|
2000
|
|
|
Kanpokoak merkeagoak badira haiek erosiko dira. Bertakoak garestiagoak izateko arrazoiren bat izan
|
behar dute
; adibidez euskal jatorriaren labela izatea, kalitatea, alegia. Uneotan ordea, ez dago labelik.
|
|
|
Ipuin errazak dira berez. Baina haurrek aurrez azalpen bat
|
behar dute
. Orrialde bakoitzean esaldi labur bat dago.
|
|
|
Batzuen iritziz, apaizek munduaren haratagoko arazoaz arduratu
|
behar dute
eta ez hemengoaz. Hori, batez ere, Madrilen diote.
|
|
|
Merkatua beraiek bilatu
|
behar dute
. Merkatua badago eta hemendik kanpo ere bilatu behar da.
|
|
|
«Bikoizlarien lana ez da behar adina baloratzen, aktore onak izateaz gain, erritmo ona eta sinkronia ere eduki
|
behar dute
-eta»
|
|
|
Nola eraiki Euskal Herria horiek guztiak barik? Gizalegea aparte, kalkulu politiko hutsetik ere, PSE-EE eta bere militante eta botoemale guztiak pieza klabea dira gizarte honen etorkizunean, eta garrantzi horren arabera jokatu
|
behar dute
gatazka gainditzeko bidean, aktore politiko guztiek hala onartuta.
|
|
|
HB HB da eta ETA ETA, zalantzarik ez, baina denok dakigu zertaz ari garen. Ezker abertzalearen aparato politikoek, kirtena kontrolatzen dutenek, erabaki
|
behar dute
Lizarra-Garaziko erresoluzio eskemari bene-benetan heldu nahi dioten, horrek esan gura duen guztiarekin. «Eman hitza herriari»-Lizarrakoaren muina-, bere esanahi sakonenarekin heldu behar zaio, eta hori erabat kontrajarria dago Arabako herritarrek bide politikotik horrenbeste kargu instituzionaletarako aukeratu duten pertsona heriotzez baztertzearekin.
|
|
|
eta horregatik hemen dugu geuk ere botoa. Baina kontuan eduki
|
behar dute
politikariek jendeak gero eta gehiago nahi dituela erantzun berri, zehatz eta praktikoak, galdera eta arazo zehatz eta praktikoei. Bestela uniformetasun monolitiko batera goaz gero eta gehiago, azkenean ez dakizularik zer ezberdintasun ideologiko eta praktiko dagoen bi partiduren artean.
|
|
|
Uste dut oraingoan ia 900.000 pertsona izan direla hemen botoa ematera joan ez direnak eta uste dut, baita ere, kopuru hori handitzen joan daitekeela, baina ez EH-k joera hori aholkatu duelako edota hurrengo batean ere aholka dezakeelako, baizik eta jendea aspertzen eta nazkatzen hasia dagoelako aspalditik edozein partidutaz (eta EH beste partidu bat gehiago da). Hemen konbentzitu egin behar da, hemen partiduek konbentzitu egin
|
behar dute
... politika eginez, hau da, soluzio zehatzak lortuz jendearen onurarako. Minimo batzuen babesean bildu behar gara berehalaxe (beti ere bakean, elkarren arteko errespetuan, inolako indarkeriarik gabe) euskal herria eta euskal kultura maite dugunok, zeren, iruditzen zaidanez, nazionalismo espainolaren oldarra indartsu baitator oraingo honetan
|
|
|
Kontuan izan behar da azken 30 urteetan bizi izan ez dugun egoera politikoaren aurrean gaudela, bakea hurbil izan dugula eta bakea lortzeak herri honetan izugarrizko iraultza suposatzen duela. Orduan, herritarrek ere ulertu
|
behar dute
une garrantzitsua bizi dugula eta arazoei denbora eman behar zaiela. Ez PSOEk lehen, ezta PPk orain, ez dute asmorik euskal burujabetza garatzeko.
|
|
|
Lehenik herritarrek
|
behar dute
botua eman. Lehendakari ez nazionalista izatea-PSE-EEkoa bada hobe-demokrazia sendo baten ezaugarria litzateke.
|
|
|
Logikoki, gauza hauek hasieratik izan
|
behar dute
naturalak. Gure programa egiteko eskatu zigutenean, DBH diseinatzen ari ziren, legea martxan jartzen.
|
|
|
Programak ikastetxeko proiektuan integratuta egon behar du. Bere izaera dela-eta, klaustro osoak konpromisoa hartzea ezinbestekoa da, nahiz eta irakasleria osoaren parte-hartzea berdina ez izan.Bestalde, gurasoek ados egon
|
behar dute
, eta horregatik da ezinbestekoa Ordezkaritza Organo Gorenak programaren integrazioa onestea. Eskola elkarte osoak hartu beharreko erabakia da ikastetxearen curriculum proiektuan hezkuntza afektibo-sexuala integratzea ala ez.
