|
2000
|
|
|
Hemen Agustin Xaho karrikatik Azoka Plazaraino (Place du Marche) igo gaitezke. Erdi Aroko Hiriaren erdian gaude, gorago
|
dagoen
Andra Mariren eliza trinitariak menperatuta.
|
|
|
Sermoian ari zen apaiza: " ez pentsa Jesusen basamortuko egonaldia laburra izan zenik"; eta ziur
|
nengoen
Andre Madalen eta Altza, Felipe ikasiko nituela, zaila izango zitzaidan noski, baina gelan sartuko nin  tzen;" deabrua azaldu zitzaionean hiru proposamen zikin egin zizkion"; desiratzen nengoen astelehena iristeko, eskolara joango nintzen, eta lagunei erakutsiko nien, nola lortu nuen galdetuko zidaten guztiek, baina nik, harro, hura hutsa zela adieraziko nien;" gizona ez da ogiz ...
|
|
2001
|
|
|
Goiko kastako erasotzaileak beraien bila zetozela uste izan zuten. Seguru asko –halaxe pentsatu zuten–, lo
|
zeuden
andreak eta haurrak bakean utziko zituzten.
|
|
2002
|
|
|
Hiru Tenpluen Ibilbidearen ardatz da, Loiolako San Inazioren Santutegia eta Arantzazuko Andre Mariaren Santutegiarekin batera, eta" euskal ermiten katedrala" bezala da ezaguna. 1576 urtera arte izan zen Zumarragako lehen parrokia, egun herriaren erdian
|
dagoen
Andre Maria Jasokundearen parroki eliza eraiki zen arte, hain zuzen ere.
|
|
|
Aitari erosi diot liburua, azken aldian zeharo mendi zaletuta baitabil. Ana Urkizaren" Bazterreko ahotsa" poesia liburua erosi du nire aurrean
|
dagoen
andreak, amarentzat beste bat eskatu diot saltzaileari.
|
|
|
" Biharko gertu izango duzu, asteburuan erabiltzeko moduan", esanez aldendu zuen aurreneko bezeroa, eta atzetik zetorrenak ez zuen mostradorerainoko hutsune berria betetzeko keinukerarik egin. Azken minutuetan aurrera eta atzera begiratzen
|
egondako
andreak tupustean jaurti zuen desenkusa:
|
|
2004
|
|
|
Mitxelenak berak erran zidan bezala, lan hark ez zirudien garrantzi handikoa, ez behintzat Parisko etxebizitza batera tiroka sartzeko adinakoa. Ez, morroi haiek irakaslearen etxea zelatatzen arituko ziren, garbi
|
baitzegoen
andreak ingelesen zerbitzura lan egiten zuela. Bai, bazitekeen pistolariek denbora luzea eramatea irakaslearen zelatan.
|
|
|
—Jende berria dago Balantzategin —esan nion La Vacheri etxeko atarian eserita
|
zeuden
andre eta gizon batzuk seinalatuz. Tartean ez nuen inor ezagunik sumatzen.
|
|
2005
|
|
|
10 Kristo eskailera aldapatsuan gora eginez elizako plaza dago tontorrean. Plaza eder eta herritarren bilgune den horretan
|
daude
Andra Mari eliza, udaletxe zaharra eta Santiago arkua, Gaminizko antzinako harresitik geratu den aztarna bakarra.
|
|
2008
|
|
|
Abortatzeko erabakia nori dagokion, horixe da eztabaida. Edo haurdun
|
dagoen
andreari bere medikuen aholkularitzarekin, edo legelariari, diputatuari, gobernuari eta estatuari.
|
|
2009
|
|
|
Seinen jaiotza ere jakinarazten zitzaien auzokoei. Eta auzokoek, etxekoekin batera, umea egin berri
|
zegoen
andreari bisita egiten zioten, opari eta guzti. Bataioan eta ama elizan sartzeko ohikundean ere hartu ohi zuen parte auzoko andreren batek.
|
|
|
Seindun
|
zegoen
andreak, bere haurdunaldian, azkenengo egunera arte ekiten zion bere betiko zereginetan. Ama izateko zegoenak bere gurariei neurria hartu behar ziela uste zuten, zeren, jadetsi ezineko kapritxo edo gutiziaren bat bazuen, seinak horren zeinua gorputzean grabatuta zeukala jaioko zela pentsatzen baitzuten.
