2001
|
|
Probintzia bakoitzeko Santiago Bidearen Lagunen Elkartearen ardurapean egoten dira batzuk (adibidez Logroñokoa edo O Cebreiro herrikoa), eta partikularren esku ere
|
bai
beste zenbait, adibidez Uterga (Navarra) edo Jato familiarena Villafranca del Bierzo herrian.
|
|
Konparazio baterako: baldintza ezin hobeetan modem konbentzionala daukan disketearen parekoa lekuz aldatzeko sei minutuko epea behar da; CD ROM bat igortzeko, 43 ordu ere
|
bai
.
|
|
Teorian
|
bai
, baina globalizazioak merkatuaren logikaren arabera funtzionatzen du.
|
|
Prestatu eta kontsumitzeko erraz izateaz gainera, modu moduan ditugu erosteko unean, udan baitira ugarien gure dendan,
|
bai
kalitatez, bai barietatez ere.
|
|
Prestatu eta kontsumitzeko erraz izateaz gainera, modu moduan ditugu erosteko unean, udan baitira ugarien gure dendan, bai kalitatez,
|
bai
barietatez ere.
|
|
Ilaren antolaketa ere aztertu da eta itxoiten dauden bitartean jendearentzat ikuskizunik dagoen ere
|
bai
.
|
|
Pintatzaile bat ekarri nahi badugu, ongi eginiko lanaren bermea ia segurua izango dugu baina, hori
|
bai
, 90 metro karratuko etxebizitza arrunt bati dagokion ohiko gastua 170.000 pezetakoa izango da, paretetan konponketak egin behar ez direnean eta pintura estandarrak aukeratzekotan.
|
|
Zinema irekia da hori, sentimenduak aipagai dituena, batere harrigarririk ez baina, hori
|
bai
, gizatasunaren mingotsean amildurik agertzen diren historietako protagonistek bizi dituzten gorabehera sozialak ahantzi gabe.
|
|
Portugal eta beste hainbat herrialdetan kontrakoa gertatzen da, hain zuzen: film azpititulatuak ikusi ohi ditu jendeak,
|
bai
zineman baita telebistan ere.
|
|
Bai zineman,
|
bai
maila pertsonalean, joandako garai hobeak malenkoniaz gogoratzea errealitatetik aldentzeko bide bat da, bizitzea egokitu zaigun orainaldiari saihets eginez.
|
|
Bai Europako hainbat erakundek (Gastroenterologia eta Nutriziorako Pediatriaren Europar Elkartea, adibidez)
|
bai
mundu zabalekoek (OMS edo Osasunaren Mundu Erakundea, besteak beste), amagandiko edoskitzea areagotzeko egitarauak eratu dituzte, hurrengo arrazoietan oin harturik:
|
|
Bularra hartzen duen bitartean, asma edo ekzema bezalako alergiak, katarroak, belarriko infekzioak eta antzekoak harrapatzeko arrisku txikiagoa du umeak eta, modu horretan, txertoaren onurak jaso ditzake: amak hotzeria, larruazaleko eritasun edo beherakorik nozitzen badu, gaitzok ez dizkio iragango umeari esne bidez baina horrelakoei buru egiteko lagunduko dioten antigorputzak
|
bai
, aitzitik.
|
|
Ikusten denez, prezio batetik besterako aldea %50etik gorakoa da Birjina apartekoa da oliba olioaren goreneko kategoria eta fruta zuku hutsa du osagai bakarra, beste inolako kontserbatzaile edo aditiborik gabe. Horrenbestez, hainbat baldintza bete behar ditu,
|
bai
olioaren osaketari dagozkienak (azterketa kimikoen bitartez zehazten direnak) baita ezaugarri organoleptikoei dagozkienak ere (horixe baitu bereizgarri produktu honek): bigarren hauek, oliba oliotan espezializatutako dastatzaileek egiten duten zentzumen azterketa homologatuan neurtzen dira eta bertan erdietsitako datuak ofizialak izango dira aurrerantzean.
|
|
Gozotasun lorratzik ere
|
bai
. Elosua 520 pezeta litroko. Kristalezko botila.
|
|
|
bai
ikasleak baliatu beharreko materialak, baita irakasleak baliabidetzat erabili beharrekoak ere.
|
|
soineko guztiak, hau da,
|
bai
kalekoa baita eskolan bertan berariaz erabiltzeko erosten den uniformea bera ere.
|
|
Bai ikasturtearen hasieran,
|
bai
sasoi osoan zehar ere, patrikatik dirutza atera beharra agintzen dute hauek ere, eskolaz kanpoko jarduerak gauzatzeko ezinbestekoak diren tresna eta gainontzeko gauzak eskolako materialtzat ez hartzeko joera nagusitzen ari den arren.
|
|
Ikastetxeek erabateko askatasuna dute
|
bai
horrelako jarduerak antolatzeko, baita ordutegiak eta prezioak finkatzeko ere.
|
|
erresoluzio handia,
|
bai
horizontalean, bai bertikalean ere (1.200 x 1.200 puntu hazbeteko); ongi inpresio menuak, softwarearen ahalmenak, inprimagailuaren gainean funtzioak argi adierazita, papera sartu eta irteteko azpilen egokitasuna.