|
|
|
Rafael Veraren gaitasun analitiko ukaezinak berehala" jan" du bere egoeraren berritasuna... eta iluntasuna. Orain arteko aliantzek gutxi balio dute aurrerantzean, eta lehen oso lagun ziren haietako batzuk laster etsai bihurtzen ikusteko prest egon
|
behar dute
. Aldiz, PP inoiz baino ahaltsuago (eta, beraz, makurgaitzago) dago bere gehiengoaren gorenean.
|
|
|
Mauleko kale nagusian ehun metro karratuko egoitzaren erosteko
|
behar dute
dirua. Hain zuzen, eraikin horrek Zuberoako hainbat kultur eta kirol elkarte biltzen du bere baitan, baita kontzertuak antolatzeko gunea, musikarientzako errepetizio gelak, biltegia eta taberna bat ere.
|
|
|
Baina ez da medioen zepoan erori behar berehala eta denentzat. Eztabaida baldin bada abertzale talde guzien artean, izan
|
behar dute
amore emaiterik gabe. Militanteak jakinean izan behar baldin badute, hori egina izan behar da barneko egituretan.
|
|
|
Bai, denek dakite presoak badirela, baina ez da segur denek nahi dutela haien eskubideen errespetua, are gutxiago haien askatasuna. Estatuarentzat, politikari gehienentzat eta opinioaren parte batentzat, presoak ongi dira preso eta kartzela denbora konplitu
|
behar dute
. Askok nahi dute presoen zigortzea, eta mendekua zuzena iruditzen zaie:
|
|
|
Ezker abertzaleak, aldiz, eraikuntza nazionalaz hitz egin izan du. Nola gainditu
|
behar dute
ikuspegi desberdintasun hori indar abertzaleek?
|
|
|
Nire lehen liburua oso berdea izan zen, heldugabea. Baina, arrisku horrekin jokatu
|
behar dute
argitaletxeek. Gero eta gehiago, gainera.
|
|
|
Tristea da horrela ibili behar izatea: energia gastatuz, borrokan, ea lan hau niri ematen didaten eta ez beste horri, gero haserretu eta, hala ere, lana lortu ez... horretan sartzen direnek denetarik egin
|
behar dute
.
|
|
|
Ekimen ugari antolatu du ekainean Xiberoko Botzak Maulen egoitza berria erosteko. Dirua biltzen jarraitu
|
behar dute
beraz, datorren udazkenerako lokala amaitua egon dadin.
|
|
|
Bake-planak, ordea, ez dira Legebiltzarreko ez legezko proposamenen ondorioz inola ere aurrera aterako, baizik eta batzuen eta besteen arteko hizketaldien ondorioz. Alderdien arteko elkarrizketek giro eta abagune apropos bat sortu
|
behar dute
mahaia eraikitzeko, baina ez Legebiltzarrean eginiko printzipio deklarazio baten bitartez. PSEren proposamenari EAJk baietza eman bazion eta guk ezetza eman bagenion, ez zen PSEk aurkeztutako guztia baztergarria zelako.
|
|
|
Profesionalizatu bai, noski, baina kontzientzia galdu gabe. Noski, horretan dabiltzanek irabazi egin
|
behar dute
, mundu guztiak bezala. Ez dira bizi haizetik, baina arriskua hor dago, kontzientzia behar da, horrek agindu behar du.
|
|
|
" Parte hartzaileek irekita egon
|
behar dute
talde dinamikan sortzen diren ekimenetan murgiltzeko. Guk, jakina, iradokitu egiten dugu, ikasleek, hasierako lotsa eta beldurra gaindituz, sentsazioak elkarrekin landu eta senti ditzaten" argitzen digu Eli Olaskoaga sexologoa eta Hirusta kolektiboko kideak.
|
|
|
Argi dugu zeregin horretan erakundeak eta lehendakariaren zeregina zein den. Erakundeek motorra izan
|
behar dute
, baina hasierako galderatan aipatu dudan zutabeetan oinarrituta.
|
|
|
Arraun mundua mugitzeko arraun elkarteen asoziazioa behar du, federaziotik aparte. Klubek agindu
|
behar dute
, klubak dira dirua bildu eta gastatzen dutenak, arraunlariak lortzen dituztenak... Gaur egun ikusi da pilotan, eskubaloian, saskibaloian, futbolean... asoziazioak daudela, federaziotik aparte.
|
|
|
Musikari buruz hitz egin
|
behar dute
ahalik eta laburrenean, gauza garrantzitsuenak esanez. Esaten dutena irakasten duten kultura orokorrarekin erlazionatu, historia batez ere, eta literatura.
|
|
|
Hurrengo belaunaldiaren ardura dena zalantzan jartzea da. Hautsi egin
|
behar dute
. Guk ahal genuena egin genuen.
