|
2000
|
|
|
Azken finean Gipuzkoako Foru Aldundiaren nahia ahalik eta sagardorik osasuntsuena eta edalearen gustukuena egitea da. Osasun baldintzez eta bezeroez gain, sagarrondo jabeak eta sagardo ekoizleak hartu
|
behar dira
kontuan. Guztien interesak hartu behar dira kontuan, eta oinarri-oinarrian edari preziatuaren funtsa babestu eta zaindu behar da:
|
|
|
Osasun baldintzez eta bezeroez gain, sagarrondo jabeak eta sagardo ekoizleak hartu behar dira kontuan. Guztien interesak hartu
|
behar dira
kontuan, eta oinarri-oinarrian edari preziatuaren funtsa babestu eta zaindu behar da: sagarra.
|
|
|
Bost gauza eduki
|
behar dira
kontuan: programa curriculum proiektuan integratzea, gurasoen adostasuna eta partehartzea Ordezkaritza Organo Gorenaren bidez, programaren koordinazio taldea egotea ikastetxean, irakasleen prestakuntza eta gutxiengo programa DBHko kurtso bakoitzean lantzea.
|
|
|
H aurrei zuzendutako literatura ugari idatzi duzu. Zer bereizgarri hartu
|
behar dira
kontuan, haurrentzat idazterako orduan?
|
|
|
Produkzio kulturala deitzen dena baino gehiago bizitzaren edozein motatakoemaitzak hartu
|
behar dira
kontuan. Industria aroko zibilizazioaren mintzairan, emaitzak dirutan edo produktu fisikoetan neurtzen ziren.
|
|
|
Zein izan behar da gure joera kasu honetan? Lehenengo eta behin honako hauhartu
|
behar dugu
kontuan: galdera bera testuinguru liskartsuaren lekukoa da; galderaidentitate-arazoa bizi duen gizartean sortzen da; galdera hori ez zaio egiten estatunazio normalizatuetako herritar bati eta, berez, galderak berak gure izateari buruz gurebaitan zalantzak sortzea du helburu.
|
|
|
Erabilitako zeinuen esanguraren deskodifikazio edo kodifikazio txarra dela bide sortzen dira. Ezin gatzaizkio alde linguistikoari bakarrik lotu, eta irrati-lengoaiaren osagai guztiak izan
|
behar ditugu
kontuan: hitzak, musika, efektuak, isiluneak eta horien konbinaketa eta nahaskuntza.
|
|
|
Euskal azentuaren esparruan, fonologiarenean bezalatsu, Txillardegi irakaslea da erreferentzia garrantzitsua (1984). Azentuazioa, bistakoa denez, hitz-pareetan hartu
|
behar da
kontu handiz, batez ere. Patxi Altuna akademikoak (1984) zerrenda interesgarria egin zuen euskarazko hitz-pareak bilduz.
|
|
|
Lehenik eta behin, esan beharra dago, programatzaileak ongi asko ezagutu behar duela irratiaren estaldurapean dagoen populazioa. Entzule eta entzulegai guztien ohituren gaineko datuak eduki
|
behar ditu
kontuan, estazioaren baliabide materialak eta giza alorrekoak ondo ezagutzeaz gain. Horrekin batera hedabideen kontsumoa eta lehiakide direnen estrategia programatikoei ere so egin behar die, bere burua hobeto kokatzeko.
|
|
|
Produkzio horren barruan, esan daiteke batik bat aldizkariak direla seguraski gehienbat oraingo ahanzturaren beste erbeste horretan erori direnak. Hau ulertzeko, lan mota horien heterogeneotasuna eta haiek osotasunean biltzeko zailtasunak izan
|
behar ditugu
kontuan. Ondoko lerro hauetan, horri nolabait buelta emateko beste saiakera txiki bat egingo dugu, Europan garatu zen atzerriko hemerografia aztertuz, oroz gain Iparraldetik hasita, Frantzia eta Erresuma Batuan.
|
|
|
2) Horri erantzuteko Carnapen Aufbau-ari eman zaion interpretazio fenomenalista inozoaren aurkako beste faktore bat hartu
|
behar dugu
kontuan: aniztasuna.
|
|
|
1963ko" Intellectual Autobiography" [Autobiografia intelektuala] idazkian adierazi zuen legez, fenomenalismoa, materialismoa eta enparauak, zio pragmatikoek bultzaturiko hizkuntza hautaketak errepresentatzen dituzten hitz egiteko moduak besterik ez dira. Prefosta, bada, Aufbau-aren jitea eta xedeak sistema fenomenalista bat baino pluralagoak ziren, eta hori izan
|
behar da
kontuan batik bat.
