2000
|
|
Plan orokor bati ez dagokio gehiago esatea, gero etorriko dira hizkuntz politikako arduradunak, Euskaltzaindiakoak, unibertsitatekoak, aditu, euskaltzale eta abarrekoak eta zerbait zehatzagoa adostu dute. Gauzak
|
egiteko
bide ematen du. Dena den, ez genuke 40 urtetako eztabaida antzu batean jausi behar; ez gaude horrelakoetan jausteko moduan.
|
|
Horrez gain, Estatutuaren Bigarren Xedapen gehigarriak dioenez, Estatutua onartzeak ez du esan nahi Euskal Herriak bere historian zehar izan dituen eskubideei uko egiten dienik. Indarkeriarik gabeko egoeran, alderdi politiko bakoitzak bere proiektu politikoak mahai gainean jarri eta, beharrezkoak izanez gero, egungo markoan aldaketak
|
egiteko
bide ematen zuen Ajuria Eneko Akordioak. HBri ere erakundeetara etortzeko dei egiten zion akordio horrek.
|
|
Badira hogeita hamar urte Arantzazun euskara batua jaio zenetik, eta sorreran hainbat aldek enoratu ostean, onarpen maila handiena bizi du egun. Beharbada horrexegatik, oinarri sendoa hartu duelako,
|
egindako
bidea egokia izan ote den eta erdialdeko euskalkiek emandakoa bizkaiera edo mendebalekoaren kalte ez ote den izan eztabaida interesgarria dabil hitzetik hortzera azken urteotan. Orriotan euskalki hau berrindartzeko hainbat esparrutatik egin den lana, egun bizi duen bultzada eta normalizaziorako ematen ari diren urratsak eta dauden kezkak bildu nahi izan ditugu.
|
|
Ez' Batasunaren Kutxak' agindu oraindik eta ez Liturji batzordeak. Egiña ez badago ere, ordea,
|
egiteko
bideak artu nahi ginduzke. ' Arian arian' egin nahi genduke eta ez' egonean egonean'.
|
|
Euskaldun irakasle eta ikasleak, zenbait idazkaritzaren premia daukate, textoak eta liburuak argitaratzeko lanean bakarka jardun ez ditezen(...) Euskal alfabetatzeak, behar beharrezkoa du bateratze lan bat. Eta aipatu ezin ditugun beste amaika abarretan orobat
|
egin
bide genduke. (...) Gaurdanik eta ari geran lanean billatu behar dugu batasun bidea.
|
|
San Migelera eraman gaituen bidetik, elizara iritsi aurretik (300 metro lehenago) eskuinean beherantz doan bide bat ikusiko zenuten. Seinalizaturik ez dagoen arren, hormigoizko plakez
|
egindako
bide horretxek zuzenduko gaitu Uharte Arakilera. Beti zuzen eta beherantz goazela, tarteka bista ikusgarriak eskainiko dizkigu, Beriain mendiaren itsasontzi itxura esaterako.
|
|
Bizitzari buruzko gogoetak eskaintzen dituenez, heriotzari nola aurre egin ere azaltzen ari da. Izan ere, askotan aipatu izan den bezala, bizitzea hiltzen joatea baino ez denez, heriotzerantz doan bidaia horretan, antza denez, bizitzea dugu heriotzari aurre
|
egiteko
bide bakarra. Ondorioz, heriotz horrek gure bizitzan duen pisua adierazteko etengabeak dira leit-motiv hau gogora ekarriko diguten elementuak:
|
|
hots, eguneroko egoerak bere testuingurutik kanpo aurkeztuaz joko bitxiak sortu ditu. Are gehiago, askotan ezagunak ditugun egoerekin jolastu egiten du beste ikuspuntu batzuetara bideratuz, honela, errealitateari so
|
egiteko
bide ezberdinak erakutsi asmoz. Izenburuak berak iradokitzen duen legez, zinearen erreferentziak etengabeak dira:
|
|
a) Barne analepsia: atzera
|
egitearen
bidez, narrazioaren ekintzaren hasiera baino lehenagoko denbora batera igarotzen ez garenean: hots, liburuan kontaturiko denboraren barruan kokatzen dugunean atzerakako begirada hau. b) Kanpo analepsia:
|
|
hots, liburuan kontaturiko denboraren barruan kokatzen dugunean atzerakako begirada hau. b) Kanpo analepsia: kasu honetan, berriz, atzera
|
egitearen
bidez narrazioaren ekintzaren hasiera baino lehenagoko gertakizunetara igarotzen gara, ordura arte aurkezturiko narrazioaren denbora eremua gaindituz. c) Analepsi mistoa: analepsi mota hauetan, aurreko bi analepsi motek bategiten dute.
|
|
analepsi mota hauetan, aurreko bi analepsi motek bategiten dute. Hortaz, atzera
|
egitearen
bidez, narrazioaren denboraren hasiera baino lehenagoko denbora batera igarotzen bagara ere, erretrospekzioaren bidez kontatzen zaiguna narrazioaren hasierarekin bat egin eta hau gainditzen du.