|
|
|
Andrea hilekoarekin bazegoen ezin zuen txerririk ukitu, txerrikiak usteldu egiten ziren eta. Tomatea botetan sartzeko orduan ere debeku bera
|
zegoen
andrea hilekoaz egonez gero.
|
|
|
Atea zabaldu eta barnera sartu. Solairuan
|
zegoen
andrea ezaguera galdua.
|
|
|
Horietakoa da Madrilgo Reina Sofia arte zentroan ikusgai
|
dagoen
Andre Masson surrealistak pintatutako Familia metamorfosian izenekoa.
|
|
|
Blusa lisatuta, zapi gorria edo laukiduna lepoan eta festarako zain
|
daudenak
Andre Mari Zuriaren irudiaren inguruan bildu dira. San Migeleko balkoia jendez gainezka dago, beste behin, Gasteizko jaiei hasiera emateko irrikaz.
|
|
|
Sexuz aldatzeko ebakuntzaren zain
|
dago
Andrea Mu, iz, baina itxaron zerrendan ez dela agertzen eta, promesak entzuteaz nardatua, gose grebari ekin dio; ebakuntzak bermatzeko eskatzen du.
|
|
|
Bilbon atxilotutako 29 urteko gizonari, berriz, hilaren 3an beste emakume bati sexu erasoa egin izana leporatzen diote. Ustez atxilotuak eta beste gizon batek Amezola auzoan paseatzen
|
zegoen
andre bat lurrera bota zuten, eta arropa kentzen saiatu ziren, 21:30 inguru zirela. Beste emakume batek biktimaren oihuak entzun zituen, eta hari laguntzera joan zenean, ihes joan ziren erasotzaileak.
|
|
|
lelopean. Gogora ekarri zuten, halaber, sexuaren araberako lan banaketaren ondoriozkoa dela emakumeen diskriminazioa, eta lan arloan ere, indarkeria sexistak prekarietate egoeran
|
dauden
andreei gordintasun handiagoz eragiten diela.
|
|
|
Legeak Europako herrialde aurreratuenetako arauak izan behar zituen erreferente, baina horren ordez, aukerarik mugatuena hartu du. Halaber, feministek ez dute ondo ikusten haurdun
|
dagoen
andreari amatasunari buruzko informazioa ematea, ezta hiru egunez abortuarekin aurrera jarraitu nahi duten ala ez hausnartu behar izatea ere, emakumeak presionatzeko erabil daitekeelakoan baitaude.
|
|
|
Korrika eta presaka jantzi eta han jaitsi zen haren atzetik. Ostatuko saloira iritsi eta han
|
zegoen
andre jeneralaren semea, gizon gazte argala, konkortua, bizarra gaizki moztua, zurbila, erbi txakurrak bezalako tentel hantustearen aurpegia zuena, zainak labankadaka moztuta, odolusten, drillezko sofa grisaren gainean etzanda. Gazte hura Elinorren senarra zen, eta Elinor zen saloian ez zegoen bakarra.
|
|
2010
|
|
|
Ermita itxura duen eta mendi aldean
|
dagoen
Andra Mari Parrokian ezin izan zuten bertaratutako guztiek sartu. Kanpotik jarraitu zuten, beraz, askok eta askok hileta elizkizuna.
|
|
|
–Seguruenik normalak dira honelako negarrak eta txarto ohituta
|
geunden
Andrearekin, esan nion emazteari.
|
|
|
Hurbil zedin eskatu zion aterki azpian erdi gordeta
|
zegoen
andre bati, eta biak polaroidaren bisorean hartu nituen. Andrea txikia zen, eta, nahiz adintsua ez izan, berrogeita hamarren bat urtekoa gehienez, pertsona hondatu baten itxura zeukan.
|
|
|
" Zertaz?", galdetu zion Adrianek. " Onak
|
dauden
andreez", erantzun zuen Pantxok begiak jaitsiz. Oso apal jokatzen zuen Lubisekin zegoenean.
|
|
2011
|
|
|
Aurretik tratu txarrak jasan dituzten emakumeak dira fundazioko kide. «Ni bezala
|
egondako
andreak laguntzen hasi nintzen», azaldu zuen Ana Bellak. Beldurragatik salaketa jartzen ez duten horiengana jotzen dute.
