|
2000
|
|
|
Beti izango gara etorkizun nazional polemikodun gizarte bat. Egitasmo desberdinak
|
dauden
neurrian, eztabaida hori gurekin izango dugu. Eta ongi pentsatuz gero, ez da hain larria komunitate baten etorkizun egitasmoak modu irekian eta demokratikoan konfrontatzea.
|
|
|
Eta batzuetan lan gehiegi ere badugu. Saila berritu dugu, eskumen berriak
|
dauden
neurrian. Giza baliabideetan nahiko justu gabiltza.
|
|
|
Burujabetzaren despertsonalizazio prozesu honen barnean, besteak beste, ezaugarri kulturalak eta etnikoak nahasirik
|
zeuden
neurrian, Mendebaldeko nazionalismo indartsuenak sortzen hasi ziren. Bretainia Handiaren Ipar Amerikako kolonien iraultzaileek. We, the People" idatzi zuten, eta Bonaparte-ren amets paneuroparrak huts egin zuen, kontinenteko nazionalismoak pizten lagundu ondoren.
|
|
2001
|
|
|
pil pilean dauden horietako batzuk Espainiako Estatuko gorakada horrek bultzatuta daudela eta gehiago kezkatzen nau euskaraz hip hopa egiten duten taldeak sortzea beste taldeak sortzea baino. Besteak sortzea ere nahi dut, horrek hip hop kultura ere indartuko duelako eta erdaraz
|
dagoen
neurrian, euskaraz ere hori izanen delako. Baina niri gustatuko litzaidakeena da beste euskal taldeak ateratzea.
|
|
|
Eremuaz ari dela, unibertsitateko euskara aipatzen du Miren Azkaratek, eta hauxe dio hartaz: " Ez dago inolako dudarik, unibertsitateko euskarak duela gramatika akatsik izan, eta, erabilera estandar zainduari
|
dagokion
neurrian, Euskaltzaindiak batasunerako emandako arauak bete dituela; arau hauek eurak ere gaurko erabilera agramatikalak saihestea dute helburu behin baino gehiagotan. (…) Horretaz gain, onargarriak diren egituren artean, ahalik eta hedadura handiena dutenak aukeratu lituzke, unibertsitario gehienek errazen ezagutuko dituztenak".
|
|
|
Jostailua berri eta gaurkoa izateak opariaren ontasunean du eragina, bereizketarik nahiz kategoriarik ez
|
dagoen
neurrian.
|
|
|
Iparraldean, itsasotik hurbilago
|
dauden
neurrian, Hegoaldean baino euri gehiago egin ohi du. Iparraldean negua da urtarorik euritsuena, eta Hegoaldean udaberria; udan, oro har, ez du euririk egiten.
|
|
|
Hurrengoek deuseztatu zuten haren lana, berririk nahi ez zutelako edota guztia berritu nahi zutelako erabat. Halaz guztiz, Larramendiren sorkariekin hainbestetan gertatu zen legez, gero ere jendeak, burutik orporaino alderdi setaz loturik ez
|
zegoen
neurrian, gehiegizko zeritzanak ez zituen onartzen: batik bat, ez zituen erabiltzen.
|
|
2002
|
|
|
Laburbilduz, euskal ekonomian ere errenta mailaren igoera ahalbidetzen duenhazkunde eutsia
|
dagoen
neurrian, zerbitzuak garestitu egiten dira beste jardueraekonomikoekiko. Hala baieztatzen du sektore desberdinetako prezioek euskalekonomian duten bilakaerak (Guenaga eta Zurbano, 1999).
|
|
|
Baina, aipaturiko zailtasunak ez ezik, badaude bestelako arrazoiak ere; zientziari dagozkionak, esaterako. Marce Masa k salatzen duen bezala, gizarte zientziek ez dute esparru pribatua aintzakotzat hartu; ez,
|
dagokion
neurrian, bederen:
|
|
2003
|
|
|
Erabat sinistuta nago Espainiako Gobernu honek eragiten eta presionatzen diola Frantziako Gobernuari. Frantzian terroristen gordelekuak
|
dauden
neurrian, polizien betebeharrei dagokienean esku hartzea arrazoizkoa ikusten dut, alabaina, Aznarrek ez luke euskal arazoa baliatu behar bere interes politikoen mesederako. Izan ere, Hegoaldeko gatazkak hemengo politikoengan eragina du, Aznarrek zerbait esaten badu terrorismoaz, hemengo kargu politikoek uste dute guri dagokigula erantzutea, gure arazoa dela.
|
|
|
Orain ez gara ari hipokondria izeneko gaixotasun psikologiko kronikoaz, gehiegizkoa den arren, erabat funtsik gabekoa ez den (gaitz larrienak izan litezkeen sintomen agerpenarekin loturik
|
dagoen
neurrian) izu mota batez baizik.
|
|
|
Guztiek ere gizartearen ordena moldatzen dute, osorik nahiz zatika, edota mota askotako gaiak. Hainbatez, aise ikusten da legeak orokorragoak direla, lehen lehenetatik hurbilago
|
dauden
neurrian. Eta orokortasun txikiagokoak direla, arautu behar dituzten negozioetan jaisten diren ber. Beraz, batzuk orokorrak dira edozein gaitarako, kasurako, onustea arautzen dutenak, dolo eta iruzurra debekatzen dituztenak, eta antz bertsukoak eta beste batzuk, gai askotarako erkide izanik ere, ez dagokie guztiei.
|
|
|
Lege horren espirituari men eginez, kontua ez da gainontzekoenganako maitasun joera hori izatea, horiek ezaugarri eder eta duinak erakutsi dituztelako. Aitzitik, maitasunak agintzen digu besteen egiazko ona nahi izatea eta, gure esku
|
dagoen
neurrian, besteei on hori helaraztea. Agindu hori betetzeko ez da erabakigarri izan behar besteek guganako erakutsi duten meritua, maitasunak ez baitu inor baztertzen.
|
|
2004
|
|
|
Haurrentzako formatuan egina
|
dagoen
neurrian, haientzako dela esango nuke, baina amentzako eta aitentzako ere bada. Beraz, hiru hartzaile edo izango lituzke ipuin honek eta zehazki hiruretan pentsatuz idatzitakoa da.
