2000
|
|
Hartaraino ez nintzen ohartu, nitaz landa, laugarrenik bazela Ximurraren eta Kristinaren arteko ustezko aferak joa. Laguna ezagututa —beti esku-azpikoak maiteago, agerikoak baino— ni baino ezjakinagoa
|
behar zuen
emakumeak. Baina horretaz ere ezin seguru egon.
|
|
Arantxa Urretabizkaiak aitortua du langintza lotsagarri bat balitz moduan idatzi zituela bere lehen poemak, ezkutuan, inori deus esan edo erakutsi gabe," poesia egitea" emeei —edo ez aski arrei— dagokien ahultasuna balitz bezala. Baina, zorionez, gizonen artean gizonezkoago azaldu
|
behar zuen
emakume gazte hark oso bestelako jarreraz idazten zituen poemak, defentsa artifizialik gabe, bere sena libre eta laxo isuriz. Naturaltasun zail hori da Urretabizkaiaren poesiaren balore nagusienetako bat.
|
2001
|
|
Lana uka ahal izateko, ez du lana hartzea beste biderik, gaur, hemen. Hortan datza, bada, Kontradizioaren muiña, alegia, lana hartu egin
|
behar duela
emakumeak, berak lana uka ahal izateko; eta lana uka egiten dioela gizarteak (nahi ba duzu gizartearen indar nagusiak)".
|
|
Hori dakontua. Emakumeok beti demostratu
|
behar dugu
emakumea izatea ez dela meritua; eta, etiketa, hori kentzeko, eguneroko lana egin behar dugu.
|
|
Erizainek ere agur esan zioten, zuriz. Gutxienez ehun eta hirurogeita zazpi urte izan
|
behar zituen
emakume batek aditu ez zuen aholku bat eman zion eta Lucasek, ezer ulertu ez bazuen ere, esan zion" zeu ere irtengo zara egunen batean".
|
2002
|
|
Lan-eskaintzari dagokionez, kontuan hartu
|
behar da
emakumeek lan-merkatuan duten partaidetzak izandako eraldaketa. Hego Euskal Herrian, Europako Batasuneko herrialde guztietan bezala, oraindik ere gizonezkoen partaidetza emakumeena baino handiagoa da lan-merkatuan, nahiz eta, emakumeen eta gizonezkoenpartaidetzaren berdintze-joera somatzen den.
|
|
Batzuetan bederatzi hilabete baino gehiago izaten dituzte. Katalunian itxaron
|
behar du
emakume batek bere ginekologoaren arreta jasotzeko. Batez beste, 100 egun inguruko itxaronaldia du, eta Aragoi da pazienteei gutxien itxaroten dien autonomia-erkidegoa, 29 egun batez beste.
|
2003
|
|
Nola lortu
|
behar du
emakumeak besteek bere lana baloratzea?
|
|
Ez nago emakumeen kuotaren alde. Zergatik osatu
|
behar dute
emakumeek %40. Zergatik ez %100?
|
|
Bestalde, ukitu
|
behar dugu
emakumeen zeregin berezitua. Haiek esan bezalaemakumeen parte-hartzeak ere eman die dentsitate berezia plataforma barneangauzatu diren giza harremanei eta askotan andre horiek, haietariko batek esanbezala, jadanik ama izaniko emakumeak?
|
|
Puntu eta aparte bat. Horixe
|
behar zuen
emakumearen bizitzak. Eta horixe behar zuen nireak ere, Rayk behar izan zuenaren gisara.
|
2004
|
|
Azken puntu horrek garbi uzten du, erakundeek neurri zehatzak hartzea ezinbestekoa izanda ere, gizonezkoek euren mentalitatea aldatu
|
behar dutela
emakumea lan esparruan berdintasun osoz aritu dadin. Gaur egun, ordainsaririk gabeko lan ordu murrizketa edo eszedentzia eskatzen dutenen herritarren artean %5 besterik ez dira gizonezkoak.
|
|
Arauak alkohol irensteko arriskuez ohartarazten duen testu bat duen kontraetiketa jartzea eskatzen du, bereziki haurdunaldian. Hala, besteak beste, berariazko testu bat agertu behar da, eta, horren bidez, osasun-agintariek adierazi
|
behar dute
emakumeek ez dutela alkoholik kontsumitu behar haurdunaldian, jaioberriak malformazioak izateko arriskua baitu. Horrez gain, testu hori irakurgarria izateko baldintzak ere zehazten dira.
|
|
Pareko tratamendua eman
|
behar zaie
emakume eta gizonei
|
|
Arazo honen muinean dagoena ideologia patriarkala izanik, indar berezia egin
|
behar dugu
emakumeak kontuan hartzen eta parekidetasuna adierazten. Frantses hiztunek dioten moduan, hizkuntza feminizatu beharra dago, emakumeak agerian jarriz eta hauek baloratuz.