|
|
|
Fisikaren hizkuntza haurtzarotik ikas daiteke. Norbaitek aurresateak ematen baditu eta bere kabuz nahi baditu aztertu, bere sentimen sisteman ematen diren aldaketak hartu
|
behar ditu
kontuan, erlojuak eta erregelak erabili behar ditu; laburbilduz, ustez isolaturik dagoenak hizkuntza sentimenarteko eta ‘subjektuartekoa’ erabiltzen ditu jadanik.96
|
|
|
Alabaina, Vienako Zirkuluko hasierako ideia asko tradizio neokantiarrean —Natorp, Cassirer16— murgildurik zeudela uler ditzakegu. Neokantiarren ardura nagusi bat forma/ eduki bereizketa izan zen —Zirkuluaz geroztik teoria/ behaketa bereizketa lez ezagunagoa— Planteamendu hau, hain zuzen ere, Vienako Zirkulua osatu baino pixka bat lehenago sortu zen, Historiaurreko Vienako Zirkulua deiturikoan —ikus 2 atala— Neokantiarren eraginak nabari ditzagun, hurrengo testu hauek izan
|
behar ditugu
kontuan: Schlicken Raum und Zeit in der gegenwartigen [Espazioa eta denbora fisika garaikidean] (1917) eta Allgemeine Erkenntnislehre [Ezagutzaren teoria orokorra] (1918), Reichenbachen Relativitatstheorie und Erkenntnis Apriori [Erlatibitatearen teoria eta apriorizko ezagutza] (1920) eta, nahiz eta Vienako korrontean guztiz sartuta egon, Carnapen aipaturiko Aufbau-a (1928) 17 Denetan honako tesi hau sostengatzen zen, hau da, ezagutza naturala —ezagutza formaletik bereizten dena— bi elementuk osatzen dutela:
|
|
2001
|
|
|
XX. mendearen hasieran, hitzak ikastea zailtzen duen eta hizkeraren osotasuna aldrebesten duen gaitz hau, garunak hizkera prozesatzen duen zonaren (hau da ezkerreko hemisferioaren) sortzetiko anomaliaren bati edota garapen neurologikoaren hutsune edo eskasiei zor zitzaiela uste zen. Orain, ordea, badakigu horiez gain ingurumeneko faktoreak ere hartu
|
behar direla
kontuan.
|
|
|
Ez dut esango Aragoirekin bezala izan behar duenik, berdina ez delako, baina egia da Tafallatik beherakoek Aragoirekin dutela identitate eta berdintasun maila handiagoa Euskadirekin baino. Nafarroako Iparraldean alderantziz da, eta horregatik izan
|
behar dira
kontuan Nafarroako identitate guztiak.
|
|
|
Sarri erorketak maniobrak bezain ikusgarriak dira. Zerekin ibili
|
behar du
kontuz surflariak?
|
|
|
Nola izan zen posible hain gezur handia sinistaraztea? Faktore ezberdinak hartu
|
behar dira
kontuan. Batetik Errumania oso urrun zegoen Mendebaldeko Europatik (geografia fisikoari baino gehiago gure ezagutzari dagokionez), eta han gertatuak eraginik ez zuen geure bizimodu konkretuan.
|
|
|
4 Saizarbitoriaren nobelek garaiko irakurlearekin eduki zezaketen" distantzia estetikoaz" ari garenean datu garrantzitsu bat eduki
|
behar dugu
kontuan: nobela hauek izan zuten arrakasta eta entzutea ordura artean inongo narratibazko liburuk ez zuela lortu.
|
|
|
Pedagogoek diote irakurketaz gozatzen ikasi egiten dela eta, horrenbestez, irakatsi egin daitekeela izan
|
behar da
kontuan.
|
|
|
ATa, askotan, hitz nagusi, gako-hitz edo giltza-hitz baten inguruan mamitzen da; beste batzuetan, ostera, hiperonimo/ hiponimo/ sinonimo erlazioen arabera ezarri ohi dira osagaidesberdinen arteko kateamenduak. Edozein modutan, AT batetik beste bateraigarotzearen deskripzio egokirik egingo bada, alderdi semantikoez gainelkarreraginezkoak ere hartu
|
behar dira
kontuan. Izan ere, ATaren kateamendusemantikoa hitz nagusi edo giltza-hitzen bitartez egiten den bitartean, elkarreragin-mailari dagokionean urrats tematikoen (UT) bitartez egiten da kateamendu hori.UT bat, honenbestez, AT baten barnean eta bi mintzakide edo gehiagoren arteanelkarlanean burututako hitz nagusi baten jorratzea da.
|
|
|
aurka, interferentzia-fenomenoaren oinarri neuropsikolinguistikoak aztertzeke. Gauzak horrela, honako hauek izan
|
behar ditugu
kontuan:
|
|
|
Eta jardun hori ebaluatzeko tresna batzuk eduki behar ditugu, handik gabeziak detektatzeko. Lau puntu hauek hartu
|
behar ditugu
kontuan:
|
|
|
Dena den, nola justifikatu hilarri-multzo honen kronologia hain goiztiarra. Hori egiteko, epigrafedun hilarriak hartu
|
behar dira
kontuan, lehen aipatutakoak?, IX. mendera eraman behar direnak. Jakina, pieza anepigrafikoak betiizaten dira goiztiarragoak.
|
|
|
1 Batez ere ikuspegi soziologikoari jarraituz, portaera linguistikoak esplikatzeko, hiru aldagai-moten arteko harremana ondoko eredu honen bitartezadieraz daiteke: 1) lehenbizi aldagai soziologikoak eduki
|
behar dira
kontuan, horiek eszenatoki modura funtzionatuko dutelako, bertan beste edozein aldagai-motak funtzionatu ahal izateko; hemen sartuko lirateke gizabanakoen aldagai soziodemografikoak; 2) bigarren, gizabanakoen sare sozialaren aldagai soziolinguistikoak, gizarteen eta gizabanakoen artean zubimodura funtzionatzen dutenak; 3) hirugarren, gizabanakoen aldagai psikosozialak, gizabanakoen portaera ling... Kasu horretan, portaera linguistikoa, batezere, euskalduntze-maila edo urratsa izango da; hala ere, euskararen barne-erabilera (sare sozialetik kanpo egiten den euskararen erabilera) ere izandaiteke.
