|
2000
|
|
|
Gasteizen guztira 971 aparkaleku
|
daude
lur gainean, lur azpian berriz, 3.079 ibilgailuentzat dago lekua. Iaz 105.366 ibilgailu zeuden hirian, orain bi urte berriz, 97.886 Pertsonako 0,48 ibilgailu dago bertan eta 1,37 familia bakoitzeko.
|
|
|
Duela 15.000 urte inguru, azken glaziazioaren bukaerak ekarritako itsasoko ur mailaren igoerak, ordurarte lehorrean
|
egondako
lur eremu zabalak ur azpian uzteaz gain, kostalde berriaren ondoan gelditu ziren ibai zatiak itsasmareen eraginpean gelditzea eragin zuen, egungo itsasadar eta estuarioak agertu zirelarik. Itsasoko eta ibaietako urek elkar besarkatzen duten leku hauetan, bere emankortasunarengatik eta bizidunen aldetik azaltzen duen oparotasunarengatik ezaguna den ekosistema interesgarria garatzen da:
|
|
|
Benetako premiak lotuko zituen, garai hartan, gizakiak eta naturak. Ekoizpenak
|
zeuden
lurretan bizitzera ere behartuko zituen lotura honek. Etxearen inguruan izango ziren baratza eta kortak eta hauetxek ziren" lorategi".
|
|
|
Eta eman zenizkidan, lehenik, apez erreboltariaren joan jinak ezin xeheroago, baita herritar katoliko eta jauntxo protestanten arteko gorabeherak ere: haiek Mathalasen aldekoak, eta hauek errege Luis XIV.aren aldekoak, zeinak, ediktu bat bitarteko, Zuberoako herri lurrak salgai jarri baitzituen eta zeinak Trois villesko jaunari bizkonde titulua eman baitzion, honek salgai
|
zeuden
lurrak erosi ondoren, ohoinkeria harekin batzuen eta bertzeen arteko liskarra pizten zuela; jakinarazi zenizkidan, gero, auziaren xuxentzeko asmotan batzuen eta bertzeen artean izan ziren konbertsazioneak, guztiak ere alferrikakoak, batean erregeren kontseilari jaun Bernard d’Arche Paristik Zuberoarat zetorrela, bertzean Oi he nart Zuberoatik Pariserat zihoala, Zuberoako parlamentuko ordezka...
|
|
|
Eta ez duk orainokoan predikatu izan digutena, Aristotelesen bidetik, hemen lurra, lohitsua eta zikina, eta han goian zerua, garbia eta aratza... Izan ere, ez zagok zerua eta lurra bereizten dituen marrarik ez mugarik, eta, beraz, ez
|
zagok
lurrik ez zerurik, ez erakutsi izan diguten moldean bederen... zeren hik ere ikusi izan baitizkiok behin baino gehiagotan eguzkiari teleskopiotik, azalean dituen orbainak, baterat eta bertzerat higitzen direnak, eta zeren, halatan, eguzkia lohitsua den, baita Aristotelesen zerua ere, ondorez —hitz haiek osabari entzunak nizkion lehen ere, baina, geunden tokian geundelako edo geunden mementua...
|
|
|
Elizan, argizari hori batzuk
|
zeuden
lurrean piztuta, eta beltzez jantzitako andre batzuk belauniko eta negarrez, nork bere nahigabea ezpainen mugimendu azkarrean arindu nahi izan balu bezala.
|
|
|
|
bazeudela
lur emankorragoak;
|
|
2001
|
|
|
jaurerria: jaun baten menpe
|
zegoen
lurra (bere jaurgoaren parte izanik).
|
|
|
2 Klima mediterranear kontinentala, isurialdeen muga lerrotik Hegora
|
dauden
lurrei dagokie: Nafarroako erdialdeko hegoaldea, Arabako Errioxa eta Arabako Mendebaldeko mendialdea.
|
|
|
eguzkiak hodeien artetik pasaia bat xerkatzen zuen. Urrun
|
zegoen
lurra, iduriz hurbildu ezina.
|
|
|
Material gogorregia iruditu zaio bere gustorako eta oraindik ageri ez diren odol putzuak desiratuko lituzke. Hanka bakoitza bestearengandik urruti ikustean ez zaio lehen bezain ederra iruditu.Amona egongela erdian
|
dago
lurrean eserita. Aurrean gaztearen burua eta atzean hanka sakabanatuak.
|
|
|
Lore lata utzi eta otoitzik egin gabe joan zen ama, hilobien artetik, eta Goio amaren atzetik, izuturik, berandutuz gero galduko zelako beldurrez, hilobi labirinto hartan, eta PAX hitza irakurri zuen horman, eta Goian
|
Bego
lurrean zetzan harri batean, bere oinetakoek hartxintxarretan egiten zuten hotsa besterik entzuten ez zela.