|
|
a) Barne prolepsia: aurrera
|
egitearen
bidez, narrazioaren ekintzaren amaieraren ondorengo denbora batera igarotzen ez garenean: hots, liburuan kontaturiko denboraren barruan kokatzen dugunean aurrerakako begirada hau. b) Kanpo prolepsia:
|
|
hots, liburuan kontaturiko denboraren barruan kokatzen dugunean aurrerakako begirada hau. b) Kanpo prolepsia: kasu honetan, berriz, aurrera
|
egitearen
bidez narrazioaren ekintzaren bukaeraren ondorengo gertakizunetara igarotzen gara, ordura arte aurkezturiko narrazioaren denbora eremua gaindituz. c) Prolepsi mistoa: prolepsi mota hauetan, aurreko bi prolepsi motek bategiten dute.
|
|
prolepsi mota hauetan, aurreko bi prolepsi motek bategiten dute. Hortaz, aurrera
|
egitearen
bidez, narrazioaren denbora bukatu aurreko denbora baterako aurrerapena egiten badugu ere, aurrera egite honen bidez kontatzen zaigunak narrazioaren amaieraren denbora gainditzen du.
|
|
Ideia horiek, gaur egungo gizartearen egoeraz gogoeta
|
egiteko
bidea bederen emango ahal digute. Hala nahi genuke eta hala bedi.
|
|
Hedabideek ere mugatzen dute, kasu askotan, taldea. Hori
|
egiteko
bide bat, berenproduktuaren egituraketan bertan aurki daiteke, informazioaren eremuan adibidez. Albisteen sailkapenak(. Euskal Herria?,. Mundua?,. Espainia?...), informazio praktikoaren edo agendaren hedadurak, eguraldi mapek eta abarrek zehazten dute zein den, hedabide bakoitzarentzat, erreferentzia eremua.
|
|
Honengatik guztiagatik, hedabideek beren albisteak aukeratzeko orduan nongogertaerak jasotzen dituzten aztertzeak, medio bakoitzak lehenesten dituen erreferentzia eremuen deskribapena
|
egiteko
bidea ematen digula uste dugu. Esan gabe doa, ezen, nortasun kolektiboak bezalaxe, erreferentzia eremuak kontrajarriak izan daitezkeenmodu berean, elkarren integratzaileak ere izan daitezkeela, egitura hierarkiko bateanintegratuak alegia.
|
|
egia da, zalantzarik gabe: eta, urte gutxitan, harrigarrizko aurrerapenak egin ditugula, norbaiti agian gaitzi bazaio ere, zuzena.Ahaztu
|
egin
bide zaigu euskararen egoera orain dela hogei edo berrogei urte nolakoazen...? (20, 9).
|
|
bere aitaren barnea ezagutu du bien solasbatean, eta harrez gero haren desesperazio sakona berea bilakatuko da. Aitak, hamaikaurte egin gabeko haurra zela oraindik, Jutlandiako estepa idorrean ardiak zaintzen, bakarrik, hotzak eta goseak amorratzen eta piztien ikaraz, desesperatuta, muinotxobatera igo eta, bere indar guztiekin, zerura begira, madarikatu
|
egin
bide zuen, haurtxiro gaixo bati halako sufrimenduak sufriarazten dizkion Jainkoa. Handik gutxira, Kopenhagen era lan bila joan, aberastu, merkataritza enpresa handi bat muntatu, etadirutza ederraren jabe, ezkondu egin zen.
|
|
gogoak emanda egingo du, barruak horixe eskatzen ziolako, abenturazko kontakizun bat egin nahi edo behar zuelako, eta kitto. Eta hori da, hain zuzen ere, literatura ona
|
egiteko
bide normalena. Bide bakarra, esango nuke, gogoari talentuak lagunduz gero.
|
|
Baina, deusetan aitzinatu baino lehen, derradan ezen Salamancarako bidea Burgostik egin nuela eta ez nukeela ahantzi nahi, halatan, bertako katedralak eragin zidan zirrara eta inpresionea... Ordea, Burgosko katedralarekin korapilatzen hasi baino lehen, natorren zuk Salamancako unibertsitatean eman zenigun lehen eskolaren deskribatzerat, alde batetik, zeren abiapuntu ezin hobea izan baitaiteke, eta, bertzetik, zeren eskola hura ere ezin hobeki etor baitakiguke, katedralari buruzko gogoeta
|
egiteko
bide batez, eta haren signifikantzaz mintzatzeko, zeharka bada ere.
|
|
Haztatu nuelako ustea ernatu zitzaidan, bide nagusia utzi eta bigarren mailako errepide batera jo zutelarik. Ez nintzen guti harritu, tupustez, Ximurraren auto urdineko keinukariek ñir ñir
|
egitean
bide ondoko aparkaleku baterat. Tokia ezaguna nuen:
|
|
Unaik kontent ematen zuen ni ikusteagatik, eta hori ez zen astoaren goizeko arrantza. Elkarrekin egindako azken asteburuak
|
egina
bide zuen mirari tikia. Eskua buru beltxaranaren gainean ezarri nion, deus erran gabe hala ere.
|
|
Erdi txantxetan errana, baina aldi berean gogaituxea ere bai. Aire girotua goiti beheiti, neure baitan egiten hasia nintzen zinema ez ote zen gertatuko, azken finean, Josurengandik eta Edurne/ Ixter puxkarengandik ihes
|
egiteko
bide atsegingarriagoa.
