|
2002
|
|
|
Europan agertu diren azken elikadura krisien ondoren, kontsumitzaileek argi eta garbi adierazi dute prest daudela gehiago ordaintzeko, betiere mundu garbiagoa, elikagai osasungarriagoak eta hobeto tratatutako animaliak bermatzen bazaizkie. Beraz, gaur egungo ekoizpenarekin, prezio lehiakorretara iristen ari dira, eta hainbat elikagai gainekoizten ari dira, bai animalia jatorrikoak,
|
bai
landare jatorrikoak. Kasu horretan, etorkizunean aurkeztuko diren beste kasu batzuetan bezala, komeni da adieraztea zer beste abantaila eta eragozpen dauden, halakorik bada, kontsumitzaileen itxaropenak ikuspegi zabal batetik, ez ikuspegi ekonomiko hutsetik, nola betetzen diren jakiteko.
|
|
2003
|
|
|
Frantziako elikagai iturri ohikoenak txerri produktuak eta etxeko landare kontserbak dira. Espainian, arrazoi nagusia etxeko kontserbak egitea da, bai animalia jatorrikoak,
|
bai
landare jatorrikoak. Kutsaduraren arrazoia mikroorganismoaren ubikuotasunarekin lotu behar da, nonahi aurki baitaiteke, baina bereziki lurzoruetan eta hautsean.
|
|
2004
|
|
|
Hartzidura kontrolatua Ustez onuragarriak diren intereseko espezieen artean, laktobaziloen taldeko guztiak aipatu dira. Bakterio talde hau oso hedatua dago produktu hartzitu gehienetan, bai animalia jatorrikoetan,
|
bai
landare jatorrikoetan. Oro har, mikroorganismo horiek elikagai gordinetan egoten dira, kopuru txikitan bada ere, eta, ondoren, egindako produktuan ugaltzen dira, kontsumitzaileengana iristen den azken elikagaian nagusi izan arte.
|
|
|
Bizirik irauteko, gizakiak energia eta elikagaiak behar ditu, eta, beraz, gose eta asetasun sentsazioen aurrean erantzungo du (gosearen asebetetzea eta bi janari irensten arteko gose sentsaziorik eza). Oro har, pertsonek elikagaiaukera zabala dute, bai animalia
|
bai
landare jatorrikoak, eta horietatik hautatzen ditugu jaten ditugun elikagaiak. Gose eta asetasun sentsazioak prozesu fisiologiko konplexuen ondorio dira.
|
|
2010
|
|
|
Nazioarteko frijitzea:
|
bai
landare jatorriko bai animalia jatorriko koipeak eta gantzak erabiltzen dira (hazi olioak, gurina, txerri gantza, giltzurrun gantza?)
|
|
2013
|
|
|
Hauek dira aztertutako elikagaiak: sagarrak, porruak, letxugak, udareak, oloa, marrubiak, txerrikia eta tomateak, besteak beste, 157 izan dira,
|
bai
landare jatorriko elikagaientzat, bai animalia jatorrikoentzat. Guztira, 12.168 lagin aztertu dira, horietatik 197 (%1, 6) HMR gainditu dutenak, eta 5.802 lagin (%47, 7) LMR eta 6.169 laginen azpitik zeuden (%50, 7).
|
|
2017
|
|
|
Gakoa da gure dietan elikagai gutxi prozesatuak sartzea,
|
bai
landare jatorrikoak eta bai animalia jatorrikoak: zerealak, lekaleak, frutak, barazkiak, fruitu lehorrak, patatak, haragiak, arrautzak, arrainak eta esnekiak.
|
|
2023
|
|
|
Bestalde, kontsumo ohiturak aldatzeak ere eragina izan dezake elikagaien segurtasunean, «elikagai mota jakin baten eraginpean egoteagatik edo dietan elikagai berriak sartzeagatik», diote adituek. Horren adibide da dietan proteina alternatiboak sartzea,
|
bai
landare jatorrikoak (plant based haragiaren antzekoak), bai intsektuak edo jatorri sintetikoa dutenak, hala nola «haragi artifiziala».
|
|
|
Halaber, gogorarazi du askotariko edukiontziak daudela eskuragai udalerrian hondakinak behar bezala uzteko, besteak beste: marroia, etxeko materia organikoa uzteko,
|
bai
landare jatorrikoa, bai animalia jatorrikoa –Udalak doan eskaintzen dituen poltsa konpostagarriak erabili behar direla gogorarazi du–; urdina, papera eta kartoia uzteko; iglu berdea, beirazko botila eta flaskoentzat –aldez aurretik tapak, tapoiak eta kortxoak kendu behar dira–; edukiontzi horia, plastikozko, aluminiozko eta metalezko ontzi arinetarako, tetrabriketarako, polies...
|