|
|
|
1) Talde menperatzaileetan (bizitasun etnolinguistiko altukoak) exotaldearen hizkuntzaikasteak ez du jatorrizko hizkuntza arriskuan jartzen; horregatik, motibaziointegratzailea izan ohi da exotaldearen hizkuntza ikasteko arrazoi nagusia; 2) Talde menperatuetan (bizitasun etnolinguistiko baxukoak), berriz, exotaldearen hizkuntza ikasteak jatorrizko hizkuntza galtzeko sentimendua gara dezake; horregatik, exotaldearen hizkuntza ikasteko nagusi den arrazoiamotibazio intrumentala izan ohi da. Bestalde, bigarren hizkuntz gaitasunaeta erabilera ziurtatu eta errazteko behar diren taldearteko harremanen kalitatea eta kantitatea azaltzeko, prozesu afektiboak hartu
|
behar dira
kontuan; horiek taldearteko jarrerek baldintzatzen dituzte, akulturazio teoriak dioenbezala.
|
|
|
Begira diezaiegun gertakariei. Herrialde bakoitzaren merkataritza-orekaren mugaren barnean, H-k H diruan ordaintzen ditu bere inportazioak, eta I-k I diruan; beraz, banku-gordailuen truke bat ikusten dugu alde batean 8 HM eta bestean 8 IM berdintzen dituena, truke-tasa oraingoz H diruko 1 unitate I diruko 1 unitaterako izanik (zeren H herrialdearen kanpo-zorraren zerbitzuaren eragina beraren diruaren kanpo-balioan hartu
|
behar baita
kontuan, oraingoz). Herrialde bakoitzari bere esportazioengatik bere diruan ordaintzen zaionez, truke-merkatuak 8 HM-koek egindako 8 IM-rako eskaria erregistratzen du eta, alderantziz, 8 IM-koek egindako 8 HM-rako eskaria.
|
|
|
Baina orain merkataritza-orekatik kanpo gauzatzen diren transakzioak eduki
|
behar ditugu
kontuan: I herrialdeak merkataritza-ondasunen soberakina inportatzen du, H herrialdearen kanpo-zorraren zerbitzuaren berdinkidea dena.
|
|
|
etiketak, ontziak, aurkezpenak? hori guztia eta gehiago hartu
|
behar dira
kontuan perfumeen modaz hitz egitean.
|
|
|
Oro har, teorikoki onartuta dagoenez, usaina hartu ahal izateko, molekularen eta hartzaileen arteko ukipen zuzena gauzatu behar da, nahiz elkarrekintza horri buruz gutxi jakin. Hala ere, osmoforoen taldeen eragina ezaguna bada ere, molekularen estereokimika ere hartu
|
behar da
kontuan. Azken honek, usainaren gaineko eragina izango du, erreaktibitate kimikoaren gainean daukan bezalaxe.
|
|
|
Azken liburu horren inguruan sortutako mintegiak, hitzaldiak eta ikastaroak autorearentzako oinarri egokiak izan dira. Zer esanik ez, Udako Euskal Unibertsitateko hainbat ikaslerekin urteetan zehar gauzaturiko mintegi zientifikoak-horrelakoetan bapore-presioak eta kimika organikoa landu direlarik-ere hartu
|
behar dira
kontuan. Eta azkenez, bibliografiaren usaina ere aitortu behar da, zeren edozein arterekiko zaletasuna ekinez garatzen baita; hau da, heziketa-prozesu luze baten ondorioz sortzen da.
|
|
|
Bestetik, kimika organikoaren hastapentzat jo daitekeen garaia ere izan
|
behar da
kontuan; kimikariek esentzia-olioen kromatografiak eta molekula berrien sintesiak ezagutzera eman zituzten etengabe (ikus hurrengo orrialdeko taulak).
|
|
|
Eskola-menua adinaren arabera orekatua Dietista-nutrizionistek gainbegiratuta bermatzen da menuen kalitate dietetikoa eta nutrizionala. Eskolako menuak bete behar dituen irizpide elikagarriak ezartzeko, adin desberdinen artean dauden energia-eta mantenugai-desberdintasunak hartu
|
behar dira
kontuan. Eskolaurreko (3 -6 urte) eta lehen hezkuntzako (6 -12 urte) haurrek hazkunde motela eta uniformea dute.
|
|
|
Oro har, eskatutako produktuak dira eta prezio handikoak. Lehen bereizi ditugun bezala, segurtasuna ere modu desberdinean hartu
|
behar da
kontuan ongailuez edo espeziez ari bagara. Ongailuak produktu seguruak izaten dira, eta elikagaiak kontserbatzeko ere erabil daitezke.
|
|
|
Barra batekoak edo gehiagokoak izan daitezke. Toaila-ontzia jartzeko aholkuak Torlojuen bidez horman sartutako eskuoihal bat instalatu behar bada, gomendio batzuk hartu
|
behar dira
kontuan. Lehenik, barra horizontalean gera dadin zaindu behar da, horretarako maila bat behar baita.
|
|
|
Dietak banakakoa izan behar du, pertsona bakoitzaren ezaugarrien, bizimoduaren, tratamendu espezifikoaren (intsulina edo OLT) arabera. ), etab. Oro har, puntu hauek hartu
|
behar dira
kontuan: – Dieta banakakoa, askotarikoa eta orekatua.
|
|
|
Premisa horretatik abiatuta, merkatuan dauden eta gainazalak, bainugelak edo tresnak garbitzeko eta desinfektatzeko erabil daitezkeen produktuak bereizi behar dira. Desinfektatzaile bat edo bestea aukeratzeko, kontrolatu nahi den balizko arriskua hartu
|
behar da
kontuan. Ekintzaren helburu orokorra higienizazioa ona izan behar luke garbiketa eta bermatzea desinfekzioa. Espainia bezalako herrialde batean, helburu hori duten produktu ugari erabiltzen dira, eta, etxeetan, garbiketa horren lorpen-maila egiaztatzeko modu bakarra begi hutsez behatzea eta usainak, desiragarriak edo desatseginak, hautematea da.
