|
2003
|
|
|
Herrixka baten argi konstelazioa utzi genian alde batera, uharte bat ilunaren baitan, herrixkaren izenaz gogoratu ninduan baina ez nian esan, emakumea beste zerbaitetan pentsatzen ari zela baitzirudien. Zubi batetik barrena airean gindoazenean eraman zian bere eskua nire kokotera, nirekin lehen zihoan emakumeak egingo zukeen bezalaxe, keinu makinal bat besterik ez zuan, nire ilearekin jolas egitea gustatzen zitzaioan, baina nire ondoan
|
zegoen
emakumeak ez zian ilea bere behatzetan kiribildu, izuturik apartatu eta txilio bat egin zian. Autoak ere ikara mugimendu bat egin zian eta, begiak itzuli nituelarik, atearen kontra kizkurturik ikusi nian, bi eskuekin bere aurpegiko izua ezkutatuz.
|
|
2004
|
|
|
Haurdun
|
dauden
emakumeek ez dituzte UVA izpiak hartu behar.
|
|
|
Hori dela eta, gehiegi toxikoa izan daitekeenez, Europako Batasunak araudi bat onartu du duela gutxi, ur mineral naturaletan eta iturburuetan fluoruroak ezabatzeko tratamendu berri baten baldintzak baimendu eta finkatzen dituena. Amarentzat eta haurrarentzat Haurdun
|
dagoen
emakumeak ez du fluor gehigarririk erabili behar, kaltegarria izan baitaiteke. Haurdunaldian, aho barrunbeko azidotasuna handitu egiten da, eta, beraz, arreta eta zainketa bereziak behar dituzte hortzek desmineralizazioa eta txantxarra saihesteko.
|
|
|
Zer gertatuko litzateke gobernu batek inkesta soziologiko baten bitartez aurkituko balu herritar gehienak sinistuta
|
daudela
emakumeek ez dituztela eskubideak. Edo gizonek baino eskubide gutxiago dituztela?
|
|
2006
|
|
|
Santurtziko uretara botatako etorkinaren gaineko informazio gehiago heldu zaigu. Azken berriek zera diote, haurdun
|
dagoen
emakumeak ez duela bere burua bota, baizik eta Poliziaren jazarpenak bota duela... halaxe ikusi uste izan dutela haren lagunek. Bertara joan den epaitegiko langile bati atxilotutako beste etorkinek esandakoaren arabera, kubertara igotako hainbat polizia borrokan aritu dira emakumearekin eta, antza, kolpe eta bultzaden eraginez jausi da uretara.
|
|
2007
|
|
|
Berandu iritsi ginen, eta gure zain
|
zegoen
emakumeak ez zigun aurpegi onik erakutsi, baizik eta hiletetan jarri ohi den horietakoa, norbait hil bagenu bezala. Litekeena zen guk biok emakumearen pazientzia hil berria izatea.
|
|
2012
|
|
|
Azkeneko honetan, Libian, iritsi nintzenean ez
|
zegoen
emakumerik ez umerik, haiek denak errefuxiatu guneetan baitzeuden, Tunisian. Libian gelditu zirenak borroka besterik ez zuten, eta kontatzeko irrikatan zeuden.
|
|
|
Lanaldi bikoitza, gainera, beste hainbat osasun arazoren jatorria da. Lanez gainezka
|
dauden
emakumeek ez dute kirola egiteko astirik: gizonek baino ariketa fisiko gutxiago egiten dute adin tarte guztietan, baina aldea nabarmenagoa da umeak edo adinekoak zaintzeaz arduratzen diren garaietan.
|
|
2013
|
|
|
Haurdunaldiaren sintomak, ordea, berehala iritsiko dira. Haurdun
|
dauden
emakumeak ez dira goragalea sentitzen duten bakarrak: txakur emeek ere ondoeza dute.
