|
2000
|
|
|
(...) Aurreko hamar urte horiek lotsagarriak izan baitira, Euskal Herriaren eskari nazionalekin zerikusirik izan duten arazoak elkarrizketa bidez ebazteko inolako ahaleginik egin ez delako-unibertsitatean egin behar litzatekeen modura-. Hemendik aurrera UPV-EHU gobernatu nahi duen taldeak, ez luke ahantzi
|
behar
unibertsitate hau Euskal Herrian kokaturik dagoela, eta gure herriaren zerbitzurako izan behar lukeela(...)».
|
|
2002
|
|
|
Guk geuk konpromisoa hartzeaz gain, erakundeetan ere konfiantzazko giroasumatu behar da. Instituzio publikoek (Jaurlaritzak, Diputazioek eta Udalek) finantza-eta lege-ahalbideak sortu
|
behar dituzte
Unibertsitate euskalduna sortzekoeta garatzeko.
|
|
|
Publikoa bada, ikerkuntzaren garapena ziurtatzeko aurrekontuko partidakzehaztu
|
behar ditu
unibertsitateak. Eta pribatua bada, ikerkuntzarako materialenbilakaerari eta ikerketa-laguntzei eta bekei zuzendutako portzentajea baldintzak, akademikoak zein sozioekonomikoak?
|
|
|
Unibertsitateak arras erakunde konplexuak dira, eta hizkuntzaren kontua hor ageri den konplexutasun horren ezaugarrietako bat besterik ez da. Azken urteetan eztabaida handiak izan dira euskara dela eta ez dela, zer egin
|
behar den
unibertsitatean. Batzuek unibertsitate elebakarra aldarrikatzen dute, bere jarduera euskara hutsean egingo lukeena.
|
|
|
Ba ote dugu
|
behar dugun
Unibertsitatea?
|
|
|
Zertarako
|
behar dugu
Unibertsitatea?
|
|
|
Nork finantzatu
|
behar ditu
unibertsitateak?
|
|
|
Gizarte honek, euskalgiza rteak, kalitatezko unibertsitate sistema bat behar du, edozein herri aurreratuk bezala. Ba ote dugu
|
behar dugun
unibertsitate sistema hori. Galdera hori erantzun nahi du da lan honek, eta horretaz arituko naiz datozen lerroetan.
|
|
|
Zertarako
|
behar dugu
Unibertsitatea?
|
|
|
Goi mailako profesionalak jakintza maila garaia behar du, bai, baina horrez gain, halabeharrezkoak ditu bere arloko adigai tresnak. Horixe bilatu
|
behar du
unibertsitateak; bestela, akademia onak baino ez genituzke beharko.
|
|
|
Argi dago, beraz, Unibertsitateak edozein herrirentzat duen garrantzia zein den. Bestalde, unibertsitate sistema baten egokitasuna balioztatzeko orduan, eta gizartea renzerbitzuan egongo den unibertsitate sistema batek izan behar dituen ezaugarriak definitzeko orduan, argi egon
|
behar da
unibertsitate sistema horren esparrua zein den. Ez dut uste luzeegi aritu behar dudanik esparru horrekEuskadikoa izan behar duela aldarrikatzeko.
|
|
|
Hau da, irakaskuntza ren bitartez gauzatzen den jakintzaren erabileraz gain, beste era zuzenago batean eragin daiteke ingurukoaren garapena. Eta eragin hori gauzatu ahal izateko, jakintza erabilgarria sortu eta bereganatzeaz gain, gizarte eragileei helarazi
|
behar die
unibertsitateak. Gaur gizarte eragileek horixe eskatzen diote unibertsitateari.
|
|
|
Baina era profesional batean egin behar da hori, gaur gertu dauden bide eta prozedurak modu egokian erabiliz. Hori dela eta, komunikazio estrategiak egituratu
|
behar dituzte
unibertsitateek ere, beren behar eta ezaugarriei egokituak, noski. Orain arte ez dugu sumatu horren beharra genuenik, baina ingurua aldatzen ari da.
|
|
|
Eta azkenik, unibertsitate produktuen eskaintza osagarria egiteko biderik zuzenena litzateke. Hortaz, ikasketen eskaintza osagarria egin ahal izateaz gain, ez lirateke ahaztu
|
beharko
unibertsitate desberdinetako ikerketa taldeen artekolankidetza, edo gizarte eragileen eskura jar daitezkeen jakintza zerbitzuen eskaintza osagarria.
|
|
|
Unibertsitateek ematen duten zerbitzua publikoa den neurrian, bere oinarriak eta ezaugarri nagusiak definitzea ez litzaieke egokitu
|
beharko
unibertsitateei beraiei, herrierakundeei baizik. Adibide pare bat erabiliko dut ideia hau argitzeko.
|
|
|
Beraz, hurrengo bi osagaiak bateragarri egitean dautza erronkak: gizartea ren interes oroko rrekiko begiruneak eta baliabideen erabilera egokiak bat etorri
|
behar dute
unibertsitatearen funtzionamendu autonomoarekin. Euskal Herrian diren unibertsitate publikoetan ez da oraindik lortu bateragarritasun hori.
|
|
|
Nork finantzatu
|
behar ditu
unibertsitateak?
|
|
|
Oso zeregin garrantzitsuak bete
|
behar dituzte
unibertsitateek, eta egin behar dituzte, gainera, gabezia eta arazo asko izan arren. Hainbat konturi dagokionez, mugatua dabeha rrezkoak liratekeen aldaketak egiteko aukera, estatuekezarritako lege arautegiek erabat baldintzatzen baitituzte Euskal Herriko unibertsitateen egitura eta jarduna.