|
|
|
Baina, egiaztatu ahal izan denez, biriketako tumoreen kasuan, edari-uretan eratutako THMak dira eragilea, tabakoaren errekuntzan sortzen direnak, eta, kasu horretan, tabakismoa da erantzule nagusia. Bularreko minbiziari dagokionez, datuak ez daude argi, eta beste arrazoi batzuk ere hartu
|
behar dira
kontuan, hala nola genetikoak, tabakoaren edo beste minbizi-iturri batzuen kontsumoa. Hala ere, maskuriko minbiziaren kasuan, aukeretako bat THM kontsumoa izan daiteke.
|
|
|
Esterilizazioa behar bezala egiteko, zenbait ohar hartu
|
behar ditugu
kontuan: Bat-bateko tenperatura-aldaketekiko erresistenteak diren itxitura hermetikoko kristalezko potoak erabili.
|
|
|
Esnearen balio elikagarria oso ingurune egokia da mikroorganismoak garatzeko. Faktore hori hiru ikuspegitatik hartu
|
behar da
kontuan: Teknologikoa.
|
|
|
Ez pisatu beharko zenukeena baino askoz gehiago edo askoz gutxiago. Zure pisu zuzena zein den jakiteko, hainbat baldintza hartu
|
behar dituzu
kontuan: adina, sexua, altuera, osaera, herentziazko faktoreak… Gehiegizko pisua zure gorputzak behar baino kaloria gehiago hartzen dituenean gertatzen da.
|
|
|
Baina bere eginbeharra izan
|
behar zuen
kontuan orain Mariak. Horretarako atera zen etxetik, beren-beregi.
|
|
|
Demagun, eta gustura emango nuke, hitz baten jatortasunak âantzinatasuna eta  hedadura hartzen ditugularik neurri, hauek ere elkarrekin errietan maiz dabiltzala jakinikâ eta nazioartekotasunak pisu larria dutela berorren" euskaltasuna" mugatzeko. Bistan da, ordea, ez dela usu aski" hau eta hori" nahiz" hau edo hori" atera
|
behar den
kontua," hau ala hori" baino. Zer erabaki orduan?
|
|
|
Hedabideek eragiteko gaitasuna dute, zalantzarik gabe, euskal gizartean eta Estatuko gainerako gizarte esparruetan (bereizkuntzak egin litezke hauen artean ere). Baina eragiteko gaitasun hori bere egiazko kontestuan baizik ez daiteke neurtu, eta kontestu hori sortzen den egoera psikologiko, instituzional eta soziala ere hartu
|
behar da
kontuan.
|
|
|
Kontestu bikoitza hartu
|
behar du
kontuan hedabideek euskal gatazkaren, euskal gatazkarekin loturiko berrien tratamenduaren eta haren eraginaren aurrean jokatzen duten papera aztertuko duen metodologiak:
|
|
|
Hedabideek gizartearen arau eta balioak islatzen dituzte, baina ideologia nagusiaren araberako arau eta balioak, gizarte hegemonia 3 egituratzen dutenenak hain zuzen ere; eta, gainera, zehazten laguntzen duten aldi berean islatzen dituzte. Elkarren arteko eragin hori, adibidez, hartu
|
behar da
kontuan hedabideek Lizarra-Garaziren aurrean bideratu duten portaera eta izan duten eragina ulertzerakoan, edo, gehiago zehaztearren, ongi gogoan hartu beharko da, gai honetan, mezu berberek euskal herritarrengan eta espainiarrengan duten eragin desberdina.
|
|
|
Eta galderaren bigarren zatiari heldu diogula, ETAren fenomenoa eta lehen zatian aipaturiko kasuak guztiz bereizten dituzten oinarrizko aspektu bi hartu
|
behar dira
kontuan. Alde batetik, giza eskubide demokratikoen haustearen aurreko kon  tsiderazioa poliziaren ekintzetara ere zabaldu behar zen (hilketak, torturak, isolamenduak, presoen sakabanaketa, eta abar), eta, horrenbestez, kazetaritzaren militantzia demokratikoa ezin abiatuko zen lege eta eskubide-hauste hauen gainean, biktima" etsaia" zelako, erakutsitako isiltasunetik.
|
|
2002
|
|
|
Baiki. Funtsean, biak hartu
|
behar dira
kontuan eta hemen bizi diren pertsona guztien nortasunaren araberako egitura bat xerkatu. Lan arrazoiak direla-eta, hemen bizi diren pertsonak kontuan hartu beharko dira, halaber.
|
|
|
Iñaki Mendiguren, mementoz" Harry Potter eta sorgin-harria"," Harry Potter eta sekretuen ganbera"," Harry Potter eta Azkabango presoa" eta" Harry Potter eta suaren kopa" euskaraturik dituen itzultzailearen ustean, alderdi ezberdinak izan
|
behar dira
kontuan fenomenoa ulertzeko orduan.
|
|
|
Zer hartu
|
behar da
kontuan jostailu bat hautatzeko unean?
|
|
|
Loditzeko beldurrez, emakumeengan eragin handiagoa du ideia honek, erretzeari uzten diotenen erdiak porrot egiten du, beraz mota honetako ohitura bati uzteko terapia batek estrategia dietetikoak eta pisua kontrolatzeko neurriak ere hartu
|
behar ditu
kontuan.
