani begiratu zion. Begiak ere beltzak, sudurraren hegalean zakar ttiki bat zeukan.
|
|
2001
|
|
|
Estatu espainiarrean, askoz ere jende gehiagok egin du edoskitze naturalaren alde, mendearen erdialdean jazo zen amagandiko edoskitzeari (justifikaziorik gabeko) ihes
|
egite
haren ondotik; izan ere, garai hartan jende askok uste izan zuen esne industrialak amarena baino egokiagoak zirela, nutrizioaren ikuspegitik.
|
|
|
Neure buruari egozten nion dena dela horren errua, neure lanaren ordutegi petralari. Nahiz eta, egia esan, berak ere bere aldetik ahalegin eskasa
|
egin
hura nolabait saihesteko. Nirekin tabernan denbora gehiago egonez adibidez.
|
|
2002
|
|
|
Endekapen hori gertatzen denean, erdiko ikusmena lausotu egiten da, lerro zuzenek izurtuak dirudite eta koloreak bereiztea zaila da. Makula endekapenak eragindako ikusmena pixkanaka eta minik gabe galtzea ia sendaezina denez, funtsezkoa da ahal den guztia
|
egitea
hura prebenitzeko. Ikertzaileek ez dute jakin zergatik gertatzen den nahaste hori.Arrisku faktore nagusietako bi adinean aurrera egitea eta afekzio horren kasuak jasotzen dituen familia historiala dira.
|
|
|
Josu R goiko aretora igo, eta, nahiz ilunpetan mugitu, berehala topatu zuen bere eserlekua, Kandidoren ondoan. Lagun koadrilakoak ez ziren ohartu ere
|
egin
haren sarreraz.  Kandido noski, baina hark ere arreta guztia pantailan zeukan jarria, eta ez zion deus esan. Une hartan, luxuzko itsasontzi barruan, ilehori platinoak zaplazteko bat eman zion Maurice Ronet i, eta, kanpoan, Alain Delonek  itsasontziaren motorra konpontzeko ahaleginak egiten zituen.
|
|
|
Hizketa modua, janzkera, orrazkera... Makillaje adin estaliak ezin du miraririk
|
egin
haren antigoaleko trazarekin.
|
|
2003
|
|
|
Bestela, oso zaila da elkarrekin hitz egiteko parada izatea: bazkaldu eta Simpson ikustera eta harraskakoa
|
egitera
haren atsedenean, meriendatu eta Shing Chang, afaldu eta... Ohitura horiek, gainera, ez dira 12 edo 15 urterekin amaitzen, ez, ez, hogeita pikora arte jarraitzen dute.
|
|
|
Orain ohean zegoen etzanda, eskuak buru azpian zirela, txabusina zabalik eta begiak sabaian galduta. Diskoa amaitu zenean, ez zuen zirkinik ere
|
egin
hura aldatu edo kentzeko, eta azken kantaren izena baino ez zitzaion buruan gelditu: " Sex Kick".
|
|
|
Baina telefono hotsa etorri zen hausnarketok etetera, ikaraldiak bihotza ia bertan gelditzen ziola. Beraren
|
egitekoa
hura baino ez balitz bezala, berehala isildu zen, eta handik segundo pare batera amaren ahotsa entzun zuten.
|
|
|
Epailearen ustez komenigarri diren beste betebehar guztiak betetzea. Epaileak, ofizioz edo Fiskaltzak hala eskatuta, halako betebeharrak ezar ditzake epaiaren menpe dagoena gizartean sar dadin berriro; baina neurri horiek ezin diote inoiz ere kalterik
|
egin
hark gizabanako gisa duen duintasunari.
|
|
|
Hala, zentzuzkoa da lagun egiteko animaliak ibilgailu partikularren barruan garraiatzeko oinarrizko neurri batzuk hartzea, besteak beste, aholku erraz hauek: 1 Bidaia baino lehen, komeni da maskota autoarekin ohitzea eta ibilbide txiki bat
|
egitea
haren portaera ikusteko. Animalia oso urduri badago, hobe da gauez ateratzea, ahalik eta denbora gehiena lo eman dezan.
|
|
|
Behintzat ez zion kontra
|
egin
haren aita eta anaiaren aurrean. Lotsagarri utziko zuen, bestela.
|
|
|
Sermoigintzan sarritsutan errepikatzen den ideia dugu, batez ere ezusteko heriotzaren azalpen gisa. Izan ere, Jainkoa Nekazari Handia baita, eta hala, laborari onak bere esku dagoen guztia egiten badu bere zuhaitzen edo bere baratzen emankortasuna areagotzeko, zenbat gehiago ez du
|
egingo
Hark:
|
|
|
Ergelak, hain zen ergela ze, zuzen etxera egin zuen. Akziokoei ez zitzaien gaitz
|
egin
hura topatzea.