|
|
|
Lurreko lohiez gatzatuak eta mamituak
|
daude
lurreko gauzak oro. Euskarak bere garbitasun hartan iraun zezakeen Paradisuko hizkuntza zeino, baina Lur paradisua utzi genuenez gero, han nonbait, Phison, Gehon, Tigris eta Euphrates ibaien inguruan?, maiztu, zarpaildu eta lohitu beharrean aurkitu da, dirua eta janzkiak bezalaxe.
|
|
|
The Great Transformation liburuan Karl Polanyi historialariak erakutsi zuenez, Ingalaterran kapitalismo liberala jaiotzean, lurra artifizialki zedarrituz eta artzainen kontrako hesiak sartuz, natura barruti bihurtu zen. Horrela, Europako liberalismoaren merkatua agertu zen, amankomunean
|
zeuden
lurrak desagertuz. Historian lehenengo aldiz, lurra merkatu abstraktu bihurtu zen, natura gero eta baliabide urriago bilakatuz).
|
|
|
Haietariko batek pistola niregana zuzendu eta horrek barruko nahasmendua areagotu zuen. Orain nire inguruko gehienak
|
zeuden
lurrean botata. Mantxola ez zegoen jarraitzaileen artean.
|
|
|
Minaren minez aurreraka makurtu nintzen. Zerbait
|
zegoen
lurrean, komuneko bazter batean. Arrastaka inguratu eta Juliaren azpiko arropa zela ikusi nuen.
|
|
|
Armairuko ate eta tiraderak irekita zeuden eta Steveren objektu pertsonalak nonahi barreiaturik. Odolez zikindutako daga bat
|
zegoen
lurrean botata.
|
|
2002
|
|
|
Horregatik aipatzen dira mapetan ez datozen hiri nafar asko eleberri honetan, bertan marraztu nahi zaigun lurra, libertatearena delako: beti lur bat haratago
|
dagoen
lurra, hain justu (15 eta 650 orr.).
|
|
|
Parkeetako batean metalezko plakak
|
daude
lurrean zulatuta eta herdoilduta, eta ebakiak eragin ditzakete.
|
|
|
Araubide aldaketa horijabetzaren gaineko ideia liberaletan oinarritu zen (jabetza libre, absolutu etaindibiduala), baina haren aplikazio praktikorako zenbait baldintza jarri zituztentokian tokiko botereek, zeinek printzipio horiek beren berehalako interesen araberamailakatu eta egokitu zituzten. Hartara ulertuko dugu, esate baterako, herri jabetzek irautea, egoera txarrean
|
zeuden
lur landatuen hedatzea interes gutxikoa izatenzelako batez ere.
|
|
|
Baina, zorionez, hiribilduetako ondare arkeologikoa ez
|
dago
lur azpian bakarrik. Kasu honetan, begien bistan kontserbatzen diren aurreko faseetako aztarnaarkitektonikoez ari gara.
|
|
|
Lorategiari estilo jakin bat inprimatzeko, komeni da aldez aurretik estilo bakoitzaren ezaugarriak eta aukerak ezagutzea, eta, horrez gain, estilo horiek eskura
|
dagoen
lurraren ezaugarriekin eta norberaren gustuarekin bat datozen baloratzea. Sailkapen bat ezartzea lan neketsua izan daiteke, eta, beraz, hurrengo lerroak lorategi frantsesa deritzonaren gaineko ezaugarri txiki batzuei buruzkoak izango dira.
|
|
|
Kolpe hots astun bat aditu nuen nire atzean, zuhaitz adarraren pisu guztia elurtza gainera erortzean bezala. Bueltatu nintzenean, anaia Tomas zerraldo
|
zegoen
lurrean.
|
|
|
idazkari lanak orduka egiten zituen loba batek erabiltzen zuen mahaian idazteko makina eta faktura itxurako paperak pilatzen ziren. Leiho bakarraren alboan kutxa akorazatua
|
zegoen
lurrean eta, haren gainean, beste altzari txiki bat, kanpoan zuen termometro txiki batengatik puruetarako behar zuena, sarraila eta guzti, baina tamaina egokia ei zeukalako edariak gordetzeko erabiltzen zuen Pedriñok. Kontrako izkinan, itsasontziekin konektatzeko erabiltzen zuen irratia.