|
|
erresoluzio handia, bai horizontalean,
|
bai
bertikalean ere (1.200 x 1.200 puntu hazbeteko); ongi inpresio menuak, softwarearen ahalmenak, inprimagailuaren gainean funtzioak argi adierazita, papera sartu eta irteteko azpilen egokitasuna.
|
|
PC batean instalatzeko gainerako inprimagailuek baino espazio handiagoa eskatzen du (200 MB), mantso samarra da eta inprimatzeko kalitate eskasa agertzen du,
|
bai
koloretako argazki, grafiko eta testuetan, baita beltzezko testuetan ere.
|
|
Bai hastapeneko ardoaren
|
bai
azken produktuaren osaketa kimikoak gutxieneko baldintzak bete behar ditu.
|
|
Areago, berez gaiztakeriazkoak ez badira ere, ume horien adinari egokiturik ez dauden hainbat elementu ere
|
bai
.
|
|
Kakahueteak azido oleikoa dauka, nagusiki, eta gantz azido poliinsaturatu mordoska polita ere
|
bai
.
|
|
Bai fruitu sikuak
|
bai
fruta lehortuak ere, ongi ongi murtxikatu beharrekoak dira, bestela digestio arazorik nozitzen duenari liserigaitz gerta dakizkioke eta.
|
|
Telefonia mugikorreko antenak, osasunerako kaltegarri,
|
bai
ala ez?
|
|
kontsumitzailearengan,
|
bai
segurantziari dagokion alorrean, baita kontsumitzailearen eskubideak errespetatzeari dagokionean ere.
|
|
Nahiz eta elikagaia osoa den, dauzkan gantz saturatu ugariek eta kolesterolak, batetik, eta bere ekarpen energetiko handiak (400 kaloria inguru ehun gramoko), bestetik, tamainan kontsumitzea aholkatzen digute,
|
bai
kopuruz, bai maiztasunez ere.
|
|
Nahiz eta elikagaia osoa den, dauzkan gantz saturatu ugariek eta kolesterolak, batetik, eta bere ekarpen energetiko handiak (400 kaloria inguru ehun gramoko), bestetik, tamainan kontsumitzea aholkatzen digute, bai kopuruz,
|
bai
maiztasunez ere.
|
|
Laginetan ez zen soja proteinarik, ez da topatu azido sorbikorik (kontserbatzaile hau La Piara laginaren etiketan agertzen den arren);
|
bai
, ordea, azido bentzoikoaren aztarnak (92 zm) Delicass laginean.
|
|
Egia esan, kontu hau oso da konplexua, guraso zein seme alabek ere jarrera kontrajarriak erakusten baitituzte auziaren aurrean: alde egin (edo alde egin dezaten) nahi dute eta geratu (edo gera daitezen) ere
|
bai
.
|
|
Arau eta muga zentzuzkoak, bidezkoak, adostuak eta negoziagarriak ezarri: agintea
|
bai
, agintekeria ez.
|
|
Sindikatuak beren eginkizuna hartzera bultzatzen ditugu, ez hainbeste zerbitzuak eskaintzera,
|
bai
etorkinaren laneko aldarrikapenetan eta aldarrikapen sindikaletan.
|
|
Hori
|
bai
, hezetasunarekin kontuz ibili behar da, parketak kalterik jasan ez dezan.
|
|
Kirola, neguan ere
|
bai
|
|
Autoinmunitateak gaitzak eragin ditzake artikulazioetan eta giltzurrunean, artritis erreumatoidea besteak beste, eta zirkulazio sistemako edo nerbio sistema zentraleko gaitzak ere
|
bai
.
|
|
Meatzaritza bera, eta ez metal astunena bakarrik, ikatzarena eta beste mineral batzuena ere
|
bai
, beste arrisku bide bat da.
|
|
eta
|
bai
, egin dutela konfirmatzen dute behin eta berriz.
|
|
Beraz,
|
bai
, beharrezkoa da neurriak hartzea eta hartzen ari gara gainera, kontrolei dagokionez eta baita elikagaien produkzioari buruzko eta produktoreen erantzukizunari buruzko legeria hobetzeari dagokionez ere.
|
|
Beti ordaintzen da, ezer kontsumitu ez bada ere
|
bai
.
|
|
Ez da ageri fakturazio epeko batez besteko kontsumoa, ez pezetatan, ez kWh/ egunekotan, baina
|
bai
azken fakturak pezetatan eta kWh/ egunetan.
|
|
Ez da agertzen fakturazio epeko batez besteko kontsumoa pezetatan, baina
|
bai
azken fakturen batez besteko zenbatekoa..
|
|
Ez da agertzen fakturazio epeko batez besteko kontsumoa pezetatan, baina
|
bai
fakturazio epeko eguneko batez besteko gastua.
|
|
Halaxe da,
|
bai
.
|
|
Hala eta guztiz, konpainiaren batek gazteenei asegurua egiteko arriskua bereganatzen du baina, hori
|
bai
, ondasun gutxik ordain dezakeen prima eskergaren truke.