|
|
|
Labur zurrean esateko, beraz: hizkuntzak ekoizten du gure izate soziala
|
dagokion
neurrian, baina ukipenezko testuinguru elebidunetan hizkuntza hegemonikoak bakarrik betetzen du gizagintzako funtzio hori, bestearen sozializazio ahalmena ukatua baitago hizkuntza komunitateen arteko asimetria dela medio.
|
|
|
Gizartearen labekoa. Bizitza materialaren ibaiari darion isurkia baita, goi espiritu metafisikoen hegaletan aurkeztuta ere.695 Metafisikaren opilek, gizakiaren eskuz oratuak
|
dauden
neurrian, bizitzaren osotasuna dute euren izatearen arrazoi. Euskal kulturak, eremu urriko kultura menderatua den heinean, kultura gizarteratu batek ez dauzkan arriskuak dauzka bere izana itxuragabetzeko.
|
|
|
Lantegiaz, orobat, beste horrenbeste esan genuke. Eta, bistan denez, eskualderen batean bizi giro orokorra euskaraz ehundua
|
dagoen
neurrian, pentsatzekoa da, Irazabalbeitiaren esanak aintzat hartuz, honek guztionek eragin zuzena izango duela eskualde horretako lantegietan. Hala eta guztiz ere, ez genuke ahantzi behar honako datu hau, euskararen ordezkapen historia gogoan baldin badugu behintzat:
|
|
|
Elebitasun sozial orekatuaren balizko normaltasuna gezur hutsa delakoan, Larrañagaren tesiak ez du zalantzarako zirrikiturik zabaldu nahi. Gizarte komunikazioaren harat honatak boterezko harremanen osagaiez taxutuak
|
dauden
neurrian, hizkuntza baten hegemonia ezin saihestuzko faktorea bihurtzen da sistema soziolinguistikoaren altzoan. Gizarte elebitasunaren aldeko jarrerarik ez onartzea, hain zuzen, arrazoi horretan ikusi behar dela esango nuke.
|
|
|
Bereziki seme alaben soslai linguistikoan. Gurasoen esku dagoen hizkuntza politika hori, hortaz, Euskal Herriko glotopolitika estrategikoetan txertatua
|
dagoen
neurrian, elkarren arteko harremanaren izaerari darion informazioa aski jakingarria izango zaigu euskararen egoera zertan den jakiteko.
|
|
|
Erran nahi baita, erdaldunen aldetik nagusi diren jarrera eta jokabideak diren bezalakoak izanda, oro har, ez dagoela modurik hizkuntza erabilerari buruzko jarraibideak aldatzeko. Eta hori gertatzen ez den bitartean, euskararen erabilera trabatua
|
dagoen
neurrian, euskara gaitasunik ezin da garatu erdararen pare, eta gauza aski jakina da bigarren hizkuntzarik ez duela erabiliko urliak, lehen hizkuntzan gauzak esateko daukan trebetasunik ez baldin badauka. Hizkuntza kamustea, herdoiltzea, bizitza kimatzea da izatez.
|
|
|
Zenbateraino murgil liteke gaur hiztun elebidun bat euskaratik eraikitako gizarte komunikazioaren esparru natural batean? Euskaraz bizi den hizkuntza komunitate beregainik ez
|
dagoen
neurrian, izan ere, nekez erneko eta berrituko da euskal hiztun trebatu eta iaiorik. Soziolinguistikazko lege ezagun batek hiztun molde guztiengan berdin berdin eragiten du:
|
|
|
–Txostena leku guztietan
|
zegoen
neurrian, neure kopiak garrantzia galtzen zuen. Bakean utziko ninduten.
|
|
2005
|
|
|
E. G.: " Ez daukat zalantzarik horretaz, baina
|
dagokigun
neurrian, eta batez ere niri dagokidanean, errespetatzen ahaleginduko naiz...".
|
|
|
Motiboak ugari dira, eta une honetan bat esango dut: euskarazko irakaskuntzak aurrera egin du justu justu ereduak sortu diren neurrian eta ereduak indarrean
|
dauden
neurrian. Eredurik ez dagoen lekuan ez da euskarazko irakaskuntza handirik sortu edo zabaldu.
|
|
|
casquete polar! calotte po/ aire eta cap rockl zona de montera/ chapeau terminoen ordaina ematen ari garelarik eta beraz, hizkuntza komunaren erabileratik urrun
|
gauden
neurrian, aurrekoak bezain egokiak (edo are egokiagoak) izan al daitezke kapelu polar eta kapelu zona terminoak?
|
|
|
Izan ere, uste du, elikagai berrien edo elikagai osagai berrien esparruan, ez dela baztertu behar itxuran dauden desberdintasun txikiek ere ondorio larriak izan ditzaketela osasun publikoan, elikagaiaren edo osagaiaren kaltegabetasuna egiaztatu bitartean behintzat. Estatuen boterea Justizia Auzitegiak berak onartzen du, harmonizaziorik ezean, eta ikerketa zientifikoaren egungo egoeran zalantzak
|
dauden
neurrian, estatu kideek, EE Itunaren arabera, murriztu egin dezaketela beste estatu kide batean osasuna eta pertsonen bizitza babesteagatik legez merkaturatzen diren elikagaiak merkaturatzea. Kasu honetan, Alemaniako agintariek, kasuren batean, eta zenbait produktu merkaturatzeari uko egiteko, herritarren nutrizio premia falta alegatu zuten, nahiz eta beste estatu kide batean legez fabrikatu eta merkaturatu.
|
|
|
Zuzena zara, ia hobiratuta zeuden legeak berpiztu dituzulako. Eta, zure eskura
|
dagoen
neurrian, okerrera doan mende honen kontra egiten duzulako. Zuzena zara, eta, aldi berean, errukitsua, zure mendekoei ez diezulako ezer kentzen, nahiz eta mendekook, zure ontasunaren berri izan gabe, euren eginbeharraren mugak urratu, bekatu egiteko askatasuna ez bada.
|
|
2006
|
|
|
Adituak izateko soilik? Nire ustez jakintza interesgarria da, geure alorrean sakontzeko eta gizakiaren errealitateaz pentsatzeko, hausnartzeko, bakoitzari
|
dagokigun
neurrian.
