2000
|
|
Duela 15.000 urte inguru, azken glaziazioaren bukaerak ekarritako itsasoko ur mailaren igoerak, ordurarte lehorrean
|
egondako
lur eremu zabalak ur azpian uzteaz gain, kostalde berriaren ondoan gelditu ziren ibai zatiak itsasmareen eraginpean gelditzea eragin zuen, egungo itsasadar eta estuarioak agertu zirelarik. Itsasoko eta ibaietako urek elkar besarkatzen duten leku hauetan, bere emankortasunarengatik eta bizidunen aldetik azaltzen duen oparotasunarengatik ezaguna den ekosistema interesgarria garatzen da:
|
|
Batzuentzat aittitte, hurrengoentzat aitte eta besterentzat osaba maitea den Balendin Enbeitaren bizitzan
|
egondako
nondik norakoetan (kartzelan egon beharra egokitu zitzaion epea barne) oinarriturik dago Jon Enbeitak Sendoa argitaletxearen eskutik oraingoan aurkezten digun idazlan hau. Gaztetxoei eta hain gazte ez direnei ere zuzenduta dago Bizkaiko bertsolaritza garai latzenetan bizirik mantentzeko ahaleginak egin zituen pertsona honen biografia, 1936.eko gerra anker haren aurrekoen eta ostekoen arteko zubia izaten jakin zuen Balendin Enbeitarena, hain zuzen ere.
|
|
Ainhoari gutunak (Elkar, Donostia, 1990). Ihes egin zuen urtean gorderik
|
egondako
etxekoen alaba txikiari zuzenduriko gutunak dira. Neskatxa hori irakurle eredu baten sinbolo da" Aita edo ama presondegi urrunen batean zergatik daukaten apenas ulertzen duen haurrari; edota izeba edo neba aspaldian non dauden ez dakienari Ainhoa deitzen diot:
|
|
Bestelako konparazioak entzun ditut han hemen: Espainia aldean orain urte batzuk modan
|
egondako
kronen mania, Italiako Gioventù Cannibale delakoa..." (Jakin 112)
|
|
Lasagabasterrek esaten zigun Txillardegi eta Saizarbitoria zirelaeuskal nobelagintza modernoaren aitak (gurasoak, aita amak...). Eta hori entzun ondoren, Txillarrekin berarekin egoteko aukera izaten genuen ondoko ikasgelan, Txumarenklasean
|
egondako
ikasle berberak gehi beste lauzpabost ikasle gehiago. Ez zegoengehiago eskatzerik.
|
|
Izan ere, politikagintzan edo ideologian, eleberrigintzan nahiz literaturanoro har, hizkuntzalaritzan edota soziolinguistikan bereziki... berak erein, hazi eta hedaturiko uztak nabarmenak ditugu oso. Pedagogiaz, ordea, ez du gauza handirik idatzieta, gainera, gure Filosofia eta Hezkuntza Zientzien Fakultatean
|
egondako
urte luzeetan erbesteratuaren jitea ez bide du inoiz guztiz galdu gure Joxeluisek.
|
|
Lehen Karlistadan ez bezala, Bigarren Karlistadan() indarrak orekatuago egon ziren Karrantzan, aurreko gerran karlisten alde
|
egondako
zenbait, liberalen alde jarri baitziren. Bigarren Karlistadako gertakizun militar aipagarrienetakoa Sucesoko borroka izan zen.
|
|
Hain zuzen, esan berri dugun hau, oinarrizko irakaskuntzari buruz hitz egiterakoan azpimarratu genuke bereziki. Ordura arte, mendeetan zehar izandako senide pobrea izan zen oinarrizko irakaskuntza, eta boterean
|
egondako
taldeek ez zioten ia jaramonik egiten, horien interesgunea unibertsitatera mugatuta egonik. XIX. mendean, ikusteko aukera izan dugun bezala, zeharo aldatu zen oinarrizko eskolari buruzko ikuspegia; Ruiz Berrio k202 dioenez, nortasunik gabeko erakunde galdua izatetik (maila horretako irakasleekin gertatzen zen moduan), testuinguru politiko, sozial eta ekonomiko berrian (Estatu Nazioaren eraikitze prozesua kokatzen zen testuinguruan, alegia) helburu nagusienetarikoa izatera pasatu zen.
|
|
Adibidez, Caballero de Rodas-en Compendio dialogado de la Historia de España desde los tiempos primitivos hasta nuestros días testuliburuan historia espainiarraren hainbat topiko jaso ziren, burgesia penintsulako prozesu historikoaren inguruan sortzen ari zen ideologia nazionalista eta bateratzailea proiektatuz. Ez dira gutxi zeharo ahistorikoak diren interpretazioak (abertzaletasuna edo independentzia nazionalaren zaletasuna, adibidez, hauek betidanik
|
egondako
balioak bailiren) edo indartu ziren mitoak(. Reyes Católicos, direlakoen garaiaz geroztikako batasun nazionalaren topikoak, adibidez).
|
|
Ez zen beste galderarik, agindurik, erreberentziarik edo purtzileriarik egon. Ordenagailuak baiezkoa eman zion, eta ingurumarietan galdu barik, begietara bota zizkion disketaren barruan urtebetez gordeta
|
egondako
hitz haiek. Arma bat bezain zorrotza izan daiteke, askotan, egia.