|
|
Robotak, kopurua
|
bai
baina ordenarik ez
|
|
Pribatizatu egin behar dutela esan diegu eta,
|
bai
, herrialderen batzuetan horrela botere ekonomikoa berriro banatzea lortzen da, baina beste zenbaiti bere baliabideak ustiatzeko zituen azken aukerak galtzea eragiten dio pribatizatzeak.
|
|
Prezioak eraginik
|
bai
–
|
|
Hori
|
bai
, katalogo horiek unean unean egokitu egin daitezke eta bezeroaren neurrira, berariazkoak izan daitezke, gainera, eroslearen zaletasun eta gutizien araberakoak.
|
|
Hori
|
bai
, eduki kontuan gertuko denda batean baino dezente zailago izango dela Chicagoko beste batean zure eskubideak aintzat har daitezen erdiestea.
|
|
Errepara ezazu denda non dagoen kokaturik: Internetentzat ez dago distantziarik baina posta zerbitzuentzat
|
bai
.
|
|
Elikagai horrek nekez izaten du mikrobioen erasoa behar bezala prestatuta, eginda eta kontserbatuta badago; hala ere, mikroorganismo batzuk hazi egin daitezke, batez ere azalean, hezetasun oso handia dagoenean biltegiratzen bada. Egoera hori saihesteko, beharrezkoa da
|
bai
saltokian bai etxean ontzi guztiz itxietan egotea, aire hezean egon ez dadin.
|
|
Elikagai horrek nekez izaten du mikrobioen erasoa behar bezala prestatuta, eginda eta kontserbatuta badago; hala ere, mikroorganismo batzuk hazi egin daitezke, batez ere azalean, hezetasun oso handia dagoenean biltegiratzen bada. Egoera hori saihesteko, beharrezkoa da bai saltokian
|
bai
etxean ontzi guztiz itxietan egotea, aire hezean egon ez dadin.
|
|
Patata karbohidrato konplexuetan (almidoia) eta bestelako substantzia elikagarrietan aberatsa da, eta garrantzi handia du gure eguneroko elikaduran. Nutrizio arloko adituek egunero kontsumitzea gomendatzen dute, barazkiekin, entsaladekin, lekaleekin, pureekin… lehen plater gisa, edo, bigarrenen hornitze gisa, hori
|
bai
, ez beti frijituta, baizik eta lurrunetan, labean edo papillote eran, pure gisa… gantz, kaloria eta digestio hobeko pure gisa.Potasio kantitate handia dutenez, giltzurruna duten pertsonek, medikuak aginduta, mineral horretan dieta txikia behar badute, kontuan izan behar dute kontsumitu aurretik patatak 10 h baino gehiago beratzen utzi behar direla (ahal den guztietan ura aldatuz), potasioa u... Kalitate irizpideak erosketan, manipulazioan eta higienean:
|
|
“Jarduera fisikoa eta osasuna” gida nerabeen gurasoei zuzenduta dago, beren seme alabei ariketa egiteak osasunari dakarzkion onurak irakasten laguntzeko. Osasun Ministerioak emandako datuen arabera, neskek mutilek baino ariketa fisiko gutxiago egiten dute adin guztietan eta gizarte klase guztietan, eta ikusten da, halaber, hamaika urtetik aurrera gutxitu egiten dela
|
bai
neskatoen bai kirolean ari diren haurren ehunekoa. Gidak dio kirolak onura dakarrela, haurtzaroan osasuntsu hazten eta garatzen laguntzen duelako, eta ikasteko gaitasuna, autoestimua eta soziabilitatea areagotzen dituelako.
|
|
“Jarduera fisikoa eta osasuna” gida nerabeen gurasoei zuzenduta dago, beren seme alabei ariketa egiteak osasunari dakarzkion onurak irakasten laguntzeko. Osasun Ministerioak emandako datuen arabera, neskek mutilek baino ariketa fisiko gutxiago egiten dute adin guztietan eta gizarte klase guztietan, eta ikusten da, halaber, hamaika urtetik aurrera gutxitu egiten dela bai neskatoen
|
bai
kirolean ari diren haurren ehunekoa. Gidak dio kirolak onura dakarrela, haurtzaroan osasuntsu hazten eta garatzen laguntzen duelako, eta ikasteko gaitasuna, autoestimua eta soziabilitatea areagotzen dituelako.
|
|
Hotzeriaren prebentzioa eta tratamendua Irudia: Etxinazea purpurea Ekinazeazko prestakinak, era askotakoak, udazkeneko eta neguko hilabete hotzetan izaten dira,
|
bai
farmazietan bai belar dendetan. Landare horren balio erantsi handiena sistema immunitarioa maila jakin batean suspertzeko duen propietatea da, eta, ondorioz, hotzeriaren edo bestelako infekzio eta arnas gaixotasunen aurkako babesa du.
|
|
Hotzeriaren prebentzioa eta tratamendua Irudia: Etxinazea purpurea Ekinazeazko prestakinak, era askotakoak, udazkeneko eta neguko hilabete hotzetan izaten dira, bai farmazietan
|
bai
belar dendetan. Landare horren balio erantsi handiena sistema immunitarioa maila jakin batean suspertzeko duen propietatea da, eta, ondorioz, hotzeriaren edo bestelako infekzio eta arnas gaixotasunen aurkako babesa du.