|
|
|
«Eskolak prestatzeko, irakasleak trebatzeko, euskara ikasteko eta beste gauza askotarako denbora». Ordezkapenak egiteko, kasu askotan, astebete baino gehiago igarotzen dela azaldu zuen Espinok, eta horrek hezkuntzaren kalitatean nabarmen eragiten duela.Erantzun zabala18: 30ean hasi zen Gasteizko manifestazioa, eta ordurako ehunka pertsona bilduta
|
zeuden
Andre Maria Zuriaren plazan. Sindikatuetako ordezkari eta irakasleez gain, guraso eta adin guztietako ikasleak zeuden bertan, baita EHUko Irakasle Eskolakoak ere.
|
|
|
Behi esnea emon behar zanean be, beti behi berarena izan behar ei eban, eta uragaz erdiz erdiz nahastauta edanazoten jakon. Aña baten preminarik handiena izaten zan kasuak ziran, edo edadean aurrera
|
egoalako
andrea, edo" uriko" umea hartu ebenak, edo ama bera makal egoalako. Bermeotarrak izaten ziran Busturian añarik ospetsuenak.
|
|
|
–Utzi txori txiki hauei zuen geroa esaten! . Kaiolaren ondoan
|
dago
andre italiar zimel, denbora ezagutzen ez duen bat, atzapar beltzak itxi eta ireki. Aurpegia, oso fin landutako altxorra, lepoko berde urre batez dauka lotua.
|
|
|
Bere maitasunen artean, Bilborekiko edo, nahi bada, bilbotarrekiko sentitu zuena izan zen agian iraunkorrena. Behin baino gehiagotan lagundu izan nion bere musarik gogokoenak, Andonek, Miss Martiarturen juxtu atzean
|
zegoen
andreak, agintzen zuen erresumara, Txoko Eder errestaurantera. Han, Andone benetakoa, abertzale amorratua, sekulako ahaleginak egin behar izaten zituena. Eguillorrek berak dixit?
|
|
|
Badaukat nik bat etxean moztuta eta gordeta, eta marko baten jarrita daukat Niri barregura handia ematen dit. Bertan Don Celes bere etxeko ate aurrean agertzen da, poz pozik, eskuetan arrain txorta eder bat duela, eta bat batean bere emaztea ikusten da; ate ondoan
|
dago
andrea ere baina ez dauka poztasun itxura bera. Badirudi esaten ari dela:
|
|
|
Azkenik, irregulartasun egoeran
|
dauden
andreen kasuan, hauskortasun bikoitzari (emakumea eta etorkina izatea) beste bat gehitu behar zaio: irregulartasun egoeran egotea.
|
|
|
Arazoa beti dator ondoren, beste laguntzekin. Esaterako, erregulatu gabe
|
dauden
andreek ezin dute inolaz ere indarkeriaren biktimei zuzendutako prestazioa jaso; izan ere, ezin dute INEM zerbitzuan izenik eman. Hori horrela izan da beti.
|
|
|
– Harreta berezia eskaini behar zaie irregulartasun egoeran
|
dauden
andreei. Atzerritarren Legea aldatu behar da, irregulartasun egoeran dauden biktimek, bai genero indarkeriarenak eta bai tratarenak, babes marko eraginkorra izan dezaten.
|
|
|
Egoera horretan, arrazoizkoa dirudi pentsatzeak andre etorkinek, andre izateagatik, aparteko gehiegikeriak sufritzeko aukera handiagoa dutela, bortizkeria fisiko eta psikikoa, eta Comision Interamericana de Derechos Humanos (2000) delakoaren txostenak jasotzen duen bezala, beren diru sarreren desjabetzea. Arazoa areagotu egiten da irregulartasun egoeran
|
dauden
andreen kasuan; izan ere, bikotekidea salatzeak zama emozional eta dramatiko handia gehituko lieke euren biziei, eta salatzea askatasuna lortzeko bidea dela ikusi beharrean, aparteko zailtasuna dela ulertuko lukete.
|
|
|
Baina urduriegi
|
zegoen
andrea geldi egoteko; joan eta etorri zebilen, sosegatu ezinik. Alineren gelan sartu zen, ohe hutsera hurbildu zen.
