|
2017
|
|
|
alargunak artelana saltzea eskaini omen zion Bergamoko Udalari, eta Udalak onartu egin zuen. Deplis jaunak ahalik eta isilen alde egin zuen eskualde hartatik, eta atseden ederra hartu zuen
|
beren
egitekoek Erromara eraman zutenean, espero baitzuen inor ez zela ez beraz ez marrazki opetsuaz oroituko.
|
|
|
Zalaparta motelduz joan zen, baina Deplis koitadua, nahiko lotsakorra
|
berez
, zurrunbiloaren erdian aurkitu zen berriro ere hilabete batzuk geroago. Aleman bat agertu zen, arte aditua nonbait, Bergamoko Udalaren baimena lortu zuena artelan ospetsua aztertzeko.
|
|
|
Itzelezko liskarrak bizi izan ziren Espainiako parlamentuan eta Kopenhage Unibertsitateak urrezko domina oparitu zion aditu alemaniarri, nahiz eta, gerora, batzorde bat eratu zuen frogak tokian bertan aztertzeko. Parisen, bestalde, bi ikasle poloniarrek
|
beren
buruaz beste egin zuten gertakariaz zuten iritzia plazaratzeko.
|
|
|
" Berunezkoa? Ez al zen ba urrezkoa estatua osoa" esan zuen
|
berekiko
enarak printzea sentiberago ez jartzeko.
|
|
|
Horregatik idazten duzu. Koaderno horretako orrialdeak, errealitateari ihesi egiteko pasaportea dira zuretzat; eta
|
beraietan
zure sentimendu, sentsazio, eta pentsamenduak adierazteak hegoak ematen dizkizu, askatasunera abiatzeko.
|
|
|
Eta zure hitzak behin eta berriz irakurtzen dituzu. Pesimismoa nabari da
|
beraietan
. Edo bestela esanda, etsipena, oinazea, pairamena... orrialde horien atzean ezkutatzen dira.
|
|
|
Kamioiz ere etorri ziren eta gure amaiera zela pentsatu genuen, baina ez zen horrela izan, beste mendi batera joan ziren eta milaka zulo egin ondoren pinuak birlandatzen hasi ziren. Kamioitik atera zituzten, milaka zuhaitz txiki jarri zituzten, itxaropena berritu zitzaigun, ondorengo hauek sustraiak bota eta han finkatuko zirelakoan, baina laster ulertu genuen,
|
beraien
momentua ere helduko zela, gure bila etorri zirenean.
|
|
|
Hura bai zoramena! Umetxoa pozaren pozez zegoen, eta han egon zen, nire ondoan, goiz osoa opariak zabaltzen eta gero
|
beraiekin
jolasten.
|
|
|
Eta Moërgell enpresaren mundua, errauts bihurtzen ari zen momentu berean gauzak nola diren, amets ederren bat egiten ariko zen gure Dubio, zeinetan
|
berak
hainbeste laket zituen errepideetako klubetako dama ederrak erdi biluzik agertuko ziren, seguru aski; azpiko antena piztuta baitzekarren.
|
|
|
Uda osoa igaro zuen lanean, Frantziako zelai berdeetan marrubi gorriak biltzen amaren ondoan. Eta
|
beraiekin
, mundu guztitik lanera etorritako beste hainbat familia, txindurrien moduan, udan bildu nahian negua igarotzen lagunduko zien diru apurra.
|
|
|
Puskasek buruarekin mugimendu bat egin zuen, nostalgia puntu batekin, arrazoia emanez bezala. Elkarrizketa bukatuta berriro ere isiltasuna
|
beraiekin
batu zen. Egoera hari aurre egin ezinik amore eman zuten; baso erdia amaitu bitartean hari ikusezinari eusten iraun zuten.
|
|
|
Bere lagunak non egongo begira jarri zen eta handik gutxira Tomas ikusi zuen atetik hurbil auzokoarekin hitz egiten.
|
Beraiengana
hurbildu zen eta pixka batean hitz egiten egon ondoren, Tomasen auzokoa bere lagun batzuekin elkartu zen lagun zahar biak bakarrik utziz.
|
|
|
Horrek, eta ijito izanda herrian bakarrik agertzeak misterio puntu bat ematen zion.. Herritar askok mesfidati begiratzen zioten, ez baitzitzaien normala iruditzen kanpotar bat besterik gabe
|
beraien
herrian bizitzea. Jendea kexuka joan zen apaizarengana, beltzaran begi urdin ezezagun hark ez zuela herrira gauza onik ekarriko esanez, baina apaizak lasai egoteko esaten zien, pertsona ona zela eta ez zuela arazorik sortuko.
