|
2002
|
|
|
26). Horrela baino ez da lortuko Beck ek (1998a: 83) ezinbestekotzat jotzen duen
|
bai
gizakien arteko bai gizakien, izakien eta izadiaren arteko elkartasuna.
|
|
|
Zehaztapen hori egin eta lehengora itzuliz,, hizkuntzak? sortzeko inoiz baino bitarteko gehiago dauden honetan, baina era berean,
|
bai
gizakiak bai izadiak bere osotasunean gaur egun bizi duen testuingurua zer nolakoa den ikusita, garai berrira egokituko den pentsamendu berria ezinbestekoa egiten da. Ahalegin horretan, informazioaren erabilera egokiak gaur egun duen garrantziaz jabetzea erabakigarria izan daiteke guztion bizikidetzarako.
|
|
|
Denbora tarte hori kalkulatzeko, eredu estatistikoak eta konfiantza tarteak erabiltzen dira, eta, hala, bermatzen da espezialitate jakin batekin eta jarraibide jakin baten arabera tratatutako animalien %95etan ezarritako gehieneko mailen azpitik egongo direla ehunetako clembuterol kontzentrazioak. Animalietan erabiltzea eta toxikotasuna Clembuterola ahotik ondo xurgatzen den botika da,
|
bai
gizakietan bai helmuga espezieetan, eta xurgatu ondoren ehunetara banatzen da, eta espezie batzuetan plazer hesia ere gainditzen du. Substantzia horrek lau metabolito ditu gibelean eta giltzurrunean, baina horietako bakarrak du jarduera farmakologikoa, eta eragin bronkio zabaltzailea molekularena baino askoz txikiagoa du.
|
|
2003
|
|
|
Joanes Paulo II.aren azken hitzak Askatasunerako dei berezia besterik ez ziren, askatasuna baita, haren arabera,
|
bai
gizakientzat bai populuentzat, giza duintasunaren eta handitasunaren neurria:
|
|
|
Merkatu kuotarik ez galtzeko, mundu osoko hainbat administrazio publikok eta enpresa erakundek prestakuntza ekintza partikularrak egiten dituzte, legeak ezartzen dituen betebehar berriak ezagutzeko. Erregistratu aurreko betebeharrak AEBko legeria berriak elikagaien horniduraren segurtasun nazionala bermatu nahi du Elikagaiak ekoitzi, prozesatu, ontziratu, banatu edo biltegiratzeko jarduerak egiten dituzten Estatu Batuetako nahiz atzerriko elikagai instalazioek,
|
bai
gizakiek bai animaliek kontsumitzeko izan, FDAn erregistratu behar dute 2003ko urriaren 12tik abenduaren 12ra. Horrez gain, jakiak zer prozesutatik pasatu diren (hornitzaileak, bilgarriak, garraioa, biltegiak…) identifikatzeko beharrezkotzat jotzen dituen erregistro guztiak sortzera eta gordetzera behartu ditzake FDAk, sartu aurretik.
|
|
|
“Zoonosiaren ondorio negatiboak zabalak dira. Haren eragin handiak morbilitatea eta heriotza tasa handia eragiten du,
|
bai
gizakietan bai animalietan”, nabarmendu du Rosesek. Adituaren esanetan, “eragin ekonomikoa eraginpeko eremuetan turismoa galtzean eta nazioarteko merkataritza murriztean islatzen da.
|
|
2004
|
|
|
Jainkoa eta Nia definitzean eurak izaera logikoz jantzi ditugun legetxe, izaera logikoa izango da hedadura janzteko erabiliko dugun zantzua. Legeok
|
bai
gizakiaren bai Jainkoaren nahimenaren gainetik leudeke. Ez gizakiak, ezta Jainkoak ere, ezin dute lege horietaz ezer erabaki, eta euretaz baliatu du Jainkoak mundu materiala sortzeko orduan.
|
|
2005
|
|
|
Elikagaien Segurtasunerako Europako Agintaritzaren Batzorde Zientifikoak (EFSA, ingelesezko sigletan) ikuspegi zientifikoz eta harmonizazioz hornitzea proposatu du,
|
bai
gizakien bai animalien elikaduran agertzen diren propietate genotoxiko eta kartzinogenoak dituzten substantziei buruzko arriskuen ebaluazioa egiteko.