|
|
|
—Baina gure afera ere hil ala bizikoa da. Kontua da
|
badagoela
andre bat, adineko andre bat, bere burua leihotik behera bota nahi duena. Leihotik behera esan beharrean garabi batetik behera esan genuke, eta bazirudien Adrian Delaranarekin hitz egitera animatzen zela.
|
|
2012
|
|
|
bat bikotekide ohiaren etxera indarrez sartzen saiatu zen, urruntzeko agindua zeukan?, eta andreari laguntzera joan zen gizon bati eraso zion; beste batek urruntzeko agindua hautsi zuen; eta hirugarrenak kalean emakume bati eraso eta zauriak eragin zizkion. Bilbon, gizon batek ustez bi aldiz eraso dio andre bati; gizonaren jabetzako gela batean alokairuan
|
zegoen
andrea, eta erasotzaileak labana batekin egin zion eraso. Bestalde, gizon batek bikotekide ohiaren egungo bikotekideari eraso zion Bilbon:
|
|
|
lankideak, gogaideak, nerabe euskaldun batzuk eta ordurako ondo bustitako zenbait parrandazale. Bertan
|
zegoen
andre zahar samar bat ere, Pasionaria deitzen ziotena, protesta ekitaldietan maiz ibilia, beso loditik zintzilikatutako senarrarekin, poliziak erdi itsu utzitako aitona bat. Maribi laguna gure ondoan paratu zen, istiluen oso aldekoa izan ez arren.
|
|
|
Yangambik auzune zabal bat zuen tiro zelaia baino harago, paillote, barrakoi, ukuilu, kautxu biltegi eta baratzen benetako nahas mahasa, eta iduri izan zuen bat batean, banderaren jaitsierak bihotzak piztu izan balitu bezala, askari soldaduek eta subofizial beltzek jairen bat ospatu behar zutela, eta ozenki hizketan eta elkarri txantxak eginez abiatu ziren harantz. Paillote askotan, parrillak piztuta, haragia eta arraina erretzen hasita
|
zeuden
andreak. Ukuiluetan piztutako suek, adaxka hezeekin eginak ke handia sortu eta zomorroak uxatzeko, jai giroari laguntzen zioten.
|
|
2013
|
|
|
Oro har, baina, aurreko legea ez genuen gustuko, emakumeek arrazoiak eta azalpenak eman behar izaten zituztelako abortua justifikatu ahal izateko. Prozesuan zeresan gutxien haurdun
|
dagoen
andreak du, zoritxarrez. Gure borondatea errespetatzeko eskatzen dugu.
|
|
|
Georginari begiratu zion: edonork begiratuta ere, argi
|
zegoen
andre hura zertan ibilia zen. Baita bera ere.
|
|
|
Zaurituak eta beren sendikoak hagitz irainduta sentitu dira hiru klanetakoen esanekin, eta erantzun bortitza jaulki diete: " Zuek ez zarete gogoratzen ez lurrean zerraldo
|
dagoen
andreaz eta ezta herritarren oinazeaz ere. Zuek soilik zeuon kezkez eta zeuon talakaz gogoratzen zarete".
|
|
|
Ah, benetako izuaren ordezko haserrealdi hauek hobe
|
leudeke
andre baten ipuinean sutondoan amamaren oniritziarekin batera.
|
|
2014
|
|
|
Zigarroa amaitu eta eraikin barrura sartu nintzen atzera, erresidentziatik lehenbailehen irteteko asmo sendoarekin, balkoitik hurbilen
|
zegoen
andre zaharraren begirada nirearekin gurutzatu zenean. Emakume txikia zen, nire ama baino dezente baxuagoa eta mozkoteagoa, kolore bizi nahasiez estanpaturiko bata batez estalia.
|
|
|
–Hori bai. Ahal baduzu, ondo
|
legoke
Andrearen amari kontatzea dirua Bilintx institutuko laugarren mailako ikasle guztien partetik emandakoa dela, eta neskatilari zorterik onena opa diogula esatea, jakina.
|
|
|
—jaulki zuen azkenean, sastakaia jaitsi eta atzera eginez— Zertan habil hi hemen? Eta nolatan
|
hago
andre jantzita?
