2000
|
|
Adibide polita da ikusteko nola jokatu izan den askotan boteretik euskarari
|
dagokion
afera honetan: alde batetik zaindu beharreko relikia dela iragartzen zaigu, baina eguneroko bizitzan eraztunaren zigorrak bere bertsio modernoetan segitzen du, erabilera praktiko eta zibila oztopatzen saiatzen da.
|
|
Horretarako herrialde garatuen irtenbide bakarra, adituek diotenez, etorkinen uholde handi bati ateak zabaltzea izango da. Espainiako Estatuaren kasuan, epe horretan 8 milioi biztanleren galera izango da, eta neurri handi batean biztanleria aktiboari
|
dagokion
galera hori orekatzeko 12 milioi langile berri dira; langile berri horiek etorkinak izango dira.
|
|
Azentua eta intonazioari
|
dagokion
atalean berriz, eibarrerak dituen ezaugarri bereizgarriak azaleratzen ditu batez ere. Gaia lantzerako orduan, eibarreraren ezaugarriak adierazteko «Eibarko euskariaren 15 entonaziño arau» ematen ditu, eta honek, neurri batean, antzeko beste saiakera batzuekiko berezi egiten du lan hau.
|
|
Jakinik estatutismoak zatiketa areagotzen duela eta horrek gatazka egunero elikatzen duela, Euskal Herriak subjetu nazionala osatu behar du beste edozein herrik bezalaxe
|
dagokion
garapena lortu ahal izateko. Euskal Herria bere osotasunean eta bere aniztasun osoz islatzen duen eredu nazionalak soilik ekar dezake behin betiko soluziobidea.
|
|
Bizkaierak aurrera egin ahala, zalantzak eta galderak ere sortu ohi dira. Zein da euskalkiari
|
dagokion
lekua. Zelan uztartzen da batuarekin, elkarren aurkari baino osagarri izateko?
|
|
Oraingoan, udal kudeaketa ereduak eskaini di tzakegu, PPrenak baino askoz demokratikoagoak, integratzaileagoak eta sozialagoak. Gure ustez, dagoeneko arabar abertzaleen exijentzia da, bere gain hartu nahi duenarentzat erronka, eta EH, zalantzarik ez,
|
dagokion
papera hartzeko prest egon badago
|
|
Salerosketarako kontratuan edo beste nolabaiteko agiri batean etxebizitza eskuratzeko data jakin baten konpromisoa ezartzen bada, sustatzaileari telegrama bat helarazi zaio, mezua jaso izana ziurtatzeko eran, etxebizitza hitzartutako epean emateko eskatuz eta atzerapenak eragiten dituen benetako kalte eta galerak adieraziz. Orduan, konpromisoa hartzen den agirian atzerapenaren ondoriozko nolabaiteko zigorren bat ezartzen bada,
|
dagokion
kalte ordaina eskatuko da klausula horretan oinarriturik. Horrelakorik ezean, nolabaiteko adostasun batera iris daiteke eraikitzaile sustatzailearekin.
|
|
Indartsua bai, baina irla. Oraindik ez du, adibidez, bere indar ekonomikoari eta sozialari
|
dagokion
pisu politikorik.
|
|
distentsioa. ETAri ematea
|
dagokion
distentsio garai hori abertzaleen arteko akordio baten eskutik etorriko da. Horren aurrean, ikusi behar da unionisten ordezkariak diren PPk eta PSOEk zer heldutasun politikoa erakusten duten benetan jauzi kualitatibo bat eman eta negoziaziorako eskema urratzeko.
|
|
Hemen ezarria izan den hezkuntza elebidunaren irizpidea, erabaki politiko bat da, eta ez pedagogikoa. Botere autonomikoari
|
dagokion
gerrikoa da hori. Baina Euskal Herriak, herri bezala eraiki nahi badu, beste neurri batzuk behar ditu.
|
|
"... ekin dezagun harik eta gure aberri eta/ sasoiaren tankerako hitzak aurkitu arte..." (Nuyi illa, 108 or.). Izan ere, sasoi makaletan ere poetek," gau sagaratuan lur batetik bestera aldarrai dabiltzan" Hölderlin en poeta horiek, badute zer esanik eta zer eginik. Poesian bezala prosan ere zeregin horri lotzen zaio beti, aberriari eta garaiari doitasunez
|
dagokion
hitza bilatzeari poesiaren giltza ttipiaz, edota eguratsa arteztasunez besarkatzeari gilletak bezalako aizto txipiez.
|
|
boterea, iraultza, lengoaia, zapalketa... baina honetan aurrekoetan baino osatuago eta sendoago azaltzen omen da Sarrionandiaren pentsaera. Lopez Gasenik 1993an adierazten duenez, Marginalia, Ez gara gure baitakoak (1989) liburuari
|
dagokion
beste aurpegia da" gogoeta teorikoen alderdia." (Egan, 1993)
|
|
Hala behar lukete1 Beren buruak abertzaletzat dituzten askok ere hobe dute euskara ikastea eta erabiltzea. Eta federalistatzat azaltzen diren sozialistek ere, azalpen horren arabera, hobe dute bi hizkuntzak ofizial diren Autonomia Elkargoan, hezkuntzari
|
dagokion
ekintza sailean, euskararen eredua onartu. Horrela erakutsiko lukete federalismoaren ongi betetzea.