|
|
|
Egoera hori zehazteko, bi adierazle nagusi hartu
|
behar dira
kontuan: sortasuna (jaiotzak alegia) eta hilkortasuna (heriotzak).
|
|
|
9.2 atalean aipatu dugunez, zerbitzuen hedapenaren kausak aztertzerakoan, egile batzuek haien errenta-elastikotasuna ondasunena baino garaiagoa izatea ipintzen zuten arrazoi nagusitzat. Ebidentziak hipotesi hori lurperatzen duenez, hedapen tertziariorako zerbitzuetako gastua ulertzeko, aurrerapen teknikoa eta prezioerlatiboak hartu
|
behar dira
kontuan, ezinbestez.
|
|
|
Bestetik, murrizketa horren eskutik sortutako ekoizkortasun-hazkundeekfinantza dezakete lanegunen murrizketaren kostu-gehikuntza, batez ere, berrantolaketaren eskutik lor daitekeen kapitalaren erabileraren gehikuntza kontuanharturik. Gainera, lanegunen murrizketa aberastasunaren banaketarekin lotu nahibada, azken urteotan izan den ekoizkortasun-hazkundea langileen eskuetara joanez izana ere hartu
|
behar da
kontuan.
|
|
|
Gizarte-babesaren arloan, Europako Batasunaren araupeketari dagokionez, hurrengo hau eduki
|
behar da
kontuan: autonomia-eremuko gizarte-politikarengarapena ez da lehentasun modura aurrikusten.
|
|
|
Hasierabatean, txirotasuna errenta-gabeziarekin loturik dagoen era berean, gizarte-bazterketa gizarte-harremanen hausturekin dago loturik. Konkretuki, ondoko sistemenhausturak izan
|
behar dira
kontuan: integrazio hirikorra sustatzen duen sistema demokratikoaren haustura; baterabiltze ekonomikoa sustatzen duen lan-merkatuarenhaustura; gizarte-integrazioaren eragilea den ongizate-estatuaren haustura; eta pertsonen arteko integrazioa bultzatzen duen senitarteko sistemaren eta herritartasun-sistemaren haustura.
|
|
|
Txirotasun berriaren eta gizarte-bazterketaren hedakuntzari dagokionez, elkarrekin loturik dauden hiru faktore hartu
|
behar dira
kontuan: batetik, lan-merkatuko aldaketak (langabeziaren hazkundea, enpleguen behin-behinekotasuna...), bestetik eraldaketa sozioekonomikoak (biztanleriaren zaharkitzea, guraso bakarreko sendien hazkundea, senitarteko egituren haustura.) eta azkenik, ongizate-estatuaren eraldaketa (ongizate-egitasmoen berrikusketa, herri-zerbitzuak pribatizatzea.).
|
|
|
Gauzak horrela, gizonezkoen eta emakumeen arteko berdintasuna lortzekoosagarri diren soldatapeko lanaren eremua eta etxeko lanaren (edo lan birproduktiboaren) eremua, biak batera hartu
|
behar dira
kontuan.
|
|
|
Lanaren ekarpena zenbat eta handiagoaizan, enpresek (produkzioa areagotzearen bidez) mozkinak lortzeko aukera handiagoa dute. Horregatik, lan-indarrak mozkinen gain duen eragina aztertzeko orduan, ordainketez (kostuez) gain lan-indarraren ekarpena ere hartu
|
behar da
kontuan.
|
|
|
Enplegu-politiketara bideratutako gastu orokorrekin alderatuta, politika aktiboek garrantzi txikia izan dute, nahiz azken urteetan politika aktiboek gero eta pisuhandiagoa duten. Garrantzia irabazi izana ulertzeko, politika aktiboei baliabidegehiago zuzendu zaiela kontuan hartzeaz gain, laurogeita hamarreko hasierakourteetatik (1992 eta 1994an bereziki) langabezia-aseguruek jasandako murrizketakere hartu
|
behar dira
kontuan.
|
|
|
Ondoko tauletan, unibertsitatez unibertsitate egindako analisiaren emaitza ikusi ahal dugu. Taulak ongi irakurtzeko, hitzgiltzarri hauek eduki
|
behar dira
kontuan:
|
|
|
Kredituen eskaintza osoa 248,5 kreditukoa da, etabertatik 64 (59,5 derrigorrezkoak eta 4,5 hautazkoak) eskaintzen dira euskaraz (%26, alegia). Diplomatura betetzeko 225 kreditu
|
behar direla
kontuan hartzenbadugu, portzentajea %28ra iristen da, baina bertatik erdaraz ematen diren 6kreditu kliniko kendu beharko lirateke.
|
|
|
datuek ustelkeria berri bat agerian utzi dutela. Hamaika aldagai hartu
|
behar dira
kontuan, loturak egin euren artean eta horrela arrazionalitate burokratikoa, arrazoitik gutxi duena, zalantzan jarri gizarte-egitura berri baten bidean.
|
|
|
Hiri-garraio eramangarri baten ereduak kudeaketa publikoa eta hiritarren ardura ez ezik, bestelako aldagaiak ere hartu
|
behar ditu
kontuan. Esaterako hiri-antolamendua, zeina garraio publikoan oinarritutako garraio-eredua jasotzeko antola daitekeen, edota garraio pribatua bultzatzeko.
|
|
|
Bereziki gazteei politikarekiko ardurarik ez dutela leporatzen zaienean, egin berri den baieztapena izan
|
behar da
kontuan. Alegia, autoritate ofizialen gaitasun politiko urria eta, gaitasun ahalmena galdu eta ez politikoaren esparrura marjinatuz, etengabe aldatzen ari den gizartearen artean dagoen desproportzioa.