|
|
|
Guk ahal genuena egin genuen. Hurrengoek gauza asko jaso dituzte eginak eta egoera aztertu
|
behar dute
. Alderdi abertzaleak (hasi EHtik PNVra) orain 25 -30 urteko diskurtso bera botatzen ari gara.
|
|
|
Alderdi abertzaleak (hasi EHtik PNVra) orain 25 -30 urteko diskurtso bera botatzen ari gara. Orduko belaunaldiarentzat zentzua zuen diskurtso hark, baina hurrengoentzat ez, zerbait berria
|
behar dute
.
|
|
|
" navarrismo" tik hasi behar dugu. Baliteke Euskal Herriaren nukleoa Nafarroa izatea, baina hori nafarrek lortu
|
behar dute
.
|
|
|
Zuzenbidezko estatu batean desobedientzia zibilak ez dauka zentzurik. Kode zibilean desobendientzia zibila agertzen den unetik, epaileek legeen hauste posible aurrean ebatzi
|
behar dute
. Gainera, kasu honetan desobedientzia zibilak badu funts politiko bat.
|
|
|
Euskal Herriak hitza eta erabakia izan behar du. Erabaki hori Estatuek errespetatu
|
behar dute
.
|
|
|
Batzuekin oraindik egon ez banaiz ere, nire lehen lana herriz herri udaletako teknikariekin hitz egitea izan zen. Udalek jabetu
|
behar dute
aro berri batean sartu garela, eta euskararen aldeko ekintzak ez daudela bakarrik Jaurlaritzaren esku. Denen ardura da.
|
|
|
Orain arte Jaurlaritzak eskolari, unibertsitateari edo enpresa handiei erantzun badie, orain udalei ere badagokie, herrietako euskara elkarteek egin duten moduan, bertako beharrei erantzutea. Udaletako zinegotziek jabetu
|
behar dute
kultura esparruaren barruan euskararen transbertsalitateaz. Askotan teknikariak denetaz arduratzen dira.
|
|
|
Azken 15 urtetan urrats sendoak eman direlakoan nago. Ez du ordea dena antolatua izan behar, herritar bertsozale eta antolatzaileek ere
|
behar dute
beren erara funtzionatzeko lekua. Nola lortu oreka hori?
|
|
|
Amaitu da XX. mendeko azken txapelketa, bertsoz gainezka etorriko den 2001 urtearen atarian: Bizkaia ez beste herrialde guztiek uda aurretik txapelketa jokatu
|
behar dute
eta horietatik irtengo dira Euskal Herriko Txapelketa nagusian kantatuko duten bertsolariak. Bizkaitarren artean berriz, etorkizunean erreferente izango da amaitu berri dena.
|
|
|
Gehiengo osoak duen gobernu batek iritzi publikoa erabili dezake, baina presazko eta gogoeta sakonik gabeko erabakiek porrot egiten dute. Erantzun penalek erantzun luzea
|
behar dute
. Adin txikikoak horrela tratatzeak jarraipen iraunkor bat eskatzen du, ez da gaurko edo biharko hartzen den erabaki bat.
|
|
|
Euskalgintzako taldeek, sindikatu euskaltzaleek eta alderdi politiko abertzaleek oso argi izan
|
behar dute
hurrengo urtetan euskalgintzak emango dituen urratsak eta zenbait gizarte joeren garapenak (lerro euskaldunen matrikulazioa, euskararen aldeko jarrera, arloz arloko egitasmo desberdinen garapena etab), ematekotan, gizarte komunikazio sare erraldoi horren bultzada ez den beste eragile baikorrik ez duela izango.
|
|
|
–Hemen guraso eta maisuak falta handi bat erremediatu
|
behar dute
, eta gure Euskal Herriari oraindaino baino mesede gehiago egin. Jenteen artean beste Lenguajerik Euskera baino ditxa gabeagokorik ez da ikusi, eta gure jatorrizko, edo jaiotzako Hizkera ez balitz bezala eta Euskaraz hitz egitea pekaturik haundiena balitz bezala, giza artetik kendu, eta lurpean ondatu nahi dute, eta Eskoletan sortija edo siñalearekin, azote eta kastiguarekin eragotzi nahi dute.
|
|
|
Aita, nola Euskal Herrietan, umeen haziera ona, eta behar den Dotrinarik izango da, baldin Euskera hondatzeko ahalegin guztiak egiten badira, eta gure mutiltxo, edo haurrei bildur eta azotearekin Euskera hitz egitea eragozten bazaie? Horiek berek gero edo Eleizagizon edo Etxajaunak izan
|
behar dute
. Eta guraso edo Kurak direnean, nola ongi premia den bezala, beren Etxe edo Hergoienetan (Herri txikiei honela Araban deitzen diete) Dotrina erakatsi, eta konfesatuko dute?