|
|
1914ansalduetaargitaratuotezen. Ezdahainerrazaarazoa; haulitekeenada, bainaoztopobatekinaurkitzengaraargitalpenhauulertuahalizateko: gehitutako orrialdean [219] 152.orrialdeari
|
dagokion
zuzenketa egin ondoren, hitzhauek datoz:, enalgunosexemplares?. Bainanolaizanliteke1904ko (1914ko) testuanale batzukbesteetatikdesberdinakizatea. Edota, agian, 1904anargitaratzeanalebanakabatzukbanatukoziren, eta1914anzenbaitzuzenketaerantsiriksalmentarako behinbetikoargitalpenainprimatukozen?
|
|
Frantziako eskualdeetako bigarren hauteskundeek, 1992ko martxoan, garrantzi berria hartu zuten, Europak eta eredu federalistek gero eta gehiago markatzenduten paisaia politikoan, subiranotasunaren printzipioan oinarrituta. Hain zuzen, estatufrantsesak, Errepublikaren eskualdeko administrazioari
|
dagokion
orientazioari buruzko1992ko otsailaren 6ko legearen bitartez, tokiko eta eskualdeko taldeei eta beraienelkarteei askatasun handiagoa onartu berri zien, kanpoko elkarteekiko akordioakegiteko.
|
|
Azpimarragarria da, gai honen inguruan, Nafarroari eskaintzen zaionarreta txikia: kontuan hartuta bere erakunde politiko propioak dituela (Euskal Autonomia Erkidegoaren parekoak, Foru Hobekuntzatik datozenak), ia ez da agertzen herrialde horri soilik
|
dagokion
politika albisterik, Euskal Autonomia Erkidegoari soilikdagozkionak %39 izanik. Gizarte gaietan, ordea, Nafarroak badu presentzia aipagarria: Bizkaiaren pare, eta Arabak baino handiagoa.
|
|
Modu horretan neurriaksektorearen bilakerara egokitzeko malgutasuna handiagoa izango litzatekeela argudiatzen zuen. Aregehiago, 1999ko urteari
|
dagokion
jarduera txostenean bertan, arauak ezartzeko eskuduntza gabeziaahuleziatzat jo du CSAk, sektorearen bilakaera behar bezalako prestutasun eta erritmoez jarraitu etagidatzea oztopatzen duelako. Ikus CSAren webgunea (http://www.csa.fr).
|
|
RTVErentzat Estatu mailako lau programa deskonexiorik gabeeta bi deskonexioak egiteko aukerarekin; Autonomia Erkidegoetako zerbitzupublikoentzat berriz, hedapen autonomikoko hiru programa deskonexioak egitekoaukerarik gabe eta bi zonaldekako deskonexio aukerarekin. Besteak, berriz, zeharkakogestioan emango direla zehaztu da, horretarako
|
dagokion
Aginteak zabaldu beharrekodeialdietan eta horien eskuragarritasunaren arabera. Emakidak hamar urtetarako izango dira, sistema analogiko guztietan bezala, iraupen bereko denbora tartetarako luzagarriak.
|
|
Hain zuzen ere, Euskadiko Autonomia Erkidegoanbi aldiz eraldatu da EITB sortzeko Legea, menpekotasun zuzen hori leuntzeko, neurri batean behintzat.Ezin esan, ordea, emaitza erabat asebetegarria izan denik. Zuzendari orokorra Parlamentuak izendatzen duorain, eta ez Gobernuak zuzenean? 4/ 1996 Legea, urriaren 11koa?, nahiz eta hautagaia proposatzeaGobernuari
|
dagokion
, oraindik. Eta Administrazio Batzordean, zuzendaritzaren gestioaren fiskalizazio funtzioak zabaltzearekin batera, alderdi politikoetako 15 ordezkarien ondoan, sindikatu, unibertsitate, etabeste zenbait gizarte erakundetako 4 ordezkari integratu dira? 8/ 1998 Legea, apirilaren 17koa?.
|
|
Programazioari dagokiolarik, programatzaile independenteak, zeinetan kable sistemen kudeatzaileek ez duten nagusitasun posiziorik? aurreikusten dira, programazioaren gutxieneko %40ren hornitzailegisa (nahiz eta portzentaje hori gutxitzerik ere badagoen, aginteari hala eskatuz gero). Halaber, honako programazioak derrigorrez eskaini beharra (must carry) ezartzen zaie: lurrazaleko telebista publiko eta pribatu estatalak, demarkazioari
|
dagokion
Erkidegokotelebista autonomikoak eta, baldin balego, abonatuaren herriko telebista lokala ere, betiere, hauek hala eskatuz gero. Edukiei buruzko betebeharretan, Europako Batasunaren Artezarauaren egokitzapenak esaten duenera jo behar da, kanal baten banaketaAutonomia Erkidego batean abonatutako etxebizitzen erditik edo Estatu osokoenlaurdenetik gora heltzen denean.
|
|
Edozein kasutan ere, EAEri
|
dagokion
informazioari gehitu egiten zaio inguruetako Erkidegoen informazio metereologikoa, hala nola Nafarroakoa, Errioxakoa etaKantabriakoa.
|
|
Bestalde, El Correok Espainiar Estatuari
|
dagokion
informazio metereologikozehatza ere eskaintzen du bere orrialdeetan eta mapetan.
|
|
Burujabetza nazionala eta moneta abstraktua erlazionaturik daudela azaltzen saiatu da. Horretarako, erresuma feudaletatik hasita, aromodernoko estatuen sorrera eta prozesu horri
|
dagokion
burujabetasunaren garapena arakatu ditu. Ondorio moduan, eragiketa ekonomikoak moneta ordainketenbitartez egitearen hainbat ondorio formal eta praktiko azaldu ditu.