|
|
|
aholkuak Irudia: Luca Fazzolari Haurdun
|
dauden
emakumeek ez dute beste neurri bat hartu behar haurtxo bakarra espero dutenek, baina neurri batzuk hartu behar dituzte. Bereziki, haurdunaldian izan duten atsedena zaindu behar dute, egoera fisikoa normal agortzen ari baita.
|
|
2014
|
|
|
Haurdun
|
dauden
emakumeek ez dute beren zaintzak lasaitu behar Eguberrietan. Aitzitik, oso adi egon behar dute egun horietako jaki eta jaki tipikoekin, beren egoera dela eta saihestu egin baitituzte.
|
|
2015
|
|
|
Hori dela eta, ezinbestekoa da esnearen osasun kontrola. Izan ere, AEBLHk azaldu duenez, gaixotasun kutsagarriak eramateko arriskua duten taldeetan sartuta
|
dauden
emakumeek ez dute esnetarako emaile izateko «hautagaiak», gaixotasun akutuaren fasean daudenak, eta ohitura toxikoak dituztenak edo sendagaiak ohi bezala kontsumitzen dituztenak. Horregatik, horrelako arriskuen aurrean, zientzialari britainiarrek egindako ikerketa batek eskatzen du Sarean saltzen den «giza esnearen segurtasuna eta kalitatea bermatuko duen erregulazio bat lehenbailehen inplementatzea».
|
|
|
Ez zuen nahi, ordea, Barrenetxearen zakila ibilitako zuloetan erabiltzea berea. Joan zitekeen putaseme haren argazkiarekin eta gizon harekin
|
egondako
emakumerik ez zuela nahi esan. Berehala konturatu zen estrategia horrek ez ziola inolako bermerik eskaintzen.
|
|
2017
|
|
|
Argi
|
dago
emakumeak ez direla inbestiduraren jabe osoak, baizik eta era ezegonkorrean aritzera behartuta daudela. Hortaz, ezin diote daukaten ardura beti beste emakume bati pasatu, eta horrek eragiten die beldurra, edozein unetan gal baitezakete duten posizioa.
|
|
2019
|
|
|
Batzuetan,, mundu femeninoa? kontrajartzen diogu unibertso maskulinoari, baina berriz ere azpimarratu beharra
|
dago
emakumeek ez dutela sekula osatu gizarte autonomo eta itxi bat; gizonezkoek gobernatutako kolektibitatean txertaturik daude, mendeko toki batean; soilik elkartasun mekaniko batek batzen ditu emakumeak, pareko diren aldetik: emakumeen artean ez dago komunitate bateratu guztien oinarria den elkartasun organiko hori; beti saiatu izan dira, kontraunibertso?
|
|
|
Irudia: ftlaudgirla Gainera, haurdun
|
dauden
emakumeek ez dute animalia jatorriko elikagai gordinik kontsumitu behar. edo aurrez prestatu gabe kontsumitzen direnak, hala nola sushia, cevichea, tartarea, tartarea, carpaccioa urdaiazpiko egosia, etab. Multzo honetan sartzen dira hestebeteak ere.
|
|
2020
|
|
|
Oraingoz datu gutxi dauden arren, haurdun
|
dauden
emakumeek ez dute dirudite koronabirusak gaixotzeko arrisku handiagorik eta, infektatuz gero, COVID ez da fetura transmititzen.
|
|
|
Haragi produktu gordinak edo onduak ekidin behar dira, hala nola hestebeteak eta urdaitegiko produktuak (txorizoa, saltxitxoia, salamia), urdaiazpiko ondua, xerratan egindako beste fianbreak eta hoztutako pateak, arrisku mikrobiologikoengatik. Kontserbako pateak mugatu egin behar dira, A bitamina asko baitute, eta bitamina hori, gainera, kaltegarria izan daiteke fetuarentzat. irakasleaArraina jaten bada, AESAN (Elikagaien Segurtasunaren eta Nutrizioaren Espainiako Agentzia) arabera, haurdun
|
dauden
emakumeek ez dituzte lau espezie kontsumitu behar merkurio edukiagatik: lutzia, ezpata arraina, marrazoa eta hegalaburra.
