|
2000
|
|
|
Proiektu horren bitartez, umeak euskal literaturara hurbilarazi nahi dira. Horretarako, ipuinak bitarteko ezin hobeak direla uste dugu,
|
bai
etxean bai eskolan, umeen artean irakurzaletasuna bultzatzeko.
|
|
2001
|
|
|
Eta hauxe zen arazoa: " Gaur esan diteke, irurogei ta amar urtetako pertsona batek bost aldiz ikusten dituela aldatzen bai ohiturak, bai bere eskuetan erabiltzen dituen tresnak,
|
bai
etxe barruko, familia barruko modu guztiak. Gizarteak ogeita amabi aldiz gauza gehiago jartzen ditu gizon orren eskuetan, jaio zan garaian baiño".
|
|
|
Elikagai horrek nekez izaten du mikrobioen erasoa behar bezala prestatuta, eginda eta kontserbatuta badago; hala ere, mikroorganismo batzuk hazi egin daitezke, batez ere azalean, hezetasun oso handia dagoenean biltegiratzen bada. Egoera hori saihesteko, beharrezkoa da bai saltokian
|
bai
etxean ontzi guztiz itxietan egotea, aire hezean egon ez dadin.
|
|
|
Legionella biofilmak sortzeko gai da hoditeria, hodi edo hozte dorreetan; eta Pseudomonas generoko beste bakterio batzuekin batera bizi daiteke, bizirik irauteko. Gainazal “gogorrak” eta ura desinfektatzea oinarrizko neurrietako bat da higiene baldintza onak izateko, bai industrian,
|
bai
etxean. Desinfektatzeko prozesua honako hauen araberakoa izango da:
|
|
|
Gainera, soropila ez da hazten (edo garrantzia galtzen du), eta, oro har, ur kantitate handiak behar izaten dira. Ondorioz, lorategia ureztatzeko beharrak txikiagoak dira, eta horrek onura dakarkie bai ingurumenari
|
bai
etxeko ekonomiari. Belar txarrak garatzea eragozten du.
|
|
|
Horregatik, zentzuari lehentasuna eman behar zaio, kanpoko eta barneko tenperaturen arteko desoreka handiak saihesteko. Adituen arabera, “teknikak ez du errurik”, aire girotuak gure bizi kalitatea nabarmen hobetzen laguntzen duela aitortuz, bai lanean,
|
bai
etxean. Ekipo horiek behar bezala ez erabiltzeak eragozpen txikiak ekar ditzake, hala nola, doministikuak, eztula, sudur hotzeriak edo faringitisa, edo zainketako kalteak, hala nola bronkitisa eta pneumonia.
|
|
|
Garbitzailea gaizki aukeratzeak nahi ez den emaitza eragin dezake, eta, ondorioz, bakterio kutsadura dagoenez, mikroorganismoak ugaltzea baimenduko da, eta horrek arriskua dakar gainazalekin elkarreraginean dauden pertsonentzat. Desinfekzioa oinarrizko helburu Higiene baldintza onak izan nahi badira, bai industrian
|
bai
etxean, gainazal “gogorrak” desinfektatzea izan behar da funtsezko helburua. Desinfekzio eraginkorra gertatzeko, mikroorganismoak kentzeko sistemak erabili behar dira, eta, beraz, desinfektatzaileak ahalik eta hobekien jardun behar du.
|
|
2002
|
|
|
Libururen bat ere gorde dezakete. Ildo horretatik, ongietorri ezin hobea izan daitezke,
|
bai
etxeko bizilagunentzat, bai bisitentzat. Erosoa eta haren abantailak Erosoa, bestalde, logelan arropa gordetzeko bakarrik erabiltzen da.
|
|
|
Horietako bat urteko sasoia da: muturreko tenperaturak dituzten uneetan kontsumorik handienak lortzen dira,
|
bai
etxea berotzeko, bai haizagailuekin edo aire girotuko gailuekin freskatzeko. Baina klimatik haratago, kontsumitzen den energia ere erabiltzen diren aparatuen eta horien erabileraren mende dago.
|
|
|
Produktu bioziden ebaluazioa, baimena eta merkaturatzea arautzen dituen dekretua berriki onartu denez, gaur egungo lehen mailara itzuli da estatistika ofizialek islatzen duten defizita,
|
bai
etxeko bai industriako elikagai prozesuetako higieneari dagokionez. Gero eta gehiago erabiltzen den arren, datuetatik aplikazio desegokia ondorioztatzen da.
|
|
|
Nor bere etxean jabe. Horrela izan litzateke,
|
bai
etxean eta bai nazioetan. Zoritxarrez, badira inoren etxean ere agindu nahi dutenak.
|
|
|
Eta Gulliverrekin egiten nuen, jakina, amets. Hainbesteraino, non,
|
bai
etxean, bai kalean, baita eskolan nengoenean ere, halaxe esaten bainion neure buruari: " Orain bai, gelako beste lagun guztiak baino txikiagoa haiz, baina handitzerakoan tximinia hori bezain erraldoia izango haiz, eta orduan...".
|
|
2003
|
|
|
Gogo on eta beroa, barruko poza, Ikastaroko ikasleak emon izan deustez beti: udako oporraldian, sarritan eguraldi bero astunean,
|
bai
etxetik eta bai itsasertzetik aldenduta, gazteak euskera hain sutsu ikasten ikusteak irakaslearen gogo bihotzak adoretu egiten zituan. Ikaslerik gehienen ikas zaletasun bero hori lagungarririk onena zan gure nekeak gozatzeko.
|
|
|
|
Bai
etxean eta bai auzoan ez genduan besterik egiten. Hiru bizitzako baserria zan gurea, Ertzilbengoa izenekoa, Bilbotik Donostiarako kamino nausiaren ondoan dagoana, aldatz txiki baten erdian.
|
|
|
Gure auzoan nire umetako lagun guztiak be neure antzera egozan. Hori holan dala, gure bizimodu osoa, gure hartuemon eta barriketa guztiak
|
,
bai etxean eta bai auzoan, euskal giro hutsean egin behar.
|
|
|
Bitamina horren urritasun handia duten pertsonak (batez ere begetariano hertsiak, anemikoak, alkoholikoak edo zaharrak) dira gaitz horien biktima nagusiak eta konplexu horien abantailen onuradunak. Bizkarreko minen prebentzioa, Giménez Serranoren arabera, jarrera altzari onak dira,
|
bai
etxean, bai lanean. Laneko ezintasun iragankorrek iraupen aldakorra dute, baina kasuen %80an zazpi eta hamalau egun bitartekoa izaten da.
