|
2000
|
|
|
Eta gaur egungo baterakotasunaren aurka joateak ere meritu galanta du.
|
Beren
historia propioa dute, beste inon antolatzen ez diren pastoral eta maskaradak bezalako ikuskizunak, kantatu edo dantzatzeko era berezia... Azkenik, zer esan zubererari buruz?
|
|
|
Lurraldetasuna, gai zentrala izan da, eta gaur ere bada, nazio eraikuntzetan.Nazioek, herriek eta estatuek argiro erakutsi dute
|
beren
historiaren joan etorrian, territorio baten jabe izatea zenbat baloratzen den: maiz izan dira borroka latzak, mapetako marrak harago edo honago eraman edo ekartzeagatik.
|
|
|
Probatu, aldatu, okerrak zuzendu, berriro probatu. Inperioek egin bezate
|
berena
historian. Inperioena.
|
|
|
Eta soineko haiek
|
beren
historia zuten, jakina... eta, hala, honen eta haren hitzetarik berehala jakin nuen ezen don Fidel Urdanburu zazpi emaztekirekin bizi zela eta haiek aldatzen ibiltzen zela, halako tailuz, non, batez gogaitzen zenean, beheko txaboletarat igortzen baitzuen, bere soinekoarekin, zeren eta soineko hura baitzen haien zerbitzuen ordain, eta etxeratzen zuen, haren orde, bertze emazteki indiar bat, zeinar...
|
|
|
Ez zen Henri bakarrik.
|
Beren
historia ere bazen. Historia bat, hain segur, isildu behar zena.
|
|
2001
|
|
|
Txindoki (ez Aralar), Aizkorri, Gorbeia eta Urbasa (ez Handi Mendi). Baina Hiru Errege Mahaia, San Donato, Salbada Mendi-zerra eta horiek
|
beren
historia, esaera, istorio eta bizipenekin, ezkutuan/ isilean geratzen dira gure begi belarrientzat.
|
|
|
Estatuek beti zaindu dituzte fin
|
beren
historia eta geografiaren bertsioak. Jada publikatuak ditut zentsura frankistak nola aztertzen zituen lupaz historiaren interpretazioak, Ameriketako konkista, Errege familien arteko dinastiak, gerra zibilaren ulerkera, Gernikako bonbardaketa.
|
|
|
|
Beren
historian zehar EEBBek lepoan hartu zituzten berezitasunek bi joera kontresankor sortu dute kanpo politikan. Lehenengoa da, EEBBek, beren balioak zerbitzatzeko, beren nazio herriaren demokrazia hobetu behar dutela, gainerako gizateriaren itsasargia izanez; bigarrena, nazioaren balioek behartzen dute balio hauek mundu osoan defendatzera, gurutzada bat balitz bezala.
|
|
2002
|
|
|
|
Beren
historian, Kaukasoak eta Errusiako inperioak ezagutu dituzten astinaldi guztiak nozitu dituzte txetxeniarrek. Islamera berandu iritsi ziren Nakh edo Vainakh etniako klanetan biltzen ziren menditarrok, XVI. mendean, gaur Txetxeniako laborantza eta industria biltzen dituen lautadara jaitsi ahala.
|
|
|
bata Mecanica de la Peña (Mecapeña), Urdulizen kokatua, eta bestea garai bateko BW, orain multinazional aleman baten eskuetan (Babcock Borsig), eta Trapagaranen kokatua, Ezkerraldean. Bi enpresek orain baino askoz enplegu gehiago izan dute
|
beren
historia luzean, baina krisiek, pixkana, enplegua kendu egin dute. Lehengo BW hirurogeita hamarreko hamarkadan zuzeneko 5.000 enplegu inguru izatera iritsi bazen ere, gaur egun 600 bat baizik ez ditu.
|
|
|
Bi enpresek,
|
beren
historian zehar, oso egoera bitxiak igaro izan dituzte, ordainketak eteteko prozesuengatik, eta kaltetuak ere izan dira zenbait kudeatzailerengatik, irregularitateak egiteaz eta korrupzioaz akusatuak izan baitira. Hala ere, inoiz ez dira depuratu ustez zegozkien erantzukizunak, nahiz eta zenbait epaitegitan badiren kasuan kasuko salaketak.
|
|
|
garrantzia hartu du gizarte zientzienteorietan. Gertakizunak eta arazoak
|
beren
historiaz jabetuz ulertu behar dira.
|
|
|
Sistema hori datorren uztailean jarriko da martxan, modu esperimentalean, Madrilgo hainbat enpresa eta etxetan, eta medikuekin kontsulta telematikoak egiteaz gain, hitzordua eskatu ahal izango du, adituekin. Era berean, erabiltzaileek
|
beren
historia mediko pertsonala eta familiakoak osatu ahal izango dituzte, medikuek kasu bakoitzaren arabera pazienteak bideratu edo aholkatu ahal izateko. Historia hori pazienteen zaintzapean egongo da beti, eta zabaldu eta eguneratu egingo da, egindako telekontsulten arabera.
|
|
|
Hara joateak euskaldunago egin zaitu? Arduradun zuzenak kenduta, ez dut zalantza izpirik batzuk joaten direla ikastolek
|
beren
historian egin lana aitortzera, beren adiskideekin egun atsegin bat ematera, etab.
|
|
2003
|
|
|
Hannah Arendt pentsalari argiaren arabera, Ameriketako Estatu Batuek,
|
beren
historiako gorabehera guztien artetik, hainbeste aldiz askatasunaren alderdia hautatu izana, beste Estatu handi askok ez bezala, John Lockeren filosofiari zor diote menturaz XX. menderaino.