|
|
|
Gaur egun, alder txar batzuk daude, baina honelako topaketei esker, denon artean irtenbideak aurkitzea espero dugu. Bakoitzari
|
dagokion
neurrian, ikusi behar dugu norberaren ekarpena zein den. Eta esan bezala, bosgarren topaketa hauetan insignis pinuaren bilakaera aztertu eta zura egiaztatzeko urratsak zertan diren ikusiko dugu, azken finean basoak iraunkorki kudeatzeko hori guztia funtsezkoa da, ingurunea errespetatuz ekoitzi behar da eta.
|
|
2007
|
|
|
–La naturaleza, ebatziko du Boyle-k? debe concebirse(?) como la regla, o más bien, como el sistema de reglas conforme a las cuales han sido destinadas por el gran autor de las cosas a obrar y a padecer las fuerzas activas y los cuerpos sobre los que éstas actúan? 486. Natura da gauzen existentzia, hori lege orokorrek determinaturik
|
dagoen
neurrian?, definitu du oraindik Kant ek487 Horregatik, Birjaiokundean Pico della Mirandola k, gizakiak naturarik ez duela, esan duenean, gizon emakumea izaki libre, sortzetiko lotura esentzialik gabea dela, adierazi gura du. Descartes, modernitatea?
|
|
|
Hiru: historia, biziaren zerbitzuan
|
dagoen
neurrian, ahal ahistoriko baten zerbitzuan dago929 Ahal hau bizia da, bere jomuga eta indar guztiekin, eta biziak galdatzen dituen injustiziekin (iraganarekiko). –El sentido histórico, tal como Nietzsche lo entiende, se sabe perspectiva, y no rechaza el sistema de su propia injusticia? 930 Biziarentzat, arrazoia izan ala ez izan, ez da garrantzizkoa; biziarentzat garrantzizkoa bizia bera da.
|
|
|
Nolanahi ere, kultur eta arteerreferentzia oro hizkuntza jakin batean edo bestean pentsatua eta hezurmamituadagoenez, inspirazio iturri eta sormen gaiak ez dira hizkuntzaz haraindiko gertakari sozialak, testuinguru historiko eta kultural baten altzoan txertatuak daudelako.Hizkuntzak estetika artistikoaren alor batzuetan ez du bere itxura nabarmenikutziko agerian, baina horrek ez du esan nahi hizkuntzaren bitartekotzarik ezdagoenik halako arte produktuen sorkuntzan. Mundu sinboliko orokorraren mugarriak hizkuntzaren bidez eraikiak
|
dauden
neurrian, kultura eta arte adierazpideakoro mugarri horien barnean mamitzen dira, arte hizkera eta estetika kode berezienautonomia erlatiboa gorabehera. Hizkuntza, definizioz, gizarte ekintza denez, gizarte eta giza jardun guztietan dago presente aldez edo moldez.
|
|
|
Identitate nazionalak oinarri materiak eta objektiboak dauzkalako, nork bere buruaz egin dezakeenautodefinizio sentimentalaz harago. Gizakia baldintza historiko eta nazional jakinbatzuen baitan determinaturik
|
dagoen
neurrian, baldintza sistema horrek eraiki diobere nortasun izaeraren moldea. Euskaldun izango da testuinguru euskaldunean, espainol espainolean.
|
|
|
egileen mundu imajinarioan dauden espazioak liburu kidekotzat jotzen ditut. Kidekoak egileen imajinarioan, Atxagarenean nahiz Izagirrerenean
|
dauden
neurrian. Hots, Obaba edota Asteasu badira Atxagaren lekuak, Harbour edota Pasaia dira Izagirrerenak.
|
|
2008
|
|
|
–Eta gaur erramu koroa jarriko dizugu, beharbada??? Ordu artekoa proba bat izan ote zen, beraz, zinezko amodioari zinezko proba
|
dagokion
neurrian, eta amore eman ote zuten proba jartzaileek, bere amodioaren eta borondatearen aurkako borrokan burua behin betiko makurtuta. Halaxe sinetsi nahi izan zuen, baita sinetsi ere apur bat, ausaz, nahiaren nahiaz?
|
|
|
Ordurako euskal izatearen oinarriak pitzatuak, ongixko arrailduak egongo ziren, pentsatzekoa denez. Eta, horiek horrela, pentsatzekoa da orobat, euskal izatearen ezaugarriak erauziak
|
zeuden
neurrian, karlismoarekikoak eginda, euskal abertzaletasunaren hazia ereiten hasi zirenean, erdararen itzala indar boteretsua izango zela hiri eta herri hazietan.
|
|
|
Elkarren boterea eta barne boterea. Bi hauek lotuta egon daitezke norberaren kontzientzia hartzera zuzenduta
|
dauden
neurrian; lehenengoan, talde dinamika eta helburu bilaketa garrantzizkoa da, eta, bigarrenean, norberaren balioaren zentzua indartzea. Hauek ere ikusmolde kontsentsuzalearen baitan koka ditzakegu.
|
|
|
Baina, berriro ere, gure beroak eramanda, ez gara mugatzen euskararen erabilera indibidual eta sozial sendoagoa pertsonei, taldeei, alderdiei eta gizarteari eskatzera, ez eta erakunde politikoei engaiamendu aktiboagoa exijitzera ere, baizik eta, harago joanik, erakunde politikoei eskatzen diegu askotan, abertzaleen eskuetan
|
dauden
neurrian, euskaldunei begira bakarrik gara dezaten politika kulturala, elebakartasun ofiziala jomugan. Ahaztuz bezala zein gizartetan gauden, eskatuz bezala bigarren mailako hiritartzat jotzeko euskaldunak ez direnak.