|
|
|
Aditu horrek azaltzen duenez, ultrasoinuak erabiliz, gaztak sendotasun handiagoa edo txikiagoa duen jakin daiteke, seinaleen hedapenaren abiaduraren eta indargabetzearen neurketen bidez. Gainera, tenperatura desberdinak jasan ondoren, horien osaera eta gantz kantitatea egiazta daitezke. Bestalde, ASPA ikertzen ari da jakiteko noiz aldatu behar den frijitzeko olioa, bai industria frijigailuetan, bai jatetxeetan
|
bai
etxeetan bertan.
|
|
|
Azken urteetan egindako zenbait ikerketak agerian utzi dute folatoek eguneroko dietan duten eraginkortasuna. Bitamina hori funtsezkoa da aspalditik, eta ezaugarri garrantzitsuak ditu, bai elikagaiak prestatzeko prozesu industrialean
|
bai
etxeko manipulazioan kontuan hartu beharrekoak. Alderdirik azpimarragarrienak hauek dira:
|
|
|
Mikroorganismo patogenoak sartzeko biderik ohikoenak, elikagaiez gain, laneko tresna eta gainazal kutsatuak dira. Desinfektatzea funtsezko helburua da higiene baldintza onak izan nahi badira, bai industrian,
|
bai
etxean. Desinfekzio bat eraginkorra izan dadin, patogenoak ezabatzeaz gain, biofilmak sortzea eragozten duten produktuak erabili behar dira.
|
|
|
Hozketa da kontserbatzeko tratamendurik zabalduena eta aplikatuena,
|
bai
etxean bai industrian. Abantaila nagusi bat du:
|
|
|
besteekin aukeratzen ikasten du, behatzen, partekatzen, arauak errespetatzen… Zenbait baldintza Baina eskola batek jokoari paper garrantzitsua eman ahal izateko, zenbait baldintza bete behar ditu. Hala, espazio egokiari dagokionez, Vicente Martínez Bigarren Hezkuntzako irakasleak adierazi du erosoak eta seguruak sentitzeko leku bat behar dela, eta hori aplikagarria dela bai ikastetxe eta haurtzaindegietako gune ludikoetan,
|
bai
etxean edo ludoteketan, azken horiek haurrak hezkuntza osagarri gisa dibertitzeko lekuak baitira. Horren arabera, haurren adinaren eta haien hezkuntza beharren arabera egokitu behar dira gelak, eta, hala, lehenengo etapetan, eremu zabalak eta iradokitzaileak behar dira esperimentatzeko.
|
|
|
Landare honek, ahal dela, itzal erdiko eremuetan egon behar du, baina ez du sufrituko eguzki izpiek zuzenean jotzen badute. Oro har, klima epelak nahiago izaten ditu, beroak erabiliz; beraz, komeni da izozte garaian babestea,
|
bai
etxe barruan sartuta, bai kanpoan egonez gero estalita. Azkenik, komeni da jakitea landare honen apaindurazko bertuteez gain, bertonika ere erabiltzen duela medikuntzak arrabolaren kontrako gisa erabiltzeko eta digestio arazoak konpontzeko.
|
|
2004
|
|
|
Guk presioarekin egiten dugu lana, beste askok bezala. Ordu asko sartu behar ditugu, bai telebistan bertan, eta
|
bai
etxean. Eta beti zintzilik gaude, kanpora edo barrura.
|
|
|
Uaa!
|
Bai
etxe handia!
|
|
|
testuinguru horretan maiz izaten dira lankideekin liskarrak eta eskolako arauak ez betetzea. Aurrerago, desobedientzia portaerak izaten dira ohikoenak,
|
bai
etxean, bai eskolan; lapurretak, notak faltsutzea, eskolara ez agertzea, lankideekin istiluak izatea eta ankerkeria. Nerabezaroa oso etapa zaila da, eta, batzuetan, ondorio txarrak izaten ditu.
|
|
|
|
Bai
etxean bi lorezain badaude, bai ez badago ere, landareak ureztatzen aritzen den inor ezin da lehortu edo gehiegi ureztatu. Bai egoera bat bai bestea ere kaltegarria da landareentzat, baina biei ematen zaie irtenbidea.
|
|
|
Armak ote zeuden zaku haietan? Nolanahi ere, oso kargamentu garrantzizkoa izan behar zuen,
|
bai
etxekoentzat eta bai Antiaju Berderentzat. Zeren, dudarik gabe, kargamentu kontu haiengatik egiten baitzuten hortzaundiek beren zainketa.
|
|
2005
|
|
|
Batzuetan seme alabatzat hartzen ditu, eta eurak bera, orain, aititatzat. Horreek bai, horreek esan eutsien udan lagunekaz kanpora joiazala, eta inongo kezka barik itxiko eutsiezala
|
bai
etxeko zein postontziko giltzak. " Bai horixe, zelan ez ba" izan zan oharra irakurri eta geroko erantzuna.
|
|
|
Sofak leku nagusia hartzen du altzarien antolamenduan eta aretoko dekorazioan. Funtsezkoa da garbitzea, eta, askotan, zalantzak sortzen ditu hori egiteko metodorik egokienei buruz,
|
bai
etxeko zikinkeria orokorra kentzeko unean, bai orbana sortzen denean. Sofa garbitzeko xurgagailua nola erabili eta trapu heze, apar eta orban kentzekoekin nola egin azaltzen du artikulu honek.
|
|
|
Espainiako elektrizitatearen prezioak Europako baxuenen artean daude,
|
bai
etxeko nahiz industriako kontsumitzaileentzat, Energiaren Batzorde Nazionalaren (CNE) txosten baten arabera. Txosten horrek Europako Estatistika Bulegoak (Eurostat) 2003an argitaratutako datuak eta Energiaren Nazioarteko Agentziak (ENA) 2001ean argitaratutakoak aztertzen ditu.