|
|
|
Zeren, zergatik kezkatu euskaldunentzat idazteaz? Iztuetak argi zekusalako euskaldunak Gipuzkoako biztanleriaren gehiengo handia zirela, Gipuzkoaren oinordeko legitimoak, eta beraz ez zela bidezkoa haiek baztertzea eta
|
beren
historia jakinarazi gabe edukitzea. Lehen esan dugunaren ildoan, Iztuetak herritar euskaldunei protagonismoa aitortzen zien, eta eskubidedun subjektu gisa beren historia ezagutarazi beharra zekusan.
|
|
|
Iztuetak argi zekusalako euskaldunak Gipuzkoako biztanleriaren gehiengo handia zirela, Gipuzkoaren oinordeko legitimoak, eta beraz ez zela bidezkoa haiek baztertzea eta beren historia jakinarazi gabe edukitzea. Lehen esan dugunaren ildoan, Iztuetak herritar euskaldunei protagonismoa aitortzen zien, eta eskubidedun subjektu gisa
|
beren
historia ezagutarazi beharra zekusan. Propioki euskaldunentzako diskurtso historiko berezitu bat sortu barik, Probintziaren bizitza publikora, diskurtso historiko ofizialera inkorporatu nahi zituen herritarrak, baina herri hizkuntzan egindako narratiba baten bidez. Gainera Gipuzkoako biztanle hauen hizkuntza eta Probintziaren etorkizuna estuki loturik ikusten zituen:
|
|
2004
|
|
|
Eta, beraz, ideologia, iritzi eta balio pertsonalen arabera iraganeko gertaera batzuk edo besteak nabarmendu daitezke, eta gustuko ez ditugunak ahaztu edo erlatibizatu. Ondorioz argi izan behar da abiapuntuko gure balioak zeintzuk diren eta kontziente izan balio horiek iraganean aurkitzen baditugu ez dela izango
|
berez
historiak hori esaten digulako, edo gure jarrerak historiaren ondorio naturala direlako, baizik guk aurretiaz bilatu ditugulako. Eta honekin,
|
|
2006
|
|
|
Mundu industrialean, bai herrialde kapitalistetan nola sozialistetan, arrazoi subjektiboak gobernatzen du. Eta baldintza horietan ez da posible iraultzarik gertatzea, gizakiak ez baitira
|
beraien
historiaren subjektuak, inoren zerbitzurako objektu eta bitartekoak baizik. Mendebaldeko kultura eta gizartean arrazoi subjektibo instrumentalak lortu duen garaipenaren ondorioz, ezerk ez du arrazionalki balio beste zerbaiterako bitarteko ez bada.
|
|
|
Hori bera, Estaturik ez edukitzera bihur daiteke apika: euskaldunek (Okendo, San Inazio) hainbat proeza egin dute, baina beti besteren historian – ez dute
|
beren
historiarik. Unamuno Bilboko publikoaren aurrean, estudiante gazteak Unibertsitatean harrapatu zuen sukar intelektual krausopositibista ari da garatzen, Madrilgo Ateneoan Espainiari eta historia espainolari buruzko gogoeta kritikoa zena (monarkiaren kritikoa, populista, etorkizun berri berri moderno baten iragarlea), berak" El Sitio" n Euskal Herri postforalari aplikatuz, kritikoa erregeekin, kritikoa liberalismoarekin, kritikoa orobat bere aurrekariekin, bera baino lehen euskara, euskal herri edo jende (orain arraza), historia, erlijio, foru edo politikaz jardun izan direnekin, apologista, historialari hala literatoak (Garat, Xaho, Navarro Villoslada), hala euskaltzaleak.
|
|
|
Washingtongo estatuko unibertsitatean antropologian lizentziatua, kasinoetako diruek eman duten jokoaren adibide erakusgarria da. Hain zuzen ere, lehengo batean afaritan hizpide izan genuen gaiaz gutariko batek galde egin dionean, alegia, kasinoek indiarrengan eragin negatiboa izan dezaketenentz, baietz erantzun du, izan dezaketela, baina joko zaletasun patologikoan harrapatuak diren herrikideei zuzenduriko ekimena abiaturik dutela argitu ondoren, kasinoak ematen dituen diruei esker
|
beren
historian lehenengo aldiz nahi duen tribuko orok nahi dituen ikasketak egiteko era duela argitu digu, harro. Hori baino lehen, eta gai horretan baino harroago nire ustetan, XIX. mendean zuriekin izan zuten gerraz hitz egin digu.
|
|
2008
|
|
|
Sekulako gidatzaile bat daukat.
|
Beren
historia kontatzen dit.
|
|
|
Nahiz eta europarra izan, ondo sentitzen naiz berarekin. Jatorra da eta nahi du bere uhartea ireki besteei,
|
beren
historia eta kultura ezagutarazteko.
|
|
|
Kostaldeko herriak, eta bereziki Euskal Herrikoak, itsasoari oso lotuta daude eta itsasoarekin izan duten harremanak
|
beren
historia, kultura eta ohiturak markatu ditu. Hori dela eta, herri bakoitzak gaur egun arrantzarekin daukan lotura alde batera utzita, funtsezkoa da udalerri bakoitzaren itsas oroimena ez galtzea.
|
|
|
Zerbitzu hori ospitale horretako pazienteen datuak elektronikoki kudeatzeko tresnan dago, eta 100.000 pertsonaren informazioa gordetzen du. Hala ere, probak milaka gutxirekin egingo dira (1.500 eta 10.000 artean), eta horiek
|
beren
historia medikoa “Google Health” en eseki dute. Jendeak, oro har, du informazio hori eskuratu, paziente bakoitzaren profila posta elektronikoan erabiltzen denaren antzeko sarbide kode batek babestuko baitu.
