|
2003
|
|
|
Politika lan funtsezko hori analizatzea eta deskribatzea maite zuen Michel de Certeauk baina aitortzen zuen gero bortizkeriak
|
egin
dezakeen hizkuntzaren desmitifikazioak bidea irekitzen diola bataila politiko egiazkoari, eta ez literario hutsari, horrek adierazten baitu beren ezberdintasuna defendatu eta bultzatzeagatik zanpatuak direnekin hartzen ditugula seriotan haien arrisku berak.
|
|
|
Eta hanka horren funtzioan lanean ari den alorra dugu, ezer izatekotan, helduen euskalduntzea eta alfabetatzea. Haur eta gaztetxoak euskalduntzeko bidegurutzean dagoen familiaren bidea alde batera utzi eta aurrera egin nahi duen hizkuntza politikak zer
|
egin
dezake hizkuntzaren transmisio gune naturalena den horri erantzun sendorik eman gabe. Zer lor daiteke guraso euskaldunak alfabetatu gabe eta erdaldunak euskalduntzeko bidean abiarazi gabe?
|
|
2004
|
|
|
Alabaina, hizkuntzaren beraren sostengu den herriaren gizarte botererik ezak hura mendeko izatera behartzen duenean, zer
|
egin
dezake hizkuntza horrek hiztun berriaren aho lumetan erabilia izateko. Euskaldun berriaren kultura bakarra erdal kultura denean, kultura horrek nola arraio eragin diezaioke euskaldun berriari euskara erabiltzera, hain zuzen ere, besteak beste, kultura hori bera izan bada euskal hizkuntza ordezkatu duen faktore bat?
|
|
2008
|
|
|
Eskolak asko
|
egin
dezake hizkuntza babesteko bidean, baina ez du gizarte osoa euskalduntzen ahal. Gehiago ere, munduan zehar edo gure ondoan Hegoaldeari so eginez, gero eta argiago da hizkuntza gutxitu baten ezagutzak ez duela automatikoki haren erabilera ekarten, erabilera hizkuntzaren osasunaren adierazle nagusiena delarik (gure ustez bederen).
|
|
|
Eskolak asko
|
egin
dezake hizkuntza babesteko bidean, baina ez du gizarte osoa euskalduntzen ahal. Gehiago ere, munduan zehar edo gure ondoan Hegoaldeari so eginez, gero eta argiago da hizkuntza gutxitu baten ezagutzak ez duela automatikoki haren erabilera ekarten, erabilera hizkuntzaren osasunaren adierazle nagusiena delarik (gure ustez bederen).
|
|
|
Joera ekonomiko, politiko eta demografikoen arabera, gobernuko erabaki hartzaileek aldatu
|
egin
ditzakete hizkuntza politikak 3 irudian adierazitako continuumaren barruko joera ideologiko batetik bestera. Gerta daiteke gehiengo menderatzailearen eta hizkuntza gutxiengoen iritziak baino aurrerakoiagoak edota tolerantzia gutxiagokoak izatea hizkuntza politikak.
|
|
2009
|
|
|
Baina garaia da euskarari arrotz begiz edo erdeinuz begiratu dioten, eta begiratzen dioten? euskal herritarrek bere
|
egin
dezaten hizkuntza bizikidetzaren auzia. Garaia da" euskararen izenean egiten diren diskriminazioak" behin eta berriz salatu eta errepikatzea euren euskararekiko atxikimendu apala, edo epela?
|
|
|
" Egin dezagun galde, zer egin dezaket nik bizikidetzaren alde, hizkuntza politikak niri zer eman diezadaken galdetu beharrean". Zer
|
egin
dezaket hizkuntza bizikidetzaren alde. Zer, hizkuntza kontuetan ere aukera berdintasuna bermatzearen alde?
|
|
2010
|
|
|
Xabier Uribe Etxebarriak bere aitaren lana hartu zuen abiapuntutzat; Metalingua, hizkuntza gutxituak Interneten bultzatzeko teknologia; kontzeptuak eta ez hitzen esanahiak aintzat hartzen ditu eta itzulpenak
|
egin
ditzake hizkuntza naturalak eta informatikako hizkuntzak (pdfn, word en, hml en, html-en...) ematen duten informazioarekin.