|
|
Autoreek ondorioztatu zuten saiakuntza klinikoetan probatutako Ekineako prestakinak oso desberdinak direla, erabilitako espezieak desberdinak baitira (“Echinácea angustifolia”, “E. purpura”, E. pallida”), instalazioan erabilitako zatiak eta erauzketa eta aurkezpen metodoak. Berrikuspenaren arabera, badirudi “Echinacea purpúrea” aireko zatietan oinarritutako prestakinak eraginkorrak direla helduen hotzeriaren tratamendu goiztiarrerako,
|
bai
iraupena murrizteari dagokionez, bai sintomen larritasunari dagokionez; Echinaceako beste prestakin batzuen ondorio onuragarriak, berriz, ez dira frogatu saiakuntza zorrotzekin, nahiz eta ezagutzen diren. Aipatutako erreportajeen egileek azpimarratzen dute etorkizuneko saiakuntzek ekinea espezie eraginkorrenak identifikatzea izan behar dutela ardatz, eta bereizi egin behar direla landarearen zatien eraginkortasuna (sustraia goiko solairuko zatiekin alderatuta).
|
|
Autoreek ondorioztatu zuten saiakuntza klinikoetan probatutako Ekineako prestakinak oso desberdinak direla, erabilitako espezieak desberdinak baitira (“Echinácea angustifolia”, “E. purpura”, E. pallida”), instalazioan erabilitako zatiak eta erauzketa eta aurkezpen metodoak. Berrikuspenaren arabera, badirudi “Echinacea purpúrea” aireko zatietan oinarritutako prestakinak eraginkorrak direla helduen hotzeriaren tratamendu goiztiarrerako, bai iraupena murrizteari dagokionez,
|
bai
sintomen larritasunari dagokionez; Echinaceako beste prestakin batzuen ondorio onuragarriak, berriz, ez dira frogatu saiakuntza zorrotzekin, nahiz eta ezagutzen diren. Aipatutako erreportajeen egileek azpimarratzen dute etorkizuneko saiakuntzek ekinea espezie eraginkorrenak identifikatzea izan behar dutela ardatz, eta bereizi egin behar direla landarearen zatien eraginkortasuna (sustraia goiko solairuko zatiekin alderatuta).
|
|
Nerbio anorexiaren ezaugarri nagusia argaltzeko gogoa da, eta, batez ere, pisua galdu nahi duten emakume gazteei eragiten die, gorputz handiegia dutelako, nahiz eta dagoeneko nahiko argal egon daitezkeen. Bulimia asaldura bat da, eta, horren ondorioz, bulimia duten pertsonek modu konpultsiboan jaten dute lehenik eta behin, eta, ondoren, janaria deuseztatzen dute,
|
bai
okada induzitu, laxante, barau edo gehiegizko ariketen ondorioz. “Pertsona batzuk asaldu horietarako prest jaiotzen dira”, adierazi dute adituek, eta gaineratu dute “pertsona bakoitzak elikadura nahaste bat garatzeko duen modua bakarra dela, eta faktore genetikoen, familia faktoreen, nortasun faktoreen mende dagoela”.
|
|
Ordainpeko telebista Espainiako etxeen %80ra iritsiko da 2010ean, eta telebista digitalaren proiekzioari buruz Multimedia Korporazioak egindako azterketa baten arabera, pantailaren aurrean jartzeko denboraren %33 izango da. Lanaren arabera, aldi horretan telebista digitala izango da etxeko kontsumorako plataforma nagusia,
|
bai
ikus entzunezko edukietan, bai zerbitzu gehigarrietan. Azterlan horretan, irabazle izango den telebista banaketari buruzko galdera bat egiten da (satelitea, lurrekoa, kablea), eta Espainian Estatu Batuek markatutako ereduari jarraituko zaion galdetzen da; izan ere, ordainpeko telebistak etxeen %78 hartzen du, eta kablea bakarrik iristen da 68,4 milioira.
|
|
Ordainpeko telebista Espainiako etxeen %80ra iritsiko da 2010ean, eta telebista digitalaren proiekzioari buruz Multimedia Korporazioak egindako azterketa baten arabera, pantailaren aurrean jartzeko denboraren %33 izango da. Lanaren arabera, aldi horretan telebista digitala izango da etxeko kontsumorako plataforma nagusia, bai ikus entzunezko edukietan,
|
bai
zerbitzu gehigarrietan. Azterlan horretan, irabazle izango den telebista banaketari buruzko galdera bat egiten da (satelitea, lurrekoa, kablea), eta Espainian Estatu Batuek markatutako ereduari jarraituko zaion galdetzen da; izan ere, ordainpeko telebistak etxeen %78 hartzen du, eta kablea bakarrik iristen da 68,4 milioira.
|
|
Hori dela eta, gomendagarria da urtebetetik beherako haurrei eztirik ez ematea txupetak gozatzeko erabiltzen da. Gainera, hain adin goiztiarretan, alergiak sor ditzake,
|
bai
erlearen guruinetatik datozen proteinengatik, bai barruan duen polen pikorrengatik.