|
|
|
Puskas apaizarekin eta ijitoarekin zegoen momentu hartan. Apaizak leihotik ikusi zituen hurbiltzen herritar haserretuak
|
beraien
tresnekin elur artean nekez ibiltzen. Herritarrak geldiarazteko asmoz apaiza atera irten zen," Etorri hadi hi ere" laguntza eskatu zion Puskasi, baina beldurrak geldiara zita Puskas sukaldeko txoko batean geratu zen ijitoaren begirada eutsi ezinik.
|
|
|
Puskas erantzutera zihoan, baina begirada altxatu zuenean Maialenen begi urdinak finkatu ziren
|
bereetan
eta berriz ere zerbait esaten ari zela iruditu zitzaion.
|
|
|
Eta Mariaren eskua helduz, elkarrekin zeharkatu zituzten bihotz gorriz jositako zelai berdeak. Eta elkar maitatuz abiatu ziren
|
beraien
maitasuna gorri koloretik berdera aldatzen utziko zien mundu berri baten bila.
|
|
|
botila artean. Hauek ofizial alemanentzat dira,
|
beraien
ospakizunetarako, 100 metroko distantziara milaka pertsona gosez hiltzen ari den bitartean. Nazka ematen dit.
|
|
|
Mutil egokia aukeratuz gero, neskatxak ez zuen inoiz diru eta lur faltarik izango, eta horrela, familia eder bat sortu ahal izango zuen. Hori zen, zoritxarrez, antzinako garai haietan gurasoek nahi zutena
|
beraien
alabentzat.
|
|
|
Azkenean, Katalinen anaiek
|
beraiekin
mendira joateko esan zioten, egun hartan ardiak eraman behar baitzituzten larre batetik bestera. Mendiko haize freskoak onura egingo zion itxaropenarekin, neskatoa anaiekin batera abiatu zen zelai orlegi erraldoietarantz.
|
|
|
Besteak hirira joan ziren herria abandonatuz. Maialen
|
berez
ez zen herrikoa, hamabost urte lehenago joan zen bere amarekin herri hartara. Eskatutako ardoa ateratzean, Puskasek, kontu handiz hartu eta mahai baten eseri zen lagunak noiz etorriko zain.
|
|
|
bertsolaria
|
beren
kreatibitatea, beren lagunarte horrekin, bere autentizidade horrekin, nik uste euskldunoi beste inori baino gehiago ari zaigu erakusten aurrerako bidea, genero, gizon emakumezkoen arteko harreman hauetan ere, nola aurreratu genezakeen, e nola elkarri babestu. Eta nik txapela kentzen diet bertsolariei, halako, kapaz direlako.
|
|
|
bertsolaria beren kreatibitatea,
|
beren
lagunarte horrekin, bere autentizidade horrekin, nik uste euskldunoi beste inori baino gehiago ari zaigu erakusten aurrerako bidea, genero, gizon emakumezkoen arteko harreman hauetan ere, nola aurreratu genezakeen, e nola elkarri babestu. Eta nik txapela kentzen diet bertsolariei, halako, kapaz direlako.
|
|
|
Uste dut idazle horiek badakitela goiz horretan ipuin onena idazten duena ez dela idazle onena. Eta ez dela hori
|
beren
urte guztiko jardunaren erakusgarri ere. Baina egiten dutela nolabait ahalegin hori, bueno, lau urtean behin antzezteko nolabait literaturaen gailurra.
|
|
|
Zer transmisio sen egon den bertsolarien artean ere. Ez bakarrik mugimenduak eduki duela belaunaldi berrietara transmititzeko sena, baizik eta bertsolarien artean ere nik jaso dudala nire aurreko belaunaldiarengandik, jaso ditudala animoak, jaso dudala erakusteko gogoa, eta jaso dudala
|
beraien
artean onarpena, onartua izateko irekidura hori. Niretzat kristoren eskola izan da.
|
|
|
Eta bai, nire ustez, gaur egungo bertsolarien ezaugarri nagusietako dela esango nuke dela
|
beren
bertsokeraz asko pentsatzen dutela. Eta obserbatzen dutela zer egiten duten, zer egin nahi duten, zeinentzat, zeinentzako ari diren kantari, zein funtzio betetzen duten plazetan...