|
|
|
Galdera batekin hasi naiz lan hau, eta horren erantzunarekin amaitu nahi nuke. Ez, oraindik ez dugu
|
behar dugun
Unibertsitatea, baina duela hogeita bost urte baino askoz hobeto gaude, eta lor daitekeen helburua da nonbait behar dugun hori geureganatzea. Neurri handi batean, geure esku dago.°
|
|
|
Euskal gizartea ren eragileen artean, Udako Euskal Unibe rtsita teaz gain, gutxienez, Euskaltzaindia, Eusko Ikaskuntza, Ikastolen Elkarteak, euskararen munduko erakunde gehienek edo Kontseiluak ordezkatutakoek eta abar egon
|
behar lukete
unibertsitatearen proiektua bideratu ahal izateko. Gizarte erakunde hauek osatu behar dute Euskal Unibertsitatearen Kontseiluaren nukleo gogorr a. Erakunde horiez gain, langile sindikatuak eta enpresarien ordezkariak ere bertan inplikatu behar dira.
|
|
|
Unibertsit atea rena hezkuntzaren beste maila bat da, nahiz eta, dudarik gabe, berezko ezaugarri eta berezitasunak izan, bai etaoroko rreko heziketa sistemaren barruan estatus zehatz batere. Ez baita ahaztu
|
behar
unibertsitateak izan behar duela gu re gizartea ren erre fe rente kulturalik nagusietariko bat.
|
|
|
Izaerari dagokionez, gai hori hainbat dokumentutan (Uztaritzeko UEUren agirian hasi eta EIREk antolaturikokong resuan, besteak beste) askoz zehatzago aipatu denez, modu telegrafikoan aipatuko ditut ene ikuspuntutik oso kontuan hartzeko diren zenbait ezaugarri. Ene ustez, lehenik eta behin euskal herritar guztiei irekita egon
|
behar duen
unibertsitateak zerbitzu publikoa ideologia-diskriminaziorik gabekoa eskaini behar du, diru publikoz zein pribatuz finantzatua dela. Espreski onartu behar litzateke herri-ekimenaz sorturiko unibertsitatearen posibilitatea, lehenago ikastolen mugimenduak irekitako bidetik, taldehe rritarren ekimenaz herritar guztientzako zerbitzu publikoa (eta ez talde baten interes pribaturakoa) eskaintzekobo rondateaz.
|
|
|
Horrela, bada, eta kontuan izanda 1977an aldizkariho rrek zenbait adituren eskutik gai honi modu eta alde desberdinetatik heldu ziola, beharbada ezagutza edota historia arloan zentraturik, garaia litzateke oraingo honetan aldarrikapen hutsetik egingarritasunera, praktikara nola eraman aztertzea eta sakontzea, ea behingoz EuskalHe rriak
|
behar duen
Unibertsitatea, amesten dugun Unibertsitate delako hori, piztu eta itzali egiten zaigun izarho rren ordez eguzki distiratsu zein iraunkor bilakatzen dugun.
|
|
|
Euskalgintzan, argi eta garbi, unibertsitate publikoa da erantzukizun nagusiena hartu duena, eta gaurko euskal hiztunen ko pu ruari begiratuz gero ez dago beste irtenbiderik. Oraindik, tamaina eta prestakuntza irabazi
|
behar dugu
unibertsitateko gaiak euskaraz lantzeko, euskal komunitate unibertsitario sendoa eratuz. Aurrekontuari begiratuz euskalgintzaren aldekoa bideragarriagoa eta berezkoagoa litzatekeelako gure gizartean.
|
|
|
Ikasketa desberdinak, administraziolurraldeen beharrizanak, ikasleen migrazio-joerak eta abar kontuan izanda, unibertsitatea zenbait campusetan eratuta dago. Hautu honen aldekoen ustez, unibertsitatearendeszentralizazio honetan, faktore garrantzitsua falta da, hots, deszentralizazio linguistikoa, eta horixe eskaini
|
behar du
unibertsitateak campus euskaldunaren bitartez.
|
|
|
Ez naiz ekonomia publikoaz bakarrik ari, pribatuaz ere bai (esaterako, hor ditugu aurrezki kutxak, hainbat kooperatiba eta enpresa berezi...). Badakit hau diodanean zertaz ari naizen, oinarri ekonomiko sendoak
|
behar baititu
unibertsitateak, ez martxan jartzeko bakarrik, aurrera begira garatzeko batez ere.
|
|
2003
|
|
|
Txostena bera baino kritikoagoak izan ziren bildutakoek egindako iruzkinak. Gizarte-presioa sortu
|
behar zen
unibertsitatea euskalduntzeko eta, lan horretan, ikasleek, irakasleek eta euskara-batzordeek emandako sakakadaz gain, UEU bera presio-taldea izan behar zen. Eskakizunak eta kritikak ez ziren mugatu behar euskalduntze-prozesura, LRUk zekarren unibertsitate-eredura ere zabaldu behar ziren.
|
|
|
Bide horretan, Iruñeko ikastaroez gain, Ipar Euskal Herrian antolatu behar ziren berriro; Nafarroan bertan urtean zehar irakasleen prestaketarako ikastaro bat antolatu nahi zen eta antzeko zerbait egin behar zen EAEn. Ekintza horietaz gain, bildutako batzuek beharrezkotzat hartu zuten Euskal Unibertsitatearen kontra egindako kritikak salatzea; eta, horretarako, agiri bat idazteaz gain, batzorde bat sortu
|
behar zen
unibertsitateetako zuzendaritzekin hitz egiteko.
