2002
|
|
A. Toledo irakaslearen arabera (1997), ordea, erbesteak ez dio inongo eboluziorik eragiten pertsonaiari eta, azken finean, pertsonaiaren deskribapena ohiturazko eleberrietan agertu ohi dena bera da obra honetan ere. Patuak aginduko balie bezala, istorioaren protagonistek
|
beren
herrira itzultzera bultzatzen dien indar baten mendean dihardute, baina bizitzea egokitu zaien bizitzaren gorabeherek ez dute egiazko eraginik beren psikologian. Ezaugarri berak izan zituen bere bigarren eleberriak, Bizia garratza da (1950), edo José Eizagirreren() Ekaitzpean (1948) eleberriak.
|
|
Gazte asko etortzen dira Deustura, herri ttipietatik batez ere, euskaraz egiten. Hemen giroa erabat erdalduna delako, espainolez hitz egiten ohitzen dira eta
|
beren
herrietara itzultzen direnean, erdaraz egiten dute.
|
2003
|
|
Hala ere, nehork ez zuen egoera molde berean ikusten. Burasoek poz handia senditzen zuten
|
beren
herrirat itzuliko zirelako, eta han utzia zuten familia guztiarekin berriz elkartuko baitziren. Derya aski zainetan zen abentura berri horrek ipiztatzen zuelako.
|
2010
|
|
geure kulturaren arnasa barreiatu eta gugana etorriz hain txukun jokatu duten musikari handi horiei merezi duten ordaina daukagun txanponik baliotsuenarekin ordaintzea, geure sukaldeetan egokiro eta maitasunez goxatutako janarien bikaintasunaren dastatzaile eta berri zabaltzaile bihurtuz. Gauden ziur musikari handi hauek,
|
beraien
herrietara itzultzen direnean, ez dutela aipatu gabe utziko gurekin izan diren bitartean sabelean sentitu duten losintxa hori, inoiz ahaztuko ez zaien plazera. Eta hau guztia zeri esker?
|
2011
|
|
Esango lioke aldamenekoari, aurreko egunetan hainbati esan dion bezain harro edo, gainera? nola etorria den berriro Guatemalara, Mexikotik itzultzekoak diren errefuxiatuei laguntzera,
|
beren
herrira itzulitakoan ahalik eta arazo gutxien izan dezaten; egoera oraindik ere arriskutsua dela hemen, eta laguntzera etorritako atzerritarrak biziki ongi hartzen dituztela. Esango lioke, baten batekin hitz egiteagatik besterik ez bada ere, osasunerako ere ezin baita ona izan denbora guztian nor bere baitan bildurik egotea, jan ezinak janez?, nola kamioneta zahar bat hartu eta, triki traka, Mexikoko mugako La Mesilla raino joan behar duen orain Huehuetenangon barrena, hamar ordutik gora iraungo duen bidaia nekagarrian, eta han elkartuko dela Euskal Herritik eta beste hainbat lekutatik etorritako brigadista internazionalistekin, Mexikotik iristekoa den guatemalar errefuxiatuen zutabeari abegi egin eta Guatemalako partean paratuko duten kanpamentuan laguntza ematera.
|
2012
|
|
Herrietako migrazioa gelditzea helburu, jendeak gogotsu hartu zuen proiektua. Ikasi ostean
|
beraien
herrietara itzuli eta bertan laguntzeko prestatu nahi dituzte ikasleak.
|
|
Liburuan kontatzen denez jende adinekoek osatzen zituzten brigadak, erretiroa hartzeko zorian zeudenek. Kontatzen zuten, halako herri batera bidaltzen zituztela, torturatzen zituztela lauzpabost atxilotu, eta
|
beren
herrira itzultzen zirela, lana eginda. Kontatzen zuten goi funtzionarioen aginduak betetzen ez zituztenean ez zituztela frontera bidaltzen, ez zituztela horrela mehatxatzen.
|
|
Esan zidan denak gizon zintzoak eta jatorrak zirela eta erabat etsiak hartuta zeudela, ez baitzuten ez armarik, ez jantzirik, ez janaririk, basatien borondate eta esker onak emandakoa izan ezik; ez zutela
|
beren
herrira itzultzeko itxaropenik, eta ziur zegoela, haiei laguntzen ahalegintzen banintzen, nire ondoan bizi eta hilko zirela.
|
|
Gerla amaituz gero, Pombo Camagueyko lautadetara bihurtu zen, bilduriko neke eta orbainekin, beste botinik gabe, non Armada Iraultzaileari zor zitzaion pagamendua luzatu egin baitzen eta soldaduek ez zuten ukitu armak uztearekin estatu batuarrek prometatu saria. Halatan, bakean ere, haietatik anitz oihan eta bortuak korritzen zituzten, gerlan bezain biluzik eta erromesturik, gehienek behialako
|
beren
herrira itzulirik ediren baitzuten etxea errerik, emazte haurrak" errekontzentrazioan" galdurik eta beren burua esku hutsik.