|
|
|
Beti eduki
|
behar da
kontuan albistea nondik datorren. Oso-oso kontuan, baldin eta talde gutxituei buruzko informazio bat baldin bada eta iturria ofiziala bada; alegia, aipatua den talde gutxitu horretakoa barik erakunde ofizialetakoa bada.
|
|
|
Erregela-sistemen kontrola nahiko erraza den bitartean, eskala errealeko lexikoa izugarri handia izan daiteke, hiztegietan agertzen diren lemez gain, aurrizkiak, atzizkiak eta hiztegietan ez dauden forma flexionatuak hartu
|
behar baitira
kontuan. Azken hauek morfemen bitartez sortzea posible bada ere, batzuetan errazagoa eta azkarragoa da osorik ematea.
|
|
|
Publizitate engainagarria da, halaber, ondasun, jarduera edo zerbitzuen funtsezko datuak isiltzen dituena, baldin eta ez-egite horrek hartzaileei akatsak eragiten badizkie. Publizitate bat engainagarria den zehazteko, alderdi hauek hartu
|
behar dira
kontuan, besteak beste: produktuaren jatorria edo jatorria, kalitatea, kantitatea edo kategoria, fabrikazio-modua eta-data, haren erabileratik lor daitezkeen emaitzak, kaltegarritasuna edo arriskua, erosketa-baldintzak, edo iragarlearen identitatea, ondarea eta lanbide-kualifikazioak.
|
|
|
herrialde kideek plan bat abian jartzea legeria ETEen beharretara egokitzeko. Ratok esan zuen, legeak egiteko orduan, estatuek etengabe hartu
|
behar dituztela
kontuan enpresa txiki eta ertainak, arau berriek, kaltetu ordez, mesede egin diezaieten. Horregatik, sistematikoki kontsultatu beharko litzaieke enpresei, haien aldarrikapenak kontuan hartzeko.
|
|
|
Adibidez, 1950etik 1985era, urtean batez beste 900 presa handi egin ziren munduan; orain, berriz,% 50 baino gehiago murriztu da ehunekoa. Horregatik, irtenbideek honako estrategia hauek hartu
|
behar dituzte
kontuan: dauden ur gezak hobeto aprobetxatzea, itsasoan galtzen ez direnak, gizateriarentzat ahalik eta modu errentagarrienean erabiliz; urak kutsatzea saihestea eta, aldi berean, kutsatuta daudenak ahalik eta modurik eraginkorrenean deskontaminatzea.
|
|
|
Gaur goizean, INFITOK egindako “Farmaziagehiegizko pisua tratatzeko dietak eta sendabelarrak” liburuaren aurkezpenean, Navarrok nabarmendu zuen zientifikoki frogatu zela zenbait sendabelarrek eraginkortasun handia zutela zenbait gaixotasun eta gehiegizko pisua tratatzeko, behar bezala hartuz gero, espezialisten aholkupean. Sendabelarrek pisua kontrolatzen laguntzen dute, baina zenbait parametro hartu
|
behar dira
kontuan, eta, horretarako, komeni da botikariarengana jotzea, hark egokiena zein den esan diezaien, Granadako Unibertsitateko Farmakologiako irakasleak ere adierazi zuen. Bestalde, INFITO elkarteko lehendakariorde eta Madrilgo Unibertsitate Konplutentseko Farmakologiako irakasle Teresa Ortegak azaldu zuenez, lanaren zati batek gehiegizko pisuaren tratamenduan erabil daitezkeen landareak aztertzen ditu, hala nola, hesteetako hidrato eta lipidoak xurgatzea eragozten duten eta, gainera, hesteetako glukosa edo asetasuna eragiten duten landareak.
|
|
|
“Fernando Hiraldo Gypaetus Fundazioko lehendakariak eta beste aditu batzuek 1990ean egindako bideragarritasun-azterketa berrikusten ari gara”, gehitu du Simónek. “Txosten honek funtsezko bi faktore izan
|
behar ditu
kontuan: amuzki pozoituak behin betiko desagerraraztea eta ingurune naturalean janaria bermatzea”.
|
|
|
Etxean argia aurrezteko, oso erabilgarriak izan daitezkeen neurriak hartu
|
behar dituzu
kontuan. Ez pentsa helburu hori lortzea hain zaila denik.
|
|
|
Horrela, pinturan aurreztuko duzu, soberako pinturarik ez izateko, eta pintura galdu egingo duzu. Baina lan jakin baterako behar den pintura-kantitatea kalkulatzeko, zenbait faktore hartu
|
behar dira
kontuan: 1 Pintatu nahi den espazioa.
|
|
|
Horrela, pinturan aurreztuko duzu, soberako pinturarik ez izateko, eta pintura galdu egingo duzu. Baina lan jakin baterako behar den pintura-kantitatea kalkulatzeko, zenbait faktore hartu
|
behar dira
kontuan: 1 Pintatu nahi den espazioa.
|
|
|
Mineraletan aberatsak dira biak, baina ez melaza bezain aberatsak. Beraz, kontsumorako azukre mota bat edo bestea hautatzeko, kontsumitzailearen gustu pertsonala hartu
|
behar da
kontuan, eta ez hainbeste nutrizio-bertute, kasu honetan gehiegizkoak.