|
|
2003
|
|
|
Horretarako, bere mineralen bezeroen bila jo zuen Gipuzkoara. Kantabriako Montañarekin mugatzen duten Somorrostro eta Galdamesen artean
|
zeuden
lur sailetako meatzeetatik ateratzen zituen mineralak. Hanka bat Gipuzkoako burdinaren merkatuan eta beste bat Bizkaikoan zituela, Jose Antonio Ibarra Santander aldera begiratzen hasi zen lehenbizi, eta ondoren burdina manufakturatuarekin Ameriketan merkataritza burutzen aritu zen; Kuban, bereziki.
|
|
|
Euskal bihotz zintzo batentzat, ez Europan, ez mundu zabalean, ez
|
dago
lur hoberik:
|
|
|
benetan dira errukarri umezurtzak, alargunak, etxetik kanpora dabiltzanak. Gizona hazi ta heziteko, bere heldutasunera heltzeko, ez
|
dago
lur gozatsu ta samurragorik. Senar emazteak, guraso umeak, bata bestearentzat, alkar ezagutze eta maitasun bero, estu ta emonkor baten.
|
|
|
Gainera, FAOren (elikadurarako NBEko erakundea) azken datuek diotenaren arabera, ereiteko moduan
|
dagoen
lurraren hedaduraren %98n arroza, artoa edo garia ereiten da, eta horrek esan nahi du lurraren esplotazioak oso oso maila altuak dituela, eta horixe da hain zuzen espazio basatiak desagertzeko kausetako bat.
|
|
|
Sentimendu bikoitza bizi zuten UEUren antolatzaileek, eta Joseba Intxaustik botatako esaldian laburbil daiteke: «Ez
|
dago
lur jota egoteko motibo seriorik». Alde batetik, nabarmena zen ikastaroen kalitatearen hobekuntza; bestetik, ordea, zenbait hutsunek bere horretan jarraitzen zuten.
|
|
|
Hala ere, gogorarazi zuen gaur egun, Panamaren jurisdikziopean, bete beharreko segurtasun arau zorrotzak daudela. Estatu Batuetako ingurumen talde batzuek uko egin zioten erreaktorea kamioietan garraiatzeari herrialde horretako 15 miliatan, parke naturalak eta hondartzatik hurbil
|
dauden
lurrak zeharkatuz, bai eta hegazti espezie arraroak ibiltzen diren eremuak zeharkatuz edo trenean ontziratuz. Bestalde, ACPk eta Panamako Osasun Ministerioak hitzarmen bat sinatu zuten atzo, merkantzia erradioaktiboak edo bestelako karga arriskutsuak garraiatzen dituzten itsasontzien joan etorriari buruzko informazioa trukatzeko.
|
|
|
Baina azeituna iltzatuta
|
zegoen
lurrari, sardearen ziriak sator lurretan ondo sakon.
|
|
|
maizterrak zein lur erabili dituen eta zeintzuk ez, zer landatu behar duen, kareaz noiz ongarritu behar duen... dena dago zehatz mehatz adierazia. Baserrian eta
|
dagozkion
lurretan egindako kalte guztiak maizterraren kontura dira. Are gehiago, kontratuetan ageri denez, egun jakin batzuetan, maizterrak jabeari zenbait animali eta produktu, oilasko, arkume, txerri, gazta, sagar, eta abar?
|
|
2004
|
|
|
Txertaketak bi onura nabarmen eransten dizkio barazkiari: baga, fruitua ematen duen barietatearentzat hilkorra edo ia den gaitzen bat sortzen duen onddoa
|
dagoen
lurrean gaitz horrekiko erresistentzia garatua duen mentuoin baten gainean txertatuz gero barietate hori ustiatu daiteke; biga, fruitua kendu nahi diegun barietateen aldean mentuoin jendeak sustrai indartsuagoak dituenez uzta oparoagoa izan ohi da.
|
|
|
PSOEren garaipenean bada ahuldade puntu bat, garaipenaren ezustearena bera. Objektiboki ikusita, azken orduko gertaera batek eman dio garaipena, baina aurretik
|
bazegoen
lur egoki bat azken orduko odol tanta hura erori eta ikusi dugun erantzuna eragiteko. Baina PSOEk berak ere, subjektiboki ikusita, ezustekoa izan du garaipenarekin eta hori barne ahuldade bat da.
|
|
|
Hemendik aurrera, Ledo auzora iritsi aurretik, ezkerretara
|
dagoen
lur bidea hartuko dugu. Ez dago bide markarik bidegurutze horretan, beraz, adi.
|
|
|
|
daude
lurrean.
|
|
|
Bai arraroa! Hementxe
|
zegoen
lurrean etzanda.
|
|
|
Oso gogorra
|
dago
lurra, e, aitatxo?