|
|
|
Lekukoak jartzean, gai bakoitzean horietaz ongi jakiteagatik ospea irabazi duten ikertzaileek izan
|
behar dute
eredu eta aipagarri.
|
|
|
Hori bai, frekuentzia berean emitituko duten zerbitzuen artean koherentzia gordetzen saiatuz.Behin horiek emandakoan, baliabide irrati-elektriko bera erabiliko duten zerbitzuen eragileek berengandikezberdina izango den sozietate berri bat izendatu
|
behar dute
, multiplearen eragiketaz eta banaketazarduratzeko. Akordiora helduko ez balira, emakida-baliabide horren emakida-prozesua berriro zabaldukolitzateke.
|
|
|
Baimenak bost urteko bi alditarako berriztagarriak izango dira, lehiaketa berria zabaldu beharrik gabe. Bestalde, emakida/ baimenaren hartzaileek hitzarmen bat sinatu
|
behar dute
CSArekin, arlo tekniko zein programatikoari dagozkien betebeharrak zehaztuz17.
|
|
|
-Satelite zein kable bidez ematekoak diren ikus-entzunezko komunikazio-zerbitzuak ez daude, aurrekoak bezala, baliabide urri baten esleitzeko prozeduren menpe. Zerbitzu horien programatzaileek edo editoreek, ordea, hitzarmenbat sinatu
|
behar dute
CSArekin (sozietateak Frantziar Estatukoak badira, edoEuropako Batasunetik kanpokoak izanda Frantziar Estatuko satelite-edokable-sistema baten bidez emango badira) edo deklarazio bat egin behar duteberaren aurrean (Europako Batasunaren partaide edo Europako HitzarmenEkonomikoaren sinatzaile den beste lurralde batetakoak badira). Hitzarmeneketa, maila apala-goan, deklarazioek ere, ikus-entzunezko komunikazio-zerbitzua betebehar edo eskakizun batzuen menpe jartzea ekarriko dute, besteakbeste, programazioaren aldetik, lurrazaleko sistema analogiko edo digitalakbezalaxe, aurrerago zehaztuko den bezala.
|
|
|
Mapak ez du, jakina, informazio objektiborik eta neutrorik eskaintzen. Praktikapolitikoan arrakasta erdiesteko, beste helburu batzuen artean, jendea lurralde batekinidentifikatzea lortu
|
behar dute
nazionalismoek; eta indentifikazio hori ahalik etamodurik espontaneoenean egin dadila23.
|
|
|
4 Hedabideek Euskal Herri osotuaren ideia kultural eta linguistikoaren islasoziala bultzatu
|
behar dute
. Lurralde-pertenentzia azpimarratu gura baldin bada, beharrezkoa da Euskal Herri osotuaren profilaren bonbardaketa sistematikoabermatzea.
|
|
|
10 Borondate integratzailea sustatu
|
behar dute
hedabideek. Iruditeria komuneanjarri behar da arreta, Euskal Herri barruko interkulturalismoa eta eleaniztasunabultzatuko duen iruditeria integratzailean.
|
|
|
nortasun-agiria, pasaportea, familia-liburua, jaiotza-agiria etagidatzeko baimena, besteak beste. Guztiak, baleko edo onargarri izateko, orain artebederen, estatu batek jaulkiak edota gutxienik onetsiak
|
behar dute
izan. Agiri haueknorbanakoaren berri zehatzak ematen dituzte:
|
|
|
Begien bistakoa da ezen, beren proiektu handia aurrera ateratzeko, euskal herritarrek erakunde politiko, sindikal eta zibil nazionalisten lankidetza behar-beharrezkoa dutela. Ikuspegi horrekin egiazko akordio bat lortu
|
behar dute
; halako akordioanon, norberak bere printzipio eta nortasun politikoak bazterrean utzi gabe, erakunde politikoek eta euskal herritarrek beren gain hartuko duten dagokien erantzukizunhistorikoa, eta, proiektu nazionala finkatzeko asmoak bultzatuta, beren buruaribeste aukera bat eskainiko dioten.
|
|
|
Mehatxuak daudelako, oztopoak aterpeetan eta abar. Salatu egin beharda, jendea beldurtu egin baita horren aurrean; babes ofiziala
|
behar dute
. Lizentziaeuskaldunak ofizialak dira.
|
|
|
Izan ere, honek guztiak euskaraz blaitutako militantzia exijitzen du. Abertzaleguztiek euskara
|
behar dute
ikasi; ezinbestean. Honek etsaiarentzako efektu birrintzaileak ditu, ezin da ukatu.
|
|
|
Sintesirako aldez aurretik grabatutako unitateak kateatzearen erabilpena. Beraz, sintesi-unitateen datu-base baten diseinu eta grabazioa
|
behar dute
. Datu-baseadifonemek eta soinu batzuetarako trifonemek osatuta egongo da.