|
|
horixe da bidea. Bada, neronek ikusi nuen jauzilariak ere preparazio berbera
|
egin
bide zuen bere kirol bizimoduan; ala beharbada ez, hori ez dago sekula ziurtasun erabatekoz jakiterik, batik bat halako kirol berezi bati buruz hitz egiten dugunean. Tira, nolanahi izanik ere, ziur dakit (han eta hemen galdetu nuelako) nik ikusi nuen eski jauzilariari, Marius Lippiri alegia, izugarri gustatzen zitzaiola Paul Delvaux pintore belgikarra, eta Jaume Muxarten koadro bat baino gehiago zuela zintzilikaturik bere etxeko egongela funtzionalean.
|
|
Beraz, ostia, buelta etxera.
|
Egindako
bidea atzera egin, eta ezkaratzeko atearen parez pare gelditu nintzen, giltzak, giltzak esanez. Aurkitu nuen halako batean giltzari zilarrezkoa, eta hara non ikusten dudan orduantxe, atearen markoan txintxetaz josia (horretarako propio kortxo bat dagoen arren), zera bat, eskela bat.
|
|
Baina gereziaren hezurra bota beharrean, goiz osoa ahoan erabil dezazula eskatzen dizut, eta berarekin josta zaitezela, eta gero, lanetik irteten zarenean, nirekin elkartzen zarenean, musu baten bidez ahora eman diezadazula". Eta ni, gerezi baten hezurra eztarrian trabatu izan balitzait bezalaxe sentitu naiz, eta gerezien antzera gorritu ere
|
egin
bide naiz, zeren, Rubenek, kopeta ilundu, eta honela galdegin baitit:
|
|
Gasteizen ere halaxe gertatzen zitzaidan, eta pertsianaren arteketatik isurtzen zen argi ezdeusak eta txori bakanen txintak aski izaten zitzaizkidan ohartzeko, bizitzak, nire arazoak gorabehera, aurrera egiten zuela eta nire egoera erlatibizatu beharra neukala. Gaur, ordea, lo doi bat
|
egin
bide dut, zeren azken azkenean argiak eta txoriek ez, baina Adelak eta Estherrek esnatu bainaute.
|
|
Baba batzuk eta izter arteko erredurak gorabehera, Aste Santuko prozesio batean bezain mantso, azken aldatz pikoari ekin diogu. Eta sarritan gelditu izan gara atseden ttikiak egiteko, behera begiratzeko eta ordu arte
|
egindako
bideaz ohartzeko eta harritzeko... Guztiarekin, gogoa bikote galiziarrean, epaiketan eta Adelarengan izateak lagundu egin digu nekez ahanzten eta igoera eramangarriago egiten.
|
|
Aia eta Asteasu bitartean zegoen Andazarrate sanatorioa. Don Emilianok Andazarrateko zuzendariarekin
|
eginak
bide zituen ikasketak, adiskideak ziren. Lortu zuen niretzako lekua.
|
|
Ondoren, Zeanurirako bideari lotu gintzaizkion berriro, mendiz, oinez, bizkar zorroa soinean eta noiznahi gogoaren aginduei men
|
eginez
biderik zuzenenetik irteteari uko egin gabe, lehen bezala. Baina ordura artean baino zuzenago joateko asmotan.
|
2001
|
|
Egia da kontrako arazoa badagoela eta normalean zentzu zabalean eta tribializatuz hitz egiten dela, demokraziak duen esanahian sakondu gabe. Zaila da, ezinezkoa ez baldin bada, ezkerrak Euskal Herrian aurrera
|
egitea
bide demokratikoak eta demokrazia helburu dituela argi eta garbi adierazten ez badu. Ezkerreko guztion apustua da demokrazia finkatzea eta indartzea, eta horren alderdi batek nazio alorrekoa izan du jakina, autodeterminazioa eskuratuz eta autodeterminazioa herrigintzarekin lotuz.
|
|
Espazio denboren kontraesanetan oztopaturiko idazlea kausitzea baita kritikoak izan dezakeen ohorerik handiena. Horixe du idazlearen ospea, neurri batean, bere
|
egiteko
bidea. (26.or.)
|
|
Azken hau, J. Prévert poeta surrealistaren Paroles (1949) liburuko" Le Chanson dans le sang" (Odolezko kanta) izeneko kanta dugu. J. Kosmak jarri zion musika 1936an eta besteren artean, J. Guidonik edo Joan Baez ek kantatu izan dute, kantagintza aldarrikapen politikoak
|
egiteko
bide garrantzitsua izan zen garaietan. Kanta honetan iradokitzen den krudelkeriak eta basakeriak ihesleak bere patu tristearen aurrean duen bakardade tragikoa areagotzen dute.
|
|
" begira egien berriro masustei horma moreak
|
egiten
bideari soseguan ixiltasuna brodatzen, ainhoa bete ezan horrela udaren adar gorrietatik eskegita dagoen arratsa ez ditun gela hutsetako etxean aurkituko ez ditun sentituko geroan" (E, 63)
|
|
Atzerapenaren errudun direnean gomendagarria da ongi informaturiko egotea, zenbatek mantenua, ostatua, bidaia
|
egiteko
bide alternatiboak bilatzea ordaindu eta abar egiten baitute.
|
|
Alderdi horretan aurrera
|
egiteko
biderik onena ikastetxea kudeatzen duenari zuzenean galdetzea da.
