|
2002
|
|
|
Kredituei dagokienez, 520 dira guztira, eta horietatik 220 kreditu eman daitezke euskaraz (gehi hautazko 38 kreditu). Medikuntzan eskaintzen diren irakasgaietatik %32, 58 dira euskaraz eskaintzen direnak.Kontuan hartu behar da ezen ikasketa plan berria bere osotasunera heldu zela oraindela urte bi, eta, goian aipatu bezala, plangintza berri horrek asko atzeratu zituenEHU/ UPVko
|
euskarako
lehen plangintzaren asmoak eta helburuak.
|
|
|
Taulako datuak ikusita, nabarmena da ikasle euskaldunen portzentajearenjaitsiera 1 mailako matrikulazio datuekin konparatuta. Jaitsiera hori, batez ere, Farmaziako Lizentziaturan 3 mailatik aurrera
|
euskarako
eskaintza oso murriztuadelako eta Elikagaien Zientzia eta Teknologian, Euskara Zientifikoa izan ezik, eskaintzarik ez dagoelako gertatzen da. Farmazia Fakultatean, gutxienez lau faktorehauek eragingo dute etorkizunean euskarazko matrikulazio tasaren gainean:
|
|
2003
|
|
|
Halaxe ekingo dio hirurogeita hamarreko hamarkadan, 1981ean El vasco de hoy izenburuaz hiru tomo marduletan argiAita semeak, biak hizkuntzalaritzan jardundakoak. Donostia, 1984 taratuko duen
|
euskarako
ikas metodoa lantzeari. La Gran Enciclopedia Vasca k argitaratu zion, baina bere diruz eta koadroekin ordaindu behar izan zuela inprimatze kostua.
|
|
|
Mende erdi bat hurbil dela saiook idatzi izan zirenetik, han isuritako ideia asko orduan baino gaur aintzat hartuago izango liratekeela, beldur barik esan daiteke. Hainbat gehiago bizkai
|
euskarako
hiztunen kasuan.
|
|
2005
|
|
|
" Orain urte batzuk polemika bat izan nuen nire
|
euskarako
irakaslearekin. Egia esateko, biziki estimatzen nion irakaskintzari eransten zion eszeptizismoa, baina ziplo bota nion:
|
|
|
Luis Mari Gurrutxaga, Nuarbeko presidentea, ez da inoiz tiralaria izan baina 1984tik" beti saltsan ibili naiz", dio. 54 urteko frantses eta
|
euskarako
irakasle hau harro dago Nuarbeko sokatilarari galaktikoekin, eta sokatirarekiko esker onekoa bada ere," mundua ezagutzeko aukera eman baitit", ez du momentuz sokatira kirol olinpiko iusten," ezta Madril 2012an ere".
|
|
2006
|
|
|
Esango nioke Osakidetzan ez daudela geldirik, ari direla pixkanaka pausoak ematen. 8.300 profesional
|
euskarako
klaseak jasotzen ari direla.
|
|
|
Arrapau euskubezan legezarrak, gure bizije ziriala, bañon gorde daigun gure euskaldun arimie eta onetati urtengo jakuz barriro foruak, bai, urtengo dira justiziaren eguzkije argituko danian, betiko udaberriaren egunian. ...Euskaldunak euskaraz eztakijenak ikasik biar dabe, arren, biotz indartsuarentzako bere errije maitauten daben gauza erraza da; badakijenak ez aztuteko, euskerie korapillube estuten dituzana illobak aitonai eta gurasoen jakintasuneko ontzije dalako" 330 Garai honetan Gernikako neska batekin maitemindua dabil, familia osatu eta bizia Euskal Herrian finkatzeko ametsetan, eta urte horretan bertan
|
euskarako
katedraren konkurtsora aurkeztu da331.
|
|
2007
|
|
|
Arduripe esaten didate irakasle txosten jaleek. Edo Ganorabako,
|
euskarako
irakasle hortera horrek (Jiñateke, goitizenez) dixit. Peter Pan deitzen didan original usterik ere badago, Gaztelaniako listopasatuak, kasu, nahiz ile txima hauekin Garfio miope baten itxura handiagoa dudan.
|
|
|
Berria egiten duen EKT enpresaren eskutik, zenbait Hitza egunkari dira —Gipuzkoan gehienak eta Bizkaian bi— Zailtasunak zailtasun, orri murrizketa edo harpidedunen laguntzarekin, aurrera egitea posible dute gehienek. Zailtasunei aurre egin, eta ia egunero kioskoan ez bada, etxeko buzoian
|
euskarako
agerkaria dute herritar euskaldunek. Bizkaian —Lea Artibain eta Busturialdean— ausart hasi ziren, baina Diputazioaren eta EAJk kudeatutako zenbait udalen laguntza eskasien ostean ezinean dabiltza, kazetaritza herritarra burutzeko zailtasunekin.
|
|
2008
|
|
|
Azken hiru hizkuntza baliabide horiek, berez, Eusko Jaurlaritzak kudeatzen ditu, baina oraingoz ezin dira eskuratu. Ez dira asko, beraz,
|
euskarako
eginda dauden datu base akustikoak, eta, hortaz, hutsune nabarmena dugu arlo honetan, gainerako hizkuntzen aldean.