|
|
Jonathan Swift handiaren irudiak estaltzen zuen bere gelako atea. Barrura sartzean neska bat ikusi zuen etzanda Eider
|
egondako
ohean, hain zuzen ere lehenagoko motxilaren jabea. " Hello" xume bat bota zion Txemak, eta neskak berdin erantzun, barre lotsatiz.
|
|
Botilakadaz gorrituriko ilajearen azpian, emakumearen aurpegi basak, bezeroei harrera egiteko baino areago, jendea hastantzeko zegoela zirudien. Soinez eta bisaiaz zabala, esperoan
|
egondako
bortz minutuak aski izan nituen harendako izengoitia atzemateko: " Basandere".
|
|
1922tik aurrera, Vienako Unibertsitateko zientzia induktiboen filosofiaren Ernst Mach Katedraren ardura eskuratu zuen, filosofia eta zientziaren arteko edozein lotura jorratzeko ezin hobea suerta zitekeen lekua. Schlick fisikako esparrutik etorritakoa zen, Carnap eta Reichenbach lez, baina bere joera zientziarekiko interesa zeukan filosofoarena izatera hurbilduz joan zen gutxinaka, bere aurretik Katedra berean
|
egondako
bi aitzindariak ez bezala —Ernst Mach bera, 1895 eta 1901 urteen artean, eta Ludwig Boltzmann, 1902 eta 1906 bitartean—, biak filosofian interesaturiko zientzialariak baitziren. Nolanahi ere, taldea eraikitzeko egin zuen lana aurretiaz existitzen zen beste talde batek erraztu zion.
|
|
Trasteak bildu, egunkariak erosi, bezperan
|
egondako
tabernetako batean gosaldu, kantinplora urez eta zahatoa ardoz bete eta bidean jateko zerbait erosi ondoren, Orexarantz abiatu ginen, goiza sorbaldan, zeru garbi baten azpian. Lizartzatik oso gertu zegoen bidegurutzea, eta handik lau kilometro eta erdi baino gutxiago geratzen zen Orexako plazaraino, denak aldapan gora, hori bai(" Aldapa goien Orexa han dugu,/ ‘munduaren ipurdia’", idatzi zuen Orixek" Lizardi gurean" poeman).
|
2001
|
|
Eskerrak oraindik bizi den han benetan
|
egondako
bat, eta bere bitartez dakigun ezetz, lau pertsona egon zirela, oso gutxi, eta ez zirela Xemeinek aipatzen dituen horiek guztiak egon. Nire ustez, gu, gure konplexuak galtzen gaitu, zer garen onartu ezinak.
|
|
Gaztetxoei zuzendutako narrazioa da Karlos Santistebanen" Zirku Izugarria", zirku berezi batean galdurik ikasle batzuek pasatako beldurraren berri ematen duen kontakizuna. Ikasturtea hasi orduko ohartu ziren neska mutikoak ikastolan
|
egondako
aldaketaz. Halere, beraiei benetan axola zitzaiena handik aurrera izango zuten irakaslearena zen, oso ospe txarra zuen maisu berria egokitu baitzitzaien.
|
|
Bizitza oso bat laburtzea zaila da, baina ez Nemesio Etxanizek, ez beste inork, garbi aitatzen ez zituzten gauzen artean, gerrate hartan Jose Artetxe
|
egondako
bandoarena zegoen: suma erraza, halere, Gipuzkoako Diputazioan lan egiten zuela kontuan hartzen bada.
|
|
Balioztapen horretan, jakina, igorpenen eremuan
|
egondako
pertsonen kopurua, bakoitzaren ezaugarri epidemiologikoak, adina, esposizio aldia, nolakotasun sanitarioak eta txostena ahalik eta zehatzen gertatzeko beste gorabehera guztiak hartuko dira kontuan.
|
|
Aipatzekoa da, baita ere, 1989an Ikas eta Ari (IKA) koordinakundea sortu zutela ordura arte AEKn
|
egondako
zenbait euskaltegik. IKAk Araban eta Nafarroandihardu lanean eta dozenatik gora euskaltegi koordinatzen dira bertan (EKB, 1994).
|
|
Eta izozkailuan 117 egun
|
egondako
legatza jaten ari zen bitartean, hitz epelak entzun zituen Rosariok goiko pisuan, eta pare bat barre; eztabaida sutsua gero, barre algarak, hitz ozen ozena lantzean behin, algara gehiago. Eta Rosariok bigarren mazapana ahoan zuenean, gitarra entzun zen, eta kanta epelak lehenengo, biziagoak hurrena eta laster kantu lizunak, gustu txarrekoak, antiklerikalak.
|
|
Orduan, armen poltsan aurkitu eta luzaroan garabiko burdinen artean gordeta
|
egondako
paper txatala zabaldu eta irakurri zuen:
|
|
Txomin txiki korrika abiatu zen aitarengana, baino aitak ez zion jaramonik egin. Maritxu aleak
|
egondako
lekura begira gelditu zen, zerbaitek tira egingo balio bezala. Bi pauso, eta eskuan hartu zuen:
|
|
Azken urtean haiekin batera Nagore Atela ere aritu da langile. Hortaz, aro berrian sartzen ari garelarik, plan estrategikoaren aroan hain zuzen ere, eta ni zuzendaritzan
|
egondako
denboraren luzean bezala, elkartearen hasieratik idazkari izan den Maite Gonzalez Esnal erretiratzera doala, bada ordua, nik uste, zuzia besteri ematekoa.