|
|
|
Arrazoiak bilatu behar dira, proposamenak jarraitzen du egoera ekonomiko eta sozialeko aldaketetan, hala nola emakume langileen proportzioa handitzea eta familia egiturak eraldatzea, eta horrek eragina izatea elikagaiak eskuratzean, janariak prestatzean eta etxean egiten diren janarien kopuru eta izaeran. Ez da ezkutatzen aurrerapen teknologikoaren aplikazioak, bai lanean,
|
bai
etxean, eta bizimoduarekin zerikusia duten beste faktore batzuen aldaketek elikatze beharrak aldatzen lagundu dutela eta kaloria beharrak murriztu dituztela. Horren ondorioz —azaldu du proposamenak—, aldaketa garrantzitsuak gertatu dira elikadura ohituretan eta portaera dietetikoan, eta garrantzi berezia ematen diote banakako elikagaiek eta dieta orokorrek mikronutrienteen dentsitateari (bitamina eta mineral kopurua kaloria kopuru jakin batengatik).
|
|
|
lehen kapitulua dozenaka bider irakurri nuen; gero, aldiz, errazagoa egin zitzaidan dena, nire bizitzan irakurri dudan libururik zirraragarriena bihurtzeraino. Hainbeste erakartzen ninduen, ezen egunero pasarteren bat irakurri behar izaten bainuen, bai eskolan,
|
bai
etxean. Buruz nekien hasiera ospetsua; liburu hura irakurtzean, Kixoteren etxean bizi nintzen, harekin eta Santxorekin irteten nintzen okerrak zuzentzera, erroten besoetatik zintzilik jartzen nintzen, bentan afaltzen nuen, irribarre egiten nion Dultzinea pottokari... mundu hartan bizi nintzen, protagonista nintzen, eta, han sarturik, dasta gozo bat igotzen zitzaidan sabelean gora, urdailean barrena, bihotzetik ahoraino.
|
|
|
eta
|
bai
etxeko telefonoa eta helbide
|
|
2006
|
|
|
tabakoa, alkohola eta eguzkitan gehiegi egotea saihestea, elikadura egokia izatea eta ariketa fisikoa egitea. Ikastetxeak 11 eta 13 urte bitarteko ikasleei pasahitza eta pasahitza emango dizkie, programan “todocancer” AECCren atariaren bidez sartu eta moduluekin lan egiteko, bai ikastetxean
|
bai
etxean. Gaztelaniaz, katalanez, euskaraz eta galegoz eskura daiteke programa, eta sei moduluz osatuta dago.
|
|
|
Guanoaren ongarri ahalmen handia nitrogeno eta fosforo maila handiagatik da, landareen metabolismorako oinarrizko bi elementu kimikoengatik. Horregatik, kalitate handiko ongarri ekologikoa da barne edo kanpo laboreen tratamendu guztietarako,
|
bai
etxeko erabileretarako, bai nekazaritzarako. Jatorriaren arabera, hainbat mota daude, eta egoera freskoan, erdi fosilizatuan edo fosilizatuan egon daitezke.
|
|
|
Sukaldeen gainazaletan gehien aurkituko dugun mikroorganismoetako bat Enterobacter cloacae dela azpimarratu behar dugu, eta, horien artean, sakazakis kopuru bat, batez ere bainugelako eta sukaldeko gainazal hezeetan. Horregatik da garrantzitsua prebentzio neurri egokiak hartzea,
|
bai
etxean bai ospitalean. Bibliografía Lai KK.
|
|
|
Arrautza garbi batek, errule osasuntsuetatik datorrenak eta higiene baldintza egokietan maneiatzen denak, bai ostalaritzaren sektorean,
|
bai
etxean, gutxitu egiten du elikagai gaixotasunak agertzeko arriskua, batez ere Salmonellarekin zerikusia dutenak. Elikagaien industriak arrautzari beroa aplikatzearen ondorio diren oboproduktuak ditu.
|
|
|
Baliabide hori ez da, inondik ere, mugagabea, eta guztioi dagokigu etorkizuneko belaunaldien mesederako babes egokia egitea. Espainian, oro har, plubiometriari dagokionez dauden aurrekariei erreparatuta, zalantzarik gabe, agintariek murrizketa neurriak hartuko dituzte, bai giza kontsumorako,
|
bai
etxeko erabilerarako edo erabilera publikorako, bai nekazaritzarako, industriarako eta jarduera ludiko sozialetarako. Europan, Uraren Esparru Zuzentaraua (UED) da Europako urei dagokienez ikuspegi handiena ematen duenetako bat, kutsatzeko arrisku handia duten batzuk.
|
|
|
Domotikaren, aisialdiaren eta informatikaren arteko gaur egungo bateratzeak ITRONi lagundu dio, sistema eragile nagusien garatzaileek beregana itzuli baitute ikuspegia. Gaur egungoa ere
|
bai
etxeko robotikaren arteko konbergentzia (domotika), aisiak eta informatikak asko lagundu dizu sistema eragile handien garatzaileak (Windows eta Linux) nagusiki) sistemetara itzuli dira denbora errealean erabil daitezke, eta ezaugarri batzuk ikusi nola diren moldagarritasuna eta gauzatzeko azkartasuna. Alferrik telefono mugikorrak, kamera digitalak, multimedia erreproduzitzaileak, DVD erreproduzitzaile eramangarriak edo MP3, eta beste gailu asko, erantsita dituzte.
|
|
|
Horrelako egoerek eragina izan dute irakasleengan. Hala, %62k adierazi du ohiko bizitza aldatu duela, bai lanean
|
bai
etxean; ia erdiak onartu du lanera ez joateko motibatuta dagoela, eta %12k onartu du geletan sartzeko beldurra duela. Bigarren Hezkuntzako bost irakasletik batek baja medikoa ere eskatu du erasoren baten ondorioz.
|
|
|
Aristokraziako indar eskuinzale eta militaristen artean zebilen konplot eta altxamendu giroan ohikoa zen istorioarekin ari zen Dimitri. ...ak, Nikolas II.ak –Ingalaterrako erregearen lehengusua eta Alemaniako handiki familia bateko Alexandra Fiodorovnarekin ezkondua– ez zuela inoiz ez aginterako joerarik ez ahalmenik izan, ez zekiela ezer Errusiako indar militarrei buruz, ez zuela ezagutzen nola bizi ziren Errusiako biztanleak, ez zekiela agintzea zer zen, eta hanka sartze larriak egin zituela bai Japoniaren aurkako gerran,
|
bai
etxe barruko hainbat eginkizunetan ere. Tsar indartsua eta gogorra nahi zuten horri guztiari aurre egiteko, eta Dimitri Paulovitx zen Errusiako tsar izateko pertsona egokiena.