|
|
2015
|
|
|
Askotan konturatu gabe ere, ez ditugu era berean neurtzen emakumeen eta gizonen lan politikoa. Joera handia
|
dago
andreen rola fribolizatzera, estetikarekin lotzera... Gizonezkoei aplikatzen ez zaien baremoa erabiltzen da gure lana epaitzeko.
|
|
|
Ezkerraldeko kale izendegiak ezagutzen ditu, eta Sestao aipatu du: "
|
Dauden
andreen izen bakarrak ongintzan ibilitakoenak eta maistra izandakoenak dira. Azken batean, maistrak izan dira luzaroan intelektualak izan diren emakumeak".
|
|
|
Coño Potensek dakarrenez, Ernst Grafenberg zientzialariak ere sakon jorratu zuen emakumeen eiakulazio eta prostataren gaia. 1950ean argitaratutako artikulu batean, kalapitarik ez sortzeko itzulinguru eta zehar xendra linguistiko ugari baliatuta, gizon eta andreen barneko sexu organoen arteko antzekotasunak azpimarratzen ditu, eta esaten du
|
badagoela
andreek larrua jotzean erruz kanporatzen duten likido bat, orgasmora heltzeko unean eta ondoren, eta ez dela gernua, eta ez dela lubrikaziorako aproposa ere, horrela balitz lehenago aterako litzatekeelako.
|
|
|
Nik emon neban San Inazio egunean urte horretan. Neure herrian, neu bateatuta
|
nengoan
Andra Mari eleizan. Nik orduan neukazan hogeta hiru urte.
|
|
|
Ana Morgade. Aurrekoen zerrendan sartu ezin daitekeena, baina gizon parearekin sortutakoa hura ere.Neskazahar izen nardagarria jartzen dietenei edo desesperatuki mutil bila
|
dagoen
andre eredutik at egiten duen pertsonaia umoristikorik topatu ez dudan arren, umorebolloetaz neka neka eginda gaudenontzat bada beste aukera bat: Miranda Hart.
|
|
|
Epaigelako sindikalista pitoa baino atzeragotik, azkenengo ilaretan
|
zegoen
andre batek arnasa guztiak bota zituen niri oihuka, intzirika esango nuke.
|
|
|
Alba de Tormesen
|
dagoen
Andre Maria Deikundeko monasterioaren
|
|
|
1 Espiritu Santuaren grazia izan bedi beti berorren maiestatearekin, amen. Ni guztiz sinetsirik
|
nago
Andre Mariak berorren maiestateaz baliatu nahi izan duela eta babesletzat hartu nahi izan duela bere Ordenaren onerako, eta horregatik ezin naiz geratu berorren maiestateagana jo gabe haren gauzekin. Gure Jaunagatik eskatzen diot, barka dezala halako ausardia.
|
|
|
Alba de Tormesen
|
dagoen
Andre Maria Deikundeko monasterioaren fundazioaz ari da. 1571 urtean izan zen.
|
|
|
Aretoan
|
zegoen
andra bat hurbildu zen niregana hitzaldia bukatzean, esanez hunkituta zegoela, nire hitzak entzun eta gero guri (feminista abertzaleoi) hobeto ulertzen zigula sentitzen zuelako… eta emozioz eskaera bat egin zidan, mesedez, beraietaz, beste aldeko beste ideologia duten feminista abertzaleetaz gogoratzea hurrengoan, zeren haiek ere badira feministak eta badira abertzaleak. Baina, zeren bila ari gara batzuk zeren bila besteak?
|
|
2016
|
|
|
–Hilda
|
dago
andrea. Lan hori ez dagokizu zuri. Edmanek.
|
|
|
—Niregana eman balu edukiko lizkikek aukera batzuk, baina zoritxarrez Lauragana eman zian ekin zion Ugartek berriro, Pascalen atzeko butakan eserita
|
zegoen
andre beltzaran bat buruaz seinalatuz. Eta horretan gaudek, bere benetako amona bereizten ez dakiela.
|
|
|
—Ez nizun minik egin nahi, barkatu esan zion andreari bandejak terrazako mahai batean utzi eta itzulbidea eginez. Baina sukaldeko hozkailu erraldoiaren ondoan
|
zegoen
andrea, eta haren barruan ezkutatu zen berari ez entzuna eginez.