|
|
|
" Eta gaur erramu koroa jarriko dizugu, beharbada..."? Ordu artekoa proba bat izan ote zen, beraz, zinezko amodioari zinezko proba
|
dagokion
neurrian, eta amore eman ote zuten proba jartzaileek, bere amodioaren eta borondatearen aurkako borrokan burua behin betiko makurtuta. Halaxe sinetsi nahi izan zuen, baita sinetsi ere apur bat, ausaz, nahiaren nahiaz... krudela baitzitekeen, bestela, arantzen zerumugan beste arantza batzuk besterik ez aurkitzea:
|
|
|
4 Nolabait (pos), hau da: jakintsuak ez ditu zientzia partikularrak, banan banan hartuta, zehatz mehatz ezagutzen; baina zientzia partikularrak kausa eta printzipio lehenei buruzko jakintza unibertsalaren menpe
|
dauden
neurrian, jakintsuak haiek ere ezagutzen ditu.
|
|
2009
|
|
|
Kanpotik begiratuta ematen du denak gaudela sano, baina barrutik aztertuta sekulako sorpresak agertzen dira. Nik ez daukat dudarik, jendeak kirola egin behar du, baina bakoitzari
|
dagokion
neurrian, eta buru apur batekin.
|
|
|
Euskarak ez dauka Iparraldean Hegoaldean bezalako ofizialtasuna. Halere legeak herri hizkuntzei toki bat ematen die eremu publikoan, irakaskuntzan, hedabideetan, garapen iraunkorrean eta administrazioan ere, frantsesa ororen hizkuntza
|
dagoen
neurrian. Ahalmen horiek betidanik baliatu ditugu diru laguntza publikoak ardiesteko eta orain Euskararen erakunde publikoak urrats handi bat egin du aitzina, hitzarmenak izenpetuz Hezkuntza Ministeritzarekin, Eusko Jaurlaritzarekin, Prefetarekin ere elebitasuna udaletxeetan sartzeko.
|
|
|
Abenduaren 2an hasi eta urtarrilaren 6a bitartean, Araba, Gipuzkoa eta Bizkaiko 19 udalerritako zine aretoetan euskaraz ekoitzitako edo euskarara bikoiztutako filmak eskainiko dira. Eusko Jaurlaritzak eta Euskadiko Filmategiak martxan jarri duten Zinema bultzatuz ekimenaren bitartez, gabon jaietan euskaraz egindako eta euskarara bikoiztutako film gehiago ikusiko ditugu gure zine aretoetan.Hiru lurralde historikoetako 19 udalerrik hartuko dute parte programa honetan eta udalerriek beraiek erabakiko dute, erabilgarri
|
dauden
neurrian, zein filma emango duten. Herri batean eta bestean, guztira 150 emanaldi izan daitezkeela aurreikusten du Eusko Jaurlaritzak, gehienak Gabonetako egunetan pilatuko badira ere.
|
|
|
Zenbait jarduerak justiziaren auzia dakarte, horrelakorik onartu ez duen populazioarentzat arriskua duten neurrian eta kalteen aurka egiteko baliabiderik ez
|
dagoen
neurrian kalterik egonez gero. Eta, Hollanderren eta Millerren iritziz, hemen agertzen da auzi garrantzitsu bat:
|
|
|
Gizakia berdin arrazoimen ezagutzailea(, cogito?): eta Natura,, gauzen existentzia, lege orokorrek determinaturik
|
dagoen
neurrian? (Kant), legeok arrazoimenarenak baitira; zientzia, Naturaren ezagutza objektiboa, balio eta ideologiekiko neutrala, burujabea, menpegabea baldintza historiko sozialekiko.
|
|
|
Etxea gainera erortzera zihoakion arren, begiak zabalik mantentzen zituen Maria Bibianak, buruan bi hitz. Maria Bibianaren bizitza bizitzaren zentzuari lotua
|
zegoen
neurrian, oso litekeena da hipotesia, itsasten zitzaizkion bitartean:
|
|
|
Bertatik bertara
|
zegoen
neurrian, Domingok argi eta garbi ikus zezakeen nola ahoskatu zuen neskak bere izena. Miryam?, hasierako eta bukaerako ezpainkariak batez ere, Domingori igorritako bi musu iheskor iduri: burutazio haren eraginagatik, baita argiak Miryamen ezpainen haragitasuna, argitasuna?
|
|
|
Printzipioz, jakina, hartutako konpromisoak mantentzeko joera guztiz loturik dago konpromiso horiek, arauturik
|
dauden
neurrian, aldatzeko dauden zailtasunekin.
|
|
|
Adibidez, ekoizpenaren eraginkortasuna handitzen duen garapen teknologikoa. Salneurriak murrizten dituzten beste faktore batzuk
|
dauden
neurrian, sortzen den «zerga» moduko eragina inflazioaren handitzearen portzentajea baino handiagoa izango da, ziur asko.
|
|
|
Txosten hauek ikusita, ordura arte aztarnategia ustiatzen zuen enpresari baimenak ezeztatzea erabaki nuen. Erabakia hartzen zaila da, baina jasotako berriak ikusita eta gure kultura ondarea babestea
|
dagokidan
neurrian, ez dut beste aukerarik izan. Gainera, txosten hauek mahai gainean izanda zentzuduna den nork ez luke halakorik egingo?
|
|
|
Bai, kezka gero eta zabalduagoa dago, sare gehiago
|
dauden
neurrian. Gero eta informazio gehiago jartzen da sare horietan.
|
|
|
Horren ondorioz, ordezkatu barik geratuko da euskal herritarron ehuneko hamar inguru. Beraz, beste indar politikoen artean banatuko dira, bakoitzari
|
dagokion
neurrian, ezker abertzale horri egokitu litzaizkiokeen eserlekuak eta horrek, berez, gehiengo osoak lortzea erraztuko du. Argi dago kalitate demokratikoaren aldetik eskasagoak izango direla hauteskunde hauek, baina ez dezagun ahaztu lehenagotik ere bazela kalitate horren aurka jokatzen zuen beste faktore garrantzitsu bat.