|
|
|
Mikroklimak, berriz, lorategiko berariazko lurzati bakoitzaren baldintzak dira. Oro har, hiru faktore berak hartu
|
behar dira
kontuan, baina kasu honetan, ez dituzte eskualdearen ezaugarri orokorrek eragiten, lorategiaren berezko ezaugarriek baizik: itzala ematen duen zuhaitz bat, bazter hezeagoak, haizea mozten edo txikitzen duten horma edo heskaiak, inguruko eraikinek proiektatutako itzalak, etab. Klimaren arabera, eskualde bakoitzerako espezierik egokienak aukeratu behar dira.
|
|
|
Kokalekua pentsatzean, koadroaren mota, tamaina eta pisua hartu
|
behar dira
kontuan, baita hura jartzeko teknikarik egokiena ere.
|
|
|
nahiz eta arreta faltaren sintomak bakarrik adieraz ditzaketen edo hiperaktibitatea modu berean jasaten duten, ohikoena da bi arazoak aldi berean gertatzea eta nerabezaroan bidaltzen hastea. Ez dago ahobatezkorik TDAH nola hartu
|
behar den
kontuan; izan ere, batzuentzat haurtzaroan ohikoa den nahastea besterik ez da; beste batzuentzat, berriz, sendatu daiteke, garaiz diagnostikatzen bada. Ikertzaile batzuen ustez, akats larria da haur askori eragiten dieten arazo psikologiko batzuk gaixotasun gisa sailkatzen saiatzea.
|
|
|
Europar Batasunaren txostenak estatu kideetako gobernuei zuzendutako gomendio zehatzak ezartzen ditu. Bereziki aipagarria da osteoporosia prebenitzea osasun arloko helburu garrantzitsu gisa hartu
|
behar dela
kontuan, osasun hezkuntza eta sustapeneko arduradunek aitzindari izan behar baitute. Europako espezialistentzat, lehentasun horrek sistema nazionalen arteko koordinazioa eskatzen du, baliabideen birbanaketa egokia planifikatzeko.
|
|
|
Horrelako neurri bat kaltegarria da telebista mahaira begira jarri behar bada-tabernetan gertatzen den bezala, telebistak goran egon behar du leku guztietatik ikusteko–, baina ez ohetik ikusten bada, burua burkoaren gainean edo kuxin baten gainean duela. Kasu horretan, bai, pantailaren kokapena hartu
|
behar da
kontuan: bertikal ez egotea izango da onena, baizik eta, euste-egitura bati esker, behatu behar den tokirantz inklinazioa izatea.
|
|
|
Batzuetan, ezinezkoa izaten da kausa-ondorio erlazio bat zehaztea gizabanako jakin baten jokabide jakin baten eta talde bateko arrisku (arrisku) edo lesioaren emaitza baten artean. Hala ere, planteatzen den prozedura horretan, adituen iritzia eta aurrerapen zientifikoak izan
|
behar dira
kontuan; batez ere, delitu bat edo lesio-falta anizkoitza izateaz gain, ingurumenaren aurkako delitu bat oinarritu behar denean, aurrekoa baino berriagoa eta konplexuagoa. Txosten eta peritu horiek ez egiteak funtsik gabe utziko luke ustezko kondena.
|
|
|
Oheburukoa da ohe baten elementu nagusietako bat. Apaingarria eta funtzionala; aukera tapizatzea bada, logelako gainerako dekorazioa hartu
|
behar da
kontuan, multzoaren estetika errespetatzeko. Gainera, ehuna erraz garbitu behar da eta marruskadurarekiko erresistentea izan behar du.
|
|
|
Tramiteak Etxebizitza erostea da herritar gehienen bizitzako inbertsiorik garrantzitsuena. Kasu askotan, hogei edo hogeita hamar urtez zorpetzen da, eta, beraz, gastu hori egiteko faktore asko hartu
|
behar dira
kontuan. Lehenik eta behin, bakoitzak dituen diru-aukerak aztertu behar dira, eta balorazio horren arabera hautatuko da etxebizitza.
|
|
|
Zuhurtzia Holandako Smit enpresak, “Prestige”-ren armadoreak hura erreskatatzeko kontratatuak, “ez dirudi materiala sakonean askatuko denik” denik. Hala ere, onartzen du zenbait faktore hartu
|
behar direla
kontuan, hala nola oxigenoa, fuel-olioaren dentsitatea edo tenperaturak. Juan José González, Ozeanografiako Institutu Nazionaleko ikertzailea, azkarragoa izan zen.
|
|
|
Formularik gomendagarriena kristalezko ontzi garden bat da, lepo luze eta finekoa, eta ura besterik ez zaio gehituko. Lorea eta ontzia aukeratzeko orduan, hainbat gauza hartu
|
behar dira
kontuan: -Ontziek eta loreek proportzionalak izan behar dutela.
|
|
|
Ez zen holakorik deus. Eta nola gaztelaniaz" diferente" eta" desigual" desberdinak eta desigualak diren, biak diferenteak, ezberdinak eta bestelakoak, euskaraz ere biak hartu
|
behar dira
kontuan, omen: " Baina berehala esan beharra dago, Espainiako Konstituzioan plasmatu den bikameralismoa ez dela bikameralismo perfektua; eta bai aitzitik, bikameralismo asimetriko eta desiguala", hala dio testuak.
|
|
|
Ez dut gogoko izaten Mitxelena zenaren izena aipatzea nire jarreren aldeko autoritate gisa. Baina esan
|
behar dut
kontu hau bera, negozioarena esan nahi dut, honetan pixka bat erne gabiltzan guztiok ongi aski dakigun gisa, Mitxelena [17] irakasleak aspaldi salatu zuela, irakasle argi hark oraingoari bakarrik so ibili beharrean, beti baitzuen gogoan geroaren gobernua. Baina ez zitzaion, nonbait, aparteko kasurik egin Euskal Herriak bere historian eman duen buru argienetako hari.