|
|
Praktikan PPren politika espainol kolonialista bera erabili dute Euskal Herrian, baina azken hauteskundeen emaitzek inflexio puntua markatu dute, eta, beraz, badirudi susmatzen hasi direla jokabide horrek ez diela hemendik aurrera gehiago etekin onik ekarriko. Programa, eskaintza eta aurpegi politikoa aldatzeko ordua heldu zaie beraz, eta testuinguru horretan ulertu behar da atzora arte ostrazismoan erdi gorderik
|
egondako
kideak eta ideiak, izozkailutik atera eta orain plazaratzeko gertu egotea.
|
|
Txominek, ate ondoan zelatan zegoenak, oihu bat egin zuen eta, barru aldera ziztuan itzulirik, mahaietan barreiaturik zeuden hainbat paper, plano, kargadore, arma eta abar biltzen hasi zen, su herioan. Prostatas batu zitzaion eginbehar premiazko hartan, eta Ugatzak berak, nitaz ahazturik, azken begiratu bat bota ere gabe, pistola bere zorroan sartu eta buztinezko zoruan ordura arte nire oharkabean
|
egondako
tranpatxo baten ate irekitzeari ekin zion, Aita Zaindariak! azkar, goazen hemendik, agintzen zuela, oihuka.
|
|
Rafaga batzuk bota zituzten, sabai aldera; nahikoa izan zen kapirotedun guztien tripak lurrarekin berdin zitezen. Nik neuk mahaitxo baten azpian bilatu nuen aterpe, eta nire abantailazko begiratoki hartatik ikusi nuen hirukoteak Guebokinder harrapatu zuela, eta urkamenditik hurbil
|
egondako
Txominek indarka jaitsarazi ziola kokotsaren bermaleku zeukan eskua, gero plazer handiz marinelen korapilo batzuk egiteko, bi eskuak bizkarraren kontra eman eta gero. Bitartean Prostatasek metraileta lokian jarri zion.
|
|
Ondoren mahaiari bizkar emanez jesarri zen. Louisek mahaiaren beste aldean eserita jarraitzen zuen, afarian
|
egondako
toki berean, alegia. Isilik eta zurrun zirauen ikuskizunaren aurrean:
|
2002
|
|
Eta ea nola jasan zezakeen hori bera bezalako kristau batek leporatu zioten. Nik alde batean, Hendaian erbestean
|
egondako
Unamuno kokatu dut, eta bestean, Hondarribian bizi izandako Bergamin. Eta erdian, itsasoa, inorena ez den muga.
|
|
Aipatutako enpresa batzuek ez zituzten berregituraketa prozesuak behar bezala burutu1980ko hamarkadan. Era berean, 1989tik 1992ra
|
egondako
pezetaren gainbalioztapenak, ondorengo tartean konpondu zena, min handia egin zion industriari.
|
|
Nafarroari dagokionez, krisian
|
egondako
enpresentzat Onbideraketa Laguntzen Legea onartu zuen gobernuak 1985 urtean (1/ 1985 Foru Legea, martxoaren4koa). Europako Elkartean sartu ondoren ere mantendu zen lege hori.
|
|
Nafarroako gobernuak enpresa handien proiektu esanguratsuak bultzatzenditu NAFINCO (Navarra de Financiacion y Control) finantza enpresa publikoarenbitartez. Krisian eta berregituraketa prozesuan
|
egondako
enpresa batzukNAFINCOren bitartez onbideratu dira, adibidez Graficas Estella (Aurrecoechea etal., 1996: 61).
|
|
go testuingurua behatuz,
|
egondako
politikak azaleratuz, eginditzakegun politikak analizatuz eta aukera estrategiko berriakproposatuz.
|
|
Ildo historikoa aztertuz gero, honela banatuko nituzke
|
egondako
politikak:
|
|
Duela urte batzuk eginiko ikasketa plan zaharraren azterketa/ ebaluazioakohiko jarrerei jarraitu zien; hau da, ez zen aztertu zelan gauzatu zen euskal lerrOanindarrean
|
egondako
plangintza, bestelakorik zelako lehen mailan.
|
|
Beharbada, historiari buruzko interpretazio mekanizista eta ekonomizistagehienek beren mugak dituztela ikusi bezain pronto, historiografiak egindako planteamendurik garrantzitsuena, gizakien ikerketa eta subjektibitatearen balioa onartzea edo zilegitzea izan da. Egia esanda, filosofiaren munduan
|
egondako
aldaketeibegiratuta, erlatibismoa nagusitu dela esan dezakegu. Historialari batzuek egitendituzten planteamendu berrienak, nahiko, subjektiboa?
|
|
Ile luzea eta, burua eta bibotea ezik, ia gorputz guztia biluzik daramate. Hamar edo hamabi gizonek emazte erkideak izaten dituzte, bereziki anaiek eta aita semeek elkarren artean; emakume hauengandik jaiotako umeak haiekin lehenengo
|
egondako
gizonaren seme kontsideratzen dira.
|
|
Prebentzio neurri nahaspilatuak Elikagaietan akrilamidarik ez egoteko hartu beharreko prebentzio neurriak, oraingoz, nahasgarriak dira. Duela hilabete gutxi argitaratu ziren lehenengoen arabera, erreketa tenperatura eta horretarako behar zen denbora murriztea komeni zen, tenperatura altuen eraginpean
|
egondako
denboraren arabera handitzen baitzen kontzentrazioa. Iradokitako neurria ez zitzaion gustatu industriari, eta ez zen iruditu kontsumitzaileak pozik zeudenik.