|
2005
|
|
Heziketa da indartsuenetako bat, eskolan, kalean, familian, hedabideetan... ematen baita. Sistemak erakutsi digu nola izan
|
behar den
emakume eta nola izan behar den gizon. Patriarkatuak gidatu du gizartea urte askoan.
|
|
Emakume horiek beraien etxeak bilerak egiteko eskaintzen zituzten; janaria, arropa eta sendagaiak ematen zizkieten makiei; Guardia Zibilaren mugimenduetaz informatzen zuten; alderdietako buruak eta gerrillariak harremanetan jartzen zituzten; agiri faltsuak lortzen zituzten; etab. Gerrillari edozein modutan laguntzea, bandidaje y terrorismo, ko ekintza bezala epaitzen zen. Horrela, 1944-1948 urteetan, Madril, Kordoba, Malaga, Segovia eta Valentziako kartzelak zigor izugarriak bete
|
behar zituzten
emakume, agure eta gazteez bete zen, gerrillariei laguntzeagatik edo senideak izateagatik:
|
|
Horrela bada, gaur egungo aldarrikapena gehiegizko presarekin egin zelaesaten dutenek argi izan
|
behar dute
emakumearen parte-hartzearen inguruko auziajada aspaldi plazaratu egin zela. Zentzu horretan, herriko politikariek zein Juntakokideek denbora izan dute auzia bide onetik bideratzeko eta sortu den iskanbilaekiditeko.
|
|
Emakumeak, aldiz, bigarren mailako partaidetza du bai festan bai identitateen eraikuntzan. Horrela, bada, argi eduki
|
behar da
emakumearen parte-hartzea ez dela gizonezkoek egiten duten mesedebat, eskubide bat da; eta beraz, hiritartasuna gauzatzeko behar-beharrezkoa denelementua.
|
|
Eta hara nola iruditzen zaidan, Lucila Godoy Alcayagarentzat, bere aurrekoen sorterritik urrun bizi izan
|
behar zuen
emakumearentzat, bere jaioterritik ihes egin behar izan zuen emakumearentzat, euskal umeei laguntzea izan zitekeela euskaldun izateko modu bakarra, ziurrenera; Txileko eta Amerikako bertakoengana hurbilarazi zituen modua izan zitekeela emakume izateko modu bakarra, ziurrenera; familiarik ez izatea suerta zitekeela ama izateko modu bakarra ere, hein batean. Paseko hegazti, Hanizanik hona niz.
|
|
Beste bidea genero literarioena da: Whitek dioen bezala, genero literarioen mugak alde batera utzi
|
behar ditugu
emakume idazleen lana mintzagai dugunean, askotan ez dutelako genero bakarra lantzen, bi edo hiru baizik (Itxaro Bordak poesia, eleberria, narrazioa, saiakera eta antzerkia landu ditu, Miren Agur Meabek narrazioa, poesia eta haur eta gazte literatura eta Ixiar Rozasek narrazioa, nobela, poesia eta haur eta gazte literatura, hiru adibide aipatzearren):
|
2006
|
|
Horregatik, egungo feminismoaren zeregin nagusia emakumeak ikusaraztea da. Helburu hori betetzeko arazo handiei egin behar die aurre, mugimendu berdinzale eta antihierarkikoa izanik, lortu
|
behar baitu
emakumeak aginte eta boterearen eramaile izatea, hots, emakumeen ordezkariak boteretsuak izatea, berdinzaleak eta antihierarkikoak izateari utzi gabe. XXI. Mendeko MFren agenda politikoak aurreko hiru saldoen eskaerak azaltzen ditu, mugimendu unibertsala izanik oso ondo baitaki helburuetako batzuk Munduko geografiaren gune txiki batzuetan baino ez direla lortu.
|
|
Esan beharra dago menopausia gero eta lehenago agertzen ari dela gizarte aurreratuetan, baina menopausiak ez duela zertan aro negatiboa izan
|
behar
emakumearentzat. Hilekoa mantentzen duten estrogenoek behera egiten dutenean, klimaterioa agertzen da, sintoma fisiko eta psikologiko ugarirekin:
|
|
Mugapen horrenarrazoia emakumearen osasuna babesteaz gain, obuluak lortzeko estimulaziogehiegizkoa ekidin nahi ei da?, IVEren ondorioz soberan geratzen diren enbrioienarazoari irtenbidea eman nahi zaio. Izan ere, lege berriaren arabera, lortutakoenbrioi bideragarri guztiak transferitu
|
behar baitzaizkio
emakumeari, eta ezindaiteke bat bera ere izoztuta kontserbatu.