|
|
|
" Orduan zuk pentsatzen duzu eguneroko lana dela", lagundu zion aurkezle andreak. Eztabaida programa bat zirudien, eta berrogeita hamar urte inguruko lau gizon
|
zeuden
andrearen inguruan.
|
|
|
Non
|
dago
Andrea?
|
|
|
Eta lehen hemen
|
zegoen
andrea?
|
|
2017
|
|
|
Europan praktika arautzeko lege berriak eginda ere, badira hainbat indarrean: Erresuma Batuan, Belgikan, Portugalen...?, seguruenera enkarguz ume bat sabelean hazteko prest
|
dauden
andre gutxi egongo diren susmoa dago: eskaria asetzeko gutxiegi.
|
|
|
«Ez ote», diot nik. «Gauza asko
|
daude
andre zintzoak ulertzen ez dituenak, eta hala hobe ere berarentzat».
|
|
|
Gainontzeko aukera guztiak agortuta, balkoira jo zuen, ez lehenago bizpahiru aldiz pentsatu gabe. Barandan ukondoz bermatuta
|
zegoen
andrea, arratsaldeko azken eguzki printzak aurpegian gustura jasotzen. Isilean zabaldu zuen balkoiko armairua, balkoi txiki hartan emaztea ez enteratzeko aukeraren bat izan balu bezala.
|
|
|
Bisiénaas dau andre eta ointzu il dáke seme be bardin, itzela daukate haiek! Bizienarekin
|
dago
andrea eta oraintsu hil zaie semea ere berdin? (Leioa).
|
|
|
Toallan bilduta joan zen gelara, arropa berriak hartu eta janzteko asmoz. Bertan
|
zeuden
Andrea eta akolitoak. Irribarre batez.
|
|
|
Teknikari batek istripu bat izan eta lurrean erorita
|
dagoen
andre bat artatu behar du. Haren ondoan belaunikatu eta sorbaldak poliki mugitzen dizkio zera galdetuz:
|
|
|
Halaber, bere biografia biltzen duen liburua argitaratu zuten AEK k eta Elkarrek, Pello Urzelaik egina. Azken kilometroan ere parte hartu zuen Laboak, jendez gainezka
|
zegoen
Andre Mari Zuriaren plazara lekukoa sartuta.
|
|
|
...– Eta zuk uste duzu, beraz, zorretan nagoela berarekin, duela hogei urte harremanik ez dudan baina inoiz berarekin fluxuak partekatzeagatik nigana betiko lotu duzuen, bai zuek, gizon horrekin; eta bai, zutaz ari naiz, azken batean, uste baituzu ni baino hobea zarela, eta zu nire egoeran bazeunde, astelehenean dena utziko zenukeela inoiz harekin fluxuak konpartitu zenituen eta orain hil hurren
|
dagoen
andre burusoildu baratxuri usainekoaren gurpildun aulkia bultzatzeko ospitaleko korridoreetan barna...
|
|
2018
|
|
|
Espainia hegoaldeko, oraindik sasoi onean
|
zegoen
andrea zen Consolación hura, haragi komertzioan dirutzak egindakoa, atera zuen kontua Elbak, berak esan zizkionetatik. Eta, antza, Elbarekin lagun egin nahian etxera hots egin zuenerako, Augusto haren telefono deiak hartzeari utzita zegoen, nekatua eta nahikotua zegoelako harreman harekin.
|
|
|
Loiun, emakume batek salatu zuen gizon batek ukituak egin zizkiola; taberna eta txosnak ordu laurdenez itxi ziren igande goizaldean, elkartasuna adierazteko. Irunen, berriz, gizon bat espetxeratu zuten ia konorte gabe
|
zegoen
andre bati eraso egitea egotzita. Igandean ere, Algortan (Bizkaia), 20 urteko gizon bat atxilotu zuen Ertzaintzak, bikotekide ohiari sexualki eraso egitea leporatuta.
|
|
|
Isilik geratu ziren biak. Beyonce haserre
|
zegoen
Andrearekin, minduta. Agian arrazoia zeukan, baina bere lehenengo aldia zen kamera baten aurrean eta animoak behar zituen.