|
|
Nazionalitate kontuak, jarraian ikusi ahal izango dugunez, estatuaren etabere menpe dauden herri eta nazioen arteko liskar iturri dira oraindik ere. Arestianaipatu dugun bezala, estatuaren bilakaeran, nazio estatu izateko bidean berebizikogarrantzia dute bai gailentzen den naziotasunak eta baita honi
|
dagokion
eta unehorretatik aurrera bere adierazle agerikoa izango den nazionalitateak ere. Naziotasuna onartuz gero, nazionalitate jakin bat esleituko zaio estatu horri, nazioarteanbermatua izatean onetsia izango dena.
|
|
Elkarteko kideen esanetan, datu zehatzak eskuratzea zaila badaere,, egunero 400 bat bider inguru erakusten da dokumentu hau? (Alaña, 2000). Horien artean, esanguratsuena, dudarik gabe, hiritartasunari
|
dagokion
eskubide gorentzat jotzen den bozkatze garaian ere jada ENA erabili izana izatea da, azken hauteskunde europarretan gertatu den bezala (Euskaldunon Egunkaria,). Onarpen bidean, orain arte zortzi udalek agiria ontzat eman dute ofizialki identifikatzeko prozeduretan. Berriki, euskara eta ENAren erabilera tarteko auzitaratutakokasuan, epaiak agiria balekotzat jo du pertsonak identifikatzeko.
|
|
Ekimen hauek guztiak agerian uzten dute nortasun formalak norbanakoarenidentitatearen elementu gisa duen garrantzia, onartu eta bertan adierazten den identitatearekin bat egiteko, edo arbuiatzeko. Era berean, eta hasieran aipatu dugunbezala, estatuari
|
dagokion
eskumen bat beren gain hartuz, ekimen hauek estatuarenlegitimatea zalantzan jartzeaz gain, borondate politiko baten adierazle gisa agertzendira. Brubaker ek hiritartasuna eskuratzeko bi moduetako bat aztertzerakoan finkiadierazi duen moduan, askripzioa, hau da, estatuak jaiotzez pertsonaren hiritartasuna finkatzea?
|
|
Norbanakoari
|
dagokion
lotura baldin bada ere, testuinguru internazionalean aldez aurretik arautueta finkatutako erantzukizun eta betebehar batzuen menpe dago. Testuinguru bakoitzean hartzen duenesanahi zehatzaren adierazlerik garbiena, agian, citoyennete a la française delakoa genuke.
|
|
Moneten arteko truke tasak, salbuespenak salbuespen, aldatzen aridira merkatuen arabera, egonkortasunik eza dibisa eta finantza merkatuetan ezaugarri nagusienetako bat bihurtuz. Bitartean, hazkunde ekonomikoa nabarmenkiapaldu da herri industrializatuetan, ondorioz, jendeen diru sarreren arteko ezberdintasunak eta epe luzeko langabezia, eta honi
|
dagokion
jende bazterkeria, handiagotuz, besteak beste.
|
|
Kinka larri honetan, Nazio Estatuaren eta honi
|
dagokion
subirotasunaren eraldaketak etengabe eztabaidatzen ari dira. Kapitalismoaren aro keynesiarra amaitutzat eman ondoren, erabaki politiko ekonomikoak errotik aldatzen saiatu dira baigobernu kontserbadoreak eta bai gobernu sozialdemokratak ere.
|
|
Gure asmoa ez da orotariko eta sakoneko azterketa egitea. Burujabetasunnazionala eta moneta abstraktua erlazionaturik daudela azaltzen saiatuko gara.Horretarako, errege burujabetzatik hasita, Aro Modernoko Estatuaren sorrera etahorri
|
dagokion
burujabetasunaren garapena ikuskatuko ditugu. Ondoren, eragiketaekonomikoak moneta ordainketen bitartez egitearen bi ondorio formal eta praktikoazalduko ditugu.
|
|
Auzia kausalitate gatazkaren terminotan formulatzera heldu izana da aldatu dena. Gizakiari
|
dagokion
edozein kausalitate maila mota materialekoa ote da, ala ba ote da bestekausalitate mailarik. Psikismoa ukitzen duten nahaste guztiak kausalitate biologiko, neurologiko edo kimikoari al dagozkio, ala ba ote da errealitatearen ordenaoriginala eratzen duen kausalitate psikikorik?
|
|
b. Ageriko eszenaren esanahiari
|
dagokion
ezkutuko eszena edo irudimenez
|
|
b. Ageriko eszenaren esanahiari
|
dagokion
ezkutuko edo irudimenezko eszena.
|
|
Nonbait egotekotan ez dago atzean, aurrean baizik. Txillarrek bainohobeto inork ez daki zenbateraino
|
dagokion
Joneri berari buruz esaten ari den hainbatgauza.
|
|
Azpimarratunahi dut hizkuntzaren sisteman ideia, kontzeptu, balioen sare bat dugula, gurehausnarketei bizitzan ibiltzeko ahalmena ematen diena. Mintzairak kultura bateskatzen du gai bati buruz hitz egiteko orduan, hizkuntza horri
|
dagokion
kultura, alegia. Kultura eta mintzaira hain lotuak izaten dira, ezen askotan hizkuntzarenadjektiboarekin adierazten baita kultur esparru osoaren edukia.