|
|
|
Are gehiago, garrantzitsuena ez zen hizkuntza, hizkuntza horretan asmatzen zena baino. Frankismoan beharrezkoa izan zen ikastolak sortzea, irakaskuntzaren sare paraleloa alegia, baina ez zen gauza bera egin
|
behar
unibertsitatearen kasuan. Izan ere, Santamariak dei bat egin zien EKT, UZEI, Euskaltzaindia, Elhuyar eta UEUri bide ofiziala har zezaten, Bilboko Unibertsitatearekin lankidetzan.
|
|
|
Francoren heriotzaren ondorengo urteetako polemiketan, besteak beste, honako hau eztabaidatu zen: euskarak zein toki izan
|
behar zuen
unibertsitatean eta, bereziki, unibertsitate publikoan. Hiru jarrera nagusi agertu ziren.
|
|
|
LAUrekin «tendremos una Universidad radicada en el País Vasco, pero no una Universidad Vasca, ni una Universidad eficaz». Gazte horien ustez, Eusko Kontseilu Nagusiak sail berezi bat sortu
|
behar zuen
unibertsitatearentzako, unibertsitatearen transferentzia negoziatu behar zuen eta Euskal Unibertsitatearen araudia zehaztu. Horrek euskara eta euskal kulturaren garapena babesteaz gain, Espainiaz kanpoko ereduak eta irakasleak erabili behar zituen.
|
|
|
Herri jakintzaz hau da ulerten duguna: kultur herrikoi baten aintzindari edo bide jartzaile
|
behar du
unibertsitatea. Ez matematika, fisika, ekonomia, e.a?. bakarrik, beste hainbat alorrek leku beharko dute (Bertsolaritzak, antzerkilaritzak, musikagintzak, mitologiak?).
|
|
|
Izan ere, «UEU ezker abertzaleak sortu eta indartu du, abertzale sozialistek sortu eta indartu dute» eta, beraz, UEU ez zen espazio politiko neutro bat, «ezker abertzaleko zozo bakarren batzuk besterik pentsa dezaketen arren». Hilabete batzuk geroago, Iruñean bertan Larrazabalek hitzaldi batean bildu zituen bere tesiak, eta UEUren manifestuen eta praktikaren artean zegoen aldea salatu zuen33 Haren ustez, UEUk ondo zaintzen zituen bere definizioaren oinarria ziren nazionaltasuna eta euskalduntasuna, baina ahalegin berezia egin
|
behar zuen
unibertsitatea populuaren zerbitzuan jartzeko eta ez osatzeko mandarin euskaldunen klase berri baten plataforma. Lan horretan oso garrantzitsua zen UEU instituzio indartsu bihurtzea, nahiz eta erakundetze horrek bere arriskuak eta tranpak eduki:
|
|
|
UEUko kideek beren kezka azaltzeaz gain, diskriminatuta edo baztertuta sentitzen zirela esan zioten sailburuari. Horren erantzuna sailaren mugak eta aukerak zehaztea izan zen; Hezkuntza Sailak muga handiak zituen (kontuan izan
|
behar dugu
unibertsitate-transferentzia ez zela 1985era arte iritsi), Kultura Sailak, aldiz, aukera gehiago eskaintzen zuen eta, azkenik, Hizkuntza Politikarako Idazkaritza Nagusia izan zitekeen biderik emankorrena. Horretarako Euskararen Aholku Batzordeko idazkari zen Joseba Arregirekin jarri behar zen harremanetan UEUren zuzendaritza81 Hurrengo urtean, ikasleen matrikula 5000 pezetara mugatzeko aukera emango zuen diru-laguntza ziurtatu zuen (1983an 18.000 pezetakoa izan zen), baina ez, halabeharrez, hurrengo ikastaroetarako82.
|
|
|
lortzea erraztu beharko zukeen. Edozein kasutan, UEUk ez zituen baztertu
|
behar
Unibertsitate ofizialari zuzendutako kritikak, eta ez zuen galdu behar bere estatus autonomoa, onartzear zegoen LRUren arabera (Ley de Reforma Universitaria) Espainiako erakundea izango zelako EHU, eta ez euskal gizartearen premiei erantzungo zien unibertsitatea83.
|
|
|
69 Pérez, J.I., (2002): " Ba ote dugu
|
behar dugun
Unibertsitatea?", Jakin, 130/ 131.
|
|
|
86 Urkaregi, A., (2002): " Ba ote dugu
|
behar dugun
Unibertsitatea?", Jakin, 130/ 131.
|
|
2004
|
|
|
Urteko azken osoko bilera amaitu ostean Joseba Alvarezi berari eman nion horri buruzko nire azalpena, eta nire uste apalean ulertu zidan. Are gehiago esan nion, arratsaldean bozkatu
|
behar zen
Unibertsitatearen Legea bozkatzeko ez zegoen irizpenik, legea landu zuen batzordeak horrela erabakita. Artikuluz artikulu bozkatzea onartu zen, nahiz eta gero asmoa bertan behera geratu zen.
|
|
2007
|
|
|
Bai eta ez. AEBetan dagoen sistema berezia da, ikasleak diru asko ordaindu
|
behar duelako
unibertsitatean ikasi nahi badu. Diru laguntzak eta lanean hasitakoan ordaintzeko mailegu sistemak dituzte, baina orokorrean zaila da diru gehiegi ez duen jendearentzat unibertsitatera iristea.