|
|
|
13.230 milioi argi urtera
|
dago
Lurretik
|
|
|
“Abell 1835 IR 1916” da inoiz ikusi den galaxiarik urrunena izendatzeko erabili den izena. Astronomo franko suitzar talde batek aurkitu zuen Abell 1835, eta 13.230 milioi argi urtera
|
dago
Lurretik, Frantziako Ikerketa Zientifikoen Zentro Nazionalak (CNRS) jakinarazi zuenez. Midi Pyrénées Behatokiko (OMP) eta Ginebrako Behatokiko eta Unibertsitateko zientzialariek Txileko Very Large Telescope Europako teleskopio erraldoitik egindako behaketei esker egin da aurkikuntza hori, eta hurbileko beste galaxia batzuen amalgama batek eragindako argiaren anplifikazio naturalari esker.
|
|
|
Azaleak ez du inausketarik behar, nahikoa da infloreszentzia zimelduak moztea, landareak energia xahutu ez dezan berpiztu nahian, eta horrek landare osoa normaltasunez haztea eragotziko du. Zure ureztatze beharrei dagokienez, kontuan izan azaleak ez duela hezetasun handirik behar inguruan
|
dagoen
lurrean, baina bai freskoa; beraz, nahikoa da astean bitan edo hirutan ureztatzea, lurra lehortu ez dadin. Azale baten hazkuntza baldintzak ahalik eta onenak izan daitezen, eguzkitan jarri behar da, klima freskoan badago, eta itzal erdian jar daiteke, garai eta eremu beroenetan.
|
|
|
Landare mota honekin, ureztaketen maiztasuna asko urrundu behar da, ur ugariren ondorioz gerta baitaiteke. Ureztatu aurretik, ukitu finkatuta
|
dagoen
lurra, eta hezetasunari eusten badio, ez da beharrezkoa ur gehiago ematea. Oro har, nahikoa da astean bi aldiz ureztatzea landare hori, eta ez 200 zentilitro baino gehiago mata bakoitzeko.
|
|
|
Zuriz jantzita daude biak, egongela argi hartan krema koloreko sofan eserita, ortozik alfonbraren leuntasuna sentituz. Ez
|
dago
lurrean tximurtutako tabako paketerik, ez dago jausitako koñakak utzitako orbanik, ez dago telebista gainean banderillaz jositako zezenik. Egin berria den kafearen usaina dago.
|
|
|
Norbera bakarrik
|
dago
lurraren bihotzean
|
|
|
" Kaleaz bestaldean
|
dagoen
lur zati horretan egin dute zuloa."
|
|
2005
|
|
|
Berezitasuna zera du: orbita horretako objektuak beti
|
daude
Lurreko puntu beraren gainean, planetari soka batez lotuta baleude bezala. Bellok gogorarazten digunez, orbita geoestazionarioa gizateriaren ondasuna da, eta oso urria gainera:
|
|
|
Beraz, magnitude edo parametro fisikoetan oinarritu beharrean, eragindako suntsipenean oinarritutako eskala kualitatiboa denez, baldintza askoren eraginpean dago: epizentrotik dagoen distantzia, eraikinen sendotasuna, eraikinak oinarrituta
|
dauden
lur edo arroken izaera, etab.
|
|
|
Arrunta denez, muturretako protzentajeak oso txikiak dira; aldiz,? 2.000 eta? 3.000 m artean kokatuta dauden sakonerak oso eskasak izatea ez da horren arrunta. Horrek garbi erakusten du itsas mailaren gainetik
|
dauden
lurrak eta eremu ozeaniko sakonak lurralde oso ezberdinak direla, eta kontinente ertzak bien arteko trantsizio eremu estuak baino ez direla. Halabeharrez, trantsizio eremu horien berezitasunak eta historio geologikoa kontinenteen zein ozeanoen geodinamikaren menpe daude.
|
|
|
Mato Grosso do Suleko Osasun idazkariak, Matias Gonsalesek, esan du denbora dela laguntza programak Brasilgo bigarren populazio indigenaren (50.000 pertsona) barruan dagoen Brasilgo estatu horretan emaitzak ematen hasteko. Adituek ohartarazi dute etnia horien arazoak konpontzeko beharrezkoa dela beren komunitateetan
|
dauden
lur eremuak zabaltzea eta azpiegitura eta zerbitzu egokiak ematea.