|
|
|
Horrenbestez, eta substantzia horien eraginpean ahalik eta gutxien egoteko, osasun agintariek kasu bakoitzerako erabakiak hartzeko tresna bat izan dezakete. Orain, Europako Batzordeak interesa duten alderdiekin hitz egingo du HMen ikuspegi bat aplikatzeari buruz,
|
bai
gizakien bai animalien elikaduran dauden substantzia horiei lotutako arriskuen kudeaketan. Gaur egun, agintariek onartzen dute propietate genotoxikoak (DNA, zelulen material genetikoa, kaltetu dezaketenak) eta propietate kantzerigenoak dituzten substantziek ondorio kaltegarriak izan ditzaketela osasunean, nahiz eta dosi txikitan izan.
|
|
2006
|
|
|
Uste da Atlantikoko zirkulazioan balaztatzeak Tamesis ibaia Londresen izozteko bezain tenperatura baxuak eragin zituela 1300etik 1850era bitartean (tarteren batekin bada ere). Beste alde batetik, glaziazioak erabakigarriak izan dira hainbat alderditan,
|
bai
gizakientzat bai naturarentzat; itsasoaren mailari eragiten diote, dozenaka metro igo edo jaitsi baitaitezke, baita ibaien emariei, eurien banaketari eta, oro har, klimari ere. Aldaketa horien ondorioz, egoera berrira egokitzeko gai izan ez diren espezieak desagertu dira.
|
|
|
Edo, maitasunaz ari denean, Humek horrelako grina ere animaliengan egon badagoela dio. Areago, grina horren (eta bestelakoen) azterketa kausala antzekoa da
|
bai
gizakiengan bai bestelako animaliengan (T 2.2.12.1). Edo, azkenik, animaliek sinpatizatzeko ahalmena ere badutela uste du Humek (T 2.2.12.6).
|
|
2007
|
|
|
Literatura zientifikoan asko idatzi da antioxidatzaileek, hala nola bitaminak, ugalkortasunean duten eraginari buruz,
|
bai
gizakietan bai animalietan. Emakumearen ugalketa gaitasunari dagokionez, arnasketan organismoan modu naturalean sortutako erradikal askeen oxidazio estresari aurre egiteko antioxidatzaile egokiak funtsezko eginkizuna betetzen du haurdunaldiaren aurretik eta bitartean, eta erditze arrunta ahalbidetzen du.
|
|
2008
|
|
|
Eleaniztasuna etorkizunean gizarte eta gizakien ezaugarri saihestezina izango da. Besteak beste, hezkuntza sistemari ezarri zaio
|
bai
gizaki bai gizarte eleanitzak prestatzeko agindua. EAEko hezkuntza sistemak dituen xede nagusien artean, euskara hizkuntza minorizatua hezkuntzaren bitartez biziberritzeko ahalegina dugu.
|
|
|
' Salmonella',' Campylobacter',' E.coli' dira euliek dituzten patogenoetako batzuk. Organismo horiek hainbat gaixotasun kutsa ditzakete
|
bai
gizakietan bai animalietan. Patogeno horiek pertsonei transmititzeko moduak askotarikoak izan daitezke.
|
|
2009
|
|
|
|
Bai
gizakiak bai erakundeak aldez aurretik prest egon behar dugu, krisiak ez du-eta beti noiz etorriko den iragartzen. Haize alde nabiga genezake, eta nabigazio teknika zorrotzenak menderatzen ditugula pentsatu, edota, zeharo bestela, jabetu egoerak ez duela beti berean iraungo eta haize alde goazela baliatu, haize kontra gertatzen gareneko, egoera bihurritzen denerako.
|
|
|
Herri kirolen barruan aipagai dira
|
bai
gizakiek bai abereek buruturikoak. Lanik garrantzitsuenetan gizakiak eta abereek batera behar egiten zuten gizartean, guztiz arraroa litzateke batzuk eta besteak bereizten hastea.
|
|
|
Alde batetik, kontsumitzaileen osasunerako mehatxua dira, patogenoa bada. Kasu horietan, elikagaien bidez transmititzen diren gaixotasunak agertzen dira,
|
bai
gizakietan bai animalietan. Baina haien presentzia ez da beti desiragarria, nahita baizik.
|
|
|
), pertsona batzuek" sweet tooth" zergatik adierazten duten eta beste batzuek ez zergatik ulertzen saiatu ziren. Teknika genetiko eta molekularrak erabili zituzten
|
bai
gizakietan bai animalietan (primateak, katuak, saguak eta arratoiak), zapore gozoaren hautematearen jatorria ulertzeko. Haren ikerketek fruitua eman zuten, bi proteina identifikatu baitzituzten(" taste hartzailea type 1 member 2" eta" taste hartzailea type 1 member 3"), eta, gizakietan, TAS1R2 eta TAS1R3 geneek kodetuta daude, hurrenez hurren, gozoaren aldeko gosea iragartzen baitute.