|
|
Ikasleak erabilgarri izan behar lituzkenahi beste hiztegi elebakar eta kontsultarako materialak. Eskolako lanketa ikaslebakoitzaren diagnosia
|
egiteko
bide on ona da (interferentziak, bortxak...). Ostean, azken ber tsioa denon artean prestatu behar lukete.
|
|
Baina, bitartean, egitarau ezberdinen arteko lehiaketan murgilduta gaude, sortzen diren teoria berrieierantzuteko ikuspegi kontraesankorrak aurkitzen ditugu, eta metodologiadibergenteak bata bestearen ondoan azaltzen dira, nonahi. Eta nahaste horren erdi erdian irakasleok gure lana
|
egiteko
bide egokia aurkitzen saiatu behar dugu.
|
|
(Odolezko kanta) izeneko kanta dugu. J.Kosma k jarri zion musika 1963an, eta, besteren artean, J. Guidoni k edo JoanBaez ek kantatu izan dute, kantagintza aldarrikapen politikoak
|
egiteko
bide garrantzitsua izan zen garai haietan. Kanta honetan iradokitzen diren krudelkeriek etabasakeriek ihesleak bere patu tristearen aurrean duen bakardade tragikoa areagotzen dute.
|
|
3. Identitate soziala? izeneko teoriari ematen diote ikerlari hauek garrantzia: bai bi tradizoen arteko integrazioa
|
egiteko
bidea delako, baita beraren bitartez gaur egungo psikologia sozialean gertatzen ari diren berrikuntzak ulertzeko ere. Baina horri buruz, ondorengo beste azpiatal batean egingo diraaipamenak.
|
|
Genetikoki eraldatutako organismoak (GEO) dituzten elikagaiak etiketatzeari eta identifikatzeari buruzko araudi berri bat iragarri du Europako Batzordeak, aspalditik espero dena, onespen prozesu blokeatuari berriro ekiteko. Araudi berri horren arabera, GEOtik datozen elikagai eta pentsu guztiek etiketa berezia izan behar dute, eta, prestatutako produktuen kasuan, erregistro bat izan behar dute ekoizpen kate osoan zehar, GEOk jatorrizko baserriraino
|
egindako
bidea arakatzeko. “Identifikaziorako neurriek ingurumenaren eta osasunaren babes maila handia bermatzen dute, eta etiketatze sistema egoki baterako bidea prestatzen dute”, adierazi zuen Margot Wallstrom Europako Ingurumen komisarioak.
|
|
–Bai, bai, baina begiratzearekin hasten duk gauza beti –jarraitu du Unaik serio serio. Jakinduriaren Ahotsa ludian– Gero, aurrean ez dagoenean ere berataz pentsatzen jartzen haiz, obsesionatzen hasiz, burutik kendu ezinik, orduan berarekin hitz
|
egiteko
bidea aurkitzen duk nolabait, edozer gauza esaten diok, txorakeriak, neskak irribarre bat egiten dik, edo hitz goxo bat, eta akabo! Maiteminduta hago!
|
|
Bere txostenean jarri zuen azalpena zera izan zen: Armendarizek kolpea hartu eta bere burua harrapatuta ikustean, beste aldetik, kopilotuaren aldetik, kanpora irteteko ahalegina
|
egin
bide zuela. Mugitzea, gero argi geratu zen moduan, ezinezkoa bazitzaion ere.
|
|
Ezkondu egingo da dotea ordaindu eta gero. Gizonak mesede galanta
|
egiten
bide dio, bere etxera hartuz.
|
|
Gizabanako desberdinen batuketak, gizarte deitzen dugun proiek  tu jakin batekiko adostasunak eta desadostasunak bereganatzen ditu, behin behinekoak auzi honetan, behin betikoak beste mauzi horretan, eta abar... Baina nekez hitz egin daiteke borondate desberdinen metaketaz eta elkarrekin eta benetan
|
egindako
bideaz, komunikaziozko bidea behar lukeen horretan hiztun komunitate batek bestearenari buruzko ezjakintasun ia erabatekoa badu.
|
|
Galileo aurrekoa, ez da Orixe bakarra izan gurean. Baina hobe genuke, hemen ez dugun soseguz eta patxadaz, elkarrizketa luzeren bat
|
egiteko
bidea aurkituko bagenu beste aldi batean, hontaz eta hartaz.
|
|
Dena dela, EBLULeko presidenteak argi utzi zuen
|
egindako
bidea ez dela inolaz ere nahikoa hizkuntza gutxituen geroa ziurtatzeko. Lortutakoa ontzat jo arren, estatuek hizkuntz politikarako ahalmen osoa euren esku dute oraindik, eta EBko Europar Kontseiluak 2000 urteko Nizako bileran aldarrikapen politiko gisa Europar Batasunaren Oinarrizko Eskubideen Karta ontzat eman bazuen ere, dokumentu horrek juridikoki ez du inolako baliorik.
|
|
Euskalgintzaren aurka sekulakoak esan eta idazten ari diren honetan ulergarriak dira jarrera ezezkorrak: norbere oskolean bildu eta autokritikari lekurik ez utzi; edota, kikildu eta
|
egindako
bidea desegiten hasi. Ez bata eta ez bestea.