|
|
|
Etxea gainera erortzera zihoakion arren, begiak zabalik mantentzen zituen Maria Bibianak, buruan bi hitz –Maria Bibianaren bizitza bizitzaren zentzuari lotua
|
zegoen
neurrian, oso litekeena da hipotesia– itsasten zitzaizkion bitartean: " Jainkoaren borondatea":
|
|
|
Bertatik bertara
|
zegoen
neurrian, Domingok argi eta garbi ikus zezakeen nola ahoskatu zuen neskak bere izena –Miryam–, hasierako eta bukaerako ezpainkariak batez ere, Domingori igorritako bi musu iheskor iduri: burutazio haren eraginagatik, baita argiak Miryamen ezpainen haragitasuna –argitasuna– azpimarratzen zuelako ere, Domingori, bat batean, sentsualak baino sentsualagoak iruditu zitzaizkion ezpain haiek; esan nahi baita, lehenik, neska hura polita iruditu zitzaiola; hurrenik, ederra, eta, azkenik, gero eta ederragoa –perfektua–, ezpainak ez ezik, belarritxoak ere deigarriak egin baitzitzaizkion istant hartan, hain zituen txikiak, ahora eramateko moduko bi anis pasteltxo iduri:
|
|
|
Agerian utzi du egingarria dela hizkuntza pluraltasuna gizarte bizikidetza sendotzeko moduan kudeatzea, hori bada borondatea eta erabakia. Euskararen Legea sortzeko prozesua eredugarria izan zen, besteak beste eta batez ere, adostasun zabalean oinarritu zelako eta, hartarako borondaterik
|
dagoen
neurrian, hizkuntzaren auzia koiuntura politikoetako gorabeheretatik salbu utzi daitekeela agerian jarri delako hainbat urtean; ez horrenbeste azkenekoetan, ordea. Hauetan, Espainia osoan nolabaiteko inboluzio edo atzera buelta konstituzional bat gertatzen ari baita hizkuntza kontuetan, eta horrek bere isla du Euskal Herrian ere.
|
|
|
Natura ez da kanpoko ezer, berbaitango gauzen batura bat edo. Natura" gauzen existentzia[...] lege orokorrek determinaturik
|
dagoen
neurrian" 20 izanen da. Natura" legeak" dira, geure legeak, noski.
|
|
2010
|
|
|
Hain zuzen ere, uste dut Europar Batasunaren barruan bertan, zenbat eta Europa indartsuagoa izan, hainbat eta handiagoa izango dela zuen autonomia espazioa. Europa batuagoa
|
dagoen
neurrian, gehiago izango da erregioen Europa eta ez hainbeste nazio estatuena. Oso paradoxa polita da:
|
|
|
Erakundea modu zabalean ulertuta, sektore sozial edo produktiboko edozein enpresa, instituzio, administrazio, fundazio, prestakuntza zentro, e.a. aukera bat eta desberdina dugu hizkuntza portaera aztertzeko eta eraikitzeko ere, merkatu ikuspegiaz baliatzen bagara, hau da, erabiltzaiErakunde bakoitza gizarte sistema partikularra da, eta sistemak, produktibitatera zuzenduta
|
dagoen
neurrian, baldintzatzen ditu portaera guztiak (hizkuntzarena barne), oro har, gizartean egiten ez ditugun gauzak eginez eta aldrebes. Marko sozial partikular hauetan, gizarte zabalean bezala, portaeran baina beste modu batean zuzen eragiten duten aldagai komunak eta sendoak badaude (irudikapen sozialak, balioak, jarrera, trebetasunak, gaitasunak, igurikipenak, rolak, motibazioa, metatutako esperientzia, emozioa eta afektua, e.a.).
|
|
|
Sarreran genion bezala, hizkuntza gizartean aztertzeko aldagai klasikoak alde batera utzita, aukera egin dugu erakunde fenomenoen alde eta hauen konkurrentzia hizkuntzaren erabilera edo kontsumoarekin. Erakunde bakoitza gizarte sistema partikularra da, eta sistemak, produktibitatera zuzenduta
|
dagoen
neurrian, baldintzatzen ditu portaera guztiak (hizkuntzarena barne), oro har, gizartean egiten ez ditugun gauzak eginez eta aldrebes. Marko sozial partikular hauetan, gizarte zabalean bezala, portaeran baina beste modu batean zuzen eragiten duten aldagai komunak eta sendoak badaude (irudikapen sozialak, balioak, jarrera, trebetasunak, gaitasunak, igurikipenak, rolak, motibazioa, metatutako esperientzia, emozioa eta afektua, e.a.). Hauek erakundean subjektu bakoitzaren doikuntza baldintzatzen dute, erakunde bakoitzean ematen den marko sozialaren arabera.
|
|
|
Ikusten dugu porrot baten aurrean gaudela, porrot egin duelako lan egiteko modu batek eta oso kontuan hartu beharrekoa da lan merkatuaren erreformaren inguruan zer easten ari diren eragileak. da Galdosen ustez, aldaketak dituela eta aldaketa sakonetan murgilduta
|
gauden
neurrian, egiturazko aldaketa dira. Kaleratzea merketzearekin oso kezkatuta ikusten ditu herritarrak HAMAIKABATeko presidenteak eta ulergarria iruditzen zaio.
|
|
|
gizakia berezko ergelkeria batek joa bada ere, pasatzen den segundo bakoitza (tximuen senideak garela diote, baina oilarraren arrautzatik ez ote gatozen?) hipotesi horren aldeko argudioa da?, klase guztietan aurkitzen baitira ergelak eta ez hain ergelak, goian, behean eta erdian. Ulertu behar didazu, hala ere, erlijioa herritarren opioa dela sinetsia
|
nagoen
neurrian. Bibi eta izeba Ernestina lirateke salbuespenak?, ergeltzat ez ezik, espezie arriskutsutzat ere hartzen ditudala Trentoko kontzilioan gelditutako katoliko suhar dogmatikoak, kontzilio berriarekin hainbat eta hainbat katoliko itxaropentsu agertzen bazen ere, lan ederrak izango dituzue eliztarrok egoerari buelta ematen, Gabino!?: esan nahi dizudana da Teoren eta Natalioren langileek ergel huts bihurtzeko probabilitate guztiak zituztela eta dituztela; are gehiago:
|
|
|
Sinatzaileen artean PSE EEko, PSNko eta PSko kideak egoteak esangura berezia eman zion testu hari, euskal herritarren erabakiaren errespetua jasota
|
zegoen
neurrian. Inork ez zuen dudarik egiten Gemma Zabaleta PSE EEko legebiltzarkidea. Jone Goirizelaia Batasuneko buruzagiarekin batera mugimendu haren eta adierazpen haren inspiratzaile nagusia?