|
|
|
Joan den ostiralean espaziora jaurtitako ontzian, Serguéi Krikaliov errusiarra eta John Philips estatubatuarra, hamaikagarren espedizio iraunkorreko kideak, eta Roberto Vittori italiarra, Europako Espazio Agentziako astronauta. Estazio orbitalean, Salizhán Sharípovy Leroy Chiao estatubatuarrak jaso zituzten; hamargarren espedizioa osatzen zuten, eta prest
|
daude
Lurrera itzultzeko, sei hilabete baino gehiago espazio plataforman lan egin ondoren. Krikaliovek eta Philipsek espazio estazioaren agintea hartuko dute hurrengo sei hilabeteetan, eta proba zientifikoen ziklo berri bat egingo dute, gutxienez bi ibilaldi espazialez gain.
|
|
|
GKEk aparailuak, arrantza sareak eta 16 bizikleta ere eman dizkie, Irula Emakumeen Ongizatearen aldeko Elkartearekin (ITWWS) lankidetzan. Irulak (150.000 pertsona Tamil Nadu estatuan) tribu erdinomatuak dira, eta bizirik irauten dute erdi esklabo egoeran
|
dauden
lur jabeentzat lanean, edo zizareak biltzen, ganba haztegiak saltzeko, pobrezia gorrian eta analfabetismo maila oso altuan. Survival Internationalek atentzioa eman du jarawen tribuak Andamango artxipelago indiarrean dituen arriskuez.
|
|
|
–Laranjondoa hosto iraunkorreko zuhaitza da, eta haren etsairik handiena izozteak dira; nahiago ditu negu leun eta beroak, fruituak heltzen laguntzen diotenak. Beraz, izozte asko dituen eremu batean dago, eta sustrai sistema babestea komeni da, zohikatza
|
dagoen
lurraren gainean jarriz. Izoztu bada, desizoztu egin daiteke, alea ur beroarekin ureztatuz.
|
|
|
Aitzitik, Europako iparraldeko zati handi batek euri gehiago izango luke eta basoak bere osotasunean handituko lirateke, txostenaren arabera. Iparralderago
|
dauden
lurrak ez dira egokiak uzta berrietarako; uholde ohikoenak eta espezie moten aldaketak, ordea, kaltegarriak izan daitezke, esan zuen Dagmar Schroeterrek, Postdam Institutuko azterlanaren egile nagusiak.
|
|
|
Bitxia da, edonork esango luke puntu biren arteko distantziarik laburrena lerro zuzena dela, baina lurrak dituen gauzak, Frankfurtetik Tokiora bide laburrena, parabola. Orain ilunpetan murgilduta
|
dagoen
lur zati honetan eguna nekez iritsiko zaiela pentsatu du, ez daki kalkulatzen iritsi ere egingo zaien. Uda aldean beste kontu bat zatekeen, eguzkia lagun izango zuten bidaia osoan, gauari lekurik egin gabe.
|
|
|
Eta esan zuen osabak ez dela ideia txarra Gurrena, baina oso zaila dela farolak lapurtzea hemen herrian. Kontatu zigun farolak bilatzen ibili zirela Gur eta bera, baina guztiak
|
daudela
lurrari oso ondo lotuta eta kable asko dituztela barrutik, eta oso zaila dela farolak lurretik ateratzea eta golf zelaira eramatea. Esan zigun errazagoa dela burdinbideak lapurtzea.
|
|
|
Urtea Munduan pertsonako
|
dagoen
lur ekologikoki produktiboa
|
|
|
Gaur egun, 1,5 hektarea daude pertsonako. Garbi ikus dezakegu gutako bakoitzari
|
dagokigun
lur ekologikoki produktiboa izugarri murriztu dela. Murrizte hori ekarri duten faktore garrantzitsuenak hazkunde demografikoa, desertifikazioa eta lurzoruen higadura dira.
|
|
|
Ez nuen etorri behar. Nardagarria zen, ezer gutxi zen epela eta humanoa nire maitale izandako haren haur jaioberriaren eta nire arteko intimitate behartu hartan; auskalo nork erositako jostailuak
|
zeuden
lurrean, euren kolore ezinezkoak alfonbran iltzatuz.
|
|
|
Gazteluzain: gazteluaz eta honi
|
dagozkion
lurrez jabe den jauna.
|
|
2006
|
|
|
Australia osoan bizi ziren. Bat eginda
|
zeuden
lurrarekin.
|
|
|
(65) Ebro eta Pirinioen artean
|
dagoen
lur zati hartan, autrigoien ondoan, zeinen lurren artetik bait doa aipatu ibaia, karistiarrak aurkitzen dira ekialdera eta beren hiriak hauek: Suestasium 13º 40' 44º Tullica 13º 40' 43º 45' Velia 13º 55' 43º 20'
|
|
|
Isabel Bizkaira joan zen bisitan 1483an foruak zin egitera eta, bide batez, Bizkaiko andre moduan
|
zegozkion
lur eta errentak ikuskatzera. Lan hori Bizkaian bere ordezkari zen Lope Rodríguez de Logroño lizentziadunari utzi zion, korrexidorea baitzen, baina badirudi ez zuela arrakasta handirik izan, lurreko jaunak indartsuak baitziren.