|
|
|
Hiru zerbitzu berrik
|
beren
historia medikoaren kudeaketa eta gaixotasunei buruzko aholkularitza eskaintzen diete Estatu Batuetako pazienteei Internet bidez
|
|
|
Dudarik gabe. Polizia horiek gerla zikina ondare gisa,
|
beren
historiaren zati gisa hartzen dute. Asumitzen dute, inolako lotsarik gabe baliatzen dute.
|
|
|
Hori onartzeak bereziki eskatzen du erne egotea eta gure" gutxiengoen" eskubideak, Euskal Herrian dauden beste herrialdeetako" diasporen" eskubideak aintzat hartu ondoren kontsekuente izatea, gure gizartean txerta daitezen, berme guztiak dituztela. ...in diren eta nola bermatu eztabaidari ekitea, eta lehenbailehen haiek ordezkariak izan ditzaten sustatu eta aitortzea, eta gure erabakitzeko eskubideari buruz eta arazoari irtenbidea emateko parte hartzeko moduari buruz gure herrialdean abian dagoen eztabaidan eta prozesuan txertatzea38 c) Azkenik, kontuan hartu litzateke elkar aintzat hartzearen estrategia hori ez dela unibertsala eta abstraktua,
|
beren
historia eta proiektuak dituzten pertsonek parte hartzen baitute. Hau da, gure gizartean, partekatzen dugun espazio komun horretan, bi estatuekiko gatazka bat dago, eta gizartearen gehiengoak euskal hizkuntzaren eta kulturaren" normalizazioa" erabakitzeko gure espazioa eskatzen du, baina, era berean, identitate asko daude, gizarte sektore asko daude eta errealitate, jatorri, kultura, identitate eta bestelako desberdintasunak dituzten immigranteen kolektiboek parte hartzen dute; eta horiek, halaber, espazio komun horrekiko eta denok dugun erabakitzeko eskubide demokratikoa oztopatzen duten bi estatu horiekiko duten sentimendua, sentimendu intentsitatea eta nongotasun sentimendua desberdina da.
|
|
2009
|
|
|
Hasieran esan dugunez, historia soziala ez da historia intralinguistikoa. Hizkuntza baten barneestrukturak, hiztegia, morfologia e.a nola aldatu diren azaltzea ez da historia soziala, nahiz eta neurri batean aldaketa gehienen zergatia aski lotuta egon gizartearen garapenarekin eta beraz linguistek azaldutako zergati horiek ere
|
beren
historia soziala izan. Hiztunen kopuruaren garapena historian zehar aztertzea ere, Fañch Broudic ek10maisuki egin duen bezala bretoiaren kasuan, ez da berez historia soziala:
|
|
|
Hizkuntza baten barneestrukturak, hiztegia, morfologia e.a nola aldatu diren azaltzea ez da historia soziala, nahiz eta neurri batean aldaketa gehienen zergatia aski lotuta egon gizartearen garapenarekin eta beraz linguistek azaldutako zergati horiek ere beren historia soziala izan. Hiztunen kopuruaren garapena historian zehar aztertzea ere, Fañch Broudic ek10maisuki egin duen bezala bretoiaren kasuan, ez da
|
berez
historia soziala: historia sozialaren zati bat da, demolinguistika deitua, baina historia soziala ez da horretara mugatzen, zergatiak ere aztertu behar dira adibidez.
|
|
|
Guraso onek opariak ematen dizkiete haurrei, eta guraso argiek,
|
beren
historia pertsonala.
|
|
|
Kontzeptuek
|
beren
historiak izaten dituzte, eta gu historia horietako momentu batean gaude. Umetan denok izan ditugu irudipen batzuk, gure kultura tradizionalean arruntak zirenak, zer garen eta zer izan behar dugun esplikatzeko:
|
|
|
–Min asko egin niela uste dut.
|
Beraien
historia idazten aritu naiz, egunotan.
|
|
|
Erakusketak hizkuntza horien ezaugarrietako batzuk eta
|
beraien
historiaren adierazpen garrantzitsuenetako batzuk laburbiltzen ditu. Gainera, Europan dauden hizkuntza erromanikoen mapa erakusten da, eta aragoierari, katalanari, okzitanierari eta euskarari buruzko informazio anitza ematen da.
|
|
|
Bestalde, familiek beren senitartekoen gorpuzkinak eskuratzerik izan dute, errekuperatu eta aztertu direlako. Egiaztatu dute edo jakin dute beraiei gertatuzitzaiena,
|
beraien
historia apala; baina, aldi berean, berreskuratu dute galdu zutenidentitatea, ahanzturan galduak baitzeuden, eta, baita ere, duintasuna.
|
|
|
Hala ere, pozoiak berdin eragiten die espezie harrapariei, sarraskiei, omniboroei (basurdeak edo azkonarrak, esaterako) edo etxeko animaliei, batez ere zakurrei. Hori dela eta, Ecologistas en Acción erakundeak dioenez, 60ko hamarkadaren amaieran, Iberiar penintsulako hegazti sarraskijale eta arrano handien (benetakoa eta inperiala) populazio nagusiak
|
beren
historiako une demografiko apalenean zeuden, seguruenik. Azkenik, pozoiaren erabilera legez kanpokotzat jo zen 1983an, eta horrek hurrengo urteetan espezie sentikorrenak berreskuratzeko aukera eman zuen.
|
|
|
Hainbat hirik
|
beren
historia eta kondairak ezagutarazten dituzte, baita lekurik enblematikoenak ere, antzezpenen bidez.