|
|
|
–Eta zugan pentsatu du, Martin –ama zen oraingoan– Ofizio on bat ikasiko zenuke, eta egunen batean diru apur bat ekarri ere
|
bai
etxera. Pentsa ezazu, beste biak txikiak dira oraindik.
|
|
|
Hor hartuko nuen nik parte, ikaztegiko sarrera irteeren kargu egingo nintzela esan baitzidan Angelok: merkatalontziko sotoan pisatutako ikatzak ikaztegira iri  tsitakoan ere pisu bera zuela kontrolatu behar nuen; segidan, ikatza zakutan sartu eta zakuetan hogeita bosna kilo zegoela begiratu behar nuen; azkenik,
|
bai
etxez etxe banatzen zen ikatzaren horniketaz bai haren kobrantzaz ere arduratuko omen nintzen.
|
|
|
Ez alferrik. Kexa bai suelto, baina hogei urte
|
bai
etxean emakume bera duela zerbitzari. Ez du bizilagun bakar batekin hitz egiten gizajoak, eta uste du neskamea dela desberdina.
|
|
2007
|
|
|
Dentsitatea txikiagoa denean, euskararen erabilerak behera egiten du eta erdararenak gora: euskaldunen dentsitatea %20 denean, euskaraz erdaraz beste hitz egiten dute,
|
bai
etxean bai lagunartean; eta dentsitatea %20tik beherakoa denean, erdaraz gehiago egiten dute euskaraz baino.
|
|
|
ALAIN:
|
Bai
etxe zoragarria!
|
|
|
Orain beharrezkoa da “hitz egitea”. Etorkizunean, haren arabera, edonork ikusi ahal izango ditu musika, bideoak, kontuak edo baita seme alaben eskola ordutegia ere,
|
bai
etxean, bai kalean edo autoan. Gates-ek etxerako zerbitzari zentral berri baten zati bat aurkeztu zuen, Windows Home Server izenekoa, etxeko tresna elektroniko guztiak konektatzea aurreikusten duena eta etxetik kanpo erabiltzeko aukera ematen duena.
|
|
|
Espainiako Elektronika eta Multimedia Enpresen Sektore Anitzeko Elkarteak (ASIMELEC), joan den urrian, Madrilen, Faktura Elektronikoaren eta Digitalizazio Ziurtatuaren lehen Biltzar Nazionala egin zuen. Bere helburuen artean dago faktura elektronikoari lotutako teknologia berriak hartzea sustatzea, bai enpresaren esparruan,
|
bai
etxean. ASIMELECen kalkuluen arabera, 2006 urtean, 6.000 enpresa eta profesionalek faktura elektronikoak egin dituzte zenbait modalitatetan, eta 30.000 izan daitezke 2007 urtearen amaieran.
|
|
|
Ficus pumilia fitxusaren familia zabaleko aztarnaria da, eta bertan zuhaitzak ere aurki daitezke. Bere ezaugarri nagusia erresistentzia da, eta horregatik, ficusak oso erraz lantzen dira,
|
bai
etxe barruan, bai terraza beiraztatu batean. Ficus pumila argi oneko leku batean kokatu behar dugu, erdismoari eutsi arren.
|
|
|
Higiene neurri egokiak hartzea eta instalazioak egokitzea funtsezko faktoreak dira sukaldeetan izurriteak saihesteko,
|
bai
etxeetan bai industrian.
|
|
|
Izurriteak ugaritzeak osasunarentzat ez ezik, ekonomiaren ikuspegitik ere kaltegarriak dira. Sukaldeek,
|
bai
etxekoek bai profesionalek, izurriteak ere jasan ditzakete, batez ere intsektuek edo karraskariek, eta horiek, galera ekonomikoez gain, arriskuan jartzen dute elikagaien segurtasuna. Horregatik guztiagatik, prebentzio neurri batzuk ezarri behar dira horiek saihesteko, zaintza sistema eraginkorrak izateko eta, beharrezkoa bada, errotik kentzeko.
|
|
|
Oso ohikoa da, halaber, alokairu kontratua indarrean dagoen bitartean obra erostea erabakitzea. Handitu egin dira artelanak alokatzen dituzten partikularrak,
|
bai
etxean ekitaldi bat egiteko, bai hormak apaintzeko. Bezero askok ere alokatzen dute, denbora jakin batean koadro, grabatu edo argazki bat behar dutelako.
|
|
|
“Aurten udal hauteskundeak egingo direla baliatuta, pentsatu dugu une aproposa dela politikagintzan emakumeen parte hartze handiagoa aldarrikatzeko. Erabaki politikoetan parte hartzerakoan oztopo ugari dituzte,
|
bai
etxeko lanak, seme alabak eta mendetasuna duten pertsonak zaintzeko lanak banatzean egiten den sexu bereizketagatik, bai boterea izateko duten gaitasunaren gainean aurreiritziz beteriko jendartean bizi garelako oraindik”, dio Iñaki Urkiza Gizarte Zerbitzuetako zinegotziak. Besteak beste, otsaileko udalbatzarrean, Gizon eta Emakumeren arteko Berdintasunaren aldeko Europako Gutunari atxikimendua ematea onartu zuten aho batez Getxoko Udalean ordezkaritza duten alderdiek.
|
|
2008
|
|
|
Apirilaren 27 edo 28ko gaua izango zan gurean egin ebena. Jan eta edan be
|
bai
etxeko generotik: artoa, esnea, patatak, indiarrak, sagardaoa...
|
|
|
Baeukan horrek bentajaren bat: ondo ezagutzen ginduzan bai gu eta
|
bai
etxekoak.
|
|
|
Okerreko nutrizioa osasun arazo larriagoekin eta etekin urriago batekin lotu izan ohi da, zuzenean,
|
bai
etxean bai lantegian.
|
|
|
|
bai
etxeko sukaldean aritzekotan, baita jan azkarreko establezimenduetara jotzekotan ere, elikagaiak aukeratzean osasun irizpideak sendo agertu behar ditugu.