|
|
|
Etapa horiek baino lehen euskal elkarte batzuek, euskaltzale ausart eta gogotsuek hizkuntza politika eremu batzuk ideki zituzten: ikastolak (murgiltze ereduarekin), helduen euskalduntze eta alfabetatzea,
|
euskarako
ikastresna sortzea edo euskaratzea, euskal irratiak, euskarazko aisialdiak, etab. Baina administrazioak, kolektibitate publikoek ez zuten lan horretan parte hartzen. Alderantziz ere.
|
|
|
2 Hiztegi Baturako maileguen zerrenda osotzea. Lan horretarako, Unibertsitate alorrean euskaraz irakasten eta
|
euskarako
testuak prestatzen ari direnekin (UEU, batez ere) harreman estuagoa izatea.
|
|
|
Moduzkoetan la> atzizkidun eratorriak darabiltza, eta ez lan> erakoak; hala bada, bizkai
|
euskarako
joera nagusia barik, gainerako hizkeretako berberak: onela, > horrela, > ala, > eta adnominalak:
|
|
|
Pertsona ezgaitu batek inguruan laguntzeko inor ez duenean, bere tutoretza hartzen duen Hurkoa Fundazioaren nondik norakoak ere ezagutu zituzten.Gipuzkoa mailan lehen aldiz eskaini da ikastaroa bi hizkuntzatan; erdaraz orain arte, Andoainen baita euskaraz ere. Hamasei herritarrek parte hartu zuten
|
euskarako
taldean, hamaikak erdarakoan. Ekimeneko antolatzaileek formazio ikastaroko kideei egunero balorazio inkestak egitea eskatu zizkieten.
|
|
|
bukatuta izatea. Gainera,
|
euskarako
|
|
2009
|
|
|
Halaber, aipatu Dekretuan, hizkuntza eskakizun bi soilik dituen sistema taiutzen da: honetara, 1 hizkuntzaeskakizuna
|
euskarako
edo euskaraz eskolik ematen ez duten irakasleei ezartzen zaie eta gurasoekin zein ikasleekin euskaraz komunikatzeko gaitasuna ematen die; 2 hizkuntza eskakizunarekin ordea, eskolak euskaraz eman ditzakete. Uztailaren 28ko 197/ 1998 Dekretuko 26 artikulua, ostera, irakasleen hizkuntza gaitasunari buruzkoa da eta irakasle berriek Erkidegoko bi hizkuntza ofizialetan eskolak emateko gai izan behar dutela xedatzen duvii.
|
|
|
Irenek, hamazazpi urteko ikasle batek, Koldo
|
euskarako
bere irakasleari, Institutuko komunetan:
|
|
|
Liluratuta geratu nintzen; antropologiagatik ere ikasi nahi nuen euskara. Euskal Herrira orain hamar urte etorri nintzen, eta
|
euskarako
klase bila hasi. Nafarroa iparraldean ez zegoen.
|
|
|
hizkuntza bi dira, biak eskubide berdinekoak. Hori aitortu arren, Hezkuntza Sailean eseri bezain pronto sartu die eskua Isabel Zelaak aurreko sailburuak hartu dekretu batzuei, Hizkuntza libreko Plataformaren salaketei jaramon eginez, lehenago
|
euskarako
profilaren aurka protestaz greban itxi ziren maisuek babestu zituen bezala. Zainduko balitu, gutxienez, 1982an eta 1993an, eurek tartean zirela, adostutako dekretuak...
|
|
2010
|
|
|
ereduan ikasi dutenek Euskararen Gaitasun Agiriaren (EGA) titulua homologatzeko prozesua ikasturtean abian jartzea espero du Eusko Jaurlaritzak; hau da, euskara ikasi dutenek, azterketa egin barik,
|
euskarako
titulua izango dute.
|
|
|
Euskalduntze ahalegin guzti horiek tituluak ekarri behar dituzte, baina ereduan ikasten dutenek
|
euskarako
maila ezartzeko azterketarik egin gabe, esan du.
|
|
|
Familiak nahiko handiak izatean, etxean nahiz lanean bertako kideek elkarren artean hitz egiteko aukera ugari izaten zuten. Berez berez ikasten ziren
|
euskarako
esakuneak eta ohiturak. Zaharren eta gaztetxoen arteko harremanak hain estuak izateak euskara aberatsa jasotzeko aukera paregabea eskaintzen zigun gaztetxoei.
|
|
|
Hausnarketarekin hasteko irakasle orok, Haur Hezkuntzako, Lehen edota Bigarren Hezkuntzako irakasleek, Europako Erreferentzi Marko Bateratuan azaltzen den
|
euskarako
C11 hizkuntza maila izan behar dutela pentsatzetik abiatzen gara.
|
|
|
Azpimarratu beharra dugu komunikazio gaitasuna lan honetan adierazten den zentzurik zabalenean kontuan izan behar dugula, ingurunea eta pragmatika ere kontuan hartuta. Irakasleak izan beharreko komunikazio gaitasunaren berri emateko orduan, Europako Erreferentzi Marko Bateratuak definitzen duen
|
euskarako
C1 maila aintzat hartu dugu. Hortaz, irakaslearen hiru lan esparru, beharrezkoa duten C1 maila eta komunikazio gaitasuna kontzeptua uztartu ditugu.