|
|
Arrisku genetiko eta ingurumeneko faktoreei dagokienez, elkarteko lehendakariak adierazi du “emakumearen hormona-faktoreak, zehazki menopausia ondoko estrogenoen murrizketa, arrisku erantsiko faktorea direla gizonen aurrean”. Prebentzio neurriak Alde horretatik, Palacios doktoreak dio garrantzitsua dela jakitea zer prebentzio-neurri hartu
|
behar dituen
emakumeak bizitza osoan, adibidez, obesitatea saihestea. “Menopausia iristeak eta, horrekin batera, estrogeniko-maila jaisteak gizentasuna gizonean baino maizago izatea eragiten du, eta, beraz, elikaduraren eta gorputz-pisuaren zaintzak handiagoa izan behar du”, adierazi du lehendakariak.
|
|
Gizasemeon eta emakumeen arteko harremanak –aginte, berdintasun eta izaera aldetik esan nahi da, ez sexuari dagozkionak– beti izan dira korapilatsuak, kontuan eduki
|
behar baita
emakumeei ukatu egin zaiela agintea eta berdintasuna, eta agintearen bidetik inposatu izaera ezberdina: zuek horrelakoak zarete...
|
|
Sartu-irtenean zebiltzanei begira bakarrik susma zenezakeen bazela hemendik kanpo beste mundu bat: festa egunetan kazetariak eta toreroak gora eta behera, pikadoreak presaka, eta eskailera bakoi  tzean bultzadizoa
|
behar zuten
emakume liluragarri haiek. Tubo-gonaren morrontza.
|
2007
|
|
Halako kasuetan, enpresak nahitaez komunikatu
|
behar dizkio
emakume langileari une horretan dauden hutsuneak edo etorkizunean izan daitezkeenak.
|
|
Gainera, askoz ere borondate handiagoa
|
behar da
emakumea izanik, pedalei eragiten ezer irabazteko aukerak eta esperantzak askoz ere urriagoak baitira. Jasotzen ditugun sariak eta ordainak irrigarriak dira, huskeria gizonezkoei ematen dizkietenekin alderatuz gero.
|
|
Edozer gauzaren gainetik itxurak mantendu nahi dituen horietako bat? Baina zertarako disimulatu
|
behar du
emakumeak. Zertarako adeitasunez tratatu, gorrotoa eta aiherra besterik sentitzen ez badu?
|
|
–Horrek ez du ezer esan nahi, agian gizona hemen bakarrik ez uzteko eraman dute, baina nik uste laguntza
|
behar zuena
emakumea zela, gehitu zuen korrika egiteko arropaz apropos jantzitako gizon gazte batek.
|
|
Gehiegi, agian, zorakeria hauetan sinesten ez duen zientzialari batentzat. Denbora gutxi
|
behar du
emakumeak bere sententzia botatzeko. Leirerengana zuzendu eta ahopeka hitz egin dio, horregatik ez dut kasik hitz bat ere harrapatu.
|
|
Aurreko bi zesarearen ondorengo hausturen tasa laukoiztu egiten da. Madrilgo La Paz ospitalean, hirugarren zesarea egin
|
behar duten
emakumeek aukera dute tronpak ebakuntza berean lotzeko. Hala ere, kasu batzuetan bost zesarea ere egin zaizkio emakume berari, Antonio González La Pazeko Obstetriziako buruak dioenez.
|
|
–Ez dirudi, ez, babes handia
|
behar duen
emakumea zarenik.
|
2008
|
|
Laguntzak jasotzeko eskubide hori edukitzeko, ordea, bi baldintza hauetako bat bete
|
behar dute
emakumeek: Gizarte Segurantzan izena emana egon behar dute, gutxienez, erditu baino bederatzi hilabete lehenagotik, edo, bestela, erditu aurreko bost urteetan, gutxienez 180 egunez kotizatu behar izan dute Gizarte Segurantzan.
|
|
Legeak pixkanaka ari dira aldatzen, gomendioak ematen hasi dira, baina oraindik ez dute ezer zehatzik esaten; orokortasunetan gelditzen dira. Esaten dute aztertutako gaixotasunak populazioan duen eraginarekiko proportzionala izan
|
behar duela
emakumeen parte-hartzeak, eta emakumeek behar bezala ordezkatuta egon behar dutela.
|
|
–ohatzean jarri da luze, zeregin handirik ez duela erakusteko, eta burlairez jarraitu du?. Horrela, horrela
|
behar du
emakumeak, etxean senarraren zain.
|
|
Irribarrea dario, ikusten duen guztiak grazia egingo balio bezala, eta tarteka, mirestea merezi duen zerbait atzematen duenean, emakume baten ahoa, gerria edo ibiltzeko modua gehienetan, atzerritar baten aurpegia edo iragarki bat, besterik gabe, tinkotasun gehiegizko batekin begiratzen du, ikusten duena ikertu, gorde edo miretsiz bezala betiere. Lausengu begirada hori izan
|
behar du
emakumeei gustatzen zaiena.