|
|
2004
|
|
|
\ Trenean nire ondoan eserita zetorren neskak, telefonoz hitz
|
egiteko
harengandik urrutiratu ondoren, itzuli nintzenean eta argitu nionean ez nintzela joan koberturagatik baizik eta diskrezioagatik, esan zidan hurrengoan lasai hitz egiteko bere ondoan eserita: izugarri gustatzen zitzaiola besteren elkarrizketak entzutea.
|
|
|
Sudurrera hurbildu eta tabako usaina zeriola ohartu nintzen. Ibarraren zigarretak, pentsatu nuen irribarre batez, segur aski Etcharteako sabaira
|
egindako
haren azken bisitaren oroigarria. Musuzapia atera eta garbitzen saiatu nintzen, alferrik baina.
|
|
|
Esti eta militantziaren besoetan murgildu zen Harakin, jo eta su ia soldadu ezkondu baten bizimodua eginez; Ferminek Alizia ikaskidea hartu zuen andregaitarako, eta bizitza Donostian bideratzen hasi; Jexus Mari izan zen, bakoitza zenbait alde
|
egite
hark ustekabean harrapaturik, tabernetan eta bakarrik ikusten zena, bakardadean bakarrago, Andia Urbasako basozain lanpostuak hegaztiak behatzeko aztura hura gero eta errotuago.
|
|
2005
|
|
|
Dinouart apaizak herritarrok horrela, isilik, egoteko esaten zuen. Eta guk, bi mende luze geroago, kasu
|
egin
hari!
|
|
|
Adelak ama baten begiez epaitzen ninduen, betiere akatsak gutxituz. Modu garratzean ikasiko nuen, ordea, zein buru herren nintzen neu ere, ia ia egin bainuen ez
|
egiteko
hura, nire bizitzako astakeriarik handiena, halabeharrak amildegiaren ertzera eramatea besterik ez nuen-eta behar izan.
|
|
|
Mateo Txistu berritu bat. Uzkur eta isil, inorekin belarrez besteko mintzaldirik ez omen zuen
|
egiten
hark. Beti eskumakila, aiztoa eta mailu txiki bat lagun zituela.
|
|
2006
|
|
|
Gainera, egoerak hartara behartzen gaituenean baino ez ditugu jaurtitzen aurrefabrikatuko esaldiok; bestela, nahiago dugu gaia uxatu, erabat gai unibertsala izanagatik ere. «Heriotzaz hitz
|
egiteak
hura erakartzen duela ere uste du askok eta!», diosku Alfonso Garcia SEITeko (Espainiako eta Nazioarteko Tanatologia Elkarteko) presidenteak. Kanariarra da, eta tanatologia.org web gunea kudeatzen du.
|
|
|
III. Biltzarra burutu duzue Bilbon.
|
Egidazu
haren balorazioa, arren.
|
|
|
Familia Zuzenbidean eginikoerreformak printzipio horiek guztiak izan zituen gidari eta inguruko herrialdeetakozuzenbideak izan zituen inspirazio iturri. Oro har, lege mailako berrikuntza handiaizan zen oso, nahiz eta ez zen manifestaziorik
|
egin
haren alde egiteko, ez eta gizartearen mobilizazio beharrik izan. Beharbada, ordurako argi zegoelako, erreformak saihestezinak zirela, eta jada aldatuta zegoen gizarteari egokitzeko nahitaezkoak.
|
|
|
Estebani harrigarria egiten zaio eleberriarekin gertatzen dena: inork ez duirririk
|
egiten
hura irakurritakoan, eta huntaz eta hartaz galde egiten diote kazetariek, berarekin zerikusi handia duen istorioa dela antzemateke.
|
|
|
Ezaguna egin zitzaidan solasaldia, hirurak sutondoan
|
egindako
hura zirudien. Antolatua zuten dena.
|
|
|
Hainbat mende pasatu dira harrezkero, eta han jarraitzen du printzesak, nahi duenak bisitatu. Ni duela gutxi izan naiz bertan, eta zin
|
degizuet
haren aurpegiko koloreek bizi bizi jarraitzen dutela.
|
|
|
Stanislawen emazte ohiarena. Tadeuszek lau hilabete eskas zituelarik utzi zituen Janutak, eta Krakoviara joan zen beste gizon batekin; Stanislawek ez du maiz hitz
|
egiten
hari buruz. Are gutxiago azken hilabete hauetan.