|
|
|
– Aditzen erro silababakarrekoei dagozkien azentu-markek erroa topatzekoazterketa morfologikoa
|
behar dute
; azterketa hori, korapilatsua ez ezik, osogarestia da, konputagailuen ikuspuntutik. Hala ere, hiztegi eta programaziotramankuluen laguntzaz alderdi hau kontuan har daiteke, mugak dauzkan arren.
|
|
|
Bi, egoera zehatz batean, erlazio sozio-ekonomikoak azpiegiturako oinarri eta erabakiorrak izan zirela edo direla esatea litzateke. Hori hala gertatu ahal izatea posible da, eta azterketa historikoak eta soziologikoak ebatzi
|
behar dute
kasu bakoitzean.Hirugarren urratsa, erlazio sozio-ekonomikoak historian zehar, gaur eta hemendikaurrera ere, beti azpiegiturako oinarri erabakiorrak direla esatea litzateke. Honeksuposatzen du lege historikoak eta soziologikoak badirela esatea.
|
|
|
Horrela jarraituko oteda globalizazio-garaian ala joera hori moztu egingo ote da? Gertakizun zahar horrenarrazoiak sakonak izan
|
behar dute
derrigorrez, azpi-azpian estali eta ezkutaturikdaudenak.
|
|
|
Kojeve-k, berak aurkituriko egiak gizarteratzearren astindu nahi izan zituenirakurleen kontzientziak; Sartre-k ez zuen inoiz ahantzi politika-jarreren euskarrikontzientziak fenomenologikoki egiazkotzat eta zuzentzat hartuak behar duela; etahirurogeiko hamarraldiko gazte eroak egia eta askatasuna uztartuko zituen filosofiabaten beharrak bultzatu zituen besteak beste existentzialismora, ederki azpimarratu duJuana Atxabal-ek. Izan ere, politika-aldaketek egia berriak aurkitu nahiz sortzearenondorio
|
behar dute
izan.
|
|
|
Estazioa, besteak beste, irratilariaren ahotsagatik da ezaguna, bere mintzoak aditzera ematen dituenengatik eta ematen dituen moduagatik, jakina. Cristina Romo-k (1991, 51) esaten digun bezala,, irratiko esatariek eta aktoreek mintzo argia eduki
|
behar dute
, indartsua, bokalizazio onekoa, sentimenduak eta emozioak iradokitzen dituena eta, beharrezkoa denean, eraldatzeko gai dena?.
|
|
|
Iturrietatik beraietatik garatzen dira bi alor hauek, eta bitartekoak zenbat eta gehiago izan, hainbat eta fidagarritasun txikiagoa eman behar diegu informazioei. Kazetariek ongisko dakite zeinen garrantzitsua den hori, eta horregatik eduki
|
behar dute
hasieratik argi zer-nolako iturriak nahi eta behar dituzten.
|
|
|
Informazio-sorburu ditugunez gero, irratilari berriemaileek beti eduki
|
behar dute
gogoan albiste-agentziak informazioaren oinarri eta hastapena direla. Abiaburu direnez gero, informazio horiek janztea ere komeni da apur bat baino ez bada ere.
|
|
|
Informazioek propioak izan
|
behar dute
. Horretarako ditugu erreportariak, probintzietako idazlaritzak, atzerriko berriemaileak eta bereziki bidalitako irratilariak.
|
|
|
Hori gorabehera, entzunaldiak maizegi egiten badira, paranoiak sor daitezke irratilariengan. Hedabide honetako berriemaileek argi eduki
|
behar dute
, askotan ezin direla lehenak izan informazioak ematen, eta ez dutela zertan eman hedabide lehiakideek ematen duten guztia.
|
|
|
Izan ere, esaldi logikoak izan behar dira, eta, subjektua-osagarria-aditza? egitura eraman
|
behar dute
.
|
|
|
Irrati-kateek kontu berezia eduki
|
behar dute
akulturazio-fenomenoarekin (beste talde edo kultura batekin harremanetan jartzen denean gizatalde batean suertatzen diren aldaketak, batez ere goi-mailako gizatalde txikiari nagusitzen zaionean). Ikur, ezaugarri eta sinbolo kolektiboak alde batetik, eta berezitasun kulturalak bestetik (hizkuntza barne, noski) onetsiak izan behar dira.
|
|
|
Azken puntu horiek kontuan hartuta eta esandakoa errespetatuta, irratiak nahi bezainbeste ahalegin egin dezake bere entzuleria handitzeko. Hori bai, produktu edo irratsaio onak lortzea ezinbestekoa dela aurretiaz jakinik; halaber, irrati-estazioetako arduradunek jakitun egon
|
behar dute
entzuleen nahiak eta ohiturak ongi ezagutu behar direla.