|
|
Neskamea badaukak. Hik
|
behar duana
emakume jator bat duk. (Pausa) Eta Kar?
|
|
KANDIDO.-Zuen artean gauzak konpontzea nahi nuke. Germanek
|
behar duen
emakumea zarela uste dut.
|
|
2007an hiesaren birusarekin bizi ziren 15 urtetik beherakoen artean, 2,1 milioi baino gehiago kutsatu ziren jaio aurretik, erditzean edo edoskitzaroan Kevin DeCock OMEko Hiesaren Dibisioko zuzendariak aitortu duenez, “aurrera egiten dugu, baina oraindik ere gauza asko dago lortzeko”. “Funtsezkoa da —dio esperientzia honek—
|
behar duten
emakumeei tratamendu antirretrobirala ematea osasuntsu egoteko, eta horrek haien bizitzak salbatzeko eta seme-alaben etorkizuna ziurtatzeko aukera emango digu. Hori lortzeko, osasun-sistemak eta haren elementu baliotsuena, osasun-langileak, indartu behar dira”.
|
|
Biktimak gizarteko ahulenak eta ahulenak dira beti: zorrak ordaintzeko zor-eskemetan harrapatutako langile etorkinak, prostituzioan sartu
|
behar duten
emakumeak eta haurrak… Etxeko lanetan, eraikuntzaren sektorean eta elikagaien eta osagarrien industrian ere nahitaezko lanak egiten dira. Lan behartuaren %64 eragile pribatuek ekonomikoki ustiatzeko da, LANEren datuen arabera.
|
|
Barkatuko didazue, baina gizonkerietan lotsa hartzen duen honek-esan gabe doa, baita nireetan ere, noski-, ez du
|
behar
emakume itxurako gizon gero eta gehiago, ez du nahi gizarte gizondurik, ez dut uste gizateriarentzat arrakasta dakarrenik, arrakatsa (ar+ akatsa) baizik: botere eta menperakeriaren logika.
|
|
Emakumeko 1,2 haur jaiotzen dira egun Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan. Adituen arabera, ordea, belaunaldien arteko ordezkapena egoki gerta dadin, 2,1 haurrek jaio
|
behar dute
emakume bakoitzeko. Dena dela, egungo datua, eskasa izan arren, ez da izandako okerrena; 1994an, adibidez, 0,9 haur jaio ziren emakumeko.
|
2009
|
|
M. Goikoetxea. Soldatetan dagoen aldeak, eta haurrei ordu gutxi eskainiz gero emakumeei sortzen zaien kulpa sentsazioak, horrek denak dakar gurasoetakoren batek lana utzi
|
behar badu
emakumeak uzten duela, ia planteatu ere egin gabe. Etxetik erein behar da berdintasuna.
|
|
Inmobiliariako emakumearen sofa ikusi duenean, are gehiago bertan eserarazi duenean, konfirmatu da bere hipotesia. Sofa berri bat
|
behar du
emakume honek. Eta urgentzia handiz.
|
|
Regina hautsia zegoen, bistan da, baina, Rakeli okatu zizkiòn hitzak okatuta gero, lasaiago sentitu zen, ausaz; baita sendoago ere; sendo
|
behar zuen
emakumeak, bai, ahots ezin sendoagoz mintzatu baitzitzaion ahizpari, erabakitasun handiz:
|
|
Aurelia zen Higinia Luzen senide hurbilena. Ahizparen bizitzak hartu zuen bidea ezagututa, zalantza nuen 90 urte bete
|
behar zituen
emakume hark berriro dena gogoratu nahiko ote zuen.
|
|
–Hil
|
behar dugun
emakume bakoitzeko zazpi hilabete zain eman beharko bagenu! –erantzun zion epaileak?.
|
|
ALEX.-Ez ahaztu, hire poltsikotik jarri
|
behar duk
emakumeen kontsumizioa.
|
|
Aurrekoari gehitu
|
behar zaizkio
emakumeen artean dauden desberdintasunakedota emakume berak ere ziklo batetik bestera azaltzen dituen desberdintasunak.Aipatutako guztiak ikerketetako datuak zalantzan jarri ditu askotan, batez ere ziklobakar batean oinarritutakoak.
|
|
Krudeltasunaren adibide argienetariko bat kontrol postu horietan bertan erditu
|
behar diren
emakume palestinarrena da, edo han hiltzen diren gaixoena, anbulantziei ez dietelako utzi kontrola pasatzen. Beste alde batetik, urtearen hasieran 1.400 zibil palestinar sakailatu zituzten Gazan, 13.000 preso politiko...
|
|
Edari freskagarrietan, edari ez karbonatatuetan, postre, txikle, zereal eta beste hainbat produktutan erabiltzen da, baina, beroarekin galdu egiten denez, ez da egokia sukalderako. Ezta fenilzetonuria bezalako gaixotasunetan, eta kontu handiz erabili
|
behar litzateke
emakume haurdunetan eta haur oso txikietan.