|
|
Myers Scotton ek11 dioenez, ordea, gizarte orotan komunikazioa bideratzenduten arauek egoera bakoitzari markatu gabeko aldaera bat lotzen diote. Arau horiapurtzeko modua, eta komunikazioa markatzeko era, ez
|
dagokion
aldaera bat erabiltzea da. Esaterako, egoera formal batean aldaera kolokialaz baliatzea.
|
|
1940ko hamarkadan eta gero Erregimena hizkuntzari zor zitzaion errespetutik etahiztunen hizkuntz eskubideetatik urrun ibili zen arren, Elizaren zenbait euskarazkoazalpen ofizialago ere jasan egin behar izan zuen hark, sinestunen euskalduntasunakbehartuta. Alde horretatik, nola halako esanahi soziala baina gogoan izatekoa du EgiaAtotxako sermolari bati
|
dagokion
1946ko albiste honek (Cronica: II, 41):
|
|
Testu Ahots Bihurgailua (TAB) formatu elektronikoan dagoen testu bat seinale akustiko, beroni
|
dagokion
mezuarekin, bihurrarazteko gai den sistema bat da. Beste erabatera esanda,, ahots gora irakurtzeko?
|
|
Prozesagailu linguistikoaren funtzioa testu bati
|
dagokion
soinu katea lortzea da. Katehorretan begi bakoitzak, soinuaren identifikatzaileaz gain, ezaugarri prosodikoenmultzo bat ere badauka; hauek sintetizagailuak egokiro erabilita jaulkiko dutebihurgailuaren sarrerako testuan dagoen mezuari dagokion seinale akustikoa.
|
|
Prozesagailu linguistikoaren funtzioa testu bati dagokion soinu katea lortzea da. Katehorretan begi bakoitzak, soinuaren identifikatzaileaz gain, ezaugarri prosodikoenmultzo bat ere badauka; hauek sintetizagailuak egokiro erabilita jaulkiko dutebihurgailuaren sarrerako testuan dagoen mezuari
|
dagokion
seinale akustikoa. Berefuntzioen garapenean aldi batzuk bereiz ditzakegu:
|
|
Bestalde, etenen ezaugarriak iraupenaren eta berezko intonazioaren bidezezagutzen dira. Alde hau, intonazioari
|
dagokion
atalean deskribatuko da.
|
|
Oraingoz, gure inplementazioetan ez dugu azentu bigarrenkaria kontuan hartu; izan ere, intonaziorako aukeratu dugun oinarrizko sintesi ereduarentzat desegokia da.Intonazioari
|
dagokion
atalean atzera aztertuko dugu arazo hau.
|
|
b) Talde fonikoari
|
dagokion
F0 renkurba sintetikoaren osagaia.Jaitsieraren aldatsa inpultsuarenaltueraren araberakoa da.
|
|
Hitz batean, bere bizitza osoa bezala, Joxeluisek, politizatu? egin duhezkuntzaren jarduna, edo hobeto esanda, berak emandako gaietan (elebitasuna, soziolinguistika eta abarretan) ezkutaturik zegoen politika azalarazi du, intelektualeraldatzaile bati
|
dagokion
eran, bide praktiko batez, pedagogiak ahazturik zuen jarrerakontzientziatzaile historikoa berreskuratuz3.
|
|
Baina badago Txillardegiren zeregin pedagogikoetan gaur egun funtsezkoa denbeste nabarmendura bat. Izan ere, eta goian aipatu bezala, intelektualari
|
dagokion
jiteerradikal hura gizarteari buruzko ohiko irakurketa marxistazalearekin loturik azalduzaigu. Bai Bernstein-ek, Apple k edo Pierre Bourdieu k eta Jean Claude Passeron ek, baita Freire-k ere, salatu duten zapalkuntza, funtsean, salaketa ekonomikoa izan dasoilik.
|
|
Aurrezki makroekonomikoa, berari inolako jesapenik, mailegu hartzerik? ez
|
dagokion
mailegu bat da. Epealdi baterako, produktu berrienforma nominala bankuek sortzen duteneko aldiunean, bankuek berek ekonomia nazional osoari onartzen dioten aurreratzea da.
|
|
Korrespontsala, leku jakin batean dagoen informatzailea da, berari
|
dagokion
eskualde zein herri zein nazioan sortzen diren albisteak jasotzeaz arduratzen dena. Behin albisteak jasoz gero, irrati emandegira bidaltzen ditu bere ahots propioaz.
|
|
Aho aldearen tamaina eta forma, mihiaren eraginez aldatzen dira. Ezpainak higitu gabe ditugularik, bost bokaleak ebaki ahal ditugu mihiak bokal bakoitzari
|
dagokion
jarrera hartzen badu. Mihia garrantzizko giharrea da dikzio ona egiteko.
|
|
Askotan baina, kazetariak zer esan asko izaten du eta ezin ordea, aldez aurretik agindutako bideo iraupena luzatu. Orduan,
|
dagokion
denboran ahalik eta daturik gehien sartzen ahalegintzen da zenbaitetan, irakurketaren abiada behar baino arinagoa izanik. Txarra litzateke, denbora laburregian datu gehiegi sartu nahian, azkenean mezu osoa entzulearengana ez heltzea.
|
|
Irrati estazioak ahalegindu egiten dira identitate marka iraunkorrak ezartzen, programazio original eta ustekabekoaren bitartez emandegiak oinarrian etengabe entzuleria kuota garaiak eduki ditzan, horrela entzuleriaren rakingetan present egon ahal izateko. Panorama honetan bistakoa da lehenbizi ondo ezagutu behar dela irratiaren alorra, erradiografia zehatza eginez, estazioari ondoen
|
dagokion
programazioa testatuz, eta era horretan irratsaio eta unitate komertzial desberdinen arrakasta zein den finkatuz, baremoa sortuz.