|
|
Gainera, epaiak beste lesio delitu bat ere egozten dio, María Dolores Azcoytiak, Cartagenako etxekoandreak, jasan zituen ondorioengatik. Delituak 49.710 euroko kalte ordaina jasoko du bajan
|
egondako
1.095 egunengatik eta kordobako medikuaren sendabidea hartu zuenetik bihotz gutxiegitasuna izateagatik. Azcoytia izan da Bogas doktorearen aurka auzian pertsonatutako kaltetu bakarra.
|
|
Esan eta egin, astebete geroago Jonek, lanean zela, dei bat jaso zuen bere helbidea eskatuz, eskutitza eskurra ziezaion. Arrats hartan berean sakelean luzaz
|
egondako
gutun zimurtua irakurtzeari ekin zion: Iluntasun itogarri honetan arnasa falta dut.
|
|
Inguruko jendea, suhiltzaileak, anbulantziak, ertzainak... Sirena eta argi festa antzeko bat izan zen, ermita
|
egondako
inguruan. Sute lekua pixka bat garbitu zutenean, nahiko harrituta gelditu ziren.
|
|
Eta, Arantxaren bidez, El dúo dinámico eta modan zeudèn beste talde espainiarrak alde batera utzita –irrati eta telebistan ez baitzen haiena besterik entzuten–, euskal musika eta euskal kantak buruz ikasteari ekin zion Sarak, Arantxak uzten zizkiòn liburuxkez eta diskoez baliaturik. Huraxe baitzen urte luzeetan itzalean
|
egondako
euskal mundua itzalpetik ateratzeko modurik onena eta eraginkorrena. Abesti haien artean Mixel Labegerierenak ziren ezagunenak, garaiko gazteek mendira egiten zituzten irtenaldietan ere kantatzen zituztenak, Gu gira Euskadiko gaztedi berria, Euskadi bakarra da, gure aberria..., Ez dok hamahiruko kantariak Baga, biga, higa izeneko ikuskizunarekin plazaratu baino urte gutxi batzuk lehenago.
|
|
Nonbait, gau hartan mundu guztiak pentsatua zuen Garamendin afaltzea, beteta baitzegoen. Gainera, taberna betetzen zuen jendea manifestazioan
|
egondako
jendea zen. Julianek berehala erreparatu zion taberna barruko giro ofizialistari.
|
|
Handik berrogei bat metrora, bera ibiltzen ari zen espaloian aurreraxeago, Stein arma fabrika zaintzeaz arduratzen zen polizia taldea txanda aldaketa egitera zihoan. Gertakaria ohikoa zelarik ere, une batez, ordu arte zaintzen
|
egondako
poliziak euren ordezkoak zekartzaten furgoietara hurbiltzearekin batera, fabrikaren atarian pilatutako tresneriaren metal hotsak eta distira nabarrak osoro astindu zuten haren barrunbea. Josu R k beste espaloira zuzendu zituen bere pausoak, astiro, taupaden oihartzuna, eztarrian gora, burmuinean etengabe danbaka.
|
|
Izan ere, azkar asko jabetuko ginen gutunek ez zutela inolako harremanik errotuluko izenarekin. Datak errepasatzen hasita, gure gau mahaian
|
egondako
liburuaren izenburua etorriko zitzaigun gogora: Cartas a Felice (1912).
|
|
Luis Sols Historia katedraduna da bigarren hezkuntzan, eta CristianismeiJustfda (CiJ) lan taldeko kidea. at. Mendebaldearekiko alternatiba handi gisa aurkezten da epe laburreko etorkizunean. Azken milurteko honetan zehar aurrez aurre
|
egondako
kultura lehiakideak izan dira biak. Islamak bere nagusitzari eutsi dio mende askotan, eta hegemonia hau berriro ere noizbait itzuliko dela uste izateko joera dute musulmanek.
|
|
" Biharko gertu izango duzu, asteburuan erabiltzeko moduan", esanez aldendu zuen aurreneko bezeroa, eta atzetik zetorrenak ez zuen mostradorerainoko hutsune berria betetzeko keinukerarik egin. Azken minutuetan aurrera eta atzera begiratzen
|
egondako
andreak tupustean jaurti zuen desenkusa:
|
2003
|
|
Egunean zeharreko esperientziak alde batera utzi, eta bidea egitera zerk bultzatu ote dituen jakiteko garaia iritsi da. Iturrioz azken urteetan Donapaleun
|
egondako
erromesek bultza eginda hasi omen da lan honetan," nire gorputz eta bihotzean haiek sentitzen zutena sentitu nahi nuen, nekea, izerdia, lo egiteko lekuak…". Biek komunean euren sinismen erlijiosoek bultzaturiko arrazoiak dituzte:
|
|
Horrela, inspirazio iturria, Asia, Afrika edota Polinesiako arte primitiboan bilatu zuten. Garai honetan, aurretik indarrean
|
egondako
mendebaldeko gizartea kutsatua zegoela pentsatzen hasi ziren, aurrerapen guzti horiek gizakiaren gaizkia areagotzen zutela azpimarratuz eta teknologia gizakiaren kontra bueltatuko zela baieztatuz. Ondorioz mendebaldeko pentsaeraren kutsaduratik libre zegoen ikuslegoa aurkitu nahi zuten, puruagoa izanik akademizismoaren jokoan eroriko ez zena.