|
|
|
Ni saiatzen naiz, bertsotara noanean jendearengana asko hurbiltzen, berdinetik berdinera tratatzen edozein, asko nekatzen delako baina asko ikasten delako ere, jarrera kontua dela uste dut ezta. Urbiara baldin ba zoaz pentsatuz joder, beste denak jai dute eta nik hemen pasa behar eguna, seguruaski ez duzu ondo pasako ez duzu bertsotan ondo egingo, bazkaria luzea gertatuko zaizu eta aldiz bazoaz Urbiara pentsatuz zer pribilegio daukadan, hemengo artzaiekin aurrez aurre hitzegin dezaket, egingo dizkiet galderak, jakingo ditut
|
beraien
kontuak, beraiek egingo dizkidate niri galderak erantzungo dizkiet: Jarrera horrekin baldin ba zoaz eguna ondo pasako duzu eta bueltakoan esango duzu, kontxo, gaur ere ikasi diat zerbait.
|
|
|
Eragitea zer? Eragitea umorea, eragitea ideak transmititzea, sentipenak transmititzea,
|
beraien
munduan sartzea. Beraiei tenperatura hartu eta tenperatura horretan zuk zerbait ematea, beroagoa, hotzagoa.
|
|
|
Eragitea umorea, eragitea ideak transmititzea, sentipenak transmititzea, beraien munduan sartzea.
|
Beraiei
tenperatura hartu eta tenperatura horretan zuk zerbait ematea, beroagoa, hotzagoa. Astintzea zerbait ez?
|
|
|
Konturatzen zara adibidez, munduan zehar improbisadore gehien gehienek guk bezalaxe, improbisatzen ari direnean,
|
beraien
bertsoaren edo, apaldiaren edo koplaren, dena delakoaren bukaera pentsatzen dutela eta hasiera hasieratik guk bezala. Eta esaten dezu, aiba mundu zabalean, eta hainbat kultura eta hainbat mila urtetako kulturatan ahozkotasunean berdin funtzionatzen zen?
|
|
|
Eta aldiz, baldin bazoaz Urbiara pentsatuz, jo! ze pribilegio daukadan, nik hemengo artzaiekin aurrez aurre hitz egin dezaket, egingo dizkiet galderak, jakingo ditut
|
beraien
kontuak, beraiek egingo dizkiate galderak, erantzungo dizkiet. Jarrera horrekin baldiz bazuaz, jo!, eguna ondo pasako duzu eta bueltakoan esango duzu:
|
|
|
Hori da beste gauza inportante bat, ze transmisizio zen, egon den, bertsolarien artean ere, ez bakarrik, mugimenduak eduki duela belaunaldi berrieta transmititzeko sena, baizik eta bertsolarien artean ere. Nik jaso dudala nire aurreko belaunaldiarengandik, jaso ditudala animoak, jaso dudala erakusteko gogoa, eta jaso dudala baita ere
|
beraien
artean onarpena, onartua izateko irekiruda hori neretzat kriston eskola izan da.
|
|
|
Bertsolariak
|
beren
kreatibidadean, bere lagun arte horrekin, bere auntentitzidade horrekin, nik uste, euskaldunoi beste inork baino gehiago ari zaigu erakusten aurrerako bidea, jenero, gizon emakumezko arteko harreman hauetan nola aurreratu genezake, nola elkarri babestu. Nik txapela kentzen diet bertsolarie, kapaz direlako hortarako.
|
|
|
Nik uste izan dugun estrategia hori, hogeita hamar urtetako estrategiagintza hori, eta gizartean presentzia izateko egin dugun bide hori badela munduko beste kantu inprobisatuen esperientziekin trukatzekoa,
|
beren
esperientzietatik ikasi, eta gureetatik beraiek ikas dezaten. Zentzu horretan seguru asko mundu mailan antolakuntza aldetik sendoen edo sendoenetakoa den esperientzia da gurea, eta baita ere gizarte eragin eta gizarte irizpide aldetik sendoenetakoa dena.
|
|
|
Bueno, nik uste dut guk kanpoko inprobisatzaileak ezagutzen eta
|
beraiekin
trukean oso berandu hasi ginen. Hasieran nolabait hemen zegoen pentsamendua zen hau Euskal Herrian bakarrik gertatzen zela eta oso gauza berezia zela munduan eta ez geneukala parekorik.