|
|
Aurreko galderari erantzuteko baietzak zein ezetzak duten garrantzi nabarmena azpimarratuz, hurbil gaitezen orain Estaturik ez duten nazioetara, eta ikus dezagun zer nolako errealitatea aurki daitekeen eta zein den kulturari
|
dagokion
gai honi buruz Estatu nazioarekin bat egiten ez duten beste era honetako nazionalismoek erakutsitako jarrera, eta oraintxe bertan airean utzitako galderak berebiziko pisua hartuko duela konturatuko gara. Hasteko, diogun ezen mugimendu nazionalistak izugarrizko kapital politikoa izango duela eskuartean, baldin eta berak ordezkatuko lukeen kultur taldearen errealitateaz nolabaiteko gizarte mailako sinestea edota uste osoa zabaltzen badu.
|
|
Nahiz eta ur sakonetan sartzeko asmorik ez izan, interesgarria iruditu zaigu nazioaren teoriei begirada luzatzea, nolabaiteko argitasuna eskain dezaketelakoan, gai honi
|
dagokion
hezkuntzaren zereginaz jabetzeko helburua eskuartean dugularik. Lehenik eta behin, arazoari heldu bezain azkar zerbaitek harritu bagaitu, gaiaren konplexutasuna bera izan da.
|
|
Garrantzi txikiagorik ez duen beste zerbait ere azpimarratu beharrean gaude: irakaskuntzaren edukien gaiari
|
dagokion
portaera hain zuzen.
|
|
Del gobierno y administración de la instrucción pública?, in Ley de Instrucción...: Op.; 288 Ikuskaritzari
|
dagokion
tituluari geroago helduko diogu, nahiz atal honen barruan egon, berez aparteko garrantzia duelako eta azterketa berezia merezi duelako.
|
|
Gai honi
|
dagokion
bilakaeraren berri zehatza izateko, ikus ezinbesteko ereferentzia den Gil de Zarate-ren laneko. De las escuelas normales, izeneko atala (GIL de ZATATE, A:
|
|
—Utz marikoikeriak eta goazemak ohatzera! —Klarak aspaldi atzendurik zuen bulegari prestuari
|
dagokion
hizkera gisakoa.
|
|
Ez dakit kultura den, ez dakit urte honi
|
dagokion
. Badakit, ostera, urte luzeetan euskararen alde jardun duten norbanako franko susmopean direla, laster batean erruztaturik ikusiko dugun euskarazko kultura oso baten aitzindari gisa.
|
|
Diskisizio hauek guztiak edonon izan daitezke baliagarriak, baina gurean, Euskal Herrian, gaurkotasun berezia dute, edota gaurkotasun hori ez dute inoiz galdu, eta aurreiritziz betetako panorama baten aurrean gaude. Batetik, artearen inguruko eztabaida eta debate guztiak ideologia politikoak oso baldintzatuta dauzka; eta, bestetik, eta beharbada era kezkagarriagoan, nolabaiteko pentsamendu bakarra eta" politikoki" zuzena gailendu zaio debate horri, eta beraz, gaur egungo arteari
|
dagokion
edozein debatetan oso zaila da pentsamendu bakar horretatik ihes egitea. Batez ere arte garaikideari dagokionean.
|
|
3) Nazioarteko Harremanen eremuan: euskal nazionalismoaren kanpo jardueran eredu konkretu baten adierazleak eta osagaiak antzeman daitezke, bakoitzari
|
dagokion
bilakaera kronologikoarekin batera. Euskal nazionalismoaren kanpo jarduera hori mugimendu politikoek gauzatu ohi dutenen antzekoa izan zen, hau da, gobernuaren menpetik kanpoko diplomazia bat izan zen.
|
|
Euskal Autonomia Erkidegoari kultur arloan
|
dagokion
eskumen multzoaren barruan, bertan dagoen kultur ondarea babestu, suspertu eta zabaltzeko betebeharrak daude.
|
|
ARANZABAL, Joxe Herri aldizkari baten taxuketa. 69 zk. (1992), 67 Gizarte zalekeri arauketa. 2 zk. (1956), 66 Gizonari
|
dagokion
eskubidea. 6 zk. (1958), 48 Problema aundi bat: bizitza. 10 zk. (1959), 39
|
|
OIARTZABAL, Alejandro Liturjia berria ta euskera. 16 zk. (1964), 16 Gizonari
|
dagokion
edukazioa. 16 zk. (1964), 82 Carranza gotzaiburuaren auzia. 17 zk. (1964), 74 Gotzaia kristau erritik urrun? 18 zk. (1965), 11 Euskal gaztedia tunel illun batean. 33 zk. (1968), 44
|
|
ALBIZURI Ederraren atsegina. 15 zk. (1961), 2 Ederraren izan muiña. 17 zk. (1964), 39 Ederra eta gu. 20 zk. (1965), 1 Gizonari
|
dagokion
eskubidea. 6 zk. (1958), 48 Problema aundi bat: bizitza. 10 zk. (1959), 39
|
|
OIARTZABAL, Alejandro Gizonari
|
dagokion
edukazioa. 16 zk. (1964), 82 Euskadiko IV. Pedagogi Ihardunaldiak (Orain eta Hemen). 16 zk. (1981), 71 Gordailu eta euskal pedagogia. 11 zk. (1979), 105
|
|
Edonola ere, gorde beharrekoa eta askatasun esparruan uzteko modukoa: legeak, jakina, giza gogoari hurbiletik
|
dagokion
horretan askatasunik ez badio ematen norbanakoari, norbanakook eurok, besterik gabe, legea saihesteko ahalak eta leherrak egiten dituzte. Eskuzabaltasun estaliek eta itxurakeriek izango dute han habiatoki, testamentu egiteko ahalmena debekatuta edo murriztuta badago; eta iruzur arbuiagarrienak suertatuko dira familietan, horiek zintzoenak izanda ere.