|
|
Hori dela eta, gomendagarria da urtebetetik beherako haurrei eztirik ez ematea txupetak gozatzeko erabiltzen da. Gainera, hain adin goiztiarretan, alergiak sor ditzake, bai erlearen guruinetatik datozen proteinengatik,
|
bai
barruan duen polen pikorrengatik.
|
|
Kalifikazio horrek ezaugarri bereizgarriak ditu izaera berekoen artean, elaborazioaren oinarrizko lehengaiaren, natur ingurunearen edo elaborazio metodoen ondorioz. Horrez gain, jatorri geografikoari buruzko erreferentziak ere sar daitezke produktua eskuarki izen horrekin merkaturatzen denean eta lehengaia lortzen denean,
|
bai
eta lantze eta eraldatze prozesuak ere, geografia izen horrekin lotuta mugatutako eremu geografiko batean egiten direnean, eta babestutako produktuaren kalitatea eta espezifikotasuna haren mende daudenean. Hori dela eta, erreferentzia geografikoak dituzten izen espezifikoen eta jatorri deituren artean hurbiltasuna edo gainjarpena dagoela nabarmendu behar dugu.
|
|
Hala ere, desberdintasun hau dago: ingurune geografikoak modulatu egiten du,
|
bai
lehengaia, bai lantze eta eraldatze prozesuak; baina inoiz ez biak batera, orduan, jatorri deitura baten aurrean egongo ginateke. Babes mailak Erkidegoan, uztailaren 14ko 2081/ 92 (EEE) Erregelamenduak bi babes maila sortu ditu:
|
|
Hala ere, desberdintasun hau dago: ingurune geografikoak modulatu egiten du, bai lehengaia,
|
bai
lantze eta eraldatze prozesuak; baina inoiz ez biak batera, orduan, jatorri deitura baten aurrean egongo ginateke. Babes mailak Erkidegoan, uztailaren 14ko 2081/ 92 (EEE) Erregelamenduak bi babes maila sortu ditu:
|
|
beste faktore batzuek parte hartzen dute. Nekazaritza Ministerioak 1994an berretsi zuen Espainiako jatorri deituren eta Europar Batasuneko legediaren jatorri deituren (DOP) arteko korrespondentzia,
|
bai
eta gure ordenamenduaren izen espezifikoen eta adierazpen geografiko babestuen (IGP) artekoa ere. EBk, Nekazaritza Politika Bateratua birbideratzeko bere politikan, nekazaritza ekoizpenaren dibertsifikazioa sustatzea erabaki zuen, eskaintzaren eta eskariaren artean merkatuan oreka handiagoa lortzeko, bai eta landa eremuaren onurarako ezaugarri jakin batzuk dituzten produktuak sustatzea ere, batez ere eremu pobreenetan, nekazarien errenta hobetzea eta eremu horietan landa populazioa ezartzea ziurtatzeko.
|
|
Nekazaritza Ministerioak 1994an berretsi zuen Espainiako jatorri deituren eta Europar Batasuneko legediaren jatorri deituren (DOP) arteko korrespondentzia, bai eta gure ordenamenduaren izen espezifikoen eta adierazpen geografiko babestuen (IGP) artekoa ere. EBk, Nekazaritza Politika Bateratua birbideratzeko bere politikan, nekazaritza ekoizpenaren dibertsifikazioa sustatzea erabaki zuen, eskaintzaren eta eskariaren artean merkatuan oreka handiagoa lortzeko,
|
bai
eta landa eremuaren onurarako ezaugarri jakin batzuk dituzten produktuak sustatzea ere, batez ere eremu pobreenetan, nekazarien errenta hobetzea eta eremu horietan landa populazioa ezartzea ziurtatzeko. Irudia:
|
|
Kalitateak hainbat zeinu bereizgarri ditu, eta, agian, beste baliabide edo irudikapen batzuez hornituko da. Kontsumitzaileen eskubideak babesteko,
|
bai
osasunerako eta segurtasunerako eskubideetan, bai haien interes ekonomikoetan, bitarteko eraginkorrak behar dira, joko etikoaren arauak betetzen ez dituztenak merkatutik berehala baztertzeko. Etika, enpresa estrategia gisa, erantzukizunaren eta lan onaren prebentzio sistema gisa irekitzen da.
|
|
Kalitateak hainbat zeinu bereizgarri ditu, eta, agian, beste baliabide edo irudikapen batzuez hornituko da. Kontsumitzaileen eskubideak babesteko, bai osasunerako eta segurtasunerako eskubideetan,
|
bai
haien interes ekonomikoetan, bitarteko eraginkorrak behar dira, joko etikoaren arauak betetzen ez dituztenak merkatutik berehala baztertzeko. Etika, enpresa estrategia gisa, erantzukizunaren eta lan onaren prebentzio sistema gisa irekitzen da.
|
|
bitamina beharrezkoa da zelula guztien mintzak mantentzeko eta egonkortzeko. Osagarri dietetiko hori kontsumitzearen onurak nabarmenagoak dira dieta desegokiekin edo mantenugaiak normaltasunez asimilatzea eragozten duten gaixotasunekin lotutako gabezia dagoenean,
|
bai
eta egoera jakin batzuetan ere, organismoak ekarpen proteiko handiagoa behar duenean. Haurdunaldiaren kasua da, hazten ari den bitartean, infekzio kronikoen edo hemorragien aurrean, besteak beste.