|
|
|
Felix Mugurutza, Euskara Arloko arduradunak azaldu duenez, hitzaldia gazteleraz emango dute. Aurreratu duenaren arabera, gurasoek eskolako lanak egiteko ikasleak nola motibatu, ikasgaiak euskaraz helarazten bazaizkio haurrari gazteleraz laguntzea ea egokia den, edo guraso erdaldunek ingeleseko eta
|
euskarako
lanetan nola lagundu aztertuko dute.
|
|
|
Txillardegik askotan esango zigun moduan, beharrizana da hizkuntza bat ikasteko pizgarririk onena, eta hori euskararekin gertatzen ez zenez, oso pesimista zen egoera politikoa goitik behera aldatu ezean. Dena zen posible garai hartan, jesuiten unibertsitateak
|
euskarako
irakasle bat ezer kobratu gabe guri jartzea adibidez. Irakasle hura Filologia Hispanikoko ikaslea zen, Lourdes Oñederra kasik nerabea, zeinaz bat baino gehiago erdi maitemindu baikinen.
|
|
|
Asko sufritzen nuen, nire ikasle ia guztiak ni baino zaharragoak baitziren, ni baino jakintsuagoak askotan, eta estu eta larri ibiltzen nintzen haien aurrean. Ez nuen irakasle esperientziarik (filologia ikasten ari nintzen bitartean zenbait urtez eman nituen
|
euskarako
klase kaskarrak izan ezik), eta gaia oso nire gustukoa izan arren, literatur kritika teoriko eta praktikoa, ikaratuta joaten nintzen beti hara. Eskola batzuk ongi samar ateratzen bazitzaizkidan ere, beste batzuk ez hain ongi, edo gaizki samar.
|
|
|
Filologo handi bat egin zen, eta Euskaltzaindian handia izan zen bere zeregina, euskara batuaren alde bereziki. Hura ere izan zen gure
|
euskarako
maisu. Berak asmatutako metodo bat, euskal aditza ikasteko oso ona zen, baina lan handia eman zigun.
|
|
2011
|
|
|
Seguru asko amak nire kontra egiteko duen joera horrek ematen didan amorruak ekarri zidan burura
|
euskarako
andereñoari diodana, eta amorru horrek gogora oporretarako jarritako lana (horrelakoa baita gure andereñoa, beti guri lana eragiteko amorratzen egoten diren horietakoa, eta daukan ohitura txar hori ez zait niri ahazten!).
|
|
|
halan da be, gogoratu behar da gaur egun merkatuan ditugun hiztegi handi moderno gehienak 2080ko hamarkadetan eginak ditugula. Eta sasoi horretan eskura eduki eben
|
euskarako
sarreren iturririk nagusiena Linok argitaratutako hiztegia izan zala:
|
|
|
Hemen laburpen bat baino ezin dugu eskaini. Arloa sakonago ezagutu nahi duenak jo dezala orain dela gutxi. Elizen arteko Biblia, n jardun izandako Dionisio Amundarain teologoak egindako lan ederrera (Scriptorium Victoriense, Volumen LVII, Nº1, 2010 Enero junio;
|
euskarako
bertsioa: –erabili.com, 01/ 03/ 2011).
|
|
|
Urte Guziko Meza Bezperak liburua izan zen euskarari liturgian atea zabaldu ziona. Zutabe bitan, latinez eta euskaraz, eskainia izan zenez erraztasun handia eskaini zigun sasoi hartan ikasle ginenoi euskaraz alfabetatzeko nahiz
|
euskarako
testuak gozatzeko. Bestalde, bezperak euskaraz eskaintzerakoan, igande arratsaldetan otoitzaldiak salmoak erabiliz egiteko aukera eskaintzen zuen.
|
|
|
Gipuzkoa/ Nafarroarako eta Bizkairako egindako testuen artean ehuneko laurogeita hamarretik gora bat eginda datoz. Eta ez bakarrik hitzik erabilienak aukeratzerakoan,
|
euskarako
joskera erabiltzerakoan ere bai. Aditz formak eta atzizki eta elkarte esamolde batzuk kenduz gero testu bakarra dugu.
|
|
|
Zer esanik ez, honelako lan bat burutzeko lanari ekiten zaionean, berehala etortzen zaizkigu burura erabiltzaileak. Gorago aipatu dut, gure asmoa Motxilako Hiztegia deritzanean
|
euskarako
aldean agertzen diren sarrerei euskarako definizioak ematera datorrela.
|
|
|
Zer esanik ez, honelako lan bat burutzeko lanari ekiten zaionean, berehala etortzen zaizkigu burura erabiltzaileak. Gorago aipatu dut, gure asmoa Motxilako Hiztegia deritzanean euskarako aldean agertzen diren sarrerei
|
euskarako
definizioak ematera datorrela.