|
|
|
Kanpoko faktoreen artean, berriz, hauek sortzen dute arrisku gehien erorikoak izateko: argi gutxi izatea, aulkiak oso behean geratzea, alfonbra solteak edukitzea, eta oztopo arkitektonikoak eta elementu trabagarriak jartzea bai eremu publikoetan eta
|
bai
etxean.
|
|
|
nahiz eta, ama hil bezain laster, markesa andereak ohitura hari muzin egin zion, herrixkako elizara joaten hasten zela, ateraldi hartan, bost minutukoa zuen elizarako ibilbidea zalgurdiz? arnasa bereganatuko balu bezala, amaren perlesiak utzi zizkiòn oroitzapen mikatzetatik edo ihesi; goiko solairuetan, berriz, logelak zeuden,
|
bai
etxekoentzat eta bai gonbidatuentzat ere; beheko solairuko zorua, rococoaren garaiko estiloan landutako hainbat mahai eta armairuren euskarri zena. Macaelgo marmol xaflaz eraikia zegoen, mahai eta armairu gainetan zeudèn Talaverako zeramika zuri urdinak apaingarri; goiko solairuek, berriz, logelek eta logelen arteko pasabideek, alegia?, zurezkoa zuten behegaina, non baitzeutzan oheak, armairuak eta gau mahaiak, kutsu arabiar bat zutenak, sabaiak bezala; korridoreetan, gainera, horma hobi txiki batzuk zeuden, pitxer txinatar polit batzuk gordetzen zituztenak.
|
|
|
Nazariok, eszenari begira zegoenak, anaietan zaharrena zen, azken batean, anaiei erakutsi behar ziena ezen, haiek ez bezala, bera bai, eszena hura ikusteko gai zela, artean umemoko bat zen arren!?, horixe esango zuen aurrerago, ikustekoak ziren mutilaren begiak, izebaren oinaze bizi biluziak bortxatuak, izugarrikeriak izoztutako irudian?, izebaren hagin ateratze hura txerria hiltzearen pareko gertatu zitzaiola, mutilaren begiak, inozentziaren ikur izan zitezkeenak, ez ziren jada?, gordina eta ankerra? alde handi batekin, haatik, zeren txerria hiltzeak,
|
bai
etxekoentzat eta bai Nazariorentzat berarentzat ere, konotazio positiboak baitzituen, biktimaren soin atalak ezin utzizko mokadu gozo bihurtzeko posibilitateak gutxiagotzen du jale potentzialen errukia?, eta izebarenak ez, sentitu ere, sentitu baitzuen Nazariok, nola ez, bada, baldin eta ilobak izebari ziòn maitasunak are gordinago egiten bazuen bestela ere gordinegia zèn eszena, eta baldin eta mutilak buruan behar bazuen bizi senaren eskutik zetorkiòn galdera:
|
|
|
SIMON: Oso festa dibertigarria da eta jende guztiari izugarri gustatu zaizkio
|
bai
etxea, bai metro koadroko galeria. Eta gauza bitxi, txiki hau oso jostagarria da, ez bakarrik inaugurazio gauetan festetara joaten direnentzat, baita hemendik oinez pasatzen den jendearentzat ere.
|
|
|
4.3 Oikonimo historiko horiek bizirik diraute gaur egun
|
bai
etxe izene tan bai deituretan. Izan ere, izen horietako anitz deitura bilakatu ziren eta Euskal Herrian eta bere mugetatik kanpo ere gure oikoni mia historikoaren lekuko biziak dira.
|
|
|
Elkarrizketa prestatzea: gurasoek argi izan behar dute ez dutela soilik entzungo, baizik eta tutoretza informazio trukea dela; beraz, komeni da idatziz jasotzea irakaslearekin landu nahi dituzten gaiak eta irakaslearentzat garrantzitsua izan daitekeen informazioa, bai errendimenduari buruzkoa (aurkitzen dituen zereginetan edo zailtasunetan ematen duen denbora),
|
bai
etxeko ohiturei buruzkoa (familiako beste kide batzuekiko harremanak edo aisialdiko jarduerak). Gurasoen arteko adostasuna:
|
|
|
Jakina da zenbait mantenugairen urritasunak, hala nola A bitamina, burdina, iodoa eta proteinak, haurren malnutrizioaren kausa nagusiak direla, eta asaldura nahiko larriak eragiten dituztela, hala nola itsutasuna, anemia, garuneko lesio itzulezinak edo garapen psikomotor desegokia, batez ere garapen bidean dauden herrialdeetako haurrengan. Elikadura egokia jasotzeaz gain, hautatutako haurrak higiene baldintza egokietan bizi ziren,
|
bai
etxean, bai eguneroko dieta osatzen duten elikagaien manipulazioan. Horrez gain, amak ohitura osasungarriak hartu zituen, hala nola ez erretzea haurdunaldiaren aurretik eta erditzearen ondoren.
|
|
|
Hala, gaur egungo kalkulu metodoen doitasuna handitu eta beste aldagai batzuk sartu behar dira, hala nola alderdi kualitatiboak.Era berean, gogorarazten da ur birtualaren salerosketak herrialde batzuei mesede egin badiezaieke ere beste batzuei kalte egin diezaiekeela, azkenean baliabide hori nonbait gastatzen delako. Horregatik, aztarna ekologikoaren kasuan bezala, herritarrek argi izan behar dute erabat jasanezina dela dagoen mundua baino ur gehiago kontsumitu nahi duena.Eta, jakina, kontsumitzaileek aholkuak ematen jarraitu behar dute ur gastua murrizteko,
|
bai
etxean, bai bainugelan eta sukaldean, bai lorategian, bai ohiko batean, bai ur gutxi kontsumitzeko berariaz diseinatutako lorategian (xerolorategiak).
|
|
|
Sistema erraza da. Gaur egun, hondakin organikoak paperetik eta beiratik bereizten dituzten kuboak daude,
|
bai
etxean erabiltzeko (bai Bartzelonan, Udalak poltsa urdinak, berdeak eta horiak ematen baititu), bai industrian erabiltzeko (aireportuetan bezala). Barrutietako Batzordeen bidez, udalek ere zaborrontzi grisak eta horiak eskaintzen dizkiete hala eskatzen duten komunitate berri guztiei, eta, eskualdeko edo barrutiko biztanle kopuruaren arabera, gune garbiak jartzen dituzte (beira eta kartoia birziklatzeko biltegiak).