|
|
Hiruzpalau egun irauten du eta, printzipioz, ez da larria, nahiz eta sortzen duen ondoezak oporrak alda ditzakeen. Tratamenduak likido eta gatz mineralak (edari isotonikoak, farmaziako seruma edo etxeko ahoko seruma) azkar eta behar bezala aldatzea eskatzen du,
|
bai
eta dieta leuna ere, bai elikagaietan erraz digeritzekoak, bai haien prestaketan. Printzipioz, ez da gomendatzen antibiotikorik edo beherakoa mozteko bestelako botikarik hartzea, hobe baita beherakoa bere bidean egotea.
|
|
Hiruzpalau egun irauten du eta, printzipioz, ez da larria, nahiz eta sortzen duen ondoezak oporrak alda ditzakeen. Tratamenduak likido eta gatz mineralak (edari isotonikoak, farmaziako seruma edo etxeko ahoko seruma) azkar eta behar bezala aldatzea eskatzen du, bai eta dieta leuna ere, bai elikagaietan erraz digeritzekoak,
|
bai
haien prestaketan. Printzipioz, ez da gomendatzen antibiotikorik edo beherakoa mozteko bestelako botikarik hartzea, hobe baita beherakoa bere bidean egotea.
|
|
Hiruzpalau egun irauten du eta, printzipioz, ez da larria, nahiz eta sortzen duen ondoezak oporrak alda ditzakeen. Tratamenduak likido eta gatz mineralak (edari isotonikoak, farmaziako seruma edo etxeko ahoko seruma) azkar eta behar bezala aldatzea eskatzen du, bai eta dieta leuna ere,
|
bai
elikagaietan erraz digeritzekoak, bai haien prestaketan. Printzipioz, ez da gomendatzen antibiotikorik edo beherakoa mozteko bestelako botikarik hartzea, hobe baita beherakoa bere bidean egotea.
|
|
Gaur egungo zarataren arazoaren eragile nagusia trafikoa da,
|
bai
airekoa bai ibilgailuena.
|
|
Gaur egungo zarataren arazoaren eragile nagusia trafikoa da, bai airekoa
|
bai
ibilgailuena.
|
|
Bestalde, Ducado de Lujo enpresaren kutxazaina, 20 pezetan garestitzen den marka bakarra, 235 pezetaraino igoko da, 1,41 euroraino. B.N ri dagokionez, prezioa 225 pezetakoa izango da, 1,35 eurokoa kutxazain bakoitzeko,
|
bai
bertsio arruntean bai ultra lights ean; Boncaloko paketea, berriz, 220 pezetakoa, 1,32 eurokoa. Davidoff markak ere 15 pezeta igoko dira; beraz, Davidoff Internacionalen kutxazaina 320 pezeta, 1,92 euro eta Davidoff K.S 310 pezeta, 1,86 euro kostatuko da.
|
|
Bestalde, Ducado de Lujo enpresaren kutxazaina, 20 pezetan garestitzen den marka bakarra, 235 pezetaraino igoko da, 1,41 euroraino. B.N ri dagokionez, prezioa 225 pezetakoa izango da, 1,35 eurokoa kutxazain bakoitzeko, bai bertsio arruntean
|
bai
ultra lights ean; Boncaloko paketea, berriz, 220 pezetakoa, 1,32 eurokoa. Davidoff markak ere 15 pezeta igoko dira; beraz, Davidoff Internacionalen kutxazaina 320 pezeta, 1,92 euro eta Davidoff K.S 310 pezeta, 1,86 euro kostatuko da.
|
|
Berri horietako asko ez dira konturatzen prentsa tradizionalean, Etiopiaren eta Eritrearen arteko gerraren amaierarekin gertatu den bezala, gerra kriminal batzuk justiziaren esku jartzen ditu, edo minbiziaren eta hiesaren aurkako borrokan egindako hainbat aurrerapen. Egunkariak hainbat atal finko ditu (Buena Salud, España, Mundo, Economía, en la Boca de…, Buena Tecnología, etab.),
|
bai
eta atal aldakor bat ere (Buenas Para…), non albisteak jasotzen baitira, askotan sarkastikoak. Dagoeneko 10.000 orrialde baino gehiago ditu web gune honek, eta kopuru aipagarria da kontuan hartzen badugu ez duela publizitate sustapenik izan beste komunikabide batzuetan.
|
|
Arabiarrek ekin zioten K.a. 600 urtearen inguruan. Bai grekoek
|
bai
erromatarrek zerbak ezagutu eta estimatu zituzten elikagai eta sendabelar gisa. Gaur egun, Erdialdeko eta Hegoaldeko Europa eta Ipar Amerika dira eskualde ekoizle nagusiak.
|
|
Ondoren, egunean behin bakarrik, ernaldu arte. Ernamuindutako haziak entsaladetan, hainbat saltsatan, salteatu tortillari zapore handiagoa emateko, etab. hori
|
bai
, ondo garbituta eta xukatuta kontsumitu aurretik.