|
|
|
Irakasle eskoletan
|
euskarako
[sic] klase hauek emango dituen irakaslegorik ez dago, gaur gaurkoz, ikastetxeetan bertan, behar hainbateko neurrian.
|
|
|
Ordaindu ere askoz gutxiago ordaintzen zen. Hori zartada handia izan zen, baina, berriro ere finkatuz joan zen
|
euskarako
irakasle taldea eta urte gutxiren buruan zeharo normalizatu zen euskararen egoera» (Uribarren, 2007: 79).
|
|
|
407«... orain arte
|
euskarako
ikastextuak zergatik prestatu ez diren nahiko argi dago: dagoen ikasle kopurua urriegia da oraingoz(...) zentzu komertzial arruntarekin jokatuz inolako liburu produkziorik aurrera atera ahal izateko.
|
|
|
eredua (irakasgai guztiak gaztelaniaz,
|
euskarako
irakasgaia izan ezik)(% 18,78). Baina etorkinen populazioan ereduaren aldeko joera hori ez da hain nabarmena.
|
|
|
Nafarroari dagokionez, beheko grafikoan ikus dezakegu populazioaren gehiengoak hautatzen duen eredua G eredua dela (irakasgai guztiak erdaraz)(% 55,58), ondoren eredua (irakasgai guztiak euskaraz, gaztelaniako irakasgaia izan ezik)(% 23,73), A eredua (irakasgai guztiak gaztelaniaz,
|
euskarako
irakasgaia izan ezik)(% 17,45), British eta TIL TA eredua (ikasgaiak gaztelania eta ingelesez)(% 3,02), eta azkenik, eredua(% 0,22) (irakasgaien erdia edo, hizkuntza bakoitzean). Etorkin populazioari dagokionez, desberdintasunak daude ereduen hautaketan.
|
|
|
Milagros Bidegainek eta biok Koldo Mitxelenari
|
euskarako
eskolak ematen genizkion garai hartan —ekarri du gogora Txillardegik—, eta Mitxelenarekin harreman handia nuen. 1956an, karrera amaituta eta soldaduskako azken sei hilabeteak egitera Ferrola joatekoa nintzela, Mitxelenari Knut Hamsunen Pan itzultzeko asmoaren berri eman nion, eta berak esan zidan ezetz, zerbait berria sortu behar nuela.
|
|
|
Etimologia azalpena: Bistako osagaiak Juana emakume izena (jabearena), genitiboaren hondarkia eta etxea izen arruntaren Goizuetako
|
euskarako
itxea aldaera dira.
|
|
|
Oinarrian Juan de Arano izen deiturak ditugu; bukaeran genitiboaren hondarkia eta artikulua daude. Nabarmentzekoa da Juan horrek
|
euskarako
[j] palatala zuela eta duela hasieran, ez espainoleko [x] zintzurkaria.
|
|
2012
|
|
|
Lan kontratuak lanaldi osokoak izango dira: sei hilabeteko iraupena izango dute peoien kasuan, enkargatuen kasuan sei hilabete eta erdi, eta bederatzi hilabete eta erdi
|
euskarako
laguntzaileen kontratuek.
|
|
|
Badakit halaber ezin heda naitekeiela
|
euskarako
mintzatzen molde guztietara. Zerenanhitz moldez eta diferentki mintzatzen baitira euskal herrian.
|
|
|
Institutuko ikasgaietatik aparte, ikasleek egin dituzten bestelako frogen emaitzak ere jakinarazi ditu Guraso Elkarteak: selektibitatea %94k gainditu dute,
|
euskarako
B2 froga %85ek eta EGAko azterketa %50ek. Kasu honetan, Nafarroa mailan %16k gainditu dutela kontuan hartuz, Leitzako ikasleen emaitzak «oso onak» direla iritzi dio Guraso Elkarteak.
|
|
2013
|
|
|
Azken hamarkadotan,
|
euskarako
itzulpengintzaren kalitateari eta ikusgarritasunari dagokionez, aurrerapauso handiak eman dira jende askoren lanari esker. Ez dut uste hobekuntza hori inork ukatuko duenik.
|
|
|
Hala ere, euskal hiztun portzentaje txikiko zonaldeetan aukera gutxi izan arren, hiztunak eurak antolatzen dira, sarri, euskaraz hitz egiteko," praktika komunitateak" (Meyerhoff 2002) eratuz. Horretarako, euskaraz hitz egiten duten dendariak bilatzen dituzte,
|
euskarako
emankizunetan eta blogetan parte hartzen dute edo berbalagun edo kuadrillategi bezalako egitasmoetan (euskal hiztun boluntarioak euskal hiztun berriekin elkartzen dira euskaraz hitz egiteko eta praktikaren bitartez ikasteko). Egoera soziala kontuan hartuta, azpimarragarria da hiztun berriek euskaraz hitz egiteko aukerak sortzeko egiten duten ahalegina:
|
|
|
Hori guztia ez zen batere ohikoa eta, beraz, Karmelek gizartea eta Unibertsitatea aurrerabidean ipini ditu, emakumea «bigarren sexua» ez dela frogatuz. Deustuko Unibertsitatean 16 urte jardun ondoren frantsesa eta frantses filologia irakasten(),
|
euskarako
lehen eskolak ere eman zituen, P. Altuna jesuitarekin batera. Tesia prestatzen hasi zen eta K. Mitxelena aukeratu zuen zuzendari.