|
|
|
Arratsaldekoetan izaten da arazo gehien: goizean ez bezala, bazkalostean alarde baztertzailearen aurretik ateratzen da parekidea, eta gizonen martxa ikusteko zain
|
dauden
andreak bizkarra emanda jarri ohi dira Irungo Kale Nagusian. Sarri, baina, eraso fisikoak ere izan dira:
|
|
|
Haren atzetik etorri ziren beste hainbat aurrerapauso. 2014tik aurrera, Kale Nagusia bere musika entzunez igaro du Jaizkibelek, plastikoen atzean
|
dauden
andreen artean orduan zabaldu baitzuten zaratarik ez egiteko eta irainik ez botatzeko kontsigna. Eta 2017an ia ertzainik gabe egin zuen bidearen zati hori.
|
|
|
Etxerako bidea inoiz baino luzeagoa egin zitzaidan. Iritsi nintzenerako ohean
|
zegoen
andrea, eta kroketa hotz batzuk topatu nituen bi plateren artean. Ohean sartu orduko, eta nire emaztearen gorputz lokartuari zerion epeltasuna xurgatzen saiatu nintzen arren, katarro harrapatu berriaren lehen sintomak nozitzen hasi nintzen.
|
|
|
Sadec eko nesken eskolako zuzendariaren alaba dela dio. Pentsatzen jarri eta dio entzunda
|
dagoela
andre hartaz hitz egiten, haren amaz, Kanboian erositako lursailarekin izandako zorte txarraz, ezta. Bai, halaxe da.
|
|
|
–Sakristian
|
badago
andre santujale horietako bat, erretoreari laguntzen diona. Leo zen?; berak aurkitu omen du gorpua.
|
|
2019
|
|
|
«Emazteen Egunaren harira, eskaintzak iragarri zituzten loreetan, produktu estetikoetan eta halakoetan. Inprobisatuta hara joan ginen, nagusiari esatera iragarki sexistarik ez genuela onartuko, eta kendu egin zituzten».MIGDONIA ZABALETA MENDEZ Bizkaiko Etxeko Langileen Elkartea«Indarkeria ikaragarria
|
dago
andreen aurka, epaitegietan ere bai»Zaintza grebaren konplexutasuna agerian utzi dute Migdonia Zabaleta Mendezen bizipenek. Etxeko langilea da Vicky, sektore prekarioenetako batekoa:
|
|
|
Baina beste aldarrikapenei ere erreparatu die: «Indarkeria ikaragarria
|
dago
andreen aurka, epaitegietan ere bai, eta horretan ere zentratu ziren mobilizazioak».PAULA AMILBURU Gasteizko neska gazteen kolektiboa«Oraindik ez dakigu nola iritsi politizatu gabeko neskengana»«Indartuta» sentitzen dira Gasteizko neska gazteen kolektiboan greba feministaren ondotik, Paula Amilburu kideak adierazi duenez. «Oso pozik» dago deialdiak izan duen jarraipenarekin:
|
|
|
Harrapakaria hurrean sumatu duen piztiatxoaren antzean burua altxatu, eta non begiztatu dituen gozotegiko kristalaren bestaldean jarrita
|
dauden
andre begihandi bi; erne erne, hojaldrezko lazotxoak txokolatetan bustiaz, berak zirkinen bat noiz egingo itxaroten. Ostera ere mugikorra belarrian ipini eta hontz pareak ezpainak, begiak, bekokia irakurriko dizkiolako ikaraz ezkutatu da kalean gora, Sabinari zer, noiz, zelan esango.
|
|
|
Geldirik eta muturik, egonean
|
zegoen
andre xaharra so, begiak diz diz. Hurrena berriz ere animalia lotu eta beste bi egunetan eduki zuen jan gabe; eta ariketa harrigarri berbera hasten zuen ostera.
|
|
|
"[...] Bikotea ez zen konturatu eszenari begira
|
egondako
andrea, gugandik pauso batera, nire emaztea zela. Haren belarriko mintz erneak ondorengo elkarrizketa hau erregistratu zuen:
|
|
|
Zenbat urtetik aurrera hasten da pertsona itsusia izaten? Zer da amorru hori, ospitalean
|
dagoen
andrearena. Hori da gaixoen gurutzerik handiena:
|
|
|
Konturatu zara gaixorik dagoela ipuin hau? Gaixorik
|
dago
andrea ospitalean, baina umetan gaixorik egon zenekoa ere kontatzen du: sukarra, eztula, aitak leihora eramaten zuenekoa...