|
|
|
Historia edo kondaira Eremu publikoko baldosa eta galtzada harrien eszenatokian, antzerkia hezkuntzarako, aisialdirako eta turismorako tresna bihurtzen da. Espainiako hainbat hirik bisita antzeztuak antolatzen dituzte
|
beren
historia, kondairak eta leku enblematikoak ezagutarazteko. 2002 urteaz geroztik ekimen honetan aitzindari izan den Madril hirian bakarrik kalkulatzen da 50.000 bat pertsonak ezagutu dutela hiriburua horrela.
|
|
|
Krakovia, Wroclaw...
|
Beren
historiagatik Varsovia eta Gdansk ikusi gabe ezin da Poloniatik joan, diote Poloniako turismo bultzatzaileek. Baina behin haraino joanda naturaz gozatzeko parada hartu behar da.
|
|
|
Izan ere, historiaren alorrean bada oso esaldi on bat:
|
beren
historia ezagutzen ez duten herriak hura errepikatzera kondenatuak daude. Zorionez, kasu honetan ez da hala izango.
|
|
|
Ez dut uste posible denik euskaldunentzat
|
beren
historiarekin, eta beren baldintza demografiko, kultural eta politikoekin, ehuneko ehunean euskaldun bizitzea. Alta, ez dut uste bere buruari helburu hori jarri behar diotenik.
|
|
|
Asko dira kontzeptu hori darabilten herrialdeak
|
beren
historia musikala garaiko mugimendu nazionalistari estuki lotua egon zen denbora tarte zehatza bereizteko.
|
|
|
Ikusi dugunez, kanta batzuek nortasun kolektibo horien barruan beti izan diren gorabehera batzuk desmitifikatzera gonbidatzen dute. Konturatu garenez, katalanek ez dute hain jarrera paktista eta otzana izan
|
beren
historian zehar, eta euskaldunak ez dira hain beldurgarri agertu Gaztelako boterearen aurrean beren lurretan. Nolanahi dela ere, identitate nazionala izatea, eta besteek onartzea?
|
|
|
Sentimenduen iraunkortasunean sinisten al dugu? Bada, sentimendu guztiek, eta bereziki noble eta desinteresatuen iruditzen zaizkigun horiek,
|
beren
historia dute. Instintuen irmotasun sorrean sinisten dugu eta beti, han eta hemen, lehen bezala orain ere, eragiten ari direla uste izaten dugu.
|
|
2010
|
|
|
Orain dela urte asko Jorge eta biok Brasilen izan ginenean 2013arekin obsesionatzen hasi nintzen. Gero jakin nuen mayen profezia baten arabera, 2013ko abenduan
|
beraien
historia bukatu eta zerbait berria hasiko dela. Zer etorriko den jakin minez nago.
|
|
|
Ez dut erranen formula egokienak hautatu zituela. ...zen Goinetxeren lagunek egin zuten indar gaitza, Egunkariarenzuzendaritzaren aitzinean eta Luzienen aurka zuzen zuzena, errepresaliak etatribunalak aipatuz (amnistiaren ondorio juridikoetan finkatuta), afera estaltzeko.Egian, EAJk arrunt zuritua zuen Goienetxe, ohoreak eman zizkion, fideltasunarenzorrak kitatu, eta nire iduriko horrek frogatzen digu jeltzaleek ez zutela oraino askidistantzia hartu
|
beren
historiaren puntu ilun horietaz meaculparen bat egiteko.Egia estaltzeko borondate iraunkorra izan dute.
|
|
|
Hots, historia zinez kritikoa, historialaritza akademikoaren tradiziorik ohoragarrienari atxikia, baina herriaren zerbitzura pentsatua. Gogoan daukat, gainera, Manexek Euskal Herriko gazteriari dedikatu nahi ziola lana,
|
beren
historia ezagutuz eta haren jabe eginez herriari zerbitzu handia egingo ziotelakoan. Baina historia kritikoa nahi zuen Manexek, ez mito abertzaleen bilduma bat.
|
|
|
Ingurumen eta Landa eta Itsas Ingurunearen Ministerioak (MARM) onartu du Espainian badirela Hungariakoaren antzeko baltsa batzuk, baina ziurtatu du ez direla ez berdinak ez tamainan, ez eta hungariarraren material edo ezaugarri berak ere. Osasunerako eta ingurumenerako ondorioak Hungariako ingurumen agintariek
|
beren
historiako hondamendi kimikorik larriena dela uste dute. Findegiko Hungarian Aluminium Production and Trade Company (MAL) isurketak, herrialdearen mendebaldean, hainbat hildako eta ehunka zauritu utzi ditu lehen egunetan.
|
|
2011
|
|
|
Osasunako zaleentzat garai onenen ikurra da oraindik Garcia. Gorritxoek
|
beren
historiako lehen finala jokatu zuten denboraldian aritu zen estreinakoz lehen taldean Garcia. Hurrengo denboraldian ezinbestekoa zen jada taldean, eta haren ekarpena oso garrantzitsua izan zen Osasunak Liga laugarren postuan amai zezan.
|
|
|
Ez dadila berriro ere bete gurean Hesselek dioena: " Zoritxarrez, historian gutxi izan dira
|
beraien
historiatik ikasbidea atera izan duten herriak".
|
|
|
zonalde horretan euskara galtzea eta beste hizkera mota bat garatzea, beste edozein bezain gurea, eta ez dago zertan hori ukatu. Ez da inposatu behar, herritar horiek egin beharreko bidea delako, eta hain justu gaur egun zonalde horretan garai hartan baino askoz jende gehiagok hitz egiten du euskaraz, borondate propioz, nahi dutelako eta galdu den
|
beren
historiako zati delako, berreskuratu nahi dutena?.