|
|
|
Horrela, hiru modutara egindako kolonizazioa izan zen, oro har: hutsik
|
zeuden
lurretan egindako presurak, aurrez kolonizatu edo erabilitako lurrak abandonaturik zeuden lekuetan egindakoak eta populatutako guneetan alde marjinaletara egindako lurpresura eta erroturazioak edo luberritzeak. Abitok egin zuena izan zen, presura egitea (lur bat hartu, okupatu eta lantzea), eta, aldi berean, inguruko beste batzuen jabegoko lur eta eskubideak hartu eta berarentzat xurgatzea, horri ere presura izena emanez?
|
|
|
Vigilak 939an egindako erreformakoak (haien artean handixeago bat, IX. mendeko aldare harria). Azken zoru horren oinarrian
|
zegoen
lur eta kareore edo eustorearen27azpian, buztinezko lurzoru konpaktua zegoen, fundaziokoa izango zena, Abitoren garaian egina, absidearen zimenduak bere gainean baitoaz.
|
|
|
33). Abitoren testua36 aztertzen badugu, ikusten da nola lehen presurak (edo aprisioak, hutsik, abandonatuta edo landu gabe
|
zeuden
lurrak, normalean norbaitek lantzen bazituen, edozein motatako produkzioan, 30 urte eta egun bat igarotzen zirenean produkzioan baziren, landu zituenaren jabego bihurtzen ziren37) sernatarako erabiltzen ziren besteak beste, lan kolektiboz ustiatutako lurra, normalean, hedaduraz nahiko zabala eta bazterreko zonetan egoten dena eta laborantzarako erabilia dena, lugorri luzeez eta era ezjarraian era... (García de Cortázar, 1982:
|
|
|
Gainera, zeruko esferari buruzko kapituluetan ikusi bezala, izarrak distantzia desberdinera
|
daude
Lurretik ikusita. Eta asterismo bateko izar batzuk gugandik nahiko hurbil egon daitezkeen bitartean, beste batzuk gugandik askoz urrunago egongo dira, nahiz eta norabide ia paraleloan egon.
|
|
|
Atzo goizaldean paper fabrikako sutean lanean
|
zegoela
lurretik sei metrora zegoen fardo bat gainera erori zitzaion
|
|
|
Al Gafiqik iparraldera egin zuenean, Eudonen mendean
|
zeuden
lurrak topatu zituen berehala. Agintari musulmanak Orreagako bidetik zeharkatu zituen Pirinioak, Bordele sakeatu zuen eta Toursera abiatu zen.
|
|
|
Landarea ez zen, ordea, edozein lekutan hazten, klima berezia behar baitzuen, lurralde beroak; eta horretarako ez
|
zegoen
lur eta klima aproposik Europan...
|
|
|
Ez al zegoen Amerikan, Asian edo Afrikan kafea egiteko lur egokirik? Ez al
|
zegoen
lur haietan kafe soroetan esklabotzan ala morrontzan lan egingo zuen bertakorik. Orduan, zertan ari gara?
|
|
|
Merke irten zitzaiean tratua. Izan ere," arrantxua" basamortuaren erdian
|
zegoen
lur puxka ziztrin bat baino ez zuan! Mendia baino bakartiago nengoan han.
|
|
|
Gero, kandela harturik, leihorik gabeko gela txiki batera eraman ninduen. Lastaira bat
|
zegoen
lurrean.
|
|
|
Herri xehetik hain nabarmen bereizten zen jende mota haren gailentasuna lurraren jabetzatik ondorioztatzen da, orobat: zibilizazio mizenikoak lurraz jabetzeko ezagutu zuen erregimen bikoitzaren barruan —lur publikoa eta pribatua—, aristokraten esku
|
zegoen
lur pribatua.
|
|
|
Ulertzen dut, esan zuen, eratzen gabiltzan hiriari buruz, gure arrazoimenean baino ez dagoela (th en logoij keyienhj: halakorik inon ez
|
dago
lurrean (Platon, Politeia, IX, 592, a b).
|
|
|
Kojeveri pitxer bat erori zaio, hautsi egin da. Pitxer osoa zeukan eskutan; hondakinak baizik ez
|
daude
lurrean. Non dago, baina, orain, pitxer osoa?