|
|
Baina, horretarako, estrategia berritu behar dela esan du Etxaidek: Oinarrietako bat izan
|
behar du
emakumeen egoerari erantzutea, eta emakume langileak aktibatzea. Delegatuekin bilerak egingo dituzte ostiral honetan, horri buruz eztabaidatzeko.
|
|
Maite Segurolaren irudiko, emakumeek ama izateko edo ez izateko duten aukera bultzatuko du biharamuneko pilulak. . Ama noiz izan erabakitzeko askatasuna izan
|
behar dugu
emakumeok?.
|
|
Herrialde horiek ere badira estatu islamiarrak, baina zergatik gara hain desberdin? Iranen ere aiatola batzuek esaten dute aldaketa batzuk
|
behar direla
emakumeei dagokienez, baina gobernuak ez du egiten horien alde.
|
|
Besteak beste,, erroldatze agiriaren bidez, bost urtean izandako elkarbizitza egonkorra eta nabaria? egiaztatu
|
behar zuen
emakumeak, izatezko bikote zirela frogatzeko. Auzitegiak dio harremana baieztatzen duen dokumenturik ez dagoela.
|
|
Energia: Egiten den lanaren eta ariketa fisikoaren arabera, energia beharrak oso aldakorrak badira ere, normalean 2.000 -2.300 kcal
|
behar dituen
emakume batek 100 kcal gehitu behar ditu eguneko haurdunaldiaren lehen hiru hilabeteetan, 250 kcal inguru bigarren hiru hilabeteetan eta 400 -500 kcal gehiago azken hiru hilabeteetan. Hori, baina, hobe da oso energetikoak diren janariekin ez egitea, hau da, opilak, hestebeteak...
|
|
Beldurra nagusitu da, eta bidegabekeriaren lagun izaten da izua. Jakina da nolako trantzea den hortik pasatu
|
behar den
emakumearentzat, eta normala da beldurrez egotea. Baina gizarteak, oro har, eta erakundeek bereziki, gogoeta egin beharko lukete honetaz:
|
|
Egintza batzuk salatu nahi ditugu, horiek salatuta gure asmoa baita, batetik, pertsona bati bizitza bermatzen ahalegintzea, eta, bestetik, genero indarkeriaren biktima izan direlako beldurrak airean eta babes beharrean bizi
|
behar duten
emakumeen egoera lazgarriaz ohartaraztea jendeari, eta ikusaraztea zenbait kasutan alde izugarria dagoela esaten denaren eta egiten denaren artean.
|
|
Regina hautsia zegoen, bistan da, baina, Rakeli okatu zizkiòn hitzak okatuta gero, lasaiago sentitu zen, ausaz; baita sendoago ere; sendo
|
behar zuen
emakumeak, bai, ahots ezin sendoagoz mintzatu baitzitzaion ahizpari, erabakitasun handiz:
|
|
Sinadura bat, errutinazkoa, aldian behin eskatzen dizkidaten beste asko bezalakoa. Ez dut ia gogoan noiz eman nuen ere Kartikaren aldekoa; izen arrotz bat, niretzat ez zen hori beste deus zigortu
|
behar zuten
emakumea, eta fede handirik gabe bidali nuen emakumearen aldeko nire atxikimendua, izatez, ezkor samarra bainaiz halako ekimenen aurrean. Orain, pasatu dira asteak, eta berri ona heldu zait:
|
2010
|
|
Maria moduko ikerlari baten laguntzagaz, gainera, puzzle osoari zentzu orokorra ematen saiatu gara; bere sarreragaz demostratu gura dugu Frankismoak hemen egin zuena Europan faxistek egindakoaren aplikazio bat zela. Ideario faxistak pentsatuta zeukan zer paper jokatu
|
behar zuen
emakumeak eta zer nolako errepresioa jaso behar zuen.
|
|
Pariseko biltzarrean botika izarretako bat artean bataiatu gabe zegoen, oraindik merkaturatzeko baimen guztien jabe ez delako, test guztiak osatu zain: Boehringer-Ingelheim laboratorioak laster plazaratu
|
behar duen
emakumeentzako Viagra.
|
|
Eta horrela ez goaz inora. Emakume biktimaren paperak izua ematen digu, beti babesa
|
behar duten
emakumeak, noiz salbatuko dituzten zain... Ez dago patriarkatuarentzat elikagai hoberik.
|
|
" Emakume sortzaile askok ez dute genero kontzientziarik eduki nahi. ' Ni sortzailea naiz eta ez dut etengabe gogoratu
|
behar
emakumea naizela'. Abiapuntu horrekin, zaila da ikustea hemen aukerak ez direla berdin banatzen generoaren arabera".