|
|
|
Kalamu zuntzaz egindako zaku normal normalak ziren, histuta zeuden, zikinak, zulatzen hasiak, eta hala ere arreta osoz zaindu beharreko altxor izugarri baten aurrean banengo bezala ari zitzaidan ikazkina. Ematen zuen sekulakoa zela nire eran  tzukizuna, sekulakoa negozioa, sekulakoa
|
egiteko
hark ekarriko zidan pagotxa.
|
|
|
Jarraian jasoko ditugun gertakariak, une historikoak, abaguneak, edo direnak direlakoak, euskararen historiaren ohiko irakurketetan ez dira jasotzen, edo ez zaie aparteko garrantzirik ematen. Eta garrantzirik ez omen dutenez, batzuetan ez zaie azalpenik bilatu, eta ez dugu ahaleginik
|
egin
hura gertatu ez balitz sortuko zatekeen egoera irudikatzeko.
|
|
|
Ematen du, subiranoak, bere subiranotasunetik ere, jendetasunaren legitimitatea behar duela, jainkozko guztien onarpena behar duela erabaki hori hartzeko; eta, hori oso jarrera berria da —Aro Lausoaren amaierara edo Aro Arkaikoaren hasierara garamatza, agian— Ematen du beldur dela Zeus Poseidon anaia53 aurka jarriko ote zaion, eta onartzen duela berak bakarrik ezin izango diola aurre
|
egin
haren iritzi eta indarrari. Jainko andere guztiak bildurik bai, ordea:
|
|
|
Nik harrapatzeko keinua egin eta gero aldamenera jo nuen, ez harrapatzeko. Zirrara handia eragin zidan Aintzaneren ateraldi hark, baina gero ez nekien zer gehiago
|
egin
harengana hurbiltzeko. Lotsatuta, urduri, beheko auzora joan nintzen bizikletan ibiltzen jarraitzera.
|
|
|
Hurrengo egunean, etxeko arropa apur batekin Coruñara abiatu zen Joxan. Gurasoak arduratuta utzi zituen, alde
|
egite
haren arrazoiak ulertu barik. Joxanen azalpenek, boxeo munduan beste bide batzuez aukera onak zeuzkala argudiatuz, inor gutxi konbentzituko zuketen, baina, tira, semearen aukera horiek errespetatu behar.
|
|
|
Argizko gurutzetzar hark ziostan hirira iristen nindoala. Harexek, eta handik gutxira agertu zitzaidan hiriaren beraren argitasunezko bobedak, eta lehorreratzeko eta aireratzeko behera eta gora
|
eginez
hura zeharkatzen zuten hegazkinen norabideek. Laster nengoen.
|
|
|
Emailez. Hemingwayren harira idatzi nion, elkarri liburuak igorri genizkion eta, halaxe gonbita
|
egin
hark niri; egunen batean banu zalantzarik gabe etortzeko bere etxeetako edozeinetara, hala Arizonara –neguan– nola Idahokora –udan–, urtea halaxe banatzen duela eta. Hala bada, esan egin niolarik udan hona etortzekoa nintzela etxeko telefonoa eman zidan.
|
|
|
Berriro autoaren aldera zuzendu nituen begiak. Hala
|
egitean
haren begitzarrak baino txikiagoak ziren beste narrasti begi antzeko bi ikusi nituen.
|
|
2007
|
|
|
Leku jakina eta abstraktua, denek
|
dagite
haren aieru, inor ez hara joateko aiduru: non da zer (u) hura, eru duru duru
|
|
|
Hau, artekogabeki eta estu harturik, aldian aldiko hitz egitearena da definizioa; baina hizkuntza bezala kontsideratu ere adiera egiazko eta esentzialean, hitz egite honen osotasuna bakarrik kontsidera daiteke nolabait. Zeren hitz eta arauen kaos berduratuan, guk hori deitzen ohi baitugu hizkuntza, hitz
|
egite
haren bitartez produzituriko zer banakoa bakarrik dago presente eta hori ere inoiz ez osoki, bera ere beste lan bat gehiagoren premian, hitz egite biziaren moldea handik ezagutzeko eta hizkuntza biziaren irudi egiazkoa emateko. Hain zuzen gorena eta mehena ezin da elementu sakabanatu haietan ezagutu eta (hainbat areagoan frogatzen
|
|
|
Tilman Borsche k erakutsi zigun175 nola horregatik Humboldt-en intepreteek, aldezleenek ere, XIX. mendean (H. Steinthal, etab.), baina XX.ean halaber (Chomsky) berriki arte, jakin ez zekiten zer
|
egin
haren filosofiarekin, edo hura beren interesen arabera itxuragaldu baino egiten ez zuten. Filologia historiko konparatiboan adina estrukturalismoan, hizkuntzalaritza zientzia positibo gisa finkatu da.