|
|
2011
|
|
|
Ekonomiak urkatu edo biziberritu
|
egin
dezake hizkuntza. Ainutarren atarramentua hizpide hartuta, hara zer zioen Suzuko Fukuda japoniar euskaltzaleak:
|
|
|
Hizkuntza gutxituak, horrelako normalizazio prozesu batean, hizkuntza menderatzailearenak izandako funtzioak bereganatzen ditu. Ondorioz, pentsa liteke hizkuntza baten normalizazio edo indarberritze prozesuak nola edo hala, gehiago edo gutxiago, eragin
|
egin
diezaiokeela hizkuntza gutxituaren alboan dagoen hizkuntza handi edo menderatzaileari (Coyos, 2010). Eta halakoetan ohikoa da hizkuntza handiaren nagusitasuna defendatzen eta bultzatzen dutenek hizkuntza gutxituen indarberritze prozesuei aurre egitea eta kontrako jarrera ere agertzea (Moreno Cabrera, 2000).
|
|
|
|
Egin
ezazu hizkuntza gutxitu bat biziberritzeko proposatuko zenukeen programak izan lituzkeen ezaugarrien mapa kontzeptuala.
|
|
2012
|
|
|
2 Edozein kasutan ere, gizaki orok eskubidea du ulertzen duen eta hitz
|
egin
dezakeen hizkuntza batean epaitua izateko, bai eta doako interprete bat izateko ere.
|
|
|
Erabilera sustatzeko laneanRosa Mondragonek azaldu duenez ikastaro horiek antolatzearen azken helburua euskararen erabilera bera sustatzea da: " Herritarrek euskaraz
|
egin
dezaten hizkuntza bera menperatzea ezinbestekoa da", dio.
|
|
|
" Nik ez dut kritikatzen atzerritarrak beste hizkuntza batean aritzea, baina, gutxienez, jar daitezela ados, eta denek hitz
|
egin
dezatela hizkuntza bera".
|
|
2014
|
|
|
Ikuspegi honek talka
|
egin
lezake Hizkuntza Komunitatearen (hemendik aitzina HK) kontzeptuaren inguruan sortutako teoriekin.
|
|
|
Hots, entitate abstraktu baten ordez, talde sozial jakin batzuei lotutako espazio komunak dira aztergai. Ikuspegi honek talka
|
egin
lezake Hizkuntza Komunitatearen (hemendik aitzina HK) kontzeptuaren inguruan sortutako teoriekin. Azterketarako tresna ezberdinak dira, eta tresna guztiak bezala, lan jakin batzuetarako izango dira onak, ez hain onak beste batzuetarako.
|
|
|
Bertsolaria zirku pertsonaia egiten da prestakuntza eskas horren erdian, euskaraz duen trebezia erakuts objektu bilakatzen da, eta Iparralde honetan bederen, hizkuntzaren galtzeari lotua zaioke. Ekartzen da espezialista eta horrek akrobaziak
|
egin
litzake hizkuntzarekin, ziezaiokeen baliatzea eska dakioke. Erkaketak pila daitezke.
|
|
2015
|
|
|
Luze jardun gintezke fenomenologia hau guztia aztertzen ikuspegi soziologiko eta antropologikotik. Amaigabeko aipamenak
|
egin
genitzake hizkuntza ordezkapenaren teorikoek nahiz baztertutako hizkuntzak indartzearen aldekoek egin dituzten aipamenez hitz egiten. Gertatu dena gertatu da, ordea, euskal hiztun komunitate naturalek, mendez
|
|
|
Zertarako da erabilgarria? Ikus dezagun hizkuntza ekologiak zer ekarpen
|
egin
dezakeen hizkuntzen babeserako. Bat azpimarratzeko, ekintzarako deia.
|
|
2016
|
|
|
Hizkuntza bakoitzak bere kapitala du eta kapital hori lotuta doa beti hiztun komunitate horrek duen botere politiko, ekonomiko, armamentistiko, kultural eta sinbolikoarekin. Eta botere politiko, ekonomiko, armamentistiko, kultural eta sinboliko horrek aurrera
|
egin
dezan hizkuntza bakarraren hegemonia ezinbesteko da gure mendebalde honetan bederen. Horregatik diogu patriarkatua eta kapitalismoa ulertzeko, hegemonia linguistikoa ulertzea beste erremediorik ez dagoela.