|
|
Erakunde horren aurreikuspenen arabera,
|
Behar duten
emakumeengana iritsiko balitz, nahi ez diren 50 milioi haurdunaldi murriztuko lirateke eta 150.000 emakumeren eta 640.000 jaioberrien heriotza ekidingo litzateke.
|
|
Obozito bakoitzari espermatozoide bat sartu zion Mandiolak, mikroinjekzio bidez. Bada, hamabost haietatik bederatzi enbrioik egin dute aurrera. Eta, orain, bederatzi horietatik hiru aukeratu
|
behar ditu
emakumeari ezartzeko. Ez da edonolako erabakia, enbrioiaren kalitatearen baitan baitago haurdunaldia lortzeko probabilitatea.
|
|
Ni kuoten eta diskriminazio positiboaren aurka nengoen. Emakumeak epaitzeko euren merezimenduak kontuan hartzearen aldekoa nintzen, eta horien arabera onartu eta sustatu
|
behar zirela
emakumeak. Emakumeek euren gaitasunak garatu behar zituztela pentsatzen nuen, kuoten eta diskriminazio positiboaren bultzadarik gabe.
|
|
KANDIDO.-Beste bisita bat egin
|
behar zioagu
emakumeari. Baina neuk joan nahi diat oraingoan.
|
|
Ekintzazko laguntza 1.600 milioikoa da, planetan bizi diren 6.000 milioietatik. Urriaren 15ean, gogoan izan
|
behar da
emakumeek modu erabakigarrian laguntzen dutela sektore hori bultzatzen, eta, Landa Eremuko Emakumeen Elkarteen Federazioaren (FADEMUR) arabera, “nekazaritzan diharduten munduko biztanle gehienak direla”. NBEk omenaldia egiten die emakume indigenei ere, nekazaritza-eta landa-garapena sustatzen duelako, elikagaien segurtasuna hobetzen duelako eta landa-pobrezia ezabatzen duelako.
|
|
Albak gogorarazi zuenez, 5.000 eta 5.500 emakume bitarte hiltzen dira urtero Espainian, bularreko minbiziak jota, halako tumoreak gero eta ohikoagoak baitira. Gainera, minbizia gainditu arren, bizi-kalitatea murrizten duten ondorioekin bizi
|
behar duten
emakumeen behar soziosanitarioei “oraindik erantzuteko” daudela nabarmendu zuen. Antonia Gimón FECMAko lehendakariak esan zuenez, “kezkagarria” da ugaltze-adinean dauden, bularreko minbizia duten eta autonomia-erkidego jakin batzuetan emakumeak “mamografiak egitera” joaten ez diren emakume gazteen kopurua.
|
|
Egin beharreko bidea luzea da baina eskoletatik, heziketatik hartu behar da aldaketaren beharra eta berau landu”.Inma Mateos“Gaurko egunerako ekitaldi garrantzitsua da hemen plazan egin duguna. Hala ere, herritar gehiago elkartzea beharrezkotzat jotzen dut, guztiek bere egin
|
behar baitute
emakumeok bizi dugun egoera eta jasaten dugun diskriminazioak beste bide bat har dezan. Gehienbat emakumeek, gazteek eta nola ez gizonezkoek ere, bere egin behar dute arazo hau, konponbide bat lortu nahi bada.
|
|
Ezinezkoa da benetako bizi-proiekturik izatea, gizartearen erdiak protagonismorik ez badu. Aitortu eta errespetatu egin
|
behar dugu
emakumeek funtsezko betekizuna dutela bizitzako zeregin guztietan. Horretan jokatzen dugu, gizarte gisa, gure etorkizuna.
|
2011
|
|
«Enpresetan gaitasuna duten pertsonek lan egin behar dute, izan gizon ala izan emakume. Egia da, ordea, gizon batzuek ikaragarrizko errezeloak dituztela, eta haiei erakutsi eta sinetsarazi
|
behar diegu
emakumeok ez gatozela gizonak lan merkatutik eta goi karguetatik botatzera. Kontrakoa.
|
|
Ez zegoen emakumeei buruzko beste ezer. Orain dela urte batzuk hasi nintzen gure erreferenteak izan
|
behar zuten
emakume guzti haien, zoritxarrez isilduak izan ziren emakume guztien literatura berreskuratzen. Emakume errepublikar haiek guztiak, ukatu zizkigutenak, desagertaraziak.
|
|
Ohiko azterketa genetikoa (kariotipoa edo FISH) egin
|
behar duten
emakume guztientzat izan daiteke aproposa Amniochipa; hau da, ekografian malformazioak daudela susmatzen denean, edo markatzaile hirukoitza positiboa denean, edo 35 urtetik gorako emakumeetan, argitu du Ãvilak.