|
|
|
–BOSTAK BAT? taldeak urteko historiari so eginikSinonimoen Hiztegiak (Adorez, 1983) izandako arrakasta kontuan izanda,
|
euskarako
definiziozko hiztegiak egiteari ekin zion. Lehena, aparteko arrakasta jaso zuen Euskararako Hiztegia (Adorez 2, 1986) izan zen.
|
|
|
Euskaltzaindiak, Orotariko Euskal Hiztegia eta Hiztegi Batuko azken zerrenda argitaratu ondoren, duela urtebete definiziozko HIZTEGIA jendearen esku jartzea urrats garrantzitsua izan da
|
euskarako
hiztegigintza alorrean lanean ari garenontzat. Hain zuzen ere, Euskaltzaindiaren hiztegi horretan terminoen adierak zehaztu eta erabilerak egokiro taxutzen direlako.
|
|
|
Edozelan be, proiektu hiru eleduna aurrera eroateko, gaurkoz, irakasleen% 17 da gai. Hau da, ingeleseko B2 maila dabenak
|
euskarako
PL1en parekoa gitxi dira. Horrek guzti horrek erakusten deusku etorkizunean be herrenka edo arrenka ibiliko dirala euskaldunak ingelesez.
|
|
|
Zatiketa izan zenean Imanolek alkatetza utzi egin zuen eta Jose Mari Bastida orduan ipini zen alkate. Ni kultura eta
|
euskarako
zinegotzi izan nintzen. Legealdi hartan ipini genituen martxan Euskal Antzerki Topaketak, euskaltegia, Azpeitian zer?
|
|
|
Oro har, bost hamarraldiotan euskararen inguruan egindako ahalegin kuantitatibo bipilak (euskaldunak eta
|
euskarako
zerbitzuak kopuruz gehitzeko ahaleginak) alde kualitatibotik egin du huts: kale egiten hasi da edo ez du espero izandako emaitza guztia eman euskal hiztun komunitatearen garapenean.
|
|
|
Seaskako ikastoletan, gazteak lizeoko azken urteetaraino
|
euskarako
hezkuntzan matrikulatzeko ahalegina egin duten guraso apurren seme alabek ere frantsesera jotzen dute nagusiki euren mintzoan. Hori hala bada, arazo bat daukazu.
|
|
2014
|
|
|
Okerrena gero etorri da, bigarren orduan,
|
euskarako
klasean, Aloña andereñoa sartu eta agindu zorrotza eman duenean.
|
|
|
Badakit halaber ezin heda naitekeiela
|
euskarako
mintzatze molde guztietara. zeren anhitz moldez eta diferentki mintzatzen baitira Euskal Herrian... Eztituzte euskaldun guztiek legeak eta azturak bat, eta ez euskarazko mintzatzea ere, zeren erresumak baitituzte diferent.
|
|
|
c)
|
euskarako
murgiltze programa gisa, SEASKA sareak garatua, non euskara den curriculumeko eduki guziak bideratzeko hizkuntza eta frantsesa hartzen den eskola curriculumeko ikasgai gisa (EEP OPBL, 2005; Académie Bordeaux, 2010).
|
|
|
33 Ikus hala ere McNally, 1992, 2009, edota Francez, 2007, 2009, efektu honen kontrako argudioetarako; ikus Etxeberria, 2012,
|
euskarako
perpaus existentzialen deskribapen zabalago baterako).
|
|
|
Azaleko sintaxiaren tratamendua ikasketa automatikoko teknikenbidez:
|
euskarako
kateen eta perpausen identifikazioa eta bereerabilera komazuzentzaile batean, Ph.D. thesis, Informatika Fakultatea (UPVEHU).
|
|
|
Portabilitate ariketa honetan ez dugu mugimenduen erregela multzoetanaldaketa garrantzitsurik sartu oinarrizko egituretarako gaztelaniaz eta ingelesezmugimendu berak egitea eskatzen zelako eta ingelesaren egitura espezializatuagoakez direlako oraindik landu. Kontuan izan, salbuespenak salbuespen,
|
euskarako
zatiguztiek (aditz kateak izan ezik) nolabaiteko patroi bati jarraitzen diotela: nahi adinalemen segida, azkenak flexio informazioa daramalarik (postposizio edo kasu markabat).
|
|
|
Eta horrenbestez, proportzioan, jasotako kopurua eta proiektu zenbakiaren arteko proportzioan, 2010ean baino diru gutxiago jaso dugu. Azken urteetan Jaurlaritza eta
|
euskarako
komunikabideen arteko harremanaren bilakaerari erreparatuta, uste dugu Tokikom eta Hekimenen sorrerak eragina izan duela aldaketa horretan. Zerbaiterako balio izan duela gure jardunak.