|
|
|
Baina beste gauza bat hori baino lehenago: benetan da protagonista ohean
|
dagoen
andrea. Main character, printzipala, nagusia, hero?
|
|
|
Eta hor
|
dagoen
andre kutxazaina dela.
|
|
2020
|
|
|
Gizona jesarrita geratu zen hotzez izoztuta geratu arte, noiz edo behin so eginez leihotik kukuka
|
zegoen
andre zaharraren figurari. Kandelak, euskarriaren portzelanazko ertzetik behera urtuta, itzal keinukariak bidaltzen zituen sabaira eta hormetara, eta, azkenik, distira luzeago batez, iraungi egin zen.
|
|
|
Spillane senar emazteen bagoneta berrehun eta berrogeita hamar oinetara zegoen handik. Hantxe
|
zeuden
andre gizonak hodei artean, bagoneta hondoan kuzkurtuta, euri jasa eta haize balen erasopean. Bi erauntsiren arteko barealdi batean, oihu egin zion Spillane jaunari, bagoneta aztertzeko esanez.
|
|
|
Adibidez, IMQ enpresak jakinarazi duenez, Zorrotzaurren (Bilbo) daukan erietxean, bost solairuetatik hiru koronabirusak jotako gaixoak artatzeko erabiltzen ari dira jada, eta Bilboko Begoña auzoan
|
dagoen
Andra Maria Zuri erietxeak ere osasun sistema publikotik bideratutako pazienteak jasoko ditu laster.
|
|
|
Urrundu hintzen. Beatriz eskola laguna hor
|
zegoen
andre erdi zahar eta zaharrez inguratua. Alarguntsak, noski.
|
|
|
" L' Estat ja no te excusa per no salvar elparc". Nire alboan
|
zegoen
andre batek mugikorra belarrira eraman eta esan zuen: " Qui es?".
|
|
|
Jose, Milagros...
|
Bazegoen
andre bat bere denda bonben pean utzi nahi ez zuena, inork ezer lapurtu ez ziezaion. Bertan hil zen.
|
|
2021
|
|
|
Erdigunean
|
dagoen
Andre Maria Zuriaren plazak biltzen dituenak ere ikusteko modukoak dira: Gasteizko Guduari egindako monumentua, San Migel eliza, merkataritza eta ostalaritza lokalak, eta landare eskultura.
|
|
|
Biharamunean, bada, ahizpak bezalaxe egin zuen. Tximinoa ez
|
zegoen
andrea iritsi zenean. Tximinoa iritsi zenean, bada, haurra ikusi eta harritu zen:
|
|
|
TNT elkartea El Salvadorko adin txikikoen zentroetan eta espetxeetan
|
dauden
andreekin aritzen da, musikaren bitartez, horiek birgizarteratzeko asmoz. Ensamble Liberarte taldea Euskal Herrian egon da.
|
|
|
«Telebistan baino ez nuen ikusita biolin bat, eta uste nuen ez nuela inoiz ikasiko, baina, pixkanaka, hasi nintzen urratsak egiten, eta jotzen nuenean, hainbat gauza ahaztu egiten zitzaizkidan, baita non nengoen ere». Hain zuzen, elkartearen helburuetako bat da biolinaren, biolaren, biolontxeloaren eta kontrabaxuaren irakaskuntza zentroetan
|
dauden
andreekin partekatzea, orkestra bat sortzeko asmoz, eta, era horretan, bizi proiektu bat garatzeko. «Hiru urtez egon ginen harizko orkestran buru belarri, baina ohartu ginen bigarren zatia falta zela:
|
|
|
Epaitegi espezializatuek ez dute bermatzen emakumeek tratu hobea jasotzea, eta horrek du garrantzia: zer baliabide
|
dagoen
andreak ondo tratatzeko. Izan ere, egun, genero indarkeriako epaitegietara doazen epaileek ez dute zertan berariazko trebakuntzarik izan.
|
|
|
Honezkero betea
|
legoke
Andre Maria Zuriaren plaza. Jendea edozein zirrikitu aurkitu nahian legoke gehiengo handi batentzat halabeharrezkoa den urteroko ekitaldirako:
|