|
|
Moranek bere liburuan dio arratsaldeko seietatik aurrera gizon orok
|
behar duela
emakume bat ondoan. Ni hogei urterekin, gazte gehienak bezala, bakardadera kondenatua eta zorigaiztoko sentitzen nintzen, eta esaldi hori irakurri nuenean munduko jakituria guztia bertan laburbiltzen zela iruditu zitzaidan, eta nik ere, Moranek bezalaxe, bizialdia emakumeak konkistatzen emango nuela erabaki nuen eta historia horiek liburu batean biltzen.
|
|
Azkenean hoberako izango duk. Eta lasai, lehenago edo geroago topatuko duk
|
behar duan
emakume hori.
|
|
Gaur egun, dibortzioa ohikoa da, eta oso hedatuta dago, batez ere pentsatzen delako bikote-harremanak gozagarria eta asebetegarria izan behar duela, interes ekonomiko familiarren gainetik. Horrez gain, kontuan izan
|
behar da
emakumea lan-munduan sartu denez eta bere eskubide indibidualak onartu direnez errazagoa zaiola harreman gatazkatsu batetik edo oso asebetegarria ez den batetik ateratzea. Bestalde, banandutako edo dibortziatutako pertsonek beste familia bat osa dezakete berriz ezkonduta; beraz, familia-harremanen kontzeptu berriak sortzen dira.
|
|
...an, zigor zehapenak, zehapen zibilak, lan arlokoak eta administraziokoak ezarri, indarkeria jasaten duten emakumeek izan dituzten kalteak zigortu eta konpontzeko, hauei justiziaren mekanismoetara heltzeko laguntza eman behar zaie eta, nazio-legegintzan xedatutakoaren arabera, jasan izan duten kalteagatik ordainketa bidezko eta eragingarria egin; gainera, Estatuek emakumeak jakinaren gainean jarri
|
behar dituzte
emakumeek dituzten eskubideei buruz, hain zuzen ere, mekanismo horien bitartez ordainketa eskatzeko;
|
|
Hala adierazten du Estatu Batuetako ikertzaileek egindako azterlan batek, eta horren ondorioak “Archives of Pediatrics and, ent Medicine” aldizkarian argitaratzen dira. Zientzialari-talde horrek ikusi du haur gutxiago jaiotzen zirela akatsekin, hala nola hodi neuralaren akatsak, ama izan
|
behar zuten
emakumeek dieta mediterraneoa-fruta, arrain eta zerealez aberatsa, haragia eta gozokiak gutxiago jaten zituztenak-edo Amerikako gidak dieta osasungarria izateko. “Jaiotze-akats asko, hodi neuralaren akatsak barne, oso goiz gertatzen dira haurdunaldian, emakumeak haurdun daudela jakin baino lehen”, adierazi du azterlanaren egileetako batek, Stanford Unibertsitateko Suzan Carmichaelek.
|
2012
|
|
Euskal preso politikoek pairatzen duten egoera gogorra bada, emakume diren euskal presoena are larriagoa dela ohartarazi dute Gasteizko hainbat elkartetako emakumeek; presondegietako «biktima nagusiak» direla. «Kartzeletako egoera salatzen denean emakumeen egoera ere bertan salatzen dela uste izaten dugu, eta hori horrela izanda ere, ez dugu ahaztu
|
behar
emakumeak emakume izateagatik beste egoera batzuk bizi dituztela», adierazi dute. Atxilotzen dituztenetik hasi, eta espetxealdi osoan irauten du emakume presoaren aurkako krudeltasuna, elkarteetako ordezkarien esanetan.
|
|
" Ohartzen naiz honi askok klase ertaineko baten iritzia dela esango duela. Bakarrik eta lanik gabe hiru haur aurrera atera
|
behar dituen
emakume batek esango dizu bere arazoa dela ahalik eta arrainik merkeena bilatzea. Ulertzen dut.
|
|
Azken finean, beti ere kontrolaren zentzuan, fidelitatea ziurtatzeko modutzat hartzen da. Milaka aitzakia egon daiteke, modu batera edo bestera konbentzitu
|
behar dituzte
emakumeak. Komunitatearen ohorea mantentzea ere bilatzen dute ablaziorekin.
|
|
Eta arazoa estrukturala denez, nahiz eta emakume horiek dirua, familia eta dena eduki, ezin dute estatus horretatik atera. Nola azaldu
|
behar dio
emakumeak goi mailako jendarte horri bera jasaten ari dena?
|
|
Zenbat denborako atsedena hartu
|
behar du
emakumeak amniozentesia egin ondoren?
|
|
Peruk ezker eskua estutu zizun eta pauso sendoz zure arazoen berri eman
|
behar zenion
emakumearen kontsultarantz abiatu zen. Eskutik helduta zindoazten biak, baina ez biak batera.
|
|
Urduri zegoen. Zer erran
|
behar zion
emakume hari. Telefonoz Ixabel adeitsu azaldu zen, baina nola hartuko zuen eskakizun bitxi hura?