|
|
|
Konturatzen zara adibidez, munduan zehar inprobisadore gehienek gu bezelaxe inprobisatzen ari direnenan
|
beraien
bertsoaldiaren edo koplaren bukaera pentsatsen dutela eta hasieratik hasi, gu bezela, eta esaten dezu aiba, mundu zabalean eta hainbat kulturatan ahozkotasunean berdin funtzinatzen zen, orduan ez genbiltzan ain oker, ez gara ain bereziak eta ain raroak ezta. Ba daukagu harremana kultura artean munduarekin eta guretzat hori garrantzitsua da.
|
|
|
Ze guk genuen pixka bat" Jo, zuenak musika du, gureak ez", eta esaten ziguten, miresmenez," eske zuenak ez du musikarik", eta" ja", bestetik," geldirik zaudete, eskuak atzean dituzue",
|
beraientzat
zen," baina nola ez duzue behar komunikatzeko beste baliabide guzti horiek. Mugimendua, musika, nola da zuena hain soil eta aldi berean hainbeste transmititzen du?".
|
|
|
Mugimendua, musika, nola da zuena hain soil eta aldi berean hainbeste transmititzen du?". Hori da pixka bat
|
beraiengandik
jaso genuena. Gogoratzen naiz batek esan zidala," badakizu zergatik ez daukazuen musikarik, mugimendurik?", eta berak esan zidan," ez duzuelako behar".
|
|
|
Euren komunikatzeko era naturala ahozkotasuna duten pertsonak elkarrizketan ipiniko ditugu. Euren hizketa egiteko erak grabatu, aztertu eta adituekin analisiak egingo ditugu,
|
berez
ahozkotasunak duen narrazio egitura natural eta efektiboa azaleratuz (narrazio forma guztietan ematen den estruktura bera da, hasiera, korapiloa eta errematea).
|
|
|
Gure bazterrak, ordea eta barka bigarren topikokeria, ez dizkigu lanbroak ezkutatzen: eguzkia parez pare, zerua bleu glacé, are bukolikoago eginez
|
berez
beste edozein bazter bezain krudela datekeen paraje ederra: adulterio, suizidio, biolazio, homizidio kontuak azaldu izan dizkiote bertan MSOri, guztiak ere" oso literarioak".
|
|
|
Automobila izan zen Breslauer eta Schwarzenbachek
|
beren
bidaiarako aukeratu zuten lokomozio bidea. Ez zen opor bidaia izan, idatzi eta argazkiak egin behar zituzten, Alemaniako argazki agentzia batentzat.
|
|
|
Aurretik aipatu ditugunei gehitu behar zaizkie Élena, La Brigada, Estanislau Verdet, Mazoni, Sanjosex, Anímic, Conxita, Le Petit Ramon, Feliú Ventura. Gainera,
|
beren
azken lanetan katalanez abestera pasa dira, aurretik, gaztelaniaz eta ingelesez, pop munduan egonkortuak zeuden hainbat proiektu, Refree eta Mishima, esaterako. Eta hemen aipatu gabe utziko ditudan beste hainbat talde, Myspace eta horrelakoetan perretxikoen antzera ugaltzen ari direnak, etorkizunean entzungo ditugun taldeak.
|
|
|
Eta hemen aipatu gabe utziko ditudan beste hainbat talde, Myspace eta horrelakoetan perretxikoen antzera ugaltzen ari direnak, etorkizunean entzungo ditugun taldeak. Segur aski orain, artikulu hau idatzi bitartean,
|
beren
lehengo pausuak ematen ariko dira hainbat talde berri Herrialde Katalanetako musika lokal infinituetan.
|
|
|
Baina guztiaren gainetik azaroaren 9koa ez ote den izan ahalduntze ariketa bat. Jendearen botere hartze bat,
|
beren
orainaren eta etorkizunaren gainekoa. Pixka bat Peret gogoratuak rumba hartan esaten zuena, Kataluniak du boterea.
|
|
|
Nahiz eta igandekoa baten batek ezerezera ekarri nahi izan. Nahiz eta CiUk eta PPk
|
beren
agendak mantentzeko adostutako kontsulta izan dela esan. Nahiz eta Kataluniako prozesu soberanista deiturikoa urtu, zergatik ez, gaur bertan.
|
|
|
Behin ama lokartzean, ezkaratzera jaisten zen ezkutuka. Elkarrekin ipintzen zituzten
|
beren
malkoak. Magdalena atorretan jaisten zen, tapaki batean bilduta.
|
|
|
Bai, baina Quitokoak ez bezala, hauek basatiak dira;
|
beren esku
bizi dira, kipurik155 eta ayllurik156 gabe. Ez dituzte lurrak lantzen.