|
|
|
denborabakoa, gorpuzbakoa, baldingabea. Arrazoimen burujabe horrekiko, hizkuntzaren
|
egitekoa
haren pentsamenduari izaera finko eta kanporako espresio ematea da. Egiteko anbiguoa, zeren eta, alde batetik laguntza substantziala baita pentsamenduarentzat (eta Descartes-ek hizkuntza emango du gizakiaren ezaugarri bereizgarritzat animalia eta makinetatik); beste aldetik, baina, traba gaitza ei da zientziarentzat, hitzen zehazgabetasunak ideiak nahasarazten dituelako.
|
|
|
Sorgailua bularrean edo sabelaldean jar daiteke, eta sei urte inguruko bizitza erabilgarria du. Denbora hori iraganik, beharrezkoa da beste esku hartze bat
|
egitea
hura ordezteko. Pazienteak urrutiko aginte bat izango du, pultsu sorgailuaren gainean, eta, krisi uneetan, elektrodoek transmitituko duten seinalea emitituko du.
|
|
|
– Zango bat hautsi baldin baduzu, zergatik ez duzu sare bat
|
egiten
hura lotzeko?
|
|
|
Arrantzales harkaitzetara Igorrekin joaten zen bakoitzean hantxe ikusten zuen, eskuin ezker, ezker eskuin, alderrai. Ez zuen hutsik
|
egin
haren errautsak haizatu zituzten egun hartan ere. Begiradaz tira eta tira egin zion mendebalderantz, behingoan bertatik desager zedin, baina kieto kieto zegoela iruditu zitzaion, hain baitzen geldoa bere ibilia.
|
|
|
–Hitz
|
egidazu
hari buruz, esan zion. Bera ere Dioniri begira zegoen.
|
|
|
Esan nahi nizun, baita ere, neu hona inguratu baino lehen etorri zaidala etxera bertara Don Valentin eta hura sartzearekin batera konturatu naizela alferrik nabilela harekin borrokan, baina, hala ere, borroka besterik ezin dudala nik
|
egin
harekin, esan baitit,
|
|
|
Baina, esaten ari nintzaizun bezala, ikusi nuenean gizona hain behera etorrita, halako aho beltzak irentsita, pentsatu nuen neuri ere ez zidala kalterik
|
egingo
hari on egiten saiatzeak. Batzuetan zorigaitzak bakarrik baitaki ekartzen zoriona, eta halaxe hartu nuen erabakia:
|
|
2008
|
|
|
Jakinguraz, lehen aldiz atera zien oilaki ipurdia haur taldeko helduenei gizaki baten odolak. Ez zuen eskuan egindako ebakiak sortutakoaren edo sudurretik botatakoaren antzik, ilunagoa zen zerrautsarekin bat
|
egindako
hura.
|
|
|
egon zitekeena irakurri nahi izan zuenean. Dardara handirik ez zuten
|
egin
haren atzamarrek gutuna jiratu eta irakurtzeari ekin zionean. Hasierako amorrua, ordea, baretzen joan zen lerroak aurrera joan ahala, eta azken esaldia irakurtzean pentsakor geratu zen berriro, Antonio lehengusuaren ausardia, atrebentzia eta usaimen memoria miretsiz.
|
|
|
Bistan da gure gaurko hiri jendarte honetan hitz horrek ez duela baserri jendartean izan zuen/ zezakeen konnotaziorik: Aketza deritzon jendeari inork ez dio irainik
|
egiten
haren izena erabiliz deitzen dion bakoitzean. Kasu honetan ere, aspaldiko debekuen antzera, erakundeen murrizketek izenak ugaltzeko baino ez dute balio izan.
|
|
|
Glizerina, berriz, gero eta gehiago hartzen da kontuan. Azpiproduktutzat jotzen den arren, haren gainprodukzioa eta azken urteotako prezio jaitsiera direla eta, enpresa askok ez dakite zer
|
egin
harekin. Irtenbide gisa, badago biodiesel bihurtzea pentsatzen duenik.
|
|
|
Hego Osetiak eta Abkhaziak independentzia aldarrikatu dutela argudiatuta, ebazpena baztertu zuen Moskuk. Georgiako lurralde osotasunari ez dio erreferentzia
|
egiten
haren ebazpenak.