|
|
2018
|
|
|
Fishman-ek esaten zuen bezala, akordio politikorik gabe, hizkuntza plangintza noraezean doa, han hemen gauzatxoak eginez, baina ondorio sakonik gabe. Zenbat eta adostasun falta handiagoa, hainbat eta gutxiago
|
egin
dezake hizkuntza politikak.
|
|
|
" Joshua A. Fishman-ek esan bezala," Akordio politikorik gabe, hizkuntza plangintza noraezean doa, han hemen gauzatxoak eginez, baina ondorio sakonik gabe; agintariek ez dutelako zehazki definitu problema zein den edo lehentasuna zeri eman. Zenbat eta adostasun falta handiagoa agintari politikoen artean, hainbat eta gutxiago
|
egin
dezake hizkuntza politikak" Beraz, lan munduak duen erabateko garrantzia onartuta, horretan eragiteko behar den palanka oinarrizko adostasun politikoan bilatu behar da.
|
|
|
Joshua A. Fishman-ek esan bezala," Akordio politikorik gabe, hizkuntza plangintza noraezean doa, han hemen gauzatxoak eginez, baina ondorio sakonik gabe; agintariek ez dutelako zehazki definitu problema zein den edo lehentasuna zeri eman. Zenbat eta adostasun falta handiagoa agintari politikoen artean, hainbat eta gutxiago
|
egin
dezake hizkuntza politikak" (13).
|
|
|
Fishman-ek esana da," Akordio politikorik gabe, hizkuntza plangintza noraezean doa, han hemen gauzatxoak eginez, baina ondorio sakonik gabe; agintariek ez dutelako zehazki definitu problema zein den edo lehentasuna zeri eman. Zenbat eta adostasun falta handiagoa agintari politikoen artean, hainbat eta gutxiago
|
egin
dezake hizkuntza politikak"
|
|
2019
|
|
|
" Ez genuen jakin zein zen emozio neurrigabe haren arrazoia. Klaudia ez baitzen adierazpenik egiteko gai, eta Benito ere ez, ez euskeraz behintzat, eta
|
egin
zezakeen hizkuntza bakarrean ez zuen nahi izan. Kontua da Samuelek inongo ezbairik gabe egiaztatu ahal izan zuela, bikotearen erantzun neurrigabe eta patetikoak argazkiekin zuen zerikusia, karteratik atera bakoitzean eta mahai gainean jarri ordurako, Klaudiak[...] hartuko baitzuen dudarik gabe Mikele de Abando laztantzeko" (96).
|
|
|
[...] Nire hizkuntza, akatsik gabea izanik ere, tresna besterik ez da. Nahi dudana
|
egin
dezaket hizkuntza horrekin, aitortzen dut. Baina zu zure hizkuntzarekin bat zara."
|
|
|
Nire hizkuntza, akatsik gabea izanik ere, tresna bat besterik ez da. Nahi dudana
|
egin
nezake hizkuntza horrekin, aitortzen dut. Baina zu zeure hizkuntzarekin bat zara.
|
|
2021
|
|
|
Jatorri atzerritarreko biztanleek jatorri herrialdeetako hizkuntza ofizialak hitz egiten dituzte; hizkuntza ofizialez gain, jatorrizko herrialdeetan hitz
|
egin
ditzaketen hizkuntzak ere identifikatu behar dira.
|
|
|
• Ondorioz, hizkuntza ofizialez gain, jatorrizko herrialdeetan hitz
|
egin
ditzaketen hizkuntzak ere identifikatu behar dira.
|
|
2022
|
|
|
erdaldunari euskaraz ikasteko eskatzen diogu, alfabetatzeko lana hartu dute erdaraz ederto alfabetatuta zeudenek, ikastolak, literatura, zientzia sortu genituen, espainierazkoan ohitura handiagoa izan eta erosoago sentitu arren. Europako herri txiki eta librea izan nahi badugu,
|
egin
dezagun hizkuntza normalizatu duten herri txiki libreen antzera.
|
|
2023
|
|
|
Familietan egiten den transmisio lanak berebiziko garrantzia du. Ondoren, nola
|
egin
genezake hizkuntzarekin sortu den atxikipen emozional horri eusteko?
|