|
|
|
Irrati komertzialetan jazo zen praktika horretatik ikasiz eta esperientzia hori informazioaren alorrera eraman zitekeela konbentziturik, albistea jainko bakartzat duten irrati-estazioak sortu dira. Programazio-arduradunek informazio-unitateen maiztasuna, iraupena, egokitasuna eta kadentzia atondu beharrean dira irrati-formula honetan; hau da, erabaki egin
|
behar dute
erreportaiak, kronikak, albiste trinkotuak eta gainerako informazio-generoak noiz sartu programazioan, informazio-jario hori entzuleen entzuketa-ohiturei eta entzuleen bizi ekanduei egokituz. Formula arrakastatsua lortu behar da, soziologoek emandako datuetan oinarrituz.
|
|
|
Bestalde, hitzek jatorrak
|
behar dute
izan, hots, euskaldun hiritar eta herritarrek erabiliak.
|
|
|
Albiste eta komunikatuak beren ahotsez igorritako entzuleez ari gara, militantismoz egiten dutenak edo beren ustez zerbait garrantzitsua denaren berri emateari ondo irizten dioten pertsonak. Irratilariek, albiste hauek jaso ostean, ongi konprobatu
|
behar dute
egiazkoak eta garrantzizkoak direnentz, toxikazio informatiboa hortixek etor bailiteke.
|
|
|
(, machacar la noticia gaztelaniaz) da, hau da, entzuleen buruan datuak ongi finkatzea, hedabide honetan denbora faktoreak entzulea behin eta berriz estuasun edo aztoratasun psikologikoan jartzen baitu. Hori gerta ez dadin, irratilariek gogoan eduki
|
behar dute
Paul White-k esan ohi zuena: –Esan entzuleari esango diozuna, eta berriro esan, esan diozuna?.
|
|
|
Interesa: irrati-albisteek giza interesa eduki
|
behar dute
. Albisteetako protagonista jendea denean, benetako interes eragingarria sortzen da.
|
|
|
jotzea izaten da, ezpainak, mihia eta abar egokiro kokatzen saiatuz. Irratilari-telebistalariek exotoponimoak ebakitzeko orduan hartu
|
behar dute
kontseilu hori gogoan. Euskal Herritik kanpoko izenak ahoskatu baino lehen, aldez aurretik aurki ditzakegun problemen jakitun egotea eta traba horiek uxatzeko ariketak burutzea, ez da batere desegokia.
|
|
|
Entzule-indizeen neurketen konstante demografikoek programazioan eragin zuzena edukitzeaz gain, irrati-estazioaren salmenta-politikan ere badute inpaktua. Irratsaioek entzuleria zehatz bati zuzenduak izan
|
behar dute
. Adibidez, 1970ean CBS kateak bere programazioaren filosofia aldatu zuen (irratian eta telebistan) katearentzat eta iragarleentzat errentagarriagoa zen entzuleria-mota bat erakartzeagatik.
|
|
|
Hau da, modernizatze-prozesuak, industrializazioak eta tartean dauden klase-interesek estatu-nazioaren markoa
|
behar dute
; honek, gauzatu dadin hain zuzen, bere gobernupean duen gizartearen homogeneitatea bultzatzearen premia dauka, besteak beste honek kontzientzia nazionala sortzen duelako. Eta bera ideologikoki legitimatzeko eta baita homogeneizatze-prozesua bideratu ahal izateko ere, hezkuntza-sisteman aurkituko du aparteko tresna (gero ikusiko dugu zein baldintza bete beharko dituen hezkuntza-sistemak, alde horretatik arrakastatsua izateko).
|
|
|
Alferrik dira nire protestak eta nire erreguak. Haren hitzetan, praktiketakoek" zakur zahar bat"
|
behar dute
gidari fakultate-usainik gabeko kazetaritza" errealean" barrena, eta nor ni baino" zakur zaharragoa" erredakzioko faunaren barnean?
|
|
|
" Ezagugarri bat bera dute dogma guztiek: boterea
|
behar dute
. Dogma oro eskluientea da...".
|
|
|
Liberalismo garaikidearen korronte nagusiaren arabera (Rawls edota Dworkin bezalako filosofo politiko eta moralek ordezkatzen duten korrontea, alegia), gizabanakoek beraien bizimodu onaren ikuspegiaz erabakitzeko askatasuna izan
|
behar dute
, kanpotik ezarritako inolako inposaketarik egon behar ez duelarik. Pentsalari hauen ustez, orduan, gizaki baten bizimoduak garapen egokia dauka baldin eta bere baitatik sorturiko baloreen arabera gidatua bada, inoiz ez kanpotik ezarritakoen arabera.