|
|
|
Bakterio onbera eta beharrezkoak ekoiztearen ondorioz, bakterio horiek dauden eremua bereziki azidoa da, eta horrek bakterio kaltegarri askoren hazkuntza eragozten du. Traktu gastrointestinalean,
|
bai
gizakienak bai animalia batzuenak floraren parte dira. “Laktobacillus” espezieetako batzuk industrian erabiltzen dira jogurta eta esnekiak ekoizteko, bai eta beste elikagai hartzitu batzuetan ere.
|
|
2012
|
|
|
Kontuan izan behar dugu filosofia moral utilitarista oinarritzenduten bi printzipio nagusiak direla berdintasuna eta utilitatea. Bi printzipio horieijarraituz utilitarismo animalistak defendatuko du
|
bai
gizakiok bai eta gainerakoanimaliek ere interesak ditugula. Horretan datza utilitarismoaren asmo unibertsalista, barnean interesak dituen oro jasotzen duela, baita Homo sapiens espeziekoak ezdiren animaliak ere.
|
|
|
Ñabardurak alde batera utzita (batzuek berdintasunean oinarritutako etikak defendatuko dituzte, beste batzuekanimalien eskubideen aferan egingo dute enfasia...), autore hauen aldarrikapennagusia da gainerako animaliek ere gizakion esfera moral berberean egon beharkoluketela (formula etiko desberdinak planteatuz). Alegia, tradizionalki ulertuak izandiren eran gizatasunaren eta animaliatasunaren mugak gainditzen dituen esferamoral bat eraikitzea, zeinean
|
bai
gizakiek bai gainerako animaliek errespetuzkotrataera jaso dezaketen legearen aurrean. Zeregin horretan sortu izan den egitasmorikpolemikoena dugu 1994 urtean Peter Singerrek eta Paola Cavalierik bultzatutakoThe Great Ape Project4 izenekoa, zeinaren arabera gizakiaren antzeko ezaugarrigenetiko, psikologiko zein emozionalak dituzten tximino handiek ere eskubideakizan lituzketen.
|
|
2013
|
|
|
Salmonella eta Camppylocter laginek, Europako Batasunean elikagaiek transmititutako infekzioak eragiten dituzten bakterio nagusietako bik, etengabeko erresistentzia erakusten diete mikrobioen aurkako agenteei, horiek balaztatzeko erabiltzen baitira. Elikagaien Segurtasunerako Europako Agintaritzaren (EFSA) eta Gaixotasunak Prebenitzeko eta Kontrolatzeko Europako Zentroaren (ECDC) txosten berriak, 2011n bildutako datuetan oinarrituta, hainbat farmaziarekiko erresistentzia eta mikrobioen aurkako erresistentzia aztertzen ditu,
|
bai
gizakietan bai animalietan. Datu berrien arabera, mikrobioen aurkako erresistentzia maila baxuan mantentzen bada ere, kezkatzeko modukoa da.
|
|
|
Horrela, 50 egunez. Azken bospasei egunetan, janaririk eta urik gabe, gizon, emakume eta haurrak desertuko zuztar eta landare urriez elikatu ziren, eta
|
bai
gizakiak bai animaliak egarriak erotu beharrean zeuden ura lortu zutenean. Bi zaldik estomagoa
|
|
2014
|
|
|
Katuaren ileak maskotak ez ezik (mantu luzeko felidoak, beltzak, marratuak edo laranjak ere badira), bere osasunaz asko hitz egiten du. Giza harremanetarako ere garrantzitsua da,
|
bai
gizakiekin bai espezieko beste animaliekin. Horregatik, funtsezkoa da katuaren ilea nola zaindu jakitea, osasuntsu eta distiratsu egon dadin.
|
|
2019
|
|
|
|
Bai
gizakiei bai gizarteari.
|
|
2021
|
|
|
2011n, Europako Batasunak herrialde kideei eskatu zien haien erabilera hobetzeko eta erresistentzien aurka borrokatzeko planak abian jartzeko. Espainian, 2014 urtean, hainbat jarduera ildo izan zituen,
|
bai
gizakietan bai animalietan. Baina aplikazio erritmoa oso motela izan da arazo hain larri batentzat.
|
|
2023
|
|
|
Izaera eta portaera tipikoa Oso txakur lagunkoia eta lagunkoia da, eta izugarri gustatzen zaio maitatzea, maitasuna eta mimoak jasotzea, eta ez bakarrik familiako kideen aldetik. Ahultasuna sentitzen du,
|
bai
gizakien bai beste animalia batzuen afektuagatik eta etengabeko arretagatik. Etxekoekiko atxikimenduak mendekotasun handia sortzen dio, eta, horregatik, bakardadeak ez du ongi funtzionatzen.
|