|
|
|
Horregatik, Garaten arabera,, hemengo euskal herritarrek sortu zituzten ikastolak Iparraldean. Eta euskal errefuxiatuek sorkuntza horietan parte hartu zuten, hemengo bizitzan integratuta
|
zeuden
neurrian; ez gehiago, ez gutxiago?.
|
|
|
Interes eta arrazoi asko nahastu ziren gatazka ideologiko hartan. Baina, funtsean, ikastolek garaiko euskal gizartean bizi zen gatazka ideologikoa bera nozitu zuten, ikastolak gizartetik sortu eta gizartean sustraituta
|
zeuden
neurrian. Horrela, gizarteko beste arloetan bezala, euskal abertzaletasunean zeuden joera eta ikuspuntu ezberdinak ikastoletan emandako eztabaidetan islatu ziren.
|
|
|
Gaur egun, aldiz, jai bakoitzak bere logoa du, bere leloa, kanta, arropa? Profesionalizazio modukoa eman da, halabeharrez, garaiak aldatuz joan ahala eta bitarteko gehiago
|
dauden
neurrian. Ibilaldiak, adibidez, euskararen sustatzaileak omentzen ditu 1997az geroztik, urtero alor zehatz bateko eragileei edo lagunei gorazarre eginez.
|
|
|
Amaitu da zehaztasunik eza, inoiz aukerarik ez egiteko eta diru publikoarekin ordaindu eta ikastetxe pribatuen eskubide guztiekin iharduteak adierazten duen abantaila uztartuz baliatzeko aitzaki gisa. Euskadiko Ezkerra pozten da azkenean, guri legegile gisa
|
dagokigun
neurrian, gaur benetan publiko izan nahi duten ikastolen biltze aurrerabidea amaituko dugulako?.
|
|
|
– Urteroko «aurrerapen txostenetan», industri lehiakortasunarekin loturiko politika ekintzez, estatu bakoitzaren erronkarik funtsezkoenekin loturik
|
dauden
neurrian, informatu lukete kide diren estatuek.
|
|
|
– Gizarte, hezkuntza eta osasun zerbitzuetan, zerbitzu horiek kide den estatuan duten antolaketari edo estatuek duten erantzukizunari kalte egiteko arriskua
|
dagoen
neurrian.
|
|
|
Kontu delikatuak dira, serio pentsatuz gero, normalean halako aukerak urruti daudenean hitz egiten baitugu, aise eta ozen hitz egin ere, arretaz eta apalki hitz egiteko gauzak diren arren. Zorionez, ospitalean gai horietaz arduratzen denak behar bezalako errespetuarekin jokatzen du, eta haren laguntzaz zehaztuta utzi dut, neure esku
|
dagoen
neurrian, bizitzaren amaierari buruzkoa.
|
|
|
Denok ulertzen eta bultzatzen dugu helburu hori. Gizarteak bide segurtasuna irakatsi die umeei, segurtasunerako diseinatua
|
dagoen
neurrian. Hau da, errepideetan seinale, semaforo eta kodeak daude segurtasuna ziurtatzeko.
|
|
|
Bai, eta horren ondorio izan dira urte batzuetan egindako lanak. Adibidez, institutu erlijiosoei buruz Arantzazun egindako kongresua Fundaziotik egina da niri
|
dagokidan
neurrian. Hor argitara eman diren liburu marduletan Fundazioak esku zuzena izan du.
|
|
|
Haatik, Digestoan esaten da subiranoaren xedapenak, zenbait kasutan, ez dituela gainditzen gizabanakoaren mugak. Dena den, xedapen hori ez da kontuan hartzen, agidanez, legearen esangura hertsian; aitzitik, edozein ediktu edo errege dekretu gisa hartzen da, pertsona zehatz baten mesederako edo horren kontra emanda
|
dagoen
neurrian. Eta dekretu horrek ez du aplikazio esparru handiagoa barruratzen, pertsonei dagokienez edota denborari dagokionez; eta, ondorenez, ez da berez legea, aurreko kapituluan esanda geratu den bezala.
|
|
|
Bestalde, lehen zehaztapena aplikagarri zaio legeari, subiranoaren gogoan
|
dagoen
neurrian; orain, berriz, kanpoko legeaz ere ari gara. Hortaz, Gabriel Bielek zehaztu zuen zer den legea, esanez arrazoimen zuzenaren zeinu zehaztaile gisa, pertsona bat zerbait egitera edo ez egitera behartuta dagoela ezartzen duena.
|
|
2011
|
|
|
idatzizko jarduna h bidez egiten da, erabat edo oso nagusiki; ahozko jarduera formal jasoa ere bai, oro har. gainerako jarduna, eguneroko mintzajardun eta berba egikera arrunta, informala eta intimoa, L aldaeraz egiten da beti edo nagusiki. hots, Lren eta h ren konpartimentazio funtzionala dago hiztun elkarte horretan (konkretukiago, hiztun elkarte horrek konpartimentazio arau hori indarrean daukan esparru territorialean eta, horren barnean, bertako hiztunen arteko agerbide, jardun gune, harreman sare eta situazioetan. hots: ...n elkartearen lurralde esparru osoan (hiztun herrian) edo bertako eskualde eremu jakinean kontestuak agintzen du, normalean, noiz h erabili eta noiz L. Mintzajardunaren situazio markatzaileek, norknorekin noiz non zertaz diharduen azaltzen duten elementuek, esplikatzen eta, parte on batez, determinatzen dute kasu bateko eta besteko jardunaren berezitasuna. f) Konpartimentazio soziofuntzional (eta,
|
dagokion
neurrian, territorial) hori egonkorra da. hots, ez da urtetik urtera (ez eta hamarkadatik hamarkadara edo belaunaldi batetik hurrengora) nabarmenki aldatzen. hizkuntza egoera guztiak (guzti guztiak) aldatu egiten direnez gutxi edo (normalean) asko, berehala agertzen da galdera: zenbat denbora iraun behar du hizkuntza egoera batek" bere horretan", egoera hori" egonkorra" dela esateko? 56 Neurri bat hartu patroi, zein bestea, ez da begien bistatik galtzea komeni diglosia, Ferguson-en irizpidez, egoera egonkorra dela. konkretuki," a relatively stable language situation".