|
|
2007
|
|
|
Teilatuko leihoak irekita zeuden eta gu etorri aurretik zortzi urtez hutsa egon zenez, dena izorratuta zegoen. Bekereke antzerki taldekoak egon ziren aurretik eta haien txosten eta lan piloa eta arropa mordoa
|
zegoen
lurrean", azaldu du Iñigok. " Hala ere, sukaldea nahiko ondo zegoen, hozkailua zeukan, beheko sua ere bai eta komunean konketa falta zen baina segituan jarri genuen.
|
|
|
Maletak daramatzaten erraiak
|
dauden
lur azpiko 4.
|
|
|
Edonola ere, patataren ekoizpenean diferentzia handiak
|
daude
lurrari ateratzen zaion etekinean. Etekin handiena Zeelanda Berrian ateratzen diote (hektareako 50 tona), nahiz eta ez izan ekoizle handia.
|
|
|
Bioerregaien defendatzaileek aldarrikatzen dute bioerregaiek CO 2 isurketak murriztu eta berotegi efektuaren aurka borrokatzeko balio dutela. Hori hala izan daiteke, lehendik hutsak
|
dauden
lurrak erabiltzen badira lehengaiak ekoizteko. Baina, lehendik ere landareak hazten baziren, haiek berdin xurgatuko zuten karbono dioxidoa, bioerregaiak egin edo ez egin.
|
|
|
Arrazak arraza, gizakiok elkarrekin bizitzeko lurra badago, planeta bera, guztiona. Antropologiaren ikuspegitik hitz eginda autoktonoen gizamultzoari
|
dagokio
lurraren ardura eta jabetza. Analogikoki, bertan sortuak ez direnbaina bertako kultura eta gizarte sisteman integratzen diren etorkinei ere bai.
|
|
|
Animalien kasuan harrigarria zaigu, esaterako: nolako orientazio sena duten txori migratzaileek; hartzen edo otso taldeenkasuan, lur esparru batean nola mugitzen diren edota nola bereizten dituzten
|
dagozkien
lur eremuen mugak. Argi dago lurraldetasunaz hitz egin daitekeela animalien bizilekua dela eta.
|
|
|
Oso lan zaila da, eskualde horretako lehortearen ondorioz bizitza oso gogorra baita: ia ez
|
dago
lurra lantzeko, eta ur faltak desnutrizio indize handiak eragiten ditu biztanlerian, eta animalien hilkortasun handia. Errealitate horretaz jabetuta, karabanak hiri bakoitzeko jendearekin topaketak antolatzen ditu eta Malira eramateko laguntza nahi duten pertsonen materiala biltzen du.
|
|
|
Harrigarria badirudi ere, gaur egun ez
|
dago
Lurreko 1,8 milioi espezie ezagun biltzen dituen katalogo zehatzik. “Bizitzaren Entziklopedia” sortu berria da Interneten hutsune hori betetzeko.
|
|
|
Lur zati hori kenduta, tepe berriari dagozkion neurriak eman zaizkio, egin den zuloan ahalik eta modu zehatzenean sar dadin. Jarri ondoren, ur ugariz ureztatu behar da eremu horretan, elementu berria ahalik eta azkarren eta indarrez sustraitzeko orain
|
dagoen
lurrean. Beste aukera bat:
|
|
|
Lehen istripua eguerdian gertatu zen. Zilindrada handiko motor bat gidatzen zuen 45 urteko gizon bat hil egin zen ekitaldian, Robledo de Chavelako udal mugapearen parean
|
zegoen
lur orotako ibilgailu batekin talka egin zuenean. Handik bi ordura, 30 urteko beste motorzale bat hil egin zen turismo baten kontra talka egin eta haren azpian harrapatuta geratu baitzen Baztan Berrian.
|
|
|
Ia bi aste pasatu dira hau gertatu zenetik eta bertako bizilagunak ez daude gustura, bidean erorita
|
dauden
lur eta harri tonak ez baitituzte oraindik kendu. Ondorioz, bideak moztuta jarraitzen du, eta auzoko hainbat bizilagunek egokitu duten bide alternatiboa erabili beste aukerarik ez du.
|
|
|
Lurra eskuratzea diru apurrak ematea besterik ez zaie kostatu. Baina bizitegiak saltzean, eraikinaren zati bakoitzari
|
dagokion
lur zatiaren truke, izugarrizko prezioak jaso dituzte. Lurra erosten eralgi, zerbait.
|
|
|
" gaurkoan guri gertatu zaigu pairatzea ondorioa, oraindino neurtu ez dezakegun ondorioa bestalde. Itzela izan zen guretik gertu
|
dagoen
lurra horren hondaturik ikustea; guk egunero ikusten genituen Prestige ren ondorioak, egunero baikaude hondartzan". Horrekin guztiarekin atzeman zen ez gaudela prest aurrean ditugun arriskuei aurre egiteko, are gutxiago administraziotik erantzun zuzena emateko.