|
|
Mantenugai energetikoak (proteinak, gantzak, karbohidratoak) ahalik eta ongien aprobetxatzea ahalbidetzen duten ezinbesteko elikagaiak dira, eboluzio fisiologiko handiko etapa honetan funtsezkoak baitira. Barazkiak egunero zerbitzatzea komeni da,
|
bai
plater nagusi gisa bai bigarrenen osagarri gisa. Menuan, fruta freskoa, sasoikoa eta gordina lehenetsiko da, beste edozein postreren gainetik:
|
|
Mantenugai energetikoak (proteinak, gantzak, karbohidratoak) ahalik eta ongien aprobetxatzea ahalbidetzen duten ezinbesteko elikagaiak dira, eboluzio fisiologiko handiko etapa honetan funtsezkoak baitira. Barazkiak egunero zerbitzatzea komeni da, bai plater nagusi gisa
|
bai
bigarrenen osagarri gisa. Menuan, fruta freskoa, sasoikoa eta gordina lehenetsiko da, beste edozein postreren gainetik:
|
|
Hala, bada, haurdunaldiko diabetea eta azido folikoaren metabolismoa eragozten ditu (fetuaren nerbio sistema behar bezala garatzen duen bitamina). Haurdunaldi prozesuak ere mantenugaien erabilera areagotzen du, eta, hala, mantenugai asko xurgatzen laguntzen du eta/ edo elikagai horiek gutxiago kanporatzen ditu,
|
bai
amak bai fetuak erabil ditzaten.
|
|
Hala, bada, haurdunaldiko diabetea eta azido folikoaren metabolismoa eragozten ditu (fetuaren nerbio sistema behar bezala garatzen duen bitamina). Haurdunaldi prozesuak ere mantenugaien erabilera areagotzen du, eta, hala, mantenugai asko xurgatzen laguntzen du eta/ edo elikagai horiek gutxiago kanporatzen ditu, bai amak
|
bai
fetuak erabil ditzaten.
|
|
Alella, Cabrils, Matadepera edo Sant Just Desvern en (Bartzelona) bizitzea; Madrilgo Boadilla del Monte, Hoyo de Manzanares, Pozuelo de Alarcón, Las Rozas, Majadahonda edo Villanueva de la Cañada udalerrietan (Civelo de Bego), Castell Selola de Balañon eta Bala Baina horrek ez du esan nahi —onartu zuen Antonio Pulido txostenaren koordinatzaileak— udalerri horietako jarduera ekonomikoa nabarmena denik. Familia aberatsenek ez dute beren bizilekua industriaguneetan finkatzen, nahiz eta errenta maila handiak bat etorri, hori
|
bai
, eremu bereko beste eremu batzuetan merkataritza garapen handiarekin. Eskalaren beste muturrean, biztanleko eskuragarri dagoen familia errentaren milioi bat pezetatik behera, Badajozko 7 udalerri, Cadizko hamabost eta Malagako lau daude.
|
|
Gainera, glukosa erabiliz energia ekarpena erregulatzen laguntzen du. Epe luzera, pentsa liteke kreatina hartuz gero entrenamenduak eragindako muskulu masa handitu egingo litzatekeela,
|
bai
muskulu proteinen sintesia estimulatuz, bai kalitate handiagoko entrenamenduak egiteko aukera emanez. Zientifikoki frogatu denez, dietan kreatina kantitate osagarriak jarriz gero, muskulu metaketak %15 eta %30 bitartean handitu daitezke, eta %10 eta %40 bitartean, hurrenez hurren.
|
|
Gainera, glukosa erabiliz energia ekarpena erregulatzen laguntzen du. Epe luzera, pentsa liteke kreatina hartuz gero entrenamenduak eragindako muskulu masa handitu egingo litzatekeela, bai muskulu proteinen sintesia estimulatuz,
|
bai
kalitate handiagoko entrenamenduak egiteko aukera emanez. Zientifikoki frogatu denez, dietan kreatina kantitate osagarriak jarriz gero, muskulu metaketak %15 eta %30 bitartean handitu daitezke, eta %10 eta %40 bitartean, hurrenez hurren.
|
|
A (mcg) 0,27 0,06 0,08 5 9 mcg= Eq mikrogramoak. erretinol Kontsumoaren abantailak eta eragozpenak: Erraz digeritzen denez, bereziki gomendagarria da haurrentzat eta adinekoentzat, baita urdail delikatua duten pertsonentzat eta koipe gutxiko erregimenak dituztenentzat ere, hori
|
bai
, kontuan hartuta koipe gutxiko sukaldaritza teknikak erabili behar direla. Arrain gehienek bezala, Anisakis simplex larbak izan ditzakete, bereziki sentikorrak diren pertsonengan erreakzio alergikoak eragin ditzakeen parasitoa.Parasito hori beroaren eta hotzaren bidez kanporatzen da.