|
|
|
Kritikari apasionatuari dagokion tonuan, gainera. Egia da, berak dioen bezala, kolonia izandakoen gaineko hausnarketaz haratago doala kritika mota hori, azken batean, botere guneetatik at
|
dagoen
neurrian, ikuspuntu poskolonialez azter baitaiteke edozein kultura. Hala ere, Sarrionandia bera dugu Spivak behin eta berriz aipatzen diguna (ik.
|
|
|
“Test konbinatuarekin gutxitu egin dira Down en sindromearen arrisku handiko alarma faltsuak” Gaur egun, gomendatzen da ama adin aurreratuaren irizpidea alde batera uztea, 35 edo 38 urte, zaharkituta geratu baita. Amaren adina dagoeneko sartuta dagoenez bahetze konbinatua kalkulatzen den arriskuan, kontuan hartzen da
|
dagokion
neurrian. Baina ez da pentsatu behar adin batetik aurrera amniozentesia egitea hobe dela, test konbinatuan egiten diren kalkuluak askoz fidagarriagoak baitira, parametro gehiago baitituzte.
|
|
|
Kanpotik inposatuak direnez, bertako biztanleentzat balorea galtzen dute. Errespetatzen da zigorra jasotzeko arriskua
|
dagoen
neurrian, baina moralki ez du baliorik. Aurretik aipaturiko mugak, bai, errespetatzen dira, balio etiko guztia dute.
|
|
2012
|
|
|
Hedabide asko kolokan den garaian, isildu den sasoian, gorago jaso nahi du bere burua Hala Bedik. " Gure biziraupena erakunde publiko eta pribatuen eskuetan ez
|
dagoen
neurrian, lasai gaude. Autogestioak horixe erakutsi digu, lortu beharrekoa geure kabuz lortu dugula, horretarako ditugun baliabideak aprobetxatzen".
|
|
|
Auzoko taldeetan, entzumena lantzeaz gain errepikapena bultzatzen da, horrela hizkuntzak murduskatuz barneratzearen aldeko hautua egin da. hizkuntza aniztasuna
|
dagoen
neurrian, alfabeto aniztasuna egon daiteke eta horrexegatik idatzizko" ikasketa" baino" ikasketa" zuzena bultzatzen da. kultura aniztasuna (eta ondorioz hizkuntza aniztasuna) kontzeptu gisa aukeratzeak, ikuspegia zabaltzen laguntzen du, eta bide batez euskaldunok ere aterki horren barruan sartzen gara, subjektu aktibo bilakatuz. etorkin edota immigrante kontzeptuarekin haiek/ ... etorkinen seme alabak ez dira etorkinak.
|
|
|
Aniztasunak euskararen baitako kontraesanak azalerazten ditu. Izan ere, egoera gutxiagotu batean
|
dagoen
neurrian, hizkuntza aniztasun errealitate honek, euskarak duen eta izan behar duen lekuaz hausnartzera behartzen gaitu. Beraz, euskararen gainean birpentsatu da halabeharrez. hizkuntza aniztasuna aliatu gisa hartzen du Auzokok, elebitasunaren ordezko gisa. euskara kohesio eta komunikazio hizkuntza izatea du helburu. horretarako, beste kulturak eta hizkuntzak onartzea oinarrizkotzat hartzen du, beste kulturetako herritarrengana hurbiltzeko eta euskara bultzatzeko estrategia gisa. kultura gutxiagoturiko herritarrak aliatu ezin hobeak izan ahal dira, beraiek bizi izan duten egoera, gurekin parekatu dezaketelako eta alderantziz. euskalduna euskara duena bada, euskara ikasiz integrazio zuzena lortuko litzateke.
|
|
|
isiltasunaren aurkikuntza. Irudiek eta metaforek laguntzen dute horretan, gure komunikazio sistema sinboloz osatuta
|
dagoen
neurrian. Neure burua arbola baten azpian etzanda airean pedalkadak ematen irudikatzen dudan bakoitzean tupustean ixten da pentsamenduen iturria.
|
|
|
Izan ere, erabaki demokratikoak hartzeko uneanoraindik orain gabezia larriak daude herritarren zuzeneko parte hartzeari dagokionez.Dena den, eredu ordezkatzaile/ deliberatzailea ez da nahikoa. Demokratizazioprozesuetan sistemaren barne/ kanpo mugak ezbaian
|
dauden
neurrian, «parte ezden parteak» (nahi bada, subordinatuak) adierazten duen antagonismo «kudeaezina» ezinbesteko osagarria da sakontze demokratikoa erdiesteko.
|
|
|
Ibilbide historiko honen laburpen gisa esan daiteke estatu eraikuntza eta honekinlotutako nazio eraikuntza ez direla inoiz garabide lasaiak. Lurralde komunitatepolitikoaren egituratze juridikoak agintearen zedarritzea dakar halabeharrez, etaaginterik gabeko eremurik ez
|
dagoen
neurrian, estatu berri baten eraikuntzakindarrean dagoen «beste» estatu baten aginte eremua ezbaian jarriko du.Horrela, estatugintza ibilbide liskartsua izango da beti. Gauza bera esan daiteke, naziogintzari buruz, lotura sentimendu sendoena duten komunitate politikoen artekotalka gaindiezina den neurrian.
|
|
|
BPGa adierazle monetario bat da, merkatuan negoziatzen den zeregin guztiaislatzen duena. Gizarte garatuaren segurtasuna zenbat eta txikiagoa den, orduan etagehiago gastatzen du defentsan, barneko babesean, eta horrek BPGa igoaraztendu; eta gaixoago
|
dagoen
neurrian, elementu farmakologiko gehiago kontsumitzenditu, eta horrek BPGa igoarazten du. Bizi kalitatea, zoriona eta BPGa ez dira zertannorabide beretik joan, eta errealitateak erakusten digu gutxitan joaten direla norabideberetik.