|
|
|
Espainiak etsipenez ikusi zuen espezieen eta ekialdeko produktuen merkataritza nola geratzen zen Portugalen eskuetan; izan ere, bere itsasontziek kontinente berrian behera
|
egin arren
hura zeharkatzea ez zuten lortzen. Noizbait, ordea, Fernando Magallanes izeneko marinel bat agertu zitzaien, Amerika zeharkatzeko eta espezia uharteetara iristeko modua ezagutzen zuela esanez, esperantzari bidea zabalduz.
|
|
|
Euskal presoaren egoera ikusita, Etxerat ek salatu du Espainiako Justiziak ez duela deus
|
egiten
haren egoera hobetzeko. Iruñeko espetxera hurbildu ahal izatea eskatu zuen, baina ukatu zioten.
|
|
|
Ez kezkatzeko" irrist" batengatik. Ez dut hala ere hitzik
|
egin
harekin harrezkero.
|
|
|
Mokadu bat jatera noa, eransten du. Gizonak apenas erreparatzen dion, ez dio zirkinik
|
egiten
hark esandakoari. Diru poltsa hartu eta bi botilaren artean uzten du.
|
|
2009
|
|
|
Pertsona batek testamentua egin ez badu ere, Estatuak ez du zertan
|
egin
haren ondasunen jabe.
|
|
|
Euskal Polizia autonomikoaren patruila batzuk hara bertaratu dira, eta bi emakumeak zaurituta zeudela ikusita, osasun langileei deitu diete. Ustezko erasotzailearen emaztea suspertzen saiatu dira, baina ezin izan dute ezer
|
egin
haren bizia salbatzeko. Bere aldetik, 19 urteko alaba Galdakaoko Ospitalera eraman behar izan dute, baina ondoren Gurutzetan ospitaleratu dute.
|
|
|
Tiroak ibilgailuan zihoan gizonezko bat bete betean jo du, eta osasun langileek artatu badute ere, ezin izan dute ezer
|
egin
haren bizia salbatzeko. Gainerakoek oinez ihes egin dute eta orain haien bila daude.
|
|
|
Gaur bertan eramango dute Pedraz epailearenera, eta hark erabakiko du zer
|
egin
harekin.
|
|
|
piztia zen, izua, bere buruan konfiantzarik gabea. Idazten zuen eta gero ez zuen jakiten zer
|
egin
harekin. Lagunek jakin, bazekiten, poesiak idazten zituela, baina inork ez zituen ikusi, nor edo nortxoren batek ez bada.
|
|
|
–Amnistia izan zen 77an. Salinasek Gaztelu plazaren erdian jende haiek eta beste ehunka batzuk fusilatu zituela oihuka aitortuko balu ere, ezinen genuke ezer
|
egin
haren kontra.
|
|
|
–Zergatik eginen luke halakorik Urdirotz andreak? , galdetu zion Armentiak, zirkinik
|
egin gabe
haren espantuen aurrean.
|
|
|
Soineko batekin aspertuz gero ere, huraxe jantzi behar izaten zen tarrataz josi eta ehuna usteldu arte; bada, senarrarekin berdin. Ezin zen, inola ere, Teresaren aitak bezala, Frantziako beraneante bati gerritik helduta herritik alde
|
egin
hark emazteak baino gerri finagoa zuelako. Ezin ziren emaztea eta alabak abandonatu eta galtzerdiak nori josi ez zekitela utzi.
|
|
|
Uste gutxienean salto egiteko prest ordea. Noizbait bere atzaparretatik ihes
|
egindako
hura ezagutu eta beretzat eskatuko balu bezala.
|
|
|
koruetako bakarlari gisa jasotako esperientziak ere izango zuen hartan zeresanik?; jarrera hark, baina, beste osagai bat ere behar zuen, errebeldia puntu bat, adibidez?, egiten ari zena gogoz kontra egiten ari baitzen, azken batean: horregatik piztu zitzaion, erreakzio gisa, beste txinparta bat begietan, piztu bezain laster itzali zena, itxura
|
egite
hartan berezko zerbaitek, ezintasunak eragindako amorruak, ziurrenik, ihes egin balio bezala; Adak, jakina, ezin jarri zion ahotsa amorruari, baina amorrua berez mintzo zen, eta halako zerbait esaten ari zen une hartan, beharbada, Adaren bihotzetik:
|
|
|
deituak, berez Zugazaga ziren arren?, honako izen hauek zituztenak, zaharrenetik gazteenera: ...orbetarren eremu fisiko psikologikoan, hobeki, non bidezkoak izan baitzitezkeen anaien arteko liskarrak?, Teofilo Mariak berak irauliko zion Domingori bat ur, baita upel bat ur eta itsasoko ur guztia ere, gustura baino gusturago, hala egokituz gero, baina han, orbetarren eremutik kanpo, orbetarren izen ohoreak defendatzea zen argudio eta balio nagusi; are gehiago, orbetarrek ez zuten planteatu ere
|
egiten
hura argudio baliotsua ote zen ala ez ote zen: atera egiten zitzaien, besterik gabe, odolean zeramatelako edo orbetarren inkontziente kolektiboak, horrela hitz egin badaiteke, hartara bultzatzen zituelako, zetatarren inkontziente kolektiboak zetatarrak defendatzera bultzatzen zituen bezala, odolarena lege unibertsal bat balitz bezala eta argudio guztien aurreko argudio; horregatik, beharbada?