|
|
Bestalde, aldaketa nabarmen bat izan zen: aurreko urteetan
|
egondako
kutsu politikoa, Uztaritzen bereziki, desagertu egin zen, unibertsitate lanaren mesedetan160 Ikastaroetako beste berrikuntza bat Fisika Sailean gertatu zen, baliabide informatikoak sartu baitziren. Lehenengo aldiz erabili ziren ordenagailuak UEUn:
|
|
Aukeratu dudan esparrua Unibertsitatea eta euskara lotzen dituena da, hirurogeita hamarreko hamarkadan hedatu zen aldarrikapenetako bat. Ordura arte, bata bestetik hain urruti
|
egondako
bi mundu uztartzea eskatzen zuena, alegia. Eskakizun hark eremu berezia izan zuen garatu ahal izateko:
|
|
rren saioa abuztuaren 1etik 15era, arteaz, filosofiaz eta literaturaz aritzeko nagusiki. Jende gutxi hurbildu zen unibertsitate zaharraren herrira (berrogeira heldu gabe), zenbait ikastaro bertan behera geratu ziren eta fundamentu eskasa ikusi zen irakasle batzuen aldetik, nahiz eta antolaketa, berez, ona izan30; baina, UEUra bidalitako eskutitzean, bertan
|
egondako
baten arabera, doan izatea eta ikasleen opor garaian, UEUk kontuan izan zituen faktoreak ziren, idazlearen ustez. 1974an Azkoitian bildu ziren, baina urte horretako porrot ekonomikoaren ondoren, eta nahiz eta ahaleginak egin jarduera hau sendotzeko, bai erakunde ofizialen aldetik31 baita UEUren aldetik ere, bide hori itxita gelditu zen.
|
|
Askoren iritziz, lan hori ez zegokion UEUri, eta ez ziren aldi berean egin behar UEUren ikastaroak eta Euskaltzaindiako tituluak ateratzeko prestatutakoak. Banaketa horrek, ordea, bazuen bere arriskua, izan ere, Uztaritzeko azken urtean
|
egondako
332 lagunetik Larraonako 522rako tartea ikastaro horietan egondako 200 lagunek beterikoa zen, guztizkoaren %38, bestalde. Horiek gabe, UEUk ez zuen inongo hazkuntzarik izango 1976tik 1977ra bitartean.
|
|
Askoren iritziz, lan hori ez zegokion UEUri, eta ez ziren aldi berean egin behar UEUren ikastaroak eta Euskaltzaindiako tituluak ateratzeko prestatutakoak. Banaketa horrek, ordea, bazuen bere arriskua, izan ere, Uztaritzeko azken urtean egondako 332 lagunetik Larraonako 522rako tartea ikastaro horietan
|
egondako
200 lagunek beterikoa zen, guztizkoaren %38, bestalde. Horiek gabe, UEUk ez zuen inongo hazkuntzarik izango 1976tik 1977ra bitartean.
|
|
Alde batetik, ikasleen kritikak azaldu ziren: UEUn
|
egondako
giro politiko ahula eta eztabaida eza kritikatu zuten batzuek. –Sukurtsalistei?
|
|
San Mames bete egingo da. BBK ko kutxazain automatikoetan salgai
|
egondako
sarrerak agortu egin dira, baina oraindik San Mameseko lehiatilan eros daitezke.
|
|
Hizkuntza kultura den aldetik biztanle guztien altxorra izan behar luke, eta, bestela, ez dauka etorkizunik. Alderdi politiko guztietako haurrak, agintean
|
egondako
gurasoenak barne, ibili dira ikastoletan, alde batetik; eta lurralde fisikoari buruz Erribera aldean gainditu egin da legezko hizkuntzen hesi lotsagarria. Hori ona da euskararentzat.
|
|
— Oraintxe nenbilen bada Apolodoro zure bila, Agaton, Sokrates, Altzibiades eta orduan sinpob sioan
|
egondako
gainerakoen bilerari buruz galdetu nahian eta maitasunaren inguruko hitzaldiei buruz zeintzuk izan ziren. Filiporen seme Fenixengandik entzundako beste batek kontatu dizkit, baina zuk ere bazenekizkiela esan zidan, berak ezin baitzidan ezer garbirik esan.
|
|
Irizpide ‘objektiboen’ errezitaldi baten bidez, zientzialari sortzaileek eta hiritarrek oro har zientziaren atalik zurrun eta aurreratuenetan ere hautatzeko duten eskubidea ezkutatzen du ipuinak, eta era horretan handikiak babesten ditu (Nobel saridunak, laborategi zuzendariak, hezitzaileak...) masetatik (ezjakinak, esparru ez zientifikoetako adituak, beste esparru batzuetako adituak): zientzi erakundeen presiopean
|
egondako
(heziketa prozesu luzea jarraitu baitute), presio horri men egindako (beren azterketak gainditu baitituzte) eta orain maitagarrien ipuinaren egiaz guztiz konbentzitutako hiritarrak bakarrik hartzen dira aintzat. Horrelaxe lortu dute zientzialariek beren buruak eta mundu osoa beren lanbideaz tronpatzea, baina benetako desabantaila txikienarik ere gabe:
|
|
Damu da orain Damian haiekin
|
egondako
denbora gehiago ez profitatu izanaz. Gazteekin egoteko aukera ez erabili izanaz.