|
|
Espainian, mendekotasun egoeran dauden 65 urtetik gorako pertsonen %72, 8k ez du laguntzarik jasotzen, ez publikoa ez pribatua, eta “bere senide edo lagunen laguntza besterik ez dute”, Unespa aseguru patronalak atzo ‘Ispaleben’ adineko pertsonentzako zerbitzu enpresak aurkeztutako datuen arabera. Espainian, gutxi gorabehera, mendeko 1.300.000 adineko daude, eta horietatik 344.000 bakarrik jasotzen dituzte zaintza formalak,
|
bai
egoitzetan eta eguneko zentroetan, bai beren etxeetan. Unespako datuen arabera, Espainiako biztanleek 297.373 egoitza plaza eskatzen dituzte adinekoentzat; Espainian, berriz, 191.358 plaza daude guztira.
|
|
Espainian, mendekotasun egoeran dauden 65 urtetik gorako pertsonen %72, 8k ez du laguntzarik jasotzen, ez publikoa ez pribatua, eta “bere senide edo lagunen laguntza besterik ez dute”, Unespa aseguru patronalak atzo ‘Ispaleben’ adineko pertsonentzako zerbitzu enpresak aurkeztutako datuen arabera. Espainian, gutxi gorabehera, mendeko 1.300.000 adineko daude, eta horietatik 344.000 bakarrik jasotzen dituzte zaintza formalak, bai egoitzetan eta eguneko zentroetan,
|
bai
beren etxeetan. Unespako datuen arabera, Espainiako biztanleek 297.373 egoitza plaza eskatzen dituzte adinekoentzat; Espainian, berriz, 191.358 plaza daude guztira.
|
|
Gomendioen zerrendan elikagai gordinak ere ageri dira, eta saihestu egin behar dira, gure organismoa, bertakoena ez bezala, ez baitago zenbait patogenoren kontra immunizatuta. Arrainari edo itsaskiari dagokionez, aukera gastronomiko erakargarri bihurtzen dira,
|
bai
ahogozoari bai sakelari dagokienez. Kasu horietan, prebentziorako oinarrizko neurria da agente biologikoak suntsitzeko eta zenbait substantzia kimikok eragindako kutsadura murrizteko ongi egiteko eskatzea.
|
|
Gomendioen zerrendan elikagai gordinak ere ageri dira, eta saihestu egin behar dira, gure organismoa, bertakoena ez bezala, ez baitago zenbait patogenoren kontra immunizatuta. Arrainari edo itsaskiari dagokionez, aukera gastronomiko erakargarri bihurtzen dira, bai ahogozoari
|
bai
sakelari dagokienez. Kasu horietan, prebentziorako oinarrizko neurria da agente biologikoak suntsitzeko eta zenbait substantzia kimikok eragindako kutsadura murrizteko ongi egiteko eskatzea.
|
|
Kasu gehienetan, kopuru hori elikaduraren bidez lor daiteke; izan ere, kirolariak kaloria gehiago kontsumitzen dituenez, dieta askotarikoa eta orekatua hartzen badu, mantenugai horren kantitate egokia hartuko du. Hala ere, kirolarien artean egiten den akats handienetako bat da proteina gehiegi irenstea,
|
bai
elikagai gisa, bai gehigarri gisa. Elikadura hori zenbat eta gehiago kontsumitu, orduan eta muskulu masa handiagoa lor daiteke.
|
|
Kasu gehienetan, kopuru hori elikaduraren bidez lor daiteke; izan ere, kirolariak kaloria gehiago kontsumitzen dituenez, dieta askotarikoa eta orekatua hartzen badu, mantenugai horren kantitate egokia hartuko du. Hala ere, kirolarien artean egiten den akats handienetako bat da proteina gehiegi irenstea, bai elikagai gisa,
|
bai
gehigarri gisa. Elikadura hori zenbat eta gehiago kontsumitu, orduan eta muskulu masa handiagoa lor daiteke.
|
|
Arrisku handiena duten produktuak gordinik jaten direnak dira, hala nola haragia, oilaskoa, manipulatutako arrain gordina eta, batez ere, moluskuak, ostrak. Prebentzio praktiketan beharrezkoa da denon laguntza,
|
bai
ekoizleena, bai administrazioena eta kontsumitzaileena. Azken horiek infekzio horiei aurrea hartzeko oinarrizko praktika batzuk izan lituzkete kontuan.
|
|
Arrisku handiena duten produktuak gordinik jaten direnak dira, hala nola haragia, oilaskoa, manipulatutako arrain gordina eta, batez ere, moluskuak, ostrak. Prebentzio praktiketan beharrezkoa da denon laguntza, bai ekoizleena,
|
bai
administrazioena eta kontsumitzaileena. Azken horiek infekzio horiei aurrea hartzeko oinarrizko praktika batzuk izan lituzkete kontuan.
|
|
Hala ere, gehiegizko pisua handia denean, neurri bereziak hartu behar dira eta Nutrizio eta Dietetikako espezialista batengana jo, neurri egokienak ezartzerakoan aholku eman diezagun. Edozein kasutan, jarrera zentzuzkoena da, pixkanaka, eta jarrera positiboarekin (jarrera egokia goraipatuz edo seme alaben aurrerapenak handituz, errieta eta haserrerik gabe…), txikienek gurasoengandik ikasten dutela (imitazio bidezko ikaskuntza) elikadura egokiak duen garrantzia, eta zentzuz ematen dietela gutizia bat edo beste, baina hori
|
bai
, ohitura bihurtzen utzi gabe.
|