|
|
|
kategoriaren barruan sailkatzen dira. Interesgarria da, beraz, lehenbizi, ikerketa-zentroendefinizioari begiratzea (gogoratu
|
behar da
unibertsitate-zentroei ez zaiela izaerahori ematen, ez eta izaera horrekin batera joan ohi den finantzaketa-maila ere).
|
|
|
Gaur egungo “baheak” kendu
|
behar dira
unibertsitatean ikasteko, hala nola selektibitatea, beka-politikaren urritasuna, ikasleek ordaintzen dituzten tasak eta irakasgai batean berriz matrikulatzeagatik jartzen diren isunak, Estatuko Eskola Kontseiluaren planteamenduaren arabera. Kontseiluak 2005-2006 ikasturteari buruz onartutako hezkuntza-sistemaren egoerari buruzko azken txostenak dioenez, ikasle asko ez dira motibatzen batxilergoan, unibertsitateak duen egoeraren eta goi-mailako ikasketak dituen etorkizuneko itxaropenen aurrean.
|
|
2008
|
|
|
Unibertsitate-titulua edo baliokidea duten ikasleak: Espainiako unibertsitateek onarpen-muga duten titulazioetako plazen %1 eta %3 artean erreserbatu
|
behar dituzte
unibertsitate-titulua edo baliokidea duten eta egin nahi dituzten ikasketen bigarren zikloan sartzeko aukerarik ez duten ikasleentzat. Kontuan hartu behar da ikasle horiek ekaineko eta uztaileko onarpen-deialdi arruntean bakarrik eskatu ahal izango dutela plaza, inoiz ez iraileko ezohiko deialdian.
|
|
|
Baina bi horiek ezinbestekoak badira ere, Unibertsitateak badu beste zeregin nagusi bat: gizarteak bertan inbertitutako dirua benetan probetxugarria izango bada, eta ez bakarrik amaierarik gabeko zaku batera botatako dirua, jakintza transferitu
|
behar du
Unibertsitateak. Gizarteak unibertsitatean sartzen duen dirua modu askotara itzultzen da gizartera; besteak beste, ikasleen prestakuntzan.
|
|
|
Bologna Prozesuaren aurkako ikasle adierazpena aurkeztu zuten atzo (otsailak 20), Donostian, Ikasle Abertzaleek eta Eraldatu taldeak. " Euskal Herriak
|
behar duen
unibertsitate eredua eztabaida zabal eta parte hartzaile baten bidez erabakitzeko" pauso berriak emateko helburu du dinamika berriak. Bi eragile horiez gain, dagoeneko 30 bat ikasle, bertsolari (Xabi eta Fredi Paya tartean), musikari eta abarrek babestu dute adierazpena, eta atxikimendu bilketa abiarazi dute www.ikasleabertzaleak.org web orrian.
|
|
|
Badira ikasturte batzuk ikasleok Bologna Prozesuaren eta honen inposaketaren aurka borrokatzeari ekin genionetik. Greba orokor arrakastatsuak, mobilizazio jendetsuak eta makina bat ekimen egin dira jadanik prozesu neoliberal hau gelditzea eta Euskal Herriak
|
behar duen
unibertsitate ereduaren inguruko eztabaida zabal eta parte hartzaile bat irekitzea exijitzeko.
|
|
|
Alabaina, ikasleriak ez du etsiko eta ez gara inon ezkutatuko. Horregatik Bologna Prozesuaren aurkako ikasle adierazpena aurkeztu da, Euskal Herriak
|
behar duen
unibertsitate eredua eztabaida zabal eta parte hartzaile baten bidez erabakitzea exijituz. Baina dinamika honen helburua ez da, inolaz ere, adierazpen hau hemen gelditzea; gaurdanik, atxikimenduak biltzeko prozesua zabalduko da www.ikasleabertzaleak.org helbidean eta fakultatez fakultate eta klasez klase.
|
|
|
Tituluen homologaziorako, baina, ez da nahikoa ikasketen egitura bateratzea. Izan ere, ikasleek egin behar duten lana ere berdin neurtu
|
behar da
unibertsitate desberdinetan; hau da, neurtzeko unitate bera erabili behar da toki guztietan, eta ECTS kreditua da akademia lana neurtzeko erabiltzen den unitate hori. Ikasle baten 25 orduko lanaldia neurtzen du ECTS kreditu batek, eta lanaldi horren barruan ikasketekin zerikusia duten jarduera guztiak sartzen dira.
|
|
|
Izatez, Bolognako prozesuaren atzean bloke kapitalisten arteko lehia dago. Ipar Amerikako eta Asia aldeko potentziekin era egokian lehiatzeko, Europako multinazionalek beraien esanetara
|
behar dute
unibertsitatea (beste gauza batzuen artean). Hori dela eta, Lisboako estrategia deritzonaren barruan kokatzen da Bolognako prozesua.
|
|
|
Ezagutzaren gizarteak sorrarazitako espektatibak garatzeko, hezkuntza eta prestakuntza alorreko behar berriei erantzun
|
behar diete
unibertsitateek. Ildo horretan, ikasketa zientifiko eta teknikoen, zeharkako gaitasunen eta etengabeko ikaskuntza-aukeren premia gero eta handiagoa dela hartu behar dute kontuan bereziki; premia horri erantzuteko nahitaezkoa baita lotura irekiagoak finkatzea irakaskuntza eta hezkuntza elementu eta maila guztien artean.
|
|
|
Euskal Herrian dauden unibertsitateak, Euskal Herrian dauden unibertsitate guztiak dira; salbuespenak salbuespen, gure herrian dauden unibertsitate arrotzak, eta ez dira inondik inora, Euskal Unibertsitatea. Euskal Unibertsitatea, herri honek
|
behar duen
unibertsitate nazionala, euskalduna, Euskal Herriaren beharrei eta garapenari erantzungo diena, herritarra, demokratikoa eta euskal herritarron hezkuntza eskubideak beteko dituena da.