|
|
|
Harengandik jaio zitzaidan, zalantzarik gabe. Baina nire grinak, nire erabateko eskaintzak egiteko irrikak, nire burutazio eta irakurketek neure neure egin zuten ia ia
|
berez
. Gogoan dut apaiz izan nahi nuela santu izatera iristeko.
|
|
|
Mistizismora eramaten ninduten baizik. Neskameek
|
beraiek
ere horixe berresten zuten:
|
|
|
Nork, Jesus Jaunak eta haren Ama Santisimak baino, sendatu zuten,
|
beren aurkako
biraoa zen gaitz hura. Aita Mortier ek Maria Estela eta bioi batera irakasten zigun irakurtzen.
|
|
|
Lanturuka eta mozkor,
|
beren
hildakoei lur ematera zihoazen laborari taldeekin gurutzatu zen. Erostariek jan edanean ziharduten.
|
|
|
Alemaniagatiko larrimina herri horrek
|
berak
hil zion amagatiko nahigabeaz nahasirik bizi zuen.
|
|
|
Belak, popako haizeak puztuta.
|
Beraiei
, ordea, ez zetorkien haize ufada bakar bat aurpegira.
|
|
|
Oihu batean, gerizpera abiatu ziren. Lotatik bat batean aterata, beste choloak
|
beren
txokoetatik etortzen hasi ziren.
|
|
|
Arraina kokoaz bazkaldu, heldu arraunei berriro eta bizkar izerdituak makurtu zituzten. Bazekiten
|
beren
besoen mende zutela bizitza. Gauak zeharkatzeke harrapatzen bazituen, istriborrean, itsas otso ikaragarriak bezala, beltz ageri ziren arroka haiek, inork ez zuen, guztion truke, sareko berun ale bat bera ere emango.
|
|
|
Joaquín Gallegos Lara izeneko idazleari zegokiona. Haren ipuin orrietako egoerek, pertsonaiek, bizipenek eta abereek
|
beraiek
ere bazuten, nire aburuz, halako indar berezi bat. Jakin mina eragin zidan.
|
|
|
Abere landareen izenak izan litezke, edota Guayaquilgo zoko nahiz aretoak, edota Hego Amerikako independentziari loturiko datak eta lekuak, edota herri xumearen era guztietako erreferentziak. Errazegia zatekeen
|
beren
hartan utzi eta besterik gabe ematea. Baina herri txiki hartako idazle handi honen eta Euskal Herriko hizkuntzaren nahiz irakurlearen errespetuagatik, zor niela pentsatu nuen batari zein besteei itzulpenarekin batera, hainbat hitzen azalpenak ere ematea.
|
|
|
Argi eta garbi, jendearekin jende xehearekin luzaz izan zituen hartu emanez hitz egiten digun datua: pertsona eta ezagutza horiek aintzat hartu eta
|
beren
jatorri xumetik literaturaren maila unibertsalera igotzen saiatu zen ikertzaile nekaezin honena... bere ezkertiar hautuetatik, geroago esango dugunez. Aurreko guztia gutxi balitz, esandakoak oraindik harrigarriagoak gertatzen dira bere ezintasun fisikoengatik eskolara joan ezinik geratu zen pertsona gazte bati buruz ari garelako.
|
|
|
Gauza da estilo aldaketa hori
|
beren
beregi ikusgarri egiten duela: esaldiak ezin laburragoak egiten ditu, perpaus bereko zati izan litezkeen atalak puntu bidez zatikatuz.
|
|
|
|
Berez
, kasuan kasu," mi hijito" eta" mi hijita" tik eratorritako esamoldea. Ekuador osoan familiarteko hizkeran erabiltzen da, kuttuntasuna, gertutasuna... adierazteko deiki gisa.
|
|
|
Ekuadorrren, oihanetan aritzen diren nekazariek erre ohi duten sastrakari ematen dioten izena. Horri su emanez sortzen den keari esker,
|
beren
buruak piztiengandik babesten dituzte.
|
|
|
Kolore urdinekoa da. Bizilekua zuhaitzetan egin ohi du eta arriskutsua gerta liteke, ustekabean estropezu egin baitaiteke
|
beraiekin
eta haien ziztada mingarria jaso.
|
|
|
Latinoamerikako hainbat herritan, hitz honen bidez, emakume tankerako gizonezkoa edo gizonezko homosexuala adierazten da; horretatik, ipuineko pertsonaia baliatuz, egileak
|
beren
beregiz egiten duen hitz jokoa.