|
|
|
Renfek kate eta muturrekoa erabiltzea gomendatzen du ibilbidean. Aireko garraioa Bidaiari itsu, gor edo ezinduen gida txakurren dokumentazioa duten zakurrak doan joaten dira Espainiatik irteten diren hegaldi gehienetan, salbu eta aireko lineen araudi nazionalek eragozten badute,
|
bai
etxeko ibilbideetan bai nazioartekoetan. Hori egiaztatzeko, ordea, onena erreserba egiteko unean erabiltzen den airelinearekin hitz egitea da.
|
|
|
Abantaila bat da hori; izan ere, haurdunaldia oso aurreratuta badago, gehiegizko pisuak deserosoagoa egiten du beroa bereganatzea. Hidratatu, etxe barruan eta kanpoan Egarria lasaitzeko gehien gustatzen diren edariak hautatzeko orduan, aukera ugari daude,
|
bai
etxean daudenean, bai zerbait hartzera ateratzen direnean. Etxean, edozein fruta motatatik abiatuta, zukuak azkar eta arazorik gabe presta daitezke.
|
|
|
Kirola erregulartasunez egitean, elikadura hiperproteikorako joera berezia dago, muskulu masa handitzeko eta pisua duen entrenamendu saio baten ondoren indarberritzea errazteko. Ezaugarri horiek dituen ariketa bat egin ondoren, elikagai proteikoak (arrautza, soja edo esne zuringoa, besteak beste) erabiltzen dituzten gehigarri proteikoak gomendatzen dira, bai irabiaki komertzial batekin
|
bai
etxean irabiatua eginda. Halako prestakinak gehiegi kontsumitzen direnean sortzen da arazoa, eta horrek, epe luzera, hezur desmineralizazioa ekar dezake.
|
|
|
Kasu horietan, mugikorra aliatu handia izaten da, bankura deitu eta kutxazaina utzi aurretik txartelak bertan behera uzteko aukera ematen baitu. Une horretan telefonorik ez badugu, ahalik eta azkarren abisatzea da egokiena, bai kabina publiko batetik, bai gertuko denda batetik,
|
bai
etxetik, baina norberak abisatzea. Prozedura erraza eta arina da; hala ere, datu pertsonalak eman behar dira, eta ez da gomendagarria beste pertsona bat gai horretaz arduratzea, nahiz eta bere mugikorretik deitzea eskaini, gertaeretarako telefono zenbakia zein den jakin edo zer egin behar den badakiela esan.
|
|
|
Sareak Wifi berehala zabaltzen da,
|
bai
etxeetan bai bulegoetan eta espazio publikoak. Hainbat programatan kudea daiteke hobeto haririk gabeko konexio hauek ordenagailuetan, telefonoetan mugikorrak eta bideratzaileak, sarbidea edo antena.
|
|
|
“Interneten irrati bat sinplea edo garestia izan daiteke, ikuspegien arabera:
|
bai
etxeko proiektu gisa, bai komunikazio enpresa gisa” Zenbat jendek entzutea nahi duzun, zein izango den zure auditorioa. Erraza da zure familiarekin, lagunekin eta besterik gabe ezagutaraztea pentsatzen baduzu.
|
|
|
Pintura termokromikoak dira eta hainbat aukera eskaintzen dituzte. Artikulu honek garrantzitsuenetariko batzuk aipatzen ditu, bai istripuei aurrea hartzearekin
|
bai
etxeko dekorazioarekin zerikusia dutenak, bai elikagai bat behar bezala kontserbatzeko gomendatutakoak baino tenperatura altuagoetan egon dela ohartarazten duten sistemak garatzearekin zerikusia dutenak.
|
|
|
Etxearen eta garajearen prezioari %7ko BEZa gehitu behar zaio. Era berean,
|
bai
etxeak eta baita garajeak ere' babestutako etxebizitza' kalifikazio iraunkorra izango dute. Hortaz, besteren bati saldu nahi izanez gero, prezioa da behin behineko kalifikazioan finkatutakoa baino handiagoa izan.
|
|
|
Bestela, edifizioak hiru solairu zituen, zein baino zein dotoreago: ...erlesia batek jota erdi paralizatuta gelditu baitzen hura... nahiz eta, ama hil bezain laster, markesa andereak ohitura hari muzin egin zion, herrixkako elizara joaten hasten zela, ateraldi hartan –bost minutukoa zuen elizarako ibilbidea zalgurdiz– arnasa bereganatuko balu bezala, amaren perlesiak utzi zizkiòn oroitzapen mikatzetatik edo ihesi; goiko solairuetan, berriz, logelak zeuden,
|
bai
etxekoentzat eta bai gonbidatuentzat ere; beheko solairuko zorua –rococoaren garaiko estiloan landutako hainbat mahai eta armairuren euskarri zena– Macaelgo marmol xaflaz eraikia zegoen, mahai eta armairu gainetan zeudèn Talaverako zeramika zuri urdinak apaingarri; goiko solairuek, berriz –logelek eta logelen arteko pasabideek, alegia–, zurezkoa zuten behegaina, non baitzeutz... Hiru solairuotan, azkenik, mila irudi geometrikoz osatutako alfonbrak zeuden, Feztik ekarriak batzuk eta Aljertik besteak, baita leihoak errematatzen zituztèn errezelak ere, mila eta bat gau koloretsuen koloreak zituztenak.
|
|
|
Are gehiago: ...en arren! –, horixe esango zuen aurrerago –ikustekoak ziren mutilaren begiak, izebaren oinaze bizi biluziak bortxatuak, izugarrikeriak izoztutako irudian–, izebaren hagin ateratze hura txerria hiltzearen pareko gertatu zitzaiola –mutilaren begiak, inozentziaren ikur izan zitezkeenak, ez ziren jada–, gordina eta ankerra... alde handi batekin, haatik, zeren txerria hiltzeak,
|
bai
etxekoentzat eta bai Nazariorentzat berarentzat ere, konotazio positiboak baitzituen –biktimaren soin atalak ezin utzizko mokadu gozo bihurtzeko posibilitateak gutxiagotzen du jale potentzialen errukia–, eta izebarenak ez... sentitu ere, sentitu baitzuen Nazariok –nola ez, bada, baldin eta ilobak izebari ziòn maitasunak are gordinago egiten bazuen bestela ere gordinegia zèn eszen... " Eta zer, izebari gertatu zaiona niri ere gertatzen bazait noizbait?" – barruan zerbait hautsi zitzaiola.