|
|
Damianek arnasa hartu du, Lupe hurbildu zaion arte. Lehorrean itotzen
|
egondako
arraina izan da tarte batean Damian, telefonoa eskegitzearekin berriro uretara itzuli eta arnas hartu duen artean. Nor zen oraingoan, galdegin dio Lupek berehala.
|
2004
|
|
Ilusio eta zorion sukarraldia. Urtetan debekatuak
|
egondako
alderdi politikoak agertzen eta sortzen hasi ziren, eta bazirudien sufrimendu guztien akabaila eta arazo guztien irtenbidea ekarri behar zigutela. Euskara ere libre zen.
|
|
Don Polikarpo dute zuzendari. Gerrate aurretik Ekidazun
|
egondako
eskola maisua da Don Polikarpo. Hemengo alaba batekin ezkondu zen ta, Botxoan bizi arren, maiz egoten da hemen.
|
|
Etengabe auzi ihesean
|
egondako
demandatuek epai irmoa eman duen auzitegiari eska diezaiokete epai hori hutsaltzea, honako kasu hauetan:
|
|
Areago oraindik. Beste aurreko hori bezala, Piarres Lafitteri jasotzen diogu, beti «euskal teoriatik» urrun
|
egondako
Manex Hiri art Urrutyk P. Broussain-i 1902ko ekainaren 12an egindako gutun zati hau, Sa bino preso zegoela egina: «Eta gure Arana!...
|
|
Bertan egin diren zaharberritze lanen ondoren, Jesusen Bihotza Udal Egoitza egoera onean dagoela erakutsi nahi izan dute, gaur antolatutako bisitaren bidez, Getxoko Udaleko arduradunek. Izan ere, ustez, obrek eragindako kalteen, zentroan dauden gabezien eta gauean
|
egondako
lapurreten inguruan hainbat galdera egin zizkion PPk atzo bildu zen Zuzendaritza Batzordeari. Gogoratu behar da, gainera, orain astebete zahar etxearen kudeaketa" kaskartzat" jo eta Jose Ramon Bilbao zentroko arduradunari (EAJ EAko zinegotzia) dimititzeko eskatu ziola Marisa Arrue popularren bozeramaleak.
|
|
Juan Karlos Arruti' Paterra': " Kartzelan
|
egondako
urteak ez ditut alferrik galdu"
|
|
—galdetu nion Bidaniri, berak
|
egondako
belaze borobiletik bistara gelditzen baitzen Balantzategiko ataria.
|
|
Bat batean, harkaitz beltzari koxkor are beltzagoa erne zitzaion, kimu bat bezala. Lehentxoago arte elurra eta harkaitz beltza bakarrik
|
egondako
tokian, orain elurra, harkaitz beltza eta koxkorra zeuden. Luze gabe, beste bi koxkor beltz azaldu ziren:
|
|
Eta jakin genuen, horixe jakin genuela, eta uste baino azkarrago gainera, zeren negu hura, beste lekuetan isila eta geldia bezala, builosoa gertatu baitzen Balantzategin. Iduri izan zuen gurpil handi bat, ordu arte lokatzetan frenatuta
|
egondako
gurdi gurpila, libratu egin zela eta jiraka hasi, eta gero eta abantada handiagoan. Eta, jiratzen zuenarekin batera, gurpil hark —Sekretuen Gurpil Handiak, noski—, bere lokatz izpiak botako zizkigun; lokatz izpi on onak, gure galderei erantzun eta Balantzategiko egiaren forma hartuz joango zirenak.
|
|
Ezagutzen nuen bere iritzia, alegia nire kabuz pentsatzen ikasi beharra neukala, eta gogoratzen zitzaidan otsoen arazo hartan berak hartutako joera axolagabea, baina aldi hartan lagundu egin behar zidan. La Vachek eta biok tratabidea genuen berriro; errotua zirudien, geranio puxka tarro berrian bezalaxe, garai batean hautsita
|
egondako
adiskidetasunak. Eta nik zerbait eskaini nahi nion.
|
|
Bitartean, beste gurpil batek ere, Denborarenak, aurrera egiten zuen, eta udaberriko eguzkiak gero eta gehiago berotzen zituen bazterrak. Den dena bizi bizirik zegoen, eta lehen euli bat, zizare bat edo barraskilo bat
|
egondako
lekuan, ehun euli, ehun zizare edo ehun barraskilo ikus eta zapal zitezkeen orain. Gure haraneko erreka koxkorrak berak indartsu egiten zuen bere bidea; purrustaka, eta ez, orduantxe arte bezala, erretenaren tankera guztiarekin.
|
|
Harri hark airean bide azkarra egin eta kristalaren aurka joko zuen. Eta ordu arte xuxen, ixil eta osorik
|
egondako
kristala, mila zatitan hautsiko zen.
|
|
Harakinengan
|
egondako
begiak harri ziztadak bezala nabaritu zituen beregana.
|
|
Atxiloturik
|
egondako
egunekin akordatu zen. Izu laborria zeluletan oro suntsitzen, atzapar lako zintzurreko herstura hura, hatsa hatsari emanik paratuz, dardara bizitza malkortzen ari zelako bertigoarekin batera, adrenalina karraskari bat bailitzan zainak erretzen.
|
2005
|
|
Ukipen edo kontaktuaren ondorioz, sarritan larruazala handitu eta narritatu edo sumindu egiten da, azalarekin kontaktu zuzenean
|
egondako
substantzia ugarien eraginez. Ukipenagatiko dermatitisa normalean arropak garbitzerakoan erabili ohi ditugun disolbatzaile, koloragarri, azido eta material alkalinoengatik »xaboiak eta detergenteak izan daitezke» sortzen da.