|
2013
|
|
Frantses nortasuna gainerako herrialdeetako jendeen eraginez ahulduko zelako kezka agertu zuen. Gerla tokietan zeuden atzerritarrak gerlatik landa
|
beren
herrira itzuli behar zirela idatzi zuen, frantsesen odola ez zedin haienarekin nahas. Beldur zen alemanen, ingelesen, espainiarren edo indiarren eraginez, frantses izaera ez ote zen gehiegi ahulduko:
|
2014
|
|
Sutsuki aldarrikatzen dute palestinarrek etxera itzultzeko duten eskubidea, NBEk urteroko txostenetan errepikatzen duena: 1948an Israelen sorreraren ostean erbesteratuek eta horien ondorengoak diren sei milioi herritarrek
|
beren
herrietara itzultzeko eskubidea dute. Kalte ordaina ere eman behar diete.
|
|
Ez luketea hobe ixil ixila egotea? Edo beren erranekin akortean,
|
beren
herrira itzultzea, beren ahalak herriaren zerbitzuko emanez?
|
|
Nahiz eta Parot doktrina baztertua izan, presoak auzitegien eskutan daude eta eri larrien eta 70 urtez goitikoen hurbiltzeak edo askatzeak ez du baimenik Madrildik. Iheslariek ere
|
beren
herrietarat itzultzeko urratsak egiten ari dituzte. Bainan ATA eta IBIl bezalako erakundeek segitzen dute borroka molde erradikalen alde.
|
2015
|
|
Beñat Garaio –" Ez dago sinesterik zenbat kanbiatu den": Gasteizen garaitik hona, euskarak izan duen euskararen bilakaeraren inguruko testigantzak etorri ziren eta 2.574 pertsona joan, gehienak
|
beraien
herrietara itzultzeko. Immigrazioaren fenomenoa hiriaren parte bilakatu zen eta Espainia osoan lanerako aukera bat bilatzeko erreferentzia bihurtu zen, jendea erruz erakarriz," deiaren efektuaz" baliatuz.
|
2017
|
|
Urpean gelditu gabeko lur zerrenda estu estu batean omen zeuden, pena emangarri, urari amore ematekotan. Itxuraz, egun mordo bat egin zuten Ouarzazateko ospitalean,
|
beren
herrira itzuli ahal izateko bezainbat bizkortu bitartean. Beste bi gizonak errekak eraman zituen.
|
2018
|
|
«Aldaketarako eragile izan behar dugu. Ez dut biktima soil gisa gelditu nahi, eta lekualdatuta daudenak
|
beren
herrira itzultzeko lanean jarraituko dut».
|
2020
|
|
|
Beren
herrietara itzuli ziren eta denek kontatu zuten Ajatashatru Lavash
|
2021
|
|
Carlota, enperatriz ohia, Europara itzuli zen, baina zorotzat diagnostikaturik, bakartuta bizi izan zen, 1927an, 60 urte geroago, Belgikako gaztelu batean hil arte. Bien bitartean,
|
beren
herrira itzuli ziren soldadu austriar hungariar eta frantsesek La paloma eraman zuten beren eztarrietan. Eta modu horretan zabaldu zen Europako hainbat lurraldetan.
|
|
Udazkenean, aldiz, atzerritarrentzako bidaiak soilik saldu ditugu. Orain ohartu naiz Azpeitian saharar komunitate handia dagoela, horietako askok hartu dituzte hegazkin txartelak
|
beren
herrietara itzultzeko. Lan hori berria izan da niretzako; izan ere, orain arte banekizkien leku bakoitzera bidaiatzeko bisak eskuratzeko jarraitu beharreko pausoak eta zein ziren, baina koronabirusarekin guztia jarri da hankaz gora, eta nazio bakoitzak neurri desberdinak ezarri ditu.
|
|
Ihes egin aurretik gai izaten ziren beren etxeetako harlauzezko teilatu astunak ziztu bizian desegiteko, helduko ziren soldaduak aterperik gabe uztearren. Behin baino gehiagotan, aldi bat atzerrian eman eta gero, talde txikietan, apurka apurka eta ezkutuan, bortxaz erraustutako
|
beren
herrietara itzuli ziren, berriro ezerezetik hasteko.
|
2022
|
|
etxeak, ospitaleak eta eraikin publikoak suntsitzen dira, populazio osoak kaos iraunkorrean murgilduz. Gatazkek zibilak indarkeriatik ihes egitera behartzen dituzte, asiloa eta babesa bilatzera, anitzetan beren herrialdeetako mugak zeharkatuz eta
|
beren
herrira itzultzeko aukerak murriztuz.
|
|
Osotara ez ziren hain gaizki geratu uda bukatzean. Egoera egonkortu zen eta udazken hasierarako Burebarrak
|
beren
herrietara itzuli ahal izan ziren. Otsoak eta Joanesek gizon gutxi galtzea lortu zuten.
|
|
–Bai, horiek berak. Nazien kontrako gerran erori edo galdutako britainiar eta estatubatuar militarrak urrutitik ekarri, eta, muga pasatuta,
|
beren
herrira itzultzen laguntzen diete.
|
|
Hona, alde honetara. Gero, ez dakit oso ongi non eta nola, britainiar agenteek iheslariak hartu eta
|
beren
herrira itzuliko lituzkete.
|
|
Beste alde batzuetarik 4 000ko zenbaki orokorra aipu da. Ondotik
|
beren
herrietara itzultzea ahalbidetu zitzaien. Baina Baionako Societepopulaire horren arabera, 1 400 baizik ez ziren agertu.
|