|
|
|
Gure ustez, Bolognako prozesuak aukerak eskaintzen zizkigun Euskal Herriak
|
behar duen
unibertsitate-eredua eztabaidatu eta zehazteko, baina aukera hori galdu da.
|
|
|
bezalako leloak aldarrikatzera. Ez, pentsatzen dugulako Euskal Herriak
|
behar duen
unibertsitatea nazioarte mailan kokatu behar dela, baina bere ezaugarri propioekin: nazioartean, baina euskara baztertu gabe; titulazio-eskaintza zehazterakoan, enpresei begira baino, gizarte osoari begiratu behar zaio, gizarteak dituen hezkuntza beharrei erantzun ahal izateko...
|
|
|
Arrazonamendu kritikoaren eraikitzaile izan
|
behar duen
unibertsitateko irakasleriak, Bolognako prozesuaren indargune eta ahuleziak atzeman eta aurre hartzearen ardura ezin duela zokoratu pentsatu izan dugu hasiera-hasieratik, kasurik hoberenean ere, beste adimen mota batzuen printzipioei heltzen dietela defendatuta ere. Unibertsitateak, pentsamenduaren sehaska izaten jarraitu behar duen neurrian, ezin du zokoratu inongo giza adimenik, baizik eta guztien arteko zubiak eraiki behar ditu, arrazonamendu kritikoa guztien bilgune delarik.
|
|
2009
|
|
|
Orain arteko politika ez da" zero kostua" izan? Sailei ez zaie behin eta berriz esan Bolognako prozesurako aldaketak edo moldaketak ez diola kosturik ekarri
|
behar
unibertsitateari?
|
|
|
Ikasleek jakin egin
|
behar dute
unibertsitatea erabiltzen. EHUn 45.000 ikasle badaude, 45.000 modu desberdin daude unibertsitatean egoteko.
|
|
|
90eko hamarkadan eskolak mandarineraz hasi ziren, baina ikasleek ez zuten ulertzen. Orain mandarinerazko azterketa pasa
|
behar da
unibertsitatera joateko, eta uigur askok ezin dute. Gazteenei berriz, aurkakoa gertatzen zaie:
|
|
|
Harvardeko zuzendariak eta Razoren kasuaz arduratu diren asko orain ere zeharo sinetsirik daude beltzei eta latinoei lagundu egin
|
behar zaiela
unibertsitate entzutetsuetan sartzen, beraien notak eta bizimoldeak goi mailakoak direnean. Holako mila eta mila estudiantek arrakasta handia izan dute galbidetik joan gabe.
|
|
|
Ematen den gehienezko zenbatekoa 30.000 eurokoa da, eta amortizazio-epea ezin da izan sei urtetik gorakoa —bat falta da—, eta Europako indizeari dagokion interesa gehi %3, 50 aplikatzen du; horri beste %1, 50 gehitu beharko litzaioke irekiera-komisio gisa. Bi kasuetan, egiaztatu egin
|
behar da
unibertsitate-ikasketak amaitu direla, egin behar den inbertsioaren egiaztagiria eta egin nahi den jarduerari buruzko memoria. Halaber, enpresa-edo lanbide-jarduera bati ekiteko, Mediterraneoko Aurrezki Kutxak “Ekintzaileen mailegua” du.
|
|
|
Paradoxa horrek, itxuraz, ez du logikarik; izan ere, proban ebaluatzen diren edukiak, hura arautzen duen Errege Dekretuak ezartzen duen bezala, Batxilergoko curriculumari dagozkionak dira. Batxilergoko espediente bikain bat debaluatu egin daiteke selektibitatean emaitza txarrak izan dituelako Baina kontuan hartu behar da selektibitatea ez dela ikasitakoa azaltzeko azterketa hutsa, baizik eta ikasleen heldutasun akademikoa baloratzeko froga gisa egina dagoela, eta hori ez da ikasketarekin bakarrik lortzen, baizik eta frogatu
|
behar da
unibertsitate-ikasketak ongi aprobetxatzeko oinarrizko gaitasunak badituztela. Zuzentzeko irizpideak Unibertsitatera sartzeko probak antolatzen dituzten hezkuntza-administrazioek urtero eratzen dituzten batzordeek, besteak beste, probak zuzentzeko irizpide orokorrak ezarri behar dituzte.
|
|
|
Campus bat zabalik 24 orduz, urteko 365 egunetan. Espainiako gero eta unibertsitate gehiagok eskaintzen diete aukera hori, zenbait arrazoi direla medio, beren prestakuntza beste jarduera batzuekin uztartu behar duten ikasleei, eta ibilbide pertsonalizatua diseinatu
|
behar dute
unibertsitateko titulazio bat ikasteko. Urrutiko Hezkuntzarako Unibertsitate Nazionalaren (UHUN) bidez 35 urte baino gehiago dira Espainian ezarri zen goi-mailako irakaskuntza ez-presentzialaren eredua, eta aurrerapen handia izan du informazioaren teknologiei esker.
|
|
|
Azken batean, ekonomia baliabideen antolakuntza berraztertzeko aukera emango die Bolognak unibertsitateei. Goirizelaiak joan den astean azaldu zuenez, azken 30 urteetan jaiotako unibertsitateak irakaskuntzara bideratuta sortu eta hazi ziren, baina egun, irakaskuntzaz gain, erreferentziazko ikerketa ere eman
|
behar dute
unibertsitateek.