|
|
|
Gogoan dut lehen antzezlana; Gabriel Arestiren ‘Etxe aberatseko seme galdua eta Maria Magdalenaren seme santua’ Hamasei urte genituen eta Angel Zelaieta euskara eta literatura irakasleak gure antzerkirako zaletasuna eta pasioa ikusita, Gabriel Arestiren antzerkiak irakurtzeko proposatu zigun. Erronka bota ere; astean behin
|
euskarako
ordua antzezlana atontzeko erabiltzea. Ondo aprobetxatu genituen ordu haiek eta hilabete pare batean muntatu genuen antzezlana.
|
|
2015
|
|
|
EUSKAL HERRIRA ETORRI zenean, etxeko martxa hartu zuen Alionak, bere bisatuak ez baitzion kanpoan lan egiteko baimenik ematen. Euskara eta gaztelania ikasten hasi zen, baina luze gabe
|
euskarako
eskolak utzi zituen: gaztelania jakin behar zuen klaseak ulertzeko, eta hizkuntza bat bestea bezain arrotza zitzaion, errumanieraz, errusieraz eta frantsesez, soilik?
|
|
|
Badakit, halaber, ezin heda naitekeiela
|
euskarako
minzatze molde guztietara. Zeren anhitz moldez eta diferentki minzatzen baitira Euskal Herrian:
|
|
|
f. Euskarako r frantseseko g rekin eta
|
euskarako
z gaztelaniako, ahoskerarekin ez nahastea:
|
|
|
inkestekkontuan hartzen ez duten aniztasun demografiko eta kontsumo zergatiak ez aztertzeaz gaineuskarazko hainbat eta hainbat komunikabide ez dituzte kontuan hartzen. Herri zein eskualdemailako proiektuek
|
euskarako
komunikazio esparruaren parte oso esanguratsu bat hartzen dutelaaintzat harturik, eta tokiko mailan esaguratsua izango litzatekeen lagina oinarri duen azterketakuantitatiboa egin ahal izatea balizko aurrekontu orotik kanpo gelditzen dela jakinda, orain arteitsu puntu izandako eremu hori argitzeko aurretiaz aipatutako teknika kualitatibo zeinetnografikoak beharrezkoak dira. Modu honetan, aipatu komunikabideek helarazten dituztenbalioetan murgilduz, aurreko puntuetan azaldutako kontsumo zergati eta esperientzietansakontzeko aukera izango genuke.
|
|
|
Pertsonen arteko harremanetanzerbitzua eskaintzen den kasuan, horrek erabileran eragin bat izango luke. Hizkuntza paisaian ere, badakigu neurri zuzentzailerik hartzen ez baldin bada horrek eragin bat izango duela gune horretan, eta
|
euskarako
eskaintzari dagokionez ere, eragina izan dezake. Betiere hau prebentiboki, neurririkhartzen ez baldin bada eragin bat izan dezake, eta arreta jarri behar dugu lau puntu hauetan bereziki, neurri zuzentzaileak horiei begira jarri lirateke.
|
|
|
Idatziz kontatzen den istorioa ilustratzeko, berresteko edo apaintzeko bideoak dira
|
euskarako
komunikabideetan aurkituko ditugun bideorik gehienak. Izan ere, esan dugun bezala, testuari lotutako ekoizpen propioak dira gehien erabiltzen dituzten ikus entzunezkoak, video ilustration erakoak, hau da, ez dira bideo autonomoak eta, beraz, testurik gabe ez dira ulergarriak.
|
|
|
Eusko Jaurlaritzaren Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzak (HPS) ebatzi egin du 2015eko diru laguntza deialdia, urtero
|
euskarako
hedabideak sendotu, eraginkortu, garatu eta normalizatzeko helburua duena. Denera, 4.962.323 €, iaz baino 94.000 € gehiago.
|
|
2016
|
|
|
Ostiral goizean, laugarren mailako ikasleek
|
euskarako
ikastordua izan dute. Aurten andereño berria daukate, Uxue.
|
|
|
Gezurra dirudi ze azkar atera dituzten telefonoak, ze azkar piztu dituzten. Gero, trasteak eskuetan hartuta erne jarri dira guztiak, ea ze arraio bururatu zaion orain
|
euskarako
irakasleari:
|
|
|
Lafitte lan horien begirale zorrotza zen. 1913ko urriaren 13an Etienne Decreptek, orduan Eskualzaleen Biltzarreko presidenteak kide guziei gutun bat igorri zien azalduz Coggia jaunak, garai hartako prefetak, Gaillard jauna Akademiako arduradunarekin batera,
|
euskarako
irakaskuntza eskoletan baimendu zuela, Euskalzaleen Biltzarrak 1912ko kongresuan eskatua zuen gisan.
|
|
|
Aparteko gaitasuna erakutsi du gai erlijiosoak itzultzen. Bera izan zen Teresa Lisieuxkoaren lanen itzultzaile nagusia eta
|
euskarako
koordinatzailea. Berak itzuliak ditugu Vatikano II.eko testuak eta Benedikto Aita Santuaren hiru entziklika.
|
|
|
Honelako liburu handi batek argitalpen prozesuan izaten dituen eragozpenak nahiz beste zenbait jakingarri tekniko ere eman zizkigun jakitera, esaterako, nola antolatuta dagoen, bertako oharrek duten garrantzia, aurkibide egokiak izatearen onura, hitz bereziei buruzko
|
euskarako
hiztegi apropos bat bertan eskaintzea eta abar luzea.