|
|
|
borroka eta gatazka ugarienarteko artikulazio desberdinak askoz ere zailagoak direla gainetik kontrolatzekoeta manipulatzeko orduan: Subjektuaren posizioak barreiatuak
|
dauden
neurrian (eta «diskurtsiboki» barreiatuak balira eraikiak agertuz gero) kontrol sozialarenestrategiak nahastea eta desbideratzea errezagoa bilakatzen da.
|
|
|
Gatazka eta borrokarren jatorriakmendekotasun mota ugaritik sor daitezke. Izan ere, mendekotasun harremantzateraikiak
|
dauden
neurrian, giza harreman guztiak antagonismo lekuak bilakatudaitezke. Horrela, gizartearen konzepzioak giza harreman heterogeneoz osatutakomultzo konplexu baten itxura hartzen du; non, are eta gehiago, harreman modubakoitzak bere dinamismo propioa gordetzen baitu:
|
|
|
Askapen mugimenduaren marginalizazio politikotik, beraz, Egia bere Osotasunean antzemateko eta ordezkatzeko zilegitasuna aldarrikatzen da. Hein batean, garai bateko Japonian bezala, ukiezinen kasta osatzen duelako; edota, zentzu sozialean bainoago zentzu politikoan, bat Giorgio Agamben filosofoaren Homo/ Homini Sacer esamoldearekin, praktikan ordena legaletik kanpora alboratuta
|
dagoen
neurrian. Unibertsaltasunaren posizio kontzientea osatuz, parterik ez duen zatia izanik, euskal gizartearen egiazko unibertsalitatea ordezkatzen du.
|
|
|
modernitatearekin gizabanako autonomoak zuzenki egin behar die aurre lehen mailako kultur identifikazio modu partikular eta kolektibo komunitarioei. Hau hola izanik, subjektua bere komunitate hurbileko substantzia kulturalarekin identifikazio eta lotura lehen mailakoak eten eta ukatzera behartuta
|
dagoen
neurrian, bigarren mailako identifikazio unibertsala" abstraktua" da. Baina" konkretua" bilakatzen da berriz, lehen mailako identifikazio komunitarioak bidea aurkitzen duenean moderniaren gizarte eremu anonimo berrian berrintegratzeko.
|
|
2013
|
|
|
Autoen boterea, oinezkoena hasten den tokian bukatuko den etorkizuna, hiria garbiagoa eta gutxiago" okupatua" izango duen etorkizuna, mugitzea posible izango den hiria, elkartu eta elkarrekin egon daitekeen hiria, hau da, hobeto bizi daitekeen hiria, haurra bere lagunekin bakarrik irten ahal izango den hiria. Beraz, plaza berehala bueltatu behar zaie hiritarrei eta gero saiatuko gara, aukera
|
dagoen
neurrian, aparkalekuen arazoa konpontzen. (…)
|
|
|
Kontuz ibiliko naiz neure buruarekin, eta baita Wickham jaunarekin ere. Kontua galaraztea nire esku
|
dagoen
neurrian, ez da nitaz maiteminduko.
|
|
|
ezinbestekoa da langileen harremana eta integrazioa. Langileak enpresan gustura
|
dauden
neurrian, absentismo indizeak jaitsi egingo dira. Hori lortzeko modua da, langile berriak hautatzeko prozesuan, enpresan lehendik dauden profilekin bat datozenak hautatzea; ordainsari eta sustapen politika bidezkoa baliatzea, gizon emakumeen arteko tratu eta aukera berdintasuna errespetatzen dituena; langileen arteko harreman informalak sustatzea kirol ekintzen, ekintza kulturalen eta abarren bidez.
|
|
|
Beharrezkoa da zentzuz jokatzea: begirunea zor diegu herritarrei eta, esaterik
|
dagoen
neurrian, egiari edo antzekoari. Idealizazioek ezin dute itxuraldatu gertatutakoa.
|
|
|
Komunean dutena da badutela beste interes ala lan nagusi bat eta horrek mugatzen duela duten ahalmena UNEDen sartzeko. UNED bakoitzaren bizitzan sartu behar da eta bakoitzari
|
dagokion
neurrian. Pertsonaren ahalmen eta helburuen arabera egokitzen da UNED, arrakasta helburu eta hartutako erronka horiei aurre eginez.
|
|
|
Balioak egon badaude, eta ez dira jada misteriotsuak. Areago, balioak, azken buruan, Gertakari Guztien Liburuan daude, norberaren gogo egoerak (edo gogo gertakariak) liburuan
|
dauden
neurrian.
|
|
|
Edo soziolinguistikoa, nahiago bada. Mende honetan euskal hiztun izateko arrazoibidezko baliabide batzuk ere eman behar ditu hezkuntza arautuak,
|
dagokion
neurrian. Bere helburu baldin bada behintzat euskal hiztunak sortzea.
|
|
|
Ondo
|
dauden
neurrian, hori da axola duen bakarra, ezta?
|
|
2014
|
|
|
Alabaina, modu urbanistiko ezberdinak daude demografiaren gorakadari erantzuteko, hiriak egiteko eredu desberdinak
|
dauden
neurrian. 1960ko eta 1970eko eztanda demografikoaren karietara etxebizitza poligonoak sortu ziren Espainian, eta grand ensemble direlakoak Frantzian, etxebizitza sozialen eskaria nolabait ase zutenak, kalitatean baino gehiago, kantitatean (Fernandez de Betoño, 2010:
|
|
|
Gutako askoren eguneroko jardunak badu bai, elkarbizitza sozialean eraginik eta hura egituratzetik ugari. Hizkuntza jarduna ekintza sozial (ia) guztietan presente
|
dagoen
neurrian, ez du zentzurik hizkuntza politika sail bakar batera mugatzeak. Zeharlerrotasuna ez da ideia berria gai honetan, baina, ideia izatetik harago, ibilbide gutxi eginikoa da.
|
|
|
4 Arnasguneak hedatzea. Aurrez aipatu bezala, erdarazko sistemengandik gertuen eta hartu eman estuagoan
|
dauden
neurrian, arnasguneek euren izaerari eusteko zailtasun gehiago izango dituzte. Horregatik, arnasguneen inguruan arnasgune berriak osatzen edo hedatzen diren neurrian, euren izaerari eusteko aukerak biderkatzen dira.
|