|
|
Azkenean ere, ikusgarri suertatzen da arestiko hori, grina eta interes guztien aldeko eta kontrakarreko bolada jarraituak begi bistan badira. Ñabardurak eta iradokizunak zentsurapean jartzen dituen hori berori da, izan ere, berari
|
dagokion
auzi batean, iradokizun egilerik ñabarduratsuena eta setatiena.
|
|
Horrela izan dadin, Neurathek bi urrats ezarri zituen: alde batetik, munduari
|
dagokion
enuntziatu bakoitza beste enuntziatu guztiekin erlazioan jarri, eta, bestetik, pentsamendu jario bakoitza aldez aurretiko pentsamendu jarioekin lotu. Eta nahiz eta Descartesek behin eta berriro pentsamenduaren prozesuak aipatu, erlazio logikoek osatzen zituzten sistemak bailiran erabiltzen zituen, pentsamenduak berak azpitik behar dituen progresio psikologikoei —pentsamendua sortzen duten prozesu psikologikoei— jaramonik egin gabe.
|
|
Eta enuntziatu hauek ezin zuten hutsik egin, ‘uste’ bat pribatua eta eztabaidaezina baita. Haatik, uste hori duenak ‘gorria orain eta hemen’ adierazpenari buruz mintzatzerakoan, adierazpen hau munduko zerbaiti ote
|
dagokion
ala ez jakitea beste gauza bat da. Jakina da ilusioak ez direla ez egiazkoak ezta faltsuak ere, baina hain zuzen horregatik daude ezagutza corpusetik at:
|
|
Akats horrek logika pentsamenduari
|
dagokion
zientzia bat dela iriztera darama; hau da, edo pentsamenduaren eragiketa efektiboei edo pentsamenduak jarraitu behar dituen erregelei dagokiena. Baina, izatez, errealitatean jorratzen diren bezala, pentsamenduaren eragiketen ikerketa psikologiaren beraren eginkizuna da logikarekin zerikusirik ez duena.
|
|
arima. Eta inolako benetako hipotesirik ez
|
dagokion
entitate metafisiko honek ez dauka inongo lotura logikorik subjektuarekin.75
|
|
Beranduago, oharrak bildu zituen eta 771 orrialdeko testu mekanografiatuan, TS 221 izenekoan, jarri zituen. Testu mekanografiatuan, Frazerren lanari
|
dagokion
zatia 10 orrialdekoa da eta, gutti goiti beheiti, euskaratu dugunaren lehenengo zatia da. Jarraian, testu mekanografiatutik hartutako hiru ohar zati dauzkagu.
|
|
– Inon gustura ez gaudenok bidea maite diagu –azaldu nion orduan Lauaxetari– Edozein tokitan egonik, okerreko lekuan nagoela irudituko litzaidakek, beste nonbait egon behar nukeelako irudipena izango nikek, eta horregatik nahiago diat bidean egon, bidean egotea inon ez egoteko modu bat delako azken batean. Ibili dabilenari barkagarri zaiok ez
|
dagokion
lekuan egotea, dabilenari iritsi artekoa geratzen zaiok itxaropen, aitzakia eta babes. Ibiltzea bilatzea duk, eta bila dabilenari ezin zaiok aurkitu ez duena ez edukitzeagatik errietarik egin.
|
|
Hildako bati ez
|
dagokion
jokabidea izan zuen orduan Lauaxetak. baita hildakoek lasaiak izan behar dutela, serioak eta neurritsuak, José Saramagok Fernando Pessoari O ano da morte de Ricardo Reis nobelan esanarazi zion bezala.
|
2001
|
|
Bitxikeria bada ere, Bizkaiko hiri (gaztelerazko" ciudad" esanahiarekin) bakarra ez dago
|
dagokion
probintzian, Burgosekin muga egiten duen Arabako aldean baizik. Horrela, Erdi Aroan Gaztela eta Bizkaiko Jaunen borroka arrazoi, bere jabetza zela-eta, azkenean 1480an Aiala utzi eta Bizkaiari lotu zitzaion.
|
|
Teoria horren atzetik eta berau praktikara eramatera, hainbat artista abiatu zen. Eta ahalegin horren emaitza, Salvador Daliri()
|
dagokion
zatia bederen, egunotan Gasteizko Amarica aretoan dago ikusgai.
|
|
Produktibitateak 1995etik 1998ra bitartean izan duen gorakadaren erdia baino gehiago aldakuntza teknologikoak hartutako abiadura biziaren ondorio izan da. Mandelek dioenez, zaila da arrisku kapitalari horko zer nolako zatia
|
dagokion
jakitea. Baina oso esanguratsua da, arrakasta izan duten teknologiako konpainia berri guztiek arrisku kapitalaren bidez edo burtsan lortu izana beren finantzaketa.
|
|
" Or dagoz or ari dira, egunaz lan egin eta iñularretan ikasten diardutenak. Or, buruausterik gabeko lanaz errezago bizi zitezkeelarik, aurrak ezitzeko lana beren gain artu dutenak, gure erriak berari
|
dagokion
irakaslerik ez daukalako. Or, lantoki eraketak berritu nahiz, diruari uko egin diotenek eta dirutan beren buruak saldu ez dituztenek.