|
|
|
Plangintza horietan aztertzen da zein den gaurko egoera, zein gizarteak datozen urteetan izango dituen beharrak, eta zein behar horiek asetzeko hartu behar diren neurriak. Hortxe ezarri behar dira estrategiazko lerroak, eta, horretarako, era guztietako eragileak hartu
|
behar dira
kontuan. Gizarte baten beharrak ez dagozkie soilik industria etaekonomia ren alorrei; gizarte integrazioaren, kulturareneta ongizatearen alorrei ere berebiziko garrantzia eman behar zaie horrelako planak egiterakoan.
|
|
|
Puntu honetan ez dut hemen asko insistitu nahi. (Edonola, begiratu Euskal Herrian dauden unibertsitate publiko nahiz pribatuen merkatuarekiko ajuste akritiko etengabeak egiteko joera.) Titulazio horien aukera egiterakoan alderdi demografiko-akademikoak hartu
|
behar dira
kontuan eta irakasle ongi prest atuen existentzia. Honetaz oso argi hitz egin behar da:
|
|
|
giza baldintzaren erreforma eta hobetzea. Proiektuaren eskala handiak, horren xehetasun ugari
|
behar baita
kontuan eta gogoan hartu, Benthamen jenio berezia agerrarazi zuen. Guztia ikusten duen Ikuskapen-Etxea, egiaz gutxik ikusi zuten eraikuntza, harrigarriro ezaguna da halere, eta eragin iraunkorra izan du3 Agian Benthamen sormenaren ondarea antzeman genezake zenbait asmakuntza modernotan; segurtasun-kameretan esaterako, eguneko hogeita lau orduetan zaintza eskaintzen dutenak, halaber hizkuntza laborategian, horietan" elkarrizketa hodien" sistemaren aldaera batek —Benthamek horren bidez lotu nahi zituen zeldak ikuskariaren etxearekin— irakasle bati talde bateko edozein ikasleri entzuteko aukera ematen baitio, edozein unetan eta ikasleak jakin gabe.
|
|
2003
|
|
|
Beno, badakizu auzo herriek beti liskarretan bizi behar izaten dute, eta Lezo eta Donibane horrela ibiliko ziren. Dena dela testuinguru batean ulertu
|
behar dira
kontu horiek, Hugo II. Gerra Karlistaren ondo-ondoan dator eta dena hondatua aurkitu zuen, hondamendi handia zegoen, bazterrak utziak. Eta hau donostiarren alde esan beharra dago, donostiarren izua horregatik ere bada, Donostia libratu zen bonbardatua izatetik, lehenago esperientzia zuten, hiria erre zutenekoa.
|
|
|
Etxeko lorategia eratzeko garaian ordea, baldintza asko hartu
|
behar dira
kontuan. Oso garrantzitsua da dokumentazio egokia izatea.
|
|
|
PERNANDO BARRENA. Ibarretxe lehendakariaren proposamenaz hitz egiterakoan, edukiari heldu baino lehen, hainbat gauza izan
|
behar da
kontuan. 1997 edo 1998tik honako ziklo politikoan, konponbidearen beharra soluziobide praktikoen eremuan jarri zen lehen aldiz aspaldiko partez.
|
|
|
Proposamen bakoitzak zein errealismo dosi daukan neurtzerakoan, helburuak betetzeko aukerak hartu
|
behar dira
kontuan. Ibarretxeren planaren errealismo dosia beste batzuekin alderatuta, oso txikia dela esango nuke.
|
|
|
Mecanica de la Peña enpresaren kasuan, alde batetik ondasunen ekipamenduko sektorearen krisi orokorra eduki
|
behar da
kontuan, baina, horrez gainera, enpresa horrek bizialdiko hainbat garaitan pairatu duen gestio txarra ere hartu behar da aintzat. Babcock Wilcox enpresarekin batera, ondasunen ekipamenduko sektoreko bandera ontzia izan da Euskal Herrian.
|
|
|
Eskola kirolean, Gipuzkoako Foru Aldundiari dagokio Gipuzkoako Eskola Kiroleko Programa onartzea eta horretarako, hezkuntza helburuak kontuan hartu behar dira. Guztiontzako kirolean ere beste faktore batzuk hartu
|
behar ditugu
kontuan. Agian jendeak ez du nahi egutegiko hogei igande segidan lotzerik.
|
|
|
Kontsumitzailearen beldur eta ezaugarri guztiak izan
|
behar dituzte
kontuan enpresek merkataritza elektronikoari ekin nahi badiote. Baina hori ez da nahikoa, gainera enpresa estrategiaren ikuspuntu argia izan behar dute.
|
|
|
Badago osagai hereditario bat, eta horrela seme-alaben %45ak asaldura hori jasango du, gurasoetako bat haurtzaroan enuretikoa izan bazen, eta seme-alaben %70ak, bi gurasoak enuretikoak izan zirenean. Arrazoi psikologikoak ere hartu
|
behar dira
kontuan, batez ere umeak arazoa gainditua zuela uste eta 3 -4 urtetik aurrera berriro ere agertzen denean. Beste arrazoi batzuk ere egon daitezke enuresiaren atzean (arrazoi neurologikoak esaterako, edo fisikoak, edo beste gaitz batek eragindakoak).
|
|
|
Alarma mota aukeratzean, prezioa ez ezik, norberak lortu nahi duen segurtasun gradua hartu
|
behar da
kontuan
|