|
|
U rte honetakoa, 1997koa, da Kataluniako eta EAEko PPk Bilbon biltzean egindako barne dokumentu prograW Joan Mari Torrealdai Soziologian doktorea eta Kazetaritzan lizentziatua da. matiko bateratu sonatu hura. PPk ukatu
|
egin
bide zuenauto retza, baina italiarrarekin batera esan genuke: " se noneveroeben trovato", alegia, egia ez bada ongi asmatua dela.
|
|
3. Euskalgintzak, giro honetan, argi izan behar duen lehen gauza da atzerapauso bakar bat ere ezin duela onartu. Euskal Herria euskalduntzeko
|
egindakoa
bidea, urteetan garatu den ekimena eta abian jarri ditugun gizarte erakunde bat bakarra ere atzean uzteko ez gaude.
|
|
Beraz, denok dakigunez zer den maitatzea, denok dakigunez maitari garela, hala ere ez gara gauza, inola, gizaki bat bere egiteetatik epaitzeko; baina bai gara gauza maitatzearen ase eta amaitu ezinezko ekina ezagutzeko, maitatzean ala ez maitatzean
|
eginiko
bide zuzenak eta okerrak, urrats onuragarriak ala kaltegarriak elkarri argitzeko, denon aldeko laguntza erakundeak edo tresnak eraikitzeko. Elkarrekin dugun ezagutza horri deitzen diogu etika jakituria.
|
|
Dirua ematen nion amultsuki, nigana heltzeko oinez
|
zegien
bidea mentalki errepasatuz: Gagarin egoitza saila Stalingrad etorbide aldean zegoen, Stalin plazaren inguruan.
|
|
Botere hori ez da berria, alderantziz, oso zaharra da, baina aurrerapen teknikoari esker, ikaragarri azkartu da. Botere hori izugarria da, orain arte sekula ezagutu den handiena, egoerak kontrolatzeko, Estatuburuak aldatzeko, komunitateak elkarren aurka jartzeko, santuak eta bekatariak izendatzeko eta beste makina bat gauza
|
egiteko
bidea ematen baitigu, biolentzia erabili gabe, eta horrek biolentzia benetan azken baliabidea izan dadin posible egiten du. Botere hau Jainkoaren antza handien ematen diguna da, giza-kontzientzia buztina bailitzan lantzeko abagunea ematen duen ber. Jakina, botere honek, hain izugarria izanik, berebiziko kontrola behar du.
|
2002
|
|
ETAren egungo jarduerak ez dio mesederik
|
egiten
bide horri, baina Kursaalen helburu hori estrategikoa zela ere aipatu genuen. Trantsizio hori egiteko distentsio politikoa nahitaezkoa da besteak beste ETAren su etena, Euskaldunan esaten zen bezala; baina han ere esaten zen trantsizio hori benetan gure eskuetan dagoela.
|
|
AZKEN batean, Laura Mintegik aipatzen duen argitaletxe bakoitzaren" zalditeria", metafora ulergarriagoa izan dadin," indioilartegia" bezala ikusten dugu guk. Argitaletxeek zein idazleek, egileek zein argitaratzaileek, lumak, koloreak,
|
egindako
bidea eta abar jartzen dituzte agerian batak bestea limurtzeko. Bat aberatsagoa izanen da, eta haren diruari eta handitasunari begiratuko dio norbaitek.
|
|
Norako duzue presa?
|
Egizue
bidea mantso, landaredia ez ezik saiak ere begiratuz ondo ondotik pasatzen baitira behi erdi berriei jokatzen zitzaiela aditu zen orain urte batzuk, baina inoiz ez dut entzun pertsonari jokatzen zaionik; txorietan erreparatuz idazten ari naizen hau ezjakin hutsa izaki eta zozoa eta kukuaz gain ezin esan zein diren hemen ageri eta entzuten direnak; txingurrien ingeniari lanak aztertuz; eta gora et... Igatean oso ezkerretara joan bazarete Goldaratz ondoan agertuko zaizue.
|
|
Talde horretako zinegotzien aburuz, laborariek eta upategietako arduradunek baztertu egin behar dituzte bitartekariak eta lansari duina bermatu behar diete aldi bateko langileei. Azkenik, Administrazioak kontratazioak jatorrian
|
egiteko
bidea jarri behar duela adierazi zuten
|
|
Eta beste hau ere, bidenabar. Nobela hau
|
egiteko
bidea kartagintzea izatea, behar bada, nekagarri zan irakurlearentzat. Halan ere, modu horretan zegaitik egin eban, harek berak jakingo.
|
|
Salgaia behar bezala erabili eta instalatzeko behar adina jarraibide ere saltzaileak eman du, eta baita behar diren erreklamazioak
|
egiteko
bide egokiaren berri ere.
|
|
Hego Euskal Herriko ekonomiak nazioartean duen harreman sarea eta, oro har, sarbidea aztertzeko, merkataritza arloan
|
eginiko
bidea hartu dugu aintzakotzat.Nolanahi ere, aurreratu dugu, aldagai hori garrantzitsua izan arren, ez dela bakarraherri baten kanpo loturen analisia jorratzerakoan. Badira bestelako kanpo fluxuakere, ikusgaitzagoak direnak, baina eragin eta esangura handikoak, finantza harremanak preseski.