|
|
|
150 Homero, Iliada, VIII, 13 Hesiodorentzat ere Tartaro
|
dago
lurraren azpian (ikus Teogonia, 726).
|
|
|
Izan ditaike ere delako ibai harek uholde baten medioz barnealde hau kurritu zuen ondotik eta mekanika eta higatze jokoen eraginez eraikia izan zen zutabe hau. Orain hetsia
|
dago
lur lehertze batengatik, baina iruditu behar zaizue gela hau argiz emokatua historiaurreko denbora heietan, eta orduko gizonek bizitegitzat erabiltzen zuketeena, orain erabat ilunpean balin bada ere.
|
|
2008
|
|
|
Horiek amaitutakoan hasiko lirateke obrak, eta hamar hilabeteko epea edukiko lukete proiektua osatzeko. udaletxe zaharraren aurrean
|
dagoen
lur zatian eraikiko dute. Guztira, 1.031.000 euroko aurrekontua prestatu dute lanak gauzatu daitezen.
|
|
|
objektu berri haren balizko aplikazio militarrek interes handia piztu zuten Errepublikako agintarien artean, eta esker ona dirutan adierazi zioten. Baina Galileoren gogoa ez
|
zegoen
lurreko kontuetan, zerukoetan baizik.
|
|
|
Lehenengo ordezkapena gertatzen da orduan. Azkar bizi diren espezieak nagusitu ohi dira bizidun gutxi
|
dauden
lurretan: azkar hazi, azkar ugaldu, ondorengo asko izan eta hil.
|
|
|
Erregearen kezka zen antimeridianoa non zegoen ikertzea: Tordesillasko itunaren arabera, meridiano batetik mendebaldera
|
dagoen
lur aurkitu berria Gaztelarentzat izango zen, eta ekialdera dagoena Portugalentzat. Modu horretan, Amerikako lurralde gehienak bereganatuko zituen Gaztelak.
|
|
|
Abidjanen bertan ere biztanleria asko ari da hazten (1999an 3,2 milioi pertsonakoa zela jotzen zen), eta hiriaren akuiferoa itotzen ari da, hirigintza prozesu bizkorrari loturiko faktoreak direla medio: lehen landarez estalita
|
zeuden
lurretan eraikinak eta azpiegiturak eraikitzen direnez, zorua iragazgaitza da euriaren aurrean. Horri gehitzen badiogu lurra modu anarkikoan okupatzen dutela auzoetako etxeekin, gero eta zailagoa da ur putzuetan sartzea, akuiferoko lurpeko urak kontrolatzeko eta akuiferoa berriro karga dadin ahalbidetzen laguntzeko.
|
|
|
Fitoarazketa sistemak ez dira gizakiak asmatutako zerbait. Naturako hezeguneetan hots, urtearen zati handi bat edo urte osoa sakonera txikiko ur geruza batez estalita
|
dauden
lur eremuetan sortzen diren ekosistemak imitatuz eratutako ur inguruneak dira. Hezeguneetan uraren fluxua oso mantsoa izaten da, eta bertan hazten diren bizidunek denbora nahikoa izaten dute iristen den urak izan ditzakeen hondakinak garbitzeko.
|
|
|
ba, neuk! Sagar upelaren barruan
|
nengoen
lurra begiztatu genuen gauean, eta entzun egin nizun, John, eta zuri ere bai, Dick Johnson, eta Handsi ere bai, orain itsas hondoan badago ere, eta ordubete baino lehen zuek esandako guzti guztiaren berri emana nuen. Eta goletari dagokionez, neuk ebaki nizkion lokarriak, neuk hil nituen barruan utzi zenituzten gizonak, eta neuk eraman nuen zuen arteko inork sekula gehiago ikusiko ez duen tokira.
|
|
|
–Han ere lanean hastekoak gara, herrialdea erabat hondatuta dago, baina itxaropen handiarekin. Dena
|
dago
lur jota, gerra osteko itxuran, presidentearen jauregian tiroak eta estatu kolpeak hor gelditu zen tanke bat bertan utzi dute. Hiriburuko ospitale nagusia Oussouyen duguna baino mila aldiz okerragoa da, eta herrialde osorako da!
|
|
|
Barbosa uzkurturik
|
zegoen
lurrean, eskuak altzoan, hurrengo kolpea nondik etorriko zain. Hala ere, zerbait xuxurlatzeko ausardia izan zuen:
|
|
|
STKILDAirla da Rockalletik hurbilen
|
dagoen
lur zatia. 1930 urtea arte jendea bizi izan zen bertan.
|