|
|
|
(Inga feuilleei) Ekuadorko lurralde beheretan oso hedapen handia duen guabo zuhaitzaren fruitua. Metro erdiko luzera duten lekatan dator, kotoi matazaren antzeko geruza zuri batez estalita; Kostaldeko nekazariek,
|
beren
lanen erdian, jan egin ohi dute. Landare hau basa zuhaitza bada ere, nekazariek kafe landareei gerizpea emateko landatu ohi dute.
|
|
|
Beste hiru kidekorekin batera, kritikariek" La Generación Decapitada" izenez deitu duten literatur taldeko kidea. Zenbait urteren buruan, denek
|
beren
buruez beste eginez amaitu zuten; horregatik, aipatu deitura.
|
|
|
Kultura kitxuarreko herrietan, adin eta eskarmentu handiko gizonek osatzen zuten kontseiluko kidea.
|
Berez
agintariak izan ez arren, aginte morala eta ahalmen batzuk ere izaten zituzten.
|
|
|
Ekuadorren, behintzat, arraza zurikoek mespretxuz eta iseka gisa erabiltzen duten espresioa, halako hori azkenen artean azkena dela adierazteko. Idazleak, testuingurua baliatuz, zurion jokatzeko eskema darabil
|
beren
beregiz, ezinezkoa baita indiar hizkuntza eta kulturako batek irain gisa erabiltzea, haiek ez diotenez hitzari adiera negatiborik ematen.
|
|
|
Zurtoinetatik adar ugari ateratzen zaizkio, hostoz beteak. Landa inguruetako herritarrek
|
beren
etxeetan erretzen dute, usain atsegineko kea egiten duelako eta, bere gaitasun ugarien artean, desinfektatzailea ere badelako.
|
|
|
Halabeharrak, hala, ez zuen haien gain ezertan esku hartuko. Milioika izan ziren, hainbat herrialdetan barna,
|
beren
burua eskaintzea onartu zutenak. Eta itsukeriari, koldarkeriaz osaturik," halabehar" deitzen zioten!
|
|
|
Eta orain baino ez ziren hasi. Quiton, baina, zioen
|
berekiko
Arellanok noiztik zeukaten! Ez zen, ordea, mendialdekoengatik.96 Kostaldekoak97 ziren errudunak, dena utzi egiten zutelako eramaten; itsasadarra baino ez zitzaien falta eramatea!
|
|
|
Txinpartak petrolioa leherrarazi zuen zilindroetan. Enboloak lasterka hasi ziren; ekin zioten mugitzeari kojineteek; jo zuten
|
beren
kantua balbulek; egin zuten oihu transmisioek; uhal koipeztatuak ere garrasika hasi ziren. Haize bafadak begira zeudenen aurpegietan jo zuen.
|
|
|
Taberna zuloetan mozkortzen zenean,
|
berekin
ez ziren kamaradak iraintzen zituen. Errudun egiten zituen bere buruari aurre egiten ez zekielako.
|
|
|
Bai ederra zuela andrea: egunsentiko kantutan, zeruertz gorri gardenak beti gorriak, ez urdinak
|
beren
dorre, antena, terraza eta guzti, ekarriko dizkiguten etorkizuneko hiri komunistetako emakume guztiak batera bezain ederra. Berari zegokionez, ordea, berak ez zuen inoiz itsasoa ezagutuko.
|
|
|
Bien gaztaroak antzekoak izan dira, urte heroiko haietako denenak bezala. Liburu
|
berak
irakurri dituzte, baita bidaia bertsuak egin ere. Espainolek urre zilarrak eramaten zituzten Mexikotik eta Peru Garaitik barna.
|
|
|
Behin hiriko aire kiskaldua freskatu duen gauean, ordea, gizon biek berriro hurbilago sentitu dute elkar. Finean,
|
beraiek
dira kontinente berrian milioika gizon emakumek hauteman duten itxarobidea. Ezer adostu gabe aldenduko ote dira?
|
|
|
Eta ruralaren oinei heldu zien, sorbaldaz erorarazteraino. Egin zituen ahaleginak zutitzen,
|
berak
ere ostikoz jotzeko. Baina ikusi ere egiten al zuen ba...
|
|
|
Andrea zurrungaka ari zen. Ruralek,
|
beren
txokoan, nagusiaren zoria zuten amets gai.