|
|
|
–Ahozkotasunean oinarritu da kurduen kultura
|
beren
historiaren zati handienean, eta oraindik ere ahozkotasuna da nagusi, bere epopeia, kantu eta kondairetan?. Urtzi Urrutikoetxea,. Literatura kurdua:
|
|
|
Urrats horri esker planetaren demokratizazioan kopernikar iraultzaren gisako zer edo zer gertatuko litzateke. Izan ere, era horretan, estaturik gabeko hainbat eta hainbat herriren baldintza material, politiko eta kulturalak beren onera etorriko bailirateke, eta, hori eta horrenbestez, herriok
|
beren
historiaren, garapenaren, askapenaren eta zibilizazioaren subjektu bihurtuko lirateke. (?) Gizateriaren bioaniztasuna eta kultur aniztasuna bermatuko bada, eskubide kolektibo horren gauzapena izango da aurrebaldintza?.
|
|
|
–Baina hizkuntzaren kasuan (eta kulturarenean, oro har) ikusten da argi eta garbi nazio zibikoak oso urrun geratzen direla beren propagandagileek esan dutenetik. Erresuma Batua, Frantzia eta AEBetako politikei buruz egindako azterketa konparatibo batean garbi ikusten da ustezko nazio zibil horiek politika elebakarrak bultzatu dituztela
|
beraien
historia guztian zehar (bai Frantziaren kasuan bezala argi eta garbi zibikoak izan direnean, eta baita gorabeherak izan dituztenen kasuan ere, esate baterako Britainia Handiaren eta AEBen kasuan). Betiere, hezkuntza sistema izan da helburu elebakar hori lortzeko baliabide nagusia?
|
|
|
Eta gero Durangon, ba jendeak oso harrera ona egin zion liburuari, sinatzen aritu nintzen, etengabe, eta ni ez naiz gauza horietara joaten naizenetakoa, baina bueno, joan nintzen, eta poztu nintzen asko joan izanaz ze, niretzat irakaspen bat izan zen; gizatasuna irakatsi zidan jende hark, izan ere ez da bakarrik liburuarekin etortzea eta" izenpetuko al didazu?". Gero batzuk hori bakarra, eta izenpetzen diezu, baina beste batzuek
|
beraien
historia kontatzen dizute, bidea ematen dizute galderak egiteko. Ni halako zera naiz edo nik badut familiarteko bat halako egoera batean, nik badut alaba bat preso dagoena, eta ez zizun esaten zergatik, nik ere ez nion galdetu, eta, orduan, hor historiak ikusten dituzu, jendearen historiak.
|
|
|
Letra larrizko historiaz ari zen, ez historia txikiaz.
|
Berez
historia gabeko herrien artean kokaturik zegoen euskal populua. Donibane Lohizuneko alkate eta adiskide zenak erantzun zion:
|
|
2012
|
|
|
Karmeldarron Nafarroako San Joakin Probintzia deritzaneko komentu gehienek dituzte argitaratuak
|
beren
historiak. Horrela, etxe bakoitzaren ibilbide historikoa finkaturik geratu ohi da etorkizunerako.
|
|
|
Herriek
|
beren
historiari buruz izan ohi duten ikuspegia, funtsean, gertatutakoariburuzko iritzietan oinarritu izan da. Gertakari historikoak «onak» edo «txarrak»ziren, gizartean eragiten zituzten ondorioen arabera.
|
|
|
Euskal kooperatibak BPGaren% 4,3 eta BPG industrialaren% 10 dira. Bai beren garrantzi ekonomikoagatiketa bai beren elkarte izaeragatik eta
|
beren
historiagatik, kooperatibak osoaktibo garrantzitsua izan daitezke Euskal Estatuaren eraikuntzarako, baldin etainternazionalizazio prozesuak ez badu eragozten printzipio kooperatiboen iraupena
|
|
|
Gure ikerketan aurkitu dugunaren arabera, esango genuke aztergai izan ditugun ibilbide akademikoek eta profesionalek elkarrekiko harreman sakona dutela. Ez dugu antzeman norabide bakarreko harremanik, ezta determinismorik ere, eta, halaber, nabarmena da bi eremuek
|
beren
historia kolektibo eta indibiduala dutela eta irizpide nahiz arau propioen arabera moldatzen direla. Baina, era berean, agerikoa da bi eremu horiek ez direla bizi elkarri bizkarra emanez.
|
|
|
Lurralde arteko Kontseiluaren Osoko Bilkurari historia kliniko digitalaren ezarpenaren berri eman zitzaion. Historia horren helburua da herritarrak, herrialdean zehar doazenean eta osasun laguntza behar dutenean, Osasun Sistema Nazionaleko edozein zentrotan atenditzea
|
beren
historia klinikoko datu garrantzitsuenekin. Txertoen egutegi bakarrari dagokionez, Osoko Bilkuran erabaki zen autonomia erkidego guztietako haurrek, adin eta dosi beretan, lurralde osoan komunak diren txertoak hartzea.
|
|
|
Euskal talde armatuek,
|
beren
historian, 340 bat zibil hil dituzte182 Batzuek, 32 hautetsi bezala, zuzen zuzenean; beste batzuek, militar eta polizien aurkako ekintzen saihets ondorioetan; gainerako guztiak, denbora konkretu batean emendatu zen proportzioaz, atentatu itsuen biktima hutsak. Gehiago dena," nahigabeko istripuak" errepikatzen direnean, ezin esan daiteke" nahigabekoak" eta" istripuak" direla:
|
|
2013
|
|
|
Teknikoki ez da existitzen, erakunde islamista osoa de facto kontrolatzen duen arren. Eskarmentua dute Anaia Musulmanek legez kanpoko egoerarekin, klandestinitatearen arrimura eman baitute
|
beren
historiaren zatirik handiena: 1948an legez kanpo utzi zituen lehen aldiz Egiptoko Gobernuak.