|
|
|
eta. Hiztegi Batuko azken zerrenda? argitaratu ondoren, duela urtebete definiziozko HIZTEGIA jendearen esku jartzea urrats garrantzitsua izan da
|
euskarako
hiztegigintza alorrean lanean ari garenontzat. Hain zuzen ere, Euskaltzaindiaren hiztegi horretan terminoen adierak zehaztu eta erabilerak egokiro taxutzen direlako.
|
|
|
Horretaz gain, 411 irakaslek “Aste Zuria” izenarekin ezaguna den ekimenean parte hartuko dute. Aipatzekoa da kanpainan parte hartuko duten 5.162 ikasleetatik %30ak, 1.548 ikaslek, ereduan, euskaraz, egiten dituela ikasketak eta euskarazko eskaria asetzeko neurriak hartu behar izan dituela antolakuntzak,
|
euskarako
eskaintza eskainiz. Antolakuntzari dagokionez, Nafarroako Gobernuko enpresa publiko batek antolatzen du kanpaina, Navarra de Infraestructuras de Cultura, Deporte y Ocio NICDO enpresa publikoak, Larra Belagua Ipar Eski Gunearekin batera eta Erronkariko eta Salazarreko Bailaren eta Izaba eta Otsagiko Udalen laguntzarekin.
|
|
|
Heldu diren hilabetetan, musika eta
|
euskarako
erakasleekin hautatuko eta landuko ditugu kantu batzuk eta eszenagrafia sortuko dugu horren inguruan. Gero Jamixel gure ganat itzuliko da bizpahiru aldiz dena ongi finkatzeko eta bere esperientzia partekatzeko.
|
|
|
Izan ere, lehen gerla baitute aurtengo gai nagusietarik bat, kolegioen erreformaren karietan. Dokumentazioko, historiako, frantseseko eta
|
euskarako
erakaslek bat egin dute eta bi hilabetez, munduko lehen gerla erakatsiko diete ikasleei hanbat ikuspegi desberdinetatik. Besteak beste, Jean Pujoko ikasleek" Baigorriko soldadoak, lehen mundu gerlan" ikergaia jorratuko dute, Baigorriko
|
|
|
Hazparneko San Josepe lizeoko TZ saileko
|
euskarako
ikasleak
|
|
2017
|
|
|
Hau esanik argi geratzen da aurrean dagoenarekin norberak daukan konfiantza garrantzitsua dela hitanoaren erabileran. Bestalde,
|
euskarako
tratamenduek ohiturazko izaera dute eta honek batekin edo bestearekin modu batean edo bestean hitz egitea baldintzatzen du azken hau kontutan hartzeko aldagaia izanik.
|
|
|
Badakit, halaber, ezin heda naitekeela
|
euskarako
mintzatze molde guztietara, zeren anitz moldez eta diferenteki mintzatzen baitira Euskal Herrian.
|
|
|
Eta bitartean klase partikularrak, bikainak are bikainago izan daitezen. Eta bitartean
|
euskarako
titulua. Eta bitartean ingeleseko titulua.
|
|
|
Emilio Nietok (1997) Aragoi ibaiaren* Aracone etimologia proposatu zuen eta hauxe erromatarren aurreko izena zela esan ere bai; eta bertan, Europa mendebaldean ibaia edo ibai bazterra adierazteko (jatorrian, ur korrontea?) oso zabaldurik den* ar lehen osagaia antzeman daitekeela gaineratu zuen. Aar (Suitza), Ahr (Alemania), Ar eta Arante (Frantzia) hidronimoak gogoratu zituen eta
|
euskarako
haran, valle, izenarekin izan dezakeela harremana aipatu zuen.
|
|
|
Euskara ahoz eta idatziz menderatzea, hizkuntza horretan irakasteko moduan(
|
euskarako
C1 maila).
|
|
|
Alegazioetarako epea zabaldu zuten abuztuko bigarren hamabostaldian. Hilabete honetan bertan plazaratuko ditu Udalak,
|
euskarako
diru-laguntzen behin betiko ebazpenak. Bestalde, gogoan izan baita, behar ekonomiko bereziak izan eta baldintza zehatz batzuk betetzen dituzten herritarren kasuan, matrikula kostua aurreratzeko aukera eskaintzen duela baita Udalak.DATOZEN BESTE IKASTAROAKOharra:
|
|
|
Angel Zelaieta euskara eta literatura irakasleak, gure antzerkirako zaletasuna eta pasioa ikusirik, Gabriel Arestiren antzerkiak irakurtzea proposatu zigun. Baita erronka bota ere, astean behin
|
euskarako
ordua antzezlana atontzeko erabiltzea. Ondo aprobetxatu genituen ordu haiek eta hilabete gutxitan muntatu genuen antzezlana.