|
|
|
Saguzar bat, hegan. Kanpoan, igelek
|
beren
soinu estalkia hedatu zuten neguko gauaren gain. Eta zoruko kanaberak karraskan hasi ziren, bi gorputzak kimu gazteak bezala bildu zirenean hara honaka.
|
|
|
Bi gizonek atseginez begiratzen zituzten, aurrean etzanik, sabel gorriztak erakusten zituzten
|
beren
marrazoak: oholak.
|
|
|
oso zaharrak urtebete, geruza bakoitzeko...
|
Beren
adarpetik huankavilcak53 igarotzen ikusi ahal izateraino zaharrak.
|
|
|
Eta bihardamu, Guayaquilen. Malekoian zekuskiten
|
beren
buruak, Conchero59 inguruan. Aretoren batean garagardoa hartzen.
|
|
|
Larrua ieri badabilkik, nei re bai. zioen
|
berekiko
Liberatok...
|
|
|
Biktima edonor dela gogorra, are gogorragoa da biktima kazetari zuri mendebaldar bat denean.
|
Berez
are gogorragoa ez, ezpada oihartzunduagoa. Lepo egindakoa James Foley edo Steven Sotloff izan beharrean beste edozein koitadu izan balitz ere, autoktonoa eta ez kazetaria, berdin estutuko litzaiguke barrena.
|
|
|
Duela 70 urte Normandiako hondartzetan lehorreratu ziren soldaduen alabantzak ikusi eta entzun ahal izan ditugu aste honetan. Agerraldietan estatuburuak dira protagonista nagusi, azken batean
|
beren
buruaren alabantza egiten baitute paparra txatarraz betetako agure maitagarriei dominak eta txaloak berritzen dizkietenean.
|
|
|
barkamena eskatu, eta penitentzia koxkorren bat, parrokia urrunen bat... Ona da
|
beraientzat
daukaten zigor sistema, batik bat haurrekin eskoletan baliatu izan dituzten zigor moduak ezagututa. Merkatu legeen indarragatik (eta estatubatuarrei diegun sumisioagatik) Spotlight filma egin zitzaigun ezagun 2015ean, eta gomendagarria da, baina zinez film latza ikusi nahi izanez gero, honetaz, urte bereko Pablo Larrain txiletarraren El Club da ikustekoa.
|
|
|
Israelen deskonexio plana burutu zuen gobernuburua Ariel Sharon izan zen, akordatzen zarete?, zortzi urte eman zituen bizitza errealetik at baina erabat deskonektatu gabe, iaz arte. Deskonexio hori da, hain zuzen ere, nire hiztegian hitza honen erabilerarik usuena, ustez bizitzara baina
|
berez
makinara lotzen zaituen horretatik askatzearena.
|
|
|
Ez. Ez dugu euskaldundu eta gainera euskaldunek
|
berek
borondate askirik erakutsi ez dugulako, besteak beste. Artzek idatzi eta gure hormak apaindu zituen esaldiarekin ez gaitezela ahaztu akordarazi digute, gugan dagoela arazoa, euskaldunongan, gure artean zinez ez dugulako erabiltzen euskara.
|
|
|
Hemen BERRIA n aste honetan bertan irakurri ahal izan dugu gutun bat, herritar batek Irunen udaltzainekin eta ertzainekin izandako abenturez,
|
berak
euskaraz egin ziezaioten nola egoskortu zen, telefonoaren beste aldean zeukan funtzionarioaren hizkuntz askatasuna errespetatu gabe, temoso euskaraz, eta harritu ez ezik ernegatu egin zen deia moztu ziotelako! Seguru telefonoa eskegi eta espainol cervantestarrez komentatu ziola gertatutakoa bere bikoteari.
|
|
|
10.000tik gora dira Espainian forudunak: alegia,
|
beren
karguarengatik pribilegio berezia dutenak eta beraz justizia arruntaren atzaparrek harrapatzen ez dituztenak. Justizia gorenak baino ez ditu atzematen ahal.
|
|
|
Gizonezkoak ez, zakarrak eta are basatiak izan daitezke eta kristorenak egin, baina gaiztoak; gaiztoak emakumezkoak dira.
|
Berez
: geneetan eramango balute bezala.
|
|
|
Galdera horixe egiten diote
|
beren
buruari milaka lagunek gaur egun, liburua ezagutzen ez dutenak, libururik ezagutzen ez dutenak asko, baina ez Diamonden jakintza asmoz. Madarikazioz egiten dute galdera, zer arraiogatik aberats eta boteretsuak europarrak dira, eta ez haiek.