|
|
|
Beste hitzetan esanda, zilegi den bizimodu onaren ikuskera bakarra nork bere buruari ezarritakoa da, eginkizun horretan gizabanakoaren autonomia eta indibidualtasuna irizpide bakarrak direlarik. Ondorioz, haW Jesus Casquette EHUko Teoria Politikoaren Historia Saileko irakaslea da. rreman ekonomiko, erlijioso, kultural, sexual, eta abarrek ez dituzte gizabanakoak muga jakin batzuen barruan hesitu behar; aitzitik, hauek askeak izan
|
behar dute
aipaturiko edozein harreman mota kolokan jartzeko, honek erakargarria izateari uzten dion momentu beretik. Ideia hauek osatzen dute liberalismoaren muin morala, hots, liberalismoa gainerako ideologietatik bereizten duen ezaugarria.
|
|
|
Laburbilduz, orain arte honako argudio hauek garatu ditugu: 1) liberalismoaren bereizgarri nagusietariko baten arabera, gizabanakoek beraientzako bizitza ona denaz aukeratu
|
behar dute
, kanpotik inork bere ikuskera partikularra inposatu behar ez dielarik; 2) hemendik ondorioztatzen da estatuak politika antiperfekzionista bat jarraitu behar duela, politika mota hori bermatzeko bizimodu onen aniztasunaren aurrean neutraltasunez jokatu behar duelarik; 3) gizabanakoa benetan autodetermina dadin, berau inguratzen dueneko ingurune kulturala babestu beharra dago, ingurune horrek eskai...
|
|
|
Konparazio batez baliatuz, imajina dezagun hizkuntza bat arabiar arrazako zaldia dela, gaztea eta osasuntsua; bestea, berriz, astoa, bere gain hamaika zama garraiatu duena. Animalia biek lasterketa batean parte hartu
|
behar dute
; biek toki berean dute bai irteera eta baita muga ere. Arauak berdinak dira bi lehiakideentzat.
|
|
|
• Zer motatako defentsa
|
behar dute
–
|
|
|
Eskura izatera, orrialdetxo hauetan zehar esandakoa errepikatzeko ausardia hartuko nuke beste behin ere, hauxe gogorarazteko: hiru horiek, alegia, Euskal eta Biblioteka eta Nazionalak, erro-errotik bete
|
behar dute
euren tituluaren esana, eta Euskal Herriari buruzko oro bertara bildu, edozein euskarri tartean dela eta, zeresanik ez, Euskal Herriaren naziotasun hori ahaztu gabe.
|
|
|
Gizarte berrietan informazioa egitasmo estrategikoa bihurtu da etengabeko hezkuntzan murgildurik gaudelako. Beraz biblioteka publikoek informazioa ez ezik jakintza lortzeko bidean sakondu
|
behar dute
.
|
|
|
Liburutegiek1 gizartearen aurrean beraien benetako balioa azaltzen (saltzen) hasi
|
behar dute
, arazoak konpontzeko gaitasuna agertu behar dute, egoera ekonomiko berri honetan beharrak asetzen jakin behar dute.
|
|
|
Ondasunak salerosian erabiltzen dituzte, jabetza erabatekoaren izatedunak dira. Horiek, bistan da, barne mugarik gabeko estatua
|
behar dute
, eta merkatu aske baten gogotan dabiltza. Liberalismoaren aldekoak ditugu horiek, eta estatua bera ere, ekimen pribatuaren begipean ikusten dute.
|
|
|
Lege zibilek euren agintea tartekatu
|
behar dute
senar-emazteen artean, gurasoen eta seme-alaben artean; familiaren gobernua arautu behar dute. Izadiaren esanetan bilatu dugu gobernu horren egitasmoa.
|
|
|
Lege zibilek euren agintea tartekatu behar dute senar-emazteen artean, gurasoen eta seme-alaben artean; familiaren gobernua arautu
|
behar dute
. Izadiaren esanetan bilatu dugu gobernu horren egitasmoa.
|
|
|
Legegileak, aginpidean baino, apaizgoan dihardu. Ezin du alboratu legeak gizakientzat eginak direla eta ez gizakiak legeentzat; egokitu behar zaizkie euren hartzailea izan daitekeen herri horren aldarte, jardun eta egoerei; berrikuntzetan ere, zehatz izan
|
behar dute
, ezagutzeko modukoak izan baitaitezke, erakunde berri baten aurrean, teoriak eskaintzen dizkigun abantailak eta ez, ostera, haren gaitzak, horiek bakar-bakarrik praktikak idoro ditzakeelako; ona ere zokondoratu behar da onena zalantzan izanez gero; abusua zuzentzerakoan, zuzenketaren beraren arriskuak ikusi behar dira; zentzubakoa litzateke, halaber, erabateko perfekzioaren atzetik ibili ontasun ...
|
|
|
Gizakiek askatasunez jardun
|
behar dute
intereseko zaien orori buruz. Premiek gerturatzen dituzte; kontratuak biderkatu egiten dira, euren premiak beste.