|
|
Horretarako, hau da, PDCA zikloak aurreraeramateko?, oso lagungarria izan zaigu UNE EN ISO 9001: 1994 delakoa, gurekabuz gauzak asmatu beharrean, ondo funtzionatzen duen tresna horrek gauzakondo
|
egiteko
bidea erakutsi baitigu.
|
|
Jasotako emaitzak, esan bezala, prozesatu egin dira, eta berriro ere saileanaurkezpen bat
|
egiteko
bidea eman digute.
|
|
Bestalde, Conversa hitzarmena elkarren arteko liskarrak ezabatzeko omen zen, baina 11.artikuluaren babesean ez zegoen benetako bakerik. Beren iritzian bakea
|
egiteko
bide bakarra Lapurdiko eta Frantziako gainerako biztanleei Gipuzkoako kaiak ixteazen; orduan, pagotxa bukaturik, beren erregeari bakea sinatzeko eskatuko zioten, zeren «tienen paz firme con todo el mundo y con VS paz y guerra».
|
|
Dena dela, beraren ikerlanak ezagutu eta gero, ikerketa
|
egiteko
bide edo metodologia jakina nabari daiteke. Batzuen ustez, Julio Caro Barojak ez zuen metodorik.
|
|
Ta inguruka
|
egin
bidea, ariñago ibil eban arantza; azokatik zuzen asi zan etxerantza. Ta lagunarteko itz ontzi batek:
|
|
Eta bakoitza zein zaletasuni gogotsuago atxikita egon den eta iraganean zeintzuk gauzatan gehien geratu garen eta gogoak zeintzuei gehien begiratu dien, haiexek dira gehien amets
|
egiten
bide ditugunak: abokatuek auzigintza eta legegintza, jeneralek burruka eta gudugintza, itsaslariek haizeekin hasi gudua burutzea, geuk ere geure lanari ekitea eta natura etengabe aztertzea eta aurkitu duguna aberri hizkuntzan azaltzea.
|
|
Erreklamazioak
|
egiteko
bideak
|
|
Neska horiei bide bat geratzen zaie lan eta gizarte munduko parekatze osoan, baina ikasgelatik alde egiten dutenean aurkituko dutena ez da amek aurkitu zutenaren antzik. Emakumea lan eta gizarte bizitzan sartzeari buruzko zifrek erakusten dute
|
egindako
bidea luzea dela, baina oraindik asko falta dela. Irakaskuntzako maila altuenetako ikasgeletan, irakasleen artean (irakasleen %59, 1) edo Administrazioko eliteko kidegoetan (epailetza, esaterako, %54, 6) emakume gehiago egoteaz gain, “gainditzen zailak diren kultura oztopoak geratzen dira” esan du Ana Alberdik, Emakumearen Euskal Erakundeko (Emakunde) ikasketa arduradunak.
|
|
Aurrerapen azkarrak Noizko parekatze osoa?
|
Egindako
bidea nabarmena dela jakinik, baina hori ere falta dela (Espainia oraindik ere EBko bigarren herrialdea da, emakumeen jarduera tasarik txikiena duena), emakumeek uste dute ezinezkoa dela hamar urtetik beherako edozein epe finkatzea. Oraingoz, gauzak azkarrago doaz sektore publikoan eta politikan.
|
|
Zakurrok ez dituzte ebasleak izutzen, ordea. Lapurretan
|
egiteko
bide egokiak aurkitzen dituzte.
|
|
Mirenek lotu eta nik askatu. Lehenago ere esan dut, zakurra lagun
|
egiteko
biderik artezena eta hoberena jaregitea dela. Jaten ematea baino askoz hobea.
|
|
Horregatik sartu irten iskanbilatsu hura. Horregatik ez zuen berak ez guardia zibilekin ez poliziekin topo
|
egin
bidean. " Artean kuartel  barruan zeudelako", amaitu zuen gogoeta, juxtu sarrerako guardiak ostera atetzarra ixten ari ziren momentuan.
|
|
zertarako arduratu, gure bolatxo triste hau hondar izpi bihurtuko duen pum hori hemendik ez dakit zenbat milioi urte barru gertatzen bada? Badago kontsolatzen denik pentsatzen gure ondorengoek, progresuaren indar miresgarriak bultzatuta, asmatuko dutela fisikaren patuari ihes
|
egiteko
bideren bat, izarrarteko emigrazioa, kasu; baina hori espekulazio hutsa da, hots, agian gauzatuko da, agian ez. Gure literaturaren altxor preziatua betiko galduko dela?
|
|
Bestetik, tresna egokia izango litzateke euskal herritar eta euskal gizartearen kultur nortasuna indartzeko. Eta azkenik, unibertsitate produktuen eskaintza osagarria
|
egiteko
biderik zuzenena litzateke. Hortaz, ikasketen eskaintza osagarria egin ahal izateaz gain, ez lirateke ahaztu unibertsitate desberdinetako ikerketa taldeen artekolankidetza, edo gizarte eragileen eskura jar daitezkeen jakintza zerbitzuen eskaintza osagarria.