|
|
|
Gaurko euskal literaturaren historiagileek kontuan hartzen dituzte azken urteetan literaturaren eremuan gertatu diren aldaketa nagusiak, agertu diren obra eta idazle berriak. Erran nahi baita sarrarazten dituztela
|
beren
historietan gaurko sorkuntza eta idazle garaikideak; praktikan, beren liburua bukatzen duen garaiaren produkzioraino doaz. Joera hori erabat zabaldua da euskal eremuan eta, iduriz, adostasunezkoada.
|
|
|
Health 2me: historial klinikoa bizkarrean Aplikazio horietako asko doakoak dira edo erabiltzaileak ordaintzen duen gutxieneko kostua dute erabiltzeko aukera gehiago eskatzen baditu Health 2me, Madrilen garatutako ekimen batek, pazienteei
|
beren
historia klinikoa datu, argazki eta txosten mediko guztiekin doan gordetzeko eta garraiatzeko aukera ematen die, historia karpeta batean eraman beharrean. Horrez gain, patologien araberako sailkapenak egin nahi badira eta materiala hobeto ordenatu nahi bada, sendagileen laguntza erabil daiteke.
|
|
2014
|
|
|
Maisuari errigoroskiago jarraitu balitzaio, herri eta nazioez mintzatu izango zen, eta giza historian nahiz gizatasunaren behaketan arrazaren kontzeptua guztiz baztertu izango zuen. Antropologo naturalistak Alemanian nahiz Frantzian arrazez interesatzen ari ziren bitartean, kontzeptu horri zaputz egin eta, Renanek goratzen eta ez jarraitzen dituen filosofo eta historialari aleman handienak (Treitschke bera ere), arraza kontuei ezertarako jaramon egiteke moldatu dira
|
beren
historiaren filosofietan nahiz ikerketetan. Leibnizentzat gizon emakume guztiak arraza bat gara, h. d., gizakien arteko desberdingoak, historikoak, kulturalak?
|
|
|
Konfiantza funtsezkoa da portu egoki batera eramateko, eta horregatik garatzen ditu erabiltzaileen artean konpromisoan, elkartasunean edo ideia ekarpenean oinarritutako balioak. Elkarlaneko kontsumoaren itzalak Hala ere, itzal batzuk ere eskaintzen ditu, sistema horrek erabiltzaileei eskaintzen dien erakargarritasun izugarria adierazten dutenak. Kontrolik eza ekimen askotan,
|
beren
historia laburragatik ez baitaude ondo araututa eta, beraz, kontsumitzaileen eraginkortasuna mugatzen baitute. Bestalde, konfiantza garapenerako giltzarria den arren, rol negatiboa izan dezake arrisku handiagoa harreman komertzialetan elkarlaneko kontsumo plataformetako kideen artean.
|
|
2015
|
|
|
Horretaz gain, laginarekiko errespetua, aipuen fidagarritasuna eta beste metodo batzuen erabilera ere ez da baztertu behar (Charlton, Myers eta Sharpless, 2007), lortutako materiala osatze aldera. Informazio aberatsa eta ezezaguna eskaintzen duen metodoa da ahozko testigantza, eta pertsona anonimo horiek hitza dutenean,
|
beraien
historia ikusteko modua zein den kontatu eta konbentzitu nahi izaten zaituzte, beraien ikuspuntua oso pertsonala izaten delako (Portelli, 1981).
|
|
|
Pazienteek urrun dauden medikuei diagnostiko alternatiboak eskatzeko aukera dute, teknologia berriak erabiliz
|
beren
historia klinikoak, proba medikoen emaitzak eta antzekoak bidaltzeko.
|
|
|
Hots, unibertsal/ partikular binomioa alde batera utzirik, Apodakak" anomaliaren" kategoria erreskatatzen du, hain zuzen politika eta etnos arteko erlazio azken batean konplementagarri baina defendaezina eten eta deuseztatzeko. Aurreko autoreek ez bezala, Apodakak aldarrikatzen du euskal identitatea (kultura eta historia) anomaliaren aldean dagoela, eta beraz euskal estatu burujabe batek ez dituela" normalizatuko",
|
beren
historia anomalotik sorosiz. Horregatik diot Apodakaren proposamena post nazionala dela, ez baitu nazio estatuaren kinka eraberritu nahi, neonazionalismoak bezala, baizik eta haratago jo nahi du, zeruertz berri batean birkokatzeko historiarik zaharrenetik egundaino hedatzen den euskal identitatea.
|
|
|
Merkel-ek berriz ere deitu ditu Europarrak onartzera beren herrietan errefusiatuak. " Dretxo zibil unibertsalak hurbiletik Europari lotuak dira, bai eta
|
beren
historiari. Europa Batuaren zimenduetan dira printzipio hoiek".
|
|
|
Euskaldun familiak higiarazi eta zenbait ekimenekin aberastu dute Baradero herriko programa: liburu bat argitaratu dute," Nuestros aitonas" (Gure aitatxi amatxiak) izenpean, herriko euskal familieri
|
beren
historia eta istorio konda arazirik; bigarren ekimen bat plazaratu dute," Una charla entre vascos" (Solasa euskaldunen artean) izenpean, literatura eta musika uztarturik; haritz bat landatu dute, Gernikako Arbola gogoan herri erdiko plaza batean; eta, azkenik, herriko zaharren egoitza bisitatu eta San Inazio ospatu zuten, ber denboran kutxa bat lurperaturik, hemendik ehun urte arte ez a...