|
|
Euskal Autonomia Erkidegoan ez dugu Euskal Herri osoari
|
dagokion
daturik, joan den hiruhilekoan, batez beste, garestiago gertatzen zen etxebizitza erabilia erostea berria erostea baino. Joera hori 1997 urtearen amaieran sumatzen hasi zen, eta azken urteotan finkatu egin da.
|
|
Sindikatu abertzaleen ordezkariek Hobetuzeko beste kideekin batera lan egitea erabaki dute, beraiei dagokien eta Madrilek ukatzen dien finantzaketa eskuratzeari begira. Baina, bestalde, Eusko Jaurlaritzari eskatzen dio Madriletik legez
|
dagokion
kopurua igortzen ez duten bitartean Lakuako Gobernua izan dadila finantzaketa aurreratzeaz arduratuko dena, ez ditzaten azkenerako langileek jasan behar izan beraiekin zerikusi handirik ez duen krisialdi politiko baten ondorioak.
|
|
Hobetuzen egoera benetan da ahula, eta, Hobetuzeko LABen ordezkari Arrearen esanetan, bi aukera aurreikus daitezke: batetik, Madrilek akordioa behar bezala bete gabe jarraitzea, hau da, langileek INEMen jartzen duten dirua ez ematea Hobetuzi, eta, bestetik, Eusko Jaurlaritzak jarrera ausarta hartu eta
|
dagokion
finantza bermea egituratzea.
|
|
Eta inork ez dezan demagogia egiten ari garenik esan, egiazko datu zehatzak besterik ez ditugu jasotzen. Euskal Herriari zehazki
|
dagokion
datu estatistikorik ez dugunez, Espainiako erakunde ofizialek egindakoak soilik erabil ditzakegu.
|
|
Milioi andana bat kostako da egitarau orokorra, korapilatsua da, eta partaideei etengabe buruan sartu behar zaie industrian etorkizun bat eduki dezakeela Zuberoa bezala mendi artean dagoen ibat ttipi batean, eta lantegi berriei aukera ekonomikoa eskaini ditzakeela bizi gune zoragarri batean. Herrien Elkargoari
|
dagokion
erronka da.
|
|
Auzoa bukatzen den tokian, hain zuzen, ibaia itsas urarekin nahasten da, eta puntu horretan lehengo San Kristobal uhartearen parean mareak nabari daitezke. Bilbori
|
dagokion
partea hiru kalek osatzen dute: Abusu, Ibai Alde eta Zamakola.
|
|
Gizabanakoenak zein kolektiboak diren eskubide demokratikoak eskubideak dira «per se», ez dira bozketapean irabazten ala galtzen, ez dira gehiengo zein gutxiengoen arabera bermatzen ala baztertzen. Erlijio baten kide edota sinesmen baten aldekoa izateko eskubidea ez da bozkatzen; modu berean, herri bati
|
dagokion
autodeterminazio eskubidea ez da bozkatzen; berez dagokio, eta kitto.
|
|
Eta hartaz esan beharrekoen artean, altxorra! «Ortografiari
|
dagokion
zatian, gure Aitak h' rik ez duala ontzat ematen. Ez praktikan erabiltzen, ez teorian ontzat ematen.
|
|
EAEtik abiatuak ere, euskal herritar denak errespetatzen baldin baditugu, EAEtik mesede egingo diogu proiektu nagusiari. Euskal Herriari
|
dagokion
erabakitze gaitasuna EAEn bermatu bagenu izugarrizko pausoa litzateke.
|
|
Besteak beste, buru urritasuna edo garapen nahaste orokorrak, gorreria, ikusmen arazoak, mugimenezko ezgaitasuna, garun paralisia, aparteko adimena, gizarte edo kultura egoera kaltetua, eskola moldagabezia larriari loturiko egoerak, ospitalizazioa eta gaixotasun luzeak edota ikaskuntza oztopo handiak izateagatik hezkuntza premia bereziak dituzten ikasleez ari gara. Arartekoari
|
dagokion
ikuspegia eskubideak bermatzearena denez, alderdi kezkagarrienak eta lehentasunezko arreta behar dutenak azpimarraturik datoz, eta ikerketaren ondorioak aztertu ondoren Arartekoak Administrazioari luzatutako 21 gomendioak ere azaltzen dira bertan.
|
|
Guzti horiekin iristen gara galdetzera, zein den zein, zer den zer. Agian, beste batean egingo dut «zein da zein»i
|
dagokion
nire tipologia, baina ez nuke artikulu hau bukatu nahi etsipenez, «ez dut ulertzen zergatik» gertatzen den esanez, baizik eta aldarrikatuz «zein da zein» jokoan apustuak egiten dituztenak direla nor. Zure inguruan «nor» denik aurkitzen baduzu itxaropenerako urrats bat eman duzu, eta aurtengo Kilometroetako leman diogun bezala, harrokeriarik gabe baina tinko «garena garela» aitortzen badiogu gure buruari, hasiak izango gara gizakiak non dauden pentsatzen eta, agian, galderak beste hurrenkera batean egiten
|
|
Eremuaz ari dela, unibertsitateko euskara aipatzen du Miren Azkaratek, eta hauxe dio hartaz: " Ez dago inolako dudarik, unibertsitateko euskarak duela gramatika akatsik izan, eta, erabilera estandar zainduari
|
dagokion
neurrian, Euskaltzaindiak batasunerako emandako arauak bete dituela; arau hauek eurak ere gaurko erabilera agramatikalak saihestea dute helburu behin baino gehiagotan. (…) Horretaz gain, onargarriak diren egituren artean, ahalik eta hedadura handiena dutenak aukeratu lituzke, unibertsitario gehienek errazen ezagutuko dituztenak".