|
|
Duela hogeita bost urte ez nuen zalantzarik euskarazkoun ibertsitatea egingarria zela esateko, eta gaur egun are zalantza gutxiago dut. Izan ere, tarte horretan
|
eginiko
bidea ikusita, gure inguruko UPV EHU bera ia ezer ez izatetik iamunstro izatera —tamainaz— pasatu da, UPNA ezerezetiksortu da, eta hasieran lanbide heziketarako zentro txikia eta lokala zena, poliki poliki, Mondragon Unibertsitateabihurtu da. Bistakoa denez, elementu eragingarri funtsezkoak egon dira tartean unibertsitate horiek sortzean eta sendotzean, baina, funtsezkoa eta oinarrizko den giza elementuaz gain, borondate politikoa eta finantzazioa —publikoa zein pribatua— egon direlako izan dira posible.
|
2003
|
|
«Lauretan Babel» saioa,
|
egindako
bidearen emaitza
|
|
Edonola ere,
|
egindako
bidearekin gustura daudela diote, egokia izan baita eta jasotako sariek ere hori adierazten dutela diote. Iazko abenduan «Lauretan Babel» saioak Iparragirre saria ere jaso zuen.
|
|
Antton Olariaga maisuak ekin zion gure artean hitzekin eta hizkuntzarekin jolas
|
egitearen
bide honi. Geroztik, ekarpen garrantzitsuak eta aberatsak ditugu euskal kulturaren esparru guztietan.
|
|
Alde horretatik, ELA eta LAB sindikatuek izan dituzte gorabeherak Estatuko zamaketarien koordinakundearekin, zeren erakunde horrek atzera egin baitzuen legearen kontrako bost eguneko grebaren deialdian. Nolanahi ere, sindikatu abertzaleak prest daude ekintza bateratuak
|
egiteko
bideari heltzeko, zeren ezezko biribila eman nahi baitiote aipatu lege proiektu horri. Lege berriak desegin dezake sektoreko enpleguaren %60, eta, horregatik, Espainiako Gobernua asmoz aldatu ezean bederen, litekeena da sektoreko langileek eta zamaketariek grebara jotzea eta Espainiako portu komertzial oro geldiaraztea, barne izango liratekeelarik, hala Bilbokoa, nola Pasaiakoa.
|
|
Hori da gure merkatua, eta gu geure buruari mugak jartzen! Hainbeste lan egin eta gero guk
|
egindako
bidea ebaki ziguten, eta nazkatuta utzi egin genuen. Gaur pottokaren egoera txarra da oso, hipika eskoletarako ez da batere salgarria.
|
|
Hogei urte baino gehiago zabiltza Euskal Herrira joan eta etorrika. Zer esan zenezake iragan aldiaz, eta
|
egindako
bideaz?
|
|
Bitartean, «Gara» ixteko mehatxuak hor jarraitzen du, batetik bestera gauza daitekeena. Estatuaren logika gogorrenari zorrotz jarraitu dio PPk bere agintaldian, eta auzi honetan ere ez dirudi logika horretatik aldenduko denik, areago jadanik
|
egindako
bidea kontuan hartuta.
|
|
Adrian Perez gitarra jole eta abeslaria da lehen ekimen hartatik jarraitzen duen kide bakarra. Kantariarentzat, runba ongi pasatzeko eta zuzeneko politak
|
egiteko
bidea da: " Nik ez diot estiloari beste munduko garrantzirik ematen, bai ordea estiloak norberari ematen dionari.
|
|
Seulen inguruetan dagoz. Gorriak atzeruntz doaz hegoaldeko gudutokian atzerakadäa
|
egiteko
bideak ebagiko dizkioten bildurrarekin.
|
|
Derioko Seminarioan, Comillasen eta Bilboko Begoñan. Baina sarri bilatu izan ditu euskeraz berba
|
egiteko
bideak eta egokierak, baita eleizetan be, Bizkaiko hainbat herritan eta Bilboko eleiza batzuetan, Karmengo eleizan eta, eta gure irratietan," Bilbo Herri Irratian" eta" Bizkaia Irratian". Euskerazko eleiz berbaldirik gehienak ez ei ditu idatzi.
|
|
Eurrez zabaldu izan dau bere inguruan, harrokeria barik zabaldu be. Zenbati ez ete deutso Linok liburu zein artikulu baten barri emon, idazlan apal bat zuzendu, ikerketa bat
|
egiteko
bideak zabaldu, itzulpen bat egin. Gogoan dot, esa8 Euskerazaintza, 1989, 47 or.
|
|
Ainhizek ere ahoan zeukan bihotza, irten nahirik. Malkoak albo bietara jausten zitzaizkion, hauek
|
egindako
bide biak idor sentitzen zituela, eguzkiaren eraginez. Beraren begiak gortinen hegalaldiei zerraizkien, bularra alkandora erretzeko zorian zuela..., gero ez dakit zer gertatu jakon, baina mozkorragaz egoalako edo, ez deutso ezerk urten eta neuri bota deust errua.
|
|
Baina bera ez zen izango burua nahastuko zuen bakarra. Hobe zen Joxeren amorrua erabiltzea, batez ere azken orduetan pairatutakoak eztanda
|
egiteko
bidea eskatzen bazion. Hobe zen Ainhizeren gorrotoa beste batengana zuzentzea, batek jakin egunen baten ez ote...
|
|
Ez zen beharrezkoa umea izatea egoera haren aurrean negar egiteko. Berak ere
|
egingo
bide zukeen bere begiak horretarako baleude.