|
|
2016
|
|
|
" Langabetuak, etorkinak, zapalduak... onar ditzagun haien identitateak eta adierazi hau beren herria dela,
|
beren
historia Euskal Herriko historia dela". Kimetz Aranak ikusten duenez," azpikoen identitatea" partekatzen du sektore zabal batek, jatorriak jatorri eta identitateak identitate, eta aldaketaren gakoetan ematen dute bozka hauek.
|
|
|
Badira beste emazte batzuk gudariak izan direnak,
|
beren
historia judizialaren arabera, borrokan sartu direnak beste edozein jende bezala, beren helmenean zelakotz, fisikoki, intelektualki, espiritualki ere bai eta Yoyes zenaren irudi apurtzaile hori irabazi ez dutenak. Hurbilago sentitzen ditut horiek.
|
|
|
Ezagutu gabe aipatu zituen emakume haiek guztiak Ramona komandanteak La Realidadeko lokatz eta lanbro gandutan 1996ko uda hartan. Tzotzilez berak, castillaz guretzat jarritako itzultzaileak, izen haiek guztiak eta gehiago,
|
beren
historia txikiekin," mujeres sin rostro ni nombre".
|
|
|
Inor baino lehen, Letamendi Urresti familia eskertu nahi dut, onartzearren
|
beraien
historia miresgarria kontatzea, eta beti erraztasunak ematearren hala eskura dituzten agiri eta argazkiak uzten nola galderei erantzuten. Ikerne, Txomin eta Patxi, oso estimatua da zuen laguntza.
|
|
|
Ikusi ditugu haur amerikanoak Euskal Herri osoko mapa baten gainean jolasten eta euskal gauzak ikasten; helduak, interesaturik euskarari buruz; gazteak kantxan xistera lehenengoz eskuetan ezarri eta ikasten pilotaz; eta jendea loriatzen sukaldaritza tailerretan eta euskal dantzetan dantzari euskal musika taldeen musikarekin. Gozatu dute ikusten, dastatzen, jolasten eta ikasten; eta euskaldunek gozatu dute erakusten zer eta nor diren, zoin izan den
|
beren
historia eta zer nahi duten, nora doazen, iraganari geroa ematearren ari baitira lanean, Euskal Herrian, baina baita Estatu Batuetan ere, nonahi, behar delarik.
|
|
2017
|
|
|
" Asko sufritu zuten, eta jasandakoa presente dute. Emakumeek presoei buruz hitz egin dute, baina inoiz ez dute
|
beren
historia kontatu: inork ez die galdetu.
|
|
|
" Herrialde guztiek
|
beren
historia heroien bidez eraikitzen duten zibilizazio harro eta paregabe honetan, zein ezinbestekoak bihurtzen diren diskurtso ofizialez bazter kontatzen diren pasarteak, zein garbi agertzen zaigun sortzaile ikerlearen beharra."
|
|
|
gure bizitzaz eta praktikaz frantziar izan nahi dugula frogatzen omen dugu edonoiz, etengabe... Gainera historia ez du ezabatzen, nazio handiarena hala egia. Ohartzen ote da honen azpiko nazio txiki edo/ eta ukatuak
|
beren
historiaz balia daitezkeela beren eskubideen alde. Beste ohar bat:
|
|
|
Nafarroako historiaz zerbait gehiago jakin nahian, partikulazki Sartagudan gertatutakoaz, oroimenaren parkea bisitatuko da: Nafarrek nola
|
beren
historiaren oroimena gorde eta zaintzen duten. Baliagarri izan daiteken bidaia hortara gomita zabaldua zauku.
|
|
|
EGA gainditzeko hitz bakoitzaren zenbat sinonimo jakin behar dugu? Bizi dauden hizkuntza handiek, munduan zehar,
|
beraien
historiaren momentu batean sinplifikazio eta batasun prozesu sakona jasan zuten. Eskola frantsesak bere buruari galdegiten diolarik ortografia sinplifikatu ala ez, bere aberastasuna sakrifikatuz, gaurko belaunaldiaren exigentziei egokitzeko eskakizuna, Ipar Euskal Herrian zergatik ez da hautu bera egiten?
|
|
2018
|
|
|
Zenbaiten ustez, harrera hain ona ikusirik, klarki ondorioztatzen ahal da euskal etxeek
|
beren
historia, oraina, euskal sentipena, kontribuzioa, arrengurak eta geroa ere aldarrikatu nahi dute, beren izatea bera. " Hemen gira" nahi diete erran Euskal Herrian oraino
|
|
|
Joan den apirilaren 24an oroitu ziren
|
beren
historia hurbilaz Armeniako estatuko buruzagiak, zibilak eta katolikoak. Alabaina aurten 102 urte bete dira Turkiako buruzagi gaztek genozidioa abiatu zutela Istanbul hiri nagusian arrastatuz 600 armeniar.
|
|
|
AEBetan ez dute desinfektatzailerik behar; izan ere, horixe da betiere Josep Borrellen arabera
|
beren
historia murritzean egin duten lan bakarra: lau indiar hil.
|
|
|
Eta Beauvoirren teoriaz aritu naizenean, nik neuk esan dut gorputz generodunak «haragiaren estiloak» direla. Estilo horiek ez dira inoiz guztiz norberarenak, estiloek
|
beren
historia daukatelako, eta horrek haien posibilitateak baldintzatzen eta mugatzen dituelako. Pentsa dezagun, adibidez, generoa gorputzezko estilo bat dela, «ekintza», hala esateko?