|
|
2021
|
|
|
" Zorionez, gero eta gehiago gara". Horixe nahi dute, egoera berean
|
dauden
emakumeak ez daitezela bakarrik sentitu, eta erreferente izateko prest daude.
|
|
|
Hala ere, propietate horiek bermatzen dituen ebidentzia zientifikorik ez dago. Haurdun
|
dauden
emakumeek ez dute kontsumitu behar, garaiz aurretik jaiotzeko arriskua eta haurtxoaren arazoak areagotzen baititu. Bihotzeko gaixoentzat ere kontraindikatuta dago, arritmiak izateko arriskua areagotzen baitu, baita hormonen alterazioek eragindako patologiak dituzten pazienteentzat ere, hala nola endometriosia edo bularreko eta umetokiko minbizia.
|
|
|
Ama izan nahi duen Sara izeneko pertsonaiaren nondik norakoak kontatzen ditu Alaine Agirre idazleak (Bermeo, Bizkaia, 1990) Karena eleberrian, tartean, abortuek eragindako doluaz aritzeko, bikotekideen arteko guraso izateari buruzko negoziazioez, ugaltzeko zailtasunez eta ugalketa lagunduen prozesuez. «Egoera asko
|
daude
emakumeak ez amatasunera eramaten dituztenak, nahi izanda ere». Eta lan horrekin lortu du 44 Irun Hiriko Kutxa Literatura Saria, euskarazko eleberrien atalean.
|
|
|
Berez, bi ordurik behin esnatzen zen txikia, eta maiz lokartzen zen horrela, nire gorputz esaten zioten horretako tripan goxo. Paganismo berriren bateko sinestuna banintz, gure gorputzaren jakiturian sinetsiko banu, haurdun
|
egoteak
emakumeen ez dakit zenbat belaunaldirekin konektatzen nauela eta horrek ere nolabaiteko jakituria inkontzientea ematen didala, zertarako ospitaleak (hil egiten ziren erditzen, niri garrantzitsua iruditzen zait puntu hori, ni bizirik ateratzearena), eta “nork ezagutzen du hobeto nire gorputza, nire medikuak edo nik? ” bezalakoetan, pozik nengoke bere masaila sabelean sentituta, bere arna... Pentsatze hutsarekin bularretan sentitu dut esnea bidea urratzen.
|
|
2022
|
|
|
Patronaleko enpresariek anonimotasunaz gain inpunitatea daukate, administrazio publikoak bat egiten duelako haiekin. Askotan borrokan
|
dauden
emakumeek ez dakite negoziatzerakoan administrazio publikokoekin edo patronalarekin dauden hitz egiten, nahiko disolbatuta baitaude.
|
|
|
Erranen nuke meatzaritzarena izan dela hutsunerik nabarmenena. Testigantzak bazeuden, baina bizirik
|
zegoen
emakumerik ez. Bilboko Artiach fabrika nahiko ikonikoa izan zen emakumeen borrokaren ikuspegitik.
|
|
|
Haurdun
|
dagoen
emakumea ez dago gaixo, eta ospitalea ez zitzaigun iruditzen erditzeko toki egokia. Horregatik erabaki genuen etxean erditzea.
|
|
|
Ez zuen berak aukeratu produkzioan aritu edo biltegian. " Ni sartu aurretik biltegian
|
zegoen
emakumeari ez zitzaion batez besteko hori interesatzen, eta produkziora igaro zen. Hutsune hura sortu zelako hasi nintzen ni biltegian.
|
|
|
Guraso zaharren ezintasuna nola hala daraman semea, bere bizitza noragabea zuzentzeko asmoz bikote zita batera jotzen duen norbait, etxeko jaun andreen gustuak bete behar dituen neskame etorkina, ama izatea lortzeko gorriak ikusteko prest
|
dagoen
emakume ez haiz gaztea...
|
|
|
PROSTITUTAk atzera begiratuko du. Bere atzean
|
dagoen
emakumea ez du ikusten hantxe egon arren.
|