|
|
|
Hemengo eztabaida beste bat da: zein da Euskal Herriak
|
behar duen
unibertsitate eredua. Guk argi daukagu:
|
|
|
EHU-UPVko arduradun nagusien adierazpenen argitan lehenago esan dugunez, 2012-2013 ikasturtean, aipatutako ikasketa horietako nahitaezko kreditu guztiak eskainiko ditu euskaraz Euskal Autonomia Erkidegoko unibertsitate publikoak. Baina horrekin batera onartu
|
behar da
unibertsitatean, hainbat ikaskuntza-saiotan, bereziki gradu-ondoko irakaskuntzan eta ikerketan, gaztelania nahiz euskara erabili behar direla, eta horiek ez ezik ingelesa eta beste hizkuntza batzuk ere.
|
|
|
gaztelania nahiz euskara erabili behar direla, eta horiek ez ezik ingelesa eta beste hizkuntza batzuk ere. Horrek esan nahi du euskara eta gaztelania biak onartu
|
behar direla
unibertsitatean hizkuntza beharrezkotzat, eta normaltasunez hartu behar dela zenbait mintza-jardun akademiko, eskola, hitzaldi, modulu eta mintegi gaztelaniaz edo euskaraz edo ingelesez bakarrik eskaintzea. Gaztelaniaz egiten den guztia euskaraz errepikatzetik ez, baizik eta aipatutako beharrezkotasun eta beregaintasun hori bi hizkuntzei (edo, beste neurri batean, hirugarren batzuei) aitortzetik eraiki daiteke bi hizkuntzen arteko estatus-berdintasuna.
|
|
2010
|
|
|
Horrek erronka hirukoitza dakar epe motzerako eta ertainerako. Lehenik, zehaztu egin behar da katalanak unibertsitateko hizkuntza ofizial eta tradizional gisa duen papera; hau da, ardatz izan
|
behar du
unibertsitateko jarduera administratiboetan eta akademikoetan —hirugarren zikloan bereziki— Bigarrenik, beste hizkuntza batzuen erabilera ere bermatu behar da. Hasiera batean, gaztelania eta ingelesa erabiliko dira; lehena, Kataluniako hizkuntza koofiziala delako, eta bigarrena, nazioarteko komunikaziorako lingua franca delako.
|
|
|
Azken horiek, betiere, dagokien zentroak edo erakundeak berak emandako jarraibideen edo onarpenaren mende egongo dira. Horrek aukera eman
|
behar luke
unibertsitatearen irakaskuntza-hizkuntza propio baten erabilera bultzatzeko, eta, bestalde, aurrerapen zorrotza eta sendoa egiteko unibertsitate-komunitatean hiru hizkuntzak erabiltze aldera; aukera ugari sorraraziko ditu horrek.
|
|
|
2. " Nazioartekotzea eta mugikortasuna sustatuko badira ere, Kataluniako ezaugarri kulturalak mantendu
|
behar dira
unibertsitatean, bai eta, bereziki, hizkuntza propioa ere, hori baita Kataluniako unibertsitateetako hizkuntza". (1/ 2003 Legearen hitzaurrea, Kataluniako unibertsitateei buruzkoarena).
|
|
|
Egiaz, lehenengo mailako egitekoa izan
|
behar dute
unibertsitateek herrialdeen ekonomi garapenean eta, beraz, epe luzerako politika ekonomikoetan ere. Unibertsitateen garrantzia nabaria da bai lan-indarraren prestakuntza sustatzeko orduan, bai eta ikerkuntza eta berrikuntza sustatzeko orduan ere.
|
|
|
Barruti batzuetan, automatikoki pasatzen dira zerrenda horietara, baina beste batzuetan beharrezkoa da haietan geratzea. Ikasle horiek adi egon
|
behar dute
unibertsitate bakoitzeko itxarote-zerrenden hurrenez hurreneko esleipenak argitaratzeari eta horietako bakoitzerako ezarritako matrikulazio-epeei (kasu askotan, egun bakarrekoak), plaza galtzeko arriskua dutelako matrikula ezarritako unean formalizatzen ez badute. Unibertsitate batzuek aukera ematen dute egoera horretan dauden ikasleak behin-behinekoz matrikulatzeko edo onartu zaien titulazioan plaza bat erreserbatzeko, azkenean itxarote-zerrendetan lanpostu huts bat lortzen ez badute, ikasketa horietan sartzeko eskubidea gal ez dezaten.
|
|
|
Gainera, zergadunaren mende egon behar dute, eta ez dute 25 urte bete behar zerga sortzen den egunean, hau da, urte bakoitzeko abenduaren 31ra arte. Ikasleek ikasturte oso bat egin
|
behar dute
unibertsitateko ikastetxeetan edo Goi Mailako Lanbide Heziketako hirugarren zikloko ikastetxeetan, zergadunaren bizilekutik kanpo. Banakako aitorpena egiten duen zergadunak ezin izanen du desgrabatu 60.000 eurotik gorako zenbatekoa, eta aitorpena batera egiten badu, 80.000 euro.
|
|
2011
|
|
|
Ez dute behar. Gaur egun, unibertsitate publikoa badago, eta batzuk aspaldian ari gara lanean unibertsitatean, baina ez da inoiz ahaztu
|
behar
unibertsitatetik kanpo eta formazio akademikorik gabekoek egindako lana. Nafarroako Parlamentuak, 2003an, 1936ko gerran hildakoen ideiak onartu behar direla aitortu zuen, baina ebazpen hori ezin da ulertu aurreko lan herrikoi hori gabe.