|
|
Pentagrama batera eroan ezkero, sekulako melodia izan eitekeana bere burumuina asetzen joian bitartean, melodiaren izenburua pentsatzeari be ekin eutsan. aspalditik lozorroan
|
egondako
izenburua jalgi zan: bihotz beiratuen melodia.
|
|
1980an espetxeratu zuten ETAko kidea izateagatik. Kartzelan
|
egondako
urteetan liburuak idazten eta argitaratzen segitu zuen. 1985ean Martuteneko espetxetik ihes egin zuen ihesaldi xelebre batean.
|
|
Espainiako parkinek gainditu gabe duten ikasgai nagusia da erabiltzaileek egiazki erabilitako denboraren arabera kobratzea da, edo behintzat
|
egondako
ordu laurdeneko kontatuta: gaur egun hori CONSUMER EROSKIk aztertutakoetatik %23k baino ez dute egiten.
|
|
aparkalekuetatik %48k orduka edo frakzioka kobratzen dute, eta %29k ordu erdika edo frakzioka; %12tan ordu laurdena edo frakzioa hartzen dute kontuan, eta bakarrik %10ek fakturatzen dute aparkatuta
|
egondako
minutuen arabera.
|
|
Kontsumitzaileen elkarteek eskatzen dute kobrantza aparkatuta
|
egondako
denbora egiazkoaren arabera egin dadin, minututan neurtuta.
|
|
Aro Garaikideaz, Gasteizko udal autogobernua erakusten duen dokumentu bat, eta napoleondar inbasioaren aurka Araban
|
egondako
erresistentzia erakusten duten bi agiri aurki daitezke. Cesaro Martinez-ek mende gatazkatsu horretako arabar ilustre batzuen berri ematen du.
|
|
6 Aurkeztutako lege aldaketek espetxealdia betearazteko eredua eta oinarrian eduki lituzkeen konstituzio printzipioak auzitan jartzen ditu. Legea ezartzerako orduan, ordea, bestelakoak izan dira foroan
|
egondako
eztabaidagaiak. Eta horiek dira, hurrengo atalean, aurkeztu nahi ditugunak, bukaeran printzipio eta ereduaren gai nagusira berriro ere itzultzekoak izango bagara ere.
|
|
Aipatu segurtasun enpresako kideek UKBERRIko argazkilaria ere mehatxatu dute," Argazkiak ezabatu itzazu, bestela burua apurtuko dizugu", esanez. Hala ere, ez dira goizean zehar
|
egondako
mehatxu bakarrak izan. Brigada Higikorrekoek ere, alde egin baino lehen, jaisteko agindu diete dorrean dauden hirurei," bestela sartzen zirenean ederto pasatuko zutela beraiekin", gazteek salatu dutenez.
|
|
Jaramonik ez. Historiaren laburpena ireki eta Amets
|
egondako
guneak bilatzeko prestatu da. Buztinezko ontzitik boligrafoa eskuratu eta post it hori bat atera du, ahal duena bertan idazteko.
|
|
Azalpenak eman behar, beste osasun sistema bat... zer da hori guztia AEBko buru batentzat? Zorionez, ordura arte isilik
|
egondako
bakarrak hartu du hitza.
|
|
–Harira –esaten hasi zen nire etxean
|
egondako
polizia atzetik irtenez, paper bat eskuan– Zure ustez gertatu den guztia... –papera jaso zuen eskuekin eta bertatik irakurri zuen izena– Azua jaunaren errua da; gainera hilketa bat leporatzen diozu, eta bere alabari... ez dakit, ez dut oso ondo ulertu alabari leporatzen diozuna.
|
|
Beldurra zer den gogoratu dut. Urtetan itxita
|
egondako
etxeko leihoak estreinakoz irekitzen direnean bezala ito nau argiak.
|
|
Beldurra zer den gogoratu dut. Urteetan itxita
|
egondako
etxeko leihoak estreinakoz irekitzen direnean bezala ito nau argiak.
|
|
Eta, oso gogoz, baina barruan halako ximiko batekin, urteetan hainbeste aldiz
|
egondako
Sagarminaga Kulturunera azaltzea pentsatu nuen.
|
|
Sofa zahar baten gainean bikote bat zegoen basatiki musuka eta eskua sartzen; haien ondoan Triku, kartzelan
|
egondako
bat. Egun batzuk baino ez omen zituen igaro barruan, baina aldatuta irten zen, politika alde batera utzi zuen betiko.
|
|
Amore eman eta berandu samar ailegatu nintzen ordu batzuk lehenago itsasadarra niganatu nuen tokira. Zitroina usaindu nuen marrubia
|
egondako
tokian. Lolok gorri zeukan oraindik masaila.
|
|
Hirurogei tonako garabi flotantea zeraman atoian Facal bigarrenak ontziola aldera, bafore handiren bat ariko ziren motorizatzen. Nahiz ordu erdi luzea behar zuen zortzietarako, zamaketak aspaldi hasiak ziren, bafore gehienen puntalak jiraka ari ziren, uretan jausten utzi gabe zekartzan haizeak lanaren zarata guztiak, txatar jausiak lokomotoraren ziztuak garabien intziria birakoan bagoien talkak enbatak gordean eduki zituen antxeten txilioak lotuan amorratzen
|
egondako
bajurakoen txanpa bokaleari brankaz.