|
|
Beste bide batzuk ere hartu
|
behar dira
emakumearen berdintasunaren eta giza eskubideen aldeko konpromisoak beteko direla indartzeko.
|
|
Beraz, emakumeen diskriminazioaren aurkako estrategia publikoak garatzekobehar-beharrezkotzat jotzen da estrategia horien atzean dagoen kontzeptu-markoaaldatzea. Kategoria berriak
|
behar dira
emakumeen desberdintasuna zertan datzanazaltzeko, eta horretarako ezinbestekoa da genero-sistema aintzat hartzea, eta ezsoilik mundu publikoa. Kontzeptu-marko berri horren oinarrian genero-berdintasunaeskuragarri izateko femenino eta maskulino diren/ izan beharko liratekeen ezarritakoarau eta errutina guztiak eraldatzea proposatzen da, ildo horretan hobetsi direnestrategia politikoak mainstreaming-a eta parekotasuna ditugu.
|
|
Alde horretatik, esan behar da estereotipo bat aurkezteko ez dela nahikoa emakume bat erabiltzea tradizionalki emakumeei eman izan zaien lan bat egiten. Horrez gainera, iragarkiak aditzera eman
|
behar du
emakumeei soilik dagokiela lan hori egitea.
|
|
AEEMko lehendakariak, Rafael Sánchez Borrego doktoreak, adierazi du beharrezkoa dela emakumeak jasotzen duen osasun-arretan zenbait tratamendu-protokolo eguneratzea, “paziente bakoitzari banaka aplikatu ahal izateko”. Azaldu duenez, “emakume helduari gerta dakizkiokeen arazoen tratamenduan parte hartzen duten espezialisten koordinazioa eta prestakuntza sustatu behar dira, eta emakumearen ezagutza sustatu
|
behar da
emakumearen bizitzako etapa horretan”. AEEMek ziurtatu du hormona-terapiak osasunerako kaltegarriak direla uste izatea izan dela Espainiako emakumeen% 4k bakarrik tratamendu bat hastea erabakitzeko arrazoi nagusia.
|
|
Interneten dagoen informazio ugariak, erditzea prestatzeko ikastaroek eta amatasunari buruzko bibliografia gero eta zabalagoak ohitura-aldaketa eragin dute hein batean. Faktore horiei gehitu
|
behar zaie
emakume asko beren familietatik urrun bizi direla eta gizonak gero eta gehiago inplikatu direla seme-alaben jaiotzan. Erditzean aitak duen presentzia, ikastaroak eta irakurketak nahikoa izaten dira.
|
|
Emaginak ez bezala, ezin du erditzeko prozesua zuzendu. Bere lana erditu
|
behar duen
emakumearen alderdi emozionalera —are espiritualera— bideratzen da. Emakume horiek definitzen duten bezala, beste emakume batzuei laguntzen diete amatasunaren bidean lehen urratsak egiten.
|
|
Towle Neu Beroaren arriskuak Haurdunaldia eta uda. Bi termino horien konbinazioa borroka gogorra da udako hilabeteetan haurdunaldiaren azken zatiari aurre egin
|
behar dioten
emakumeentzat; izan ere, urte sasoi horretako beroaren berezko efektuak (izerdia, nekea edo nekea) gainditu behar dituzte, eta are gehiago handitzen dira haurdun daudenean. Baina ez hori bakarrik.
|
|
Los niños pueden seguir acompañando a sus mamás incluso hasta los diez años, o más. Hala ere, haurtxoarekin ariketa fisikoa egiteko baliabidea ez da bakarrik haurra utzi
|
behar duen
emakumerik ez duten emakumeentzat. Horrez gain, une hori beren haurrekin partekatu nahi dutenentzat ere bai.
|
|
Udaletan garatu nahi dugun Politika Feministak estrukturala den arazo bati erantzun nahi dionez, ezinbestean politika integrala izan
|
behar du
emakumeen bizitzaren arlo guztietan eragin behar duelako.
|
|
Bestalde, Nafarroako berdintasun teknikariek, Altsasukoa barne, aldarrikatu dute emakumeen aurkako indarkeria giza-eskubideen eta oinarrizko askatasunaren urratzerik larrienetariko bat dela. " Horregatik, administrazio publikoek aktiboki bermatu
|
behar dituzte
emakumeen eskubideak". Teknikariek nabarmendu dutenez, krisiak eragindako murrizketengatik indarkeria jasatenduten emakumeen eta bere seme-alaben babesa txikitu da. Arlo horretan egiten diren kanpainak ez direla" gastua inbertsioa baizik" azpimarratu dute.
|
|
Gure eskubideen alde antolatu eta borrokatu
|
behar dugu
emakumeok, gure burua defendatu eta gure buruaren jabe garela aldarrikatu.
|