|
|
Erreklamazio eta iradokizunak
|
egiteko
bideak baliatu behar ditu.
|
|
Iraken gerta daitekeen gerraren aurrean, Greenpeace, Intermon, Mugarik gabeko Medikuak eta Amnesty Intenational erakundeek ahaleginak batu dituzte, informazio independentea eskaintzeko, Nazio Batuen Segurtasun Kontseiluaren aurrean parte hartzeko eta eskaerak
|
egiteko
bide izateko, eta gerra baten ondorioak leuntzeko behar diren giza baliabideei buruzko eztabaida egiteko.
|
|
Eskema honek egungo jarduera zientzien ekarria jasotzen du erantzukizun aitorpena adingabearen egitura psikologikoari eta gazteak gizartearen eraikinean duen leku bereziari egokitzen zaien neurrian. Izan ere, adingabeak, bizi duen une existentzialarengatik, esperimentatzeko joera ez-ohikoa aurkezten du, gizarte inguruan hitz
|
egiteko
bide gisa. Aldi berean, heziketa prozesuari atxikia, kanpoko munduaren eraginak areago sentitzeko joera ere badu gizarte inguruak duen pisua, helduarekin alderaturik, ez proportzionala delarik.
|
|
Bereganatu zen estilo berrian, errealismo kritiko deituan, ustez gizartearen egoera islatzen zen. Lehenago klase sozial langileak koadroen protagonista izatea ezinezkoa zen, baina orain egoera larrien isilketa
|
egiteko
bide bezala erabiltzen ziren. Arteak garapen iraultzailea zekarren errealitatea azpimarratu behar zuen.
|
|
Horrez gain, mugimenduen arteko langak edo mugak hautsi egin dituela, ekintzarako gutxieneko batasuna izeneko politikak alde batera utzi eta mugimendu zahar eta berriak elkartu egiten dituela eta desberdintasunaren adostasuna bilatzen duela. Orain arte
|
egindako
bidean euskal gizartearen zati handi bat erakartzeko eta horren legitimitatea irabazteko gai izan da eta, hori gutxi izango balitz, oraindik itxaropentsuago izateko bidea ematen diguna, euskal politikaren barruanberez dagoen banaketa sektarioa dela eta, lankidetza eta bat etortze mota guztiguztiak saihesten dituzten indar eta sektore sozialen bateratzea lortu du.
|
|
Berezia, bestalde, lanaren egilea UEUren zuzendaria izan delako, baina historialarioi aztergairekiko urruntasuna eta hoztasuna eskatzen zaigu. UEUren zuzendaria izateak erakundea ondo ezagutzeko aukera eman zidan; eta, kudeaketa egokiak dituen zailtasunen jakitun, bestela baino ikuspegi ulerkorragoa izan dut beste garai batzuetan
|
egindako
bidea aztertzeko. Ezin dut ukatu lan hau maitasunez eginda dagoenik, nire unibertsitate bizitzaren zati handi bat UEUrekin lotuta baitago; eta, bertan, toki eta jatorri desberdineko adiskide ugariez gain, euskal gizartearen beste esparru batzuetan aurkitu ez dudan lankidetzarako eta trukerako gune berezia topatu dudalako.
|
|
Saiatu naiz ahalik eta lan gehien erabiltzen, baina hutsuneak (produkzioarena, ez bilketarena) begi bistakoak dira. Hori izan da ikerketa gauzatzen zen bitartean ateratako ondorio garrantzitsu bat, euskalgintzan ari garenok gutxi arduratu garela
|
egindako
bideaz hausnartzen, eta jarrera bera izan dutela ikertzaileek. Harrigarria da ikustea ez dagoela, salbuespenak salbuespen, euskalgintzako erakunde nagusien azterketa sistematikorik, ezta ikerketa honetan hainbeste erabili diren aldizkariei buruzko analisi sakonik ere, urteurrenen batekin lotutako liburuxka bat edo beste ez bada; nostalgiaz edota maltzurkeriaz betetako saiakerak alde batera utziko ditugu.
|
|
UEUren iraupena eta funtzioa. Orbek Argia ko zenbaki horretan bertan aitortu zuenez, UEUk ez zuen azkeneko urteetan hausnarketa handirik tajutu
|
egindako
bidearen inguruan, ezta hartutako zenbait erabakiren inguruan ere, esaterako, espezializazioaren alde egiteari buruz. Haren ustez, UEUren zeregina unibertsitate euskaldunaren azpiegitura sortzea zen, lan horretan ari zen erakunde bakarra ez zela jabeturik.
|
|
Gexan Bidartek apaiz gehiegi egon zela irakasleen artean nabarmendu zuen, gai mota guztiak euskaraz lantzea ez zelako UEUren helburu bakarra, apaizek ideologia zehatza zutelako eta zabaltzen saiatzen zirelako. Bidarten ustez, Jakin taldea zen horren adibide nabarmena, marxismoari aurre
|
egiteko
bidean. Horrez gain, beste lau kritika egin zituen:
|
|
Baina jasaten den gaitz fisikoa, sufrimendua, garbiketa tresna da aldi berean: Jainkoari barkamena eskatzeko eta geure burua bertutetsu
|
egiteko
bidea.
|