|
|
|
eta Reginaren kuttuna, are kuttunago zitzaiona, semea xalotasunaren irudia zen neurrian; Reginak, gainera, gogoan behar zuen Benjamin Mariarekin izan zuèn portaera eskasa; esan nahi baita huraxe izan zitekeela, bere ahizpa Ernestinak ez zion besterik esaten? ...ainkoak eskaintzen ziòn abagunea, ez gaizki egindakoari erremedioa jartzeko, gaizki eginak ez baitzuen erremediorik, baina bai bere damuzko zama arintzeko, ikuspegi moral batetik Reginarentzat berebiziko garrantzia izan zezakeena, garai bateko portaera eskasa orduko portaera guztiz bestelakoarekin garbi zezakeelakoan, Jainkoaren begien aurrean bere burua berrerosteko saioan; Regina, azkenik, bere
|
egiteko
hari ekiteko prest zegoen, bai baitzirudien ezen Villalbako markesa andereak urtebete lehenago egin ziòn bisitak guztiz biziberritu zuela, horregatik egoskortu zen, beharbada, bere jarrera hartan:
|
|
|
partikularrak eta jantzi dendak; enkargu gehienak ohiko eta betiko modari, moda klasikoari? ...barmendu zitzaion joera hura, hogei hogeita bat urterekin?, arrakastarako bidean jarri zutenak; izan ere, egun batean? 1930eko martxoko egun bat zen, udaberriaren atarian?, nexkentzat izan zitekeèn jertse berde bat egin zuen, tximeleta txiki gorriz josia, dendara eraman, ama izebek hamaika bider esan zioten, zer polita eta zer polita!?, eta dendakoek biharamunean enkargatu zizkioten beste batzuk,
|
egindako
hura egun berean, erakusleihoan jarri ahala, saldu zelako; eta nola haiek ere berdintsu saldu baitziren, bolada hartan ez zioten besterik eskatu, tximeletak zituztèn jertseak, edo txoriak zituztenak, hauek ere atsegin baitzituzten erosleek?, harik eta hiriko gainerako jostun eta jertse egileak kopiatzen hasi zitzaizkion arte, Adaren ideia bereganatuta, formak handituz edo nahastuz, txoriak tximeleten artean sartuz, edo tximeletak txorien artean?, eta koloreen gama zabalduz; ondorioz, Ada harro baino harroago egoten zen bere ehungailuan, kalean zehar joaten zenean berdin?, bere historiak asmatzen zituen bitartean, Domingorekin lotuak asko eta asko:
|
|
|
Zorte ona izan nuen, arropa mordora erori baitzen, ez ene zangora. Deus ere ez nuen
|
egin
hura berreskuratzeko. Aski lan nuen zolari kontzen, nire inguruan dena zelarik itzulika abiatu.
|
|
|
Emaztekiak itzulia egin zuen nire inguruan. Otsoak hala egiten omen du bildotsarekin, itzulia
|
egin
haren inguruan, lepoan ausiki egin aitzin. Henrikeri mintzatu zitzaion berriz:
|
|
|
Inon ez da ikusi ehiztari bat hainbertze zetaz, hainbertze harribitxiz eta hainbertze kolorez apaindua. Horietan guztietan, maila bat apalago baizik ez zuten
|
egiten
haren begikoek. Erran liteke lehian ari zirela elkarren artean nork agertuko bere jaunaren eite handiagoa.
|
|
|
Programatzean, askotan errepikatu behar izaten dira zenbait eragiketa: egin hau erabiltzaileak teklatutik datuak idatzi bitartean; egin hori fitxategiko hitz bakoitzeko;
|
egin
hura array ko elementu bakoitzari; etab. Atal honetan agindu bloke bat nahi adina aldiz errepikatzeko Perl ek eskaintzen dituen tresnak aztertuko ditugu, programazio lengoaien ingurunean iterazio egitura edo begiztak deiturikoak.