|
|
|
Zergatik miseria han da, miseriak, bat eta bestea. Garatu izateaz, eta batez ere aberats izateaz, idatz liteke, esan liteke
|
berez
oso pobreak garela gu, dirua besterik ez daukagula, eta garapena zeri deitzen zaion zalantzan jar liteke, kantuak dioen bezala barizeen kontrako borroka estetikoan aurrera egiteak zenbateraino egiten gaituen garatu. Zalantzan jar daiteke, bai, baina hori dute desio munduaren zati handi batean.
|
|
|
Txartel ilunekin gertatu den aferak berehalakoan ekarri dit galdera gaiztoa, eta ez nintzen noski bakarra izango: herritar gehienen arrangura zein da, garai latzotan gutxi batzuek txartela suelto ibili izana?, ala txartela
|
beraiek
ez eduki izana. Osotasun ustelgaitzeko jendea ez da aurkitzen erraza, onar dezagun, eta askori ni haragi ahulekoa naiz, onartzen dut ateraldi marxista jalgitzen zaigu halakoetan:
|
|
|
Hilabete barru lau urte beteko dira ETAk behin betiko su etena eman zuela, armak utzi zituela, eta ez da sinestekoa horren ondorioak epaitegi eta espetxeetan konpontzen ibiltzea. ETAk
|
berak
eta armak uztearen pausoa eman zutenek bazekiten eta barneratua zuten noski erabakia hartuagatik are hartzeagatik ere ordainaraziko zietela. Eta ez dira asko kopuruz, nahiz eta zenbait mediotan hau barne oihartzun handia izan, baina hala ere...
|
|
|
Izango dugu ekimen eta proiektu interesgarri batzuen akordua, eta kulturgile batzuei balio izango die dauzkaten egitasmoak gauzatu ahal izateko, baliatuz ohi baino diru gehiago izango dela. Eta hori
|
berez
ez da txarra, beti da hobea kultura egitasmoetan izatea aurrekontuetako gainkostuak gabinete eta managerrengana ez badoa, bederen AP obretan baino (kulturaren alorrean ere izaten da lagunaren patrika gizentzen duenik; baina diru gutxiago izaten da eta, bestean ez bezala, derrigorrean gizentzailearentzako bueltarik izan gabe).
|
|
|
Eta dirua dena omen da bitzitza puta honetan!!
|
Berez
, turismo sistema puta honek dena du ona, eta kitto!!!
|
|
|
Jende arruntak, Central Stationeko sarrera erraldoian hara hona ibiltzen den harexek
|
berak
, ez du kritika literariorik irakurtzen, ez lehen ez orain. Benetako krimen bat, berriz, denik eta publizitate kanpainarik onena da, eta denbora gutxian" Honeymoon in cellar" agortu egin zen.
|
|
|
Horretarako, bulegoan sartu irteerako paperei begiratu besterik ez zuen. Kapatazeek ezinbestez ordaindu behar zioten, Kristopherrek kontabilitatea
|
beraien alde
faltsutuko bazuen; bestela, poliziaren aurrean lapurreta salaketari erantzun zioten. Poliziek ere, noski, portzentajearen portzentajea jasotzen zuten, eta garraiolariek, eta ontzietako kapitainek.
|
|
|
Irakurtzen jarraitu zuen: halako gelen banaketa, halako tximinia, halako eskailera...; baina etxearen deskribapen zehatzago hark
|
berez
kasualitatearen arrastoan jarrai zezan baino ez zuen ekarri: " serendipity", esango zuen hitz hura ezagutzera.
|
|
|
Gauean, ordura arte kolaboratzaile loriatsua izandakoari traizioa eginez, egunkari horrexek
|
berak
eman zuen atxiloketaren esklusiba, azalera erakarrita eta gerra baten hasierari ematen zaion garrantziaz. Barruko orrialdeetan errelatoaren pasarte esanguratsu batzuk aurkitu zituzten irakurleek, errelato osoa abuztutik argitaratuta zegoelako albistearekin batera, osorik irakurri nahi bazuten.
|
|
|
Konplizitatearen hipotesia aztertu zuten orduan, agian Ferreirak
|
berak
ez, beste batek beraren laguntzaz egin zuela, alegia. Kristopher Pointekin tematu ziren lehendabizi, Willian Fallsekin gero, baina bide itsuak izan ziren guztiak.
|