|
|
Inork ez zuen ukatuko Huck eta Tom arraunlari trebeak zirela, alabaina askok zalantza egin zuten ahapetik gauza izan zitezkeenetz haiek biak hilabetean Liverpooleraino iritsi ez ezik itzultzeko, milioi eta erdi milia barru Liverpool, hor nonbait, pentsatuko zuten gure herriko marinel motzok. Entzun nuen baten batek portu hura non zegoen galdetzen zuela, berak ez zuela ezagutzen han
|
egondako
inor. Elkarri behatu zioten nire lagunek, eta barretxo bana egin ote zuten.
|
2006
|
|
ETAk debekatuta zion Yoyesi Euskal Herrira itzultzea, eta bere askatasunpertsonalaren izenean desobeditu zuenean, erakunde armatuak ez zuen gupidarikazaldu eta hil egin zuen. Behiala hain borroka armatuaren alde
|
egondako
familiazpentsatu ohi nuen askotan. Behin Yoyesen ahizpa bat ikusi nuen telebistan, ETAkide ohia bera ere (torturengatik gorra zen belarri batetik), hilketaz hitz egiten.Bere seme alabak jaten zituen munstro bat zela ETA esan zuen.
|
|
Abagune hori ikusita, M. Berthe k (1984: 337) Lizarran 1330 eta 1350 urteen artean
|
egondako
suen jaitsiera azaltzeko (merindadean batez beste% 64koa kalkulatzen duena orotara) erabiltzen dituen faktoreak hauek izan ziren: gosea eta gerra 1334 eta 1336 artean (aurrez aipatu ditugun goseteak direnak, eta gogoratu dezagun 1336koa oso gogorra izan zela), gosea berriro 1340an eta, azkenik, gosea eta izurritea 1347 eta 1350 artean.
|
|
Badirudi, IX. mendearen bukaerarako eraturik izango zela, baina baliteke aurretik ere existitzea: egile batzuek uste dute asturiar monarkiak sortutakoa izan zela, baina beste batzuek uste dute musulmanen iristearekin Kalagorriko apezpikuaren egoitza aldatzeagatik sortuko zela (nahiz eta musulmanek beste leku batzuetan utzi zieten kristauei haien komunitateak mantentzen, eta egileek ez dakite zergatik Kalagorrin ere ez zen hala gertatu); azken iritzien arabera, Veleiako hirian
|
egondako
egoitzaren jarraipena izango zen gero Armentiakoa.
|
|
Emma Christoferson izeneko 28 urteko gazte galesari zor zaio sindrome horren ospea, edo beldurra, hegazkina Heathrow Londresko aireportuan lurreratu eta berehala hil baitzen, Australiatik datorren hegaldi batean. Autopsiaren emaitzen arabera, biriketako enbolismo baten ondorioz hil zen, ziurrenik eserita
|
egondako
ordu luzeen ondorioz. Komunikabideek albistearen berri eman zuten, klase turistikoaren sindromeagatik heriotza egozten zitzaion gazte baten lehen kasu ezaguna zelako.
|
|
Kostuak John Posnett Osasun Ekonomiako katedradunak (Erresuma Batua) gure Osasun Sistema Nazionalari eragiten dion UPPen tratamenduaren kostu orokorra aipatu zuen. Oso kalkulu kontserbadorea oinarri hartuta, azterlanaren datuetatik ondorioztatzen da kostua 505 milioi eurokoa izango litzatekeela, eta zenbateko horretan sartzen dira sendaketa materialak, lesioagatik ospitalean
|
egondako
aparteko egunak eta konplikazio gehigarriak, hala nola infekzioa. Posnett en arabera, lesioen %61 ospitale berean sortzen direla jakinda, horiek prebenitzeak 71 milioiko gastua ekidingo luke.
|
|
Orain pare bat aste okupatutako Getxo aldeko etxetik abiatuta, 14:30ean, herrian gaztetxea
|
egondako
tokiak lotuko dituen kalejira antolatu du, igande honetarako, Algortako Gazte Asanbladak, Gaztetxe Martxaren harira. Azken zazpi urteotan sei gaztetxe eraitsiak edo hustuak izan dira Algorta eta Getxon:
|
|
Hiria uztearekin batean, utzi egin nituen doktorego ikastaroak ere. ...n zitzaidan, eta ohar soil bat uztea hotzegia agian, aurretik batere mezurik idatzi ez nizunez gero; zure despatxuan azaldu nintzen hortaz, lehendik ere ezaguna nuen bulego ñimiño hartan; atean jo, zure ahotsak aurrera esan, eta barrura sartu nintzen; ikasle batekin zeunden baina, ni ikusi orduko, hari mesedez eskatu beste batean etortzeko, gaiarekin jarraitzearren, eta niri eskaini zenidan hura
|
egondako
aulkia; harrituta zeunden, eta ulertzekoa izan liteke, lehenengo aldia baitzen zure bila ezertara jotzen nuena; distira antzeko bat zerien zure begiei, irriaren eta irrikaren artean, eta ezinegona ezkutatu ezin zuen ahotsez galdegin zenidan zeri zor zitzaion halako ohorea; zeremonia eta artegatasun haiek ikusita, ez dakit zer imajinatu zenuen: kostata baina, azkenean nire baitan maitasun ernamuin bat sortu eta hura aitortu behar nizula akaso?
|