|
|
|
Mamutzoneak dira Mamoiadan (Mamujada bertako ahoskeran) eta Barbagiako beste herri batzuetan inauterietako pertsonaiak. Sardinieraz berba horrek ‘txorimalo’, ‘txori izugarri’ ere esan nahi du, eta mamu, mamuntone, mommoi eta gisako aldaerak erabiltzen dira ‘leize zuloetako mamua’, ‘ume izutzailea’ eta horrelakoak izendatzeko; mamulai k ‘mozorrotu’ esan nahi du eta mamulau k ‘mozorrotua’ Esan beharrik ez, begi bistakoa da
|
euskarako
mamu, mamarro, momorro, zomorro, mozorro eta abarrekin duten hotseta esanahi kidetasuna. Guztiz harritzekoa, nolanahi ere, hainbeste denboran bi lurraldeen artean harremanik ez dela izan kontuan hartuta.
|
|
|
Aurreratzeak aurreratze eta modernizatzeak modernizatze, hori ez da aldatu idiak ernari geratzen zirenetik hona. Bertsoak egiteko teknika transmititu izana eta horretarako metodologia asmatzea jotzen dira beti bertsolaritzaren lorpen nagusitzat, baina euskaratik
|
euskarako
horri eusten jakin izana ez da makala. Hain naturala eta hain begi bistako kontua da, ez zaiola behar besteko garrantzirik ematen.
|
|
2018
|
|
|
«Kontua da, baina, ez garela guk erabakita hasi berriz gaztelaniaz, euskaraz gehiago ez dagoelako baizik».Donostiako Koldo Mitxelenako irakurketa errazeko taldea gidatzen aritzen da Aizpurua. Hor,
|
euskarako
ikasleak dira taldeko kideak, eta, hala, helburu nagusia euskara «desakademizatzea» dela dio. «Ez datoz gero azterketa bat gainditu behar dutelako, ulertu nahi dutelako baizik».
|
|
|
Alfabetikoki aurkeztuta, hauxe da informatzaile horien zerrenda: ...rean Ekonomia sailburu izan zena, Garaikoetxeak deituta; Mirentxu Purroy, kazetari gisa baino lehen, garaikoetxeatarrak Iruñeko giroan ezagutu zituena; Maritxu Uria zarauztarra, Imanol Murua Zarauzko alkate eta Gipuzkoako diputatu nagusi izandakoaren emaztea, lehendakariak Zarautzekin duen loturaren begiralea; Patxi Zabaleta abokatu eta politikari leitzarra (HB, Aralar, EH Bildu), Garaikoetxearen
|
euskarako
irakasle izan zena; Charo Zarzalejos kazetari bilbotarra, Garaikoetxearen ibilbide politikoaren hurbileko jarraipena egin izan duena, hemen bertan nahiz Madrilen. Zortzikote horren testigantzek era guztietako pintzelkadak eman dizkiote Carlos Garaikoetxearen erretratuari, angelu eta perspektiba ezberdinetatik.
|
|
|
Bazeuden halako puja batzuk: Udaleko dantzari talde sortu berria, Duguna dantza taldea,
|
euskarako
gau eskolak. Luis Morondok. Garestar Koldo-k?
|
|
|
Iruñeko gau eskoletan
|
euskarako
ikasle.
|
|
|
San Fermin ikastolan, bitartean, Jesus Atxa aretxabaletarra izan zen zuzendari; Atxa jauna deitzen zitzaion ikastolako munduaren barruan; instituzio bat zen Iruñeko eta Nafarroako euskalgintzan. Garaikoetxeak
|
euskarako
praktikak egiteko lagun izan zuen Jesus Atxa.
|
|
|
–Atxa jaunarekin mintzapraktika egiten zenuen, baina
|
euskarako
lehenengo irakaslea Patxi Zabaleta izan zenuen.
|
|
|
«Udal arkitektoa naiz, eta interesa nuen gai honetan, euskaraz lan egiteko topatu ditudan zailtasunak direla-eta. Nik euskaraz egiten dut lan, eta itzulpenak ematen dizkiot
|
euskarako
teknikariari, eta zalantzak izatekotan kontsultatu egiten dizkigu. Zer zailtasun topatzen ditugu, hortaz?
|
|
|
Baina ez da kasua. Pilarrek,
|
euskarako
irakasleak, gehienok gaizki idazten omen dugula eta astero astero gai bati buruz orri erdi bat bete dugula besterik ez du errepikatzen. Eta nik nola egingo dut hori?
|
|
|
Euskararen alde ere hainbat ekimen proposatu eta eraman zituen aurrera elkarte honek. Horien artean, hil berria zen Jose Aguerreren275 omenez honen izena eraman zuen euskal olerkiaren saria; nafar bertsolari onenari omenaldia; Gerra ondoren Iruñean lehen euskarazko meza ezartzea; helduentzako
|
euskarako
eskolak; Lore Jokoak.
|
|
|
Aurkitzea Euskal Herri penintsularreko eskola guztietarako frantseseko irakasleak ala Euskal Herri kontinentaleko eskola guztietarako euskarakoak? Ikusiz zenbat
|
euskarako
irakasle edo irakaslegai dagoen zerrendetan edo lan baten zain, bigarren hori da aterabide praktikoena. Erabaki politiko bat aski litzateke hurrengo ikasturtean berean hasteko eskola guztietan euskara irakasten.
|