|
|
|
Aurpegia guztiz estalirik zeukaten gizonezkoen taldea ematen zuen eta ulertzea lortu zuenagatik, Burgoseko hiritik zetozen. Zaragozako buru zenak deituak izan ziren, erreinu kristauan sartu eta bere herriari horrenbertzeko kalteak
|
egiten
hari zirenak hil eta mendekatzeko asmoarekin. Eskutitza erakutsi zien eta beren babesa eskaini zioten.
|
|
|
Onaindiaren emankortasunari buruz hitz
|
egitean
hark argitaratutako kopurua hartu behar da kontuan. 55 liburu kaleratu zituen ibilbide luzean.
|
|
|
Sinbolikoa eta interesgarria da konstituzionalista bat Eusko Legebiltzarreko presidentea izatea, nabarmendu du. Hala ere, salatu du PSE EEk eta PPk ez dutela berarekin hitz
|
egin
haren izendapena eta Mahaiaren eraketa negoziatzeko. Horregatik eman du Maneirok boto zuria bozketan, protesta egiteko.
|
|
|
nola kudeatzen da oroimena? Zer
|
egin
harekin. Bidean Vichytik igaro ginen.
|
|
|
Kasu honen inguruko gorabehera batzuek harri eta zur utzi naute, eta horietako bat hori da... Gizon honek erakutsi nahi izan du besteak baino bizkorragoa dela, eta ez zaie kasu
|
egin
hark berak eman dituen hainbat zantzuri. Ez zuen jakingo ba non zegoen gorpua!
|
|
|
–Uste dut zerikusia duela nire haurtzaroan ezagutu nuen neskato batekin. Babesa behar zuen, eta harengandik oso gertu nengoen arren beti sentitu dut ez nuela nahikoa
|
egin
hura babesteko. Geroztik mamu baten antzera jazartzen nau?.
|
|
|
Elgoibarko Udalak (Gipuzkoa) eta Izarra kultur elkarteak ekitaldi sorta oparoa antolatu dute Gotzon Garateri gorazarre
|
egiteko
haren heriotzarren lehen urteurrena dela eta. Udalak eta herritarrek Garateren izaera joria azpimarratu nahi dute, eta jesuita, idazle eta euskaltzale gisa egindako lan eskerga gogoratu.
|
|
|
Regina enean bere lantegi txikia nahi zuela, alegia; bere erabaki hark bazuen bihozkadatik zerbait, baina bihozkada bat baino gehiago ere bazen; eta nola gogoz lan egiten baitzuen eta gustu handiarekin, bezero batzuk ere egin zituen berandu baino lehen: ...ra, hogei hogeita bat urterekin–, arrakastarako bidean jarri zutenak; izan ere, egun batean –1930eko martxoko egun bat zen, udaberriaren atarian–, nexkentzat izan zitekeèn jertse berde bat egin zuen, tximeleta txiki gorriz josia, dendara eraman –ama izebek hamaika bider esan zioten, zer polita eta zer polita! –, eta dendakoek biharamunean enkargatu zizkioten beste batzuk,
|
egindako
hura egun berean –erakusleihoan jarri ahala– saldu zelako; eta nola haiek ere berdintsu saldu baitziren, bolada hartan ez zioten besterik eskatu –tximeletak zituztèn jertseak, edo txoriak zituztenak, hauek ere atsegin baitzituzten erosleek–, harik eta hiriko gainerako jostun eta jertse egileak kopiatzen hasi zitzaizkion arte, Adaren ideia bereganatuta, formak handituz edo nah... Domingo, esate baterako, ordurako etxetik alde egina zena, sarritan mintzatu izan zitzaion iraultzaz, zeina beti udaberriarekin lotzen baitzuen ezinbestean:
|
|
|
koruetako bakarlari gisa jasotako esperientziak ere izango zuen hartan zeresanik–; jarrera hark, baina, beste osagai bat ere behar zuen –errebeldia puntu bat, adibidez–, egiten ari zena gogoz kontra egiten ari baitzen, azken batean: horregatik piztu zitzaion, erreakzio gisa, beste txinparta bat begietan, piztu bezain laster itzali zena, itxura
|
egite
hartan berezko zerbaitek –ezintasunak eragindako amorruak, ziurrenik– ihes egin balio bezala; Adak, jakina, ezin jarri zion ahotsa amorruari, baina amorrua berez mintzo zen, eta halako zerbait esaten ari zen une hartan, beharbada, Adaren bihotzetik: " Ez dut neure burua hilko, ez horixe, baina pistola bat emango balidate, zuek uxatuko zintuzketet oraintxe bertan:
|
|
|