|
|
|
Arlo zibilean, ostera, ondasunak dira pertsegituak, ez norbanakoak, eta hipoteka legeak nahitaezkoak dira. Ondasunetan norberak bete dezakeen segurtasun osoa eman
|
behar dute
legeok. Edu horietako legeak behar dira.
|
|
|
Oinarrian ere badugu bestelakorik. Tenore horretan, legeak, gizakien makurrak aurretiaz ikusteko edo zuzentzeko dira; halako zintzotasuna, halako tolesbakotasuna erakutsi
|
behar dute
. Gaitz oro eta norbanakoek gauzatu ditzaketen abusu oro ere aurreikusi behar direlako ideia aintzat hartu behar bada ezinbestean, galdua da dena.
|
|
|
Lege zibilek euren agintea tartekatu
|
behar dute
senar-emazteen artean, gurasoen eta seme-alaben artean; familiaren gobernua arautu behar dute. Izadiaren esanetan bilatu dugu gobernu horren egitasmoa.
|
|
|
Lege zibilek euren agintea tartekatu behar dute senar-emazteen artean, gurasoen eta seme-alaben artean; familiaren gobernua arautu
|
behar dute
. Izadiaren esanetan bilatu dugu gobernu horren egitasmoa.
|
|
|
termino bat esanahi ezaguturiko beste termino batzuen bitartez definitzen da. Baina, gurpil definizionalean edo infiniturako erregresioan erori nahi ez bada, terminoek, bere oinarrian, beste termino batzuk ez diren zer edo zerrekin egon
|
behar dute
loturik. Hala, oinarri horretan, termino primitiboak edo definigaitzak daude; hauen esanahia beren erreferentziak seinalatuz aurkitzen ditugu, terminoei dagokien zerbait hori seinalatuz.
|
|
|
Beraz, ezagutza eta esanahiaren analisia, logikoki arazorik ematen ez duten enuntziatuez osaturiko oinarri batetik abiatu behar da. Humekin batera, esperientziara murriztu daitezkeen enuntziatuek osatu
|
behar dute
oinarri hori. Eta prozesu horren argitasuna eta objektibotasuna tresneria soilik logiko-sinbolikoa erabiltzearen menpe daude.
|
|
|
Jakina, oinarrizko hizkuntzak fisikaren hizkuntzaren zati bat izan behar du. Ustezko sentimenen sentsazio pribatuei dagozkien perpausek, egoera fisikoak —espazioan eta denboran gauzak kontuan hartzen dituzten egoerak, hain zuzen— deskribatzen dituzten beste perpausen baliokideak izan
|
behar dute
. Esanahia ‘Uste dut gorria orain eta hemen ikusten dudala’ motako enuntziatuetan oinarritu beharrean, fisikalistaren aburuz hobe litzateke ‘Hau gorria da’ edota ‘Norbaitek u unean eta t tokian hau eta bestea hautematen du’ motakoetan oinarritzea.
|
|
|
Beste esanahi bat ere badauka ‘positibo’ hitzak, ‘baliagarriarena’ hain zuzen ere, bere zentzu praktikoan. Espekulazio filosofikoek helburu garbi bat izan
|
behar dute
: gizakiaren izatea hobetzea.
|
|
|
Testuinguru honetan, hiru egoeren proposamena izan zen bere filosofiaren esplizitazioa, aurrekari nabariak Saint-Simon eta Turgot izan arren. Comtek berak esan bezala, gure espekulazio guztiek hiru egoera teoriko ezberdinetatik igaro
|
behar dute
, eta teologiko, metafisiko eta positibo ohiko izenek nahiko ongi ezaugarrituko dituzte hemen. Lehendabiziko egoera behin-behineko eta prestakuntzazko lez ulertu behar da; bigarrenak xede galkor bat besterik ez du suposatzen.
|
|
|
Egiaz, azken hau ez da gutxi gorabehera kasualitatez gertatuko, baizik eta jendeari erakutsia izango zaio. Agian inork ez du hura ukitzeko baimenik, baina agian guztiek ukitu
|
behar dute
. Pentsatu Schubert hil ondoren anaiak haren partiturak zati txikitan puskatu zituela eta konpas gutxiz betetako zati hauek dizipulu maitatuenei eman zizkiela.
|
|
2001
|
|
|
Baina, nahikoa izanik ere, ez da aski. Testu itzuliek koherente izan
|
behar dute
. Baina giza adimenak eta oroimenak, zoritxarrez, ez dute erantzuten itzultzaileak gura duen moduan edo unean.
|
|
|
Kontzertu Ekonomikoaren negoziazioa gobernuen erantzukizuna da, momentuan dauden gobernuena. Momentu honetan Ibarretxeren Gobernuak eta Aznarren Gobernuak hasi
|
behar dute
negoziatzen.
|