|
|
|
JOANA.-Ez, lan bat egin
|
behar dut
unibertsitateko lagunekin eta ogitarteko bat jango dugu.
|
|
|
Rubén García/ Consumer Eroski Bide alternatiboa Joan den ikasturtera arte, unibertsitatean sartu nahi zuten eta ikasketa horietara sartzeko titulu akademikoren bat ez zuten helduek 25 urtetik gorakoentzako sarbide-proba gainditu behar zuten, selektibitatearen antzeko azterketa. Azterketa horretan, izangaiek frogatu egin
|
behar dituzte
unibertsitate-ikasketak egiteko dituzten trebetasunak eta gaitasunak, eta lortu nahi duten hezkuntza-adarrari lotutako hainbat arlotan dituzten ezagutzak. 25 urtetik gorakoentzako sarrera-proba ez da helduentzako unibertsitatera sartzeko bide bakarra.
|
|
2012
|
|
|
Ordea, jatorrizko «filosofia» ez dute aldatu, eta urte osoko aldarrikapenak jaialdi batean isla izateko asmoari eutsi diotela azaldu du Iparragirrek: «Klasez klase, fakultatez fakultate, herri eta jendarte honek
|
behar duen
unibertsitate eredua sortzen ari gara: herritarra, nazionala eta euskalduna.
|
|
|
Ez. Gaitasun akademikoa dutenek eskubidea eduki
|
behar dute
unibertsitate publikora sartzeko. 350.000 pertsona baino gehiago pasatu dira gure ikasgeletatik, eta gizarteko bazter guztietan daude; soilik 50.000 izan balira, egoera guztiz desberdina izango litzateke Euskal Herrian.
|
|
2013
|
|
|
Gehienetan, memoria neurgailu bat baizik ez baita izaten azterketa. Ikaslearen maila intelektuala garatzeaz arduratu
|
behar luke
unibertsitateak, ez memoria makinak sortzeaz.
|
|
|
Unibertsitate titulu berriak Jaurlaritzak eta Unibasq agentziak atzo jakinarazi zuten unibertsitateko tituluak baimentzeko eskumen osoak edukitzeko esperantza dutela. Orain arte, tituluak baimentzeko, Espainiako Kalitatea Ebaluatzeko eta Akreditatzeko Agentzia Nazionalaren eta Unibasq Euskal Unibertsitate Sistemako Kalitate Agentziaren baimenak
|
behar ziren
unibertsitate tituluak sortzeko eta baimentzeko. Espainiako Gobernua aztertzen ari da Unibasq desagerraraztea, bikoiztasun horregatik.
|
|
|
Ikerketaren mugei dagokienez, lehenik eta behin onartu
|
behar da
unibertsitate-mailara mugatutako lana izan dela. Printzipioz ikerketa hau planteatu da unibertsitate-testuingurutik, eta ikuspegi horri jarraituz ez da kontrolatu inolaz ere, ez irakasle ez ikasle bakoitzak duen atzerriko hizkuntzarekiko ezagutza-maila, ikaskideekiko eta irakaslearekiko atxikimendua, pertzepzioak eta abar.
|
|
|
Egonaldiak sei hilabetez edo ikasturte oso batean, zentroen arabera, Ipar Amerikan, Asian eta Ozeanian ikasteko aukera ematen dute. Hala ere, plazak mugatuak dira, eta interesa duten ikasleek adi egon
|
behar dute
unibertsitateetako deialdiei dagokienez; izan ere, hurrengo ikasturterako eskaera-epea aurreko ikasturtearen hasieran ixten da sarritan. Kostuei dagokienez, ematen diren bekek unibertsitateko tasak ordaintzen dizkiete onuradunei, baina beste gastu batzuen diru-laguntza ez dute beti jasotzen, hala nola, helmuga edo mantenua tokiraino joatea.
|
|
|
Lanbide-gaitasun baloratuenak, zer sustatu
|
behar duen
unibertsitateak
|
|
2014
|
|
|
Eta argi iradoki du guztiek ez dutela betetzen zeregin hori, esan baitu hori dela aldaketaren asmoetako bat: «Ikerketan sartu
|
behar du
unibertsitate komunitate osoak». Argiago:
|
|
|
Izan ere, klase gainhartzaile edo dominanteak bere botere ekonomiko, politiko eta sozialaren euskarritzat hartzen eta erabiltzen du kultura. Unibertsitate herritarrak, aldiz, klase herritarren, hau da, botererik ez duten klaseen askatzaile izan behar du, horien askatasun bide eta tresna; unibertsitatearen bidez herritarrek beraiena duten kultura, berriz ere beren eskuetaratzeko tresna izan
|
behar du
unibertsitateak.
|
|
|
Iragarki bat eman zuen 1961ean Stanley Milgramek New Havengo egunkari batean: boluntarioak
|
behar zituela
unibertsitateko esperimentu baterako, lau dolar ordainduko zituztela, We will pay $ 4.00 for one hour of your time.
|
|
|
Norbaitek eramatea
|
behar duzu
unibertsitatera?
|
|
|
Dirua
|
behar nuen
unibertsitatea ordaintzeko.
|
|
2015
|
|
|
Eta egia da punturen batean aurre egin diola Heziberrik Espainiako legeari: LOMCEren arabera, adibidez, gazteek 14 urterekin erabaki
|
behar dute
unibertsitatearen eta Lanbide Heziketaren artean, eta hortik aurrera bide bereiziak egingo dituzte ikasleek, baina EAEn curriculum bera jarraituko dute denek (Espainian baino ikasgai gehiago emango dituzte orotara), erabakia 16 urtera arte atzeratu ahal izateko.