|
|
|
Udaberrian izango zela diot, gogoan dudalako eguzkiaren izpiak indar handiz sartzen zirela gure etxeko egongelan, eta hori udaberrian eta uda partean besterik ez zen gertatzen. Donostiako Parte Zaharreko kale estuek horrelako gauzak dituzte, eta esan behar dut, zulo batean ez, baina
|
bai
etxe ilun batean bizi ginela. Eta asteburua izango zen, telebista aurrean patxada ederrean geundela gogoratzen baitut.
|
|
2009
|
|
|
Gerta daiteke herentziaren bidez ondasun bat jasotzea (etxea kasu), baina ondasun hori mailegatuta egotea. Herentzia jasotzen duenak hori dena jasoko du,
|
bai
etxea (ondasuna) bai mailegua (betebeharra), ezin baita herentziaren zati bat hartu eta besteari muzin egin. Gauzak horrela," gerta daiteke norbaitek herentziaz jasotzen duen zorra eskuratzen dituen ondasunak baino handiagoa izatea".
|
|
|
Esaterako Jatabeko lekukoek ondo gogoratzen dute zein garrantzitsua zen testamentuan mugarriak edo munarrik ondo zehazturik agertzea.
|
Bai
etxearen lurrek auzoarekin muga non egiten duten ondo jakiteko, bai neba arreben artean jabetza banatzen hasi zenean, lurren bereizketa zelan egin den zuzentasunez adierazteko. Lekukoen arabera istilu larriak izan dira sendi barruan testamentuak neba arreben arteko jabetza banaketa zehaztasunez adierazi ez duen kasu askotan.
|
|
|
Egunak joan egunak etorri, gaztai batzuk be
|
bai
etxean eta, Gernikara bidea hartu eban Anastasik. Eta azeriak ikusi.
|
|
|
Garbigarrietan, tentsioaktibo anionikoak izaten dira osagairik garrantzitsuenak, bai ehun garbigarrietan,
|
bai
etxea garbitzekoetan edo ontzi garbigailuan erabiltzen direnetan (garbitzeko ahalmen handia dute).
|
|
|
Domingorekin beste gauza bat zen: etxeko poza zen, beti mugimenduan eta beti planak egiten?, baina baita etxeko negar malkoa ere, guztiak mareatzen zituena,
|
bai
etxean bai ikastetxean, ez baitziren bakanak gurasoei handik ere igortzen zizkietèn oharrak, tinta gorriz idatziak, portaera txarragatik; Domingo, beraz, ume problematikoa zen, bera zegoèn tokian ezkutatzen baitzen haize zurrunbiloa; ume bihurria zen arren, baina, bihurgunerik gabekoa zen: garbia, inondik ere, garbiegia ere bai, agian?
|
|
|
–Horrek bi gauza esan nahi ditu: batetik, mutila lehenbailehen ingresatu duzuela sendategian, eta bestetik,
|
bai
etxekoek eta bai morroi neskameek ere proba bertsuak egin dituzuela, badaezpada?
|
|
|
Maria Bibiana eta Ada ere barne aldaketa baten barruan sartuta zeuden, Domingoren antzera; ahizpena, baina, Domingorena ez bezala, ez zen zuritik beltzerako edo beltzetik zurirako jarrera aldaketa izan; jarrera aldaketa ere ez zen izan, nondik begiratzen den, zutèn jarrera areagotzera eta erradikalizatzera jo baitzuten, besterik gabe: esan nahi baita
|
bai
etxean eta bai katekesian ikasitako ohiturak eta debozioak aintzakoagotzat hartzera jo zutela, beren ohiko jarrera kontzienteago eginez, halako moldez, non, otoitza eta sakrifizioa beren jokabidearen ardatz bihurtzen zituztela, halaxe aritu baitziren denbora batez goiz goizetik gaueraino, egun osoko egitekoen eskaintza erabatekoan; edo etxetik irten, egunero joaten ziren Arte eta Ofizioetako eskolara?
|
|
|
Tasiok ez zion ez baietzik ez ezetzik esan, hain zegoen gizona nora ezean, sekula halako burutaziorik?!?. Teofilo Mariak, ordea, gogo gogoan behar zituen,
|
bai
etxean bizi izandako mementoak, noiz eta Domingok eta Adak ihes egin baitzuten, hiria ebakuatzen ari zirèn anarkistekin bat egiteko, eta bai biharamun goizean, gosaltzeko ordua zen, eta Damaso ere hantxe zegoen, ama, Maria Bibiana eta izeba Ernestina kanpoaldean paseoan zebiltzan bitartean, halakoa jaiki baitzen eguna, gozoa bezain eguzkitsua, aitarekin izan zuèn elkarrizketa ere:
|
|
|
Primeran gaude orain. Bai lanean eta
|
bai
etxean.
|
|
|
Bere berezitasunek (mikroorganismoak oso leku mugatuetan multzokatzea ahalbidetzen duten mikrofilamentuek) beroarekiko, lehortzearekiko eta garbitzeko eta desinfektatzeko erabiltzen diren agente kimikoen ekintzarekiko erresistenteak egiten dituzte biofilmak. Elikagaien segurtasunari dagokionez, bai industriaren sektorean
|
bai
etxean, ezinbestekoa da elikagaiak manipulatzen diren instalazio guzti guztiak egoera higieniko onean mantentzea.
|
|
|
Hotza da elikagaiak kontserbatzeko sistema unibertsalenetako bat,
|
bai
etxean bai industrian. Haren abantaila nagusia da elikagaietako mikroorganismo patogenoen jarduera mantsotzen duela eta, ondorioz, haien bizitza erabilgarria luzatzen duela.
|
|
|
Nahaste hori adin goiztiarrean agertzen da, haurra irakurketa idazketan hasten denean, eta edozein kausa intelektual, kultural edo emozionalekiko independentea da. Bai eskolan,
|
bai
etxean, eskolako lanak arduak eta astunak izan daitezke, eta, beraz, frustrazioa eta arbuioa areagotu. Horregatik, haur dislexiko batek behar dituen laguntza teknikoak ikaskuntza multisensoriala errazten diotenak dira.