...ainkoak eskaintzen ziòn abagunea, ez gaizki egindakoari erremedioa jartzeko, gaizki eginak ez baitzuen erremediorik, baina bai bere damuzko zama arintzeko, ikuspegi moral batetik Reginarentzat berebiziko garrantzia izan zezakeena, garai bateko portaera eskasa orduko portaera guztiz bestelakoarekin garbi zezakeelakoan, Jainkoaren begien aurrean bere burua berrerosteko saioan; Regina, azkenik, bere
|
egiteko
hari ekiteko prest zegoen, bai baitzirudien ezen Villalbako markesa andereak urtebete lehenago egin ziòn bisitak guztiz biziberritu zuela... horregatik egoskortu zen, beharbada, bere jarrera hartan: Regina enean primeran zainduko dut nik mutila, izan beza berorrek konfiantza nirekin... harik eta Izagirre doktoreak esan zion arte:
|
|
|
Zetatarrak, izan ere, orbetarrak bezalaxe, lau anaia ziren –" Zeta anaiak" deituak, berez Zugazaga ziren arren–, honako izen hauek zituztenak, zaharrenetik gazteenera: ...arren eremu fisiko psikologikoan, hobeki, non bidezkoak izan baitzitezkeen anaien arteko liskarrak–, Teofilo Mariak berak irauliko zion Domingori bat ur, baita upel bat ur eta itsasoko ur guztia ere, gustura baino gusturago, hala egokituz gero, baina han, orbetarren eremutik kanpo, orbetarren izen ohoreak defendatzea zen argudio eta balio nagusi; are gehiago, orbetarrek ez zuten planteatu ere
|
egiten
hura argudio baliotsua ote zen ala ez ote zen: atera egiten zitzaien, besterik gabe, odolean zeramatelako edo orbetarren inkontziente kolektiboak, horrela hitz egin badaiteke, hartara bultzatzen zituelako, zetatarren inkontziente kolektiboak zetatarrak defendatzera bultzatzen zituen bezala, odolarena lege unibertsal bat balitz bezala eta argudio guztien aurreko argudio; horregatik, beharbada... horregatik seguru, Teofilo Mariak bere anaiaren interesak defendatzeari ekin, eta honela erantzun zion Eduardo Zetaren exijentziari:
|
|
|
Inoiz ez zuen hain gertu izan Wardesena bezalako emakume bat. Inoiz ez zuen hitz
|
egin
haren antzeko inorekin. Nola agurtuko zuen?
|
|
|
Alaba gisa tratatu nuen urdanga halakoa! Zer ez ote dut
|
egin
harengatik! Hainbeste gauza ikusten nituen.
|
|
|
–Clarak irribarre egin zuen. Horrela hitz egiten ziolarik, zer sakrifizio ez ote zuen
|
egingo
haren alde. Baina ordurako ez zitzaion gelditzen zer sakrifikaturik.
|
|
|
–Begirune handia diot Wardes andreari, Ange, esan zuen azkenean ahapeka?. Ez hitz
|
egin
hari buruz, mesedez.
|
|
|
Ez nekien zenbat diru sartu; azkenean pentsatu nuen nahikoa izango zenuela ehun eta berrogeita hamar euro aste baterako. Diru hura emateagatik ez zintudan gehiago alferrik galduko; zuri gauzak apurren bat errazteagatik baino ez nuen
|
egin
hura. Bezperan uste izan nuen jatekoen poltsekin batera utziko nizula.
|
|
|
Zu ez zara gogoratu ere egingo, beharbada, zein den. Familia osoaren erretratua eduki gura zuela eta, Anderren aginduz bere lagunak
|
egindako
hura da. Hamasei urte izango dituzu zuk bertan.
|
|
|
Inork ezin du ihes
|
egin
haren itzaletik. Euskaldunok ere ez.
|
|
|
Pantxoarekin nahi du bizi ez, ez bere amarekin? Zer du
|
egitekoa
haren inpresiorekin. Beha zazu, ba dire bi urte elkarrekin bizi direla, eta dakitenez, aitz ongi dire, orduan, erran nauzu zer egitekoa duen hortan amak?
|
|
2010
|
|
|
Frantzia iraultzailea esker txarrekoa izan zen zientzialari handiarekin, baina hil ondoren ere herrikideek ez zuten interes handirik izan Lavoisier omentzeko. Metalezko estatua bat baino ez zuten
|
egin
haren omenez, eta beste pertsonaia baten burua ipini zioten gainera, eskultoreak ez omen zuelako Lavoisierren aurpegiera kopiatzeko denborarik. Estatua bakan hura Bigarren Mundu Gerran balak egiteko funditu zuten, seguruenik hori egiteko Lavoisierren ikerketa lanak funtsezkoak izan zirela jakin gabe.
|