|
|
Iritsi eta berehala, oso apainduta ikusiko duzuen aurrealdeak harritu egingo zaituzte, ikusten ari zaretena mendiko baseliza arrunta baino, herri garrantzitsu bati
|
dagokion
tenplu handia baita. Horrela, barrurantz sartua ageri zaizuen sarrera nagusia apaingarriz beterik ikusiko duzue:
|
|
MAHAI honetan, Eusko Alkartasunak «Liburu Gorri» gisa ezagutzen den marko juridiko politiko berri batera iragateko bidea finkatzen duen dokumentua mahaigaineratuko luke, azken helburutzat Euskal Herriaren independentzia aldarrikatzen duelarik, herri bezala
|
dagokion
eredu politikoa berau baita. Beste alderdi batzuek federazioa defendatuko dute, edota probintzia gisa berregituratzea, eskuduntza maila, kudeaketa hutsera mugatuz, edo beste edozein proposamen.
|
|
EUSKAL Herriak
|
dagokion
lekua har dezan, burujabetza prozesu bat bultzatu behar dela azpimarratu zuen ELAk bere 90 urteurrena ospatzeko Bilboko Euskalduna jauregian iragan larunbatean egindako ekitaldian. Gernikako Estatutua hilda dagoela eta gainditu behar dela berretsi zuen ELAk, 97an Gernikan barreiatu zuen bezala.
|
|
Eta emakumeak? Emakumeak berriz hasi dira prestatzen Afganistango gizartean
|
dagokion
toki printzipala hartzeko. Afganistango emakume gaixoak; batzuen eta besteen mendeetako zapalkuntza bortitzaren ondoren, ez zaie deus izango okzidentalen erabilera zakarra, lehen munduan aitzakietako bat izatea, alegia, bonbardeoei buruzko galdetegietan alde daudenen portzentajeak amil ez daitezen.
|
|
Orain ere egin daiteke hori www.durangokoazoka.com gunean, noski. Aurten, gainera, hogeita hamaseigarren edizioari
|
dagokion
webgune ofizial bat sortu dute. Egunez egun, egitaraua, stand ak non dauden, nobedadeak zeintzuk diren, komunikabideei buruzko informazioa eta beste hainbat konturen berri emango dute bertan.
|
|
Azken kasu honetan Genette ren terminologian PARALEPSE delakoa genuke: fokalizazio horri
|
dagokion
baino informazio gehiago ematea, eta ondorioz, fokalizazio zehatz baten mugak gainditzea.
|
|
Palimpsestos. La literatura en segundo grado, Madril, Taurus, 1989 Liburu honetan behin eta berriro berridazten den literaturaren utopiaz (Borges) hitz egiten zaigu. karen munduari
|
dagokion
adibide bat aipatzearren, Mahler-en" Des knaben wunderhorn".
|
|
Dagoeneko Ene Jesus nobelaren epilogotik ezagutzen genuen psikiatra hau, fikziozko pertsonaia bihurtu zaigu nobela honetan eta bere garrantzi narratiboa dudaezinezkoa da. Askotan ironia izugarriz euskal gizarteaz eta gure topikoez ematen dituen interpretazioekin batera (elkarte gastronomikoetako gizon mantaldunen trabestismo gordeari
|
dagokion
pasarteak irribarre bat baino gehiago eragingo du), heriotzarean aurrean gizakiok dugun beldur eta bakardadea, heriotzaren inguruko gizarte eta erlijio sineskeriak, neurosiak,... eta nola ez, protagonistaren ametsetan azalduko den" mater terribilis" a gai dituzten gogoetak daude (hau ere, Ene Jesus eko amaren modura," zapi txuritxoa manga beltzetik ateratzen duena"). Guztiak" hiltzeko garela" (et muriremur) azpimarratzen dutenak (media vita in morte sumus) 17.
|
|
Urtaroen araberako denboraren antolaketa tradizionalaren oinarrian, igarotako denboraren testuratzea Leturiari adierazgarriak zaizkion bizikizunak soilik aipatuz egiten da. Horregatik, ez du gehiegi axola udari
|
dagokion
atalean gertatutakoen berri ez izatea edo epe hartan hiru hilabete baino gehiago igaro zirela jakitea. Pertsonaiak antolatzen du nobelari dagokion aurkezpen kronologikoa, berarentzat garrantzia duten pasadizoak soilik azpimarratuz.
|
|
Horregatik, ez du gehiegi axola udari dagokion atalean gertatutakoen berri ez izatea edo epe hartan hiru hilabete baino gehiago igaro zirela jakitea. Pertsonaiak antolatzen du nobelari
|
dagokion
aurkezpen kronologikoa, berarentzat garrantzia duten pasadizoak soilik azpimarratuz. Esan beharrik ere ez dago, planteamendu hau zein urruti dagoen nobelako gertakari guztiak Jainko baten moduan antolatzen zizkigun ohiturazko nobeletako narratzaile orojakilearengandik.
|
|
Kontratua betetzen ez denean erantzukizuna nori
|
dagokion
(bidai agentzia minorista edo maioristari) dioten epaiak eskuratzeko: www.revista.consumer.es
|