|
|
2016
|
|
|
Alegia, garaian garaiko gizarte aldaketei erantzuna eman behar die. Horretarako, gizataldeen premiek eta eskaerek lekua izan
|
behar dute
unibertsitate-proposamenetan. (Jiménez Vivas, 2009:
|
|
|
Gurasoen laguntzarik ez badago, beste baliabide batzuk erabili behar dira, hala nola aurrezkia eta banku-produktu batzuk. Baina, zenbat diru aurreztu
|
behar da
unibertsitaterako. Eta nola lortu behar da ikasteko behar den dirua?
|
|
2017
|
|
|
Nahiko astunak baziren biak batera, baina Aitak giza esperientziaren reducto absurdum hartaz esandakoa gogoratu zitzaidan berriro, pentsatuz nik antza zenez Harvarden ametitua izateko neukan aukera bakarrean. Beharbada datorren urterako; pentsatuz beharbada bi urte pasa
|
behar direla
unibertsitatean hura behar bezala egiten ikasteko.
|
|
|
Gauza asko hobetu
|
behar ditu
unibertsitateak, baina seguru nago ikasketak amaitzen ditudanean faltan botako dudala?.
|
|
|
Teoria asko eta praktika gutxi. Ez du gutxitan entzun
|
behar izan
unibertsitateak kritika hori. Lan merkatuaren beharretatik urrunegi egotea ere maiz leporatu izan zaio.
|
|
2018
|
|
|
Neurri zorrotzak hartu behar dituzte gure agintariek. Neurri drastikoak hartu
|
behar dira
unibertsitateetan eta hedabide publikoetan. Neurri efektiboak hartu behar dituzte enplegatu publiko guztiek, salbuespenik gabe.
|
|
2020
|
|
|
Komunikazioaren mundua oso azkar eraldatzen ari da eta maiz unibertsitateetatik ateratzen den profesionalak gabeziak ditu gaur egungo komunikabide transmedia batek eskatzen dituen zereginak bete ahal izateko. Horregatik, etengabeko formakuntzarako bitartekoak sortu eta erabili
|
behar dira
unibertsitateekin zein bestelako eragileekin elkarlanean. Hau izango da datozen urteetarako beste erronketako bat.
|
|
|
Ez dut zalantzarik unibertsitateak funtsezko zeregina duela berrikuntza enpresarialean edo berrikuntza sozialeko prozesuetan. Baina oso garrantzitsua iruditzen zait ulertzea zein izan
|
behar den
unibertsitatearen ekarpena, unibertsitatea ez delako berrikuntza industrialaren motorra. Enpresen berrikuntza ezin da inola ere unibertsitatearen izateko arrazoia izan.
|
|
|
Adibide bat ematearren, gure unibertsitateko errektorea, legeak horrela aginduta, irakasle katedradunen artean aukeratzen da botoen bidez. Hori da biderik egokiena errektorerik onena izateko? Etengabe egokitzeko gaitasuna duten egitura malguak
|
behar dira
unibertsitateko zentro guztietan, kudeaketa-prozesuetan prestigio ez-akademiko aitortua duten pertsonen presentzia ere ahalbidetzen eta baloratzen dutenak.
|
|
|
Lortzen badu, beka osoa izateko eskubidea izango du, baina, hala ere, lanaldi osoko lana egin beharko du udan eta gutxienez lanaldi partzialekoa ikasketa-denboran. Lorrainek esaten du berak ez duela nahi Connellek lan gehiegi egin
|
behar izaterik
unibertsitate-denboran, Connell ikasketetan kontzentratzea nahi du. Horrek gaizki sentiarazten du Connell, Ingeles Filologia ez delako benetan hartatik lanbide bat atera ahal izateko moduko titulu bat, ez da serioa, eta gainera uste du azken batean hobe zukeela Zuzenbiderako eskabidea egin balu.
|
|
2021
|
|
|
Baina ahal dugun moduan egiten dugu. Ikerketaren aldeko apustua benetan egin nahi bada, diru askoz gehiago sartu
|
behar da
unibertsitatean. Ez bakarrik unibertsitatean, baina, hasteko, unibertsitatean.
|
|
|
Massachusetts, MIT eta Harvard dira adibide. Puritanoak Ingalaterratik ihes egiten hasi zirenean, egun bat ere ez zuten
|
behar izan
unibertsitatea muntatzeko. Bazekiten han ezer egin nahi izatekotan, zer beharko zuten:
|
|
|
Josean Kerejetak Gasteizen bultzaturiko Euneiz-en inguruan, eztabaidatu da izango dituen gradu, finantzaketa-bide edo ezaugarri teknikoei buruz, baina gutxiago jendarteak
|
behar duen
unibertsitate-sisteman zehazki —eta hezkuntzan oro har— izango duen eraginaz. 0 -18 adin-tartean eskola doakoa, unibertsala, euskalduna, hezkidetzailea, inklusiboa, laikoa, kritikoa... aldarrikatzen dugun bezala, goi-mailako ikasketak herritar guztiontzako eskuragarriak izan behar direlakoan gaude LABen, eta hori unibertsitate publikoek —eta beken sistema indartsu batek— soilik bermatzen dute.
|
|
|
Bost minutu atzeratu ginen eta bertan zegoen dagoeneko. Columbiari buruz esan zigun aurreneko gauza, ikasleek klasikoak irakurri
|
behar dituztela
unibertsitatera sartzean: Homero, Herodoto, Aristoteles, Platon, Zizeron, Virgilio eta enparauak.
|