|
|
|
–PPKk salbatu egin gaitu?. Yezidi gehienak
|
beren
historiako hirurogeita hamahirugarren sarraskiarekin aurrez aurre topo egitean baino ez dira jabetu PKKren existentziaz. Alboan bizi arren, ez zuten inoiz ezer entzun eskualdeko talde gerrillari boteretsuenari buruz.
|
|
|
Jaime Anduaga antropologoak berretsi du Hondarribian jazoera historiko urrun hartan gertatukoak oso garrantzitsuak izan direla herri identitatea eraikitzeko, eta belaunaldiz belaunaldi transmititu direla. . Hondarribian lau izan dira
|
beren
historia eraiki eta berreraikitzeko izan dituzten aukerak edo garaiak. Bat izan zen puebla karta jaso zuenean, XIII. gizaldian.
|
|
|
Zein da euskaldunek jaso duten kontakizuna,
|
beren
historiari begira. Nork idatzi du historia hori?
|
|
|
Frantziak eta Espainiak beren identitate ikuspegitik kontatzen dute"
|
beren
historia", edo historiaren" beren bertsioa". Historia ofizial horien arabera, 1200ean ez zen konkistarik gertatu Nafarroan, eta Araba, Bizkaia eta Gipuzkoa beren borondatez sartu ziren Gaztelan.
|
|
|
– Ea... ulertu behar dugu hentai marrazki bizidunak direla. Beraz, eta daramagun logikari jarraituz, eta arte espresioa idealaren errepresentazio gisa ulertuta, Japoniako jendeak
|
beren
historia nazionala oraindik eta esajeratuago kontatzea nahi du.
|
|
|
Harrokeria nazionala segur ere barkagarria da, umekeria handiegia ez bada, baina ez du irri gai eta zuzengabeko izan behar, kritikari hauek izan ziren bezala, orduko kronikagile eta poeten lekukotasuna ukatuz. Kantabriarrek ez dute sekula
|
beren
historia idatzi. Harrigarria da etsaiek egin dietena irakurtzea!
|
|
2019
|
|
|
Nire buruari galdetzen nion: historia hau izan daiteke
|
beraientzat
historia hila ez den zerbait. Berriz jokatu ote dezakegu orainaldian?
|
|
|
Ezin ahantzizkoa baita gure bi klubek
|
beren
historia historialak dituztela, bakoitzak berea, jakina?, balantze bat egiteko orduan beren pisua eta eragina dituztenak, halako eran, non, datuok aintzakotzat hartuz gero, aise baiezta baitaiteke simetria itxurakoak funtsezko asimetria bat duela oinarri.
|
|
|
Ezin ahantzizkoa baita gure bi klubek
|
beren
historia historialak dituztela, bakoitzak berea, jakina?, balantze bat egiteko orduan beren pisua eta eragina dituztenak??
|
|
|
3 Immigrazioaren munduko mapa Migrazioetarako Nazioarteko Erakundeak (MNE) sortu duen migrazio interaktiboaren mapak aukera ematen du giza mugimendu historikoak munduko leku desberdinetatik eta lekuetara ezagutzeko. Baliabide dibertigarria eta oso didaktikoa da, nazio guztietako herritarrek
|
beren
historiako uneren batean migratu dutela jakiteko, eta migratzen duten pertsonei elkartasuna jaso eta eskaintzeko zer garrantzitsua den ikasteko. Irudia:
|
|
|
Erakusketarekin, gainera, emakume horiek jarri dituzten estrategiak ezagutu daitezke. " Emakume aktibo nola bihurtzen diren ezagutuko dugu; bai
|
beraien
historia gainditzeko, bai eta sorreratik indarkeriazkoa den sistema heteropatriarkalean arrakalak sortzeko emakume aktibo nola bihurtzen diren".
|
|
|
Munduko langile klaseak, mendekoek, ustiatuek eta azpiratuek ez dute ahotsik izan nahi (Kapitalaren) Historian; zedarritu, kokatu eta lekutu egin nahi dute (Chakrabarty, 2000; Rivera Cusicanqui, 2010) haren linealtasuna eteteko eta denborazkotasuna bertan behera uzteko. Ez dute historia horretan parte hartu nahi;
|
beren
historia eta memoria txikiak eraiki nahi dituzte, mendekoak eta erresistentziari/ existentziari loturikoak (Guha, 2002; Martins, 2015). Historiaren kontra borrokatzeak, Modernitatearen eskemetatik kanpo iraultza pentsatzeak, esan nahi du gure iraganetik abiatuta (gure memoria kokatu, partzial eta iraunkorretik) orainaren kontra borrokatzea, eta ez etorkizun (unibertsalista, progresista, ezkertiarra) hobeago baten alde orainean borrokatzea.
|
|
|
makilak, gurpilak eta betaurreko potoloak.
|
Beraien
historia bilakatu da. Jendea ez zaigu gerturatu lagunarte edo bikote edo ezagun taldean soilik, familian ere hurbildu zaigu, hiru edo lau belaunaldi antzerkiak besarkatuak.
|
|
2020
|
|
|
2020an sartuta, AEBak
|
beren
historiako krisi handiena nozitzen ari direnean, jende beltzen hainbat erakundek sustatzen ditu gelditzen diren laborari profesional bakanak eta hirietan familiaka bezala auzolaneangero eta ugariago lantzen diren baratzeak. Komunitate bizitza sendotu eta elikadura burujabetza indartzeaz gain, ordea, beltzentzako baratzea bada lurraren aldarrikapena eta jasandako zapalketaren salaketa ere, erresistentzia hitz batez.
|