|
|
|
Irinaren tratamendua Eho ondoren, irina zuritzea da tratamendurik ohikoena. Irin zuria da gehien erabiltzen dena, bai okintzan
|
bai
etxean. Eragiketa bakuneko prozedura hori peroxidoen, gasen edo kloroaren bidez egiten da, eta irinaren pigmentu naturalak dekoloratzean datza.
|
|
|
deskribapen laburra eta Latinoamerikako, Asiako eta Afrikako kasu azterketen atariko ondorioak” da, eta biomasatik lortutako energiarako teknologia berriek “izan ditzaketen onura izugarriak” erakusten ditu. ...k energia lor daiteke, bai eta biogasaren produkziotik eratorritako ongarri eskuragarriak, elikagaiak eta erregaiak aldi berean sortzeko aukera ere, tarteko ereintzaren bidez, edo finantza kapital berri bat sortzea, bazterreko lurren bidez. “Proposatutako kasu guztietan, baita merkatuan bioenergia saltzean oinarritutakoetan ere, tokiko komunitateak energia hobeto eskuratzeko aukera izango du,
|
bai
etxean erabiltzeko, bai merkataritza erabilerarako”, dio Duboisek. Ikerketak, gainera, erakusten du bioenergia erabiltzeak zeregin garrantzitsua duela sarritan landa biztanleria pobrea energia krisian dauden erregai fosilen merkatuaren gorabeheretatik babesteko.
|
|
|
telefonoz egun osoan kontsultak egiteko aukera, orientazio psikologikoa, bigarren iritzi medikoa eta laguntza medikoa atzerrirako bidaietan. Sektoreko enpresak, gainera, soluzioak eskaintzen espezializatzen ari dira, bai moneta likideziaren beharra une jakin batean konpontzeko, alderantzizko biziarteko hipoteka aseguruaren bidez,
|
bai
etxe barruko eta kanpoko laguntzarako, telelaguntza zerbitzuaren bidez. Gidari nagusiei ez Adineko pertsona gehienek zailtasunak dituzte auto aseguru bat kontratatzeko; izan ere, aseguru etxe askok uzten dute herritik kanpo, edo onartu egiten dute baldintza oso gogorrak ezartzearen truke eta estaldura jakin batzuetan eskubideak galduz. Hesia 60 urtekoa da, nahiz eta konpainiarik malguenekin 70 urte betetzean hasten diren arazoak.
|
|
|
Orduan, gehienez ere 15 eguneko epean, nahitaezko maizter botatzea egingo litzateke. Arau berriak onartzen du, gainera, ekintza guztiak,
|
bai
etxetik kanporatzekoak bai errenta erreklamaziokoak, hitzezko judizioan bideratzen direla. Prozedura azkarragoa eta errazagoa da, eta, horri esker, epaimahaiak bost eguneko epaia eman ahal izango du hiri finka utzarazten denean.
|
|
|
Elikagaiak kontserbatzea eta edariak hoztea dira izotzaren erabilera nagusietako bi, bai industrian
|
bai
etxean. Printzipioz, ez da osasun arrisku handiko produktua, baina modu egokian erabiltzen ez bada, elikagaien ondoriozko toxiinfekzioen iturri bihur daiteke.
|
|
|
Gainera, behin betiko datuak sartu dira behin behineko datuekin zenbatetsitako eragiketetan (Administrazio Publikoen Kontuak1, Ondasunen Kanpo Merkataritza, Ordainketen Balantza, etab.).). Datuak beherantz Datu berriek adierazten dutenez, aurreko urtean eskari nazionalak BPGri egin zion ekarpenik txikiena izan zen hazkundea beherantz berrikusi zelako,
|
bai
etxeetako azken kontsumoko gastua, bai kapital finkoaren eraketa gordina. Inbertsio eskaera 1,4 puntu beherantz berrikusi zen (%3, 0tik %4, 4ra), batez ere ekipo ondasunetan (%1, 1etik %1, 8ra) eta beste produktuetan (%1, 9tik %4, 3ra).
|
|
|
COCEMFEko lehendakariak adierazi du, halaber, Autonomia Pertsonalaren Legeak SAAD (Autonomiaren Aldeko eta Mendekotasunari Arreta Eskaintzeko Sistema) bizitza independentera eta komunitateko bizi perspektibara bideratu behar duela. Gainera, autonomia pertsonala indartu behar du, prestazio berriak emanez “laguntza produktu eta irisgarritasun jarduera gisa,
|
bai
etxean, bai mendekotasuna duten pertsonen ingurunean”.
|
|
|
CONSUMER eroski k hainbat motatako arrautzei buruz egindako azterketan (ohikoak, landakoak, omega 3 eta lurrean hazitako oiloak), elikagai horien akats nagusietako batzuk eta horietako bakoitzaren ezaugarri espezifikoak nabarmentzen dira. Tamaina eta kategoria Erosi ondoren, arrautza hoztuak kontserbatzea gomendatzen da, bai sukaldaritza kolektiboan
|
bai
etxean. Arrautzaren ekoizpen prozesua baserrian hasten da, oiloen abeltzaintzako ustiategian.
|
|
|
Eliza eta plaza ingurua oinezkoentzako gune izango da. Horrez gain, zenbait etxebizitza eraikiko da,
|
bai
Etxe Maite inguruan, baita San Millan etxearen atzealdean ere. Guztira, 70 etxebizitzatik gora eraikitzea aurreikusi dute plan berrian.
|
|
|
Orduz geroztik ligan eduki dituen aurkari guztiak menderatu ditu.
|
Bai
etxean, bai kanpoan. 13 balantzea du Dusko Ivanovicen taldeak, eta bi garaipeneko aldea kentzen dio gaurko bere aurkariari, Bartzelonari:
|
|
|
Sektore publikoa sakon bai sakon ulertu beharra dauka, gure existentzia guztia diseinu politiko ekonomikoak baldintzatzen duen aldetik: klase oligarkiak eraikitzen du diseinu hori, gu geu ere eraikitzeko gure eguneroko harreman ekonomikoetan, bai lanean,
|
bai
etxean bai kontsumoan eta abar. Horretaz ohartzea izugarria da, erakusten baitigu bai gauzak eta bai gu geu bestelakoak izan gaitezkeela eta, beraz, erabaki dezakegula nolako sektore publikoa nahi dugun, nolako ekonomia eredua, nolako bizimodua; azken batean, gure egiazko autogobernua.
|